Jonge Vlaming debuteert
Ramses Shaffy opent
theater van verrassingen
Films uit Amerika, Tsjechoslowakije en
Duitsland in het festival te Cannes
NEGEN MUZEN
Speelweide voor
acteurs en actrices
TELEFUNKEN
Staatssecretaris over
filmopdracht aan Ivens
Von Karajan breekt
met Weense Opera
DINSDAG 12 MEI 1964
13
Eerste gouden plaat
voor Adamo
Liederen door Jo Vincent
Theater" speelde „Een Vredesduif braden"
TONEEL OP AMSTERDAMSE ZEEDIJK
Bajazzo f 398,-
Filius f 198,-
AEG
een klasse apart
De radio geeft woensdag
T elevisieprogramma
„Ik weet van niets
CANNES. In de baai van Cannes ligt een smaldeel van
de Amerikaanse Middellandse-Zeevloot, een beleefdheids
visite di# zich ieder jaar ter gelegenheid van het festival
herhaalt, al begrijpt niemand ae samenhang. Overdag zien
de oorlogsbodems er nogal krijgshaftig uit, maar 's avonds,
als ze met lampjes afgelijnd zijn tegen de donkere hemel,
lijken ze op kindertekeningen, wit op zwart, van onschuldige
scheepjes. Hun aanwezigheid is vooral merkbaar aan de
talrijke matrozen die wat ontheemd door de feestelijke stad
Het 'Amerikaanse aandeel aan het festi
val blijft met „The Fall of the Roman
Empire" dit jaar overigens hors concours
en zou met „One Potato, two Potato"
hoogstens langs emotionele kronkelpaden
voor één van de vier prijzen in aanmer
king zou kunnen komen. Blijft dan nog
over „The World of Henry Orient," waar
in de aanwezigheid van de al te ijverige
Peter Sellers geen garantie betekent voor
een onderscheiding. Meer kansen, al was
het maar voor de spélprestaties, zou men
eerder kunnen ontdekken in „The best
Man" die tussendoor, ook al weer hors
concours, vertoond werd, naar verluidde
omdat de film te laat was aangemeld,
maar volgens de auteur Gore Vidal, naar
wiens toneelstuk gewerkt was, omdat de
film zich te discriminerend uitliet over de
Amerikaanse politiek om voor officiële in
zending in aanmerking te komen.
VIDAL GAF EEN strijdbare persconfe
rentie, waarin hij zijn landgenoten voor
„imbeciles" uitmaakte en scherpe kritiek
uitoefende op allerlei Amerikaanse instel
lingen. De film, naar zijn toneelstuk ver
vaardigd door Franklin Shaffner, geeft de
strijd om het Amerikaanse presidentschap
weer tussen twee uiteraard fictieve kan
didaten, die echter duidelijk trekken
vertonen van respectievelijk Stevenson
(gespeeld door Henry Fonda) en Nixon
(Cliff Robertson). Het gemarchandeer om
stemmen en de politieke intriges achter
de schermen vullen deze levendige, typisch
Amerikaanse film, die sterke gelijkenis
vertoont met Premingers „Advise and
Consent," maar een sterkere indruk ach
terlaat.
ZO AMERIKAANS als „The best Man,"
zo Europees was de Tsjechische film „Le
dernier Cri," handelend over twee jonge
mensen op de dag dat de vrouw een kind
verwacht en 's morgens vroeg door haar
man naar de kraaminrichting wordt ge
bracht. Terwijl de man, die electriciën is,
zijn normale dagtaak vervult die hem in
allerlei milieus brengt en de vrouw in de
rustige afzondering van de kraamkliniek op
de bevalling wordt voorbereid, gaan bei
der herinneringen terug naar voorafgaande
gebeurtenissen, hun ontmoeting, het be
gin van hun liefde, kleine wederwaardig
heden in het eerste jaar van hun huwe
lijk. Regisseur Jaromil Jires werkt daar
bij volgens bekende procédé's, zodat beel
den uit de actualiteit zich mengen met ge
dachten en herinneringen, bewegende opna
men verstarren, speelscènes afwisselen
met „candid-camera"-shots en er een
doorlopend geheel van ogenschijnlijk on
samenhangende passages ontstaat die men
moet leren „lezen." Jires toont zich daar
bij een virtuoos man die vele invloeden,
o.a. van de „nouvelle vague", met succes
verwerkt heeft en er een doeltreffend ge
bruik van weet te maken. Een bezwaar
zou kunnen zijn dat het hem allemaal wat
al te vlot afgaat, dat hij geen aarzeling
kent en te weinig van eigen vinding toe
voegt. Maar als debuut is „De eerste
kreet" een opvallend werkstuk, opvallend
ook door zijn positieve instelling, vertolkt
door beide jonge mensen die zo volmon
dig en onsentimenteel „ja" tegen het le
ven zeggen. Het is in dit verband alleen
nogal merkwaardig om in de korte in
houdsopgave van de film te lezen, dat de
serieuze levenshouding van de beide hoofd
figuren „de absurditeit en de verschrik
kingen van het imperialisme onderstreept,
dat bezig is een nieuwe oorlog voor te
bereiden." Als er één film is die zich niet
op dit goedkope politieke vlak had moe
ten begeven, dan had dat de sympathieke
en ongecompliceerde eersteling van Jaro
mil Jires moeten zijn.
Veel meer pretenties vertoont Bern-
hard Wicky's verfilming van Diirren-
matts, ook in ons land gespeelde toneel
stuk „Het Bezoek van de oude Dame."
Die oude dame is uit de titel weggelaten,
eerstens omdat Ingrid Bergman de titel
rol vervult en ten tweede omdat de terug
keer van de rijke Karla Zachnassian naar
haar geboortedorp niet veertig jaar, zoals
in het origineel staat, maar twintig jaar
na haar onvrijwillig vertrek plaatsvindt.
Karla Zachnassian keert terug naar het
stadje Guellen (dat niet in Zwitserland
ligt, zoals bij Dürrenmatt, maar in een
denkbeeldig, midden-Europees land) om
wraak te nemen. Twintig jaar geleden is
zij als ongetrouwde moeder met haar kind
uit het stadje verwijderd en nu keert zij
er als de rijkste vrouw van de wereld in
terug en vindt de vertegenwoordigers van
orde en wet, haar rechters van destijds
en de dorpelingen die haar nawezen, bui
gend en onderdanig met spandoeken en
een feestorkest op haar aankomst wach
ten. Want iedereen verwacht grote dingen
van dit bezoek en in ieder geval een fi
nanciële verlichting van de noodtoestand,
waarin Guellen verkeert. En Karla blijkt
gewillig om aan hun verzoeken om steun
te voldoen. Ze stelt echter één voorwaar
de: haar minnaar van vroeger, de nu grij
zende en braaf getrouwde kruidenier Ser
ge Miller, moet terechtgesteld worden.
KARLA, „MADAME PETROLE", zoals
haar bijnaam luidt, neemt haar intrek in
het enige hotel van het stadje en wacht af
hoe Guellen zal reageren. In het begin is
iedereen verontwaardigd over het immo
rele voorstel, maar op den duur beginnen
de dorpelingen zich te realiseren dat er
maar één man staat tussen hun armoede
van nu en een onbezorgde toekomst en die
man is Serge. Als wissel op die toekomst
gaat men vast op krediet kopen, het ge
meentebestuur voert de mogelijkheid van
de doodstraf weer in en begint na te gaan
in hoeverre Serge destijds tegen de be
staande wetten heeft, gezondigd en uitein
delijk h«eft in het openbaar, op het markt-
plin, de rechtzitting plaats, waarbij Serge
schuldig wordt bevonden en ter dood wordt
veroordeeld.
Bij Dürrenmatt word* dit vonnis ten
uitvoer gebracht, maar ook hier heeft
Wiokey zich bepaalde vrijheden met het
origineel gepermitteerd. Hij laat op het
laatste ogenblik Karla ingrijpen, die een
betere straf vindt voor het hele dorp door
Serge in hun midden te laten leven als
een voortdurende aanklacht tegen hun
slenteren, rondhangen op de Croisette om een glimp van de
sterren op te vangen, en 's avonds ten einde raad maar de
kleine bars en nachtclubs van de binnenstad vullen, waar
hun bezoek, te oordelen naar de inviterende bordjes „Wel
come Navy" op hoge prijs wordt gesteld. Jaren geleden ging
het grapje onder de bezoekers van het festival dat de vloot
er was om de „Palme d'Or" voor de Amerikaanse inzending
af te dwingen.
De 21-jarige Belgische componist-zan
ger Adamo, die wekenlang met „Vous-
permettez monsieur" als nummer één
was uitverkoren door de Nederlandse
teenagers, krijgt zijn eerste gouden plaat
voor „Vous permettez monsieur," waar
mee Adamo in het televisie-programma
„Voor de vuist weg" van Willem Duys
ook nog eens harten van ouderen stal,
toen hij het refrein van het chanson door
zijn broertjes en zusjes liet zingen.
Op vrijdag 15 mei wordt Adamo op het
Centraal Station in Amsterdam verwel
komd door de Club des Chansons in Ne
derland, waar hij omstreeks half zes met
zijn zusjes en broertjes zal arriveren.
's Avonds overhandigt Willem Duys de
zanger, die aan de school voor public re
lations in België studeert, de gouden
plaat. Daarna gaat A.damo met zijn com
bo „I Delfirfi" op tournee. Op 16 mei treedt
hij op in Utrecht, 17 mei in Den Haag, de
18e in Tilburg en 19 mei in Rotterdam.
Op 2e pinksterdag kan men luisteren
naar een opname van Jo Vincent die op
8 juni 1962 gemaakt werd. Dit is tot nu toe
de laatste opname van een onzer grootste
zangeressen. Zij wordt op het Sweelinck-
orgel begeleid door Albert de Klerk.
Fabriek schenkt beeld. In Nijmegen is het
gouden bestaansfeest gevierd van de n.v.
fabriek van Honig Artikelen. In zijn ope
ningsrede voor de feestelijke bijeenkomst
in de Stadsschouwburg, deelde de be
drijfsdirecteur ir. W. Körner mede dat
het bedrijf ter gelegenheid van dit jubi
leum aan de gemeente Nijmegen een
beeldhouwwerk zal aanbieden. Hiertoe
is een opdracht verstrekt aan de Utrecht
se beeldhouwer Pieter d'Hondt. Zijn
werkstuk zal worden geplaatst op het
Mariënburg.
SS
ONDER AUSPICIëN van een stich
ting ter bevordering van moderne kunst
„Nunc" heeft het Arnhemse Theater
liet aangedurfd te experimenteren met
een symbolisch toneelspel van de jonge
Vlaming Jan Christiaens. Zo vreselijk
modern is de poëtisch-allegorische ma
nier waarop het stuk Een vredesduif
braden" geschreven is, nu ook weer niet
en dat kan dus niet de reden zijn dat
het hic et nunc" moest worden op
gevoerd.
Iedere toneelschrijver zal wel graag
zien dat zijn verhaaltje geacht wordt
een algemener geldigheid te hebben dan
de belevenissen van een paar toevallige
personages. Ook het meest realistische
burgerlijke drama verwijst nog wel naar
waarheden die de zichtbare gebeurte
nissen te buiten gaan. Het misverstand
begint dus eigenlijk als een schrijver
die algemene geldigheid pas denkt te
kunnen oproepen als zijn boodschap in
een opdringerig symboliserende niet-
realistische vorm wordt verpakt.
DAT IS TENMINSTE het ietwat kinder
lijke procédé waartoe Christiaens zijn toe
vlucht heeft genomen. Al bijna even goed-
hartig-kinderlijk neemt regisseur Jurg Mo
lenaar ons in het programma bij de hand
en vertelt ons wat die symbolen wel al
lemaal beduiden: „breien nuffig zijn, be
graven afzweren van eigen verleden"
vertelt hij ons, daarbij vergetend dat sym
boliek alleen waardevol kan zijn als zij
volledig voor zichzelf spreekt. Maar goed,
eenmaal in nuchtere taal overgebracht,
blijkt het stuk een, ook weer niet zo heel
Anthony Quinn als Serge Miller en
Ingrid Bergman als de schatrijk ge
worden ex-prostituée Karla Zach
nassian in „Het bezoek van de oude
dame" naar het gelijknamige toneel
stuk van Dürrenmatt.
hebzucht. Van dit fascinerende drama
heeft Bernhard Wicky een film gemaakt
die voortdurend de aandacht gespannen
houdt, maar dit meer doet door zijn in
trigerende inhoud dan door een doelbe
wuste en tot de beklemming bijdragen
de vormgeving. Zijn stijl is onevenwich
tig, afwisselend realistisch en stylerend,
zijn spelregie te romantisch georiënteerd
om in dit kille drama van hebzucht en
wraak te passen. Daarbij komt dat In
grid Bergman als de niet al te oude da
me die op bezoek komt, de gruwelijke
aspecten mist van de rijk gedesillusio
neerde vrouw die nog slechts leeft om van
haar wraak te genieten. Niets in haar te
mooie uiterlijk verraadt iets van haar
zondige jeugd en haar bestaan als pro-
stituée, vóór zij de petroleumkoning Zach
nassian trouwde. Deze en andere ver
fraaiingen ten gerieve van het bioscooppu
bliek hebben het drama veel van zijn
primitieve kracht ontnomen, zonder het
nochtans tot een publieksfilm om te heb
ben kunnen buigen, tenzij de aanwezig
heid van Anthony Quinn als Serge Miller
en natuurlijk van Ingrid Bergman iets
in die richting kunnen bereiken.
Overigens is de spraakverwarring rond
deze film bijzonder groot. „Der Besuch"
(of „La Rancune" of „The Visit") is
een Frans-Duits-Italiaanse co-produktie,
werd als een Duitse inzending aan het
festival ingeschreven en wordt hier in de
Amerikaanse, dus Engels-sprekende ver
sie vertoond. Maar ook voor dit laatste
kan men de Amerikaanse vloot in de blau
we baai van Cannes niet verantwoorde
lijk stellen.
Charles Boost
OP DE AVOND van de eerste pinksterdag kan Amsterdam kennismaken met een
geheel nieuwe vorm van theater: het Theater a Capella, dat zijn première zal geven
in de voormalige Oude-Zijdskapel op de Zeedijk, die onlangs onder de naam „Toon-
kerk" als kunstcentrum een nieuwe bestemming heeft gekregen. Het Theater a Ca
pella is geen nieuw toneelgezelschap, het is trouwens ook niet de bedoeling alleen
toneelvoorstellingen te geven. De beste omschrijving is misschien „een speelweide
voor acteurs" want vanaf Pinksteren zullen de bezoekers op iedere vrijdag-, zaterdag
en zondagavond verrast worden door acteurs en actrices va» velerlei slag, die hier los
van hun eigen toneelgezelschap dingen gaan doen die zij zelf leuk vinden.
Initiatiefnemer van dit experiment is
Shaffy. „Eigenlijk is de naam van ons
theater die overigens door Hetty Blok
is uitgevonden het enige dat vaststaat.
Zij die hier optreden krijgen er geen cent
voor. Zij komen om ie kunnen werken,
zoals ze zelf willen. Wij hebben geen cent
in kas, er is geen directie en er is ook
geen beleid. Maar ik heb bijna alle ac
teurs van Nederland benaderd en zij heb
ben in principe hun medewerking toege
zegd. Ook de groten."
DE STICHTING TOONKERK zal zor
gen voor een podium, voor een set van
twaalf spotlights en een goed gevuld buf
fet. En zo zal het Theater a Capella zon
dagavond zijn eerste voorstelling geven.
Het wordt een wat merkwaardige voor
stelling die om negen uur begint met een
Advertentie
Voor huis. tuin
en auto
Veel techniek
in klein bestek
AMSTERDAM
portables
„tour de chants" van Ramses Shaffy, die
hier eigen liedjes zingt en aan mekaar
praat, vervolgens wordt onder regie van
Peter Oosthoek een scène van Tardieu's
„De zinloze Beleefdheid" opgevoerd, met
onder meer Josephine van Gasteren.
Kitty Courbois en Henk van Ulsen zullen
gedichten van Frangois Villon voordragen.
De pianist Polo de Haas zal nieuwe Ne
derlandse composities spelen en onder re
gie van Annemarie Prins wordt een een
akter „De Verhuizing" gespeeld, die is
geschreven door een oud-violist van het
Concertgebouworkest, Lodewijk de Boer,
hierin spelen onder meer Kitty Courbois
en Jules Hamel.
ANNEMARIE PRINS heeft ook de re
gie van Cocteau's monoloog „Vanuit het
Venster", waarin Ramses Shaffy optreedt.
De chansonnière Liesbeth List zal hierna
vertaalde chansons en liedjes van Hans
Andreus en Ramses Shaffy zingen. Het
programma wordt besloten met een één-
akter van de Amerikaanse toneel-schrij
ver Kaufman „Als Mannen bridgen als
Vrouwen" met onder meer Johan Rem-
melts en Lo van Hensbergen.
De voorstelling zal om half twaalf zijn
beëindigd maar het publiek mag blijven
voor een tweede voorstelling die om
streeks middernacht begint en geheel zal
worden geïmproviseerd door artiesten die
men uit de verschillende theaters hier
verwacht.
HILVERSUM I 402 m. 7.00 VARA.
VPRO. 10.00-2400 VARA.
9.40
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtendgym
nastiek. 7.20 Socialistisch strijdlied. 7.23
Lichte grammofoonmuziek. (Om ca. 7.30
Van de voorpagina). 8 00 Nieuws en so
cialistisch strijdliéd. 8.18 Lichte grammo
foonmuziek. 8.50 Ochtendgymnastiek voor
de vrouw. 9.00 Kookpraatje. 9.05 Klassie
ke grammofoonmuziek. 9.35 Waterstan
den. VPRO: 9.40 Schoolradio. VARA: 10.00
Lichte grammofoonmuziek. 11.00 Voor de
vrouw. 11.40 R.V.U.: Filmrevue; De dwa
ling van de Duitse film, door H. Wielek.
12.10 Musette-orkest. 12 30 Mededelingen
t.b.v. land- en tuinbouw. 12.33 Voor het
platteland. 12.38 Electronisch orgel en
zangsolist: lichte muziek. 13.00 Nieuws.
13.15 Licht orkest, vocale ensembles en
zangsolisten. 13.45 Lenin als lid van de
tweede Internationale: zijn onuitgegeven
brieven, lezing. 14.00 Radiokamerorkest,
radiokoor en solisten: moderne muziek.
14.50 De huurverhoging, toespraak. 15.00
Voor de jeugd. 16.50 Voor de zieken. 17.20
Tentoonstellingsagenda. 17.25 Licht en
semble met zangsolist. 17.50 Regeringsuit-
zending: Geven en nemen. Tips voor en
van weggebruikers. 18.00 Nieuws. 18.15
Lichte grammofoonmuziek. 18.20 Uitzen
ding van de Volkspartij voor Vrijheid en
Democratie: Luistert naar de stem van
de V.V.D. 18.30 R.V.U.: Muzikaal Spec
trum, door Klaas A. Posthuma. 19.00 Voor
de kinderen. 19.10 Artistieke Staalkaart.
19.40 Licht instrumentaal trio met zgng-
soliste: jazzmuziek. 2000 Nieuws. 20.05
Radiophilharmonisch orkest: moderne mu
ziek. 21.20 Natafelen, cabaret. 21.50 Pro
menade-orkest en zangsoliste. 22.20 Sport
halverwege. 22.30 Nieuws. 22.40 Balans:
actuele kroniek. 22.55 Nederlandse kamer
muziek. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM II 298 m. 7.00-24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.10 Dagopening.
7.20 Klassieke grammofoonmuziek. 7.45 Ra
diokrant. 8.00 Nieuws. 8.15 Akkordeon en
orgelspel (gr.) 8.30 Lichte grammofoon
muziek. 8.45 Zuid-Afrikaanse liedjes (gr.)
9.00 Voor de zieken. 9.35 Grammofoonmu
ziek. 9.40 Voor de huisvrouw. 10.10 Moder
ne kamermuziek (gr.) 10.30 Leven naar
Pinksteren, Godsdienstige uitzending. 11.00
Hobo en piano: moderne muziek. 11.15 Tot
ziens in Jeruzalem, Bijbelse quiz. 11.50
Lichte grammofoonmuziek. 12.30 Medede
lingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.33 Trip
tiek: vakantieprogramma. 12.50 Grammo
foonmuziek, eventueel aktualiteiten. 13.00
Nieuws. 13.15 Licht instrumentaal kwintet.
13.35 Pianospel (gr.) 13.50 Amusements
muziek (gr.) 14.15 Fragmenten uit musi
cals (gr.) 14.45 De Graaf van weet-ik-veel,
operette. 15.10 Klassieke kamermuziek.
15.50 Bijbelvertelling voor de jeugd. 16.00
Voor de jeugd. 17.15 Orgelspel met rit
mische begeleiding. 17.40 Promenade-or
kest en piano: amusementsmuziek. 18.15
Meisjeskoor. 18.30 Het Spektrum:lezingen.
18.45 Nieuwe grammofoonplaten. 19.00
nieuws en weerpraatje. 19.10 Op de man
af, praatje. 19.15 Leger des Heilskwartier.
19.30 Radiokrant. 19.50 Klassieke grammo
foonmuziek. 20.15 Zendingsliederen. 20.30
Eén Evangelie, één kerk, één wereld, ge
sprek. 21.00 Klassieke kamermuziek (gr.)
21.10 Lichte orkestmuziek (gr.) 21.40 Ze
venvoudige problemen en hun oplossingen,
lezing. 21.55 Omroeporkest en koren:
Psalm 147. 22.30 Nieuws en SOS-berichten.
22.40 Avondoverdenking. 22.55 Lichte or
kestmuziek. 23.15 Lichte grammofoonmu
ziek. 23.55-24.00 Nieuws.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Grammofoonmuziek.
12.15 Lichte muziek. (Om 12.25 Weerbe
richt). (12.50 Bursberichten en program
ma-overzicht). 13.00 Nieuws. 13.20 Kamer
muziek. 14.00 Nieuws. 14.03 Schoolradio.
(15.00 Nieuws.) 15.45 Wedstrijd tussen
schoolkoren. 16.00 Nieuws. 16.03 Beursbe
richten. 16.09 Engelse les. 16.24 Lichte mu
ziek. 17.00 Nieuws. 17.15 Kamermuziek.
18.00 Nieuws. 18.03 Voor de soldaten. 18.30
Lekenmoraal en -filosofie. 18.50 Grammo
foonmuziek. 19.00 Nieuws en radiokroniek.
19.40 Jeugd en muziek. 20.00 Amusements
programma. 20.30 Tura Tijd. 21.00
Jazzmuziek. 21.30 Pedagogisch praatje.
21.50 Lichte orkestmuziek. 22.00 Nieuws.
22.15 Oostenrijkse volksmuziek.
VOOR DINSDAG
NTS: 11.00-11.25 Schooltelevisie: Dat Ghi
wilt swighen, een inleiding bij de opvoe
ring van Esmoreit. KRO: 19.30 Reakties
op: Adoptie. NTS: 20.00 Journaal. KRO:
20.20 Actualiteiten. 22.40 Cabaretprogram
ma. 21.05 Een kwestie van geloof in weten
schap, programma t.g.v. het 40-jarig be
staan van de Katholieke Universiteit van
Nijmegen. 21.45 Een uur met Hitchcock,
filmprogramma. 22.35 Epiloog. NTS: 22.45
-22.50 Journaal.
VOOR WOENSDAG
NTS: 17.00 De Verrekijker, internatio
naal jeugdjournaal. VARA: 17-10-17.45
Voor de kinderen. NTS: 19.30 Directe re
portage van de finale in het tournooi om de
Europacup voor bekerwinnaars te Brus
sel. 20.15 Journaal. 20.25 2e helft voetbal
wedstrijd. VARA: 21.15 Actualiteiten.
21.45 Inspecteur Leclerc Die aardi
ge kinderen..., TV-film. 22.10 Filmven
ster. NTS: 22.35-22.40 Journaal
Experimentele uitzendingen op het
tweede net (kanaal 27):
NTS: 20.15 Concert opgenomen in het
klooster van Einsiedeln, Zwitserland: Het
Collegium Aureum van het klooster, het
kloosterkoor en solisten: klassieke mu
ziek. 21.15-22.40 Marty, speelfilm.
HET LIGT IN DE bedoeling voorlopig
tot 12 juli iedere vrijdag, zaterdag en zon
dag voorstellingen te geven, die telkens
weer anders zullen zijn, omdat zij wor
den gemaakt door acteurs en actrices die
toevallig vrij zijn. Omdat rond de Toon-
kerk in de avonduren 't veelal luidruchtige
rosse leven van Amsterdam opbloeit zullen
Josephine van Gasteren en Ramses Shaf
fy een bezoek brengen aan alle omrin
gende caféhouders, met het verzoek tij
dens de uren van het Theater a Capella
de jukes-box uit te doen of zeer zacht te
laten spelen. Wie zich een goede buur
toont mag gratis in de Toonkerk komen
kijken.
Josephine van Gasteren is zeer enthou
siast voor het Shaffy-plan; „Ik vind het
heerlijk om actrice van de Zeedijk te wor
den en met mij zijn er gelukkig heel wat
acteurs en actrices die wel eens iets an
ders willen doen dan het gesubsidieerde
toneel en het iedere week keurig een loon
zakje afhalen. Is het niet fijn dat ook de
artiesten die gewend zijn zeer hoge ga
ges te krijgen zo maar voor niets hun
eigen vak komen uitoefenen? Ik hoop dat
Ramses Shaffy slaagt, hij is een jongen
die honger lijgit voor zijn idealen".
DE TOEGANGSPRIJS voor het Theater
a Capella bedraagt f 4,- voor de eerste
voorstelling en 2,50 voor de tweede; de
genen die de eerste voorstelling hebben be
zocht mogen gratis de tweede zien. Uit de
opbrengst worden de decors en de kos
tuums betaald en kan er wellicht een pot
je worden gevormd om andere onkosten te
financieren. Huur, verwarming en verlich
ting van de Toonkerk zullen worden ge
dekt door de opbrengst van de consump
ties, „van koffie tot en met champagne".
Het nieuwe theater dat door de betrokke
nen als een „kibboetz" werd bestempeld
kan circa 270 mengen bevatten.
bijzondere maar toch sympathieke bood
schap te bevatten: De kleine individualist
dreigt in de harde maatschappij dood te
worden gedrukt. Zijn pogingen om een
kinderlijke natuurldylle meteen geliefde
vrouw te beleven mislukken, maar ook
voor een volledige aanpassing aan het ge
oliede bestaan blijkt hij te fantasierijk en
dus is hij ten dode opgeschreven.
Een enkele maal, vooral in het begin,
wel eens geestig, maar toch te vaak tot
versleten of onwezenlijke grapjes zijn toe
vlucht nemend, heeft Jan Christiaens ons,
vooral tegen het sobere eind, wel van zijn
oprechte bedoelingen en ook van enig ta
lent om dialogen te schrijven overtuigd.
HET GEZELSCHAP onder leiding van
Jurg Molenaar had zich met een inne
mende toewijding aan deze taak gezet en
Christiaens de best denkbare kansen ge
geven. Vooral Jurg Molenaar komt lof toe
voor zijn uiterst consciëntieuze en sfeer
volle mise en scène, die samen met de
poëtische belichting en de, voortreffelijk
bij 'schrijvers bedoelingen aansluitende,
decors van Rob Otte ieder bedrijf een
eigen karakteristieke stemming verleen
den.
Wim Kouwenhoven, misschien nog wat
weinig genuanceerd, maakte veel duidelijk
van de wanhopige strijd om het individue
le bestaan van zijn hoofdpersoon Andreas
Muller. Een eerste dragende rol, die ze
ker grotere mogelijkheden liet zien. Shi-
reen Strooker speelde het Ewig Weibliche
naar de oppervlakkige bedoelingen van de
tekst. Het verpletterende geweld van de
samenleving werd in een viertal al te wei
nig onderscheiden incarnaties uitgebeeld
door Jan Gorissen, met zijn mooie maar
eentonige stemmiddelen. Elisabeth Hoy-
tink maakte als gast niet veel duidelijk
van haar functie als echtgenote.
Het geheel bleek een interessant debuut
zonder vooralsnog in alle opzichten te
overtuigen van de noodzaak der gekozen
middelen.
Hans van den Bergh
De heer Joris Ivens heeft mij noch mijn
ambtsvoorgangers laten blijken van zijn
verlangen een film over Nederland te wil
len maken". De staatssecretaris van O.K.
en W. drs. L. J. M. van de Laar zegt
dit in antwoord op een schriftelijke vraag
van het Tweede-Kamerlid J. J. Voogd
(P.v.d.A.) of men van overheidswege aan
deze cineast van wereldreputatie niet een
opdracht voor een dergelijke film wil ge
ven.
De gebruikelijke gang van zaken bij sub
sidiëring voor de vervaardiging van een
film is, aldus drs. Van de Laar, dat een
cineast een verzoek hiertoe bij mij indient.
Na ontvangst van een advies van de Raad
voor -de Kunst, neem ik dan een beslis
sing, daarbij alle aspecten in overweging
nemend. Er bestaat geen aanleiding om
ten aanzien van de heer Ivens van deze
gang van zaken af te wijken.
Dutch Swing College Band. The Dutch
Swing College Band, onder leiding van
Peter Schilperoort, vertoeft voor een
tournee in Afrika. De trip duurt vijf we
ken. De musici bezoeken achtereenvol
gens Oeganda, Kenya, Tanganyika, Zuid-
Afrika en Ethiopië.
(Van onze correspondent)
In een telegram uit Ziirich heeft Herbert
von Karajan aan de tegenwoordige Oos
tenrijkse minister van O. K. en W., Piffl,
medegedeeld dat hij zijn functie als ar
tistiek directeur van de Weense Opera
neerlegt en wel tot hel einde van het lo
pende seizoen, dat is tot 30 juni 1964. Voor
dit besluit beroept Karajan zich op een
medisch advies, maar volgens welingelich
te kringen van de Weense Opera moet de
oorzaak gezocht worden in het feit dat
Karajan geen mogelijkheid meer ziet om
op bevredigende wijze samen te werken
met de tegenwoordige administratieve di
recteur van de opera, dr. Egon Hilbert.
Ofschoon Karajan zelf deze directeur in
1963 aan de opera bad verbonden, is het
in de laatste maanden tot felle conflicten
tussen de twee directeuren gekomen. Ka
rajan heeft zijn functie acht jaar lang met
grote energie, fantasie en eigengereidheid
vervuld. Hij heeft de Weense Opera ge
maakt tot een van de meest vooraanstaan
de muzikale centra, zodat zijn heengaan
voor Wenen en voor geheel Oostenrijk een
groot verlies betekent. Het is een zwakke
troost dat hij zich bereid heeft verklaard
op eventueel nog als dirigent in de Ween
se Opera te blijven optreden. De minister
wil nog pogingen in het werk stellen om
de kunstenaar als directeur voor de
Weense Opera te behouden. In welinge-
In plaats van de voorstelling van
2 april j.l. die geannuleerd moest
worden wegens ziekte van enkele
medewerkenden, zal „Het Nationale
Ballet morgenavond, 13 mei, in de
Haarlemse Stadsschouwburg zijn sei-
te Haarlem besluiten met een specta
culair programma: Dessins pour les
six P. I. Tsjakofsky (J. Taras; uit het
Pavlova-programma Oceaan en de
parels (R. DrigolA. GorskiDans van
de Russische poppen (A. Liadorffl
N. Orlowskaja), Valse (M. MoskovskU
N. Orlowskaja) en de Pas de trols uit
Don Quichotte (L. Minkus-R. Drigol
A. Gorski), daarna volgt „La Somna-
bule" in een geheel nieuwe enscene
ring (kostuums J. Skalicky - decors J.
J. Svoboda) en tot slot van de avond
„Symphony in C" (G. BizetlG. Balan-
chine). De begeleiding aan de vleu
gels geschiedt door Stokkermans en
André Presser. De foto toont het
ensemble in „Symphony in C".
lichte kringen twijfelt men echter aan de
mogelijkheid van een compromis, omdat
Karajan hiervoor nooit toegankelijk is ge
weest.
Karajan is niet alleen een groot diri
gent, maar ook een sterke magneet die
de beste muzikale krachten uit de gehele
wereld wist aan te trekken. Van de an
dere kant echter schijnt het wel vast te
staan dat de gezondheidstoestand van Ka
rajan niet zo best is en dat hij te veel
andere verplichtingen op zich heeft geno
men, die hij moeilijk met een directeur
schap aan de Weense Opera heeft kunnen
verbinden.
