LEX'
Reeks van economische delicten
brengt Engeland in opwinding
Wilson valt schoonzoon
van Macmillan aan
WERELDNIEUWS
J
J. JAK
LEXINGTON
Van dag tot dag
v. DUIVENBODEN N.V.
Pijnlijke ervaring
voor SS-generaal
Aartsbisschop van
Kaapstad valt
apartheid aan
„Heilige krijg" in
Noord-Rhodesië
Mongools protest
Krediet voor een
Westduits schip
met kernenergie
Lid van Russisch
„dokterskomplot"
overleden
Overval en brand
vielen samen...
raatótoel
tiet
Op de
y RIJ DAG 31 JULI 1964
3
£-» aluminium
jaloezieën
Karl Wolff moet bukken
voor overtuigend bewijs
ITS ti
Meer dan 100 doden
Kosmos-36 gelanceerd
Faillissementen
Ferranti-af faire
Izwestia zwijgt over
mogelijke ontmoeting
Erhard-Kroesjtsjev
Peter
MODE OP EUROPEES NIVEAU
DE PRIJZEN ZIJN OPGERUIMD
GELUIMD bij Kostermans 7
MODE OP EUROPEES NIVEAU
Official dealer N.S.U.:
AUTOMOBIELBEDRIJF
(VERBRUIK 1 OP 18 KM) ƒ4795.-
Het ideologische conflict tussen China en
de Sovjet-Unie begint vormen aan te ne
men die steeds jneer het onvermijdelijke
karakter ervan onthullen. Het wordt steeds
duidelijker dat het communisme als basis
voor een nieuwe staatsopbouw wezenlijk
moet verschillen van het communisme dat
in een bereikte nieuwe orde moet probe
ren de opgebouwde staat in de wereld een
plaats te garanderen.
De Sovjet-Unie voert heden ten dage een
soort communisme, dat nog slechts in de
verte herinnert aan de theorieën en prak
tijken waarmee het ter wereld kwam. De
Situatie van 1917 in een door oorlog ver
scheurde wereld groeide met overrompe
lende snelheid uit een volkomen ideolo
gische, politieke en maatschappelijke
chaos. In die situatie rolde de Russische
kolos als het ware werktuigelijk in het va
cuum, waar de proletarische geest hem
wachtte en de nieuwe tijd tot extremis
tische nieuwlichterij inspireerde.
De evolutie van de revolutie werd be
kroond met de overwinning op Hitier; een
bekroonde revolutie is echter de directe ka
talisator voor het afdankingsproces van de
felle ideologische stimulansen, waaruit zij
ontstond.
Die tijd is in China nog verre. Daar
komt bij, dat de Aziatische en vooral Cht
nese cultuurbodem de nieuwe ideologie in-
zoog als een spons het water inzuigt. Het
Chinese communisme staat in wezen ver
der van het Russische dan het Russische
van de Westerse levensopvattingen.
De pogingen van Moskou om de dreigen
de splitsing te lijmen, althans tot een be
paalde coördinatie van denkbeelden te ge
raken, stuiten op scherpere tegenstand in
China dan de pogingen van Kroesjtsjev om
wat meer aanvaarding in het Westen te
vinden. De ideologie van de Sovjet-Unie is
geen ideologie meer, het is een verwaterd,
vervormd, geïnfiltreerd en daardoor juist
tegenover het Westen teer bruikbaar stel
sel geworden, dat weliswaar nog „commu
nisme" heet maar volledig heeft afgere
kend met de extremistische revolutionaire
beginselen.
In China zijn die beginselen tot cultureel
levenspatroon en politiek leesplankje ge
promoveerd. Peking verwijt Moskou in
feite, dat het weigert terug te keren tot
zijn eigen ideologische Middeleeuwen
Merkwaardig genoeg heeft het Westen juist
lang de tegenovergestelde opvatting ge
huldigd, namelijk, dat de Sovjet-Unie op
stel en sprong het denk- en doeniveau van
het Westen, zou moeten beklimmen, om
aanvaard te worden als een min of meer
vertrouwde partner in de internationale
samenleving. In plaats daarvan breekt nu
langzaam het besef door, dat de Sovjet-
Unie toch eigenlijk voor haar doen zeer
snel op weg is naar de tijd, waarin het
Westen al een eeuw of wat leeft. Dat be
sef doet pas duidelijk de steeds groter
wordende afstand zien, die tussen Peking
en Moskou ontstaan is. Het moeilijke pro
bleem, dat jarenlang de verhouding tussen
Moskou en het Westen vertroebelde, heeft
zich nu tussen Moskou en Peking ge
plaatst. Ook die breuk kan slechts door de
tijd worden geheeld, afhankelijk van Chi
na's snelheid naar bekroning van zijn
eigen revolutie.
Advertentie
De beste service bij
Ged Oude Gracht 108 - 110 - Haarlem
Telefoon 17165 - 13608 - 16657
Kruisstraat 22 - Haarlem Tel. 17206
Vraagt prijsopgaaf
MüNCHEN (AP) De voormalige gene
raal van de S.S. Karl Wolff, die beschul
digd is van medeplichtigheid aan de moord
op 300.000 joden, werd gisteren gedwongen
zijn verklaringen op een belangrijk punt
te wijzigen.
Woiff heeft steeds ontkend dat hij aan
wezig geweest zou zijn op een belangrij
ke bijeenkomst met de S.S.-leider Himmler
over de overbrenging van de joodse inwo
ners van het getto in Warschau naar de
concentratiekampen waar zij zouden wor
den vermoord. De openbare aanklager
toonde een fotokopie van de notulen van
deze bijeenkomst waaruit duidelijk bleek
dat Wolff op de bijeenkomst aanwezig was.
Wolff zei: „Nu ik dit gezien heb moet ik
wel toegeven dat ik op die bijeenkomst
was. Ik moet dit volkomen hebben verge
ten." De 64-jarige ex-generaal zei dat dit
zeer pijnlijk voor hem was. „Het is veel
erger dan alleen maar pijnlijk," zei de
rechter, „het gaat hier per slot van zaken
niet om een praatje bij een kopje koffie."
Wolff zei zich ook niet te herinneren dat
hij twee brieven aan Himmler had geschre
ven waarin hij erover klaagde dat de eva
cuatie van de joden uit het getto in War
schau te langzaam opschoot.
KAAPSTAD (Reuter) De Anglicaanse
aartsbisschop van Kaapstad heeft gisteren
Zuid-Afrika's rassenpolitiek als „immo
reel" bestempeld. Het gevangen zetten van
mensen zonder vorm van proces en de
terdoodveroordelingen noemde hij „bar
baars". Een massaal protest uit alle de
len van de wereld toonde dat het Zuid
Afrika was dat in de recente sabotage-
processen van Rivonia schuldig bevonden
werd, en niet de acht beklaagden (o.a.
Mandela) die levenslang kregen zo schreef
aartsbisschop Robert Selby Taylor in het
Zuidafrikaanse kerkblad „Goede Hoop".
De algemene raad van de Zuidafrikaan
se orde van advocaten verklaarde donder
dag aan het eind van zijn jaarlijkse bij
eenkomst „absoluut duidelijk" te willen
stellen, dat advocaten die personen verde
digen, die van politieke misdrijven be
schuldigd worden" niet noodzakelijkerwijz
behoeven te sympathiseren of enigermate
vereenzelvigd behoeven te worden met
doeleinden van de beklaagde." Een dele
gatie van de raad had deze kwestie woens
dag met de Zuidafrikaanse minister
Justitie, Vorster, besproken
Advertentie
CIGARETTES
AMERICA'S BEST TOBACCOS
VZ
Visvakantie!
LOESAKA (AP- AFP) De Noordrho
desische regeringstroepen hebben een of
fensief ingezet tegen de fanatieke aanhan
gers van de „Loempa"-sekte van de ne
gerin Alice Lensjina, die sinds enige tijd
in het noorden van het land bloedige in
cidenten veroorzaken.
Het aantal doden na de gevechten in
Noord-Rhodesia is thans tot 106 gestegen,
Volgens een regeringswoordvoerder zijn
65 volgelingen van de Loempa-sekte ge
dood en 50 anderen gewond in een ver
woed gevecht in het hoofdkwartier van
de sekte.
Met speren gewapende krijgers hebben
meerdere malen zelfmoordaanvallen ge
daan op de legereenheden die met machi
negeweren en brenguns schoten. Zes sol
daten werden licht gewond.
Een groot aantal discipelen van de sek
te elders in het land is bijeen geweest.
Gevreesd wordt, dat de strijd zich zal
uitbreiden tot de gehele noord-provincie,
die zo groot is als Groot-Brittannië.
Aan de actie tegen de sekte nemen in
totaal ongeveer tweeduizend man politie
en militairen deel. Waar Alice, de „profe
tes" zoals zij zichzelf noemt, zich bevindt
is niet bekend.
MOSKOU (AP) Rusland heeft giste
ren de 36ste satelliet in de Kosmos serie
gelanceerd, aldus deelt Tass mee. De lan
cering verliep gunstig.
(Van onze correspondent)
LONDEN Het Britse parlement en
het Engelse volk beginnen dit weekeinde
hun zomervakantie in een afgrijselijke
sfeer van schandalen, waaraan het Britse
leven tegenwoordig helaas rijker is dan
ooit. In de eerste plaats zijn er de gedu
peerde vakantiegangers die hun zorgen
even wilden vergeten en in zee gingen met
het reisbureau Fiesta, maar van een kou
de kermis thuiskwamen.
In het Lagerhuis heeft de Labour-afge-
vaardigde Ben Parkin, gisteren een boek
je opengedaan over Fiesta's nieuwe eige
naar, Henry Whitfield, die hij een „ver
dorven oude man" noemde.
Whitfield zou zich hebben schuldigge-
maakt aan hondse behandeling en bedrei
ging van weerloze huurders om hen uit
hun woningen te verdrijven en deze voor
fantastische prijzen, onder andere voor
immorele doeleinden, van de hand te doen.
PARKER ZEI VERDER dat Whitfield
in 1926 failliet ging wegens een schuld
van f 50.000,- waarvan hij tenslotte 0,15
voor elke 10.- betaalde. Hij heeft ander
half jaar gezeten wegens heling. Bouwon
dernemingen waarbij hij betrokken was,
eindigden eveneens met een faillissement.
Vorig jaar hield hij zich bezig met een
„reisclub voor personen onder de dertig",
die ook al op de fles ging. En nu doet hij
zich voor als de „onschuldige en onerva
ren koper van de Fiësta-tours".
Parkin noemde Whitfield openlijk een
boef en eiste dat de regering een onder
zoek in zou stellen naar deze man, die
toeristen een bedrag van totaal 530.000
afhandig heeft gemaakt.
De regering zit ook met de handen in
het haar over de waarschijnlijk onschul
dige veroordeling van de „meesteruitbre-
ker" Alfred Hinds, die twaalf jaar gele
den aan een roofoverval zou hebben deel
genomen. Henry Brooke, de minister van
Binnenlandse Zaken werd door de uit
spraak van de jury in het door Hinds ge
wonnen civiele proces tegen een vroegere
inspecteur van de recherche, overrompeld.
Hij heeft Hinds, die na zijn erewoord over
dag vrij rondliep, ogenblikkelijk ontheven
van de verplichting 's nachts in de ge-
MOSKOU (Reuter). Het Mongoolse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken heeft bij
China geprotesteerd tegen het „onfatsoen
lijke en ordeverstorende gedrag van be
paalde Chinese burgers" tijdens de Chi
nees-Mongoolse wielerwedstrijden die van
24 tot 26 juli in Oelan Bator zijn gehouden,
zo meldde het Russische persbureau Tass.
Er wordt gesproken over „openlijke pro
vocaties", het veroorzaken van „ongere
geldheden" langs de wielerbaan en „het
beledigen van Mongoolse militairen en
burgers".
vangenis te slapen. Hiermee suste hij het
Lagerhuis, dat echter weer in vuur en
vlam geraakte over de Ferranti-affaire.
De Ferranti-onderneming heeft op een
contract voor het vervaardigen van Blood-
hound-projectielen voor de Britse regering
een woekerwinst gemaakt van 82 percent.
Ruim 42 miljoen gulden heeft men beloofd
terug te betalen. Voor oppositieleider Wil
son was dit gisteren aanleiding tot een
ziedende persoonlijke aanval op Julian
Amery, de minister van Luchtvaart. In
minder dan geen tijd verkeerde het La
gerhuis in rep en roer. Van alle kanten
vlogen vernietigende woorden als projec
tielen door de lucht.
Voor Wilson was deze zaak een nieuw
bewijs voor de onbekwaamheid van de re
gering. De oppositieleider suggereerde dat
Amery zijn baan uitsluitend te danken zou
hebben aan het feit, dat hij MacMillans
schoonzoon is.
Amery richtte zijn geschut onmiddellijk
op Wilson, die „zoveel lawaai schopt over
de zogenaamde lekken in de pers wat be
treft luchtvaartcontracten, omdat de bla
den aan het licht hebben gebracht hoe hij
de Engelse handel met Spanje heeft ge
saboteerd".
Resultaat van alle opwinding was, dat
de regering een diepgaand onderzoek zal
instellen naar de persoonlijke verantwoor-
HAMBURG (Reuter) De Europese
commissie voor kernenergie zal zestien
miljoen mark bijdragen in de kosten voor
de bouw van het eerste Europese vracht
schip dat wordt aangedreven door kern
energie, de „Ottö Hahn", zo is in Ham
burg bekendgemaakt. De totale kosten
van het Westduitse schip, dat een water
verplaatsing van 26.000 ton zal hebben, be
dragen ongeveer 45 miljoen mark.
LONDEN (AP) De Britse regering
heeft een begin gemaakt met de onderhan
delingen voor de bouw van een koop
vaardijschip met kernvoortstuwing. Ge
dacht wordt aan een supertanker van on
gekende afmetingen. Zo heeft de minister
van Verkeer Ernest Marples in het Lager
huis medegedeeld. Indien het mogelijk is
tot overeenstemming over de financiering
te geraken, zal het schip in 1968 gebouwd
kunnen worden.
Het schip zal worden voortgestuwd door
een vulcain-react.or, die door Groot-Brit
tannië en België gezamenlijk ontwikkeld
is. Minister Marples noemde Charles Clo
re's Furness Shipping Company als de
eventuele bouwer en de Imperial Chemical
Industries als mogelijke charterer.
delijkheid voor de Ferranti-zaak op Ame-
ry's departement. Er zal niet worden ge
aarzeld disciplinaire maatregelen te ne
men. De accountantsmethoden zullen wor
den herzien. Amery gaf toe dat er fou
ten zijn gemaakt. Hij verzekerde dat de
Ferranti-kwestie een uitzondering is.
Ferranti heeft zich verdedigd door te
zeggen dat de efficiency van het bedrijf
de enorme winst heeft veroorzaakt, maar
met deze al te simpele verklaring neemt
niemand genoegen.
Er wordt beweerd, dat de regering op
het punt staat nieuwe grote orders bij
Ferrati te plaatsen.
En terwijl het Lagerhuis tierde, barst
te in Londen een nieuw schandaal los. Er
is sprake van een fraude van zeven mil
joen gulden, waarbij de aandelen van vijf
vennootschappen zijn betrokken. Deze
werden gisteren op de beurs „afgehamerd".
Een oorlogsheld, vlootcommandant „Bob
by" Bristowe, die aan het hoofd staat van
een makelaarsfirma, bleek door deze op
lichting te zijn geruïneerd.
MOSKOU (AP) De 82-jarige profes
sor Vladimir Nikititsj Vinogradov, een
der doktoren, die in 1952 werden gearres
teerd in het zogenaamde „dokterskomplot"
is overleden. De Russische pers meldt
niets over de arrestatie van Vinigradov,
die met nog acht artsen van het Kremlin
meest joden, tijdens Stalins leven werd
beschuldigd van moord op twee leden van
het politbureau van het Kremlin.
Zegslieden van het medisch instituut
van Setsjenov, waar Vinogradow tot aan
zijn dood werkte en de Russische Acade
mie voor medische wetenschappen hebben
bevestigd, dat hij een der beschuldigde
doktoren was.
MOSKOU (AP) Het Russische dagblad
Izwestia, waarvan Alexei Adzjoebei hoofd
redacteur is, heeft over diens bezoek aan
West-Duitsland gezegd dat het grote be
langstelling heeft gewekt in het westen.
Maar het blad maakte geen melding van
een eventuele ontmoeting tussen premier
Kroesjtsjev en kanselier Erhard.
(Van onze correspondent)
Een 67-jarige Parijse taxi-chauffeur heeft
aan een samenloop van omstandigheden te
danken dat hij niet vermoord is. De man
werd in de verlaten rue Chapon door zijn
23-jarige passagier bij de keel gepakt en
toegebeten: je geld of je leven. De jonge
man greep een mes en maakte aanstalten
het wapen in de borst van de chauffeur te
steken. De chauffeur verdedigde zich held
haftig en drukte tegelijkertijd op de claxon.
Toevallig was even tevoren in dezelfde
straat brand uitgebroken. Bewoners had
den de politie gewaarschuwd, die ter plaat
se was op het ijdstip van de overval. Een
agent zag een been van de aanvaller uit
de auto steken, hoorde het hulpgeroep van
de chauffeur en schoot. Kermend van
pijn, in het been geraakt, viel de aanval
ler op straat.
De jongen zei in zijn eerste verhoor in
het ziekenhuis dat hij 1200 frank per
maand verdiende, ruim genoeg om van te
leven, maar dat hij aan de speeltafel plat
zak was geworden.
Fi>
„Ik had 'm het eerst!"
De kleine jongen en het kleine meisje
stonden beiden met opgeheven boze ge
zichtjes voor me. Het onderlipje van het
nog geen driejarig meisje daarbij zo mee
lijwekkend tot huilen gekruld, dat ik bijna
geneigd was te zeggen: „Ach, geef het
haar toch, Peter, ze is nog zo klein!"
De blik van Peter echter was strak en
bezwerend op rye gericht, zoiets van: ik
geef 'm niet aan haar, als je dat maar
weet. En anders ben je een naar mens!
Misschien wel door deze grootste aller drei
gingen in de kinderwereld, begreep ik, dat
hij inderdaad in zijn vermeend recht was:
Hij had het bestuurbare autootje het eerst
gepikt" uit de speelgoedkast. Daarom zei
ik: „Ik geloof, Aafke, dat Peter het autoo
tje eigenlijk het eerst had. Straks mag jij
er mee spelen. Heb jij al eens met de
stenen blokken gespeeld?" Het kleine
buurmeisje, gauw genoeg afgeleid, hurkte
al afwachtingsvol bij de speelgoedkast.
Waar is-ie nou! Hier niet, daar niet, daar
is-ie! En Aafke, overgelukkig, ging aan de
tafel zitten bouwen. Maar daarmee is dan
een natuurwet gesanctioneerd: De eerste,
de vlugste de beste: „van-die-is-het, die
is de baas."
Is het wonder, dat Peter, de gevoelige
intelligente knaap alleen daar nog zijn toe
vlucht in vindt? Want hoe was het nog
niet zo lang geleden? Toen Aafke dage
lijks bij moeder werd gelaafd en gekoes
terd? En Peter, bedelend: „Nou Pete
mamma dinke, nou Pete soot sitte!" werd
afgewezen: „Ben je mal rare jongen, jij
bent toch groot?" En dan mevrouwen (en
vooral grootmoeder, die hèm altijd zo heer
lijk knuffelde) die tijdenlang met Aafke
op schoot zaten: kijk toch eens wat een
schatje! Oh, wat heeft Aafke een mooi
jurkje aan! en verder: Dag Peter! Vind
jij je zusje ook zo lief? Voor de zoveelste
maal balden z'n kleine vuisten in zijn
broekzakken en hij zei dat hij „er niets
aan" vond en dat Zusje vies was. Eens
zei hij zelfs plotseling een heel vies woord
als ze over Aafke spraken en kreeg hij
straf. En op een dag, toen ze Oma het tuin
paadje op zagen komen, zorgde hij er voor,
vlak voor z'n grootmoeder te gaan staan,
hij, de eerste die ze zien zou, en toonde
zich zelf in al z'n grootheid, buik vooruit,
handjes gestrekt langs z'n minieme broek
je, voetjes bij elkaar: en om haar aan
dacht nog meer te trekken, gebruikte hij
het probate middel: „Kijk eens Oma, wat
een mooie trui ik heb?"
En, ocharme, wat deed die domme dom
me Oma. Terwijl ze langs hem liep om
Aafke een kusje te geven (die een nieuw
jurkje aan had) zei ze: „Och, malle jon
gen, die heb ik toch al lang gezien?"
Maria Schrijver
Advertentie
Vooral de laatste week, omdat er
dan bij talrijke 'n extra solide streep
doorloopt.
Radicale prijsverlagingen van Frans»
kostuums, Engelse blazers en van
nee, dat wordt teveel.
U kunt beter zelf komen kijken. Wi»
weet hangt er ook zo'n prettig prijs
kaartje aan ddt wat u wenst.
HAARLEM
Grot. Houtstr. 120
AMSTERDAM
v. Baerlestr. 17
Reguliersbreestr. 40
Vakantie. President Charles de Gaulle is
donderdag voor een vakantie van veer
tien dagen naar zijn landhuis in Colom-
bey-les-Deux-Eglises vertrokken. De
president en zijn vrouw zijn van plan
deze twee weken rustig met hun klein
kinderen door te brengen,
Cholera. De cholera-epidemie in midden-
India neemt in omvang toe. Het aantal
doden is gestegen tot 202.
Gevangenisstraffen. In Lissabon zijn vier
mannen tot gevangenisstraffen variërend
van 16 tot 22 maanden veroordeeld we
gens ondermijnende activiteit en het lid
maatschap van de verboden Portugese
communistische partij. In Oporto werden
op dezelfde beschuldigingen vijf mannen
veroordeeld tot straffen variërend van
een jaar tot 21 maanden.
Landis. James M. Landis, voormalig advi
seur van president Kennedy, is donder
dagavond dood in zijn zwembad in New
York aangetroffen. Hij was 64 jaar. Hij
was ook adviseur van Roosevelt en Tru
man.
Rendierenrust. De Europese Organisatie
voor Wetenschappelijk Onderzoek van de
Ruimte (E.S.R.O.) krijgt het recht nabij
Kiruna, in Noord-Zweden, een basis in
te richten voor het lanceren van raketten
voor wetenschappelijk onderzoek. Een
voorwaarde is dat de rendieren niet ver
ontrust worden.
Advertentie
LANGE HERENSTRAAT 31-32-34 - TEL. 13793
tussen station en Parklaan.
Thorez-top. Een 6.726 meter hoge top in
Rusland is naar de onlangs overleden
Franse communistische leider Maurice
Thorez genoemd.
Anti-semitisme. Israel heeft Rusland be
schuldigd van anti-semitisme. „De drie
miljoen leden tellende joodse gemeen
schap in Rusland wordt beroofd van
haar godsdienstig en cultureel erfdeel".
Deze aanval werd gedaan door afgevaar
digde Mosje Bartur van de commissie
voor de rechten van de mens van da
Economische en Sociale Raad van de
Verenigde Naties.
Straatroof. Twee gemaskerde en gewapen
de mannen hebben in Parijs op straat
een kassier van een tas met ruim 125.000
gulden beroofd.
Belofte. De schoonzoon van premier
Kroesjtsjev, Adzjoebei, die op het ogen
blik een reis door West-Duitsland maakt,
werd door een 80-jarig vrouwtje aange
klampt, die hem een brief overhandigde.
Daarin verzocht zij hem haar op de
hoogte te willen stellen over het lot van
haar zoon, die zij sinds 1945 niet meer
heeft gezien en die zich in de omgeving
van Moskou zou bevinden. Adzjoebei
beloofde het schreiende oudje zijn best
te zullen doen haar zoon op te sporen.
Huiswaarts. De Russen hebben, naar schat
tingen in Washington, sinds maart twee
tot drieduizend militairen en raketdes
kundigen uit Cuba teruggetrokken.
Geen cent. Secretaris-generaal Oe Thant
van de Verenigde Naties heeft in Moskou
gezegd dat Rusland zich klaarblijkelijk
houdt aan de beslissing niets bij te dra
gen aan de kosten van de operaties der
V.N. in Kongo. Het gaat om een bedrag
van 52,6 miljoen dollar.
Rassenprobleem. Twee conservatieve par
lementsleden Norman Pannell en
Johns Wells hebben in het Lagerhuis
gezegd dat Engeland voor ernstige
rassenproblemen komt te staan, als de
emigratie uit de Gemenebestlanden
niet drastisch wordt beperkt. „De ge
kleurde bevolking in Engeland zal al«
het huidige tempo van nieuwe aankom
sten en geboorten aanhoudt, in 1980 drie
miljoen zielen tellen", zei Pannell.
