Tr ,|i Ben Bella wil
Algerijnse olie
Malawi
zwarte
vandaag
dag voor
onafhankelijk,
Zuid-Rhodesië
Premier dr. Hastings Banda
gaf land goede grondwet
Paradepaardje Goldwater
Erhard heeft het initiatief
bij de eenwording van Europa
a.s.
WERELDNIEUWS
w
GOLDEN
FICTION
fa. 8, ENGELENBERG
Van dag tot j meer geld voor
Voor rokers met een eigen stijl
Vele arrestaties
in Zuid-Afrika
4^raatótcel
Op de
r
MAANDAG 6 JULI 1964
3
U kunt
'n Amerikaan roken
U kunt ook
'n Virginia roken
Maar u kunt ook
een eigen stijl kiezen:
de onvergelijkbare
Golden Fiction melange
OFFICIëLE VERKOOP SIKKENS LAKKEN
WATERPROOF SCHUURPAPIER
Optimisme
Parlement
Derde zitting concilie
begint 14 september
M. Mok
Tweespalt in CDU treedt aan het daglicht
U iterste
Klimaat
A "1 A
(Van onze correspondent)
De forse afvaardiging, aan het hoofd PARIJS De president van de Alge
waarvan de Franse president Charles de rijnse republiek, Ben Bella, heeft in een
Gaulle naar Bonn is gemarcheerd, heeft redevoering zondag de Franse petroleum-
magnaten beschuldigd de contra-revolutie
blijkbaar de nog wat onwennige Duitse kan-I-n zjjn jan(j steunen en te financieren.
selier Erhard toch 'wel geïmponeerd, al Met name Ait Ahmed, de belangrijkste
heeft het hem duidelijk ontbroken aan de leider van de oppositie, zou geld van de
meer dan welwillende toeschietelijkheid, Fransen voor zijn agitatie en gewapende
Tacties ontvangen.
waarmee eertijds Adenauer de Europese
plannen van de Franse generaal toejuich- Ben Bella deelde in dat verband dan
ook mee dat hij niet langer genoegen kon
nemen met de akkoorden over de Sahara-
Erhard vormt in de komende Europese olie die in Evian zijn opgesteld en vol-
eenheidsplannen een wankel element, om- gens welke, zei hij, Algerije slechts een
dat hij probeert een evenwicht te vinden grijpstuiver van de winsten mag touche-
te.
tussen de verlokkende Franse aanbiedin
gen tot 'n Frans-Duitse as en de halsstar
rige verbondenheid van de andere Europe
se partners met Engeland.
Met betrekking tot Engeland heeft De
Gaulle zich in Europa zozeer gecompro-
ren. De akkoorden, zo kondigde hij voor
het eerst nu publiekelijk aan, zullen dus
herzien moeten worden.
De redevoering werd door Ben Bella
uitgesproken naar aanleiding van verschil
lende nieuwe militaire en propagandisti
sche initiatieven van de oppositie die nu
een eenheidsfront gevormd heeft met het
mitteerd, dat een Frans initiatief tot een doel Ben Bella ten spoedigste ten val te
Europese unievorming al bij voorbaat ver- brengen.
Verschillende oppositieleiders zijn naar
dacht zou zijn. Nu heeft het bezoek van
Frankrijk uitgeweken of, zoals de voor-
De Gaulle aan Bonn blijkbaar geresul-1 malige premer van de Algerijnse rege-
teerd in een overdracht van dit initiatief ring in ballingschap, Ferhat Abbas, in al-
aan Duitsland. Erhard zal met nieuwe gerije onder politiebewaking gesteld.
- In Franse regeringskringen gaf men
plannen komen die tot een politieke unie z-ch vanmorgen toch nog enige moeite
in Europa zullen moeten leiden. Dat De om de draagwijdte van Ben Bella's ver-
Gaulle hem deze opdracht heeft toever- klaring te minimaliseren. Wij zijn nu wel
trouwd, is waarschijnlijk een gevolg van gewoon geraakt, zo meende men, als zon-
debok te moeten fungeren, zodra Ben Bel
de verzekering der Duitsers dat zij des- la weer met binnenlandse moeilijkheden
noods ook zonder Engeland in zee willen je kampen heeft,
gaan, indien Engeland te lang zou dralen Die enigszins laconieke interpretatie
met zijn besluit om zich in Europa te in- werd door de Parijse beurs echter niet
gedeeld: de Algerijnse oliepapieren daal-
tegieren. den een ped Waar ze de laatste
Het is duidelijk dat van de andere Euro- maanden en zelfs jaren nog niet waren
pese landen thans een maximum aan vast- gezonken,
houdendheid zal worden
geëist, om de
eenmaal gekozen weg („niet zonder Enge
land") te blijven volgen. Wanneer zij de
Frans-Duitse pogingen om bijvoorbeeld
„voorlopig zonder Engeland" met de
grondslagen van een politieke unie te be
ginnen, zouden accepteren, zouden zij in
minder dan geen tijd verwikkeld zijn in
de continentale bindingen die door Bonn-
Parijs snel en eensgezind zouden worden
gelegd.
Het zou trouwens wel heel vreemd zijn,
wanneer de politieke eenheid van Europa
die toch een geordende afsluiting zou
moeten vormen van de chaotische situatie
die door de laatste oorlog is ontstaan
zou moeten worden ontworpen en uitge
werkt door een land als West-Duitsland,
dat politiek slechts een schijn van stabi
liteit heeft bereikt en zijn koers baseert
Advertentie
Waarom onvergelijkbaar?
De tabakken van Golden Fiction
zijn meer uitgerijpt, warmer
van kleur en dus zachter van
smaak. Ze worden niet gesausd.
Geen extra aroma wordt
toegevoegd. Alleen GF heeft
deze aparte, pure melange. Voor
rokers met een eigen smaak.
EEN LAURENS PRODUKT
(Van onze correspondent)
LONDEN Vandaag is Nyassaland on-
I afhankelijk geworden onder de nieuwe
op een nog met te realiseren herordening naam jyia|awi. Deze naam betekent „vlam-
waarin het weer „groot Duitsland" wil zijn. men» en was de naam van het Bantoerijk
De schijn-stabiliteit van West-Duitsland dat hier vier eeuwen geleden bestond,
bevat grote gevaren voor een eventuele po- Het is een grootse dag voor dr. Hastings
Banda, jarenlang huisarts in Liverpool en
litieke unie van continentale landen, om- Londen en sinds l februari 1963 premier
dat zij ongetwijfeld zouden worden meege- van Nyassaiand, dat op die datum zelfbe-
sleept in avontuurlijke ondernemingen die stuur kreeg.
naar het Oosten zijn gericht, indien zij Na de feestelijkheden ^ie worden bgge-
woond door de hertog van Edinburg komt
met het tegenwicht van de Britse politieke hij naar Londen om de Gemenebesteonfe-
en potentiële stabiliteit zouden ondervin- rentie bij te wonen.
den. Het is een zwarte dag voor Ian Smith,
De vasthoudendheid van de regeringen de rechtse premier van Zuid-Rhodesië, dat
van de Benelux-landen is een soort van sinds de eerste tekenen van het uiteenval-
zelfbescherming, die zij thans minder dan I ^^ge^Sginfdtr on^
ooit mogen laten varen.
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOt
Advertentie
Vl
Doclstrzmt Haarlem Tel. 1S2J2
afhankelijkheid voor zijn nog steeds door
blanken bestuurde land en voor sir Roy
Welensky, de vroegere federale premier
die onder pressie van Londen zijn levens
werk in puin zag vallen.
De federatie scheen destijds het ideale
antwoord op Verwoerd's apartheid en wil
de aantonen dat blank en zwart in Afrika
ongeacht huidskleur konden samengaan,
Maar werkelijk politiek deelgenootschap
is voorlopig nog niet mogelijk omdat de
zwarte Afrikanen daarvoor nog niet klaar
zijn.
De Afrikaanse leiders weigeren echter
een politieke samenwerking als die tussen
paard en ruiter, waarbij de Afrikaners de
rol vervullen van het paard. Londen tracht
in Zuid-Rhodesië tegen de zin der meeste
Europeanen de evolutie te versnellen.
De ontbinding van de Federatie ver
scherpte het conflict. De Rhodesische
Frontpartij veroverde de, macht en .ejst
thans onder Ian Smith onmiddellijke onaf
hankelijkheid voor het blankf regime on
der de tegenwoordige, op zien zelf tame
lijk progressieve constitutie die de Afrika
ners waarschijnlijk over een jaar of twaalf
de meerderheid kan bezorgen.
Maar Smith zei dat dit niet zou gebeu
ren „zo lang hij leefde". Hij trad ook fel
ler op tegen nationalistische agitatoren.
Dit alles leidde tot een omgekeerde reac
tie van de Afro-Aziatische groep in de Ver
enigde Natifes, gesteund door Joegoslavië
die op hun beurt zwarte onafhankelijkheid
voor Zuid-Rhodesië met algemeen kies
recht opeisen.
Deze onoverzienbare en tegenstrijdige
kettingreacties zijn het rechtstreeks ge
volg van het feit dat Nyassaland zich als
eerste wist los te rukken en daarmee de
Federatie om zeep bracht.
Noord-Rhodesië zal eind van het jaar
Nyassalands voorbeeld volgen. Inderdaad
was Nyassaland, waar op een bevolking
van ruim drie miljoen slechts 8.000 Euro
peanen wonen, de zwakste schakel in de
federale keten. Op zichzelf levert Nyassa
lands onafhankelijkheid weinig politieke
problemen op, maar wel financiële omdat
het land met zijn zwakke economie op En
geland blijft aangewezen.
Er heerst optimisme over Malawi's toe
komst, omdat de regeringscongrespartij
die 95 percent van de stemmen kreeg, ge
matigd is en de oppositie, zo die al be
staat, geruisloos is en de bevolking de re
putatie geniet van hard te werken en in
telligent te zijn.
In vergelijking met Kenia is er weinig
wrijving tussen de stammen en heerst er
godsdienstvrede. Malawi telt 1 miljoen mo
hammedanen. Dankzij de Schotse missies
heeft de Schotse kerk er grote invloed en
ook de Schotse afkeer voor verkwisting
won er veld. Zelfs bij de onafhankelijk
heidsviering zal er zuinig met geld worden
omgesprongen.
Dr. Banda heeft gezegd dat onafhanke
lijkheid verzoening en vergiffenis betekent,
Banda die ook in Schotland studeerde riep
een jonge Schotse vriend, de 31-jarige Col
ling Cameron uit Glasgow, en maakte die
tot minister van Openbare Werken.
Malawi staat op goede voet met Portu
gal, omdat zijn vitale verbinding met de
zee door Mozambique loopt. In zijn buiten
landse politiek staat Malawi gereserveerd
tegenover het panafrikanisme en wenst het
zich ook verre te houden van het commu
nistische blok.
Banda gaf Malawi in zeventien maan
den tijd algemeen kiesrecht en de 11.000
Aziaten kregen voor de eerste maal stem
recht. Malawi is de 37ste onafhankelijke
staat in Afrika en ligt het dichtst bij de
Unie van Zuid-Afrika.
Het aantal zetels in het parlement is
verhoogd van 28 tot 53. Vijftig afgevaardig
den worden gekozen aan de hand van een
algemeen kiesregister. Voor de drie over
Senator Barry Goldwater, een van 1 kaanse staat Arizona meegedaan aan
de Republikeinse kandidaten voor I een parade ter gelegenheid van On-
het presidentschap van de Verenigde I afhankelijkheidsdag. Hij was ge-
Staten, heeft zaterdag in de Ameri- kleed in „nationaal" kostuum met
cowboyhoed.
blijvende Europeaanse zetels bestaat een
speciaal Europees kiesregister, zodat de
blanke minderheid vertegenwoordigd blijft
Nyassaland is ongeveer een eeuw met
Engeland verbonden geweest. Het eerste
contact begon met Livingstones beroemde
reis naar het zuidelijk deel van het Nyas-
sameer in 1859. In die tijd werd het land
verscheurd door stamoorlogen en had ern
stig te lijden van de slavenjacht.
De vestiging van christelijke missies en
de oprichting van het Britse protectoraat
in 1891 brachten vrede en rust en maak
ten geleidelijke vooruitgang mogelijk.
Nyassalans ligging in het moeilijke berg-
terrein dat bijna het gehele gebied beslaat
vormt een belemmering voor het bestuur,
het handelsverkeer en de economische ont
wikkeling. Desondanks was er onder de
Britten sprake van belangrijke verbete
ring. Nyassalands natuurlijke economische
bronnen zijn echter beperkt. Het heeft wei
nig industrie en mineralen en de meeste
van zijn mannelijke arbeiders werkt buiten
de grenzen, voornamelijk in Zuid-Afrika
en bij de Rhodesiërs.
VATICAANSTAD (AFP) Paus Paulus
VI heeft de openingsdatum van de derde
zitting van het algemeen concilie thans
definitief op 14 september vastgesteld
Men hoopt de komende zitting op 20 no
vember te besluiten om de concilievaders
gelegenheid te geven het internationale
eucharistische congres, dat 25 november
in Bombay begint, bij te wonen.
JOHANNESBURG (Reuter) De Zuid-
afrikaanse veiligheidspolitie houdt sedert
vrijdag een klopjacht op mensen die op
grond van de anti-sabotagewet ervan ver
dacht worden in verbinding te staan met
communisten of met ondergrondse groe
peringen van het verboden Afrikaanse Na
tionale Congres en het Panafrikaanse Con
gres. De actie begon met huiszoekingen in
Johannesburg en Witwatersrand. Daarbi;
werden zeventien blanken gearresteerd en
geschriften in beslag genomen Zaterdag
richtte de politie haar aandacht op Kaap
provincie en Natal. Het is niet bekend of
hier arrestaties werden verricht. In de
kantoren van de liberale partij in Pieter-
maritzburg nam de politie vroegere ge
schriften van nobelprijswinnaar Albert
Loetoeli in beslag.
De Zuidafrikaanse minister van Justitie,
Balthazar Vorster, heeft gisteravond mee
gedeeld dat de ontdekkingen van de politie
bij de razzia's van afgelopen wee^ moge
lijk zullen leiden tot de „vernietiging van
de door de communisten geïnspireerde
ondermijningscampagne in de republiek."
De politie zou een zeer krachtige radio
zender en tijdbommechanismen hebben ge
vonden. Vorster zei dat na de veroordeling
van Mandela en zeven anderen op ver
scheidene plaatsen sabotage was gepleegd.
Onthouding en matighheid
Enige maanden geleden, om precies te
zijn: op 22 april, heb ik hier enkele din
gen over het alcoholvraagstuk gezegd.
Niet geheel tot genoegen van een schrij
ver in het blad „De Geheelonthouder".
Deze neemt het mij uiterst kwalijk dat ik
van geheelonthouding op matigheid ben
overgegaan. Mijn verklaring dat de mens
tot een innerlijke ommekeer moet komen,
wil hij zich verbeteren, doet hem beslui
ten met de woorden: „Die innerlijke om
mekeer. Als Mok eens begon bij zich
zelf."
Het spijt me dat ik iemands boosheid
heb opgewekt, maar ik troost me met de
overweging dat men, zeker als publicist,
niet altijd iedereen naar de zin kan ma
ken. Een gelukkige omstandigheid in dit
geval is dat ik niet op mijn beurt boos
ben geworden en de enigszins vinnige
vermaning van de geheelonthouder gedul
dig heb ondergaan. Ik heb begrip voor
zijn verontwaardiging. Aan de zaak van
de drankbestrijding wordt afbraak gedaan
wanneer iemand in het openbaar verklaart
dat hij zich zelf voldoende in de hand meent
te hebben om zich een glaasje te kunnen
veroorloven. Misschien komt een zwakke
broeder ertoe zijn voorbeeld te volgen en
merkt te laat dat het met zijn zelfbeheer
sing minder gunstig gesteld is. Zoiets zou
ik ten zeerste betreuren, maar het kan
mij geen aanleiding geven tot het wijzi
gen van mijn persoonlijke, alcoholisch
zeer beheerste levenswandel.
Mijn opponent stelt de vraag of ik wer
kelijk. meen dat mijn leven door het ge
bruik van alcohol verrijkt is. Ik moet
daar bevestigend op antwoorden. Op som
mige ogenblikken is mij, alleen of in ge
zelschap, door het gebruik van een kleine
hoeveelheid alcohol een zeker verhoogd
levensgeluk ten deel gevallen. Met dron
kenschap had dit niets te maken, alleen
met een lichte verschuiving van het inner
lijk zwaartepunt. Dit klinkt misschien wat
gewichtig, maar ik kan het niet anders
uitdrukken zonder te vervallen in een uit
voerige zelfbespiegeling die hier misplaatst
zou zijn.
„Geheelonthouding is heus niet moeilijk",
verzekert de reeds aangehaalde schrijver.
Ik weet dit bij ervaring en ik zou de
drankonthouding die ik mij tot ver in mijn
volwassen leven heb opgelegd, zonder
moeite kunnen hervatten, indien mij de
ze bijvoorbeeld om gezondheidsredenen
werd voorgeschreven. Wanneer ik hieraan
nog toevoeg dat ik steeds volkomen alco
holvrij achter het stuur van een auto
plaats neem, zal ik sommigen wel als een
toonbeeld van bedachtzaamheid voorko
men. Niet echter, daar ben ik. van over
tuigd, de schrijver in het blad „De Ge
heelonthouder". Voor hem schuilt het
kwaad in het eerste glas, ongeacht of dit
door een eindeloos aantal andere glazen
gevolgd wordt of niet. Hij, uitgegaan tot
het bestrijden van een afzichtelijk sociaal
euvel, meent dat alleen de strengste hou
ding tot het geivenste resultaat kan leiden.
Voor de gedachte dat men ook met matig
heid anderen ten voorbeeld kan zijn en
zich zelf van nut, is hij niet toegankelijk.
Wij zullen het niet eens worden en de
discussie moet hier dan ook maar eindi
gen. Met de slotopmerking dat ik waar
schijnlijk meer ivaardering heb voor zijn
opvatting dan hij voor de mijne-
(Van onze correspondent)
BONN Het tweedaags bezoek dat pre
sident Charles de Gaulle en een groot
aantal Franse ministers aan Bonn brach
ten, eindigde met een vrienlelijke doch
besliste afwijzing van Duitse zijde van De
Gaulle's plannen tot oprichting van een
speciale Frans-Duitse commissie die zich
met de politieke unie in Europa zou moe
ten bezighouden.
Deze commissie zou in de ogen van
bondskanselier Erhard te veel de mening
bij de kleinere van de E.E.G. doen post
vatten dat de grote landen de kleine de
wet willen voorschrijven.
De Bondsrepubliek heeft daarmee het
initiatief voor een verdere eenwording van
Europa op zich genomen, verklaarde re
geringswoordvoerder Von Hase zaterdag
middag.
Met de uitwerking van de plannen zal
direct na afloop van het pas begonnen zo
merreces worden begonnen. Deze voorstel
len gingen van Bonn uit om dubbel werk
te vermijden, verklaarde Von Hase.
Tot het uiterste heeft oud-kanselier Kon
rad Adenauer geprobeerd de voorstellen
voor de tweelanden-commissie geaccep
teerd te krijgen. Kort voor de conferentie
begon had hij ze in een uitvoerig tijd
schriftartikel uiteengezet en daarbij onder
andere Nederland ervan beschuldigd dat
het zo halsstarrig bleef vasthouden aan
zijn eis dat ook de Engelsen eerst aan de
politieke unie zouden moeten deelnemen
voor de Nederlanders zich daarmee ook
akkoord zouden kunnen verklaren.
Konrad Adenauer kreeg de steun van
zijn partijgenoot Dufhüs, die zich eveneens
openlijk voor het plan van de tweelanden-
commissie uitsprak. Daarmee was een dui
delijke kloof binnen de regeringspartij, de
C.D.U., ontstaan, waarvan ook Erhard
deel uitmaakt, omdat de bondskanselier
beslist geen zin heeft zich met het twee-
landenplan bezig te houden.
Hij kan dit niet doen, omdat hij het ver
trouwen van de kleinere E.E.G.-partners
niet wil verstoren, en omdat het verdrag
van Parijs, zoals dat door Adenauer en
De Gaulle op de 22 januari 1963 onderte
kend werd, door de Bondsdag werd aange
nomen onder het beding dat een bilaterale
unie met voorbijgaan van de andere
E.E.G.-landen niet mogelijk zal zijn.
Adenauer daarentegen grondt zijn me
ning op de gedachte dat het beter is er
gens met iets te beginnen dan tot in het
oneindige te blijven theoretiseren.
De opvattingen in Bonn over het resul
taat van de besprekingen De Gaulle-Er-
hard zijn terughoudend. Als woordvoerder
van de C.D.U. verklaarde Dufhüs dat het
toe te juichen zou zijn als alle mogelijk
heden van het verdrag van Parijs benut
zouden worden. De vereniging van Europa
mag niet op de lange baan worden ge
schoven, voegde Dufhüs eraan toe.
Vice-kanselier Erich Mende, voorzitter
van de vrije democraten, legde de nadruk
op het goede klimaat waarin de onderhan
delingen zijn verlopen. Aan de bedoeling
van het verdrag van Parijs is voldaan
verklaarde hij, want dit verdrag beoogt
Duits-Franse vriendschap.
De woordvoerder van de sociaal-demo'
craten was van mening dat de verschillen
van mening duidelijker dan ooit aan het
licht zijn gekomen. Zelfs de welwillendste
toeschouwer van deze beide dagen zal het
niet mogelijk zijn van een vooruitgang te
spreken, verklaarde hij.
Advertentie
10 JULI
J
Etna. De vulkaan de Etna is weer gaan
werken. Er deden zich zware ontplof
fingen voor. Gloeiende brokken lava
werden uit de krater geworpen.
Terechtstelling. De Turkse ex-kolonel Ta-
lat Aydemir, ter dood veroordeeld we
gens aanzetten tot opstand is zondag in
de centrale gevangenis van Ankara door
ophanging terechtgesteld.
Brand. Het stadhuis van Le Puy in Mid
den Frankrijk is gedeeltelijk door brand
verwoest.
Vlucht Vier jonge Oost-Berlijners, onder
wie een achttienjarig meisje zijn de af
gelopen nacht het westelijke stadsdeel
binnengekomen na met een gestolen mi
litaire vrachtauto op de prikkeldraadver
sperringen van de sectorgrens te zijn in
gereden.
Bezoek. De Russische eerste vice-premier
Mikojan en zijn gezelschap zijn uit Bir
ma in Kaboel aangekomen voor een offi
cieel bezoek op uitnodiging van de Af
ghaanse eerste vice-premier Abdoella
Malek'yar.
Aardbevingen. In Addis Abeba (Ethiopië) en
omgeving heeft zich een aardbeving van
gematigde sterkte voorgedaan.
Neergestort. Bij Leibheim (West-Duits
land) is een leszweefvliegtuig van 200
meter hoogte neergestort. De leerling
vlieger kwam om. De instructeur werd
met zware verwondingen in een zieken
huis opgenomen.
Ontploffing. Enkele hevige explosies heb
ben een kruitfabriek in Sorgues, bij
Avignon, tot een puinhoop gemaakt.
Twee mensen kwamen om en negentien
werden gewond. In een straal van twee
kilometer sneuvelden vele ruiten.
Aardbeving II. In enkele gedeelten van
Joegoslavisch Macedonië is een krachti
ge aardbeving gevoeld. Paniek brak uit
onder de inwoners van Stip, Berovo,
Pehcevo en andere kleinere steden. Het
is nog niet bekend wat voor schade er
is aangebracht.
Huwelijksfeest. Nassir en Gektzjak Gassi-
mof, beiden 119 jaar oud, hebben te Za-
roesli in Azerbeidsjan (Rusland) hun
103-jarige huwelijksfeest gevierd.