VAN DAG TOT DAG Republikeinen kiezen volgendej week hun presidentskandidaat Barry Goldzvater heeft nog steeds de beste papieren BÈÊaranka Levenslang voor Franse verrader Georges Paques I Neutrale zone in Nicosia? Stilzwijgen over arrestaties in Zuid-Afrika WERELDNIEUWS Overleg over een vermindering van de kernraketten Kongolese regering WOENSDAG 8 JULI 1964 3 N. Regels Man en paard Spion handelde uitsluitend uit idealisme Getij keren f De 46-jarige Tsjombe, voormalig „op standeling tegen de centrale regering", staat op het punt in Kongo de politieke leiding in handen te nemen. Dat is een verbazingwekkend doch veelzeggend feit. Een goed jaar geleden maakten troepen van de Verenigde Naties een eind aan zijn Katangaans bewind. Die actie was her haaldelijk door de Sovjet-Unie aanbevolen en had de hartelijke steun van de Ver enigde Staten. Met de vlucht van Tsjombe verdween het enige effectieve gezag uit dat deel van Kongo. De ontwikkeling na zijn vlucht bewees zonneklaar dat de on rust in de voormalige Belgische kolonie bepaald niet het gevolg was van het Katangaanse avontuur van deze man. In Kongo ontstond een chaos, waartegen het kleine leger VN-soldaten nauwelijks iets vermocht te doen. Dat leger was ge bonden aan halfslachtige opdrachten en vele beperkingen. Het werd tegengewerkt door manipulaties van Frankrijk en de Sovjet-Unie, die in de Veiligheidsraad niet ophielden tegen het VN ingrijpen te ageren. Allerlei Kongolese „politici" streden om de macht. Vaak waren ze niet meer dan duistere exponenten van stambelangen. In steeds groter delen van het ongelukkige land zwaaiden terroristen de scepter. Geen enkele door de VN gesteunde Kongolese politicus bleek in staat enige werkelijke macht uit te oefenen. Het ontbrak hun daarvoor aan gezag. Toen de datum naderde dat de VN- strijdmacht het land zou gaan verlaten werd het duidelijk dat er in het hart van Afrika een politiek vacuum dreigde te ont staan. Als daar extreme groeperingen het voor het zeggen zouden krijgen, was het gevaar niet denkbeeldig dat heel wat „nieuwe staten" rond Kongo er de gevol gen spoedig van zouden ondervinden. Dat heeft men begrepen. Reeds enige maanden geleden hebben enkele Kongolese leiders, die Tsjombe aanvankelijk te vuur en te zwaard hebben bestreden, te kennen gegeven dat hij waarschijnlijk de enige man was die het land van de totale onder gang zou kunnen redden. Er is toen officieus contact met hem op genomen door vertegenwoordigers van mogendheden die hem destijds officieel lieten verjagen. In een minimum van tijd was er plotseling voor hem vervoer, zodat hij tijdig in Kongo kon arriveren. Onmiddellijk begon hij met zijn pogingen elkaar hestrijcjende leiders te bewpgen in het belang van het land zich in feder geval te onthouden van gewelddadige acties. Hij heeft nu van president Kasavoeboe ken nelijk de enige blijvende politicus in Kongo de opdracht gekregen een regering sa men te stellen. Het heeft er veel van dat Tsjombe's terugkeer Kongo een kans geeft een rustiger tijd tegemoet te gaan. Tsjom be is een exponent van efficiënte samen werking met de voormalige koloniale mogendheden. Het Westen kan in hem de gematigde, bezonnen nationalist begroeten, die „zelfstandigheid" niet verwart met „alles alleen doen". GOGOOOGOOOOOOOOOOOGOOOOOGOOO< Het enorme succes van Bert Haanstra's Alleman" op het Berlijnse filmfestival zal de Nederlandse filmliefhebbers niet al te zeer hebben verrast, omdat zij eerder uit eigen aanschouwing hadden kunnen vast stellen, dat Haanstra een meesterwerk had gewrocht. Toch is deze onderscheiding re den tot grote voldoening temeer, en wel omdat internationale filmroem ons land zelden of nooit ten deel is gevallen. Dat ook Rob Houwer met zijn „Aanmelding een onderscheiding ten deel viel, is meer dan Nederland had durven hopen. Het begint erop te lijken dat de ban gebroken is de ban waarin Nederlandse filmmakers gevangen leken en die eigen lijk door de slechtste onder hen in stand werd gehouden ondanks voortreffelijke prestaties van enkelen. Alleman" is een van de weinige Neder landse films, die als avondvullend pro grammanummer in de Nederlandse bios copen een uitgesproken succes zijn gewor den. Als men nagaat hoe deze film tot stand is gekomen, blijkt nog eens duide lijk de onaanvechtbaarheid van de stelling dat filmkunst evenzeer kunst als commer cieel lucratief kan zijn, als ze maar vol doet aan de primaire voorwaarde, die van de filmisch gepaarde originaliteit en ka- rsktcr. iGOOOOOOOOOOOGOOGGOOOOOOGOGOe Een hevige ontploffing heeft deze week een deel verwoest van de cya- namide-fabriek te Newcastle in de Amerikaanse staat Pennsylvania. Het dak van het gebouw op de achter grond werd afgerukt en er bleef geen raam in de sponningen. De keten op de voorgrond werden in tlkaar gedrukt en de auto's werden door neervallend puin zwaar gehavend. (Telefoto) (Van onze correspondent) WASHINGTON De eerste acte van het vierjaarlijkse Amerikaanse spel, dat presidentsverkiezingen heet, wordt volgen de week van maandag tot en met donder dag opgevoerd. Op die dagen houdt de Re publikeinse partij haar partijcongres in San Francisco's Cow Palace of wel „koei- enpaleis". De naam van dit immense ge- bouw. d». mensen kan b,,«nu bdang [de eerste dag zal de gouverneur van Ore gon, de 42-jarige Mark O. Hatfield, de „keynoterede" uitspreken, een rede die bedoeld is als een omlijning van de doel stellingen van de partij. De volgende dag komen dan twee commissies bijeen, de ene om de „geloofsbrieven" van de ge delegeerden te controleren, de ander om een verkiezingsprogramma op te stellen. geen misplaatste toespeling op de samen drommende politici, maar een overblijfsel uit de dertiger jaren, toen het gebouw j voor veetentoonstellingen gebouwd werd. Van de ruim 16.000 aanwezigen zullen vooral de 1308 gedelegeerden uit de ver schillende staten van Amerika tellen, die tot taak hebben een republikeinse kandi daat voor het presidentschap te kiezen. Op Dit laatste is van essentieel belang, om dat de presidentiële kandidaat, die pas de dag daarop gekozen zal worden, zich aan dit programma zal moeten houden. Dit jaar is dit vooral zo'n gewichtige zaak, omdat de kansen op de nominatie het beste staan voor de ultra-conservatie ve senator uit Arizona, de 55-jarige Barry M. Goldwater. Mochten de progressieve hen is aller aandacht geconcentreerd en I krachten in de partij kans zien er bij bo naar hun sympathie dingen alle potentie- vengenoemde commissie een vooruitstre- le kandidaten. Wie de presidentiële kandi- Vend verkiezingsprogramma door te druk- datuur, de nominatie, wil winnen moet de ken dan zou Goldwater daardoor in een stemmen van de meerderheid van deze moeilijk parket kunnen raken. 1308 mensen op zich verenigen, dat wil zeggen 655. Voordat er echter over de nominatie ge stemd wordt, komen eerst nog een aantal I andere belangrijke zaken aan de orde. Op Advertentie ANEGANG 39 De commissie, die geleid wordt door het lid van het Huis van Afgevaardigden Mei vin R. Laird uit Wisconsin, stelt het pro gramma op aan de hand van adviezen van aanzienlijke partijleiders, zoals oud president Eisenhower, oud-vice-president Richard Nixon en de juist teruggekeerde ambassadeur in Zuid-Vietnam Henry Ca bot Lodge. De mogelijke kandidaten, zoals Goldwa ter, Scranton, Rockefeller, Romney, sena tor Margaret Chase Smith doen natuurlijk ook hun duit in het zakje. Vooral Goldwa- ters invloed op de formulering van het programma lijkt groot te worden, omdat aangenomen wordt dat zeker zestig van de honderd commissieleden volgelingen van hem zullen zijn. Op de avond van de tweede congresdag, dus op dinsdag veertien juli, zullen Eisen hower en Nixon naar alle waarschijnlijk heid het woord voeren. Hun taak is het om vanuit hun politieke ervaring adviezen uit te brengen aan de conventie voor een succesrijke verkiezingscampagne. Het is goed mogelijk dat zij zich daarbij zullen uitspreken voor de kandidatuur van een van de republikeinse sterren. Barry Goldwater de Burgerrechten, die rassendiscriminatie in de Verenigde Staten onwettig moet ma ken. Dit laatste is hoogst belangrijk voor Goldwater, die tegen de wet stemde. De steun van Dirksen maakt dat niemand meer kan zeggen: Goldwater heeft zich met zijn stem tegen de burgerrechtenwet in de partij geïsoleerd. Altijd heb ik mijn twijfels. Niet dat het allemaal slechtaards zijn. Neen. Niet dat alle namen een reputaties onder mijn mokerslagen zullen worden verpletterd. Neen. Maar dat het toffe jon gens zijn, dat willen we weten en die we tenschap zullen wij (meedogenloos doch fijntjes; zonder aanzien der personen, doch mild-begrijpend) uit de doeken doen. j j „to™ uit I Dat het allemaal niet zo is als het schijnt. lijk de meeste gedelegeerden hun stem dat schijn bedriegt. Wie is bang voor op de man, die bij de republikeinse partij V Woo^? ]k zie hen sidderen; ik En dan zal er tenslotte gestemd wor den. Daarvoor bestaan speciale regels, dat wil zeggen voor de eerste keer dat gestemd wordt. Bij die gelegenheid brengen name same ^aDnfii- ïüowrisgsiiav Vooral Eisenhower, die de afgelopen maanden een demonstratie van besluite loosheid en allemans-vriendelijkheid heeft gegeven hij wekte successievelijk de in druk dat hij voor Lodge, Goldwater en Scranton was, maar weigerde steeds zich duidelijk voor iemand uit te spreken zou de gedelegeerden wel eens man en I paard kunnen noemen. Er zijn aanduidin- I gen dat de oud-generaal, van wie gezegd jjwordt dat hij het altijd met zijn laatste gesprekspartner eens is, zijn steun aan Scranton zal geven en wel omdat hij daar toe is aangemaand door zijn broer dr. Mil' ton Eisenhower en door Henry Cabot Lodge, die tegen de conservatieve Gold water zijn. leden in hun staat van herkomst het meest populair bleek te zijn. Een aantal gede legeerden kreeg via voorverkiezingen dui delijke aanwijzingen inzake de voorkeur van de kiezers. Een deel van hen werd geïnstrueerd op partijcongressen in hun eigen staat, terwijl weer een ander ge deelte van de gedelegeerden volkomen vrij is bij de eerste stemming de man van hun hart te kiezen. Als bij de eerste stemming geen enkele kandidaat 655 stemmen of meer op zich heeft weten te verenigen wordt er opnieuw gestemd, net zolang tot iemand de meer derheid bezit. Bij de latere stemmingen zijn de gedelegeerden vrijer en hoeven zij zich minder te storen aan de voorkeu ren van hun kiezers of partijfunctionaris- I derlijke aarde, vallen veel rottende vruch- sen thuis. Dit betekent vaak dat heel wat ten in het hoge gras aan zijn voet. Hoe stemmenblokken na een eerste stemming feller geschud, hoe meer reputaties. Voos gaan fluctueren en dat, als niemand in het wanneer ze worden opengebroken en de begin een meerderheid haalt, de uitkomst pitten vergaan. Maar wij laten ze hangen. van al het gestem heel onverwacht kan j -yqq tussen de blaren, die hen aan het zijn. PARIJS De vroegere adjunct-chef van de persdienst van de NAVO in Parijs, de 52-jarige Fransman Georges Paques, die van spionage ten gunste van de Sov jet-Unie werd beschuldigd, is dinsdag door het Hoge Hof voor de Veiligheid van de Staat tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld. Het Hof heeft met die uitspraak de ad vocaat-generaal die 's middags de dood straf had geëist dus niet gevolgd door verzachtende omstandigheden te laten we- gen. Het accent van die verzachtende om standigheden zal bij die overwegingen ze- ker wel op het feit zijn gevallen dat Pa ques hoegenaamd geen geldelijk voordeel I uit zijn acties had getrokken. En voorts ook dat hij inderdaad waar heeft weten te maken dat hij gedreven werd door de waan door zijn „samenwerking" met de Russen een oorlog te hebben kunnen voor- komen. Zijn advocaat heeft zijn pleidooi voor al dan ook wel op dit aspect van Paques' ietwat vertroebelde geest gelegd. Hij meen- I de zelfs te mogen verzekeren uit betrouw bare bron te hebben vernomen dat in 1960 ten tijde van de Berlijnse crisis Kroestsjev plotseling sterk had ingebon den toen hij een document in handen kreeg dat Paques aan Moskou had uitgespeeld, „een document over de geheime plannen I van het Franse opperbevel in geval van een oorlog om Berlijn". Alvorens de procureur-generaal de dood- I straf had geëist en Paques' advocaat zijn William Scranton Of een eventueel advies van Ike enig lange pieidooi kon houden was een lange wordt dg dag daar. rn van vrienden, samen met zijn ecntge-1 -n™ note, ten gunste van de beschuldigde spion °P» woensdag vl3^nl juli,^duidelijk, komen getuigen. Het collectieve portret worden de verschillende kandidaten aan dat door al die getuigen van Paques werd het partijcongres voorgesteld dooi geschetst vertoonde als scherpste trekken voeringen van medestanders. De bela g- wel zijn onbaatzuchtigheid, zijn pacifis-1 rijkste speech lijkt te zullen komen van me, zijn kameraadschap en bovenal mis schien nog wel zijn laaiende liefde voor I heeft aangekondigd zijn collega senator Frankrijk. Paques werd geschilderd als Goldwater te zullen presenteren, de zoon van eenvoudige ouders wiens ge- 1 Met hem heeft Barry zwaar geschut ge voelens altijd links waren gebleven, doch kregen om zijn nominatie te pousseren, wiens verstand eerder volgens rechtse want Dirksen is fractieleider in de Senaat verder al sinds jaren een alom geachte republikeinse conservatief en tenslotte was hij ook nog de man, die in de Senaat kort geleden een grote rol speelde bij het er door krijgen van de befaamde Wet op richtlijnen dacht. GENEVE (AP) De Verenigde Staten I en de Sovjet-Unie zijn overeengekomen besprekingen te beginnen over de vermin dering van het aantal kernraketten van de beide landen. NICOSIA (AP) De Verenigde Naties hebben bekendgemaakt dat president Ma De besprekingen zullen worden gevoerd j^aj-ios van Cyprus bereid is om de gewa „..j pende Grieks-Cyprische strijdkrachten te rug te trekken bij de scheidingslijn tussen de Grieks-Cyprische en Turks-Cyprische woonwijken in Nicosia. Op die wijze zou een vrije zone ontstaan waarin door de V.N. zou worden gepatrouil leerd. Er zijn hierover nu besprekingen gaande met de Turks-Cyprioten die goede voortgang schijnen te maken. De speciale vertegenwoordiger van se cretaris-generaal Oe Thant op Cyprus. door de beide voorzitters van de ontwa peningsconferentie van zeventien landen in Genève, de Amerikaan de ambassadeur H. Timberlake en de Rus Semjon K. Tsa- rapkin, die het afgelopen weekeinde naar Genève is teruggekeerd om de taak over te nemen van de Russische onderminister van Buitenlandse Zaken, Valerian Zorin Loterij Davos. Bij de trekking in de veer tiende loterij voor het Nederlands sana torium in Davos zijn de drie hoofd- Galo Plaza, noemde dit besluit van presi prijzen, drie auto's, gevallen op de dent Makarios een eerste grote stap voor- nummers: 250643, 357645 en 315546. uit. T wijf els Soms heb ik mijn twijfels. Ik heb dit zinnetje nu als aanvang van dit stukje ge schreven en omdat ik nooit iets schrap wat eenmaal voor de eeuwigheid op 't blank papier is verschenen, doe ik dat vandaag ook niet, maar het is fout, verkeerd, onjuist, veel en veel te mild om de situatie van de maatschappij-en-mij te schetsen. Dat soms moet altijd zijn: ik twijfel altijd, steeds, voortdurend, perma nent. Ik doe niets dan twijfelen bij alles wat ik hoor, zie en lees. De ongewishe den nemen, in tal en last, met de jaren toe. Alles is anders. Iedereen is anders. Daar komen wij later wel eens op terug. Ik heb er nog veel meer over te zeggen. Interessante onthullingen uit het diepe, diepere, diepste gedachten- en geestesle ven van een willekeurig semi-intellectueel. 't Kan een aardig-dik pocketboekje wor den. Met een blote-dame in kleuren op het omslag: De naakte waarheid over al les en iedereen. Een succes-nummer. Een onverbiddelijke best-seller. Ondertitel: de ontmaskering. Laat mij maar lopen. Ik weet van ivanten en waar goeie, ouwe Abraham de mosterd haalt. Ik heb ze dóór. Niemand wordt gespaard. Onver vaard. De meest solide reputaties worden te kijk gesteld. Al die reusachtige man nen met strikken en kwikken van de be- sterde tors tot onder de adamsappel en overdwars van schouder tot heup, komen te voorschijn in hun ware gedaante te Caveant consules.' Virginia Woolf? hoor hen huiveren. Bij de gedachte. Bij de gedachte alleen al aan dat kleurige best-sellertje. Dat ze een beetje kinder achtig zijn en een heleboel ijdel. Niet alleen de mensen, o neen. Niet alleen de tastbare, vleselijke repu taties op twee bezige benen. Maar ook de zekerheden. De axioma's. De zo-is-hets en de dit-staat-vasts. Dat wit wit is. En een kat een kat. En dat een roos (by any other name) een roos is. En twee maal twee vier. Als je goed schudt aan de Boom der Kennis, die met al zijn eeuwenoude wor tels zich vastgrijpt in de eeuwig-onveran- Hoe het dit jaar zal gaan weet natuur lijk niemand met zekerheid, maar als niet alle tekenen bedriegen lijkt Barry Gold water wel zeker te zijn van zijn verkie zing tot kandidaat bij de eerste of tweede stemming.--In tot.aaUheeft hij 714 -gedele geerden achter zich, die hebben aangekon digd hem te zullen kiezen. Als er van dit enorme aantal niemand afvalt is Barry gekozen met 56 stemmen meer dan strikt noodzakelijk. Voor het eerst sinds ruim dertig jaar zou de Republikeinse partij dan weer een conservatief tot kandidaat heb ben gekozen. Maar zover is het nog niet en vele ge matigde en progressieve republikeinen denken nog altijd dat het Goldwater-getij tegen te houden is. Zij herinneren daarbij graag aan 1952, toen in Chicago de lieve ling van de conservatieven, senator Ro bert A. Taft, óók met een voorsprong in gedelegeerden op het partijcongres aan trad. Net als dit jaar voor Goldwater hield ook toen senator Dirksen de inlei dingsrede voor zijn geestverwant Taft. Maar ondanks al dit zware geschut werd niet Taft, maar Eisenhower de kandi daat, een keuze die de eerste republi keinse verkiezingsoverwinning in twintig jaren inluidde. Heel Amerika kijkt volgende week naar het „koeienpaleis", waar het gebrul, het gezwaai met borden en vlaggen en het zingen van tophits, die iets met een kan didaat te maken hebben, wel weer niet van de lucht zullen zijn. Want ondanks al le ernstige zaken, die op een partijcon gres op het spel staan, is het ook elke keer j oog onttrekken. Waarom schudden? En waarom de lieve waan verstoren? Waar toe de ontluistering, die pijn doet? MXsschiefi verschijnt mijn boekje niet. Het schudden aan de boom kan beter aan Vader Tijd worden overgelaten. Hij is geduldig en bekwaam in 't wachten, en laat de loop der dingen en het oordeel over de mensen in goed vertrouwen over aan de glimlachende eeuwigheid. Elias JOHANNESBURG (AP) Zeker 31 mensen uit het gebied van Johannesburg en Pretoria zijn opgesloten in de centra le gevangenis van Pretoria na de recen te razzia's door de veiligheidspolitie. Dat deelt de Johannesburg Star mee. De minister van Justitie, Balthazar Vorster, zei zondag dat geen verdere in lichtingen over deze razzia's, waarbij hon derden huizen werden doorzocht en de be woners ervan zijn ondervraagd, door hem of de politie gegeven zullen worden. Volgens de Star mogen familie, vrien den noch advocaten de gearresteerden be zoeken. Het enige boek dat zij hebben is de bijbel. LEOPOLDSTAD (AP) Moise Tsjom- weer een circus en een kermis, een venti- be, de voormalige president van de Kon- latie van politieke en andere hartstochten, golese provincie Katanga, heeft verklaard, een volksvermaak van de eerste orde. Het dat hij een nieuwe Kongolese regering verkiezingsspel gaat beginnen en de wereld I heeft samengesteld van „twaalf nieuwe, heeft, gezien de positie van Amerika en dynamische mannen" die de elkaar be de macht van zijn regering, reden om zijn strijdende politieke groepen moeten ver adem in te houden. zoenen. J Beloning. De beloning voor de aanhouding van de Duitse oorlogsmisdadiger dr. Josef Mengele is tot 60.000 mark ver hoogd. In West-Duitsland is men er van overtuigd dat dr. Mengele, die arts was in het concentratiekamp Auschwitz, zich in Paraguay bevindt. Procreatie. Sedert 1944 hebben bijna 8V2 miljoen Russische vrouwen meer dan vijf kinderen ter wereld gebracht. Bij na 80.000 vrouwen kregen de „moeder held"-medaille, omdat zij tien kinderen hadden gekregen. Staatseigendom. De regering van Zanzi bar heeft de landbouw op het eiland onder staatsbeheer gesteld. De grond is in het vervolg staatseigendom. De boe ren zullen door de regering worden be taald. Suikeroom. Veldmaarschalk Sarit Thana- rat, de onlangs overleden premier van Thailand, heeft ruim 70 miljoen gulden nagelaten. Een regeringscommissie on derzoekt of er overheidsgeld bij is. Fa milieleden bestrijden elkaar het recht de nalatenschap te beheren. Elektrificatie. In India wordt een pro gramma tot elektrificatie van het plat teland uitgevoerd. Volgens de meest re- centen gegevens beschikt slechts vier percent van alle Indische dorpen over elektriciteit. De autoriteiten hopen dit percentage in 1966 tot 7,6 percent op gevoerd te hebben. U-2. Boven Oost-China is een U-2 verken ningsvliegtuig van nationalistisch-China neergeschoten. Dit is door het commu- nistisch-Chinese persbureau Nieuw- China bekendgemaakt. Utopia. Het aantal misdaden in Rusland daalde vorig jaar tot het laagste peil sedert dertig jaar. In een mededeling van het Russische hoogste gerechtshof wordt gezegd dat het aantal in vergelij king met 1962 zestien percent minder was. Het hof noemt geen werkelijke ge tallen. Samenwerking. Chiha en Roemenië zullen technische gegevens over olie, chemie, voedsel en landbouw uitwisselen. Dit is besloten op een Chinees-Roemeense ver gadering over wetenschappelijke en technische samenwerking. Bescherming. De commissie voor Buiten landse Zaken van de Amerikaanse Se naat heeft een wetsontwerp goedge keurd. Voortaan zullen buitenlandse staatshoofden en andere belangrijke per sonen, die de Verenigde Staten bezoe ken, beter beschermd worden. Onderscheiding. Paus Paulus VI heeft de onderscheiding „pro ecclesia et pontifi- ce" toegekend aan de Keulse onderwij zeres Anna Langohr, die bij pogingen haar leerlingen te beschermen tegen een maniak met een vlammenwerper ern stige brandwonden opliep.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1964 | | pagina 3