VAN DAG TOT DAG
Robert Kennedy
neemt ontslag
m
jagroag!
Parijs en Londen halen nu hun
luchtvaartbanden nauwer aan
President De Gaulle gooit
het overeen andere boeg
Opwinding over de dood van
Italiaanse parachutisten
Staking in de
Britse havens?
Kodak
WERELDNIEUWS
risico s
President Tsjombe
naar Addis Abeba
<*Pracitótoel
v_
GEOPEND
00K 'S MAANDAGS
VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1964
•-Lr'"
m
mmm mmmm
Juist als man
kun je dat zo
waarderen
Een lekkere
Amerikaanse sigaret
Evolutie
T wijf el
0p de
Floris Flaneur
KENNERS
KOPEN
FILMS
MEUBELEN
Naarmate het politieke klimaat tussen
Parijs en Bonn killer wordt, kondigt zich
het begin van een nieuwe lente op de
akkers die het Elysée scheiden van het
Kremlin duidelijker aan.
Het zaad ervoor is in die velden gestrooid
door het Franse staatshoofd. Het is ook tot
hem uiteraard zo langzamerhand wel door
gedrongen dat hij zichzelf en zijn land
door de Europese doeleinden die hij na
streeft in het eigen kamp heeft geïsoleerd.
Adenauer was hem tot een krachtige en
onvervaarde secondant. Erhard wenst die
rol echter niet te vervullen. Het laatste
sprankje hoop op een wijziging in de hui
dige Westduitse opvattingen is voor De
Gaulle wel vervlogen, toen onlangs dr.
Schroder de Westduitse minister van
Buitenlandse Zaken in een interview
duidelijk koos voor de bestaande allianties
Dus wijzigde hij zijn koers. Hij zond de
eerste minister van de Sovjet-Unie een
hooggestemd telegram ter gelegenheid van
de twintigste herdenking van de bevrijding
van Frankrijk. Kroesjtsjev begreep de be
doeling van De Gaulle onmiddellijk en
droeg in zijn prompte reactie flink wat
kunstmest aan om het zaad sneller tot ont
kieming te brengen.
Toon en formulering van deze staats
stukken maken het niet onwaarschijnlijk
dat men ze eens als „historisch" zal be
stempelen.
Dit, gevoegd bij de uitgesproken bereid
heid van de Franse regering ernstig te
overwegen de Sovjet-Unie en haar Oost-
europese satellieten langlopende kredieten
te geven, duidt er op zijn minst op dat men
zich op het ogenblik in Parijs verdiept in
de uiterst gewichtige vraag, of de bestaande
allianties aan een herziening toe zijn.
Het behoeft geen betoog meer dat het
Parijse antwoord op die vraag uitsluitend
zal worden beïnvloed door overwegingen
die gericht zijn op wat De Gaulle ziet als
de belangen van zijn land. Hij heeft zich
tot op heden nog tot niets verplicht. Hij
heeft nog geen banden geslaakt en nieuwe
betrekkingen aangeknoopt. Hij heeft alleen
diplomatiek en niet onduidelijk te verstaan
gegeven dat voor hem en voor zijn politiek
een hergroepering in de bestaande allianties
niet onmogelijk behoeft te zijn.
Deze suggestie herinnert aan de traditio
nele verhouding die ook in het verleden
Moskou en Parijs verbond. De mensen en
de tijden zijn veranderd. Het lijkt er echter
op dat de eigenmachtige man die nu zetelt
in het Elysée speelt op een heroriëntatie in
Europa van baanbrekende allure.
Jfii UG-öigilLflDögOfl dlBJfidflWflOO
Koningin Juliana heeft zich op de haar
eigen, openhartige wijze uitgesproken over
de hinder, die zij tijdens openbare bezoeken
ondervindt van de grote schare fotografen.
Men moet begrip hebben voor de over
wegingen, die de koningin hebben ont
stemd: het voeren van een geconcentreerd
gesprek en het zich verdiepen in moeilijke
technische details is bijna onmogelijk, als
men voortdurend door rondspringende foto
makers wordt omringd en onder vuur ge
nomen.
Die fotografen vertegenwoordigen het
Nederlandse publiek. Volgens hun opvat
tingen wenst dat publiek foto's van konink
lijke personen in alle standen en toestan
den. Zij nemen aan dat hun optreden ook
nog iets met persvrijheid te maken heeft.
Deze twee overtuigingen doen hen alle
voorschriften van beleefdheid, etiquette en
protocol naar de tweede plaats verschuiven
en hun fotolenzen naar de eerste.
Ons Koninklijk Huis is geen kijkspel en
onze koninklijke familie is geen openbare
vermakelijkheid. Wie haar als zodanig be
schouwt, heeft zijn onderscheidingsver
mogen voor de waarde van Oranje ver
loren. Er zijn veel mensen, die in dit mis
verstand leven. Dat is niet helemaal hun
eigen schuld, aangezien ons vorstenhuis en
hof soms (al of niet met tegenzin) bereid
blijken als kijkspel te fungeren. Het ene
brengt het andere mee. Straks beleeft Den
Haag weer dat kleurrijke maar operette
achtige feest van Prinsjesdag. De uitdos
sing en de praal van de stoet met de gouden
koets en alles wat er bij hoort als decorum
van onze koninklijke familie die de Staten-
Generaal bezoekt, zouden plotseling een
koddig aspect krijgen indien alle fotografen
wegbleven, sterker nog, indien niemand er
naar kwam kijken.
Ontstemming aan beide kanten bij inci
denten als tijdens het werkbezoek van de
koningin is te begrijpen, te verontschuldi
gen maar ook een beetje ongemotiveerd.
Wat meer soberheid rondom het koning
schap bij plechtige gebeurtenissen zou een
welkome en realistische inleiding zijn tot
wat minder hinder van kijk- en kieklus-
tigen bij andere gelegenheden.
Verlies van decorum is geen verarming,
als de tijd zeer duidelijk versobering en
realiteitszin eist. Kunstmatig behoud van
pracht en praal leidt tot onwerkelijkheid,
die op den duur aan belachelijkheid niet
ontkomt. Nauwer en eenvoudiger contact
tussen vorstenhuis en volk doet de behoefte
aan foto's automatisch afnemen, en dus ook
de hinder. Misschien kunnen de fotografen
zich dan wat meer bezighouden met het
fotograferen van nieuwsobjecten, waarvan
nog niet heel Nederland precies weet hoe
ze eruit zien.
In nauw verband met de blijkende voor
nemens van De Gaulle om in Europese
verhoudingen nieuwe patronen en ver
bindingen te scheppen, staat de tamelijk
vlotte manier waarop de Westduitse re
gering tot een afspraak is gekomen met
de Russische premier Kroesjtsjev tot een
bezoek van deze laatste aan Bonn. Of
schoon de details nog moeten worden ge
regeld, is het belangrijkste punt al ge
passeerd: de wederzijdse bereidheid tot
een ontmoeting en tot een bespreking van
politieke kwesties.
Dit duidt uiteraard zowel op een in
grijpende heroriëntatie in de Westduitse
beleidsbeginselen als op een verdergaand
verlies van invloed van Amerika op de
Europese ontwikkelingen. De eigenmach
tige keuzes van De Gaulle op het punt
van inter-Europese connecties en beslis
singen zijn blijkbaar voor Bonn reden om
zich te doen gelden bij de voorbereiding
van nieuwe verhoudingen in Europees
verband, een ontwikkeling waarvan Mos
kou ijverig vruchten plukt.
Wat het directe resultaat van het be
zoek van Kroesjtsjev betreft, grote ver
wachtingen mag men daar niet van heb
ben. Tenminste niet ten aanzien van de
zo omvangrijke en ingewikkelde „Duitse
kwestie" inclusief Berlijn. Als men van
Duitse zijde hoort dat Erhard de voor
waarde zou willen stellen, dat de Duitse
hereniging primair op de agenda zal staan,
kan men een éven ondefinieerbare slag
in de lucht doen door te verwachten dat
Moskou de erkenning van de Oostduitse
republiek als eerste onderwerp van dis
cussie zal stellen. Tenzij men onder „her
eniging" verstaat: alles wat te maken
heeft met Duitslands gespletenheid.
Het staat immers vast dat de Sovjet-
Unie een samensmelting van Oost- en
West-Duitsland in totale en onvoorwaar
delijke zin nooit zal toestaan. Zolang de
Sovjet-Unie een macht van grote beteke
nis vormt in de wereldpolitiek, zal Duits
land nooit „groot-Duitsland" worden. Wel
kan Moskou een sterkere connectie tussen
de beide Duitslanden wensen, maar dan
in niet verdergaande betekenis dan bij
voorbeeld de contacten tussen Polen of
Tsjechoslowakije en het Westen zijn toe
gestaan. Daartegenover zal de erkenning
van het zelfstandige Oost-Duitsland een
onherroepelijke eis blijven.
Het gaat er nu om dat zowel de Oost
als de Westduitse regeringsleiders zoveel
mogelijk winst voor hun resp.ectieve
landen puren uit het feit, dat Moskou
een pacificatie in het hart van Europa
wenst. Dat die pacificatie zeer riskant
zal zijn voor de Atlantische politiek ten
opzichte van Rusland, behoeft geen be
toog. Maar het is nu eenmaal een feit
dat de Sovjet-Unie de macht heeft, de
toekomstige verhoudingen in Europa sterk
te bepalen. Pas als het punt bereikt zou
worden dat die macht over de schreef
zou gaan, kan Amerika zijn befaamde
militaire vuist doen gelden. Voordien moet
Washington het initiatief tot sanering van
de Europese situatie steeds meer aan de
betrokken Europese landen overlaten.
LEOPOLDSTAD (Reuter) President
Tsjombe van Kongo vertrekt vandaag
naar Addis Abeba waar de organisatie
voor Afrikaanse eenheid de toestand in
zijn land zal bespreken. Men vreest in
Leopoldstad dat de rebellen een nieuw of
fensief zullen openen.
Onder de opstandelingenbezetting verlo
ren in Albertstad twee Europeanen, bei
den priesters, het leven.
WASHINGTON (AP) Robert Kennedy
is donderdag afgetreden als minister van
Justitie van de Verenigde Staten. Na een
conferentie met Johnson op het Witte
Huis, vertelde Kennedy dat hem op zijn
verzoek ontslag verleend is. Kennedy is
de democratische kandidaat voor de
senaatszetel van de staat New York
Advertentie
[üiiiiliiM!!!!!!;!;,: iSiii
schapsverdrag met Frankrijk waaraan De
Gaulle zijn ganse buitenlandse politiek had
menen op te kunnen hangen steeds open
lijker blijkt te desavoueren.
er - Er zijn trouwens meer symptomen die
in diezelfde richting wijzen en die aanto
nen dat Parijs Bonn nu in qep, zekpre
dwangpositie poogt te manoeuvreren.
(Van onze correspondent)
PARIJS Ofschoon er nog enige onze
kerheid heerst over de vraag of de grotere
militaire samenwerking waartoe Frankrijk
en Engeland thans hebben besloten tot
in het nucleaire domein zal worden door
getrokken, is het wel zeker dat Parijs en
Londen bezig zijn in de sector van de
luchtverdediging de wederzijdse banden
nauwer aan te halen.
De onthulling van het Engelse labour-ka-
merlid Cronin dat binnenkort tussen beide
landen een akkoord voor de bouw van een
gemeenschappelijke raket zou worden ge
tekend is thans bewaarheid.
Verder is erkend dat de Franse minis
ter van Oorlog Messmer volgende week
met zijn Britse collega Thornecroft de ver
maarde luchtvaartdemonstratie in Farnbo-
rough zal bijwonen. De Fransen laten nog
enige twijfel bestaan of de toekomstige ra
ket ook met een gemeenschappelijke kern
kop zal kunnen worden uitgerust. Wel
laat men in Parijs doorschemeren dat ook
in de burgerluchtvaart de gezamenlijke
bouwplannen na de bemoedigende resulta
ten met de Concorde-reus verder zullen
kunnen worden uitgebreid. Met name moe
ten nu de mogelijkheden voor de construc
tie van een Frans-Engels transportvliegtuig
voor middellange afstanden worden bestu
deerd.
De Frans-Engelse samenwerking in de
civiele luchtvaart heeft de laatste jaren
merkwaardiger wijze nauwelijks enige
merkbare terugslag ondervonden van de
buitenlandse politiek van generaal De
Gaulle die nu juist gericht was op een
verwijdering van de Anglo-Amerikaanse
invloeden in continentaal Europa.
Dat die samenwerking nu eveneens op
het militaire vlak wordt overwogen is ech
ter een evolutie waaraan wel degelijk ook
politieke aspecten te onderkennen zijn. De
(Van onze correspondent)
ROME Er heerst in Italië opwinding
over de mysterieuze dood van vier mili
tairen. In een kazerne te Pisa, opleidings
centrum voor parachutisten, overleden
dinsdag plotseling twee recruten. Een dag
daarna was er opnieuw een dode. Donder
dag stierf een soldaat in een kazerne te
Livorno, eveneens een parachutist.
Het zijn alle vier jongens van twintig
jaar, die goed gezond waren, van wie niets
bijzonders werd geëist en die zonder een
woord te uiten plotseling stierven.
Men veronderstelde aanvankelijk dat de
doodsoorzaak moest worden gezocht in de
inenting die deze recruten eind augustus
tegen allerlei ziekten, zoals tyfus, paraty-
fus, cholera enz. kregen. Maar alle mi
litairen in Italië krijgen al sedert jaren die
cocktailinjectie zonder dat zich ooit moei
lijkheden voordeden. Bovendien bleek de
in Livorno overleden recruut reeds in juni
te zijn ingeënt.
Professor Frugoni, die op verzoek van
het ministerie van Landsverdediging, als
hoogste autoriteit op medisch gebied, een
onderzoek heeft ingesteld, verklaart, dat
hij geen enkel verband aanwezig acht tus
sen de inenting en de mysterieuze dood
van de parachutisten. Er is sectie op de
slachtoffers verricht. De uitslag daarvan
zal nog geruime tijd op zich laten wach
ten.
Er bestaat een overeenkomst tussen de
vier sterfgevallen: de dood is steeds in
getreden binnen twee uur nadat de slacht
offers hun ontbijt hadden genuttigd.
Men kan zich voorstellen welk een op
winding er heerst bij de familieleden van
de recruten, in het bijzonder van hen die
in Pisa of Livorno tot parachutist wor
den opgeleid. De. man in de straat is al
gauw geneigd te veronderstellen dat het
hier vergiftigingsgevallen betreft, veroor
zaakt door Zuidtiroolse terroristen, die de
laatste dagen weer bijzonder actief zijn.
conservatieve premier lord Home vertoont
al enige tijd een duidelijke neiging terug
te willen komen op de beslissingen van
zijn voorganger Macmillan zich voor En-
gelands kernverdediging uitsluitend op de
V.S. te verlaten.
In verschillende uitlatingen van de Brit
se ministers Butler en Home heeft men in
Parijs, met onverholen voldoening om
niet te zeggen Schadenfreude, de laatste
maanden dan ook een onmiskenbaar gaul
listisch geluid menen te mogen beluiste
ren.
En deze zelfde uitlatingen zouden nu dus
de weg kunnen openen voor 'n zekere toe
nadering tussen beide landen op het ge
bied van de kernbewapening. Een toenade
ring die dan bovendien nog als antwoord
en als duidelijke waarschuwing is
bedoeld aan West-Duitsland dat 't vriend-
(Van onze correspondent)
LONDEN Britse dokwerkers hebben
het laatste aanbod van hun gezamenlijke
werkgevers een salarisverhoging van
zes gulden per week afgewezen. Het
ziet er nu naar uit, dat zij 65.000 man
in staking zullen gaan.
Hun woordvoerder heeft aangekondigd,
dat, wat de dokwerkers betreft, het laatste
woord in de salarisonderhandelingen is ge
zegd. Dat de Britse regering, die het
electoraat waarschijnlijk op vijftien okto
ber naar de stembus zal roepen, een sta
king „toe zal laten," lijkt onwaarschijn
lijk. Zeker is, dat zij uit alle macht zal
proberen een grote staking te voorkomen.
Het minimumloon van de Britse dokwer
ker is 95 gulden per week. De dokwerkers
hadden een opslag van minstens I2V2 gul
den per week geëist.
Voor de conservatieve verkiezingsma
chine, die nu op toeren gaat komen en
vanaf de beeldbuis, via de radio en door
middel van grote kleurige advertentiepagi
na's de kiezer toe zullen roepen, dat „hij
het nog nooit zo goed heeft gehad," bete
kent een dreiging met een nationale sta
king een lelijke streep door de rekening.
Een tweede tegenvaller voor de Tories
is ongetwijfeld de uitslag van de Gallup
Poll de bekende opiniepeilers die van
morgen in de Daily Telegraph verscheen.
Volgens deze onderzoekers leidt labour
met 6V2 percent op de conservatieven. Eer
der in de week hadden de Tories gejuicht
om het voor hen gunstig uitgevallen opi
nieonderzoek dat de labourgezinde Daily
Express had gehouden. Volgens de Daily
Express zouden de conservatieven met bij
na 2Vz percent leiden. De spanning in bei
de politieke kampen is er alleen maar
groter door geworden.
La Courtime. Op 5, 7 en 8 september zul
len de Nederlandse militairen, die dit
jaar voor de laatste keer gebruik ge
maakt hebben van het Franse oefen
terrein nabij La Courtine, naar Neder
land terugkeren. Op zaterdag 5 septem
ber is er in La Courtine een bescheiden
afscheidsplechtigheid.
Of De Gaulle met Engeland echter op
een betrouwbaarder paard heeft gewed
mag men vooralsnog betwijfelen. De ban
den die Londen en Washington verbinden
zijn zeker niet minder hecht en sterk dan
die welke tussen de Verenigde Staten en
West-Duitsland bestaan. Doch daarenboven
krijgt de generaal na de aflossing van de
Westduitse wacht tussen Adenauer en
Erhard zichzelf nu een nieuwe en mogelijk
nog pijnlijker desillusie te bereiden wan
neer straks de Tories het veld voor La
bour zouden moeten ruimen. Want het is al
gemeen bekend dat de chef der labourpar-
ty, Wilson, Engelands nucleaire heil of
onheil geheel en al aan de Amerikanen
wil toevertrouwen.
Precedent
De schrijver Graham Greene, waarlijk
geen kleine jongen, heeft het (min of meer)
opgenomen voor de Engelse treinrovers
door openlijk te protesteren tegen de
zwaarte van de opgelegde straffen en te
gen het (altijd onmenselijke en voor-his
torische) gevangenissysteem waaraan zij
onderworpen zijn.
Daar komt, dacht ik, nog een factor bij:
met alle goede bedoelingen omtrent de be
veiliging der samenleving tegen (terecht)
verboden ingrepen, kan vrijwel niet één
brave burger ontkomen aan de bewonde
ring voor de perfecte misdaad, althans
wanneer deze het menselijk leven niet be
dreigt. Er zal moeilijk een zuiver zieltje
te vinden zijn dat Het Brein achter die
fenomenale treinroof, niet een zekere be
wondering toedraagt en wie iemand be
wondert kan onmogelijk voor dezelfde man
verachting opbrengen, die men de misda
diger toch moet toedragen, indien men
zelf een steunpilaar der ordelijke samenle
ving is.
Ik zou een hele hoop dingen niet kun
nen zijn. Eerlijk gezegd geloof ik, dat ik
voor geen enkele broodwinning behalve
voor de mijne in aanmerking zou ko
men; maar tot de hoogwaardige beroe
pen waartoe ik op de allerlaatste plaats
geschikt zou zijn, behoort dat van officier
van justitie. Alle respect voor deze functio
narissen, ik erken ten volle hun onmis
baarheid, maar mij niet gezien.
Daar was nu bijvoorbeeld het geval van
de treinconducteur en de kwasi-gevonden
diamanten. De man heeft zich voor geen
cent verrijkt; hij heeft alleen angst ge
had voor een disciplinaire straf en daar
om, later dan hem was toegestaan, het ge
vondene aan de rechtmatige eigenaar doen
toekomen. De officier vond het blijkbaar
ook niet zo kwalijk, want hij heeft slechts
een voorwaardelijke gevangenisstraf plus
een vrij geringe boete geëist. Maar boven
dien, en dat gaat de officier niet aan, is
de man door zijn directie ontslagen.
In dit geval vond ik de officier humaner
dan de directie. Was dit ontslag nu wer
kelijk nodig? Zou een stevig onderhoud
niet voldoende geweest zijn? Bestond er
kans op recidive? Of op navolging door
anderen? Naar alles wat ik over deze klei
ne geschiedenis heb gelezen, geloof ik
daar niets van.
Ik vermoed dat het in ieder opzicht ver
kieslijker zou zijn geweest als de officier
vrijspraak zou hebben geëist en als de di
rectie de „misdadiger" voor alle doorge
stane angsten een gezellige vakantie zou
hebben aangeboden.
Precedent!.dit machtig toverwoord
ter verhindering van humane gestes ken
ik.
Toch zou het aardig zijn indien men dat
woord niet altijd voor op de tong had lig
gen.
Wij zouden het dan, dacht ik met elkaar
prettiger hebben.
Advertentie
1 -oem nevfvY, tl uü i
D
Armen-kandidaat. Henry Krajewski, voor
malig varkensfokker in Secaucus, in de
Amerikaanse staat New Jersey, die al
driemaal kandidaat heeft gestaan voor
de „partij der armen", zal in november
voor de vierde maal een gooi doen naar
het presidentschap van de Verenigde
Staten. „Ik zal het als kandidaat van de
arme lieden tegen twee miljonairs opne
men", aldus Krajewski. „Ik heb de Ame
rikanen meer te bieden dan Johnson of
Goldwater".
Bezoek. Het persbureau „Nieuw China",
meldt dat de Algerijnse president, Ben
Bella, een uitnodiging van president Ho
Tsji Minh om voor het einde van 1964
een bezoek aan Noord-Vietnam te bren
gen heeft aanvaard.
Wereldkampioen. De titel worst-eten-in
één-uur staat op naam van de 28-jarige
Amerikaan Dave Carter. Hij at in de
3600 tellen die hem waren toegestaan
drie meter en zesentachtig centimeter
worst. Lust u nog, eh.worst.
Veer gestremd. Het veer over de Lek
bij Wijk bij Duurstede-Maurik zal van
9 tot en met 15 september gestremd
zijn wegens herstelwerkzaamheden aan
de Veerweg aan de Gelderse zijde.
Advertentie
zijn onze zaken weer
's MIDDAGS NA 1 UUR
Gen. Cronjéstraat 113 en 130 - 132
Haarlem - Telefoon 55382
GASGRANATEN. In de Belgische plaats
Mater in het zuiden van Vlaanderen zijn
twee Duitse gasgranaten uit de Eerste
Wereldoorlog ontploft, gelukkig zonder
slachtoffers te maken.
Accent. De politie in Djakarta heeft een
beroep op de jonge meisjes gedaan om
geen pantalons of dergelijke kleding te
dragen waarin hun figuur geaccentueerd
wordt.
Correspondentie. Mevrouw Jacqueline Ken
nedy heeft een regeringskantoor met
vier kamers in New York in gebruik ge
nomen om de brieven die zij nog steeds
naar aanleiding van de moord op haar
echtgenoot ontvangt, te beantwoorden.
Tot dusver heeft zij meer dan een mil
joen brieven gekregen.
Ondervoed. Volgens een missie van het
Rode Kruis zijn in het gebied van San
Dionisio, in het noorden van Nicaragua,
in één maand veertig mensen van hon
ger omgekomen. Duizenden boeren zijn
ondervoed, aldus de missie die aandringt
op spoedmaatregelen.
President. De 71-jarige Zwitser Leopold
Boissier is afgetreden als president van
het internationale comité van het Rode
Kruis. Zijn opvolger is de 68-jarige Sa
muel Gonard, eveneens een Zwitser.
Critiek. Volgens het Italiaanse onafhanke
lijke weekblad „Espresso" heeft de on
langs overleden leider van de Italiaanse
communistische partij, Togliatti, noti
ties nagelaten, waarin hij critiek levert
op het communisme in de Sovjet-Unie.
Het partijbestuur zou besloten hebben de
notities te publiceren.
Eieren. In de Schotse stad Glasgow is
een vrouw aangehouden omdat zij drie
eieren naar de auto van het Britse vor
stenpaar had geworpen. De eieren raak
ten de wagen net niet. De vrouw, een
chic geklede dame, is ter observatie
naar een ziekenhuis overgebracht.
Zelfbestuur. De volksvertegenwoordiging
van Australisch Nieuw Guinea heeft een
motie aangenomen, waarin de Verenig
de Naties wordt verzocht het bereiken
van zelfbestuur niet te overhaasten.
„Dit zou maar tot chaos en bloedvergie
ten leiden".
