Wedloop naar rijkdommen in de
Noordzee volgend jaar van start
EL-MIOR
EL-MIOR
Duitsland vond een manier om beruchte
filevorming te voorkomen
Stalen wegen als vervanging voor
Duitse „autobahnen" tijdens reparatie
NIEUWS IN HET KORT
Roken achter het stuur:
een handeling met gevaar
Mijnwet Continentaal Plat bij Kamer
Drie soorten
vergunningen
MQORDZEE
Westland krijgt
in september
al aardgas
Dak van boerderij
niet door straal
jager afgerukt
Liberale boycot
van Statenlid
Ervaring
Montage
Niet gering
DONDERDAG 11 JUNI 1964
13
VERDELING VAN DE NOORDZEEBODEM
DENEMARKEN
GRÖO
BRltTANNIË
ERL AND
EDERLAND
MgS
f{ DUITSLAND
T arieven
Voorrang
Snel
Pikant
In Zuid-Holland
Jaarwedde gedeputeerden
verhoogd tot 28.000
AFDWALEN
KLEIN
3
umnnnnnnnnramnnnnnnnn
In de eerste helft van het volgend
jaar zal de wedloop naar de olie- en
aardgasrijkdommen in het Nederlandse
deel van de Noordzee kunnen beginnen.
De ministers Andriessen (Economische
Zaken) en Scholten (Justitie) hebben
aan de Tweede Kamer het wetsontwerp
voorgelegd dat het onderzoek en de
winning van deze voorraden regelt. In
dien de parlementaire behandeling dit
jaar wordt voltooid zal minister Andries
sen begin volgend jaar de eerste con
cessies kunnen uitreiken. Daarna zullen
tot vele tientallen kilometers uit onze
Noordzeekust de boortorens kunnen
verrijzen om de bodemrijkdommen uit
het Nederlandse deel van het continen
tale plat naar boven te halen.
Het wetsontwerp officieel geheten
Mijnwet Continentaal plat is gebaseerd
op het in 1958 te Genève gesloten verdrag
Inzake het Continentaal plat, dat aan Ne
derland de souvereiniteit over een deel
van het Noordzeeplat toekent. Dit ver
drag zal binnen enkele weken aan het
parlement ter goedkeuring worden voor
gelegd en zal dus vrijwel tegelijk met
het ontwerp in behandeling worden geno
men.
Het ontwerp omvat de voornaamste
richtlijnen waaraan de vergunningen voor
verkenning, onderzoek en exploitatie ge
bonden zullen worden. De details, waarin
onder meer de financiële rechten voor de
staat zullen worden geregeld, zullen la
ter dit jaar in de vorm van een alge
mene maatregel van bestuur worden
vastgesteld.
De belangrijkste punten van het ont
werp zijn:
1. de staat geeft drie soorten vergun
ningen uit, resp. voor verkenningsonder-
zoek, opsporingsonderzoek en winning.
Vooruitlopend op de wettelijke regeling is
reeds aan een tiental maatschappijen ver
gunning verleend voor verkenningsonder-
zoek, dat in hoofdzaak bestaat uit seis
mische onderzoekingen van de geologische
samenstelling van het Noordzee-plat.
2. de houder van een opsporingsvergun-
'Advertentie
MET DE PUNTJES OP DE
T t
250 km
63904 V.PELT
ning heeft recht op een winningsvergun
ning voor het gebied waarin hij olie heeft
aangeboord. De beide vergunningen kun
nen tegelijk worden aangevraagd en ver
leend, zodat de opspoorder reeds tevo
ren bekend is met de voorschriften en fi
nanciële verplichtingen waaraan hij zal
hebben te voldoen.
3. gegadigden voor vergunningen zul
len deze slechts gedurende beperkte tijd
kunnen aanvragen.
4 rondom de boorinstallaties zullen vei
ligheidszones worden ingesteld met een
straal van vijfhonderd meter, waarbinnen
alle scheepvaart wordt verboden, die niet
van de vergunninghouder uitgaat.
5. de boorinstallaties zullen onder de
rechtsmacht van de Nederlandse staat
vallen.
De voorwaarden voor de vergunning
zullen bij algemene maatregel van be
stuur nader worden geregeld. Daarin zal
worden vermeld voor welke delen van het
plat vergunningen zullen worden uitge
reikt en hoe de overheid zich zal verze
keren van een aandeel in de opbrengst.
De vergunninghouders zullen verplicht
worden tot het betalen van een opper
vlaktetarief op basis van de omvang van
hun opsporings- resp. winningsgebied.
Daarnaast wil de regering een percenta
ge heffen van de waarde der gewonnen
delfstoffen en van de winst» De vergun
ningen voor verkenningsonderzoeken wor
den voor zeer 'grote delen van het plat
uitgereikt aan verschillende gegadigden
tegelijk.
In september zal het eerste aardgas door
de leidingen in het Westlandse gedeelte
van het Haagse verzorgingsgebied stro'
men. Achtereenvolgens zullen de kernen
Maasdijk, De Lier, Naaldwijk (dorp), Hon
selersdijk, Kwintsheul, Wateringen, Mon
ster, Poeldijk en 's-Gravenzande op aard
gasdistributie worden overgeschakeld.
Met de gemeente Rotterdam wordt over
leg gepleegd over de door die gemeente
te verzorgen ombouw in Hoek van Hol
land, ten behoeve waarvan Den Haag
thans stadsgas en gros levert. Ook met
de gemeente Rijswijk, die ook van Den
Haag gas afneemt, is overleg gaande over
aanpassing van deze levering aan de door
die gemeente te verzorgen ombouw van
gastoestellen.
De vergunningen voor opsporing en win
ning zullen in de praktijk voor veel klei
nere gebieden worden afgegeven. Of men
hiertoe het plat zal verdelen in de perce
len zoals met het Britse deel van het
Noordzeeplat is gebeurd, is nog niet be
kend. De houder van een opsporingsver
gunning heeft voorrang bij de uitreiking
•an een winningsvergunning voor het ge
bied of een deel van het gebied dat hij
heeft onderzocht. Voor eenzelfde opspo
ringsgebied kunnen dus wel twee vergun
ningen worden verleend, maar de tweede
houder heeft geen voorrang bij het ver
krijgen van een winningsvergunning. In
de vergunningsvoorschriften zal een werk
verplichting worden opgenomen. Komt de
houder dit voorschrift niet na, dan ver
liest hij zijn vergunning.
De mogelijkheid om opsporings- en win
ningsvergunningen tegelijk aan te vragen,
heeft vooral ten doel een snelle opsporing
en exploitatie van de bodemrijkdommen
mogelijk te maken. In verband met de
zeer grote investeringen die verbonden
zijn aan de oliewinning op zee, kan dit
alleen worden bereikt als de exploranten
reeds tevoren weten dat zij de vondsten
ook zullen kunnen exploiteren en onder
welke voorwaarden. Deze mogelijkheid
bestaat niet in de wetgeving voor de win
ning van delfstoffen te land.
Welke normen de minister van Econo
mische Zaken zal hanteren bij het uit
reiken van de diverse vergunningen, is
niet bekend. Men mag aannemen dat er
geen speciale voorkeur zal bestaan voor
Nederlandse maatschappijen. Het vormen
van combinaties zal waarschijnlijk wel
de sympathie hebben van het ministerie
van Economische Zaken, omdat zo voor
komen wordt dat vele kleine gegadigden
een stormloop ontketenen. Hoewel over de
wet zelf geen overleg is gepleegd met
het bedrijfsleven, zal de minister voor de
opstellingen van de vergunningsvoorwaar
den in de algemene maatregel van be
stuur waarschijnlijk wel contact opnemen
met het bedrijfsleven. Bij deze onderhan
delingen zal het harde gevecht geleverd
worden over de tarieven en royalties.
Pikant is dat in het ontwerp een arti
kel is opgenomen waarin de overheid het
recht verkrijgt regels omtrent het gebruik
van electro-magnetische golven vast te
stellen. Dat betekent dat het plaatsen van
een televisiezender op één van de boor
eilanden slechts met toestemming van de
overheid kan geschieden.
Het ontwerp staat overigens in geen
enkel verband met het REM-wetje dat
minister Schol ten. onlangs bij de kamer
heeft ingediend.: Het ontwerp bemoeit zich
alleen met boorinstallaties-^In de' slotbe
palingen is een artikel opgenomen dat
voorziet in een wijziging van het REM
ontwerp, zodat deze laatste wet niet zal
kunnen gelden voor de Mijnwet Continen
taal Plat.
Het Tweede Kamerlid de heer Jager
(C.P.N.) heeft, zoals men elders in dit
blad kan lezen, aan de minister van De
fensie vragen gesteld over een laagvlie-
gende straaljager, die een deel van het
dak van een boerderij zou hebben afge
rukt. Deze vragen hebben kennelijk be
trekking op berichten in Friese kranten
als zou in de nacht van 30 op 31 mei
een deel van het dak van een boerderij
in de Gerslootster polder bij Heerenveen
zijn afgerukt door een laagvliegende
straaljager. De bevelhebber der lucht
strijdkrachten heeft 'n onderzoek doen in
stellen, waarbij is gebleken dat het dak
niet in de nacht van 30 op 31 mei, maar
in de nacht van 29 op 30 mei is bescha
digd. Van deze beschadiging was tot op
5 juni nog geen aangifte gedaan bij rijks-
of gemeentepolitie in Heerenveen.
Voorts is gebleken dat geen der inwo
ners van Heerenveen een straaljager heb
ben gehoord in de nacht waarin het dak
werd beschadigd. Dat de commandant van
de vliegbasis Leeuwarden zou hebben aan
geboden het dak te laten herstellen, is on
juist. Ook uit een navraag bij het perso
neel van het Korps Luchtwachtdienst in
Friesland is niet gebleken dat in de be
treffende nacht een straaljager boven
Friesland heeft gevlogen. De Luchtmacht
voorlichtingsdienst voegt hier nog aan toe,
dat boven Friesland, noch elders boven
Nederland in die nacht vliegtuigen van de
Koninklijke Luchtmacht in de lucht zijn
geweest.
Advertentie
IN TOMATENSAUS
MAKREEL NATUREL
De liberale fractie in de Provinciale
Staten van Zuid-Holland zal niet meer
reageren op hetgeen de heer A. Smit uit
Rotterdam in de vergaderingen zal zeg
gen. De heer Smit werd als afgevaardig
de van de P.S.P. gekozen, maar verklaar
de in april, dat hij niet meer tot die par
tij wilde worden gerekend. Hij zou voort
aan onafhankelijk zijn, zei hij. De heer
S. J. van den Bergh (V.V.D.) merkt op,
dat de heer Smit „weinig of geen kie
zers vertegenwoordigt". Waarop de heer
Smit repliceerde: „Ik had meer voor
keurstemmen dan de heer Van den
Bergh".
In de vergadering van gisteren gingen
de Staten akkoord met het streven van
minister Toxopeus om de jaarwedden van
leden van Gedeputeerde Staten te verho
gen van 24.000 tot 28.000. De onaf
hankelijke heer Smit was ertegen, even
als de heed Van Praag (C.P.N.). De heer
Van Praag meende dat er moest worden
gezocht naar een systeem dat de vergoe
ding beter aanpast aan de prijsstijgingen,
maar niet „een willekeurige vaststelling
zoals deze er een is".
In de gehele provincie Zuid-Holland is
het nu verboden ergens langer dan drie
dagen met een woonschip te liggen zonder
toestemming. Tot nu toe gold een verbod
alleen tussen 1 mei en 15 oktober en dan
nog voor een periode van tenminste tien
dagen. Provinciale Staten besloten giste
ren tot de wijziging om concentraties van
woonschepen en ontsiering van het land
schap te voorkomen. De nieuwe maatre
gel geldt ook voor bedrijfsvaartuigen,
schepen waarin een bedrijf wordt uitge
oef end.
De toeristen die deze zomer in hun auto's over de plaatsen waar reparaties aan de oude betonnen banen
Duitse autosnelwegen zullen rijden, kunnen op sommige worden verricht. Doel van dit tijdelijk stukje snelweg
gedeelten kennis maken met Duitslands nieuwste initia vormt het voorkomen van filevorming en het daarmee
tief: een breed stalen wegdek dat is aangebracht op gepaard gaande urenlange oponthoud.
Reeds in de vorige
seizoenen begon men
zich op middelen die
de massale opstop
pingen op de auto
snelwegen naar het
zuiden zouden kun
nen voorkomen. Her
stelwerkzaamheden
noodzaakten tot de
samenpersing van de
stroom auto's op één
rijbaan en de ver
traging die daardoor
voor automobilisten
ontstond rekte zich
uit tot vele uren. Een
omleiding door dor
pen en stadjes langs
de autowegen leidde
niet tot het gewenste
resultaat: wij hebben
eens tijdens zo'n op
onthoud twee volle
uren gedaan om
twaalf kilometer ver
der te komen. Maar
nu heeft men dan in
Duitsland het „ei van
Columbus" gevonden.
Enige tijd geleden
legde men op de
autoweg Frankfurt-
Kassel binnen 24 uur
een stalen straat, die
daar tot midden juni zal blijven liggen. En daarmee begon
pas goed de strijd tegen de filevorming.
Technisch zit alles tamelijk eenvoudig in elkaar. Stalen
platen, ruim twaalf meter breed, maar slechts 2.40 meter
^Tang-met een gewicht van viereneenhalve ton worden keu
rig naast elkaar op. een rijbaan van de autoweg gelegd (zie
foto) Door hun lengte steken zij ruim twee meter buiten
de eigenlijke autoweg uit. De stalen weg bezit twee rij
banen, die ieder een breedte hebben van 5.75 meter. Iedere
baan heeft twee rijstroken van respectievelijk 3.25 meter en
2.50 meter breed. Het verkeer in beide richtingen beschikt
dus over twee rijstroken van ongelijke breedte. Tussen de
rijbanen en aan de zijkanten van deze door Krupp ont
wikkelde stalen straten, zijn witte opstaande randen vast
geschroefd. De rijstroken worden van elkaar gescheiden
door een onderbroken witte streep. Het wegdek aan elkaar
„geniet" met stalen krammen kan een vrachtwagen dragen
met een totaalgewicht van dertig ton. Het hellingspercen
tage voor op- en afrit bedraagt slechts twee percent.
De ploeg van Krupp zeventig man, tien vrachtwagens
en twee mobiele kranen had vooraf berekend dat men
iedere zes minuten een stalen plaat zou kunnen leggen. In
werkelijkheid deed men er slechts anderhalve minuut over.
Maar zij hadden dan ook al enige ervaring. Reeds in fe
bruari van dit jaar legde men op een afgesloten stuk auto
weg bij Leverkusen bij wijze van proef een soortgelijke
stalen weg, waarbij onder meer de mogelijkheid bleek, om
deze hulpwegen ook onder bruggen te kunnen leggen.
Overigens geldt er een maximumsnelheid op zo'n stalen
dek van vijftig kilometer per uur.
Ook de montage bleek in de praktijk een eenvoudige
kwestie. Indien het werk juist wordt georganiseerd, legt
men per uur vijftig platen, die met vijf stuks tegelijk door
vrachtwagens worden aangevoerd. Men begint van het
midden uit te werken en breidt de straat uit naar twee
zijden.
Over de andere helft van de eigenlijke autoweg, die dus
na het gereedkomen van de stalen weg in reparatie wordt
genomen, kan het verkeer tijdens de montage rustig voort
gaan. Het overhevelen van het wegdek naar de andere helft
van de autosnelweg neemt weinig tijd in beslag. Bij Krupp
rekent men nog voorzichtig op vierentwintig uur voor de
verwerking van vijfhonderd meter wegdek. Maar in de
toekomst zal dit ongetwijfeld sneller kunnen gebeuren.
Interessant detail is nog het feit, dat het rij-oppervlak
van de stalen platen is behandeld met een kunststof die
de greep van de autobanen op het staal verhoogt.
De kosten van het een en ander zijn niet gering. Een kilo
meter stalen straat die ook nog in een cirkel met een
straal van duizend meter kan worden gelegd (aan de
buitenzijde ontstaan dan voegen van twee tot drie centi
meter) komt Duitsland op ruim vier miljoen D. Mark.
De voordelen wegen echter ruimschoots tegen dit bedrag
op. Krupp heeft zich inmiddels bereid verklaard onderhoud
en eventuele reparaties op zich te nemen.
Van 8 tot 11 juni zal in Brussel het tweede Europese
Automobielsymposium worden gehouden. Deelnemers uit
België, Duitsland, Engeland, Frankrijk, Italië, Zweden,
Zwitserland en Nederland zullen aan het symposium deel
nemen.
Duitsland heeft beslist dat de Wankelmotor, die wordt
ingebouwd in de N.S.U. Spider, volledig aan belastinghef
fing onderworpen is. Men heeft echter besloten om slechts
tweederde van de op 1500 cc berekende Wankelmotor te
belasten, om het onderzoek niet in de weg te staan.
Goodyear heeft een nieuw soort synthetische rubber
vervaardigd: „Super Natsyn". Een autoband gemaakt van
deze nieuwe rubbersoort zou minder snel warm lopen dan
een „conventionele band". Het loopvlak is aldus een langer
leven beschoren. Er worden nog proeven met dit syntheti
sche rubber genomen.
Het roken van sigaret, sigaar of pjjp is voor velen een
onmisbaar genot geworden. Ook automobilisten kunnen het
achter het stuur niet lang zonder rookgerei stellen, maar
zodra het zoeken naar het pakje sigaretten begint, volgt er
een ketting van handelingen die niet zonder gevaar is. Het
gezoek is vaak een tamelijk omstandige manipulatie, waar
bij de blik afdwaalt van de weg en de handen niet meer
zo vast als voorheen het stuur vasthouden. Maar dit is
slechts het begin.
Roken achter het stuur zou men kunnen verdelen in
twee handelingen: het aansteken en het roken zelf.
Het gemakkelijkste
instrument waar
mee de sigaret kan
worden aangesto
ken is de inge
bouwde aansteker.
Gewoonterokers
zullen er goed aan
doen bij de aankoop
van een wagen
hierop te letten. Is
er geen aansteker
aanwezig, dan ko
men lucifers of
draagbare aanste
kers tevoorschijn.
De gevaren die
thans opdoemen
zijn legio, en men
kan zich er slechts
op beperkte wijze
tegen wapenen door
vooraf over een
grote afstand de
weg in ogenschouw
te nemen, een blik
in de achteruitkijk
spiegel te slaan en
eventueel de raampjes dicht te draaien. Het aansteken van
de sigaret eist beide handen. Het stuur wordt losgelaten,
de aandacht wordt op de lucifer gericht en een moment
rijdt de automobilist als het ware „in de mist". Bij het
gebruik van lucifers duurt dit moment van „afwezigheid"
natuurlijk het langst.
Brandt de sigaret of sigaar eenmaal, dan dreigt telkens
weer het gevaar van „afdwalen". De as moet afgetikt
worden, de plaats van de asbak is niet altijd zodanig, dat
dit blindelings kan gebeuren. Tenslotte moet het laatste
eind worden gedoofd. Gebeurt dit haastig en onverschillig,
dan is er een kans dat de peuk blijft smeulen en er een
binnenbrandje in de asbak ontstaat. Een middel hiertegen
is een klein laagje zand in het asbakje.
Gooit men onder het rijden de brandende peuk uit het
raam, dan kan het door de wind achter in de auto worden
geblazen. Het zou niet de eerste maal zijn, dat dit een
autobrand veroorzaakt. Helemaal fout is natuurlijk een
smeulend eind sigaret tijdens het tanken op straat te wer
pen. Voorts ontstaat er nog gevaar, als tijdens het roken
as of vuur in het gezicht van de automobilist wordt ge
blazen.
Zo op het oog lijken al de hier genoemde bezwaren klein
en niet onoverkomelijk. Talloze malen heeft u als automobi
list achter het stuur al eens een sigaret opgestoken, zonder
over de gevaren van deze handeling na te denken. U ging
er wellicht terecht van uit, dat u de auto voldoende be
heerste om een sigaret onder het rijden te kunnen op
steken. Morgen rookt u weer in de auto. Bedenk dus dat dit
niet is geschreven om u het genot van het roken te ver
gallen, maar om u te helpen een ongeluk te voorkomen.