Washington verheugd over zege
van gematigde Frei in Chili
Amerikanen zien gunstige
toekomst voor Zuid-Amerika
fmm
Duitse babysit
steelt kleuter
Generaal De Gaulle zong
nationalistisch loflied
Internationale
honderd jaar
Artsenstaking kostte België
zeker zeventien miljoen frank
WERELDNIEUWS
BUSCHAUFFEUR
peett
GRATIS
OLYMPISCH SPEL
lil
Slag aan de Marne:
'erf Ifan Ifettewinkel
Britse para's herdachten
slag om Arnhem
Duitse rechterlijke
macht aan de
kaak gesteld
Westduits plan
voor de hereniging
Tyfoon Ruby eist
27 mensenlevens
Wie kinderen heeft,
moet Norit
in huis hebben
WE
I jNll
Op de
raatótcel
MAANDAG 7 SEPTEMBER 1964
Kopermijnen
Voorkeur
FRILEUSE
MOLENDIJK
K
S|
HEBT U EEN RIJBEWIJS?
DAN HEBBEN WIJ VOOR U EEN GOEDE BAAN
KIES EEN BOEIENDE BAAN BIJ EEN STERK BEDRIJF. KIES DE N.Z.H.
Minder mensen
V eiligheid
Aanvaring op St. Laurens
kost drie levens
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De verkiezingsover
winning van de gematigd progressieven in
Chili is door Washington bijna juichend
begroet. Het vooruitzicht op de verkiezing
van de Marxist Allende had de Verenigde
Staten schrik aangejaagd, vooral omdat
daardoor voor het eerst op wettige wijze
een regime a la Castro tot stand zou zijn
gekomen in Latijns-Amerika. De overwin
ning van Eduardo Frei geeft de Ameri
kaanse politici het vertrouwen dat de
mogelijkheid bestaat om Latijns-Amerika
te ontwikkelen langs democratische weg
en dat een afglijden naar uiterst links
vermeden kan worden.
President Johnson heeft al verklaard
dat de verkiezingsuitslag in Chili de hoop
op een stralende toekomst van het weste
lijk halfrond verstevigt Minister Rusk van
Buitenlandse Zaken legde de nadruk op
het voortbestaan van de democratie in Chi
li. De opgetogenheid van de Amerikanen
wordt vooral veroorzaakt door de neder
laag van Allende. Maar sommigen in
Washington staan ook wel aarzelend te
genover de progressiviteit van Frei, wiens
programma een radicale herziening in
houdt van het sociaal-economisch patroon
van Chili.
Die herziening zou een gevaar beteke
nen voor de kopermijnen die voor negen
tig percent Amerikaans eigendom zijn. Al
lende wilde de mijnen meteen nationali
seren, maar Frei schijnt de kat uit de
boom te willen kijken. Hij wil de moge
lijkheden onderzoeken om een groter deel
van de inkomsten uit de mijnen in Chi
leense handen te laten overgaan. De hier
bij betrokken Amerikaanse zakenkringen
uiten zich optimistisch over een mogelij
ke regeling, vooral omdat Frei Ameri
kaans kapitaal wil aantrekken. En dat zou
uiteraard bijzonder moeilijk gaan als hij
met nationalisering zou dreigen.
De verkiezingsuitslag in Chili is uitge
sproken gunstig als stimulans voor Ken-
Duizenden Turkse Cyprioten hebben
vorige week in de Syprische hoofd
stad Nicosia met spandoeken ge
demonstreerd tegen de Grieks-Cypri
sche blokkade van streken met een
Turks-Cyprische bevolking. Enkele
van de leuzen luiden: „Wij willen
voedsel zij vernietigen het". „Pa
tiënten en kinderen lijden honger".
„Leven is onmogelijk zonder eten,
drinken en brandstof".
nedy's „alliantie van de vooruitgang," het
ondersteuningsprogramma voor Latijns-
Amerika dat gebaseerd is op de veron
derstelling dat de landen daar zich gelei
delijk zullen ontwikkelen.
Tot nu toe is de uitvoering van dit pro
gramma van Amerika's vermoorde presi
dent nogal wat teleurstellend geweest, om
dat de dollars die voor de hulp bestemd
waren bij kleine klieken terecht kwamen
zonder dat er van vooruitgang gesproken
kon worden. Die teleurstellingen zijn voor
Johnson aanleiding geweest om het allian
tie-programma zachtjes naar de achter
grond te schuiven en over te gaan tot een
andere benadering van Latijns-Amerika.
Terwijl president Kennedy met financiële
steun de democratisering en een sociaal
economische ontwikkeling wilde stimu
leren in Latijns-Amerika. blijkt president
Johnson de voorkeur te geven aan stabiele
conservatieve regimes boven voortmodde
rende progressieve regeringen. Het stem
busresultaat in Chili bewijst, na de ver
kiezingsoverwinning van de eveneens pro
gressieve Belaunde in het aangrenzende
Peru, dat er in Latijns-Amerika toekomst
is voor parlementaire democratieën. En
die ontwikkeling zal Kennedy's program
ma voor de vooruitgang opnieuw in het
middelpunt van het Amerikaanse beleid
kunnen brengen.
Chilis was vorig jaar bovendien met 125
miljoen dollar het meest begunstigde land
van het vooruitgangsprogramma en daar
om kan de verkiezingswinst van de gema
tigd vooruitstrevenden wel beschouwd wor
den als een regelrecht succes van het pro
gramma.
Het is overigens kenmerkend dat Wash
ington bij de Chileense verkiezingen alle
hoop moest vestigen op 'n sociaal-demo
cratisch georiënteerde katholiek als Frei
wiens denkbeelden voor miljoenen conser
vatieve Amerikanen uiterst links zijn. Het
typeert de situatie in Latijns-Amerika en
andere ontwikkelingsgebieden waar naast
rechtse en linkse dictaturen, de parlemen-
Advertentie
Wjj brengen.de nieuwe lijn
HAUTE COIFFURE - SALON DE BEAUTÉ
Santpoorterplein 1 - Haarlem - Tel. 60643
ui
- Oii
r^k..
k-MBfnl' r:
iMigiktHiÉê 3.
Eduardo Frei, de nieuwgekozen pre
sident van Chili, maakt een
ov er winnaar sgebaar.
(Telefoto)
taire democratieën socialistische of neu-
tralistische vormen aannemen
Kennedy was de eerste Amerikaanse
president die de situatie doorzag en be
reid was om dergelijke democratieën te
steunen. Zelfs wilde hij openlijk helpen om
te streven naar afschaffing van de rechtse
dictaturen ten gunste van parlementaire
regimes. De wat rechtser geaarde John
son is nu realistisch genoeg om te pro
beren Chili een voorbeeld te maken voor
de nog dictatoriaal geregeerde buren van
het land in Latijns-Amerika.
Advertentie
In het werk van een
zit veel meer dan u denkt
Het bezit van een gewoon rijbewijs BE is voldoende; voor de opleiding
zorgen wij
Kom er eens over praten op onze KENNISMAKINGSAVOND
AANSTAANDE DINSDAG 8 SEPTEMBER van half acht tot negen uur.
U bent van harte welkom in onze KANTINE, LEIDSEVAART 396,
HAARLEM. De bussen van de lijnen 3, 6, 71 en 80 stoppen voor
de deur
NOORD-ZUID-HOLLANDSE VERVOER MAATSCHAPPIJ N.V.
NEU-ULM (AP) In heel West-Duits-
land zoekt de politie naar een achttien
maanden oude Amerikaanse baby die uit
Neu-Ulm ontvoerd is. De politie vermoedt
dat het meisje door de 28- jarige Duitse
vrouw Anna Klein is meegenomen.
Zij is bij het gezin van sergeant Sanders
vaak babysit geweest. Vrijdagmiddag was
zij bij Sanders gekomen om de kleine in
de kinderwagen mee uit te nemen. En ze
kwam niet terug.
Men tast in het duister over het motief.
Er is geen poging gedaan om chantage
te plegen op de familie Sanders die nog
een baby van zeven maanden heeft.
(Van onze correspondent)
PARIJS De president van de Franse
republiek, generaal De Gaulle, heeft zon
dag, omringd door acht ministers onder
wie premier Pompidou, voor het stand
beeld van Jeanne d'Arc in Reims ten
overstaan van een compacte menigte de
vijftigste verjaardag van de slag aan de
Marne plechtig herdacht. De generaal zag
er bleek en vermagerd uit.
Dit laatste openbare optreden in- Frank
rijk voor zijn grote reis door Zuid-Ameri-
ka die over twee weken begint, heeft het
staatshoofd aangegrepen om opnieuw een
vurig loflied te zingen op de „broederlijke
eensgezindheid en het patriottisch heroïs
me" dat de Fransen een halve eeuw gele
den demonstreerden om de vijand die het
grondgebied geschonden had hier op deze
plaats eindelijk tot stilstand te brengen.
De president van de republiek, die voor
deze gelegenheid in zijn generaals-uniform
was gestoken, gaf tijdens zijn toespraak
zijn gehoor bovendien een college in mi
litaire strategie en hoge krijgskunde dat
overigens bijzonder boeiend werd voorge
dragen en waarbij hij een fibrant homma
ge bracht aan de „zelfbeheersing en stand
vastigheid" van de toenmalige Franse op
perbevelhebber generaal Joffre. Een „lei
der die trots de vele tegenslagen die hij
tevoren ondervonden had, zijn vertrouwen
en evenwicht wist te bewaren" en zo een
nationale catastrofe voor het vaderland
bezwoer.
Op de weg naar Reims leek daarente
gen het publiek wat schaarser gezaaid dan
bij vorige tochten van het staatshoofd door
de Franse provincie Het druilerige weer
Advertentie
BRUSSEL (AP) Naar schatting 60.000
mensen hebben zondag in Brussel deel
genomen aan een mars ter gelegenheid
van het honderdjarig bestaan van de So
cialistische Internationale.
Een klein incident vond plaats voor
de tribune, waar socialistische kopstuk
ken, onder wie de onlangs gekozen voor
zitter van de Internationale, Bruno Pit-
terman, zaten.
Een groep pro-Chinese socialistische
jongelui riep leuzen als „Houdt Tsjombe
tegen" en „Spaak is een moordenaar".
(Van onze correspondent)
BRUSSEL De Belgische artsenstaking
heeft het ministerie van Landsverdediging
ongeveer 1 Yt miljoen gulden gekost. Er
zijn 36.142 artsen, die reserve-officieren
waren, opgeroepen. Hun rang varieerde
van vaandrig tot en met kolonel.
Drie zijn er niet opgekomen. Zij zijn
echter niet als deserteur beschouwd, omdat
hun wegblijven gemotiveerd bleek. Dat
heeft de minister van Landsverdediging
dezer dagen geantwoord op een vraag van
een van de leden van de Belgische Kamer.
Uit zijn antwoord blijkt dat hij lP/z mil
joen Belgische franken heeft betaald aan
soldij en vergoedingen voor de opgeroepen
geneesheren, 1% miljoen voor verblijfs
kosten en nog eens miljoen voor het
gebruik van eigen auto's.
De totale kosten van die staking bedra
gen zeventien miljoen franken en daarbij
moeten dan nog worden gevoegd die van
het verblijf in militaire ziekenhuizen en
dergelijke. Deze laatste zijn nog niet be
rekend.
werkte dan ook weinig mee. Bovendien
hadden de boerenorganisaties en de linkse
vakverenigingen en partijen hun aanhan
gers opgewekt door afwezigheid te schit
teren vanwege de politieke draai die de
president, naar zij vreesden, aan deze na
tionale herdenking wilde geven.
Opvallend was zeker dat generaal De
Gaulle de slag aan de Marne nadrukkelijk
voorstelde als een exclusieve Franse over
winning, ofschoon Engelse en Belgische
detachementen gisteren officieel wel deel
namen aan de militaire parade en ook de
ambassadeurs van beide geallieerde lan
den de ceremonie met hun aanwezigheid
vereerden. Opmerkelijk is eveneens ge
weest dat de generaal iedere toespeling
achterwege liet over de verbroedering tus
sen de beide voormalige vijanden, Frank
rijk en Duitsland, die niettemin nauwelijks
een jaar geleden door hemzelf bij de on
dertekening van het vriendschapsverdrag
met zoveel spectaculaire ophef was be
klonken.
Deze laatste trip van generaal De Gaul
le ging gepaard met uitzonderlijke veilig
heidsmaatregelen. De ontdekking die de
Franse politie zou hebben gedaan over een
beraamde aanslag die in augustus op ge
neraal De Gaulle beraamd zou zijn, heeft
de minister van Binnenlandse Zaken Ro
ger Frey kennelijk met een hernieuwde
en panische angst voor de bedreiging van
het leven van het staatshoofd vervuld.
Drie dagen tevoren was de illustere ka
thedraal van Reims voor het publiek her
metisch gesloten. Sinds een week waren
alle grenzen eveneens aan een bijzondere
strenge controle onderworpen.
Men zag gisteren even voor De Gaulle
zijn entrée maakte voorts politiemannen
in burger alle bloemstukken die bij het
monument waren gedeponeerd nauwgezet
betasten. Voor zover bekend heeft zich gis
teren echter geen enkel incident voorge
daan.
Reeds nu zijn alle leden van de gehei
me diensten gemobiliseerd, om te voorko
men dat het leven van de generaal tij
dens de langdurige reis die hij van twin
tig september af naar en door het veelal
wat troebele Zuid-Amerika gaat maken,
opnieuw in gevaar zou kunnen worden ge
bracht.
Op de Ginkelse heide bij Ede zijn zater
dagmiddag weer Britse parachutisten ge
land. Twintig jaar geleden waren het er
tienduizend. Nu, ter herdenking van de
slag om Arnhem, 64 manschappen van het
tiende parachutistenbataljon, die in twee
vliegtuigen werden aangevoerd.
Duizenden mensen zagen een vlotte
landing, waarbij echter één parachutist
zijn enkel verstuikte, doordat hij verkeerd
neer kwam.
Bij het monument presenteerde de com
mandant zijn manschappen aan luitenant
kolonel E. G. Lee, OBE, TD, die daarna
evenals burgemeester dr. P. J. Platteel
van Ede een krans legde aan de voet van
het monument. Vervolgens werd een krans
gelegd namens de Koninklijke Landmacht.
De korte herdenkingsplechtigheid werd
bijgewoond door acht parachutisten, die
twintig jaar geleden waren gedropt, onder
wie majoar Waugh en luitenant Humphe-
reys.
Met drie bussen werd de historische
route gereden via Wolfheze en Oosterbeek
naar Arnhem, waar men de omgeving van
de Rijnbrug bezocht, waar twintig jaar
geleden zo verbitterd is gevochten.
Gisteren hebben de parachutisten nog
een bezoek gebracht aan het Airborne-
kerkhof in Oosterbeek.
WEST BERLIJN (Reuter) Dr. Ossip
Flechtheim, hoogleraar in de politieke
wetenschappen aan de vrije universiteit
van West-Berlijn, heeft gisteren gezegd,
dat veertig van de 48 rechters van het
Westduitse Federale Hof van Justitie lid
van de nazi-partij zijn geweest. In een ar
tikel in het „Spandauer Volksblatt" schrijft
hij dat vele rechters, aanklagers en hoge
politie-officieren ontmaskerd zijn als mas
samoordenaars ten tijde van het nazi-be
wind. Het resultaat is echter dat zij in
functie zijn gebleven of gepensioneerd wer
den.
Flechtheim, die op de processen in Neu
renberg voor de Verenigde Staten als
openbare aanklager optrad, zei verder, dat
de Westduitse grondwet langzaam beroofd
wordt van iedere democratische inhoud.
Een open discussie van vraagstukken,
die van essentieel belang is voor het land,
is taboe. De democratie in West-Duits-
land wordt in gevaar gebracht door de
„samenwerking tussen de leiders van de
wapenindustrie en de steeds sterker wor
dende strijdkrachten".
De socialistische bond van Duitse stu
denten heeft het ontslag geëist van de
Westduitse staatssecretaris voor Econo
mische Samenwerking, Friederich Karl
Vialon. In een brief aan minister Walter
Scheel, de chef van Vialon, beschuldigen
de studenten Vialon ervan dat hij zich tij
dens de Tweede Wereldoorlog niet correct
heeft gedragen tegenover Joodse gevan
genen.
uüöiaioov iiir
NEW YORK (AP) Een groep invloed
rijke Westduitsers overweegt de merites
van een voorstel volgens hetwelk West-
Duitsland de Sovjet-Unie een krediet van
vele miljarden dollars zou aanbieden in
ruil voor de hereniging van Duitsland.
Dat schrijft de New York Herald Tribune
vandaag.
In een artikel uit Berlijn meldt het blad
verder, dat de initiatiefnemers zeer respec
tabele en invloedrijke politici en zakenlie
den zijn, die gemakkelijk toegang tot kan
selier Erhard hebben.
„Indien de Russen het voorstel verwer
pen, hebben de initiatiefnemers nog een
stok achter de deur. Zij zijn dan bereid
een groot, zij het bescheidener kredietont
wikkelingsplan voor te leggen aan Rus-
lands grootste communistische tegenspeler
China".
HONGKONG (AP) Het aantal slacht
offers van de tyfoon Ruby in Hongkong is
tot 27 gestegen. Het Panamese vracht
schip Dorar zonk in de haven waarbij
elf opvarenden verdronken.
Het schip Brigantine Laura is eveneens
gezonken. Hierbij is één lid van de be
manning verdronken. De tyfoon Ruby
heeft met zijn snelheid van 250 kilometer
per uur voor vele miljoenen guldens
schade aangericht en 50.000 vluchtelingen
uit communistisch China dakloos gemaakt.
Opgraving
Na die stok-oude olifant nu een ventje
van negenduizend jaar opgegraven. In
een grot bij Périgueux: zelfs de tanden
waren nog aanwezig en deskundigen kon
den zien dat zijnedele reumatiek heeft ge
had.
So what?
Laten wij eerlijk zijn: de man moet
pijn gehad hebben in de gewrichten, maar
hoe humaan we ook zijn u en ik en
wij allen tezamen niemand mag van
ons meelij verlangen met de ouwe sukke
laar. Wij hebben (lawewèlweze) wel ande
re zorgen aan 't hoofd.
De gave tanden laten verdergaande con
clusies toe: Wellicht werden negenduizend
jaar her, minder toffees gekauwd of: de
tandartsenijkunde stond op hoog niveau;
of: het menselijk gebit was van nature
sterker dan ons huidige. Ofschoon: één
opgegraven ventje maakt nog geen zomer.
Misschien was hij een uitzondering op een
rottige regel.
In ieder geval: altijd als ze weer eens
zo'n heel oud kereltje vinden word ik be
stormd door duizend nodeloze vragen:
Wat deed hij in Périgueux? Welke was
zijn status temidden van alle andere ou-
baasjes? Was hij gelukkig getrouwd? Miste
hij onze auto, onze elektra, onze Bies
heuvel, onze Rem? Wat deed zo'n man
's avonds zonder een bioscoop in wijde om
geving, zonder Rudi Carrell, zonder Pier,
zonder zelfs zijn dagelijkse krantje? Heeft
hij genoegen aan zijn kinderen beleefd?
Zou hij een beter leven hebben geleefd
als de boekdrukkunst, de aardappelpuree-
in-blik, De Bijenkorf, de weggpoiflessen
en Wim Kan er al geweest waren?
Misschien dat de wetenschap aan u
over weer negenduizend jaar ook een
opgraafboffertje heeft: zijn lange zijige
baard is geheel intact gebleven; hij moet
een groot hart en platvoeten hebben ge
had.
So what?
Niemand dan, die weten zal dat u groot
officier van Oranje Nassau, ereburger van
Druten en curator van het gymnasium
bent geweest; dat u Miepje hebt bemind.
Strandvonder of Staatsraad, busconduc
teur of krantenbezorger of minister van de
kroon; voddenman, ambassadeur of burge
meester van Geldrop en Zesgehuchten.
Laat het mannetje van Périgueux u
(eindelijk) tot nederigheid brengen.
Dan heeft het niet vruchteloos geleefd
om negenduizend jaar op de skeletten-
jagers te wachten.
Floris Flaneur
Advertentie
III! tllliffll
Norit is een
befaamd middel bij
gewone maag-en
darmstoornissen.
Maar Norit is meer:
Als kinderen ver
giftige stoffen
hebben gedronken
of gegeten kan
Norit levens
reddend z^n.Bel in
zo'n situatie direct
de dokter, maar
begin alvast Norit
te geven, véél Norit.
Vraag Norit bij
Uw apotheker
of drogist.
QUBEC (Reuter) Zaterdagavond is
bij dichte mist de Canadese ertsboot Lee-
cliffe Hall op de Sint Laurens in aan
varing gekomen met een Grieks vracht
schip. De Canadese boot is gezonken.
Toen het schip ten onder ging, sloeg
één van de reddingsboten om, waardoor
de tweede werktuigkundige, een roer
ganger en een kok zijn verdronken.
Het Griekse schip, de „Apollonia", kon
de reis op eigen kracht voortzeten. De
aanvaring gebeurde honderd kilometer
ten noordoosten van Quebec.
Raad. Zestien Chinese economische en
technische deskundigen zijn uit Peking
in Nairobi aangekomen. Zij zullen de
regering van Kenia raad geven bij de
besteding van de vijftig miljoen gulden
grote lening van China
Ban-de-bommen. De voormalige afge
vaardigde van de Zuidtiroolse Volkspar
tij Josef Raffeiner heeft een nieuwe par
tij onder de naam „Tiroler Heimat" op
gericht. Hij verwijt de Volkspartij dat
zij niet krachtig genoeg optreedt tegen
het plegen van bomaanslagen door
Duitstalige activisten.
Hartkwalen. In het gebied van Rijn en
Ruhr in West-Duitsland neemt het aan
tal mensen dat aan hartkwalen over
lijdt toe. In 1952 was dat IV/2 percent,
maar in 1963 21.8 percent.
Wervelstorm. Honkgong is getroffen door
de wervelstorm „Ruby". Vijftien men
sen werden gedood en 254 gewond. Vijf
endertig personen worden nog vermist.
Er werden windsnelheden van tweehon
derd kilometer per uur gemeten.
Retourtje. Buitenlanders die in Venezuela
wegens misdrijven worden veroordeeld
zullen voortaan naar de strafkolonie „El
Dorado" in het oosten van het land wor
den gezonden, waar zij geld kunnen
verdienen voor de reis naar hun land
van afkomst.
Opleiding. Premier Castro van Cuba heeft
gezegd, dat jongeren die na de leer
plichtige leeftijd een verdere opleiding
willen volgen, voorrechten zullen krij
gen op het gebied van de militaire
dienstplicht. Er zullen centra worden
gevormd voor militaire en middelbare
schoolopleiding. Het eerste jaar zal aan
militaire zaken zijn gewijd. Daarna volgt
de schoolopleiding, aldus Castro. Op Cu
ba geldt dienstplicht tussen 17 en 21 jaar
Kras. Antonio Esposito, een stevige Ita
liaan van over de honderd die mijnwer
ker is geweest en zich Garibaldi nog
kan herinneren, is in Cantanzaro in
Zuid-Italië voor de vijfde maal voor de
kerk getrouwd. Hij is zes jaar verloofd
geweest met Maria Mustara, die nu op
94-jarige leeftijd zijn vrouw is gewor
den. Antonio is op 14 maart 1864 gebo
ren. Zijn eerste vrouw kwam in 1908 om
bij een aardbeving.
Overleden. De voorzitter van de Ameri
kaanse communistische partij, Elisabeth
Gurley Flynn, is op 74-jarige leeftijd in
Moskou overleden. Zij kwam daar be
gin augustus aan voor een bezoek en
stierf na een korte ziekte.
Epidemie. Een cholera-epidemie op de
Philippijnen heeft tot dusver aan 42
mensen het leven gekost. 627 mensen
worden in afzondering gehouden. Men
vreest dat zij ook aan de ziekte lijden.
