Amerikaanse samenleving in
beweging door negervraagstuk
Integratie is verder af dan
velen in Europa denken
fiets!
Iglo heeft zijn spinazieprijs verlaagd!
Godsdienstig leven in Rusland
op een betrekkelijk hoog peil
Klimaat niet alleen gunstig
voor de orthodoxe kerk
wees mooi in de lente met
Constitutionele crisis in India
door besluit van parlement
Landbouwprodukten en vlees in
Frankrijk opnieuw duurder
IföüüDampo
blijf jong, blijf fit..
Alphenaar
Op rijksweg 12 niet
sneller dan 100 km
700 gram f 1.27 (oude prijs f 1.49)
500 gram f 0.97 (oude prijs f 1.14)
350 gram f 0.72 (oude prijs f 0.82)
Belgen rekenen op
grote paasdrukte
Hirohito's jongste
zoon gaat trouwen
I
Hebt u dat óók gelezen...?
DONDERDAG 26 MAART 1964
21
Heel ver
In de lente is het nog vaak guur,
daarom is échte tweed favoriet
voor een charmante, koesterend
warme voorjaarsmode. Lippits
brengt ais vanouds een bijzonder
rijke kollektie. Nieuwe modieuse
èn sportieve modellen in Ierse-,
Harris- en Alpacatweed in fraaie
dessins. Ook de herenkollektie
is reeds kompleet.
Arnhemse Courant
honderdvijftig jaar
Reden tot klagen
Sociale gelaagdheid
-
1
Hoe Iglo dat kan doen in deze dagen
van stijgende prijzen? 't Is duidelijk.
Steeds meer mensen genieten van die
bovenstebeste, lenteverse spinazie van
Iglo. Omdat die zo lekker is en zo ge
makkelijk. Daardoor zet Iglo steeds
meer spinazie om. En Iglo zou Iglo niet
zijn als u daarvan niet profiteerde.
Lenteverse Iglo spinazie
schoongemaakt, slinkt niet......zo klaar!
Rooms-katholieken
Hooggerechtshof wenst het recht hoog te houden
Protestanten
Professor dr. N. Greitemann
Pompidou waarschuwt
tegen inflatiegevaar
KRUISWEG 47-49 HAARLEM
Kerkelijk nieuws
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Er gaat geen dag
▼oorbij, of de Amerikaanse kranten bren
gen met grote koppen nieuws over ras
senrelletjes, demonstraties of parlementai
re debatten, die allemaal de sociale ge
lijkstelling en de integratie van de acht
tien miljoen negers tot thema hebben. Het
is een kwestie, die de voor een deel zo
welvarende Amerikaanse samenleving tot
in haar grondvesten schokt. Economische,
sociologische en menselijke problemen
worden er door omgewoeld. Een gistings
proces, waarvan het eindresultaat moeilijk
te voorzien is, bespeurt men alom.
De negers en hun leiders zelf zijn van
mening, dat de tijd voor de grote aanval
op de blanke vooroordelen en discrimina
ties gekomen is en dat zij niet meer zul
len afzien van de strijd. De wet op de bur
gerrechten, die op het ogenblik door de
Senaat wordt behandeld en die discrimi
natie van negers in openbare gelegenhe
den, bij het zoeken van werk, enzovoort
verbiedt, beschouwen de negers maar als
een eerste stap op weg naar volledige ge
lijkstelling. De wet vormt een kader, waar
binnen het mogelijk moet zijn integratie
af te dwingen, zo denken zij.
Die integratie is nog heel wat verder
af dan vele Europeanen menen. In de ze
ventien zuidelijke staten van Amerika,
waar bijna tweederde van alle Amerikaan
se negers wonen, is bijvoorbeeld nog maar
een derde van de scholen geïntegreerd. En
zelfs dat lijkt nog mooier dan het is, want
in veel gevallen hebben die scholen slechts
voor de vorm twee of drie negerleerlin
gen opgenomen om te voldoen aan de uit
spraak van het Hooggerechtshof van 1954,
waarin rassenscheiding op de scholen on
grondwettig werd verklaard.
De meeste scholen in het Zuiden zijn ech
ter nog helemaal blank, gevolg van aller
lei handige manoeuvres in samenwerking
met de overheid in de steden en van de
deelstaat, waardoor vele scholen plotse
ling tot privé-instellingen werden gebom
bardeerd, waar men zich dan van het ar
rest van het Hooggerechtshof niets meer
tan trok,,
Het scholenprobleem is natuurlijk extra
belangrijk, omdat juist goede opleidingen
de negers zouden kunnen opheffen uit hun
SPECIAALHUIS REGENKLEDING
Voor de komende feestdagen is een
maximum-snelheid van 100 kilometer per
uur vastgesteld voor Rijksweg 12 (Den
Haag-Utrecht-Arnhem-Zevenaar- Duitse
grens). Deze zal gelden van 8 tot 21 uur
in de periodes 27 tot en met 30 maart,
van 30 april tot en met 3 mei, op 7 mei
(Hemelvaartsdag) en van 16 tot en met
18 mei (Pinksteren).
De Amhemsohe Courant heeft gisteren
een receptie gehouden ter gelegenheid van
haar *150-jariig bestaan. Vele honderden
personen uit alle delen van het land kwa
men commissarissen, directeur en hoofd
redacteur van het jubilerende dagblad hun
gelukwensen aanbieden. Namens het ge
meentebestuur van Arnhem deelde burge
meester Matser mee dat een plein in het
centrum van de stad de naam zal krijgen
van de pionier, de drukker-uitgever C. A.
Thiema.
economische achterstelling. Dat neemt niet
weg, dat het voor de negers zelf vaak
een even grote doorn in het oog is dat
hun de toegang tot hotels en restaurants
in het Zuiden nog steeds bijna categorisch
wordt ontzegd, terwijl zij in cafetaria's en
dergelijke vaak moeten blijven staan.
Deze mensonwaardige toestanden vindt
men niet in het Noorden en Westen van
de Verenigde Staten, maar ook daar heb
ben de negers, de recente demonstratie in
New York bewijst het, reden tot klagen.
Sociaal worden zij namelijk ook in het
Noorden vaak niet voor vol aangezien en
door hun economisch achterblijven wonen
zij vaak in achterbuurten met slechte
scholen en weinig mogelijkheden.
Vele Amerikanen, die zich met het ne
gerprobleem bezighouden, zijn dan ook
van mening dat de kwestie, in het Zuiden
en het Noorden beide, alleen maar kan
worden opgelost als de Amerikaanse eco
nomie een ander beeld laat zien.
Ihdien er geen werkloosheid was, maar
ruime werkgelegenheid, zoals in het groot
ste deel van West-Europa, zo redeneren
zij, zou er voor alle negers werk zijn en
zouden allerlei blanke vakbonden die nu
negerleden weren om de schaarse baan
tjes voor de blanken te houden, anders
gaan optreden.
Ongemerkt zou de integratie dan werke
lijkheid worden, omdat de negers welge
stelder zouden worden en de gelijkstelling
neger en achterbuurt weg zou vallen. De
rassenintegratie moet daarom in de eerste
plaats worden nagestreefd via economische
maatregelen, die de werkgelegenheid ver
hogen.
Ongetwijfeld een ten dele juist standpunt
dat echter als probleem heeft dat nie
mand weet hoe men de werkloosheid in
korte tijd om kan zetten in ruime werk
gelegenheid. Bovendien schenkt deze eco
nomische benadering geen aandacht aan
het sociologische probleem, dat de negers
door hun huidskleur als vreemdelingen
worden beschouwd door een groot deel van
Amerika's bevolking.
Terwijl voor het sociale bewustzijn van
wellicht de meeste Amerikanen de negers,
die als slaven het land zijn binnengekomen,
de natuurlijke onderste sport van de maat
schappelijke ladder vormen.
Boven hen komen de kleurlingen uit Azië
daarna de Portoricanen en de vele Zuid-
Europeanen, die op een schoen en een slof
naar de nieuwe wereld kwamen, terwijl
de ladder bekroond wordt door de blanke
protestant van Angelsaksische, Scandina
vische of Hollandse afkomst. Tussen de
sporten van deze ladder bestaat een onver
bloemde sociale discriminatie, die zich het
openlijkst tegen de negers en joden richt,
maar die vaak ook mensen tot object
heeft, wier voorouders een eeuw geleden
ongelukkigerwijs niet uit het „goede land"
kwamen.
In deze sociale gelaagdheid ligt een an
dere, diepere grond voor het rassenpro
bleem. Weliswaar houdt zij van huis uit na
tuurlijk verband met de economische
structuur der Verenigde Staten, maar zij
speelt toch een aparte, in de sociale sa
menleving vaak fatale rol.
Zelfs ook voor sommige negers, die zich
in hun strijd tegen discriminatie in naam
van vaak dubieuze rassentheorieën zo aan
passen aan de blanke dat zij op hun beurt
racistisch gaan denken en in de zwarte
huidskleur als zodanig een waarde gaan
zien.
Dat doen bijvoorbeeld de Black Muslims,
een beweging die algemeen bekend is ge
worden sinds zwaargewichtkampioen Cas-
sius Clay zich er bij heeft aangesloten. De
ze lieden willen niets meer van de blan
ken weten en ageren voor 'n zwarte eigen
natie op Amerikaanse bodem, een richting
die het negerlid van het Congres Adam
Clayton Powell ook wel eens uit lijkt te
gaan.
De belangrijkste negerbewegingen
NAACP en CORE maken zich daaraan
echter niet schuldig. Zij zijn voor perma
nente, in principe geweldloze agitatie met
als doel niet alleen volledige juridische, eco
nomische, en sociale gelijkstelling voor de
neger, maar ook gelijkstelling op het men
selijke vlak. Dat is het laatste en diepste
element in de huidige krachtmeting.
De negers willen dat de Amerikaanse
maatschappij de consequenties trekt uit
haar veel geprezen grondwet, waarin de
mens niet alleen vrij, maar ook gelijk
met alle anderen wordt genoemd.
Zij willen behandeld worden als volwaar
dige mensen en niet als inferieure voort
brengsels van de natuur, waarvoor onge
veer een derde van Amerika's blanke be
volking de negers nog altijd houdt. James
Baldwin, de meest begaafde Amerikaanse
negerschrijver, maakte dit punt onlangs
duidelijk in een televisiegesprek.
Toen ik in Europa kwam, zo vertelde
hij, heeft het mij maanden gekost te be
grijpen dat de mensen, die ik ontmoette,
mij aardig of vervelend vonden onafhan
kelijk van mijn huidskleur, dat ik op
mijn menselijke kwaliteiten werd beoor
deeld. Zonder Europa was ik mij er nooit
van bewust geworden wat er in Amerika
aan schort.
Maar nu ik sinds 1957 weer in de Ver
enigde Staten woon, eis ik voor mijzelf en
mijn rasgenoten diezelfde eigenlijk norma
le menselijkheid. Baldwin zei ook er trots
op te zijn een Amerikaanse neger te zijn.
Hij zei dat met enig recht. In de vaak
alleen naar materiële dingen strevende
Amerikaanse maatschappij vormen de ne
gers met hun strijd voor menselijke waar
den 'n hoogstaande, moreel vaak superieu
re groep, die tenslotte in het gistingspro
ces dat in de Amerikaanse samenleving
aan de gang is een essentiële rol ten goede
zou kunnen spelen.
Ook u kunt een
fiets cadeau krijgenl
Lees de advertenties
in de damesbladen.
(Van onze correspondent)
WENEN Aan de tsaren heeft de Rus-
sisch-orthodoxe kerk het te danken gehad
dat zij zo groot en machtig in Rusland is
geworden. Hieraan kwam door de commu
nistische revolutie een einde, want de kerk
verloor niet alleen al haar bezit, maar zij
werd ook vervolgd. De kerken werden vrij
wel alle gesloten en de geestelijkheid ver
loor haar burgerlijke rechten. Bovendien
verbood de communistische partij iedere
vorm van godsdienstonderricht, nadat zeer
vele bisschoppen en priesters naar de
werkkampen waren gedeporteerd of op
andere manier waren „verdwenen". Toch
gaven bij de volkstellnig van 1937 vijftig
miljoen staatsburgers zich op als lidmaat
van de orthodoxe kerk.
Met het oog op het dreigende gevaar uit
Duitsland legde de waarnemende metropo
liet van Moskou Sergius een loyaliteitsver
klaring jegens de communistische partij
af. Daarna hield de vervolging van de or
thodoxe kerk op en kon zij in 1943 een
patriarch kiezen.
Onder en ook nog na Stalin begonnen
met represaille-maatregelen opnieuw.
Drie van de acht seminaries werden ge
sloten, kloosters opgeheven, bisschoppen
aangeklaagd en afgezet. De kerkelijke lei
ding had echter haar vroegere serviele
houding opgegeven en zag niet meer pas
sief, toe, toen de nieuwe anti-kerkelijke
campagne begon. Zij deed tenminste een
moedige stap ter zelfverdediging Op 10
december 1959 publiceerde de heilige syno
de een moedig decreet, waarin de alge
mene ex-communicatie werd uitgesproken
tégen alle afvalligen die anti-religieus en
anticlericaal materiaal aan de communis
ten hadden geleverd.
Onder het coëxistentie-beleid van
Kroesjtsjev is het klimaat iets beter ge
worden, want er werden nieuwe bisschop
pen en priesters gewijd en vooral jongeren
treden actief op in het kerkelijke leven.
Het is algemeen bekend dat de kerk weer
over aanzienlijke geldmiddelen beschikt
door de offervaardigheid van de gelovi
gen. In elk geval is het aantal trouwe or
thodoxe christenen groter dan dat van de
overtuigde communisten, maar de kerk
weet dat de tegenwoordige houding van
de partij slechts een tactische maatregel
is.
In Rusland heeft de rooms-katholieke
kerk eigenlijk nooit veel kansen gehad,
omdat de tsaren haar wantrouwden. De
sterkste aanhang vond zij in die gedeel
ten waar Polen, Duitsers en Litouwers
leefden. Na de communistische revolutie
werd de hiërarchie tot tweemaal toe uit
geroeid, maar door de gebiedsannexaties
na de tweede wereldoorlog kwam een
groot aantal rooms-katholieken onder de
Russische heerschappij: drie miljoen in Li-
BRUSSEL (ANP) In België worden
voorbereidingen getroffen om het hoofd te
bieden aan de paasdrukte, die naar ver
wacht wordt opnieuw verkeerrecords zal
brengen.
Om de verkeersstromen in goede banen
te leiden zullen dit jaar achtduizend man
schappen van de rijkswacht, uitgerust met
drieduizend voertuigen en een helikopter,
worden gemobiliseerd. Langs de grote we
gen en op verkeersknooppunten zullen am
bulances gereed staan.
De afgelopen jaren is het aantal ver
keersongevallen in België in het paasweek
einde gestadig gestegen. Vorig jaar wer
den elf personen bij botsingen gedood.
De verkeersdichtheid in België blijkt uit
een telling, die vorig jaar Pasen is ver
richt op de autoweg Brussel-Oostende. Per
dag bleken er niet minder dan driedui
zend auto's te passeren.
V. Molenaar overleden. In zijn woning te
Delft is overleden de heer N. Molenaar,
voorzitter van het bedrijfschap voor het
maatkledingbedrijf. Hij was 69 jaar. De
heer Molenaar is ook voorzitter geweest
van de Bond van Kleermakerspatroons
in Nederland.
NEW DELHI (Reuter) Een bevel tot
arrestatie van twee rechters van het Indi
sche Hooggerechtshof, dat maandag door
de raadgevende vergadering van de Noord-
Indische staat Oettar Pradesj werd ge
geven, heeft een constitutionele crisis in
India veroorzaakt en de wetgevende en de
rechterlijke macht voor het eerst open
lijk met elkaar in conflict gebracht.
In het Indische parlement vroegen le
den, onder groot tumult, dinsdag om schor
sing van het parlement van de staat Oet
tar Pradesj en om instelling van het pre
sidentiële gezag omdat, aldus deze leden,
dit parlement de grondwet een slechte
naam had bezorgd.
De Indische minister van Binnenlandse
Zaken, Nanda, zei dat de minister van
Justitie zo poedig mogelijk de Indische
president advies zal geven.
De crisis is tien dagen geleden ontstaan,
toen een socialistische arbeider op last
van het regionale parlement werd gear
resteerd voor het publiceren van vlug
schriften, die vernederend werden geacht
voor een parlementslid. De socialist werd.
gekleed in zijn witte overhemd waarop
in rode letters de „onderdrukking" werd
veroordeeld, voor het parlement geleid.
Toen de voorzitter hem vroeg zijn veront
schuldigingen aan te bieden, gaf hij geen
antwoord. Hij werd hierop tot een week
gevangenisstraf veroordeeld.
Het hooggerechtshof van Allahabad liet
de man, nadat hij zes van de zeven straf
dagen had uitgezeten, op borgtocht vrij
op grond van de wet, die elke gearre
steerde verzekert, dat hij in persoon voor
de rechter zal worden gevoerd, een wet
die een waarborg inhoudt tegen willekeu
rige arrestatie en gevangenhouding.
Vorige week zaterdag nam het regiona
le parlement een resolutie aan waarin de
twee rechters van het hooggerechtshof op
beschuldiging van ongehoorzaamheid voor
de rechtbank werden gedaagd.
De 28 rechters van het Hof van Allaha
bad besloten maandag de uitvoering van
deze resolutie op de schorten, maar de
voorzitter van he parlement tekende de
bevelen tot arrestatie van de twee rech
ters en gaf opdracht hen in hechtenis te
nemen. Of dit is geschied is niet bekend.
touwen, 'n half miljoen in Letland en 2V2
miljoen in Wit-Rusland. Daar deze groe
pen goed georganiseerd waren, konden zij
zich handhaven ondanks de deportatie of
vermoording van bisschoppen en pries
ters.
In het Baltische gebied is de situatie op
het ogenblik iets beter geworden: er be
staan twee seminaries en er worden nog
steeds priesters gewijd. De bevolking blijft
trouw aan de kerk en levert elke dag het
bewijs dat de anti-religieuze propaganda
geen vat op haar heeft gehad.
Ook de Grieks-katholieke kerk in de
West-Oekraïne en in de Transkarpatische
Oekraïne met haar vier miljoen leden
heeft zeer grote verliezen geleden, vooral
door het jarenlange arrest van al haar bis
schoppen onder wie ook de metropoliet
Slipyi. Mgr. Slipyi werd vrijgelaten en
kon in gezelschap van onze landgenoot
mgr. Willebrants uit de Sovjet-Unie reizen
en aan de tweede zitting van het concilie
deelnemen. De voortzetting van de coëxis
tentie-politiek met deze kerk hangt onder
andere ook daarvan af, of de Oekraïners
daar en in het buitenland gematigd blij
ven in hun streven naar autonomie.
Het protestantisme en met name het
lutheranisme kon in bepaalde streken van
Rusland voet krijgen, omdat de tsaren de
ze kerk steunden en daarin een tegenge-
wicht zagen tegenover de rooms-katholie
ken die zij wantrouwden. Aanvankelijk
nam ook het communisme een gematigde
houding ten opzichte van deze minderheid
aan, maar op de duur werd ook zij ver
volgd. De predikanten verloren hun bur
gerlijke rechten, godsdienst- en catechisa
tie-onderricht werd verboden en de ge
meenten moesten hoge belastingen beta
len. In 1929 begon men met het deporteren
van predikanten. Toch hebben de protes
tantse kerken ondanks een drievoudige te
rugkeer van de Russische troepen stand
gehouden en konden zij zich handhaven
totdat er betere tijden waren aangebroken.
In 1956 telde Estland weer 137 kerken en
122 predikanten, Letland had toen 322 ge
meenten, doch slechts 120 geestelijken. In
Litouwen was het aantal protestanten van
153.000 tot 40.000 gedaald, maar toch kon
den er weer kerken worden gebouwd. Het
godsdienstige leven heeft op het ogenblik
een betrekkelijk hoog peil bereikt.
(Van onze correspondent)
PARIJS In een soort praatje bij de
haard die ondanks de lente dan ook
nog best branden mag heeft de Franse
premier Georges Pompidou in een gesprek
met een televisiereporter deze week een
nieuwe waarschuwing doen horen tegen
de inflatie, die Frankrijk, nog steeds be
dreigt.
Het anti-inflatieplan dat de Franse rege
ring vorig jaar in september lanceerde,
heeft volgens de premier, zeker al wel eni
ge gewaardeerde vruchten afgeworpen.
Maar zijn de prijzen voor een deel be
dwongen, de franc, aldus de regeringslei
der, is toch nog altijd niet definitief ge
nezen. De koorts is gezakt maar de ziekte
is nog niet geweken. Het stabilisatieplan
zal dus nog voor onbepaalde tijd worden
geprolongeerd. Monsieur Pompidou heeft
overigens ook laten doorschemeren dat on
danks het stabilisatieplan sommige prijzen
piano's
In de Rivièra-hal te Rotterdam wordt
zaterdag 4 april de 52ste bondsdag van de
Bond van Gereformeerde Jeugdorganisa
ties gehouden. In deze bijeenkomst zal
worden beslist over aansluiting bij de Ne
derlandse Jeugd Gemeenschap. Ds. K. A.
Schippers (Amersfoort), directeur van de
Nederlandse gereformeerde jeugdraad,
spreekt over „christelijke levensstijl".
vooral van vlees en verschillende land
bouwprodukten, in de komende maanden
toch zeker verhoogd zullen moeten wor
den. Die verhogingen vloeien enerzijds
voort uit de Europese landbouwpolitiek,
terwijl anderzijds de Franse veeteelt zon
der herziening van de vleesprijzen eenvou
dig niet langer rendabel is.
De premier sneed ook de sociale reper
cussies van deze economische ontwikke
ling aan. Hij toonde zich opnieuw bereid
met de vakverenigingen te onderzoeken
hoe de achterstanden in de lonen en d#
prijzen over 1963 kunnen worden ingelopen
Voor 1964 wilde hij echter zeker niet ver
der gaan dan 3 percent loonsverhoging
over het hele jaar. Aangezien de eisen
van de vakcentrales aanzienlijk hoger
zijn en ze bovendien betwisten dat er voor
1 januari 1963 wel een redelijk evenwicht
tussen salarissen en prijzen bestond, lijkt
het twijfelachtig of de woorden van de
eerste minister veel zullen hebben bijge
dragen tot vermindering van de ontevre
denheid onder de arbeiders.
(AP) Pompidou zei dat een inflatie
in Frankrijk het einde van de E.E.G. zou
kunnen betekenen. „Als een inflatie in
Frankrijk het economisch evenwicht ver
nietigt, zullen wij gedwongen zijn ons in
onszelf terug te trekken en dat is het
einde van onze welvaart en ook het einde
van de E.E.G. of wij zullen door de
Westduitse industrie worden overvleugeld"
aldus Pompidou in antwoord op een vraag.
TOKIO (AP) De 28-jarige prins Yosji,
de jongste zoon van keizer Hirohito zal
dertig september in het huwelijk treden
met de 23-jarige mejuffrouw Hanako
Tsoegaroe de dochter van een voor
malige graaf. De prins en mejuffrouw
Tsoegaroe gaan zich veertien april verlo
ven.
Mejuffrouw Tsoegaroe zal midden april
beginnen met een opleiding voor prin
sessen, die twee maanden duurt.
