'C-
FILATELIE
Nieuws van de „zelfkant''
der thriller-produktie
ZATERDAG
JULI 1964
Erbij
PAGINA ZES
m.
CA H A OA
m
B. Dukel
Bert Japin
Staatseigendom
ONDERTROEVEN.
BULGARIJE. Met afbeeldingen van
insekten is een serie van zes zegels in
omloop gebracht. De waarden zijn: 1,
2, 3, 5, 13 en 20 st. Ter gelegenheid van
het vijftigjarig bestaan van de sport
vereniging Levki is, behalve de reeds
gemelde serie, ook een blokje ter waar
de van 60 st. uitgegeven. Afgebeeld is
de Europese volleybalbeker tegen een
achtergrond van de kaart van Europa.
staf te veel. Ieder wordt te woord gestaan, beter. 11) 37-32 14-19. 12) 32x21 22-28.
iedereen krijgt consumptiebonnen, elke 13) 33x22 18x16. 14) 29x18 12x23? Dit is het
verlangde inlichting, notatiebiljetten, theo- resultaat van de opening. Zwart stond
rieboeken, adressen enz. enz. De hoeveel- voor de moeilijke keus naar 22 of 23 te
■T heid verzet werk is onvoorstelbaar. Slapen slaan. Na het slaan krijgt wit enig houvast
Naar aanleiding van een vraag die een is er vóór het ochtendgloren niet bij, want op het spel. Naar 22 is onzes inziens beter,
lezer my stelde merk ik op, dat onder- het bulletin moet en gaat stipt op tijd de 15) 41-37 8-12. 16) 37-32 2-8. 17) 31-27 5-10.
troeven bij bridge toegestaan is. Het komt deur uit. Wie goed doet, goed ontmoet. 18) 39-33 10-14. 19) 44-39 4-10. 20) 46-41
met zo veelvuldig voor dat dit een slag Berry en de zijnen ondervinden niet dat 14-20. 21) 41-37 10-14. 22) 49-44 23-29. Is
kan winnen, maar niettemin ziet men deze ondank 's werelds loon is. Want de spelers voor wit 27-21 beter? Zwart wordt voor de
speelwijze wel eens succesrijk toegepast in storten met grote bereidheid hun gedach- tweede keer de vereenvoudiging opge-
een situatie als bijvoorbeeld de volgende: ten uit na afloop van hun partij, teneinde drongen. 23) 34x23 19x28. 24. 33x22
de persdienst in staat te stellen, aanstonds 17x28. 25) 32x23 25-30. 26) 35x24
de juiste analyses te brengen. Het is be- 20x18. De stand is weer in evenwicht en
nijdenswaard te zien hoe een man als er is geen noemenswaardig voordeel. Toch
H V 10 Larsen, na een strijd van zeven uur met komt zwart met de opbouw opnieuw in
lieden als Smyslov, Spasski en dergelijke, moeilijkheden. 27) 39-33 11-17. 28) 37-32
ogenschijnlijk volkomen fris en in perfect 18-23. 29) 43-39 14-19. 30) 40-34 15-20? De
Duits, zijn visie dicteert aan Withuis, om opbouw met 7-11 45-40 en dan 12-18 is so-
Sehoppen is troef, noord is aan slag direct daarna in blijkbaar goed verstaan- lider. 31) 48-43 9-14. 32) 44-40 3-9?? Sterker
alle spelers hebben nog slechts drie kaar- baar sPaans een interview toe te staan is 13-18. 33) 27-21 16x27. 34) 32x21 17-22.
ten. Noord speelt ruiten, oost troeft in met aan een schMkmeester-journalist uit Ma- 35) 42-37 12-18. 36) 21-16 8-12. 37) 37-32
schoppenvrouw. Als zuid overtroeft ver- drid-
liest hij nog twee slagen, als hij echter met Waarlijk, wie nooit een schaak-pers-
de schoppen drie ondertroeft moest oost kamer bezocht, kent het leven niet! Hem
schoppen naspelen en maakt zuid de laat- bbiven °°k vele dingen bespaard, want
ste twee slagen door te snijden. men wordt soms dol van de elkander
O 8 5 4
V B 9
A B 3
6-11?? Stand.
J. BUS (HDC)
pOOOOOOCXX)COOOCOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
subtieler denkspel wordt in de onderstaan
de partij van oost verwacht:
V 10 9 6
B
O A H 10 7 3
A 10 4
FRANKRIJK. Twee frankeerzegels
met wapens erop zijn verkrijgbaar ge
steld. Het zijn een 0.12 fr. met het wa
pen van Agen en een 0.18 fr. met dat
van Saint Dénis RéunionOp 6 juli zal
een postzegel van 0.50 fr. verschijnen
ter gelegenheid van de Olympische
Spelen te Tokio. De zegel laat twee
worstelaars in actie zien.
HONGARIJE. De 150ste geboorte
dag van de negentiende-eeuwse archi
tect Miklós Ybl (18141891)'is herdacht
door de uitgifte van een postzegel van
1 ft. De zegel vertoont het portret van
Ybl met op de achtergrond de door hem
gebouwde staatsopera te Boedapest.
Is dit voorbeeld bijzonder eenvoudig tegensprekende meningen over aan de gang
- zijnde of beëindigde partijen. Daar zitten
dan de knapste schaakkoppen der aarde
bijeen en niemand kan zekerheid geven
over de problematieken, met welke men
wordt geconfronteerd. Pas diepgaande ana
lyses brengen soms de waarheid aan het
licht. Zo kwam de internationale meester
Henneberke op de laatste dag van het
toernooi met een sensationele ontdekking;
de partij Berger—Pachman uit de 16de
ronde was op de, 43ste zet ten onrechte
remise gegeven, daar Pachman gemakke
lijk had kunnen winnen. Hij bood ons de
primeur van deze ontdekking, al moesten
wij toelaten dat ook grootmeester O'Kelly
de varianten noteerde, welke voor ons ver-
West was gever, niemand kwetsbaar, wonderd en bewonderend oog werden ont-
West opende met drie harten - noord dou- vouwd.
bleerde - oost paste. Zuid besloot de knoop Ziehier de kritieke stand, aldus Henne-
maar door te hakken en schoot naar zes berke.
schoppen - waarop noord zeven schoppen
9HV987653
O 6
9 7 5 2
A H B 8 2
A 4 2
O 4 2
H 8 6
7 5 4 3
10
O V B 9 8 5
fVB3
CANADA. De Canadese posterijen
gaan een serie postzegels uitgeven,
gewijd aan de bloemen en wapens van
de tien provincies. De eerste twee waar
den, 5 cents (groen, bruin en oranjeen
5 cents (groen, bruin en geel), zijn op
30 juni verschenen. De ene zegel toont
de bloem en het wapen van Ontario
en de andere zegel de bloem en het
wapen van Quebec.
VATICAANSTAD. Ter herdenking
van de vierhonderdste sterfdag van de
Italiaanse beeldende kunstenaar Michel
angelo (14751564) is een serie van vijf
waarden in circulatie gebracht. Op de
10 lire ziet men een zelfportret, op de
25, 30, 40 en 150 lire reprodukties van
muurschilderingen in de Sixtijnse kapel
respectievelijk de profeet Jesaja, de
Sibylle van Delphide profeet Jeremia
en de profeet Joel voorstellend.
ALBANIË. Voor de twintigste ver
jaardag van het nationale anti-fascis
tische bevrijdmgscongres in Permet is
een serie van drie stuks verschenen: 2
lire vier partizanen, 5 lire het wapen van
de Albanese republiek en 8 lire het por
tret van Enver Hoxha. De zegels zijn
voorzien van aanhangsels met verschil-
lened teksten.
DENEMARKEN. Een postzegel van
van 35 10 öre (rood) is uitgegeven,
die gewijd is aan de Deense grensunie.
De zegel brengt tolbomen op een brug
in beeld. Hij is ontworpen door M.
Stage en gegraveerd door C. Slania.
bood. Dit laatste bod is te gewaagd, vooral
na een preëmptief openingsbod der tegen
partij dat als regel ongunstige kaartver-
deling waarschijnlijk maakt.
West speelde hartenheer voor zuid nam
hartenaas. NZ beschikten reeds over 12
slagen, namelijk vijf schoppen, drie harten
(met introevers), en twee maal aas en heer.
De 13de slag moest kennelijk uit de ruiten-
kleur komen of van een dwangpositie. In
slag 2 speelde zuid harten en troefde met
schoppen negen oost deed ruiten vijf weg.
In slag 3 kwam zuid weer aan slag met
schoppen acht en in de 4de slag kon zuids
derde harten hoog op tafel (noord) getroefd
worden. Oost had op dit moment nog:
*754 - O V B 9 8 V B 3 wat
moest hij afgooien? Ruimt hij ruiten op,
dan worden noords ruiten later (door in
troeven van zuid) hóóg; gooide hij klaver
af, dan maken NZ drie slagen in
die kleur. De enige goede verdediging van
oost is om in slag 4 ónder te troeven. Nadat
oost dit had gedaan, werd yan noord uit
troef gesneeld zuid speelde de. troeven
door en deze situatie Meef óVér:
Zwart: PACHMAN
^X>XXDOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOC
Mk
oooocoooooooooooooooooooooooooooooooooooocoooc
Wit: BERGER, Australië (aan zet)
Kfl, Ta3, Rf3, pion c3-d4-f4-g3-h2.
COOOCOOOOOOOOOOCOOOOOOCOOOCOOOOOOOOOOOOOOOCOOCOOCCOOCOOC
N. v. HAL (Abbenes)
Zwart: 7, 9, 11, 12, 13, 14 18, 19, 20, 22, 23.
Wit: 16, 26, 32, 33, 34, 36, 38, 39, 40, 43, 45.
De laatste zet van zwart 6-11 was de
foutzet. Houdbaar spel geeft 7-11 16x7 en
12x1. Op keurige wijze forceert wit winst.
38) 34-29 23x34. 39) 40x29 19-23 of? Op
20-24 29x20 14x25 32-18 11-17 of? en wint
door de damcombipatie met 26-21 28x8
36-31 en 38-32 zeer fraai. 40) 26-21 23x34.
41) 39x30 dwingt tot 22.-27. 42) 32-28 zwart
moet nu met 27-32 stuk offeren. 43). 38x27
11-17? Leuk dat 20-25 niet gaat wegens
27-22. Na 11-17 won dit door 43-38 en
28-23 met overmacht de partij.
In de onderlinge competitie van de
nieuwe damclub Abbenes kwam de heer
N. van Hal met wit slecht te staan.
Het was in de volgende stelling.
ppooocxsooooooooocioooooocoocioocooooocxxxxiocoooooooooooooo
Zwart: Pachman, Tsjeqhoslowakije
Ke6, Tb3, Pe7, pion c4-d5-f5-g6-h7.
Wit had 43) Ta3xb3 afgegeven. Na de
pauze kwamen de spelers remise overeen.
Op het eerste gezicht, aldus nog steeds
onze zegsman, lijkt het dat de zwarte vrij
pion snel wint. Zie:
43) cb3:. 44) Rdl b2. 45) Rc2 Pc6.
46) Ke2 Pa5 en wit staat machteloos tegen
47) Pc4. 48) Pa3 benevens b2-blD
met stukwinst. „Natuurlijk heeft Pachman
dit ook gezien", aldus meester H. „Maar
blijkbaar meende hij dat 44) Re2 in plaats
van Rdl voldoende voor remise was".
Bijvoorbeeld: 44) Re2 b2. 45) Rd3 Pc6. 46)
Ke2 Pa5. 47) Kdl Pc4. 48) Kc2 en de witte
koning houdt de pion tegen. Het verschil
Op de voorlaatste troef hadden noord en tussen beide varianten is duidelijk. Wits
oost elk een ruiten afgegooid. Zuid speelde loper beschermt bl niet van c2 doch van
nu zijn laatste troef, west hartenvrouw d3 uit, waardoor veld c2 vrij blijft voor de oooooooooooooocooxooooooooooooooocodosooooó^moooook
wat moest noord wegdoen? Noord ruimde koning.
klaver vier op en dat gaf oost de ge- „Edoch", vervolgde Henneberke, „zwart
legenheid klaver drie weg te doen. Noord had ook na 44) Re2 kunnen winnen en wel
maakte toen twee hoge ruitens, daarna met 44) Pc8! Al naar de omstandig-
volgden klaveraas en klaverheer, doch heden kan het paard nu hetzij naar c4,
wests klaver negentje redde de situatie: hetzij naar e4. Enige varianten:
één down. A: 45) Rdl b2. 46) Rc2 Pd6. 47) Ke2 Pc4
Filarski en wint als voormeld.
B: 45) Kei Pd6. 46) Kdl Pe4! 47) Kcl
Pc3: en nu:
a) 48) Rd3 Pa4! en zwart wint. Immers,
A H 10
A 10 4
A V B 9
9 7 5 2
V B 3
<>4 2
H 8 6
Bridgevraag dezer week: Noord gever,
NZ kwetsbaar, parenwedstrijd. Zuid heeft
A H 965 O V 8 7 5 4 10 962
Noord één schoppen - oost twee harten
- wat moet zuid doen? Antwoord elders op
deze bladzijde.
N. v. HAL
Zwart: 1, 8, 9, 12, 17, 19, 22, 27, 28.
Wit: 25, 26, 31, 33, 36, 37, 39, 48, 49.
Zwart aan zet moet als sterkste 19-24
spelen.
Er volgde 12-18? waarna wit geestig
voordeel kreeg door: 1) 26-21 dwingt tot
als wit afwacht dringt de zwarte koning !IX(. n» J i J 3) 39-33 29x38. 4)
via a5 en b4 binnen. En het voor de hand 37-42. 6) 23-19 42-47.
liggende 49) Rb5 faalt op een tactisch 19-14 22-27. 8) 14-10 en 47-38 remise.
grapje namelijk 49) b2f. 50) Kbl Pc3f
met stukwinst,
b) 48) Rf3 Pa4! 49) Rdl b2f. 50) Kbl Pc3f
Tot slot een probleem ter oplossing van
de heer N. R. Keessen te Aalsmeer.
?pooooo<x3ooooooooooooooooooooooooooocooooooooooooooooooo
''/MM 'ffls
.Li"
■f'-r;
UIT DE KEUKEN VAN DE PERSKAMER
2Èfh®i3&*
MALI. Ter gelegenheid van de
Olympische Spelen te Tokio zal op 27 juni
een serie van vier zegels verschijnen:
5 fr. voetballer, 10 fr. bokser, 15 fr.
hardloper en de Olympische vlam, 85 fr.
deelnemer aan een hordenloop. Alle
zegels vertonen op de achtergrond een
stadion.
KAMEROEN. De eerste verjaardag
van de ondertekening van de associatie
overeenkomst tussen de Europese Eco
nomische Gemeenschap en de Afrikaan
se landen zal worden gevierd door de
uitgifte (op 20 jui) van twee zegels. Het
zijn een 15 fr. met een paleis van justitie
te Yaoende en een 40 fr. met voorstel
lingen die de economische samenwer
king symboliseren. Het opschrift luidt
„Europaf rique"
CYPRUS. Een serie van drie zegels
is in omloop gebracht naar aanleiding
van de Olympische Spelen te Tokio:
10 mils hardlopers, 25 mils boksers en
75 mils wagenmenners en een strijd
wagen
eveneens met stukwinst.
C: 45) c4 b2. 46) Rd3 Pd6. 47) c5 Pc4 of
e4, eveneens met gemakkelijke winst".
Hierna zweeg onze informateur, niet
Een schaaktoernooi op het niveau van zonder enige trots. Zelfs O'Kelly kon er
de Interzonale, als pas gespeeld in het ge- geen speld tussen krijgen. Wat een prach-
bouw van het Gemeenschappelijk Admini- tige primeur voor onze sportkolom
stratie Kantoor te Amsterdam, biedt naast U hebt deze echter de volgende dag
de wedstrijdzaal een tweede attractie: de niet aangetroffen. Want de ontknoping
perskamer. kwam een uur later. Bedeesd fluisterde
Een schaak-perskamer is een éénmalig onze zegsman ons toen namelijk in het oor:
fenomeen. Men hoort er alle talen, men „Vergeet het maar; mijn beginstand was
ziet er schaakgrootheden uit alle wind- verkeerd. Ik moet me bij het naspelen
streken, echte uit Rusland, uit Nieuw-Zee- vergist hebben. Er stond namelijk nog een
land, uit de Verenigde Staten, maar ook witte pion op e3!"
vermeende uit Winseradeel en soortgelijke Dat scheelt nét de winst. Zie variant B.
oorden. Er zitten journalisten en zij die Na 45) Pd6 kan wit zich afdoende
zich zo noemen. Er rinkelen telefoons verdedigen met 46) Rd3! Pe4. 47) Re4:!
welke blijkbaar dienen voor de communi- de4: of fe4:. 48) Kd2 en wit houdt pion b3
catie van abacadabra: eduard twee eduard tegen. In de onjuist opgegeven stand kon
vier; paard Cornelis zeven maalt eduard zulks niet, daar pion e4 dan een vrijpion
zes; nu-nul-nul en wat dies meer zij. Ge ware geweest, zodat de witte koning niet
kunt er, als u geluk hebt, getuige van zijn naar de b-lijn mocht.
hoe Tal in vijf minuten landskampioenen Het leven, in een schaakperskamer, is 25, 33, 39
van het bord veegt en eveneens hoe twee vurrukkuluk. Wij snakken naar het vol-
scholieren op een verkeerd opgesteld bord gende toernooi!
bêtises plegen met schaakstukken. Soms
is dr. Euwe er aan de arbeid, efficiënt en Mr. Ed'. Spanjaard
glashelder als vanouds. In een bliksemsnel
tempo tast hij de zojuist gespeelde partijen
af om er daarna één te selecteren welke
nauwkeurig wordt geanalyseerd. Zijn pers
verslag ligt gereed op een moment dat zijn In het toernooi om het kampioenschap --- --
collega's nog moeten beginnen. En dan die van Kennemerland waren N. v. Hal (Abbe- den aan het adres van de damredacteur
collega's! Ook iedere journalist heeft zijn nes) en schrijver gelijk op de eerste plaats B- Oukel, Wijk aan Zeeërweg 125, IJmuiden.
eigen stijl: Prins onderzoekt fantastische aangekomen. De beslissing welke speler
varianten, die onhoudbaar blijken te zijn; de kampioenstitel wint, is tot het najaar
Orbaan wacht liefst tot het laatste nip- aangehouden. In de laatste partij moest yg 3jjp j0 usddoips aup wux
pertje; Donner geeft de voorkeur aan het v. Hal winnen van J. Bus. In een prachtige j@[oaj3a pjoou sjs ppaqjooAfiq 'uagusjq
spelen van ontelbare vluggertjes boven en gave partij, waarin Bus handig tot fout ubjj uapaqjjfqiaoui ui zk ua si uapaiq
schrijven; uw medewerker stoort iedere spel werd uitgelokt, won v. Hal op over- japjaA ;o; püaSuiAvp iep poq jijais uaa st
deskundige om diens mening te vernemen tuigende wijze. jaq luapoqjSAo si uaiitu aurr •auoem ap
en mr. Straat komt uitsluitend tot inspi- Hieronder volgt de partij waarin N. v. -jeeAuee ndiadjaivuaA ste uaauiagje uaa si
ratie na het nuttigen van de nodige glazen Hal (wit) en J. Bus (zwart) had. jnajq aSoq 'uaa ui apjaiA muoja io jaoa do
rode wijn. Spil van alles en iedereen is 1) 34-29 17-22. 2) 40-34 11-17. 3) 45-40 uauado jaq !uliz 5jj»)s jo/ua guer apuaop
Berry Withuis, de auteur van het toernooi- 7-11. 4) 32-28 19-23. 5) 28x19 14x23. 6) 31-26 -T0A suaddouos pjoou uaimz mrnimna
bulletin, geassisteerd door onder andere 1-7. 7) 37-31 16-21. Beide spelers streven 4»^?™^A^qpmz qoop
Jan Rozendaal, alsmede zijn onvermoeide naar verwikkelingen. 8) 50-45 20-25. Onzes unajsuaddoqos ap si jeeA\siraM uaddouos
echtgenote en zijn charmante medewerk- inziens is het beter 10-14 te spelen. 9) 41-37 S[ am-nus azao ui non Mn,ani
ster Ineke Bakker. Geen moeite is deze 10-14. 10) 47-41 21-27? Nu is 14-19 beslist HZ laH XaAalpu^do" pjoo^uy
«»c*X)oooooo<X)ooooooooooooooooooooooooooooooooooóooooooc
Zwart: zeven stukken op 10, 14, 19, 20,
5, 33, 39.
Wit: zeven stukken op 29, 30, 34, 38, 40,
43, 48.
Wit speelt en wint.
Oplossingen en correspondentie te zen-
ER IS EEN PERIODE geweest waarin men Joop van den Broek een
unieke verschijning in onze vaderlandse speurderslitteratuur kon noemen:
de enige beoefenaar van het „hardgekookte" Amerikaanse genre, later enkel
benaderd door een John Hoogland. Joop van den Broek heeft die unieke
plaats uit vrije wil verlaten: na zich eerst, onder het pseudoniem Jan van
Gent, in een mislukt Van Eemlandtavontuur te hebben gestort (waarbij hij
Van Eemlandts muffe stijl uitstekend wist te imiteren, zonder echter tot diens
succes te geraken), is hij het ook in zijn „Van den Broeks" blijven zoeken in
de atmosfeer van het Hollandse binnenhuisje. Het is naar mijn smaak geen
winst geweest: de „Hollandse Van den Broeksmissen stilistisch het elan van
zijn internationaal gekleurde „tough '-stories. Dat kan niet alleen veroorzaakt
worden door het feit dat de Nederlandse sfeer essentieel van de „Amerikaan
se" verschilt; er is een duidelijk verschil in verteltrant, dat o.a. tot uiting komt
in dat altijd wat huisbakken aandoende „streekroman-achtige" gebruik van
de tegenwoordige-tijdsvorm, dat men ook aantreft in zijn laatste roman,
Macht in duizend bedden (Bruna's Zwarte Beertjesreeks) en dat een belang
rijke oorzaakt lijkt van bedoeld stijlverschil.
Om nu Nacht in duizend bedden op
zijn verdere merites te toetsen: Van
den Broek is uitgegaan van een uit het
dagelijks leven gegrepen motief de
uit het open gesticht ontsnapte psycho
paat, die een klein Hollands stadje in
de greep van de angst houdt, ofschoon
het de vraag is of hij verantwoordelijk
moet worden geacht voor de maniaka
le moorden die er plaats hebben en
hij heeft probleem èn oplossing ver
werkt in een procédé dat eigenlijk in
de titel al is aangeduid: in de nacht
van het misdrijf waarmee het boek in
zet, wordt er gesluimerd (of niet!) in
„duizend bedden" en als in filmische
flitsen geeft Van den Broek kijkjes in
die vele binnenkamertjes waarin ge
leefd wordt met de angst, met proble
men en spanningen die alle evenzovele
facetten zijn in het spel van de mis
daad dat de schrijver zijn pionnen
laat opvoeren. Het gaat om de mensen
kleine mensen, echte mensen en
hun reacties op de misdaadsituatie,
veeleer dan om de oplossing van de
puzzel, zoals de geijkte detectivestory
die brengt, hetzij langs deductieve dan
wel langs „hardgekookte" lijnen. Deze
echt Hollandse „kopieerlust des dage-
lijkschen levens" maakt het verhaal
als detectivestory wel wat ongewoon,
vooral voor wie Van den Broek kent
als de „hardboiled"-schrijver uit zijn
eerste boeken; het maakt het boek niet
tot een minder lezenswaardige thriller:
de spanning die de een zoekt in het
„harde" gevecht en de stoere mannen
moed van de grootbekkende held, de
ander in het intelligent ontrafelen van
een puzzel, is in dit verhaal wel de
gelijk aanwezig door de boeiende wijze
waarop de auteur in snelle vaart zijn
figuren naast en tegenover elkaar zet.
DE INTERNATIONAAL BEFAAMDE
detectiveschrijver Edmund Crispin
heeft zich recentelijk als bloemlezer
bewogen op het gebied van de science
fiction, en het resultaat van die werk
zaamheid is in een dubbel Zwart
Beertje in het Nederlands te lezen
onder de titel De beste SF, mét inlei
ding van vertaler Salvador Hertog, mét
lijst van vreemde woorden en zonder
inhoudsopgave. Afgezien van Kuttners
„If Else", dat al eens in een Prisma-
boek verscheen, bevat dit boekje 362 pa
gina's voor Nederland nieuwe SF-ver-
halen van voortreffelijke kwaliteit, die
bewijzen dat deze vorm van vertel
kunst evenals het misdaadverhaal,
vaak ten onrechte naar de zelfkant van
de litteratuur wordt verwezen. Een ty
pisch Nederlandse opvatting overigens,
die wel schril afsteekt tegen dé serieu
ze aandacht die, met name in de An
gelsaksische taalgebieden, deze genres
ook van de critici krijgen, met het ge
volg dat er naast alle kaf die onder
elk koren schuilt ook in de science
fiction zulke werkelijk belangrijke ver
halen worden geschreven. Belangrijk
met name, wanneer ze zich bezighou
den met fenomenen die de denkende
mens van vandaag bekomrqeren („de
bom", de automatisering, etc.) en die
hem hier worden voorgehouden in de
vergrotende spiegel van de toekomsti
ge fantasie. Crispins verzamelbundel is
er een goed voorbeeld van, evenals de
verhalenbundel van de grote SF-schrij-
ver Ray Bradbury, die in de Prisma
reeks is uitgekomen onder de titel De
laatste Martiaan en die niet alleen, zo
als de titel zou doen vermoeden, ruim-
tevaartverhalen biedt, maar zich ook
bezig houdt met die talloze andere fa
cetten van de science-fictionlitteratuur.
Eveneens in Prisma: Exclusief Pen
sion (Terror Keep) van Edgar Wallace
wijn die geen krans meer behoeft
voor de liefhebber van het avontuur
lijke misdaadverhaal. In dezelfde reeks
een stukje „Crime-fact": De zaak Lind
bergh van Ovid Demaris, die deze des
tijds zo geruchtmakende kwestie vlot en
zo geruchtmakende kwestie vlot en
boeiend heeft samengevat en verteld.
Eveneens zonder index.
EEN TYPISCH DEDUCTIEVE de
tectivestory van Nederlandse hand is
Suitvertje wisselen (Sijthoffs Accolade
reeks) van Martin Mons. Er is voor
dit verhaal een gegeven gebruikt, dat
de term „mysterieus" nu eens tot
werkelijk meer dan een dooddoener
maakt; de ontwikkeling van de plot,
en vooral ook de typering van de er
in optredende karakters, maakt Stui
vertje wisselen naar mijn gevoel tot
een der beste werken uit dit oeuvre,
dat hiermee helaas zijn afsluiting heeft
gevonden. „Martin Mons" immers, is
niet meer sinds in april van dit jaar
de zusters Hilda Paauwe-Monsma en
Marga Wierdels-Monsma met enige we
ken tussenruimte stierven. Hun dood
onthulde het vrijwel overal goed be
waarde geheim dat Mons evenals
Ellery Queen dat is van de samenwer
king tussen de Amerikaanse neven Dan-
nay en Lee het produkt was van
een litteraire collaboratie tussen twee
Haagse dames, van wie Hilda Monsma
het „brein" en Marga Monsma de „uit
voerende arm" was. Een verlies voor
Sijthoffs fonds.
(Vervolg van pag. 3)
ving was toen ik nog die belachelijke
keizersrol vervulde. Wat nu die „din
gen" betrof, die verborgen waren in de
dubbele bodem van mijn zwarte kof
fer, ging het om kostbare juwelen
diamanten en parels, goudstukken en
zovoorts, die eens deel hadden uitge
maakt van de kroonschat van de oude
Chinese dynastie.
DIT BRIEFJE bracht mij in een on
uitsprekelijke verwarring. Bijna twee
jaar lang had ik beweerd, dat ik spijt
had van mjn misdaden maar ik had
het bestaan van deze schatten verzwe
gen. Indien ik dit nu opbiechtte dan zou
ik in zekere zin toegeven, dat ik twee
jaar lang de volksregering voorgelo
gen had en dat geen van mijn bewe
ringen in overeenstemming was ge
weest met de werkelijkheid. Hoe zou
de volksregering onder dergelijke om
standigheden lankmoedig jegens mij
kunnen zijn? Maar, aan de andere kant
als ik nu niet bekende en doorging met
huichelen, zou dan alles niet van kwaad
tot erger vervallen?
Tien dagen lang folterde dit probleem
mij zo, dat ik over mijn zenuwen heen
was. De elfde dag zocht ik de bewaker
op en vertelde hem alles,Deze
schatten zijn eigendom van het volk,"
zei ik tegen hem. „Ik heb er niet het
minste recht op en ik zou ze graag
aan de regering willen overhandigen!"
De bewaker verzocht mij te gaan zitten
en zei: „Het is heel goed, dat u spon
taan deze bekentenis heeft gedaan. Dat
bewijst, dat u vorderingen maakt met
uw heropvoeding. Wat de juwelen be
treft, die kunt u behouden!" Maar ik
drong er op aan, dat ik ze wilde over
handigen aan de regering.
Eindelijk verklaarde de bewaker zich
bereid ze voorlopig te deponeren bij de
dienst van de gevangenis-administratie
en hij gaf mij een ontvangstbewijs. De
wending, die de zaak had genomen,
was een grote verrassing voor mij. Ik
voelde mij opgelucht en bevrijd van een
zware last. Twee jaar later hoorde ik
van de bewaker, wat er aan mijn be
kentenis was voorafgegaan. Toen hij
begrepen had, dat hij verder niet meer
kon zwijgen, had mijn neef Tchen Jut
alles verteld aan de administratie met
het verzoek mijn koffer te onderzoeken
en de juwelen te confiskeren.
INPLAATS van tewerk te gaan zoals
mjjn neef het had voorgesteld, vroeg de
directie hem een rapport te overhan
digen om mij de gelegenheid te geven
de eerste stap te doen. Men wilde mjj
helpen bij het inzicht, dat een houding
van lankmoedigheid tegenover hen die
obstinaat weigeren bekentenissen te
doen zich zelfs tot een ex-keizer uit
strekt.
De directie liet er nog vier jaar over
heen gaan om zeker te zijn, dat ik wel
degelijk begrepen had, dat de juwelen
aan het volk toebehoorden en aan het
volk teruggegeven moesten worden. Op
mijn herhaald aandringen werd da
schat aanvaard als historisch aanden
ken en tot eigendom van de staat
verklaard
O't
tlA