Enorme
moeten
waterwerken
de Tjitaroem
Fransen voeren Nederlands
waterbouwkundig plan uit
M
in W.-Java
bedwingen
Jan van Veen maakte kloof
en veroverde militaire titel
Excuses van Erhard aan
Beierse nationalisme"
D
HU
i
Roemeense dames
hechte eenheid
als volleybalteam
Volleyballers tegen
Finland sterk
R
Boosdoener
Franse leiding
OT PIANO'S
HET HOGE DUIN
BIJZONDERE VISGERECHTEN
PRESENTEERT
rT*fjTj|
(GR9P PIE MAN IQ
DIE BRU6 I
VRIJDAG 28 AUGUSTUS 1964
4
Data DWS-Fenerbahce
definitief vastgesteld
Nederlandse tennismeisjes
in Engeland uitgeschakeld
Genie-soldaat werkte met wieler-trottiel
Lia Hinten tegen de
Fransen niet in vijfkamp
HUURPIANO'S beschikbaar
HfifiL OP
ve 12volgt
JIj.
(Van onze speciale verslaggever)
PURWAKARTA. - Een slordige
honderdtwintig kilometer oostelijk van
Djakarta bouwen 8.000 Indonesiërs en
een paar honderd Fransen, Italianen.
Spanjaarden en Polen aan een ambitieus
waterbouwproject dat de gehele noorde
lijke kuststreek van West-Java binnen
een aantal jaren van karakter zal ver
anderen. De aanleg van de stuwdam,
het stuwmeer en de irrigatiewerken bij
Djatil Uhur zijn de trots van Indonesië
en men spreekt er met net zo veel ontzag
over als wij over onze Deltadammen.
Het westen van Java is sinds mensen
heugenis een berucht overstromingen-
gebied. De plotselinge regenbuien in de
bergen deden vele malen per jaar de
rivieren met grof geweld buiten hun
oevers treden waardoor dorpen, akkers,
wegen en spoorlijnen werden vernield.
Reeds in de Nederlandse tijd zijn er
plannen ontworpen om deze bandjirs te
beheersen, maar pas in 1957 is men be
gonnen met de uitvoering van een van de
vele plannen. Na uitvoerig beraad heeft
men tenslotte gekozen voor een plan dat
reeds vele jaren eerder door een Neder
landse waterbouwkundige was voorgesteld
HET PLAN VOORZIET in de bouw van
een 100 meter hoge dam nabij het stadje
Purwakarta in het dal van de Tjitaroem,
de grote boosdoener die sinds onheuglijke
tijden kommer en ellende in de vlakke
onbeschermde kuststrook ten westen van
Djakarta brengt. Het stuwmeer achter de
dam, dat in de zeven jaar sinds het begin
van de bouw vrijwel zijn maximale om
vang heeft bereikt, vangt nu de plotselinge
overstromingen op.
Bovendien wordt het meer gebruikt als
irrigatie reservoir voor een immens ge
bied van bijna i50 kilometer lengte en
veertig kilometer breedte. De twee irriga
tiekanalen langs de zuidrand van dit ge
bied maken het de landbouwers mogelijk
om twee maal per jaar te zaaien en te oog
sten in plaats van eenmaal per jaar tij
dens de natte tijd zoals voorheen. Deze
verdubbeling van de landbouwcapaciteit in
het vruchtbare gebied levert een finan
cieel voordeel op dat na enkele tientallen
jaren zal opwegen tegen de uitgaven van
het project.
Voorts wordt in de dam een water
krachtcentrale gebouwd met 'n totaal ver-
rAogen van 125.000 kilowatt. Deze kracht
bron zal een belangrijke bijdrage beteke
nen voor de industrialisatie in de omge
ving van Djakarta. Het stuwmeer ten
slotte zal niet alleen als irrigatiereservoir
dienst doen, maar ook als verzamelbekken
voor de hopeloos verouderde waterleiding
van Djakarta en als toeristische trekpleis
ter. Nu al verrijzen langs de oevers van
het grillige stuwmeer de eerste water
sportcentra.
Waterskieën is een populaire sport ge
worden in Purwakarta. De eerste witte
zeiltjes ziet men varen boven het diepe
dal waar vroeger ménsen woonden. De
bevolking van het rivierdal heeft de woon
steden met plezier verlaten, want het leven
langs de Tjitaroem was eeuwenlang een
zorgelijk zaak.
HET PROJECT WORDT uitgevoerd on
der Franse leiding. De Franse regering
heeft de gehele onderneming financieel
mogelijk gemaakt. Weliswaar draagt In
donesië zelf een bedrag van 14 miljard
roepia bij, maar zonder de royale lening
van ruim 70 miljard Amerikaanse dollars
zou het hele plan toch nooit van de grond
gekomen zijn.
Indonesische arbeiders bemannen de
grommende vrachtwagens, caterpillars en
bulldozers maar het zijn de Fransen die
met veel fantasie en opgewektheid hun
stempel op deze samenleving van water
bouwers hebben gezet. Tot in de wijde om
geving zijn binnen een paar jaar de lelijke
eendjes van de Franse technici populair
geworden. Voor de gezinnen van de 450
Franse specialisten is een lief villadorp
je gebouwd met bloemige tuintjes, uitzon
derlijk gladde wegen, een fris watertoren
tje. Tussen de fleurige meubilering van
dit dorpje in het overigens wat troostelo
ze gebied scharrelen de kindertjes rond
zo weggelopen uit de Franse modetijd
schriften.
r
Advertentie
Restaurant TER BURG
Beverwijk
Waar onze kok
u zal „verwennen"
Van het kleine tijdelijke dorpje heeft
men een indrukwekkend uitzicht op het
mierennést van mensen en materieel dat
24 uur per dag doorzwoegt. De betonnen
toren, met een hoogte van ruim 100 me
ter en een diameter van 90 meter, waarin
de vijf generatoren worden ondergebracht,
domineert nu nog het hele project.
Eind 1965 zal deze toren helemaal ver
dwenen zijn onder de dam. De generato
ren, die met een infernale herrie en een
drukkend tekort aan frisse lucht worden
geplaatst, zullen dan alleen nog maar be
reikbaar zijn via een 300 meter lange be
tonnen tunnel. Djatil Uhur is het grote
prestige-project van Indonesië.
President Soekarno geeft al zijn gasten
de dwingende raad om de bouwwerken
te bezoeken want in de klei en de basalt
blokken van Djatil Uhur krijgt een nieuw
stuk Indonesië gestalte. De president zelf
komt trouwens dikwijls met zijn witte
wentelwiek even langs om de werkzaam
heden door zijn aanwezigheid te stimule
ren.
Eind volgend jaar moet het project
gereed komen. Dan zullen met de Fran
se technici ook de Franse aanwijzingen
op de bouwwerken verdwijnen. De
streek zal een mooie trekpleister rijker
worden en heel Indonesië beschikt dan
over een bouwwerk dat niet alleen de
economie van West-Java zal verbeteren,
maar ook het gevoel van nationale eigen
waarde een flink stuk omhoog zal
brengen.
DWS en de Turkse club Fenerbahce
hebben definitief overeenstemming be
reikt over de data, waarop de twee wed
strijden voor de eerste ronde van het
Europese voetbaltoernooi voor nationale
kampioenen zullen worden gespeeld. De
thuiswedstrijd vindt 16 september plaats
in het Olympisch stadion, de uit-wedstrijd
op 7 oktober in Istanbul.
De jonge Haagse tennisspeelster Els
Spruyt leek woensdag in het Engelse
Buleigh Salterton op weg naar een sur
prise, door in de derde ronde van het
damesenkelspel de in een toernooi daar als
nummer een geplaatste Engelse Nell Tru
man in de eerste set met 6-2 te verslaan.
In de beide volgende sets kwam miss Tru
man echter sterk terug en versloeg onze
landgenote met 2-6 6-0 6-2. Ook de Rot
terdamse Pat van der Heuvel werd in de
derde ronde uitgeschakeld. Zij verloor met
6-1 6-1 van de Australische Fay Tone.
(Van onze sportredactie)
Er flonkerde gistermiddag een ster op
het circuit van Zandvoort. Niet die op de
epauletten van de vele officieren, die
zich rond de pits hadden samengetrokken,
maar wel die van wielersoldaat der genie
Jan van Veen. Deze negentienjarige in
woner van Werkendam tijdelijk als
militair woonachtig in de pontonnierska
zerne in Keizersveer greep de Neder
landse militaire wielertitel. Daarmee voeg
de hij zich in de rij van prominente voor
gangers als Evers, Karstens en Hugens.
Van Veen veroverde die titel met over
macht. Tijdens de koers van 120 km in
de lauwe warmte toonde hij zich een waar
dig genist. Hij overbrugde enkele malen
alleen „een gat" in het veld en plaatste
tenslotte een lading explosieven vier
ronden voor het einde welke de kop
groep kansloos maakte. De stoottroep
kon de ontsnapte Jan van Veen niet meer
pakken. Hij won met duidelijke voor
sprong, tientallen meters, en kon zich
tenslotte door een kolonel in het rood-
witblauwe shirt laten hijsen. En welke
soldaat overkomt het, dat hij door een
kolonel wordt overladen met presentjes,
bekers en een enveloppe met inhoud?
Er waren deze keer merkwaardigerwijs
geen grote kanonnen in de slag. Het wa
ren meer de lichte stukken geschut, die
van zich lieten horen. Zijn er toevallig dit
jaar geen top-amateurs in militaire dienst?
Hoe dan ook, door het ontbreken van een
favoriet, kon iedere coureur, die zijn
diensttijd vervult in landmacht, lucht
macht of marine, met enige kans van sla
gen de voetgespjes aantrekken. En er
werd daar zijn het tenslotte wapendra
gers voor flink geknokt.
Na een solo-actie van de Amsterdammer
Wijdenes, die zich niet spaarde en daar
aan tenslotte onderging, vloog luchtmacht
man Van der Lans, op ditzelfde circuit
clubkampioen van het Haarlemse Kam
pioen geworden, weg. Van Veen overbrug
de de kloof, maar weer ging Van der Lans
er tussen uit. De actieve Leuken hij
(Van onze correspondent)
BONN Bondskanselier Erhard heeft
zich in een radio-interview versproken.
Woensdag heeft hij de daardoor beledig
de C.S.U. van Franz Joseph Strauss zijn
excuses aangeboden. In de loop van het
vraaggesprek had Erhard gezegd: „Ik zal
niets dulden dat onder de dekmantel van
een zogenaamd conservatieke politiek een
nieuw nationalisme van Beierse oorsprong
tot ontwikkeling komt".
Erhard had daarna de hoop uitgespro
ken dat Beieren ditmaal standvastiger zal
zijn dan in vroeger tijden. „Het om zich
heen grijpende nationalisme stemt wel wat
tot nadenken", aldus de kanselier.
De C.S.U. verlangde daarop onmiddel
lijk opheldering. Zij meende bovendien
dat het een geheel fout beeld was om
Beieren in de periode tussen de beide we
reldoorlogen als een bijzondere haard van
nationaal-socialisme te beschouwen. De
partijmensen van Strauss oreerden ver
der: „Hitier moest eerst naar Brunswijk
gaan om het Duitse staatsburgerschap te
krijgen. De politieke partijen van Beieren
zouden Hitier bij de verkiezingen in 1933
iedere meerderheid hebben geweigerd, die
hij in andere delen van Duitsland wel ge
vonden had.
Kanselier Erhard liet daarop weten dat
hij zijn uitlatingen als een „ongelukkige
verklaring" beschouwde, die „was uitge
legd op een wijze, die hij niet had be
doeld"
Daarmee was de C.S.U. tevreden. Buiten
Beieren zal men er overigens goed aan
doen de woorden van Erhard in hun oor
spronkelijke betekenis „uit te leggen". Wat
Erhard tijdens het vraaggesprek bedoelde
kan niet anders dan duidelijk zijn.
kreeg de prijs van de strijdlustigste ren
ner voegde zich bij hem met nog vier
makkers. Van der Lans bleek echter geen
brandstof genoeg te hebben en hij moest
een noodlanding maken bij de pits. Hij
had te weinig kunnen trainen. Het groepje
slonk en alles kwam wfeer bijeen (dank zij
Van Veen).
Landmachtkampioen Hiddinga uit Stiens
en Wildeman Stoots waren regelmatig aan
de kop te vinden en schenen op zeker mo
ment de slag gemaakt te hebben, maar
weer drong Van Veen in de voorste gele
deren door. En toen de kopgroep (van acht
man) dan definitief uit het zicht van de
moegestreden legertros was verdwenen,
ging Van Veen voor de ogen van zijn hoge
superieuren met wielertrottiel werken. Hij
zorgde voor een explosie, die zijn mede
vluchters kansloos maakte. Hoe Hiddinga
en Hairwassers in de laatste vier ronden
ook „sleurden" zij konden Van Veen, die
het even benauwd kreeg door een opko
mend krampje, niet meer grijpen. De
landmachtofficieren op de tribune knikten
tevree. Soldaat Van Veen had het uur U
op de juiste tijd gesteld. Ze zullen zich nog
beraden of en hoeveel prestatieverlof de
dienstplichtig soldaat Van Veen J. krijgt.
Waar hij wel zeker van was, was het kam
pioenschap, de trui, een beker, een sjerp
van de KNWU (vertegenwoordigd door
oud-commodore Van Duimen, lid van het
bestuur van de KNWU) en nog wat tast
baars. Rinie Leuken uit Helmond, wiens
eerste wielerjaar dit is en die als nieuwe
ling al twee ronden won, kreeg terecht de
prijs van de strijdlustigste renner.
De uitslag was: 1 J. v. Veen (Werken
dam) 3.09.43, 2 H. Hiddinga (Stiens), 3 J.
Hairwassers (Den Dungen), 4 J. Lazerom
(Amsterdam), 5 C. Groenewegen (Amster
dam), 6 M. Leuken (Helmond), 7 P. Via-
nen (Kockenge), 8 Wildeman Stoots
(Utrecht), 9 M. Gerrits (Oploo), 10 De
Haan (IJsselmonde).
Het Nederlandse damesvolleybalteam
verloor donderdag bij broeikastempera-
tuur, die in de schitterende Hengelose
sporthal heerste, met 3-0: 15-7 15-12 15-11
van Roemenië.
Een eervolle nederlaag overigens, want
wat de Nederlandse dames met als bes
te speelsters Hilde van Gulik, Anneke van
Beelen en Hetty Kok presteerden was
van goed gehalte. De Roemeense dames
lieten over het algemeen atletischer en
op souplesse en conditie gebaseerd volley
bal zien( waarbij vooral Doina Ivanescu
met een molenwiek-service om jalours op
te zijn en de hard smashende Natalia
Dodorovischi en Iona Takacs uitblonken.
Typerend voor het Nederlandse spel was
dat onze dames de score wel steeds goed
konden volgen, maar in de eindfase van
iedere set, zoals vooral in de tweede bij
de stand 12-12 de regelmaat verloren lie
ten gaan. Het Roemeense team vormde
over het algemeen een hechtere eenheid,
terwijl de Nederlandse dames na de har
de klappen vaak spectaculaire dingen de
den om de zaken nog te redden. Dat was
onder andere het geval in de derde set,
toen onze dames van 4-10 terugkwamen
tot 10-10. Eén time out van de Roemeen
se coach was voldoende. Met daverende
klappen werd het 15-11.
In de Benelux-ploeg, die het komende
weekeind in Brussel tegen Frankrijk uit
komt, zijn enkele wijzigingen aangebracht.
Bij de dames neemt de Nederlandse atle
te Gankema op de vijfkamp de plaats in
van Lia Hinten, die op haar beurt op de
200 meter invalt voor mej. Vonk.
Advertentie
ÏJLWEG 57 - HAARLEM
RUIME KEUZE in gerenommeerde
en zeer goede merken
voor beginnende kinderen.
Advertentie
't Sprookje van de Noordzeekust
JJ
Specialiteit
ecepties
diners
vergaderingen
WIJK AAN ZEE
Tel. 02517 - 322
In dezelfde zaal waar het Nederlands
volleybalteam erin slaagde voor de derde
maal in successie de Westeuropese beker
te winnen en wat ongetwijfeld het be
langrijkste was daarmee de reis naar
Tokio zeker te stellen, versloegen onze
landgenoten Finland met 3-0. Het was
meteen een afronding van de trainings
stage, die van zaterdag tot en met donder
dag duurde.
Er heerst een enorme rust in de ploeg,
er is meer routine, de afmakende ballen
zijn niet alleen hard, maar ook bekeken
en geplaatst kortom er is zelfvertrouwen
in eigen kracht. Dat al deze kwaliteiten
tegen Finland niet volledig aan het dag
licht traden, lag niet aan de Nederlanders,
maar aan de Finnen, die onlanks een be
hoorlijke techniek geen partij waren voor
onze landgenoten. Het spel van de Neder
landers was hen te geacheveerd en te
dynamisch.
Reeds in de eerste set, waarin onze land
genoten in de basis-opstelling Rob Groen-
huysen, Jacques de Vink, Joop Tinkhof,
Piet Swieter, Dinko van der Stoep en Jan
van der Hoek uitkwamen, bleek hoe sterk
zij wel waren. Jacques de Vink en Joop
Tinkhof smashten de ene treffer na de
andere, Piet Swieter, Koole en de anderen
speelden aanvallend volleybal, waartegen
de Finnen, die een homogene ploeg zon
der uitblinkers hadden, geen weerstand
konden bieden (15-2).
In de tweede set zonder Dinko van
der Stoep en Rob Groenhuysen werd het
Blok met de ploeg experimenteerde en
zelfs enkele malen de gehele B-ploeg op
stelde 15-5.
rSüSESSSS
TEiewyt- PRINS 30HN 19 OPGEGlD-
TÊ=NJ Ik) DE: CEL VAN MRfZlRN
OP MOM
HULP
WflT
HOEWEL DE <3HERIF KOOKT VAM W0&
DE ÖREMGEN SHIM'S MANNErU MflRlftfj
OVE& pe &JNNENPLRRTS wemieo
WPCHTENPS PP» R ie Dg IV
KTOI
DULLI
m
MARIAN EN HAAR ESCOI2TE eyDEN VEILIG
CMEfc DE KASTEEL<5I?ACHT... fcOBiN BLUFT
HU ALLEEN fiCHJEfZ 'N HET 0OLWE8K VAN De
SHERIFF
ALS DE KLEINE KOLONNE LANGS DE
NIETS VEEMOeOENDE SCHILDWACH
TEN KUKT MARIAN MET 0E
SÖRGDE BLIK NA AIS f2o0||*J.
IK UIT
i 'i.'l c.l
