GOLD STAR Paus en bisschoppen besturen samen rooms-katholieke kerk Pastorale werk moet zich richten tot moderne mens Chaos neemt toe in Zuid-Vietnam Grotewohl overleden Fanfani hoopt president van Italië te worden wereldnieuws"*) Van dag tot dag v Storm Spoorstaking in VS gaat niet door 3 DINSDAG 22 SEPTEMBER 1964 ■i m - Ml» Zorgvuldig uitgezochte driesterren kwaliteitstabakken maken GOLD STAR 25 tot 'n klasse apart. Probeer ook GOLD STAR 25. 25 pittige sigaretten 1,25. GOLD STAR King Size. De langste sigaret in Nederland. Met recht een sigaret van formaat en... drie sterren kwaliteit. 20 King Size sigaretten slechts 1,15. Gratie voor acht ter dood veroordeelde Libanezen Onderzoek naar moorden in Mississippi begonnen Gzettel nieuwe minister van Oostenrijk Hofje Cri Stellweg 4 Advertentie GOLD STAR :iH:amiiriM:u;m«uuuiuuwn:' :frT5 ökilüiyKiiiiiliHi eus uit twee De Westduitse regeringscoalitie is in een hevige storm geraakt. Er zijn tekenen die •rop wijzen dat de kapitein van het schip van staat, dr. Erhard, het roer niet meer zo stevig in handen heeft. Een belangrijk deel van zijn bemanning blijkt het niet eens met de koers. De Vrije Democraten van de weinig principiële en zeer opportunistische Mende voelen er niet veel voor nog verder met deze kapitein mee te varen. Hij heeft onlangs gezegd dat zij bereid zijn voor Moskou te capituleren. Dat is in de West duitse politiek niets minder dan een slag onder de gordel. Erhard moest die beschul diging intrekken, maar zij heeft haar werk gedaan. De CSU, de Beierse zusterpartij van de CDU geleid door Adenauer en Strauss voert reeds maanden een campagne tegen de minister van Buitenlandse Zaken, dr. Schroder. Die heeft tot nu toe de steun gehad van dr. Erhard. De heroriëntering in de buitenlandse politiek van de Bonds republiek is de oud-kanselier en de schreeuwerige oud-minister van Defensie een doom in het oog. Zij voelen niets voor een gesprek tussen Bonn en Moskou, om dat zij beseffen dat een toenadering op de een of andere manier slechts tot stand kan komen, indien Bonn bereid is de realiteit van de Duitse Democratische Republiek van Ullbricht te aanvaarden, zo niet te erkennen. De tweedeling van Duitsland is in de Westduitse politiek na de oorlog steeds een factor van grote betekenis geweest. Zij is met name door Adenauer onophoudelijk gebruikt om de Bondsrepubliek op het wereldpolitieke toneel een eerste viool te laten spelen. Hij, en vele van zijn partij genoten, vrezen dat Erhard en Schroder bezig zijn dat instrument uit handen te geven. Zij proberen de bom te laten barsten, voordat Kroesjtsjev een bezoek brengt aan Bonn. Zij hebben geen oog voor de moge lijkheden die een politieke heroriëntering kan hebben voor de Duitsers aan beide zijden van het ijzeren gordijn. Bovendien zijn zij fel gekant tegen de opvattingen van Erhard en Schroder over de Frans- Duitse vriendschap. Adenauer wil de banden met het Frankrijk van De Gaulle versterkt zien. Hij voelt wel iets voor een Frans-Duitse overheersing van Europa en helemaal niets voor een akkoord met Moskou. Twee vooraanstaande CDU-ers, de heren Dufhüs en Barzel, hebben het afgelopen weekeinde een tipje van de sluier opge licht die de tweespalt in hun partij tot nu toe min of meer bedekte. Zij hebben namelijk gezegd dat er in de CDU niet over wordt gedacht Erhard als kanselier te vervangen, of in het kabinet wijzigingen aan te brengen. Het is juist daardoor wel duidelijk geworden dat de spanningen in de CDU zeer groot zijn geworden en dat voor Erhard de „wittebroodsweken" voorbij zijn. (Van onze correspondent) ROME Het congres van de Italiaan- ze christen-democratische partij is op on bevredigende wijze afgelopen. In de par tij zelf, hoe kan het anders, is men er over voldaan. Maar de drie niet-confessio- nele partijen, die tezamen met de chris ten-democraten de centrum-linksregering vormen, denken er anders over. Het con gres eindigde zonder dat Mero een meer derheid kreeg. Zelfs verloor hij enig terrein. Maar wat als ernstiger wordt beschouwd, de spre kers die het meest op de voorgrond tra den, hebben allen hun best gedaan om de linkervleugel van de partij, die gevormd wordt door de vakbonden en die ook in de regering vertegenwoordigd is, uit het partijbestuur te stoten en te vervangen door de onberekenbare groep rondom Fan- fani, die niet aan de regering deelneemt. De rede, die door Fanfani zelf werd uit gesproken op het allerlaatste ogenblik, was niet de rede van een politicus, die een partijcongres toespreekt, maar zoiets als een troonrede, waarbij alle groepen van belang moeten worden ontzien. Fanfani knipoogde een beetje naar links, had voor de communisten enkele goede woorden over, maakte vriendelijke buigingen naar rechts, viel de politiek van links beslist niet aan, maar zei dat ze eventueel een sndere inhoud zou kunnen hebben. Geen wonder dat die rede de sociaal democraten niet beviel en ook niet de so cialisten en nog veel minder de republi keinen. Daarentegen vinden zowel de com- SAIGON (AP) Zuid-Vietnam schijnt snel af te glijden naar een algehele ineen storting. In Saigon zijn door een algemene staking, waarin Vietcong elementen ver moedelijk een grote rol gespeeld hebben, de communicatiemiddelen en vele over heidsdiensten verlamd de havendienst, de elektriciteitsvoorziening, de waterlei ding en het openbare vervoer lagen gerui me tijd stil. In de kuststad Qui Nhon hebben demon strerende studenten de radiozender in be slag genomen en het beleg geslagen voor het huis van de commissaris van de pro vincie. Volgens de laatste berichten is het beleg opgeheven, maar is de toestand nog buitengewoon gespannen. Krijgers van bergstammen hebben zon dag het radiostation Ban me Thuot bezet. Bij dé gevechten, die daarbij ontstonden, werden zeventien van de Zuidvietnamese speciale troepen gedood. Bovendien heb ben de krijgers de Amerikaanse adviseurs in feite gearresteerd. De Amerikanen mo gen hun radiotelefonie-installaties niet meer gebruiken. Zij mogen het kamp van de speciale troepen niet verlaten. De berg bewoners eisen zelfbestuur voor de vier grote provincies, waarin zij vrijwel heer en meester zijn. De „Saigon-Post" bericht, dat het hoofd van de provincie Tay Ninh, die aan Cam bodja grenst, vreest dat zijn hoofdstad Tay Ninh met behulp van Cambodjaanse troepen en Chinese communisten door de Vietcong onder de voet gelopen zal wor den. BEIROET (AP) Acht mannen, die door een krijgsraad ter dood veroordeeld waren voor een poging om op oud jaars dag 1961 in Libanon een staatsgreep uit te voeren, hebben van de aftredende pre sident Fouad Chehab gratie verkregen. Hun vonnissen zijn omgezet in levens lang. (Van onze correspondent) ROME Op de 84ste algemene congre gatie van het concilie is, naast de discus sie over het schema van de pastorale plichten van de bisschoppen, de stemming begonnen over het omstreden derde hoofd stuk van het schema „de ecclesia". Over het schema dat nu in behandeling is heb ben slechts vijf sprekers het woord ge voerd. De belangrijkste daarvan was kardinaal Leger, de aartsbisschop van Montreal. Hij heeft erop gewezen dat de moderne mensen een heel andere mentaliteit heb ben dan de mensen vroeger. De kerk dient zich bij haar pastorale werk aan die nieu we mentaliteit enigszins aan te passen. De taal waarvan de kerk zich bedient is voor de moderne mensen archaisch. Dit is mis schien wel de voornaamste reden waarom de prediking zo weinig effect heeft. Het zou zin hebben wanneer men de curie van de verschillende bisdommen, de kleding, de taal, de levenswijze, de ma- munisten als de fascisten dat van alle christen-democraten eigenlijk Fanfani de meest aanvaardbare rede heeft uitgespro ken. Dat is gemakkelijk te verklaren. Fanfani hoopt president van de republiek te worden en zou graag de officiële kan didaat zijn van de christen-democratische partij. Dat is echterlang niet voldoende öm tweederde van de stemmen te krijgen. En daarom doet Fanfani, die bekend staat als een man die gewoonlijk geen blad voor de mond neemt, alsof hij nu geheel bo ven de partijen staat in de hoop ook de stemmen van andere partijen, zelfs van de communisten en van de groep van de uiterst rechtse partijen tot de fascisten toe, te kunnen winnen. Dat Fanfani een sluwe man is, wisten wij al eerder dan vandaag. Het best wordt hij doorzien door Saragat, die de laatste dagen het ene perscommuniqué op het an dere laat volgen, die Fanfani op duidelijke wijze ontmaskert en die er tevens op wijst dat het Congres door niet een meerder heidsmotie aan te nemen zoals dat in par tijcongressen gebruikelijk is, op een zon derlinge wijze tot een einde is gekomen. Hij wijst er tevens op dat wanneer in de christen-democratische partij de groep die de vakbonden vertegenwoordigt zou worden vervangen door de groep van Fan- fari, zowel de sociaal-democraten als de socialisten en de republikeinen, goed zul len doen met elkaar overleg te plegen of het verder zin heeft om een christen democratische partij in deze samenstelling te steunen en of er in de politiek van centrum-links, nog iets overblijft wat voor de niet-confessionele partijen aanvaard baar is. nier van optreden der geestelijken zou wij zigen en aanpassen aan de begrippen van onze tijd. We hebben te doen met men sen die technisch denken, die weinig be reid zijn gezag te erkennen, die kritisch staan tegenover alle uitspraken en alleen datgeen aanvaarden wat ze voor zichzelf dis waar en rechtvaardig voelen, aldus kardinaal Leger. De bisschoppen moeten, wanneer zij hun taak werkelijk naar behoren willen vervul len, op de hoogte zijn van de wijze waarop de geestelijken die onder hën werkzaam zijn en ook de gewone gelovigen in de wereld staan. Men heeft zich vooral beziggehouden met stukken over enkele onderdelen van het derde hoofdstuk van het schema „de ecclesia". Dat hoofdstuk handelt over de hiërarchische opbouw van de kerk en in het bijzonder over het bisschopsambt. Het is een zeer omstreden hoofdstuk, omdat het gaat over het primaat van de paus en over de zogenaamde collegialiteit. Er zijn op dat hoofdstuk niet minder dan veertig amendementen ingediend waarover stuk voor stuk moet worden gestemd. Maandag werden er enkele toegelicht. Dat heeft vrijwel de gehele vergadering in beslag genomen, omdat er vier sprekers zeer uitvoerig commentaar gaven. Het zijn subtiele zaken en het is niet zo gemakkelijk dat in weinige woorden te zeggen. We willen het echter proberen. Het komt in hoofdzaak hier op neer. Tot nu toe werd een priesterwijding beschouwd als een sacrament. Dat wil zeggen als iets dat direct van Christus of zo men wil van God stamt. Vandaar dat iemand die een maal gewijd is tot priester ook al wordt hij wegens wangedrag uit zijn ambt ont heven toch priester blijft tot het eind van zijn leven. Zelfs de paus kan die wijding niet ongedaan maken. Een bisschop daarentegen wordt door de paus benoemd en tot nu toe werd dat niet als een apart sacrament beschouwd doch eenvoudig als de volheid der priesterlijke wijding. De paus kan een bisschop afzet ten waardoor hij terugkeert tot de eenvou dige staat van priester. Nu meent een groot deel der concilie vaders, dat zijn de vooruitstrevenden, uit gaande van wat er in de bijbel te lezen staat dat Christus de verspreiding van zijn leer heeft toevertrouwd aan Petrus en de andere apostelen en dat de bisschopswij ding eveneens een sacrament is en dat, evengoed als de paus, ook de andere bis schoppen hun macht direct aan Christus ontlenen terwijl volgens de gangbare leer alleen de macht van de paus direct uit Christus zou stammen en de macht van de andere bisschoppen dan weer wordt ontleend aan de paus. Aannemend dat het episcopaat een sa crament is dan zou de paus aan de bis schoppen wel kunnen beletten hun rechten uit te voeren maar hij zou ze nooit die rechten zelf kunnen ontnemen. Verder zou er uit voortvloeien dat naast Petrus ook de andere apostelen de kerk besturen of in onze tijd dat Petrus, dus de paus, heer ser is over de kerk en dat tevens de ge zamenlijke apostelen, dus alle bisschoppen met de paus inbegrepen, eveneens heer sers zijn over de kerk. Dat is dan wat men collegialiteit noemt. In het schema is in paragraaf achttien van dat derde hoofdstuk een amendement aangebracht, inhoudende dat inderdaad de bisschoppen opvolgers zijn van de aposte len en dat het episcopaat een sacrament is. Die paragraaf achttien is goedgekeurd. In de nieuwe lezing wordt o.a. gesproken over ministers ingesteld door Christus in zijn kerk en wordt onderstreept dat het huidige concilie een voortzetting is van het eerste Vaticaanse concilie waar het zuiver de leer over de paus aangaat. Dat wil met andere woorden zeggen dat het primaat wordt bevestigd. Paragraaf negentien handelt over de in stelling van de twaalf apostelen en over het mandaat dat hun werd verleend om het rijk Gods te prediken onder de joden en onder alle andere mensen en hun eeuwig durende taak om de kudde Gods te weiden. Dit houdt dus in dat de bisschoppen vol gens de nieuwe tekst die thans is goedge keurd een speciale wijding zouden hebben ontvangen en dus naast de paus de kerk besturen. Dus van nu af heeft de kerk twee hoofden. De een is de paus en de andere het gezamenlijke college van bis schoppen waarvan de paus het hoofd is. Dit is een uitermate belangrijk punt voor de bisschoppen want dat betekent dat het college van bisschoppen ook wanneer het niet in concilie verenigd is de kerk regeert. <- (Van onze correspondent) BONN Otto Grotewohl, sinds 1949 de eerste minister van de D.D.R., is gister middag in Oost-Berlijn aan de gevolgen van een beroerte overleden. Hij was zeven tig jaar oud. Otto Grotewohl Grotewohl leed al jaren aan leukemie en moest de uitoefening van zijn functie aan zijn plaatsvervanger, Willi Stoph, over laten. Zijn politieke invloed werd door zijn ziekte van steeds geringere betekenis en zijn overlijden zal geen gezagscrisis doen ontstaan. Het is voortdurend Grotewohls lot geweest een tevreden man te zijn naast Ulbricht, de voorzitter van de communis tische partij in de D.D.R. Grotewohl werd in 1894 in Brunswijk als zoon van een meester-kleermaker geboren. Hij volgde er de lagere school en werd boekdrukker. In 1912 trad hij tot de socia listische partij van Duitsland toe. Enige jaren later bezocht Grotewohl de Leibniz- academie in Hannover en vervolgens de hogere school van politiek in Berlijn. In 1923 bracht hij het tot een ministerspost in de staat Brunswijk. Tijdens de nazi periode werd hij enkele malen gearres teerd. Na de oorlog hadden de Russen de grootste moeite om Ulbricht langs legale weg aan de macht te brengen omdat in het door hen bezette gebied van Duitsland de socialisten de grote meerderheid beza ten. Iedere poging van Russische zijde de socialisten met de communisten van Ul bricht te doen samengaan liep dood tegen de houding van de toenmalige socialisten leider Schumacher en zijn medestanders. Met Grotewohl, destijds voorzitter van het centrale comité van de socialistische par tij in Berlijn, bleek evenwel te praten. 20 april 1946 vormde Ulbrichts commu nistische partij met Grotewohl en zijn aanhangers de gloednieuwe Socialistische Eenheidspartij van Duitsland. Dit was de S.E.P. in de vorm waarin zij nu nog bestaat. WASHINGTON (AFP) - De staking door de ongeveer 150.000 man onderhoudperso- neel bij de Amerikaanse spoorwegmaat schappijen, die vandaag zou beginnen, is voor onbepaalde tijd uitgesteld. De onder handelende partijen, bijgestaan door rege ringsbemiddelaars, hebben een voorlopig akkoord bereikt. De moeilijkheden betrof fen de arbeidszekerheid in verband met het moderniseren van onderhoud en repa ratie van het materieel. Advertentie m WATERDICHTE /Si JH' BADKAMERKACHEL f 43.50 BILOXI (Mississippi)(Reuter) In Bi- loxi in de Amerikaanse staat Mississippi is een federale „grand jury" begonnen met het getuigenverhoor in de zaak van de moord op drie propagandisten voor ge lijke burgerrechten enkele maanden gele den in deze staat gepleegd. De drie vermoorden werden 21 juni voor het laatst in leven gezien in Philadelphia. Hun lijken werden enkele weken later, na een grootscheepse opsporingsactie, in de buurt van deze stad gevonden. De jury bestaat uit 22 blanken en een negervrouw. Met het getuigenverhoor en de bestudering van de bewijsstukken zul len minstens twee weken gemoeid zijn. WENEN (Reuter) In Oostenrijk is gisteren de socialist Hans Czettel benoemd als minister van Binnenlandse Zaken. Hij is de opvolger van zijn partijgenoot Franz Olah die de steun van zijn partij had ver loren, door tegen de partijvoorschriften in een vraaggesprek met een niet-socialis- tisch blad toe te staan. De 41-jarige Czettel is bij het merendeel van zijn landgenoten onbekend. Sinds 1953 is hij lid van de nationale raad. De 54-jarige Olah is een voormalig voor zitter van het Oostenrijkse vakverbond. Beslissing. De 67-jarige Brit William Holt rode snor, twee vest en panama hoed zal over enkele dagen vanuit Parijs te paard een reis door Europa beginnen. Eerst gaat hij in Spanje overwinteren, daarna keert hij naar Frankrijk terug. Hij gaat een kijkje nemen in Italië, Oostenrijk en Duitsland en misschien zal zijn rijdier hem nog in Moskou brengen. Holt heeft echter gezegd rekening te zul len houden met de verlangens van zijn paard. Aan het ijzeren gordijn zal hij de teugels laten vieren en het dier la ten beslissen of de communistische lan den zullen worden bezocht. Rapport. Het rapport van de commissie- Warren waarin de moord op president Kennedy is onderzocht zal vanmiddag aan president Johnson worden aangebo den. Fractievoorzitter. Pietro Ingrao is be noemd tot fractievoorzitter van de com munisten in de Italiaanse Kamer van Afgevaardigden, een post die sinds het overlijden van partijleider Togliatti va- kant was. In het hofje loopt het leven op z'n laat ste benen. Het schuifelt voorzichtig rond tussen de oude eenpersoons woninkjes, over de smalle geplaveide paadjes. Het heeft er geen drift meer, geen energie, geen kleur, geen verzet, het maakt geen onverwachte bewegingen meer, geen nerveus gerucht. Hier wacht het leven al leen nog op de laatste voetstap die gezet, de laatste gedachte die geboren, de laat ste reactie van menselijke gevoelens die weerspiegeld zal worden op een gezicht en waarmee een bestaan dat vele lange jaren als vanzelfsprekend en in krankzin nige overdadigheid dit alles heeft gepro duceerd, zal worden besloten. Het leven in het hofje is klein en traag en broos. Zes en dertig stukjes schepping wachten er op het einde. Zes en dertig vermoei de menselijke geesten in hun stroeve men selijke behuizingen wonen er naast elkaar binnen de muren, en de wereld ligt er omheen. En maakt herrie en lacht en toert en ruziet en rent en telefoneert en rekent af aan de kassa en bestelt nog een biertje. De wachtwoorden zijn allang doorgegeven, de taken verdeeld, in de wereld om het hofje hollen nu de erven van hen hier binnen zich op hun beurt het vuur uit de sloffen, dragen hun steentje bij, zien dui delijk hun taak en plicht enzovoort enzo voort en hebben kortom het draadje op gepakt daar waar de ouden het uit han den hebben laten nemen en leggen nij ver, energiek, doodernstig hun steekje op de merklap der menselijke geschiedenis. Wat weten die beiden nog van elkaar, de ouden en de wat jongeren en jongen? Wat moeten ze nog van elkaar? Daarom is het goed dat de muur om het hofje staat, die biedt de zes en dertig welhaast geleefde levens beschutting en rust om in te keren tot het heel simpele bestaan waarnaar al le oude mensen neigen, dat van de zorg om het hapje, het slokje en een naar om standigheden zo groot mogelijk lichame lijk welbehagen. De witte wijzerplaat van het eigen kapelletje tekent de loop der uren aan, de klok slaat om de dertig mi nuten. De directrice komt langs, de ver pleeghulp, de man uit de centrale keuken met de stapel pannetjes met de dagelijk se maaltijd, de post. Zij ook hakken de korte, stille dag in stukjes. De zon trekt zich op aan de wingerd en draait over de begonia in het raam van huisje num mer elf naar de tuinbank en dan is het drie uur en dan komen daar langzaam drie broze figuren naast elkaar zitten en tasten in het bordvol herinneringen en bieden elkaar brokjes daarvan aan, met krakerige stemmen die door de ouderdom op één toonhoogte zijn vast geklonken en ze wisselen ook het hofjesnieuws uit: van mevrouw op nr. 17 die ni echt nier (en dus nóóit meer) uit haar huisje zal mo gen vanwege die evenwichtsstoornis van haar. Nooit meer uit dat huisje en op de tuinbank, haar wereld is weer verder in gedamd, haar leerkring weer beperkter. Nooit is een woord dat men in het hofje beter begrijpt dan daarbuiten. Nooit is een woord dat daar een eigen en reële plaats heeft en niet te negeren is. Nooit Maar vandaag nog kan en zal mevrouw Van Aken thee maken voor hen drieën en te trekken zetten op het lichtjein haar keuken, en het inschenken in de zalmrose kopjes en zich steunend aan de rand van het tafeltje, dan aan de leunstoel, vervol gens aan de deurpost, zal ze komen vra gen of meneer Van Dam ze buiten wil brengen want met drie kopjes thee naar de tuinbank lopen dat kan mevrouw niet meer, dat zal ze nooit meer kunnen. Het klokje klepelt half vier. Er zitten drie hoogbejaarden in de zon op het bankje. Het leven schuifelt voorzichtig rond tus sen en in de zes en dertig huisjes. In het hofje loopt men stage in het hanteren van dat uiteindelijke, alles wegdragende „nooit meer". Advertentie RED BAND ROOSENDAAL Schoolmaaltijd. In India zijn in Maddike- ra, op 320 kilometer van Haiderabad, vijfentwintig kinderen om het leven ge komen. Men vermoedt dat de oorzaak voedselvergiftiging is. Alle kinderen had den op school een maaltijd gebruikt. Vogelvrijen. Honderddertien vogelvrijen uit Soedan zijn gedood bij een poging om een aanval te doen op een stam gemeenschap in de streek van de Bo- vennijl. Voldaan. Nationalistisch China heeft ruim 3V2 miljoen dollar achterstallige bijdra gen in de kosten van de Verenigde Na ties voldaan. Het ontloopt daarmee het risico zijn stemrecht in de Algemene Vergadering kwijt te raken. Sneeuw. In de bergen van zuid-west-Zwit serland is sneeuw gevallen op 1.200 me ter en hoger. „Laster": De Chinezen beschuldigen het Russische partijblad Pravda van laster door te beweren dat China per jaar een half miljard dollar verdient aan illegale opiumhandel. De Pravda schreef dit een week geleden. Advertentie ANEGANG 26 HAARLEM TEL: 10643,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1964 | | pagina 3