't is weer tijd voor
Engeland neemt
gebied van Aden
strijd in
hoog op
Stedelingen willen wel
gaarne „buiten" wonen
Nieuwe spanningen tussen
Frankrijk en Tunesië
Nieuwsgaring
in Zuid-Afrika
aan banden?
WERELDNIEUWS
Van dag tot dag
Boot omgeslagen
geen overlevenden
Zware straf voor
muitende soldaten
Goederen
Vrije wereld
Sabena voor een
deel in staking
^^raatótocl
DINSDAG 12 MEI 1964
3
kwaliteit
zó zacht
zó geurig
Britse premier vaart fel uit tegen Rusland
Spaanse minister
naar Asturië
Enquête voor leerlingen van Brusselse academie
Bourguiba wil grond naasten van Franse boeren
M. Mok
(Op de
NORTH
Luister naar ,,'t Is weer tijd voor North State", met de Dutch Swing College Band o.l.v. Peter Schilperoort via Radio Veronica- za. tl,15, zo. 10.30, di. 19.00, do. 18.45 u.
LONDEN De Engelse regering ver
dedigt de zware bombardementen door de
Britse luchtmacht uitgevoerd op de rebel
len in het gebergte aan de grens van de
Zuidarabische Federatie en Jemen met
het argument dat het haar plicht is de
Britse troepen die bij temperaturen van
honderd graden in een vreselijk moeilijk
bergterrein moeten opereren, zo goed
mogelijk te beschermen en ervoor te zor
gen dat het aantal gevallenen zo gering
mogelijk is.
Vandaag zal de Britse minister voor
het Gemenebest en de Koloniën, Duncan
Sandys, een bezoek aan het front brengen.
Zijn taak is zich een zo actueel mogelijk
beeld te vormen, zowel van de militaire
als van de politieke situatie in de Zuid
arabische Federatie en daarover rapport
uit te brengen aan het kabinet.
Premier sir Alec Douglas-Bome heeft
maandagavond in 'n redevoering in Schot
land verklaard dat hij persoonlijk de
Britse opperbevelhebber opdracht gaf tot
het gebruik van de luchtmacht in Zuid-
Arabië. Hij had daaraan toegevoegd dat
slechts een minimum aan luchtstrijdkrach
ten mocht worden ingezet. De Britse troe
pen worden overal door sluipschutters en
onverhoedse overvallen bedreigd. De steun
van de luchtmacht moet ervoor zorgen dat
hun verliezen tot een absoluut minimum
beperkt blijven.
Het politieke doel is een nieuwe rege
ling voor de afbakening en bescherming
van de grens tussen Jemen en de Fede
ratie. Hieraan kunnen wij nog toevoegen
dat men in Londen niet alleen denkt aan
een demarkatie van het open gedeelte
van de grens, maar tevens aan een demilitai-
risering van het grensgebied en het zen
den van waarnemers van de Verenigde
Naties langs de nieuwe afbakening.
Sir Alec zei verder dat Engeland zijn
belofte om de Federatie te verdedigen na
moet komen. Deze wordt bedreigd door
politieke ondermijning en infiltratie van
door Egypte bewapende rebellen. Tegen
over Kroesjtsjevs aantijgingen voerde sir
Alec aan dat vooral de ondermijningstac
tiek van de Sovjet-Unie en China verant
woordelijk is voor de onrust in de wereld.
In Londen weigert men het argument
te aanvaarden dat de bergstammen al ja
ren woelig zijn en er hun hoofdbezigheid
van maken karavanen te overvallen als
middel om in hun dagelijks onderhoud te
voorzien. Thans worden zij geoefend en
bewapend door de Egyptische troepen in
Jemen. Daarom is hun actie agressie.
Op de vraag of een Britse erkenning van
de door Nasser gesteunde republiek Je
men een einde zou maken aan de vijande
lijkheden, luidt in Londen het antwoord dat
een dergelijke erkenning staatsrechtelijk
uiterst riskant zou zijn, omdat alleen al
het feit dat 40.000 Egyptische manschap-
Prinses Alexandra van Kent ging
maandag met haar tien weken oude
baby James Robert Bruce en haar
man Angus Ogilvy naar Bucking
ham Paleis in Londen waar de baby
is gedoopt. Op weg naar de doop
plechtigheid werd een bezoek ge
bracht aan prinses Margaret in het
Kensington Paleis.
pen er niet in geslaagd zijn de royalisten
te overmeesteren voldoende bewijs ervoor
is dat de republiek onvoldoende steun vindt
bij de bevolking. In werkelijkheid heerst
er een impasse, noch Nasser noch de roya
listen schijnen te kunnen winnen.
In het Lagerhuis heeft Thorneycroft, de
Britse minister van Defensie, maandag
avond verklaard dat het zinloos is om
vage politieke oplossingen voor te stellen,
zoals sommigen doen. Er is geen politieke
vooruitgang mogelijk zonder voorafgaande
militaire controle. Thorneycroft onder
streepte nog eens dat alle Britse militaire
operaties op het grondgebied van de Fe
deratie plaatsvinden.
De speciale commissie van de Verenig
de Naties voor de koloniale politiek heeft
met 18 tegen drie stemmen de Britse ac
tie veroordeeld en besloten deze ter ken
nis te brengen van de Veiligheidsraad. De
Britse gedelegeerde verklaarde dat het
beeld dat in de commissie van de opera
ties werd gegeven volkomen in strijd is
met de waarheid en dat de verdediging
tegen de terroristen geheel is gerechtvaar
digd.
MADRID (AFP) In Asturië zijn nog
steeds 40.000 mijnwerkers en 5.500 me
taalarbeiders in staking. De staking
schijnt tot dusver rustig te verlopen.
Van arrestaties is geen melding gemaakt.
De Spaanse minister van Binnenlandse
Zaken, generaal Camilo Alonso Vega, is
maandag naar Oviedo gegaan om zich van
de toestand op de hoogte te stellen.
DACCA (Oost Pakistan, AP) Aange
nomen wordt dat maandag vijftig mensen
verdronken zijn bij het omslaan van een
boot op de rivier de Padma, 145 kilometer
van Dacca. Er zijn nog geen overleven
den gevonden. Slechts twee lijken zijn tot
dusver geborgen.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Een leraar aan de Brus
selse academie voor schone kunsten heeft
onlangs aan vijftig van zijn leerlingen een
vraag voorgelegd: wanneer ge de keus
hebt tussen een modern huis of een mo
derne flat, voorzien van de nieuwste ge
makken en met grote spiegelruiten in
Brussel, en een oud huis, dat een beetje
(Van onze correspondent)
PARIJS De betrekkingen tussen
Frankrijk en twee van zijn voormalige be
zittingen of protectoraten in Noord-Afrika
zijn sinds enkele dagen weer eens heel
slecht. In Algiers zijn nieuwe besprekin
gen begonnen tussen de directeur van de
afdeling der economische relaties op de
Quai d'Orsay, Wormser, en de Algerijnse
regering over de samenwerking tussen bei
de landen met betrekking tot de petroleum-
winning in de Sahara.
De Algerijnen hebben hun eisen, die ze
tot dusver slechts binnensmonds hadden
geuit, nu duidelijk uitgesproken. Ze wil
len niet alleen een hoger aandeel in de
winst, maar bovendien wensen ze direct
betrokken te worden en blijven bij de ver
schillende fasen die tussen de produktie
en de distributie van de Algerijnse olie
zijn gelegen.
Een veel ernstiger en zelfs explosiever
karakter draagt echter het geschil dat de
betrekkingen tussen Parijs en Tunis weer
eens vergiftigt. Geheel onverwacht heeft
de temperamentvolle president Habib
Bourguiba Parijs door zijn ambassadeur
doen weten dat hij een driehonderddui
zend hectares grond, die zich nog in het
bezit van Fransen bevinden, zal onteige
nen om ze onder Tunesische boeren te dis
tribueren.
Deze maatregel is in flagrante strijd
met de akkoorden die vorige jaar tussen
beide landen zijn gesloten. In Parijs
brengt men de beslissing in verband met
het komende bezoek dat Bourguiba bren
gen moet aan zijn Algerijnse buurman
Ben Bella die de Franse bezittingen in
zijn land al lang heeft genaast en de Tu
nesische president wel eens van neo-kolo-
nialisme meende te mogen betichten.
In een uitvoerig onderhoud dat de Fran
se minister van Buitenlandse Zaken Couve
de Murville de Tunesische ambassadeur in
Parijs gisteren toestond, moet hij zijn be
zoeker al hebben gedreigd de lening van
ruim tweehonderd miljoen franken op te
zullen schorten wanneer Bouguiba zich bij
zijn voornemens zou willen houden. Tot
definitieve stappen zou Parijs echter nog
niet willen overgaan alvorens kennis te
hebben genomen van de redevoering die
Bourguiba over dit onderwerp vandaag in
het Tunesische parlement houdt.
KAAPSTAD (Reuter) Een Zuidafri-
kaanse commissie, die een onderzoek in
gesteld heeft naar de pers in Zuid-Afrika,
beveelt in de tweede helft van haar ver
slag dat maandag bij het parlement is in
gediend de wettelijke instelling van een
persraad aan voor de „zelf-controle en
discipline."
In het verslag wordt ook de jaarlijkse
registratie bij de raad van alle dagbladen
en journalisten aanbevolen. De commissie
meent dat de huidige raad, die is inge
steld door de vereniging van de dagblad
pers niet aan de fundamentele eisen voor
zelf-controle en discipline van de pers vol
doet.
Het doel van de persraad zou moeten
zijn „handhaving van de persvrijheid" en
„het aankweken van de grootst mogelijke
nauwgezetheid bij de aanbieding van het
nieuws."
Voorts stelt de commissie voor, dat al
leen bij de persraad geregistreerden pers
telegrammen naar het buitenland zullen
mogen verzenden en dan uitsluitend via
het hoofdpostkantoor in Pretoria. De raad
zou gerechtigd moeten zijn afschrift van
alle verzonden telegrammen van het no«t
kantoor op te vragen
vervallen is, maar dat wat buiten de
stad ligt, wat kiest ge dan? Zevenenveer
tig kozen het oude wat wrakke huis, één
de moderne flat en twee zij waren
meisjes zeiden dat het haar niet kon
schelen als zij maar gelukkig zouden zijn.
Zij zijn zeker twee aardige meisjes en
waarschijnlijk zijn zij wel flink en reëel
ook, maar voor de statistiek komt haar
antwoord niet goed uit. Tekenend het
woord wordt in dit verband met graagte
gebruikt is toch wel dat de grote meer
derheid niet in de stad wilde wonen, hoe
comfortabel dan ook. maar wel buiten en
in een oud huis.
Natuurlijk heeft de leraar ook verder
naar de motivering geïnformeerd. Die
kwam er op neer dat een nieuw huis niet
genoeg „leefde" en dat men in een oud
huis zelf van alles kon verbouwen en ver
anderen. Bovendien bleek het buitenleven,
althans het leven in de buurt van de grote
stad, aantrekkelijker voor de meesten dan
het leven binnen de stadspoorten.
En nu nog het aardige van de uitslag
van die enquête: de zevenenveertig kwa
men, op enkele uitzonderingen na, uit ste
den zoals Brussel, Antwerpen, Gent, Na
men of Luik en de enkeling, die de grote
vensters etc. verkoos, was in een dorp ge
boren en had er zijn jeugd doorgebracht.
Het stemt wel tot nadenken: de enige,
die het meer of minder primitieve platte
landsleven uit ervaring kende, verlangde
er niet naar terug. De anderen, gewend
aan centrale verwarming, baden en dou
ches, liften en de stad rondom hen, verko
zen buiten. Zou het dus toch altijd zijn
„dat wat je niet hebt?"
In ieder geval blijkt de romantiek, on
danks zo veel moderne dingen als spijker
broeken, non-figuratieve schilderijen en
alle uiterlijke verschijningsvormen van
de welvaartsstaat, waarmee die acade
mieleerlingen dagelijks worden geconfron
teerd, nog wel onder hen te leven. Ge
ruststellend is dat.
Enkele dagen geleden is in Apeldoorn
uitgereikt wat ik in de kop van een be
richt zag aangeduid als „eerste litteraire
jeugdprijs". Nu is jeugd een begrip dat
reikt van pasgeborenen tot ja, feitelijk
tot ieder die zich voor het aantal zijner
jaren schaamt. Het is dan ook pure wille
keur van mij dat ik bij het lezen van
bedoelde kop een figuurtje van een jaar
of tien voor mijn geestesoog zag oprijzer..
Ik. vergiste mij, zoals bij mij verder le
zen duidelijk werd. De prijs is bestemd
voor jongelui in de leeftijd van zestien
tot en met negentien jaar.
Al had ik me dan vergist, ik mocht in
elk geval getroost constateren dat we op
prijzengebied alweer iets gevorderd waren.
Tot dusver hadden we wel onderscheidin
gen gekend, waarnaar lieden tot vijfen
twintig jaar konden meest reven, niet ech
ter prijzen waarbij de slagboom vóór d»
twintig werd neergelaten. Hoewel dank
baar voor deze vordering, voel ik me nog
lang niet voldaan. Wie zal zich over de
tien- tot zestienjarigen ontfermen? Want
daar zal het toch heenmoeten, willen we
het jonge talent de kansen geven waar
naar het zit te snakken. We leven immers
nog altijd in de eeuw van het kind. En
om de naam van deze eeuw volledig tot
zijn recht te doen komen, zal het zelfs on
vermijdelijk zijn dat we, bij de leeftijds
grens van tien jaar aangeland, nog iet»
verder afdalen, laat ik zeggen tot zes jaar,
de leeftijd waarop de mens geacht mag
worden rijp te zijn voor de eerste klas
van de lagere school. Heeft iemand er een
idee van, welke schatten aan talent er op
de nederige schoolbanken op aanmoedi
ging, en dus op'prijzen, zitten te wachten?
Ik moet erkennen dat ik er geen idee van
heb en ik vermoed dat velen in dit op
zicht even onwetend zijn als ik. Vandaar
dat ik de aandacht van de heren in Apel
doorn op dit nijpende probleem zou willen
vestigen.
Is er, wanneer we bij de zesjarigen zijn
gekomen, reden tot meer voldoening dan
op dit ogenblik, men zal ook dan nog niet
bij de pakken mogen neerzitten, maar een
speurtocht moeten ondernemen in het
kleuterrijk. Het moet met behulp van de
moderne psychologie mogelijk zijn, in de
plak- en vlechtprodukten der kleuters
sporen van letterkundig talent bloot te leg
gen en naar behoren met een prijs aan
te moedigen.
We zullen onze vaderlandse en culturele
plichten niet naar behoren hebben vervuld
aleer wij dit alles, compleet met jury's
en wedstrijdreglementen, hebben vastge
legd en in praktijk gebracht. Ik durf ts
voorspellen dat er alsdan in Nederland een
ongekende litteraire bloei zal losbarsten,
blijkende, zoal niet uit het aantal de
eeuwigheid trotserende werken, dan toch
uit het aantal litterair gekroonde hoofden.
Advertentie
DAR ES SALAAM (Reuter) In Dar
es Salaam is maandag vonnis gewezen te
gen veertien onderofficieren en manschap
pen van het uit twee bataljons bestaande
leger van Tanganjika, die de aanstichters
zijn geweest van de muiterij, die in januari
uitbrak.
Tien beklaagden kregen tien jaar en drie
vijf jaar gevangenisstraf. Een sergeant
werd tot vijftien jaar gevangenisstraf ver
oordeeld. Drie korporaals en twee solda
ten werden vrij gesproken.
3
Brits vlootbezoek. Tot 15 mei brengen het
Britse fregat „Nubian" de mijnenleg-
ger „Plover" en tien kustmijnenvegers
een bezoek aan Amsterdam.
Inrijden. Een dief die in Londen een gloed
nieuwe wagen van 10.000 gulden had ge
stolen, heeft de rechtmatige eigenaar
een lijstje geschreven met gebreken
waar hij eens naar moet laten kijken.
Hij schreef de auto nodig gehad te heb
ben, er 900 mijl mee gereden te heb
ben, waar de wagen gevonden kon wor
den en waar de sleutel lag. „De wa
gen is op de juiste manier ingereden".
De wagen werd gevonden zoals was be
schreven. De bezittingen op de achter
bank waren niet aangeroerd.
Ontslag. Colin Jordan, de leider van de
nationaal-socialistische beweging in En
geland, heeft bekendgemaakt, dat John
Tyndall, de secretaris van de beweging
ontslagen is en uit de beweging is ge
stoten. Tyndall, die sinds 1962, toen de
beweging werd gevormd, secretaris is
geweest, is het vorige jaar drie maanden
verloofd geweest met Frangoise Dior,
een Frangaise die in oktober trouwde
met Colin Jordan.
vakantie. Dr. Hewlett Johnson, de voor
malige „rode deken" van Canterbury
is per vliegtuig naar communistisch
China vertrokken waar hij een maand
vakantie zal doorbrengen. Johnson is 90
jaar.
Bezoek. De Japanse kroonprins, Akihito
en prinses Mistikiko, zijn maandag in
Mexico City aangekomen voor een offi
cieel bezoek van vijf dagen.
Emigratiebemiddelaar. De Russische re
gering heeft een 25-jarige Britse student
uit Londen, die onder een uitwisselings
programma in de Sovjet-Unie vertoefde,
het land uitgewezen. Hij zou hebben ge
tracht een Russisch gezin over te halen
te emigreren.
Bommen. In het Hilton-hotel in Madrid is
een kleine bom onder een sofa ontploft.
De gasten verslikten zich in hun aperi
tief, maar kwamen met de schrik vrij.
Ook bij het kantoor van het monarchis
tische dagblad A.B.C. werd een (onont-
plofte) bom aangetroffen.
„Niet naar Zwarte Zee". Greville Wynnè,
de Britse zakenman die met de Russen
voor de spion Gordon Lonsdale vier da
gen geleden werd uitgewisseld, heeft het
ziekenhuis verlaten. Hij gaat nu met va
kantie naar het buitenland. „Niet naar
de Zwarte Zee", zei hij
Vergaan. Ten "Zuiden van het Japanse
eiland Kioesjoe is een nationalistisch
Chinese vrachtboot vergaan. 29 opva
renden worden vermist. Zestien beman
ningsleden zijn door een Grieks vracht
schip opgepikt
De Hongaren proberen reeds enige tijd
tot een wat normaler handelscontact met
Washington te komen De Roemenen pogen
eveneens het politieke ijs dat hen formeel
nog steeds van de Amerikanen scheidt te
breken.
Naarmate de band met de Sovjet-Unie
minder strak wordt, groeit in de landen
achter het ijzeren gordijn de bereidheid
handelsbetrekkingen aan te knopen met het
Westen. Dat is een opvallende ontwikke
ling, waarvan men de betekenis niet moet
onderschatten. Het blijkt dat het bloed
als het de kans krijgt toch kruipt waar
men het eigenlijk niet gaarne ziet heen
gaan.
Tot voor kort waren de Oosteuropese
communistische landen met handen en voe
ten gebonden aan de comecon, de com
munistische raad voor wederzijdse econo
mische bijstand. De handel met de Sov
jet-Unie was toen een axioma voor de re
geringen van die landen.
Maar ook de Sovjet-Unie zoekt naar mo
gelijkheden zich uit dat te nauwe keurslijf
te wringen. Moskou heeft een toenemen
de behoefte aan machinerieën en gebruiks
goederen. Het is nu de politiek van Kroesj-
tsjev de Russen aan den lijve te laten voe
len dat het communisme in staat is hun
een beter leven te geven. De Sovjet-Unie
kan haar bondgenoten echter niet langer
onthouden wat zij zelf wenst te verwer
ven.
Wat een half jaar geleden nog onmoge
lijk scheen, is nu reeds werkelijkheid: er
wordt door communistische landen onder
handeld met de Verenigde Staten over han
delsverdragen. Politieke kortzichtigheid
blijkt vrij snel plaats te hebben gemaakt
voor een gezond realisme.
Roemenië en Hongarije hebben de kans
gekregen zich voor het eerst sinds jaren te
gedragen als soevereine staten. Het Wes
ten zal er verstandig aan doen ze met be
grip en welwillendheid tegemoet te treden.
Amerikaanse politici die willen dat de re
gering in Washington vele politieke conces
sies eist in ruil voor een te sluiten han
delsakkoord slaan de plank lelijk mis. Zij
hebben nog niet begrepen, hoe de wereld
er in 1964 uitziet.
De NAVO-conferentie die vandaag in
Den Haag is begonnen is de eerste van
haar soort waarbij Nederland het gast
heerschap vervult. Vandaar waarschijn
lijk het paniekerige geharrewar over on
derdak voor de afgevaardigden, vergader
ruimte, enzovoorts, dat al maanden aan
de conferentie is voorafgegaan en dat in
NAVO-kringen wel een bar provinciaalse
indruk moet hebben gemaakt. Vandaar
wellicht ook het nog méér paniekerige (en
gelukkig gauw weer ongedaan gemaakte)
verbod aan vredelievende buitenlandse
vrouwen om ons land binnen te komen
ten einde in Den Haag op vreedzame en
„bloemrijke" wijze hun afkeer van atoom
wapens te demonstreren.
Men kan zich afvragen of een dergelijke
demonstratie erg zinvol is; het vermoe
den lijkt gewettigd dat de confererende
ministers van de hele betoging niets zou
den hebben gemerkt of, als zij dat wél
hadden gedaan, zich er niets van zouden
hebben aangetrokken. Maar de officiële
gastheren in Den Haag waren blijkbaar
zo vlak voor de conferentie over hun
2enuwen heen en dus ging men maar
dadelijk tot de aller-radicaalste maatre
gel, een inreisverbod, over. De dames
mochten niet alleen niet demonstreren; ze
mochten zelfs de Nederlandse grond bui
ten Schiphol niet betreden.
Onze vaderlandse autoriteiten hebben
met deze maatregel, van hoe korte duur
hij ook is geweest, weer eens getoond
weinig begrip te hebben voor de publici
taire consequenties van hun eigen daden.
Want al kon de minister van Justitie zich
beroepen op wetsartikelen inzake de open
bare orde en het gedrag van buitenlan
ders in Nederland, het inreisverbod was
nauwelijks in overeenstemming te bren
gen met het feit dat wij ons land zo
gaarne een deel van „de vrije wereld"
noemen.
En als de NAVO, de beschermster van
die vrije wereld, naar de mening van onze
regering zelf moet worden beschermd te
gen een rustige betoging van een paar
honderd vredelievende dames, is dat óf
beschamend voor de NAVO, óf voor het
vertrouwen dat Den Haag in het bond
genootschap stelt.
Het verheugt ons dat het inreisverbod
zo gauw weer is ingetrokken; maar het
had nooit uitgevaardigd moeten zijn.
wiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Ongeveer een zesde van het vliegend
personeel van de Belgische nationale lucht
vaartmaatschappij „Sabena" is vandaag in
staking gegaan. Een tweetal vluchten
moest worden afgelast en andere diensten
zullen moeten worden gecombineerd. De
stakers behoren tot de liberale vakbond.
Zij eisen een algemene verbetering van
de arbeidsvoorwaarden.
Jeugdig talent
Advertentie
