Concert door de juryleden een
hommage aan Müllers orgel
EXPOSITIES TE HAARLEM
Hans Werner Henze leidde
het Residentie-orkest
Een museum van musea in
de Biennale te Venetië
1)
NTS-studio in het
hart van Den Haag
Rein Dool „In 't Goede Uur",
Breuser in „De Ark"
13
kltQ
DONDERDAG 9 JULI 196k
DE HAARLEMSE ORGELMAAND
Jos de Klerk
Componistengenootschap
Bob Buys
't héle huis
metéén
fris en schoon
De radio geeft vrijdag
T elevisieprogramma
Dolf Welling
TV-nabeschouwingen
Van lersel-^Paneel"
L Damshuizer
ONS FAMEUZE Bavo-orgel heeft woensdagavond zijn waarde en zijn waardig
heid weer eens getoond onder de toets van de drie juryleden
van het dinsdagavond gehouden improvisatieoonoours, dat
de wisselprijs nu weer binnen onze landsgrenzen gebracht
heeft. Het stond voorop, dat die drie prijsrechters (een
Fransman, een Oostenrijker en een Nederlander) in hun pro
grammakeuze ieder van hun eigen geaardheid zouden blijk
geven; en hoewel wij nu zo zoetjes aan met de rijke mo
gelijkheden van Müllers meesterwerk vertrouwd zijn, blijft het toch steeds een
verrassing te horen hoe gedwee het zich plooit naar de meest verscheiden
smaken en inzichten.
HANS HASELBöCK begon de bespeling
met de Ciacana in van Pachelbel in een
milde tint, die aan Zuidduitse orgels deed
denken. En in de cumulerende variaties
liet de organist het k.leurpalet groeien tot
de veelkleurige overdaad, die zo met deze
muziek verwant is. Met bijzondere belang
stelling luisterden wij daarna naar een
„Suite brève" van J. Fr. Doppelbauer, de
Oostenrijker die een paar jaar geleden
prijswinnaar was in een compositiewed
strijd van het Haarlems Orgelcomité. Het
nieuwe werk leek mij minder „geavan
ceerd" dan het toen bekroonde, maar mis
schien juist daarom zeer dankbaar en
vooral effectrijk, om de rijke tintenspeling
die Haselböck er aan spendeerde. Vervol
gens improviseerde deze op een koraal
thema, dat hem door Piet Post verstrekt
was. De aard van het gegeven hield de
improvisator blijkbaar gebonden aan een
vrij normale harmonisatie; maar na een
drietal variaties rukte hij zich los uit deze
sfeer, om aan 't slot weer gewoon te doen.
Dit stijlverschil maakte het wel wat on
evenwichtig. Het werd bovendien ook wat
gerekt. Overigens zeer knap en gezond mu
zikaal in menig detail.
PIET POST, de organist uit Leeuwar
den, kwam stoer ten ijs met het machtige
contrapuntische vlechtwerk van drie num
mers uit „Die Kunst der Fuge" van Bach.
Hier geen wisselende lichtspelingen als
van door zon bestraalde kleurramen, maar
een lijnenspel dat aan zichzelf genoeg heeft
en alleen, zoals in de laatst gespeelde,
door dynamische stuwing wil gediend zijn.
Alle respect voor de beheerste realisatie
van dit gecompliceerde abstracte kunst
werk. Doch met zijn improvisatie op een
thema van André Marchal liet hij ons een
ander uiterste van zijn kunnen beluisteren.
Het gegeven zal er wel aanleiding toe ge
geven hebben, maar nu kwam hij met een
soort „Pastorale" in het impressionistisch
vaarwater terecht met faux-bourdon-effect
vogelgekweel en wat er in een Arcadisch
geval zoal te pas kan komen. En het klonk
zo Debussyaans als het vorige Bachiaans
geklonken had. Het was in de opzet al
duidelijk, dat daar geen fuga aan zou
groeien, maar een poëtiserend landelijk
tafereeltje zou blijven. Maar de verrassing
kwam weer van het smaakvol gedoseerde
klankmateriaal van Müllers meesterwerk.
TEN SLOTTE zat dan André Marchal
de blinde organist van de St. Eustache te
Parijs, aan de klavieren, en hij slaagde
erin een registratie op te roepen voor de
vertolking van vier klassieke Franse stuk
ken, die hij nagenoeg liet klinken alsof ze
op een onverbasterde „Cliquot" gespeeld
werden. Overigens variatie genoeg in de
composities van Lebêgue, Marchand, Cou-
perin „Le granol" en Nicolas de Grigny.
Ter improvisatie kreeg Marchal een thema
van Haselböck. Hij liet het materiaal
groeien van uit een „de profundis"-stem-
ming, met korte fragmenten opbouwend,
vooral de kopnoten gebruikend om het be
toog op te stuwen; daarna met een vrij
gevonden melodie in de cornet rust bren
gend, die het weder opduiken van de the
matische kern reliëf kan geven; vervolgens
het grondmateriaal in climax opstuwend,
tot op het culminatiepunt het thema zich
compleet ontlaadt in een dreunend pedaal-
register. Op dit magistrale moment zou
het dan uit kunnen zijn, want het muzi
kaal betoog is compleet. Maar tenslotte
moet de glorie van de orgelklank nog uit
gebazuind worden, als een hulde aan het
instrument en zijn maker.
Na afloop werd spontaan geapplaudi-
seerd, uiteraard voor Marchal, maar onbe
wust ook, naar ik het zo voel, voor Müllers
meesterwerk.
Men heeft deze avond meesterlijk, ge
degen, poëtisch en briljant orgelspel ge
hoord.
Per 1 september wil het gemeentebestuur
van Den Haag een gedeelte van het voor
malige provinciehuis aan de Korte Voor
hout voor f 42.000 per jaar verhuren aan
de Nederlandse Televisie Stichting. De
NTS zocht al lang naar een pand in de
residentiestad om er een studio te kunnen
inrichten met kantoorruimte voor een
snelle berichtgeving uit het regeringscen
trum.
Het gebouw Korte Voorhout 1 is ont
ruimd nu een deel van het nieuwe pro
vinciehuis is gereed gekomen. B. en W. van
Den Haag delen de gemeenteraad mee, dat
verscheidene gegadigden zich aanmeldden
om het pand te huren. De voorkeur van
het college ging uit naar de NTS en de n.v.
Philips Gloeilampenfabrieken.
De gemeenteraad wordt voorgesteld de
NTS een deel van het souterrain, de eerste
en de tweede verdieping en een gedeelte
van de zolder te verhuren voor tien jaren.
De begane grond en de overige gedeelten
van het souterrain en de zolder wil Phi
lips huren voor 33.000 per jaar, ook voor
een termijn van tien jaren.
Het bureau van Philips moet het pand
Lange Vijverberg 11 verlaten, dat in ge
bruik wordt genomen door de Bank van
Nederlandse Gemeenten.
B. en W. van Den Haag zeggen, dat het
als een nationaal belang moet worden ge
zien, dat regeringsvertegenwoordigers zich
via de televisie zonder tijdsverlies thans
moeten zij zich naar Bussum begeven
tot het Nederlandse volk kunnen richten.
In de jaarvergadering van het Genoot
schap van Nederlandsche Componisten is
Wouter Paap afgetreden als bestuurslid.
In zijn plaats is gekozen de heer Robert
Heppener. De andere bestuursleden zijn
Jan Mul (voorzitter), Lex van Delden
(secretaris), Marius Flothuis en Jaap Ge
raedts.
DE MARSWEDSTRIJD TE VIJFHUIZEN
Door een onduidelijkheid in het pro
grammaboekje van de marswedstrijd, die
op zaterdag 4 juli te Vijfhuizen werd ge
houden, is bij de opgave van de prijswin
naars in het verslag over deze wedstrijd
niet vermeld de durmband Haarlemse
Harmoniekapel. Deze drumband behaalde
met 180 punten een eerste prijs met lof
van de jury.
P. Z.
Voetgangerslichten met drukknop. Rijks
waterstaat heeft het besluit genomen om
de bejaarden van het buiten Amersfoort
gelegen rusthuis „De Lichtenberg" vol
ledige bescherming te bieden bij het
oversteken. Inplaats van een zebra met
knipperbollen wordt een volledige ver
keerslichteninstallatie aangebracht met
drukknopsysteem. Dit geschiedt op ver
zoek van de Nederlandse Vereniging Be
i icherming Voetgangers.
„IN 't GOEDE UUR" wordt deze
maand werk vertoond van de Leidenaar
Rein Dool, die enige jaren geleden ook
hier exposeerde. Ik was toen nogal ge
lukkig met zijn tentoonstelling en waar
deer de huidige evenzeer. Dools oudere
werk deed me in veel dingen aan Rem-
brandts tekenkunst denken. Thans is in
enkele werken nog wel enigszins sprake
van eenzelfde wijze van benadering van
het onderwerp, waarbij dan de aanpak
een forsere blijkt. En verder varieert
Dools vormgeven met zijn onderwerpen,
de sfeer daarvan en een bij voorbaat
bewust gekozen instelling, waarbij zijn
verbeeldingskracht sterker wordt in
geschakeld.
Morgen, vrijdag 10 juli, speelt de
sinds 1956 bestaande A.M.V.J.-
musicalgroep in het Openluchtthea
ter te Bloemendaal de musical „The
Boy Friend" van Sandy Wilson. Het
thema is eenvoudig. Leerlingen van
een meisjeskostschool aan de Franse
Rivièra, bereiden zich voor op het
Carnavalbal. Het gebeuren is ge
plaatst in de „Roaring Twenties". Dit
thema bevat mogelijkheden-te-over
voor een kostelijke aaneenschakeling
van dwaze toestanden. In Londen
werd deze musical zes jaar vertoond.
Het is behalve dus een parodie op de
jaren twintig, één enorme muzikale
grap, die de oudere toeschouwers
terugvoert naar hun lang vervlogen
jongelingsjaren en de jongeren er
aan doet herinneren dat de wereld
niet altijd vervuld is geweest van de
twist en de spijkerbroek. De bewer
king is van Pieter Goemans, de
dansen zijn ingestudeerd door Jack
Bow. Bep Ogterop heeft de muzikale
supervisie. Het orkestje staat onder
leiding van Joop Posthuma. Regis
seur is Dick van den Ende.
HET HOLLAND-FESTIVALCONCERT, dat woensdagavond door het Resi
dentie-orkest in de Kurzaal te Scheveningen werd gegeven, stond onder leiding
van de thans in Rome gevestigde Duitse componist Hans
Werner Henze. Als componist behoort Henze, die in 1926
in Westfalen geboren werd, tot de modern georiënteerde
toonkunstenaars. Op dit concert moest hij zich als dirigent
echter voor de pauze concentreren op de Symfonie in g,
bijgenaamd „La poule", van Joseph Haydn en op het. Concert
voor violoncel en orkest in a, op. 129 van Robert Schumann,
waarvan de solopartij vertolkt zou worden door de Russische violoncellist
Mstislav Rostropovitsj.
HET KAN ZIJN, dat Henze wel een
juist innerlijk muzikaal contact met deze
werken heeft. Dit contact is in zijn direc
tie bij de uitvoering van deze muziek
niet tot uitdrukking kunnen komen. Henze
kwam slechts tot een vorm van takteren,
dat het musiceren van het Residentie-or
kest stroef en stug deed zijn, de muziek
niet tot een kunstzinnige mededeling kon
doen worden en de instrumentatie als
noodzakelijke kleur- en expressie gevende
factor nagenoeg neutraliseerde.
In een dergelijke uitvoeringsrelatie
stond Henze met het violoncel-concert. Het
werd ten gehore gebracht in een onnodige,
zonderlinge bewerking van Sjostakovitsj,
die het wezen van Schumanns muziek aan-
Werner Henze
getast heeft, hetgeen door de onvaste lei
ding nog werd geaccentueerd. Mstislav
Rostropovitsj, die Sjostakovitsj om een be
werking verzocht, schijnt met het resul
taat bijzonder in zijn schik te zijn. Hij
speelde de solo-partij met fraaie, gevoeli
ge toon en technisch meesterschap en
werd daarbij niet steeds onberispelijk door
Werner Henze begeleid. Langdurige toe
juichingen noopten Rostropovitsj tot het ge
ven van een toegift: de Sarabande in D
voor solo-violoncel van Johann Sebastian
Bach, waarmede het eerste gedeelte van
het concert op hoog niveau beëindigd kon
worden.
NA DE PAUZE kregen de toehoorders
de vierde Symfonie van Hans Werner Hen
ze te horen. Het werk heeft een merk
waardige ontstaansgeschiedenis. De mu
ziek van de symfonie was oorspronkelijk
bestemd voor een opera van Henze. Zij
bleek ten slotte voor deze opera niet meer
nodig, maar haar voortbestaan kon wor
den verzekerd in deze symfonie, met dien
verstande, dat de aanvankelijk aan zang
stemmen toevertrouwde fragmenten voor
instrumenten herschreven werden. Volgens
de programmabeschrijving heeft de mu
ziek een concrete betekenis. Deze beteke
nis zal door de componist zelve wel het
best beseft worden. Wie van de toehoor
ders zal in de amorfe aaneenschakeling
van narcotiserende klanken ontdekt heb
ben, dat „het begin van het werk voert als
door een poort in het bos", dat de „sonate"
de zomer voorstelt, dat de aria de herfst
uitbeeldt, het scherzo „het ijzige geknars
van de winter" en de finale „ten slotte"
de stormachtige terugkeer van de lente?
Men zal moeten toegeven, dat Henze met
bijzonder raffinement allerlei frappante to-
nencombinaties tot stand heeft weten te
brengen, naar welke combinaties als zo
danig en naar de aaneenschakeling waar
van men met interesse en zelfs met nieuws
gierigheid kan gaan luisteren. Ik ben er
echter van overtuigd,, dat de bedwelming
van de door Henze gevonden klankencon
structies al heel spoedig voor de naar hel
derheid van melodische zegging en op
bouw verlangende toehoorders niet meer
effectief zal zijn. Voor wat de „hineinin-
terpretierüng" betreft betekent Henzes
symfonie zelfs een grote stap terug.
P. Zwaanswijk
HET MODERNE MUSEUM heeft wel wat aanzien als „tempel der kunst
prijsgegeven. Met opzet, want het wil geen ontzag-bij-voorbaat vragen voor
werken met een fiduciaire waarde. Het wil open ontmoetingen met het ge-
exposeerde in de hand werken. In het Haags Gemeentemuseum kan het momen
teel zelfs de ontmoeting zijn met een „combinatiestuk"dat een toiletspiegel
omvat en een vies washandje. Maar gaat het om aankopen voor de vaste ver
zamelingen, dan is het museum toch wel kieskeuriger. Met „museumkunst
bedoelde de Franse schilder Cézanne een beproefde kunst van, naar menselijke
schatting, blijvende geestelijke betekenis. De Venetiaanse Biennale geeft nu een
bloemlezing van museumkunst van na 1950. In het centrale paviljoen is daartoe
een „museum van musea" ondergebracht, met selecte stukken van vermaarde
moderne musea.
DE ROMEINSE kunsthistoricus Ar-
gan schrijft in de catalogus, dat voor de
kunsthandel de waarde van een werk
gelijk is aan de marktprijs. Voor de mu
sea gaat het daarentegen om de intrin
sieke waarde. Vandaar dat museum
collecties onmisbaar zijn 'voor de es
thetische vorming van het publiek. Het
moderne museum moet de artistieke
ontwikkeling stap voor stap volgen en
het nieuwste steeds weer in historisch
perspectief stellen. De kunsthandel is
echter wel de normale voedingsbodem
voor de museumverzamelingen.
UIT DE BLOEMLEZING krijgen wij
de indruk, dat men ook het aandeel van
de kunsthandel in de esthetische vorming
van de musea niet moet onderschatten.
Men vindt er maar zeer weinig werken
bij van kunstenaars die niet door de in
ternationale handel worden gepousseerd.
Van eigenwijsheid kan men de meeste
museumdirecteuren dan ook niet betich
ten. Een uitzondering is misschien Pontus
Hultén van het Stockholmse (bijna van
het Amsterdamse) museum, die al „pop
art" koopt en hier op een onaantrekke
lijke verzameling boogt. Ook de schone
maar autoritaire Romeinse museumdirec
trice Palma Bucarelli houdt van de nieuw
ste prikkels. Met blijkbaar ruime beurs
heeft zij ook museale werken gekocht die
er tegenwoordig bij elke museumcommis
sie wel door komen, van Miró bijvoor
beeld en van Henry Moore. Uiteraard zijn
Fautrier en Giacometti vertegenwoordigd,
over wie zij voortreffelijke monografieën
heeft geschreven. Maar wat een catastro
phe in haar grillige, veelluik van Vedova!
DEZE SCHILDER, een tengere reus met
een warrige baard, werd vier jaar gele
den op de Biennale bekroond voor schil
derijen waarin hij de ruimten liet explo
deren van barokkerken, die hij vroeger
in een bijna Bosboom-achtige trant te
kende. Op de Dokumenta van thans is
nog zo'n blad uit 1936, dat in de catalo
gus is afgebeeld. Tegenwoordig wil hij met
zijn geschilderde flarden de reële ruimte
in. Grillig gevormde vlakken monteert
hij soms scharnierend in allerlei
hoeken aan en op elkaar. Op een wat
bedaarder manier doet bij ons sinds kort
Lo-a-njoe (Guillaume) iets dergelijks.
In Kassei kreeg Vedova een hele zaal,
waar men tussen zijn wild beschilderde,
schots en scheef aan elkaar gemonteer
de paneelfragmenten door moet lopen.
Sommige stukken zijn beweegbaar. Aan
het hoge, zwarte plafond hangt nog meer
van hetzelfde. Deze inzending trekt wel de
aandacht, evenals de schilder zelf, die tij
dens de pauze van een voorstelling in het
Staatstheater te Kassei door de foyer fla
neerde met in de hand een catalogus
waar met enorme drukletters zijn naam
op stond.
TERUG ECHTER naar het museamu-
seum in Venetië. Voortreffelijke stukken
zijn er uit Hamburg en van het Keulse
Wallraf-Richartzmuseum. Een goede, te
vens zeer actuele keus toont 'het jonge
Weense „Museum van de twintigste
eeuw", waar Werner Hofmann de scep
IN GROTE PENSEELLIJNEN schetst9
hij Hollandse molens in hun naaste omge
ving. Hierbij ging het hem om de stoere
vormen van dingen, waarvan wij de zin
gelukkig nog steeds mogen erkennen. Zo
moet Dool het in ieder geval gevoeld heb
ben, want deze te veel geschilderde onder
werpen waren voor hem aanleiding tot
echt eigentijds werk. In andere tekeningen
realiseert hij een guur Hollandse sfeer. In
Spanje trok hem het wijde landschap on
der van licht trillende luchten. Heel even
moet men dan misschien aan tekeningen
van Steyn denken, al is Dools persoonlijk
heid toch duidelijk genoeg een andere. Ik
noemde Steyn bovendien om Dool aan diens
bewonderaars nader voor te stellen. Ook
op deze expositie constateren wij Dools be
langstelling voor de mensen langs de
straat.
EEN OPVALLEND verschil met de vori
ge tentoonstelling bestaat in een reeks ge
tekende koppen of mensfiguren, waarvan
de kop domineert. Een deel daarvan werd
op steen getekend en dat op felle wijze.
Bij deze ontmoeten wij echte portretten en
nog meer op verbeelding steunende figu
ren als bij voorbeeld een zich met de
scheerkwast inzepende man, een etende
man, zingende figuren, een man met een
kip. Met de laatste voorbeelden komt Dool
tot een bijna karikaturale expressie. Met
de op papier getekende koppen vond Dool
een andere wijze tot verheviging en komt
hij voor mij enigszins in die dwingende
sfeer van een Westerik, zij het dan nog
altijd op een menselijker vlak. Dool wil
duidelijk zijn bewogenheid sterker naar
buiten brengen. Om zich voor bewogenheid
open te houden zal hij zich niet vast leg
gen op één enkele wijze van uitdrukken,
wat in principe niet past bij alle gevoels
ervaringen.
IN DE ARK zijn tot 20 juli plastieken t®
zien van Hans Jürgen Breuser. In een
reeks wat demonisch aandoende kleine ab
stract te noemen figuren komt een kitsche
rig naturalistisch brons je voor, dat uit het
interieur van De Ark lijkt te komen. Het
zou toegevoegd kunnen zijn om de eigen
aardige werking van de andere plastieken
te versterken. Voorts maakte deze vreem
deling composities uit brokken hout, kurk
en ijzer, die aan het strand gevonden zou
den kunnen zijn. Veel geloof kan ik er
niet in hebben al komt men dergelijke
maaksels ook wel tegen in sommige mu
sea.
Advertentie
HILVERSUM I. 402 m. 7.00 VARA. 9.40
VPRO. 10.00 VARA. 13.00 AVRO.
16.00 VPRO. 21.00-24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtendgymna
stiek. 7.20 Socialistisch strijdlied. 7.23 Lich
te grammofoonmuziek. (7.30 Van de voor
pagina, praatje). 8.00 Nieuws en socialis
tisch strijdlied. 8.18 Lichte grammofoon
muziek. 8.50 Gymnastiek voor de vrouw.
9.00 Te land en te water: informatief pro
gramma voor weg- en waterweggebruikers.
9.35 Waterstanden. VPRO: 9.40 Morgen
wijding. VARA: 10.00 Hobo en piano: mo
derne muziek. 10.25 Kerkorgelconcert.
10.45 Voor de kleuters. 11.00 Nieuws. 11.02
Lichte grammofoonmuziek met commen
taar. 11.30 Amusementsorkest van de
Franse Omroep. 12.20 Regeringsuitzen
ding: Voor de landbouw. 12.30 Mededelin
gen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.33 Licht
instrumentaal Septet (stereofonische uit
zending). AVRO: 13.00 Nieuws. 13.15 Me
dedelingen, eventueel actueel of grammo
foonmuziek. 13.25 Beursberichten. 13.30
Dansorkest én zangsolisten. 14.00 Viool
en piano: klassieke en moderne muziek
(stereofonische uitzending). 14.35 Voor
dracht. 14.50 Tot uw orders: gevarieerd
programma voor de militairen. VPRO:
16.00 Nieuws. Aansluitend: Serieus geno
men: Lectuur, vroeger en nu, lezing. 16.15
Populaire klassieken uit de 19e eeuw (gr.)
16.40 Hoorspel voor de jeugd. 17.00 Mu-
ziekkalender. 17.30 Ronduit muzikaal: klas
sieke muziek. Daarna: sportuitzending.
18.00 Nieuws. 18.15 Tour de France 1964.
18.20 Lichte muziek. 18.30 Sportspiegel.
18.40 Jazz-rondo. 19.00 Kiosk: bespreking
van zojuist verschenen artikelen uit week
bladen. 19.10 Literaire verkenningen in
Noord en Zuid. 19.30 Zang. 19.55 Eerste
kolom: dagelijkse dingen vrij zinnig beke
ken. 20.00 Nieuws. 20.05 Radio Filharmo
nisch orkest en solist: populaire klassieke
muziek. VARA: 21.00 Metropole-orkest.
21.30 Nabeschouwing Tour de France 1964.
21.35 Signalementen van het andere Ik:
documentair klankbeeld. 22.15 Gitaarspel
met instrumentale begeleiding (gr.). 22.30
Nieuws. 22.40 Elektronisch orgelspel. 23.00
Actuele kroniek. 23.15 Lichte grammo
foonmuziek. 23.45 Socialistisch nieuws in
Esperanto. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM n. 298 m. 7.00-24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.10 Dagopening.
7.20 Lichte grammofoonmuziek. 7.45 Ra
diokrant. 8.00 Nieuws. 8.15 Lichte gram
mofoonmuziek. 8.30 Nederlandse liederen.
9.00 Voor de zieken. 9.35 Moderne gram
mofoonmuziek. 10.30 Morgendienst. 11.00
Klassieke grammfoonmuziek. 11.15 In 't
zilver, programma voor oudere luiste
raars. 12.00 Oud worden jong blijven,
muzikale herinneringen. 12.30 Mededelin
gen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.33 Licht
instrumentaal kwintet. 12.53 Grammofoon
muziek, eventueel actualiteiten. 13.00 Nws.
13.15 Licht orkest. 13.35 Koorzang (gr.).
13.45 Lichte grammofoonmuziek. 14.05
Schoolradio. 14.25 Lichte grammofoonmu
ziek. 15.15 Voor de vrouw. 15.45 Klassieke
grammofoonmuziek. 16.15 Duizendschoon,
praatje. 16.30 Pianoduo: klassieke en mo
derne muziek. 17.00 Voordracht. 17.20 Vo
caal ensemble. 17.35 Licht instrumentaal
kwintet. 18.00 Holland Festival: Christelijk
muziekvereniging. 18.20 Voor de jeugd.
Bevolking. 19.00 Nieuws en weerpraatje.
19.10 Van horen zeggen en zingen. 19.15
Licht instrumentaal trio. 19.30 Radiokrant.
19.50 Strijkkwartet: klassieke muziek. 20.10
Varen, vissen, veilen, klankbeeld over Har-
lingen. 21.00 Kinderkoor: geestelijke liede
ren. 21.30 Lichte grammofoonmuziek. 22.00
Klassieke grammofoonmuziek. 22.30 Nws.
en herhaling SOS-berichten. 22.40 Wijd als
de wereld, internationale oriëntatie in kerk
zending en oekumene. 23.00 Viool en piano:
klassieke en moderne muziek. 23.30 Lichte
grammofoonmuziek. 23.45 Idem. 23.55-24.00
Nieuws.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 De ronde van de
derde man. 12.08 Grammofoonmuziek.
12.15 Amusementsmuziek. (Om 12.25 Weer
bericht). 12.50 Beursberichten en program-
ma-overzicht. 13.00 Nieuws. (Om 13.15,
14.05 en 15.05 Reportage van de Tour de
France). 13.20 Amusementsmuziek. 14.00
Nieuws. 14.03 My Fair Lady, musical
15.00 Nieuws. 15.03 Muziek voor sportlief
hebbers. (Tussen 15.45 en 17.00 Reportage
van de Tour de France). 16.00 Nieuws
16.03 Beursberichten. 16.09 Muziek voor
sportliefhebbers. 17.00 Nieuws. 17.15 Noord
zeefestival. 18.00 Nieuws. 18.03 Voor de
soldaten. 18.30 Berichten voor de automo
bilisten. 18.45 Uitslagen Tour de France.
19.00 Nieuws en radiokroniek. 19.40 Ge
varieerde muziek. 20.00 Boekbespreking
20.15 Actualiteiten. 20.45 Grammofoonmu
ziek. 21.00 Noordzeefestival. 22.30 Nieuws
22.45 Volksmuziek. 23.00 Nieuws. 23.05
Klankbeeld. 23.55-24.00 Nieuws.
VOOR DONDERDAG
KRO: 15.00-15.45 Kinderen van ons volk,
documentair programma. 16.00-16.15 Voor
de kinderen. 19.30 De Flintstones, teken
film. (dl. 30). NTS: 20.00 Journaal. KRO
20.20 Brandpunt. 20.40 Kijk op kunst. NTS
21.10 De schelmenstreken van Scapin, to
neelspel. KRO: 22.45 Epiloog. NTS: 22.55
Journaal. 23.00-23.10 Filmverslag van de
Tour de France.
VOOR VRIJDAG
AVRO: 19.30 W.I.M.: wedstrijd in muzi
kale kennis. NTS: 20.00 Journaal en weer-
overzicht. AVRO: 20.20 Televizier. NTS
20.45 Peter Kreuder Show. AVRO: 21.45
Het Richard Boone Theater: De eerste
preek. NTS: 22.35 Journaal. 22.40-22.50
Filmverslag van de Tour de France.
Experimentele uitzendingen op het tweede
net (kanaal 27).
NCRV: 20.20 Herrie om Harrie, TV-spel
21.00 Drie maal negen, TV-film. 21.25 Licht
orkest. 21.45-22.15 Gezondheid en geld,
TV-film.
ter voert. Duitsgrondig avantgardistisch
is Krefeld, waar het museum de naam
van Kaiser Wilhelm verenigt met aanko
pen als drie monochromen van Yves Klein,
een doek met een snede van Fontana en
een bewegend rommelmachientje van Tin-
guely. De actualiteit van sommige kunst
uitingen is als een journalistieke: zo ver
gankelijk dat een volgende generatie er al
leen wat roest van over zal houden. De
overigens mooie Parijse collectie is
één grote advertentie voor de Parijse
School. De andere musea kijken wel ver
der dan de landsgrenzen, al hebben zij
loyaliteit jegens de succesvollen in eigen
land en daardoor vanzelf iets van een
eigen gezicht: Engels in het geval van de
Tate Gallery, Beiers wat het Münchener
museum betreft, terwijl het Guggenheim-
museum met trots sterk Amerikaans kan
zijn.
In dit gezelschap maakt het museum van
Zagreb, met voornamelijk werken van
kunstenaars uit de eigen stad, geen slecht
figuur, niet eens onderdoende voor het in
ternationaal georiënteerde van Rio de Ja
neiro. Het Amsterdamse Stedelijk Museum
wordt volgens de catalogus node gemist.
IN ALLE colecties in deze bloemle
zing tezamen naar getal het sterkst ver
tegenwoordigd zijn de schilder Manessier
en de beeldhouwer Giacometti, vervolgens
Picasso, Moore en Tapiès. Of men hier al
dan niet iets uit wil concluderen, zeker is
dat dit deel van de Biennale het meest te
genieten geeft.
In een door de particuliere verzamelaar
in de loop van jaren geschifte en verrijkte
collectie, zet volgens Argan de moderne
kunst de eerste stap op weg naar het mu
seum. Normaal is, dat zij op de duur in
openbaar bezit komt. „Abnormaal en im
moreel is het tegenovergestelde verschijn
sel: dat van de particuliere verzameling
die weer in de handel komt." Wij weten
niet of hij daarbij gedacht heeft aan de
collectie-Thompson, die in 1961 in het
Haagse Gemeentemuseum te zien en te
koop was.
Het was zinvol, dat de redactie van
„Achter het Nieuws", de zeer grote on
volkomenheden ten spijt, ons de repor
tage liet zien, die een paar ondernemen
de, aankomende" Amsterdamse filmer*
maakten van de weerzinwekkende bijeen
komst van Vlaamse, Nederlandse en Duit
se oud-SS-ers in het Westduitse stadj®
Münster-Eiffel.
Wij hadden gaarne aan de gewoont®
vastgehouden ook een mild oordeel te
vellen over het eerste t.v.-optreden van d®
leerlingen van de eindexamenklasse van
de Amsterdamse Toneelschool, die onder
regie van hun docent Kees van Iersel het
spel „Paneel" van Ingmar Bergman voor
de camera's opvoerden. Daarbij vooral
gebruik makend van tekeningen van Wim
Bijmoer, had Van Iersel echter zoveel
kunstgrepen toegepast, om dit middel
eeuws trage stuk enige vaart te geven en
te versterken, dat hij als vindingrijk spel
leider meer op de voorgrond trad dan zijn
leerlingen. De aanhoudende dubbelbeelden
symboliseerden een situatie, die het d®
kijker onmogelijk maakte, te ontdekken,
of er bij dit groepje nieuwe acteurs
opvallend talent aanwezig was. Temeer
daar hun een speeltrant opgedrongen was,
die sterk aan de rederijkers herinnerde,
onthouden wij ons liever van een oordeel
over hun verrichtingen.
De tot 275 eenheden uitgebreide Wegen
wacht verdiende ten volle het eerbetoon,
dat regisseur Peter van Halm haar voor
haar veelomvattende hulpvaardigheid
bracht. De hier en daar al te lyrische
tekst van Marinus Schroevers gaf, waar
het een film gold, in verhouding tot het
beeld teveel informatie. Het camerawerk
was echter van dien aard, dat wij ons
afvroegen waarom deze medewerkers niet
werden genoemd.