Vaticaans concilie hervat met concelebratie in Sint Pieter Tussen paus en bisschoppen bestaat een broederschap Neef liep lelijk tegen de lamp VS roepen op tot eenheid in Z.-Vietnam Datum Britse verkiezingen wordt vandaag bekend Mendes-France keert zich af van Gaston Defferre Amerikaanse klacht over muur-incident Derdegraads- verhoren in Zuid-Afrika Sun volgt „Daily Herald" op Britten zijn van plan Indonesische agressie te weren Cubaanse piraten overvallen schip Turken mogen van Makarios wel in Famagusta lossen Ruimtereis van VS met 2 astronauten in begin van 1965 DINSDAG 15 SEPTEMBER 1964 7 Minder Zendbrief Mevrouw Meir vraagt om duidelijke taal tegen de Arabieren Kort nieuws Maar iedereen weet al dat het 15 oktober is Manifest PMF fel gekant tegen presidentieel regime Waterstofbom van VS Gaat Gerstenmaier met De Gaulle praten (Van onze correspondent) ROME De openingsplechtigheid van de derde zitting van het vatikaans concilie maandag droeg een zeer bijzonder karak ter, doordat voor het eerst in de Sint Pieter een mis werd opgedragen door de paus èn 24 concilievaders. Zulk een concelebratie was vele eeuwen geleden ook in de westerse wereld bij gro te plechtigheden gebruikelijk. In de ortho doxe kerk bestaat dat gebruik nog steeds. In de Sint Pieter heeft men, nu prelaten uit vele landen en uit alle vijf werelddelen aanwezig waren, op deze manier het oecu menische karakter van de kerk willen onderstrepen. Het was zeer ongewoon te zien hoe een heel grote ouwel werd gewijd en daarna door de paus in 25 stukjes werd gebroken, waarvan alle concelebrerenden hun deel gingen halen, om daarna allen tegelijk in diepe stilte te communiceren. De wijn werd gewijd in een grote miskelk, waarna ieder met een zilveren lepeltje, dat hem vooraf was gegeven, communiceerde. Hoewel er minder concilievaders aan wezig zijn dan bij de vorige zittingen Een overzicht van de opening van de derde zitting van het tweede Vati caanse Concilie in de Sint Pieterskerk in Rome. In het midden op de achter grond Paus Paulus VI tijdens het ce lebreren van de openingsmis. (Telefoto). in het geheel zijn er 2513; ruim vijfhon derd hebben in verband met hun leeftijd of zwakke gezondheid van de paus toe stemming gekregen in hun bisdommen te blijven was het in de kerk bijzonder vol. De plechtigheid duurde zeer lang. Het was ontzettend warm en benauwd. Het ge volg was dat enkele aanwezigen onwel werden. Vrij ernstig schijnt de toestand te zijn van kardinaal Mclntyre, de aarts bisschop van Los Angeles, die op het plechtigste ogenblik van de mis ineenzakte en op een baar de kerk uit werd gedra gen. Ook een waarnemer en een van de ceremoniemeesters van de paus bleken te gen het einde van de plechtigheid niet meer bestand tegen de drukkende atmos feer. In de toespraak van de paus trok een punt van groot belang de aandacht, name lijk zijn uiteenzetting over het primaat en de collegialiteit. De Heilige Vader begon met te herinneren aan het dogma over het primaat, zoals dat werd afgekondigd door het eerste vatikaanse concilie, en ging voort: „De huidige eveneens oecumeni sche synode maakt zich op om de leer inzake het primaat van de paus te beves tigen. Maar daarnaast is toch ook het doel de voorrechten van het episcopaat te om schrijven". De paus bracht hulde aan zijn vereerde voorganger Joannes XXIII die deze souvereine, heilige vergadering heeft bijeengeroepen. Even later haalde paus Paulus de woor den aan van de eerste zendbrief van Petrus, kapittel vijf, vers één, waarin men BERLIJN (AP) De Amerikaanse am bassadeur George McGhee heeft gisteren tegenover zijn Russische ambtgenoot in Oost-Berlijn geklaagd over de schietpartij van zondag bij de Berlijnse muur. In een brief aan ambassadeur Pyotr Abrazimov wees McGhee er op dat vele kogels in de Amerikaanse sector zijn terechtgekomen. Hij drong er bij Abrazimov op aan de nodige maatregelen te treffen om her haling van „dergelijk hoogst onverant woordelijk en onmenselijk optreden aan de Sovjetsector te voorkomen." De Russen zeggen in dergelijke gevallen dat zij niets te maken hebben met de han delingen van de soevereine staat Oost- Duitsland. Het Oostduitse persbureau A.D.N. heeft gisteren gemeld dat op het tijdstip van de grensschending zeer veel Westberlijnse po litie en Amerikaanse militairen aanwezig waren. „Dit wijst op een georganiseerde provocatie. Het blijkt ook uit de aanwe zigheid van verslaggevers en fotografen van het Springerconcern," aldus A.D.N. TEL AVIV (AFP) Mevrouw Golda Meir, de Israëlische minister van Bui tenlandse Zaken, heeft in een radiorede de grote mogendheden die de vrede in het Nabije Oosten graag gehandhaafd zien, uitgenodigd de Arabieren duidelijk te ver staan te geven dat zij geen agressie te gen Israël zullen dulden. Volgens de mi nister worden de Arabische dreigementen over het algemeen onderschat. Missionarissen omgekomen. De Arnhemse broeder-missionaris Hugo (Jaap Brits) van de congregatie van Mill-Hill is vermoedelijk op de vlucht voor op dringende rebellen met zijn boot op de Kongorivier omgeslagen en tezamen met drie nonnen verdronken. Naar Zuid-Afrika. In de eerste vijf maan den van dit jaar zijn 17.965 immigran ten Zuid-Afrika binnengekomen. Daar bij waren slechts 364 Nederlanders. Krant. In Barcelona is het eerste nummer verschenen van „Telex Express", de eer ste nieuwe Spaanse krant sinds 1940. Het blad, dat geen politieke richting zegt te hebben, is opgericht door een naamloze vennootschap waarvan de voornaamste aandeelhouders Catalaanse industriëlen lijn. Van onze correspondent) PARIJS De complete bevolking van het Franse bergdorpje Paray-sous-Mont- fort in het departement van de Vogezen heeft een deel van de zondag in de school banken moeten doorbrengen. Alle volwassen inwoners van het plaats je waren door de gendarme opgeroepen om zich aan de beproeving van een dictee te onderwerpen. Minder met de bedoeling de grofste overtredingen tegen de Franse grammatica en de foutieve vervoegingen der onregelmatige werkwoorden te ach terhalen dan wel om die verschillende handschriften eens op de keper te beschou wen. Sedert een jaar werden de burgemees ter, de pastoor, de notaris en andere no tabelen van het gehucht met anonieme brieven bestookt, die niets dan gemene insinuaties en lelijke woorden bevatten. Sinds diezelfde tijd werden in het dorp ook regelmatig hooibergen in brand gestoken en waterleidingen gesaboteerd. Alle pogingen de dader op het spoor te komen waren tot zondag echter vruchte loos gebleven. Aan de hand van het dictee is de boosdoener nu eindelijk ontmaskerd Hij is de 25-jarige neef van de burgemees ter, die persoonlijk deze „raaf", zoals in Frankrijk inspirators van roddelcampag nes en auteurs van anonieme dreigbrieven worden genoemd, achter slot en grendel heeft gezet. JOHANNESBURG (Reuter) Het Jo- hannesburgse blad Sunday Times heeft verklaringen gepubliceerd van drie men sen die gevangen hebben gezeten op grond van de „90-dagenwet". Zij zeggen daarin dat zij tijdens de verhoren zeer lang heb ben moeten staan. Een hunner zegt dat hij in de 69 uur dat hij verhooord is twaalf uur heeft mogen zitten en bij tus senpozen in totaal vier uur slaap heeft ge- noten. Een ander zegt dat hij een keer 40 uur aan één stuk is verhoord en een keer 35 uur. Beide malen moest hij steeds staan. Na de 40 uur was hij flauwgevallen Bij het tweede verhoor was hij na de 35 uur zo uitgeput, dat hij er maar in toe stemde een verklaring af te leggen. leest: ,,De ouderlingen die onder u zijn, vermaan ik, die een mede-ouderling ben, enz Dit „mede-ouderling" drukt, naar de paus meent, de broederschap tussen Petrus en de andere bisschoppen uit. Maar met nadruk zei hij toch ook, dat hij, als opvolger van Petrus, hun hoofd is, doch dat het nooit de bedoeling van dit leiderschap kan zijn aan de bisschoppen iets te ontnemen van het gezag dat hun toekomt. De opbouw van de kerk is echter hiërarchisch. Er moet een centraal hoofd zijn, vooral in deze tijd, nu het rooms- katholiek geloof bezig is zich steeds meer over de wereld te verspreiden. WASHINGTON (AP) De Verenigde Staten hebben op de politieke en militaire leiders in Zuid-Vietnam een beroep gedaan voorlopig hun geschillen te laten rusten en zich te concentreren op hun belangrijkste taak: de redding van het land. Dat heeft de Amerikaanse minister van Buitenland se Zaken Rusk maandag verklaard. Rusk zei op een persconferentie „dank baar" te zijn dat de opstand van zondag door rebellerende generaals in Zuid-Viet- nam niet geleid heeft tot een gewapend conflict met strijdkrachten die trouw zijn aan de regering van premier Ngoejen Khanh. De minister hoopte dat alle Zuid-Vietna- mese leiders het gevaar zullen erkennen dat schuilt in incidenten zoals die welke zondag hebben plaatsgevonden en dat zij er door aangespoord zullen worden nieuwe pogingen te doen voor eenheid en politieke stabiliteit. Premier Ngoejen Khanh van Zuid-Viet- nam keerde maandag in Saigon terug na het mislukken van de tegen hem gerichte staatsgreep. Hij begon onmiddellijk be sprekingen met een groep generaals die zijn bewind voor een val heeft behoed. Die zouden hem hebben gezegd dat hij zijn ge zag moet vergroten en niet aan politieke en godsdienstige druk moet toegeven. Intussen betoogden ongeveer duizend stu denten in de straten van Saigon met span doeken en leuzen waarin „contra-revoluti onaire staatsgrepen" en neutralisme wer den veroordeeld. Generaal Khanh had ook een onderhoud van ruim een uur met de Amerikaanse ambassadeur, generaal Max well Taylor, die kort tevoren uit Amerika was teruggekeerd. Daarbij was ook aan wezig het waarnemend staatshoofd van Zuid-Vietnam, generaal-majoor Doeon van Minh. LONDEN (AP) De „Daily Herald," het blad dat 52 jaar lang de loyale spreek buis is geweest van de Engelse Labour Party (de socialisten), is gisteren voor het laatst verschenen. Het heeft plaatsge maakt voor een blad dat zegt afgestemd te zijn op het welvaartstijdperk. De Herald, die lange tijd met verlies heeft gewerkt, wordt nu opgevolgd door the Sun". De Sun is van plan om na een uitge breide publiciteitscampagne, die meer dan 3,5 miljoen gulden heeft gekost, zich een plaats te verwerven onder de groten in de Britse pers. De Herald had een oplage van 1,2 mil joen exemplaren per dag, te weinig om rendabel te zijn in gezelschap van de gro te Britse kranten. LONDEN (AFP en AP) De Britse verkiezingen zullen vermoedelijk donder dag vijftien oktober gehouden worden. Premier Douglas-Home is gisteravond naar Schotland gevlogen om met koningin Elisabeth II overleg te plegen over het ontbinden van het parlement en het uit schrijven van nationale verkiezingen. Van middag zal de datum van de verkiezingen officieel bekend worden gemaakt. Douglas-Home moet de koningin eerst raadplegen omdat zij kan overgaan tot ont binding van het parlement op advies van de premier. Daarna pas kan hij de ver kiezingsproclamatie uitvaardigen. Hij heeft de nacht doorgebracht op Balmoral Castle en vanochtend de koningin ontmoet. Volgende week vrijdag zal het Britse parlement officieel worden ontbonden. De laatste fase van de verkiezingsstrijd zal direct daarna met redevoeringen van Sir Alec en oppositieleider Herald Wilson in alle grote Britse steden beginnen. Het geheim, dat Sir Alec zijn landgeno ten zal verklappen, is volgens onze corres pondent in Londen al weken aan iedereen bekend:'vijftien oktober is de grote dag. Dat hebben al ettelijke keren de Britse dagbladen aangekondigd. De klucht wordt door de conservatieve bladen meegespeeld. De „Daily Tele graph" van vanmorgen verklaart, geheel in Tory-stijl, dat „De premier terug van zijn audiëntie bij de koningin, bekend zal maken dat de algemene verkiezingen op vijftien oktober zullen plaatsvinden". Maar de socialisten lachen schamper om alle „geheimzinnigheid" rond de belangrijke datum. De Britse liberale partij spreekt zich in haar verkiezingsmanifest uit voor toetre ding van Groot-Brittannië tot een Europese politieke en economische gemeenschap. Zij is, evenals Labour, tegen een onafhanke lijke Britse kemstrijdmacht. De politieke instellingen van de NAVO moeten worden gereorganiseerd. Er moet een „krachtig politiek-militair secretariaat" komen. De (Van onze correspondent) PARIJS De vroegere Franse minis ter-president Pierre Mendes-France, die, ofschoon hij zich sinds ruim zes jaren uit de actieve politiek heeft teruggetrokken, door velen toch nog altijd werd beschouwd als de belangrijkste figuur van de linkse oppositie, schijnt nu de laatste banden met zijn geestverwanten te hebben verbroken. In de „Courrier de la République", een maandblad waarvoor PMF de redactione le en politieke verantwoordelijkheid draagt, werd dezer dagen scherp stelling genomen tegen het presidentiële regime zoals dat in Frankrijk en ook in Amerika wordt uitgeoefend, omdat het tot de „de politisering van het kiezerskorps moet lei den." „Niets is gevaarlijker," zo luidt de con clusie van deze beschouwing, „dan de op vatting te verspreiden en te stimuleren dat alle grote problemen van de binnen- en de buitenlandse politiek zouden kunnen wor den opgelost door één enkele man, die al le verantwoordelijkheden aanvaardt om in ruil steeds meer volmachten onder steeds minder controles te vragen." Het richt snoer van Mendes-France blijft dan ook: „een regering, een assemblée, een plan." Deze nadrukkelijke bevestiging van de complete afwijzing van de huidige grond wet die de socialistische kandidaat voor het presidentschap Gaston Defferre en zijn supporters met enkele slagen om de arm wel hebben erkend, bewijst dat Men des-France zich nu van de campagne van de burgemeester van Marseille duidelijk wenst te distantiëren. Die verwijdering werd gisteren trou wens nog eens bevestigd door een passa ge uit een lang artikel van de hoofdredac teur van „l'Express", Jean-Jacques Ser- van-Schreiber, welk orgaan algemeen nog altijd als de officieuze spreektrompet van Mendes-France werd beschouwd. Servan- Schreiber, wiens uitstekende, politieke analyses men in zijn weekblad lange tijd heeft moeten missen doordat hij als ma nager optrad van Gaston Defferre, erkent nu dat er zich tussen hem en Mendes France „geen breuk maar wel een ver schil van mening heeft voorgedaan". Servan-Schreiber weigert Mendes-Fran ce te volgen in diens overtuiging „dat al les wat sinds 1958 in Frankrijk's politiek gebeurd, gegroeid, gegrondvest is en bloc zou moeten worden verworpen met inbe grip van de grondwet." In theorie en in absolute termen gespro ken een „juiste opvatting," meent Servan Schreiber, „maar die tevens zou leiden tot het resultaat dat men het kind met het badwater wegsmijt." De hoofdredacteur van „l'Express" neemt nu voor het eerst sedert de oprich ting van zijn weekblad openlijk stelling te gen Mendes-France, doch ontkent niette min dat zijn krant zich in dienst van Gas ton Defferre zou hebben gesteld. Volgende week komt „l'Express" in een nieuwe en gemoderniseerde vorm uit om in de eerste plaats „informatie magazine' te worden. Servan-Schreiber heeft in zijn lange rentrée-artikel eveneens de onder handelingen uit de doeken gedaan, die hij in de voorzomer met de krantenmagnaat Prouvost, uitgever van Paris Match, heeft gevoerd om tot een nauwe samenwerking te komen, die tenslotte op de onaanvaard bare eisen van de wederpartij is afge sprongen. Maar welke precies die eisen waren heeft „l'Express" tot dusver niet onthuld. ANN ARBOR (AFP) De Amerikaanse kerngeleerde dr. Edward Teller heeft ge zegd dat de Amerikaanse waterstofbom geen radio-actieve neerslag meer geeft. Men zou een bomkrater kunnen binnen gaan zonder gevaar voor de gezondheid zei hij op een vergadering van de Ame rican Nuclear Society. Hij leverde critiek op de regering, om dat zij te veel geheim houdt over de bom Hij zei, dat een toekomstig gebruik van de bom kan zijn om waterdamp uit de atmos feer te halen en water te brengen op de droge oppervlakte van de maan. Honderdtwintig dagen hebben vier Russische kosmonauten doorgebracht in een cabine waarmee een ruimte- vlucht werd nagebootst. (Telefoto). partij koestert grote verwachtingen van de Verenigde Naties. Een internationaal poli- tieleger acht zij zeer gewenst. Tussen werkgevers en werknemers moe ten betrekkingen van deelgenootschap wor den geschapen. De arbeiders moeten in de raden van commissarissen vertegenwoor digd zijn. De werkgevers dienen twee der den van de sociale lasten voor hun reke ning te nemen. De liberale partij belooft aan Schotland en Wales een eigen volks vertegenwoordiging. Jaarlijks moeten er een half miljoen woningen worden ge bouwd. NEW YORK (Reuter en AP) De mi nister van Binnenlandse Zaken van Malei sië Dato Abdoel Rahman heeft Indonesië gisteren in de Veiligheidsraad beschuldigd van „aanmatigende, onverantwoordelijke en neo-kolonistische daden" jegens Malei sië. Indonesië antwoordde bij monde van onder-minister van Buitenlandse Zaken. Soedjarwo Tjondronegoro, dat het vergel dingsmaatregelen zal nemen als het door Groot-Brittannië wordt aangevallen. Tjondronegoro citeerde een bericht uit de New York Times, waarin betrouwbare Londense zegslieden hebben gezegd, dat Groot-Brittannië heeft besloten militaire maatregelen te nemen tegen nieuwe Indo nesische aanvallen op Malakka. De Britten zijn bereid, aldus onze cor respondent in Londen, elke Indonesische agressie op de Federatie van Maleisië te beantwoorden met luchtaanvallen op Indo nesische bases. Opnieuw zijn squadrons gevechtsvliegtuigen, bommenwerpers en verkenningstoestellen naar de grote lucht machtbasis in Singapore gedirigeerd, waar al enkele grote versterkingen voor de R A.F. zijn gearriveerd. Enkele batterijen Blood Hound-raketten, die nabij Singapore staan opgesteld, kun nen elk moment in werking treden. De Blood Hound-raketten zijn speciaal ont worpen voor de bestrijding van vijandelij ke vliegtuigen. De raketten kunnen wor den uitgerust met atoomkoppen. Volgens een militaire deskundige is de R.A.F. in staat binnen enkele uren de verst verwij derde Indonesische militaire basis met zware bommen te bestoken. Soekarno zal een openlijke oorlog tegen Maleisië en de Gemenebest-bondgenoten Brittannië, Nieuw-Zeeland en Australië nimmer beginnen, is de mening van vele Britse politici. De gezamenlijke Gemene best-strijdkrachten zijn in staat om de In donesische legers te verslaan. Maar het is vrijwel zeker, dat de Indonesische pre sident geprest door de grote commu nistische partij door zal gaan met zijn beruchte „politiek van de directe militai re confrontatie." Het tergende junglespel van de guerrillaoorlog in de wouden van Serawak en Noord-Bomeo zal niet worden stopgezet. PANAMA (AP) Een woordvoerder van de Cubaanse ballingen heeft maandag verklaard, dat anti-Castro commando's zondagavond in de Caribische zee een Cu baans schip hebben aangevallen, dat sui ker naar een communistisch land vervoer de. Hij beschikte niet over inlichtingen over de resultaten van de aanval. In Panama wordt het mogelijk geacht, dat de commando's een Spaans schip aan' gevallen hebben. Maandag zijn namelijk twintig bemanningsleden van het branden de Spaanse vrachtschip Sierra Iranzazu op gepikt van een vlot, dat zestig mijl van de oostpunt van Cuba ronddreef. Van de twintig mannen op het vlot was er een zwaar gewond. Twee anderen waren dood. De redding werd verricht door het Ne derlandse schip G. Thulin dat met de over levenden naar het tot de Bahama's beho rende eiland San Salvador onderweg is. De oorzaak van de brand is nog niet bekend. In Panama wordt het mogelijk geacht, dat de commando's joegen op de „Siërra Maestra," een van de grootste schepen van de Cubaanse koopvaardijvloot. De „Siërra Maestra" is woensdag het Pana makanaal gepasseerd en met 10.000 zak ken suiker onderweg naar communistisch China. NICOSIA (Reuter en A.P.) De Turk se regering gaat de geïsoleerde Turks- Cyprische bevolking van Kokkina recht streeks bevoorraden. Dit is gisteren in Ankara na afloop van een kabinetsverga dering onder minister-president Inönü be kendgemaakt. De bevelhebber van de vredesmacht van de Verenigde Naties, generaal Thimajja, en de belanghebbende landen zijn van het besluit op de hoogte gesteld. De Turkse regering is bereid het schip naar Famagusta te zenden, op voorwaar de dat de VN-troepen toezicht op het los sen houden en voor het vervoer naar Kokkina zorgen. De vaart naar Kokkina zou neerkomen op verbreking van de blok kade. De Cyprische regering heeft gezegd dat een dergelijke vaart als een invasie zou worden beschouwd. President Makarios is bereid een Turks schip toe te staan in Famagusta voedsel en kleding te lossen. Dit werd gisteren bekend gemaakt na enkele gesprekken tus sen Makarios en de bijzondere vertegen woordiger van de V.N., Galo Plaza. Na 16 september, de dag waarop da Turks-Griekse vestigingsovereenkomst af loopt, zullen 1810 Grieken Turkije moeten verlaten. Zij krijgen tien dagen om zich reisvaardig te maken. De dan nog in Tur kije aanwezige Grieken in totaal drie duizend krijgen geen verlenging van hun verblijfsvergunning. Binnen afzienbare tijd zullen alle Grieken uit Turkije ver dwenen zijn. KAAP KENNEDY (Reuter) De eersta Amerikaanse ruimtevaart met twee man is nu definitief uitgesteld tot volgend jaar. Dit heeft het bureau voor ruimtevaart meegedeeld. Het was van plan in decem ber twee man tegelijk de ruimte in te stu ren, maar er is vertraging in de uitvoe ring van het plan ontstaan. Een raket is door de bliksem getroffen. Ook hebben de stormen Cleo en Dora grote schade aan gericht. Men hoopt het tweetal nu in het eerste kwartaal van het komende jaar te kunnen lanceren. Warmterecord. Het kwik stond gisteren in Parijs op 30.7 graden Celsius, waarmee alle records voor 14 september gebro ken zijn sinds het Parijse weerbureau in 1873 geopend werd. De Russische posterijen geven een postzegel in de waarde 4 kopeken uit ter nagedachtenis aan de Indische premier Jahawarlal Nehroe, die dit jaar is overleden. BONN (AFP) Het door de voorzitter van de Westduitse Bondsdag, Eugen Gerstenmaier, geopperde denkbeeld over de vorming van twee machtscentra binnen de NAVO een Amerikaans en een Euro pees heeft zo zeer de belangstelling van president De Gaulle gewekt, dat deze Gerstenmaier heeft uitgenodigd voor een gesprek tijdens diens officiële bezoek aan Parijs op 21 oktober. Dat schreef maan dag het Westduitse weekblad „Der Spie gel". Gerstenmaier had deze nieuwe or ganisatievorm, die volgens hem de crisis binnen de NAVO zou kunnen opheffen, in een toespraak in mei in Tokio vergeleken met een ellips.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1964 | | pagina 7