De Verenigde Staten balanceren in
Zuidoost-Azië op rand van oorlog
Amerikaanse pers uit
critiek op regering
HET WEER
Bevolking is niet enthousiast
en vindt het „schijnvertoning'
Tweespalt tussen r.-k. kerk
en socialistische partij
Margarine vandaag
een cent duurder
Meerderheid voor
socialisten in
Zweedse Kamer
Malta na honderdvijftig jaar onafhankelijk
Hogere lonen
stuwden verkoop
van auto's omhoog
Sleepboten behoeden
Italiaans schip
voor kapseizen
|W% I
49e JAARGANG NUMMER 269
MAANDAG 21 SEPTEMBER 1964
Spoken'
Zevende vloot
TOESTAND IN LAOS EN ZUID VIETNAM
éee MORRIS 'êeforeijou êuy!
NAPPA- EN SUÈDE JASJES
Afnemend buiig
Levenslang tegen
Wolff geëist
Beloning
Kwart eeuw
In de krant van heden
Het woord is aan
750755
Victoria
Cominoi
Mostf
Birkirkara
Rabat* Qormi'
.VALET TA
Tarxien
GIBRALTAR
MALTA
CYPRUS
NOORD
VIETNAi
Golf van]
bzTonkin
^LoMnfl A\\A\\\\Një' t
CAMBODJA
Gotf vair.
SiamS
ZUIDJIETNAM—
B«zat door:
Patat Lao
Vict Cong
64517|V.
WASHINGTON (AFP, AP en Reuter)
„De Verenigde Staten maken zich ge
reed om over de rand van de oorlog te
stappen en om nieuwe oorlogsdaden te
gen Noord-Vietnam te bedrijven". Dit
schreef het Chinese Volksdagblad gisteren
in een hoofdartikel naar aanleiding van
het nieuwe incident in de Golf van Ton
kin. Maar na de verklaring, die minister
van Defensie McNamara zaterdag heeft
afgelegd, wordt het incident door de Ame
rikaanse regering blijkbaar als gesloten
beschouwd.
Robert McNamara zei zaterdag, dat
twee Amerikaanse torpedoboot jagers in de
Golf van Tonkin het vuur hebben geopend
bij de nadering van vier schepen, waar
van de identiteit niet is vastgesteld. De
vier schepen voeren weg zonder de torpe-
dobootjagers genoeg genaderd te zijn om
te kunnen schieten.
De Amerikaanse schepen hebben eerst
waarschuwingsschoten gelost, waarop niet
gereageerd werd, „terwijl de aankomende
schepen naar richting en snelheid te oor
delen vijandige bedoelingen koesterden".
De Amerikanen hebben daarna het vuur
geopend. Het incident gebeurde 65 kilome
ter uit de kust.
„De Amerikaanse vloot moet de Golf
van Tonkin verlaten", zegt het Russische
persbureau Tass. „Het is belachelijk dat
Amerikaanse oorlogsschepen maar schie
ten op alles wat op het radarscherm komt.
Voor ieder weldenkend mens is het dui
delijk waartoe zulke piraterij in open zee
kan leiden".
De New York Times schrijft dat Mc-
Namara's „bondige verklaring" onvoldoen
de is: Een groot deel van de wereld zal
zich onvermijdelijk afvragen of de Ameri
kaanse schepen geldige gronden hadden
om het vuur te openen.
De New York Herald Tribune uit het
vermoeden dat de bevelhebbers van de
schepen uit zenuwachtigheid op „spoken"
hebben geschoten of dat de aanvallers in
het geheel geen aanvallers waren maar
Zuidvietnamese patrouillevaartuigen die
verder naar het noorden voeren dan zij
gemachtigd waren. Zelfs is het mogelijk
dat de Amerikaanse schepen heimelijke
Zuidvietnamese operaties tegen Noord-
Vietnam dekten of een speciale verken
ningsopdracht uitvoerden.
Noord-Vietnam heeft de voorzitter van
de Internationale Controle Commissie voor
Indo-China gevraagd een spoedbijeen-
komst te beleggen om het nieuwste inci
dent in de Golf van Tonkin te onderzoeken.
De Amerikaanse zevende vloot, die vrj-
dag opnieuw betrokken raakte bij een inci
dent in de Golf van Tonkin, overtreft vol
gens onze correspondent in Washington in
kracht en omvang alle andere marine
eenheden die de V.S. ter beschikking staan.
Haar operatieterrëin beslaat een vijfde ge
deelte van het aardoppervlak: het strekt
zich van de Beringstraat in het noorden,
via de Japanse Zee en de Straat van For
mosa, uit tot Nieuw-Zeeland, Australië en
het zuidpoolgebied, en van Hawai in het
oosten tot aan de Indische Oceaan in het
westen. In dit gebied gaat de zon niet
onder, maar beschijnt, doordat de datum-
grens dwars door de Pacific loopt, gelijk
tijdig onderdelen van de vloot die volgens
De margarine is vandaag weer een cent
per pakje van 250 gram duurder geworden.
De verhoging is volgens de bond van
Nederlandse margarinefabrikanten het ge
volg van het prjjsverloop van oliën en
vetten op de wereldmarkt.
Advertentie
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAA1 (8IJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Verwachting tot morgenavond:
Koude nacht met weinig wind
en in het binnenland plaatselijk
nachtvorst. Vanavond en van
nacht nog hier en daar een bui.
Morgen overdag op de meeste
plaatsen droog weer met zon
nige perioden. Zwakke tot ma
tige zuidwestelijke wind. Iets
hogere middagtemperaturen dan
vandaag.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
ithaisc mtKH.] V«
I vcmAATsine i
THAILANO J
Rlnnbnti t
Bangkok
de kalender op twee verschillende dagen
patrouilleren.
De totale sterkte bestaat uit ongeveer
150 schepen, die zich gesteund weten door
900 vliegtuigen van allerlei soort. Zestig
van deze toestellen werden ingezet bij de
Amerikaanse represaillemaatregelen te
gen Noord-Vietnam in augustus jongstle
den. De vloot telt 80.000 manschappen,
waaronder 30.000 mariniers. Vlaggeschip
is de atoomkruiser „Oklahoma City".
STOCKHOLM (Reuter/AFP) In Zwe
den hebben de regerende sociaal-demo
craten bij de verkiezingen van gisteren
voor de Tweede Kamer volgens de voor
lopige uitslag de absolute meerderheid
behaald.
De 233 zetels zullen in de nieuwe kamer
als volgt verdeeld zijn
sociaal-democraten 117 (winst drie)
liberalen 40 (ongewijzigd)
centristen 37 (winst 3)
conservatieven 28 (verlies 11)
communisten 8 (winst 3)
burger-verbond 3 (bestond in 1960 nog
niet).
De nieuwe kamer telt een zetel meer
dan de oude in verband met de bevolkings
toename.
Premier Tage Erlander's sociaal-demo
craten, die al 32 jaar aan de regering zijn,
kregen met hun 117 zetels juist de abso
lute meerderheid. Zij zullen nu zonder de
steun van de communisten kunnen regeren.
De voorlopige cijfers kunnen nog wijziging
ondergaan in verband met de stemmen die
per post zijn uitgebracht.
Nauwelijks tachtig percent Van de vijf
miljoen kiezers trok naar de stembureaus.
Dat is iets minder dan vier jaar geleden.
Vele Zweden zijn blijkbaar door het
slechte weer afgeschrikt voor de gang naar
de stembureaus.
De Italiaanse bulkcarrier Orfeo wordt
na de aanvaring met het Noorse
schip Visund door twintig sleepboten
vastgezet op de noordwal van de
Nieuwe Waterweg. Bij hoogwater
werd het schip vlotgebracht en naar
de Waalhaven in Rotterdam gesleept.
De zevende vloot bracht in de Tweede
Wereldoorlog een primeur in de geschie
denis van de zee-oorlog op haar naam.
Bij Midway, waar ongenadig wraak werd
genomen voor de verraderlijke Japanse
aanval op Pearl Harbour, was het name
lijk voor de eerste keer dat een slag werd
beslist door de vliegdekschepen. Drie van
deze reusachtige vaartuigen nemen ook
nu een belangrijke plaats in de vloot in.
De „Constellation", met een waterver
plaatsing van ongeveer 76.000 ton, is de
grootste en modernste en heeft ongeveer
honderd vliegtuigen aan boord, de beide
andere, de „Ticonderoga" en de „Bon-
homme Richard", die aanmerkelijk klei
ner zijn, hebben er circa tachtig. Een
derde deel van deze met kernwapens uit
geruste toestellen is onafgebroken in de
lucht.
De vuurkracht van de met kernraketten
uitgeruste kruisers is voldoende om ge
heel China en een groot deel van zuide
lijk, oostelijk en noordelijk Rusland te be
strijken.
De taak van de zevende vloot is echter
niet slechts om zo nodig oorlog te voeren,
maar vooral om een verrassing onmoge
lijk te maken. In de „barrier Pacific,"
de denkbeeldige gordel die zich uitstrekt
tussen Alaska en Midway, wordt iedere
communistische manoeuvre door patrouil
lerende schepen en vliegtuigen gecontro
leerd.
Een groot aantal boten verzorgt vanuit
Singapore, Hongkong, Bangkok, Yokosuka
in Japan en Subic Bay op de Philippijnen
de bevoorrading van de vloot, die door
haar bijna onbegrensde macht een belang
rijke factor is geworden in Amerika's po
litiek ten aanzien van Zuidoost-Azië.
MüNCHEN (AFP). De openbare aan
klager heeft maandagochtend in München
levenslange gevangenisstraf geëist tegen de
64-jarige voormalige S.S.-generaal Karl
Wolff, adjudant van Himmler en verbin
dingsofficier tussen deze en Hitler. Wolff
wordt beschuldigd van medeverantwoorde
lijkheid voor moord op 300.000 mensen.
President Charles de Gaulle van
Frankrijk is zondag zijn reis begon
nen die hem door de landen van
Zuid-Amerika zal voeren. Voor zijn
vertrek van het vliegveld Orly in
specteerde De Gaulle een erewacht.
Links van hem loopt Pompidou.
Telefoto
(Van onze correspondent)
LONDEN Vandaag heeft het Britse
Gemenebest er een nieuw probleempje
bij gekregen Malta, 360.000 inwoners, de
negentiende Engelse kolonie die onafhan
kelijkheid kreeg. De feestelijkheden wer
den overschaduwd door de gemengde ge
voelens van de bevolking. Mintofs socialis
tische partij organiseerde gedurende het
weekeinde demonstraties. De Britse geme
nebest-minister Duncan Sandys werd ont
vangen met spandoeken waarop stond:
„Sandys go home", „Malta verkocht"
stond er op andere opschriften. Er werd
voor gezorgd dat de hertog van Edinburgh
die koningin Elizabeth bij de onafhanke
lijkheidsceremonie vertegenwoordigde, niet
het gebouw van de socialistische partij be
hoefde te passeren, daarop wapperde de
Maltese vlag halfstok. Zijn auto werd met
stenen bekogeld.
Een halve eeuw geleden was Malta nog
een van de belangrijkste symbolen van
Engelands wereldmacht. Het was immers
het hoofdkwartier van de Britse Middel-
landse-Zeevloot en onmisbaar als bunker
station en reparatie-inrichting. Malta
vormde een van de belangrijkste schakels
van het eens zo grote Britse imperium.
Na de laatste oorlog werd Malta's bevol
king collectief voor haar dapperheid onder
de Duitse bombardementen beloond met
het George Cross. Maar de werkgelegen
heid werd al gauw schaars, omdat de be
tekenis van het eiland als marinebasis snel
afnam. Malta bezit nu eigenlijk alleen nog
maar toeristische betekenis, al tracht men
er de lichte industrie uit te breiden. De
arbeidsbeurzen bezitten een apart loket
„emigratie". Dit spreekt boekdelen. Des
kundigen hebben een jaarlijkse emigratie
van 10.000 mensen aanbevolen, maar de
regering wil om niet te veel geschool
de arbeidskrachten te verliezen het kal
mer aan doen, namelijk 35.000 in vijf
jaar.
Behalve de economische moeilijkheden,
is er de interne strijd tussen Mintofs so
cialistische partij en de rooms-katholieke
kerk die daar nog nauwelijks haar intrede
in de nieuwe tijd heeft gedaan. Door al
deze moeilijkheden-ligt er een zware scha
duw over de feestvreugde.
Malta's toestand is sinds het 150 jaar
geleden na Napoleons nederlaag om Britse
bescherming vroeg, altijd zorgelijk ge
weest. Commercieel heeft dit Britse fort
in de Middellandse Zee zich nooit kunnen
bedruipen, maar de levensstandaard was
dank zij de Engelsen hoger dan in de om
ringende gebieden. Ook na de onafhanke
lijkheid wil Londen proberen Malta econo
misch op de been te houden. Het heeft
gedurende tien jaar een bedrag van vijf
tig miljoen pond sterling aan leningen en
schenkingen toegezegd, om het eiland een
adempauze te geven.
Deze regeling vormt een onderdeel van
de defensieafspraak zonder basis geen
geld! die Engeland het recht geeft op.
een militair steunpunt. Malta heeft nog wel
degelijk enig militair belang voor Enge
land, hoewel het in dit nucleaire tijdsge
wricht niet meer onontbeerlijk is. Doch
wanneer het in Cyprus, Lybië en Aden
misloopt zal Malta weer aan belangrijk
heid kunnen winnen.
Snel succes is echter niet te verwach
ten. Volgens deskundigen van de V.N. zal
het vijftien tot 25 jaar duren voordat Mal
ta economisch levensvatbaar kan worden,
't Tempo van de industrialisering ging on
danks Engelands financiële hulp tergend
langzaam. Dr. Borg Oliviers Nationale Par
tij zal zich alleen kunnen handhaven als
er positieve resultaten worden bereikt.
Indien Min tof toeschietelijker zou wor
den tegenover de roomse kerk zouden zijn
dynamiek en energie een waardevol ele
ment kunnen worden bij de economische
opbouw. Het heeft vooral Mintofs woede
opgewekt dat bepaalde privileges van de
kerk in de grondwet zijn vastgelegd. Maar
de Maltese Labour Party welke aangekon
digd heeft de grondwet te zullen wijzigen,
zodra zij daartoe de kans krijgt, schijnt
in feite wel bereid tot een compromis. De
partij eist echter eerst opheffing van het
kerkelijke verbod voor de gelovigen om
kennis te nemen van Labour-lectuur. Ve
len zien pas een oplossing van het conflict
als de kerk zich hervormt en daarvan is
nog niets te bespeuren.
Maar Malta's welvaart hangt in de eer
ste plaats af van grotere export, welke
profijt kan trekken van de nabijheid van
het Europese vasteland en van de goed
kope arbeidskrachten. Nieuwe afzetgebie
den zijn Australië en Canada waar vele
Maltesers zich hebben gevestigd en ook
Noord-Afrika.
Tegen het einde van het jaar zal de Brit
se marinewerf, welke tot nu toe de
grootste inkomstenbron van het eiland was
voor burgerlijk gebruik gereed zijn. Verder
is er het denkbeeld om van Malta een
vrijhaven te maken waar zonder de nor
male douanerechten goederen kunnen wor
den vervaardigd of bewerkt. Het eerste
vijfjarenplan was door de al te voorzichti
ge aanpak niet bepaald een succes. Maar
het tweede dat juist begonnen is schijnt
meer kansen te maken. Het voornemen is
verder om van Malta het belangrijkste toe
ristencentrum in de Middellandse Zee te
maken.
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2
Beeldverhalen 2, 5
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws3
Radio en t.v4
Kunst 4
Feuilleton 5
In de Vishal en op zee5
Uit stad en omgeving5, 6, 13
Economisch nieuws 7
Beurs 7
Scheepsberichten 7
Topsy 8
Sport 9 10, 11, 12, 13
Luidsprekers15
Dit nummer bestaat uit
zestien pagina's
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat. 9-11 u.
Telef. a dm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR V EL S EN - IJ M UI DE N. SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement per week 75 cent, per kwartaal
9,75, franco per post 11,—. Losse
nummers, afgehaald aan ons bureau, 20 cent
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adjunct Hoofdredacteur E. Koning -X- Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directeur: Mr. H. C. van der Mije
Albert Einstein:
De wereld wordt bedreigd door een
crisis, waarvan de omvang schijnt te
ontgaan aan degenen die de macht be
zitten.
De verkopen van personenauto's ln ons
land gedurende de eerste helft van dit
jaar bedroegen bijna 113.000 stuks, dat is
ruim 35 percent meer dan die over dezelfde
periode van het vorige jaar. De verkopen
van motorrijwielen stegen, na drie jaar
stabilisatie, met ruim 40 percent. Bij deze
verkopen kwamen de gevolgen van de
loonexplosie aan het begin van dit jaar
duidelijk tot uiting, aldus RAI, het offi
cieel orgaan van de Nederlandse Vereni
ging de Rijwiel- en Automobiel-Industrie.
Volgens dit orgaan mag gesteld worden
dat de verkopen circa 10 percent hoger
liggen dan te verwachten was geweest
zonder de loonexplosie.
Aanvaring in Rotterdam
Zaterdagavond zijn op de Maas bij Wil
ton Fijenoord twee grote schepen in aan
varing gekomen, de inkomende 12.893 brt.
metende Italiaan Orfeo en de uitgaands
Visund, een Noors schip van 13.383 brt.
Lieten de gevolgen zich in het begin voor
de Italiaan ernstig aanzien, omdat het
schip tamelijk veel slagzij maakte, toen
het eenmaal aan de grond zat en er door
bijna twintig sleepboten, die van alle kan
ten waren komen toesnellen, met alle
macht tegen stuurboord geduwd werd, kon
de Orfeo voor kapseizen worden behoed.
Om het schip recht te zetten gingen ber
gingsexperts van Van der Tak over tot het
inpompen van circa duizend ton water in
de bakboordballasttanks. Langzamerhand
verdween de slagzij en konden de sleep
boten een voor een van de stuurboordzijde
worden teruggetrokken.
Rond middernacht kregen vier sleepbo
ten, die op het achterschip hadden vast
gemaakt en een viertal dat tegen bak
boord duwde het schip vrij. Daarna werd
de Orfeo verhaald naar de Waalhaven. Het
gat in de romp is nog niet gedicht. Circa
1500 ton graan is verloren gegaan door het
binnenkomende water. Waar de ongeluk
kige Italiaan, die bijna aan het eind van
zijn eerste reis was, zal worden gerepa
reerd, is nog niet bekend.
Het andere schip dat bij de aanvaring
betrokken was, de Visund, die juist bij
Wilton Fijenoord was gerepareerd, is naar
de werf teruggevaren om opnieuw te wor
den hersteld.