VAN DAG TOT DAG
A
jctgroagi
Nieuw VS-plan
voor inspectie
kernproduktie
Bondsdag draait voorzichtig om
de hete Wehrmachtsbrij heen
Scherpe aanvallen op Heye
werden echter niet gedaan
Lagerhuis wil
Churchill gaan
huldigen
2™ 74
WERELDNIEUWS
J
r
Zeg het
met
bloemen
ners
<~Praatótoel
Russische wapens
voor Indonesië
Loonsverhoging in
Roemenië
p
Dp de
v. DUIVENBODEN H.V.
smeerkaas
VRIJDAG 26 JUNI 1964
3
Juist a/s man
kun je dat zo
waarderen l
Een lekkere
Amerikaanse sigaret
i
Ernö
Democratie
aluminium
jaloezieën
Betreffende een door Amerikaanse bla
den gemelde weigering van Nederland om
een neger als Amerikaans ambassadeur te Dezer dagen hebben Haarlemse christe-
aanvaarden, moeten w« voorshands blij- m georganiseerde jongeren bezoek gehad
van een tweetal maatschappelijke peda
ven aannemen dat het hier een met op
zet verspreid, onwaar bericht geldt. Zo- nameiijk de staatssecretaris voor
wel van Amerikaanse als Nederlandse of 1
ficiële zijde is het met stelligheid ontkend.
Verondersteld wordt, dat de lancering van
dit bericht bedoeld is om de Amerikaan
se regering onder dwang te zetten. Als
dat zo is, hebben de journalistieke voor
mannen der Amerikaanse negerbevolking
waarschijnlijk tegelijk de bedoeling gehad
de Nederlandse publieke opinie een duw
tje te geven, opdat zij zich eens zou be
zighouden met de rassendiscriminatie in
haar eigen land.
Het is een afkeurenswaardig middel,
valse berichten de wereld in te sturen om
een openbare mening wakker te schudden.
Maar nu dat dan blijkbaar gebeurd is,
zal onze regering er goed aan doen open
hartig te zeggen waar het op staat. Het
is namelijk bekend, dat in Den Haag bij
huiseigenaren bezwaren tegen kleurlingen
huurders bestaan. Deze particuliere ras-
senminachting van over-het-blanke-paard
getilde Hagenaars kan echter voor de re
de landmacht, de heer J. C. E. Haex, en
het C.H.U.-Kamerlid mr. C. A. Bos, die
men uit hoofde van hun functie en ver
antwoordelijkheid toch exponenten van
nationale en sociale opvoedkunde zou
mogen noemen. Zij kwamen de jongeren
voorlichten over politieke en militaire
problemen en situaties, ongetwijfeld met
de beste wil bezield om de komende
generatie christelijke voormannen alvast
wat houvast te geven.
Het resultaat, weergegeven in ons ver
slag, doet ons ten aanzien van het moge
lijke houvast echter het ergste vrezen.
Van een „geboren" militair als de heer
Haex was niet te verwachten, dat hij
de pure christelijke beginselen der
vreedzaamheid tot uitgangspunt zou
nemen, van de heer Bos als volksvertegen
woordiger van christelijk-historisohe huize
misschien wel. Hoe dan ook, zij hebben
zich beiden daarvan zorgvuldig ged'istan-
gering nooit reden zijn, de benoeming van tieerd en zich geworpen op een momen
kleurlingen bij ambassades af te raden, tame politieke situatie die zoals reeds zo
Integendeel, het zou voor Den Haag een I vaak gebleken is jongeren allerminst
betere remedie zijn wanneer het door kam inspireren tot bewondering voor de
zwarte diplomaten zou worden over- generaties die haar geschapen hebben,
stroomd, zodat onze keurige, beschaafde De heer Haex deed voornamelijk aan
residentie eens radikaal zou worden ge- soldatenwerving. Hij deed dat door het
negen van haar, naar wij hopen spora- NAVO-stokpaard te berijden en vanuit dat
disch, onbeschaafd en on-Nederlands hoge zadel alle schuld voor de onvrede op
echijnfatsoen. het wereldbedreigende communisme te
Het is van harte te wensen dat onze re- werpen. Zijn vermaan was een vermaan
gering een zuiver blazoen heeft behouden tegen optimisme of hoop op een betere
in deze aangelegenheid. Dat zal minister toekomst, namelijk tegen belangstelling
Luns onder supervisie van minister Marij- voor tekenen van ontspanning. Want, zo
nen ondubbelzinnig moeten aantonen, op- luidde een zijner argumenten, wie weet of
dat de wèl-beschaafde Nederlanders al- na Kroesjtsjev niet weer een Stalinist in
thans zeker kunnen zijn van de volkomen Moskou aan de macht komt.
integriteit hunner regering op dit punt. Het is jammer dat de heer Haex deze
En dan tenslotte, voor ieder die het we- I gelegenheid niet heeft aangegrepen om wat
ten wil: een hartelijk welkom aan am- geschiedenisles te doceren aan de hand van
bassadeurs en attaché's van welke huids- bijna vergeten en toch no© tamelijk jonge
kleur ook, met de verzekering dat zij, als Het zou de komende generaties geen
zij geen huis kunnen krijgen, erop mogen kwaad doen, wanneer ze eens wat harde
rekenen dat de Nederlandse regering er feiten van Europese historie in verband
desnoods een voor hun laat bouwen. Als zouden zien gebracht, door een zo bij uit-
men misschien niet precies weet hoe dat Ktek deskundige, met de huidige situatie,
moet, kan men zich altijd in Budel oriën- Wat politieke vredeslessen voor ons wereld
teren, waar bliksemsnel hele huizenblok- deel en voor degenen die het in de toekomst
ken zijn verrezen voor Duitse militairen, zullen moeten besturen, lijken ons nuttiger
Beschaafd Nederland zal het op hoge dan NAVO-leuzen in den treure te herhalen,
prijs stellen, nog voor het Kamerreces uit En wil men dan per se een motief opgeven
parlement en kabinet de stemmen te ho- voor onze defensie-inspanningen, laat
Advertentie
ren die deze opinie bevestigen.
iemand als de topfunctionaris Haex dan
eens volledig informatief en openhartig
zeggen dat de Nederlandse status in de
huidige wereld ook zeer sterk afhangt van
de vraag wie in Washington en wie in
Berlijn straks de macht in handen zal
krijgen.
Welke invloed de christelijke jongeren
Ontboezeming
Men heeft mij verzocht, in dit vrij
blijvend hoekje mijn mening te geven
over het BB (voor Blote Boezem) bad
kostuum dat nu uit Californië dreigt over
te waaien. Ik heb er geen (mening, wel te
verstaan). Ik zou het eerst moeten zien
dan in levende lijve. De kans daarop lijkt
me echter vooralsnog gering. Want de
Nederlandse vrouw mag dan zeer mode-
bewust zijn, aan dergelijke radicale ont
boezemingen zal zij zich stellig niet wagen
voordat aan alle buitenlandse stranden de
BB-mode gemeengoed geworden is.
Voorlopig kan ik er alleen dit van zeg
gen: Als mijn eigen vrouw of dochter
van-zeventien zo'n ding zouden willen dra
gen of eigenlijk niet dragen dan
?ou ik mij daartegen tot mijn laatste adem-
snik verzetten. Maar tegen vreemde dames
met onverhulde bovenzijde heb ik, prin
cipieel en privé, hoegenaamd geen be
zwaar, mits het mooie, jonge, aantrekke
lijke en welgevormde dames zijn. Voor
alle andere vrouwspersonen, die niet aan
deze kwalificatie voldoen, zou de nieuwe
dracht uitdrukkelijk verboden moeten
worden, op straffe van directe uitsluiting
en verwijdering van onze vaderlandse
stranden en zonnebaden. Een en ander ter
beoordeling van een keuringscommissie ad
hoc, die van geval tot geval zou moeten
beslissen wie wel en wie niet in BB-tenue
tot het strandvermaak zou mogen worden
toegelaten. Zo'n commissie zal er misschien
wel nooit komen. Maar mocht zij wat
de hemel verhoede toch noodzakelijk
worden, dan zal ik mij als goed en ethisch-
voelend Nederlander gaarne als lid-waar
nemer beschikbaar stellen, vrijwillig en
pro deo. V schrijft me wel even, als u mij
nodig hebt, Excellentie!
Robert Kennedy, de Amerikaanse minis
ter van Justitie, is in West-Duitsland. Van
daag spreekt hij in West-Berlijn, op dezelf- I zunen kunnen uitoefenen op de opvolging
de plaats waar vorig jaar zijn broer John, van Kroesjtsjev is moeilijk te zien,
de president, voor honderdduizenden be- maar veei duidelijker zou een man als
woners van het westelijke stadsdeel onder Haex moeten kunnen uitleggen dat de
andere de historische woorden: „ik ben wereld dp dit moment wel degelijk de
een Berlijner" sprak. Hij doelde daarmee mogelijkheid In handen heeft om de prille
op de solidariteit van allen die in de begripsvorming tussen Oost en West te
wereld vrijheid en recht verdedigen met doen opbioeien tot een wat steviiger
de West-Berlijners. John Kennedy stond plantje. Het moet de intelligente jongeren
toen aan de muur. Zijn toespraak was zin- onder zi;jn gehoor zijn opgevallen dat de
vol en kwam op het juiste ogenblik. beer Haex de opdracht der christenen in
In het jaar -dat sindsdien is verstreken I van de vrede heeft overgedragen
is in de „Duitse kwestie" door invloedrijke aan het militaire apparaat, terwijl de heer
stromingen in de Bondsrepubliek bij her- Bos die opdracht blijkbaar uitsluitend zag
haling en met steeds meer nadruk op de alg een afk€Uren van wat de generale
noodzaak van een Duitse hereniging aan- I Sy,node wii ondernemen op het gebied van
gedrongen. Het oude, voor de gehele we- de vredesactiviteiten.
reld zo gevaarlijke nationalisme, is zich Geen wonder dat het verlangen naar
weer met grote onbeschaamdheid gaan positiever en praktischer ordeningswerk
roeren. uif de vragen van het giehoor naar voren
De heer Seebohm en zijn vrienden be- kwarrlj maar evenmin een wonder was het
pleiten op bijna Hitleriaanse wijze de dgj. de ^wee traditionalisten uit regering en
„rechten van de Sudeten Duitsers op pariement daar geen bevredigend antwoord
terugkeer naar Tsjechoslowakije. Kanse- op konden bedenken. Het is jammer dat
onze volwassen generatie dergelijke praeh
tige kansen om iets aan de vorming der
jeugd en dus aan een betere toekomst te
doen, zo hardnekkig blijft missen.
lier Erhard voelt er niets voor aan die
activiteiten van een van zijn ministers een
eind te maken. Dat is triest, want de heer
Seebohm en zijn kornuiten hebben hetzelf
de liedje ook al gezongen, toen zij op bevel
van Hitier hielpen het oude, zeer demo-
cratische, Tsjechoslowakije als staat te >OOOOOOOOOOO0OOOOOOOOOOOOOOOG
vernietigen. De tijden zijn veranderd, de
provocateurs zijn gebleven en zien nu, zo
menen zij, weer een schone kans.
Wij vrezen dat het optreden van de heer
Robert Kennedy op dit ogenblik juist figu
ren als Seebohm en de stromingen waar
voor zij als woordvoerders fungeren aan
Invloed en belangrijkheid zal doen winnen.
Waarom gaat de heer Robert Kennedy
niet eens in Bonn aan de heer Seebohm
GENèVE (AP) De Verenigde Sta
en zijn aanhang in het openbaar vertellen I (-en hebben vandaag aan de ontwape-
dat de Amerikaanse regering zich nog njngSconferentie een inspectieprogram
goed herinnert hoe de Sudeten Duitsers
ma van drie punten voorgelegd. Het
onder hun aanvoerder Konrad Henlein in 1
Tsjechoslowakije hebben huisgehouden, voorziet in „inspectie zonder indringing
toen zij hun ondermijnende actie dankzij De ieider van de Amerikaanse delega-
het Duitse leger tot een volledig succes tie op de ontwapeningsconferentie van ze-
hadden gemaakt' ventien landen in Genève verklaarde dat
Robert Kennedy zou, bijvoorbeeld, kun- Amerika geen inspectie eist op voorraden
kernwapens,
nen zeggen dat hu zich solidair verklaart Ret plan vloeU yoort het beroep dat
met de geest van wijlen president Benesj, president Johnson op 21 januari heeft ge-
die tot zijn dood heeft gestreden voor het daan om te komen tot een overeenkomst
herstel van de democratische vrijheden en °P de vermindering van de produktie van
het recht in zijn onder de voet gelopen I '^^Amerikaanse plan worden drie
land. Hij zal met zo'n rede bij die heren Projecten genoemd die geïnspecteerd zou-
geen applaus oogsten. Het zou echter wel den moeten worden. Dit zijn: de U-235
heilzaam kunnen werken. installaties, die verrijkt uranium produce
ren, kernreaktoren die splijtbaar materiaal
'OOOOOOOOOOOOOOOGOOOOOOOOOOOe I produceren en chemische kerninstallaties
BONN De verklaringen die bondsdag
voorzitter Eugen Gerstenmaier, bondskan
selier Erhard en de woordvoerders van de
christendemocraten, de socialisten en de
liberalen gistermiddag in een volle bonds
dag aflegden naar aanleiding van de uit
latingen van Bundeswehrbeauftragte ad
miraal b.d. Heye, verloren zich in plecht
statig voorgedragen algemeenheden die
erop zinspeelden dat ombursman Heye zijn
medeburgers een goede dienst bewezen
heeft.
Ombudsman Heye, wiens opdracht het is
als onafhankelijk vertrouwensman voor
iedere soldaat in opdracht van de Bonds
dag erop toe te zien dat de beginselen van
de „burger in uniform"-gedachte geen ge
weld wordt aangedaan, publiceert op het
ogenblik een artikelenserie in een geïllu
streerd weekblad, waarin hij de stelling
verkondigt dat de Bundeswehr bezig is
zich van de rest van de samenleving te
isoleren. De opvatting zou veld winnen in
de Bundeswehr dat de militair een „bur
ger van hogere orde" is, en de officier
in dit geheel van nog hogere aanzien. Het
bekende geluid van de „oude" Wehrmacht
dus. Heye haalt in zijn artikelen voorbeel
den aan van gevallen waarin minderen
door hun meerderen op mensonwaardige
wijze worden behandeld en toegesproken.
Heye verdedigde zijn ongewone initiatief
om naast zijn verplichte jaarverslag aan
de Bondsdag over het hoofd van het Par
lement heen de Duitse burgers te berei
ken met het argument dat het hem niet
is toegestaan zijn jaarverslag in het Par
lement zelf toe te lichten. Heye vond dit
noodzakelijk in ve-band met het gewicht
dat hij ditmaal aan zijn mededelingen
hechtte.
In hun verklaringen stelden de woord
voerders van de sociaal-democraten en de
Advertentie
liberalen dan ook dat voortaan Heye het
recht moet hebben in de Bondsdag aan
het woord te komen, een recht dat tot nu
toe alleen de afgevaardigden toekwam. Al
le sprekers brachten in herinnering onder
welke moeilijke omstandigheden, en met
welk een drukkende voorgeschiedenis be
laden, de nieuwe Bundeswehr op de been
moest worden gebracht.
De woordvoerder van de C.D.U., dr. Rai
nier Barzel merkte in verband hiermee op:
„Voor de eerste keer in de geschiedenis
hebben wij zowel met de democratie als
met de dienstplicht te maken. Toen we be
gonnen hadden we slechts ervaringen met
democratie en met dienstplicht, maar niet
met beide tegelijk."
Weinig ervaring met de democratie be
wijst evenwel Barzels eerdere uitlating
met het oog op Heyes publikatie in het
weekblad: „Het wordt ondraaglijk dat de
politieke debatten zich naar andere en
minder competente oorden verplaatsen".
Het is duidelijk dat juist de Bondsdag ge
faald heeft in de manier waarop het de
voor insiders al lang bekende spanningen
in de Bundeswehr met de mantel der lief
de bedekt heeft gehouden. Dat deze al
jaren opgekropte spanning nu door toedoen
en,,, bestel tijdig!
(Van onze correspondent)
LONDEN De drie fracties in het La
gerhuis, de conservatieven, labour en de
liberalen, hebben na maandenlang over
leg besloten de 89-jarige Sir Winston
Churchill, wanneer hij zich bij het zomer
reces voor goed uit de politiek terugtrekt,
gezamenlijk hulde te brengen in de vorm
van een motie waarin jegens hem de eer
bied en de dankbaarheid van het Lager
huis wordt uigesproken voor zijn enorme
diensten aan het Parlement en het Brit
se volk bewezen.
Een groep lagerhuisleden, met inbegrip
van de premier, oppositieleider Harold
Wilson en de liberale leider Grimond, zal
de tekst van de motie die na een aantal
redevoeringen zal worden aangenomen per
soonlijk afleveren in Sir Winstons Londen-
se woning in Hyde Park Gate. Er is nog
geen datum vastgesteld voor dit huldebe
toon. Het zal waarschijnlijk tegen het ein
de van juli plaatsvinden.
Het andere denkbeeld dat overwogen
werd was Sir Winston voor de rest van
zijn leven erelid van het Lagerhuis te ma
ken met het recht zittingen'bij te wonen,
Maar dit kreeg onvoldoende steun.
In 1815 nam het Lagerhuis een motie
van dank aan voor de hertog van Welling
ton, een staatsman die in de oorlog als
generaal Napoleon bij Waterloo had hel
pen verslaan. Siar Winston zal de eerste
zijn die op deze wijze voor politieke dien
sten zal worden gehuldigd.
van de harde heelmeester Heye tot uit
barsting is gekomen, is niet de verdienste
van dè „democratie" in de zin waarin
woordvoerder Barzels die ziet.
Opmerkelijk tijdens de voorlezing van
de verklaringen was de rust waarmee de
bijna geheel aanwezige Bondsdag het ge
sprokene heeft aangehoord. Opmerkelijk
was ook dat scherpe aanvallen op Heye
uitbleven en dat iedereen het erover eens
was dat zo snel mogelijk een onderzoek
naar de ingebrachte beschuldigingen moet
beginnen.
Het gevaar bestaat evenwel dat men
door te snel de oplossing te willen, aan
de ware aard van het vraagstuk voorbij
gaat. Het zal namelijk onmogelijk zijn
de affaire op te lossen met het aanwijzen
van enige zwarte schapen. De kiemen
liggen in een halve eeuw voorgeschiede
nis, die men niet uit de geschiedenisboek
jes kan scheuren maar die ook onvermij
delijk de enige voor handen zijnde tradi
tie bepaalt zonder welke geen leger kan
worden opgebouwd.
Heye was niet aanwezig bij het debat
in de Bundestag. Volgens zijn kantoor is
hij gisteren naar een onbekend rusthuis
vertrokken op advies van zijn dokter.
DJAKARTA (Reuter) Anastas Miko-
jan, de eerste vice-premier van de Sov
jet-Unie die op bezoek is in Indonesië
heeft in Djakarta gezegd, dat de wapens
die de Sovjet-Unie aan Indonesië
heeft geleverd, beter zijn dan de wapens
die Engeland „in de omgeving" heeft.
„Wij oefenen ook de Indonesiërs in het
gebruik van de wapens", zei hij op een
massale bijeenkomst, die door 10.000 men
sen werd bijgewoond.
President Soekarno sprak aldus: „Indo
nesië heeft moderne wapens en wij zijn
niet bang van het Britse voornemen om
36 raketbases in te richten in Noord-Bor-
neo".
Advertentie
De beste service bij
Ged Oude Gracht 108 - 110 Haarlem
Telefoon 17165 - 13608 - 16657
Kruisstraat 22 - Haarlem - Tel. 17206
Vraagt prijsopgaaf
WENEN (Reuter) Radio Boekarest
heeft bekend gemaakt dat alle lonen en sa
larissen met 10 tot 15 percent zullen wor
den verhoogd met het oog op de industri
ële hoogconjunctuur in 't land. Tegelijker
tijd zal de inkomstenbelasting verlaagd
worden en zullen de kinderbijslagen wor
den verhoogd.
De bekendmaking ging vergezeld van
een beroep van partij en regering op de
producenten de kwaliteit van hun goederen
te verbeteren, zodat deze op buitenlandse
markten zullen kunnen concurreren.
De inkomstenverbetering, die voor enke
le categorieën arbeiders op 1 augustus
ingaat en verder over de komende paar
maanden verdeeld zal worden, vloeit voort
uit de snelle economische groei.
Volgens door het officiële nieuwsbureau
Agerpres gepubliceerde cijfers is het bruto
nationale produkt in de eerste vijf maan
den van dit jaar 16 percent groter dan dat
in dezelfde periode van het vorige jaar en
3,2 percent groter dan was voorzien. Daar
aan werd nog toegevoegd, dat de vergro
ting voor 74 percent het gevolg was van
grotere arbeidsproduktiviteit.
Advertentie
meerkaas
volvet
Wachtlopen. De Zweedse politiemannen
die wachtlopen voor de veiligheid van
premier Kroesjtsjev beginnen thans over
deze langdurige diensten, 24 uur op en
6 uur af, te klagen. Het is voor de poli
tiemannen ook bar, zo mopperden zij.
Ze kunnen nauwelijks meer zien waar zij
lopen.
Spionageproces. Georges Pagues, de
Franse Navo-functionaris die vorig jaar
in augustus op verdenking van spiona
ge voor de Sovjet-Unie werd gearres
teerd, zal op 6 juli in Parijs terecht
staan. Verwacht wordt dat het proces
ten dele achter gesloten deuren zal
plaats hebben.
Visum. De Verenigde Staten hebben een
visum geweigerd aan mevrouw Ngo
Dinh Nhoe, de weduwe van een voor
malige Zuidvietnamese regeringsfunc
tionaris, die evenals diens broer, premier
Ngo Dinh Diem, bij een staatsgreep
werd vermoord. De Amerikaanse im-
migratiewet zegt dat een visum gewei
gerd wordt aan personen die afbreuk
doen aan het openbare belang of die het
welzijn en de veiligheid van het land
in gevaar brengen.
Overreden. Bij Novi ten noordwesten van
Belgrado in Joegoslavië is een diesel-
trein op een groep van twintig arbeiders
ingereden, die de rails repareerden. Vijf
arbeiders kwamen om en zeven werden
gewond.
Gestikt. Twee Britse duikers, die in Lon
den aan een tunnel onder de Theems
werkten zijn gestikt doordat hun zuur
stofslangen werden doorgesneden toen
een wand van de tunnel instortte.
Busongeluk. Op een vijftigtal kilometer
van Dehradoen in het noorden van India
is een bus in een ravijn gereden. Acht
entwintig mensen kwamen om het leven
en acht werden zwaar gewond.
Uitlaatgassen. In de Amerikaanse staat
Californië zullen nieuwe auto's van juni
volgend jaar af, voorzien moeten zijn
van een apparaat dat de uitlaatgassen
voor een goed deel onschadelijk maakt.
Noodweer. In Italië stormt het nog steeds.
In het centrum van Napels staan de
straten blank, omdat de riolen de regen
niet konden verwerken.
Val. De voorzitter van het Italiaanse Ro
de Kruis, professor Guido Ferri, is bij
een val uit zijn woning op de vijfde ver
dieping van een flatgebouw, om het le
ven gekomen. Hij was 73 jaar.