Nationale drinkw atervoorziening
probleem voor de volksgezondheid
Waar haalt Nederland in 2000
vier miljard kubieke meter
bruikbaar water vandaan?
ARACHNE
„VoskhocT-kosmonauten
vertelden van hun reis
Gemeenten krijgen meer geld
voor aanleg van wegen
BOLS -eiken dag een glaasje
Alleen BOLS kan BOLS maken
I9SEROOKBOLS BOLSISSERACTUD1
Professor PMuntendam wil krachtige aanpak
Ministerie wil
basisplan voor
de waterwinning
Franse boeren gaan
acties ondernemen
JKaclcünett&i
Benzinepompen in
België gaan
's avonds sluiten
Nieuwe regering
in Zuid-Vietnam
Bezoek voor
Kroesjtsjev
Persvrijheid op het
westelijke halfrond
Hoger beroep in
rookpot-affaire
Defensie-begroting van
VS lager dan in 1964
Op schip verborgen
wapens gevonden
in Curacao
Tsjoe en-Lai wil
topconferentie
Schelde-Rijn-
kanaal van
groot belang
DONDERDAG 22 OKTOBER 1964
5
De commissie
gouden ring met parel
Catastrofaal
Waterbronnen
Feoktistov en Jegorov
zijn duizelig geweest
liOCXOïV ia x -* r
Karpetten die
Uw Interieur
een ander
aanzien geven.
Ook voor U zijn
er In onze
enorme collectie
kwaliteits
karpetten met
tal van sfeervolle
mogelijkheden.
Speciale
aandacht vragen
wij voor de
thans
geëtaleerde
bijzonder fijn
geweven
kamgaren
karpetten met
werkelijk
verrassende
dessins.
Van een onzer redacteuren)
„Voor de provincies Noord- en Zuid-Holland moet omstreeks het jaar 2000 op
een drinkwaterverbruik van een miljard kubieke meter per jaar worden ge
rekend. Wanneer men bedenkt dat in 1962 de levering van alle waterleiding
bedrijven in Nederland ongeveer vijfhonderd miljoen kubieke meter bedroeg en
daartegenover stelt dat over veertig jaar alleen voor de Randstad meer dan het
dubbele nodig zal zijn, dan is het zonneklaar dat de Randstad zich in de nabije
en verre toekomst voor zeer omvangrijke watervoorzieningsproblemen gesteld
ziet", aldus zei prof. dr. P. Muntendam, voorzitter van de Commissie Drink
watervoorziening Randstad Holland, woensdagmiddag in Den Haag in zijn
antwoordrede na de installatie van deze Commissie door de staatssecretaris van
Sociale Zaken en Volksgezondheid.
De nieuwe commissie, waarvan prof. Muntendam voorzitter en mr. W. de Bruijn,
hoofd van de afdeling milieuhygiëne en hoofd van de afdeling gezondheidsbescher
ming van het ministerie secretaris is, heeft tot taak de minister van Sociale Zaken
en Volksgezondheid te adviseren bfj het opstellen van een basisplan voor de water
winning van de Randstad Holland. Hoe belangrijk de kwestie van de waterwinning
voor dit gebied is, werd gisteren, tijdens de installatie pijnlijk duidelijk.
In zijn installatierede zei de staatsse
cretaris dat de watervoorziening in de
randstad een klemmend vraagstuk is ge
worden en een nog klemmender aspect
dreigt aan te nemen. Hierbij doelde de
staatssecretaris op de schrikbarende toe
neming van het waterverbruik, veroor
zaakt door de bevolkingsgroei, de indus
trialisatie en de stijging van het welvaarts
peil.
Juist dezelfde oorzaken kunnen leiden
tot verontreiniging van de bodem- en de
oppervlaktewateren en daardoor tot ver
mindering van de watervoorraad van
bruikbare kwaliteit. Het valt te verwach
ten dat het nationale waterverbruik in het
jaar 2000 tot ongekende hoogten zal zijn
gestegen. Werd in 1962 door de bevolking
400 miljoen m3 en door de industrie 750
miljoen m3 verbruikt; de verwachting is
dat deze cijfers in 2000 1 miljard en drie
miljard kubieke meter zijn. Deze vier
miljard kubieke meter zal niet kunnen
worden gewonnen uit grondwater, waar
van de beperkte winbare hoeveelheid op
anderhalf miljard wordt geschat. Er zal
dus in veel groter mate oppervlaktewater
moeten worden gewonnen (2,5 miljard m3
in 2000). Dat levert niet slechts kwantita
tieve, maar zeker ook kwalitatieve pro
blemen op.
Het is duidelijk dat gezien de enorme
hoeveelheden drinkwater die de Randstad
Holland in de toekomst van deze nationale
behoefte nodig heeft de drinkwater,
voorziening voor de beide Hollanden van
elders zal moeten worden gesteund.
De staatssecretaris zei in zijn installa
tierede onder meer nog dat hij verwachtte
dat tussen de technische en wetenschappe
lijke deskundigen van de nieuwe commis
sie en de deskundigen van het Rijksinsti
tuut voor de Drinkwatervoorziening
vruchtbaar worden bij de opstelling van
het basisplan.
In de Commissie van advies inzake de
drinkwatervoorziening in de Randstad
Holland, nemen behalve prof. Muntendam
en mr. W. de Bruijn vertegenwoordigers
van gemeenten uit de randstad en de pro
vinciale besturen zitting: mr. R. M. van
Reenen, wethouder van Den Haag, de
heer J. W. Jettinghoff, wethouder van
Rotterdam, mr. J. H. van Zuuren, wet
houder van Dordrecht, mr. F. H. C. van
Wijck, wethouder van Amsterdam, de heer
W. Mensink van de provinciale griffie
van Noord-Holland en mr. T. A. van Dij
ken namens het provinciaal bestuur van
Zuid-Holland.
Ter gelegenheid van de installatie van
de commissie hield prof. Muntendam een
zo mogelijk nog beklemmender inleiding
over het watervoorzieningsprobleem in de
randstad. Hij begon zijn rede met te stel
len dat de prognoses van voor de oorlog
inzake de bevolkingsgroei er ver naast ge
weest blijken te zijn. Deskundigen schat
ten destijds dat de bevolking van Neder
land in 1970 ten hoogste 10,6 miljoen zie
len zou bedragen; een andere deskundige
voorspelde dat Nederland in 1960 onge
veer negen miljoen inwoners zou tellen en
dat dit aantal daarna zou teruglopen. „In
dien deze verwachtingen werkelijkheid zou
den zijn geworden, zou deze commissie
waarschijnlijk niet nodig geweest zijn
merkte prof. Muntendam op.
Dat is een harde waarheid. Nu verwacht
men in het jaar 2000 een bevolking van
18 tot 20 miljoen mensen in Nederland.
„Het gemiddelde huishoudelijke verbruik
van drinkwater bedroeg in Nederland in
Advertentie
Hans en Anneke van der Heijden
edelsmid - naaldkunstenares Spekstf. 3
(achter de Vleeshal) tel. 15745
PARIJS (Reuter) De Franse boeren
bond, die ontevreden is over de landbouw
politiek van de regering-De Gaulle, heeft
meegedeeld dat zij zaterdag en zondag
„acties" zal ondernemen. De voorzitter van
de bond, Caffabelli, heeft dit woensdag op
een persconferentie in Parijs bekendge
maakt. Hij verklaarde dat de bondsafde-
lingen over dit besluit zijn ingelicht en dat
zij de vorm van deze acties zullen bepalen.
2000 zal dat 200 liter zijn. Over de schrik
barende stijging van de industriële be
hoefte gaven wij reeds cijfers.
Prof. Muntendam zei verder niet te
overdrijven wanneer hij stelde dat huis
vesting en drinkwatervoorziening in Neder
land de ernstigste problemen van de volks
gezondheid zjjn. „Deze problemen behoe
ven een krachtig overheidsbeleid om een
catastrofale ontwikkeling te voorkomen"
aldus de voorzitter. Prof. Muntendam stel
de voorts dat het gezien de wisselende
kwaliteit van het rivierwater Nederland
zal dus in de toekomst voor het overgrote
deel op het oppervlaktewater aangewezen
zijn ten behoeve van de drinkwatervoor
ziening nodig zal zijn buffervoorraden
van water van goede kwaliteit aan te
leggen.
Dordrecht heeft voor de opslag van wa
ter reeds een spaarbekken aangelegd. De
directe strijd tegen de ongunstige eigen
schappen van oppervlaktewater is reeds
sinds de vorige eeuw door Rotterdam ge
voerd. Wellicht zo stelde de professor
zal men in Nederland moeten overgaan
op tot op heden vrijwel ongebruikelijke
zuiveringsmethoden, zoals bijvoorbeeld
weer Dordrecht deed met een zogenaamde
ozoninstallatie.
De schaarste aan beschikbare water
bronnen, die in feite beperkt zijn tot de
Rijn, het IJsselmeer en de Maas, zal zon
der twijfel ook vraagstukken van bestuur
lijke aard doen rijzen.
Volgens prof. Muntendam zullen stellig
ook vraagstukken een de orde komen welk
lichaam op groter niveau voor de win
ning van ruw water het meest geschikt
zal zijn, van intergemeentelijke samen
werking eventueel door de stichting van
nieuwe lichamen etc.
Prof. Muntendam besloot zijn inleiding
met de verzekering dat de nieuwe com
missie in samenwerking met het Rijksin
stituut voor de drinkwatervoorziening
nauw zal samenwerken en dat zij niet
slechts oog zal hebben voor de plaatselijke
belangen, maar zeker open zal staan voor
de gewestelijke belangen in het kader van
1960 tachtig liter per hoofd per dag. In onze nationale gemeenschap.
Advertentie
PETROLEUMKACHEL f. 86.-
Het nieuwste wonder van Aladdin I Ver
enigt de traditionele Aladdin kwaliteit
met de laagst mogelijke prijs. Zuinig -
licht - modern. De gemakkelijkst ver
plaatsbare kachel, die U ooitgezien heeftl
VEILIG.... ZUINIG.... DUURZAAMI
MOSKOU (Tass, Reuter en A.P.)
Vloeistof in een half gevulde fles bleef
gemakkelijk aan de fleswand hangen.
Door de patrijspoorten waren gloeiende
deeltjes te zien en op de terugweg naar
de aarde bereikte de luchtlaag om het
ruimteschip een temperatuur van ongeveer
tienduizend graden." Dit vertelde de Rus
sische ruimtevaarder Feoktistov gisteren
op een persconferentie in Moskou over de
sensationele driemans-ruimtereis met de
Voskhod.
Het drietal herhaalde dat zij zich tijdens
de vlucht uitstekend hadden gevoeld. Je
gorov gaf echter als eerste toe dat zowel
hij als Feoktistov last hadden gehad van
duizelingen. „Snelle bewegingen met het
hoofd veroorzaakten een duizelig gevoel,
een onbehaaglijk gevoel", zei Jegorov.
Maar de duizeligheid ging niet gepaard
met hallucinaties of verdraaiingen van de
ogen, „wat pas werkelijk tekenen zijn
van ernstige moeilijkheden".
Feoktistov beschreef de landing van de
„Voskhod": „Nadat de remraket was uit
gewerkt werd de instrumenten-afdeling van
het schip gescheiden. Die afdeling kon
den wij door de patrijspoorten nog lang
naast ons zien hangen. Toen de snelheid
door de wrijving met de lucht voldoende
was verminderd, op 5 kilometer hoogte
bij een snelheid van 220 meter per secon
de werd het parachutesysteem geopend.
Door een nieuw landingssyteem was het
mogelijk de snelheid vlak bij de aardop
pervlakte tot bijna nul terug te brengen'1
Jegorov zei dat de hartslag en ademha
ling per minuut maximaal waren: Komarov
86 en 17, Feoktistov 86 en 19, Jegorov 90
en 23. De electrocardiogrammen weken
maar weinig af van de oorspronkelijke.
Het overgaan naar de staat van gewicht
loosheid veroorzaakt geen onplezierig ge-
De drie Russische kosmonauten, die
samen vorige week een ruimtevlucht
van meer dan 24 uur maakten zijn
woensdag geëerd met de gouden
medaille van de Sovietrussische
Academie van Wetenschappen. De
foto toont v.l.n.r.: Komarov, de pre
sident van de academie Mstislav
Keldysj, Feoktistov en Yegorov,
tijdens een persconferentie in de
universiteit van Moskou.
BRUSSEL De vereniging van exploi
tanten van benzinestations in België heeft
gisteren besloten met ingang van 1 decem
ber aanstaande de pompen na acht uur
s avonds te sluiten.
Wel zal er een soort wachtdienst wor
den georganiseerd, terwijl ook zal worden
gestreefd naar de uitbreiding van het aan
tal automatische pompen. De vereniging is
van mening, dat de automobilisten maar
moeten leren voor acht uur 's avonds te
tanken, net zoals de huisvrouw haar bood
schappen doet voordat de winkels sluiten.
Zij die 's nachts moeten rijden, „moeten
dan maar een reservetank nemen".
SAIGON (AP) Vóór 27 oktober zal
een nieuw burgerlijk bestuur benoemd
worden door de Zuidvietnamese Hoge Na
tionale Raad. Dat heeft de regering in
Saigon meegedeeld.
Er wordt rekening mee gehouden dat
Phan Khac Suu, de voorzitter van de
Raad, aangewezen zal worden als het
nieuwe staatshoofd.
„V mh thm* mw.wm'MEuKw KölHOAb i
MOSKOU (AFP) Zich niet bewust
van de recente politieke gebeurtenissen
in het Kremlin is woensdag de Ameri
kaanse familie Gillis, die per huifkar
een reis door Europa maakt, in de Rus
sische hoofdstad aangekomen. Zij ver
zochten om een gesprek met de heer
Kroesjtsjev.
Vader Gillis, die reist in gezelschap
van zijn vrouw, zijn achttienjarige
dochter en zijn negenjarige zoon, toon
de zich zeer verrast toen hij vernam
dat Kroesjtsjev niet meer in het Krem
lin aanwezig was en hem niet kon ont
vangen. Toen men hem had verteld
waarom Kroesjtsjev hem niet kon ont
vangen, zei hij flegmatiek: „dan hoop ik
zijn opvolger te ontmoeten".
Zijn verzoek droeg overigens niet bij
tot een hartelijke sfeer. In plaats van
toestemming te krijgen om op het Rode
Plein te kamperen, zoals in zijn bedoe
ling lag, werd vader Gillis met zijn
huifkar naar een buitenwijk gestuurd.
Advertentie
voel. De ruimtevaarders merkten het in
hoofdzaak aan de vreemde gewaarwording
dat allerlei voorwerpen in de cabine be
gonnen te zweven. Als Jegorov en Feok
tistov hun ogen dicht deden leek het of ze
op hun hoofd stonden.
Het voedsel aan boord was gevarieerd
en de ruimtevaarders hadden normaal hon
ger. Na de vlucht bleek geen van de drie
afwijkingen in zijn gezondheidstoestand te
vertonen.
De „Voskhod" wijkt in veel opzichten af
van de „Vostok"-serie. De ruimtevaarders
konden voor de eerste maal zonder ruim
tehelmen en zonder schietstoel opstijgen.
Daarom moest het ruimteschip volledig
luchtdicht zijn. Het kleinste lek zou tragi
sche gevolgen voor de bemanning gehad
hebben. Om geheel zeker te zijn van een
veilige landing werd een tweede remraket
aangebracht. De „Voskhod" werd zodanig
ontworpen, dat het schip zowel op het wa
ter als op vaste bodem zou kunnen landen.
Voor een landing op water moest het op
een speciale manier kunnen blijven drij
ven. - 14
De grote zaal van de universiteit van
Moskou, die 2.000 personen kan bevatten,
was geheel gevuld met verslaggevers, ge
leerden en buitenlandse diplomaten. De
Russische televisie zond het gebeuren
rechtstreeks uit.
MEXICO STAD (Reuter) Er zijn vier
landen op het westelijk halfrond waar
geen persvrijheid bestaat. Van deze lan
den moet Cuba als „vijand nummer 1
worden beschouwd. Tot deze uitspraak
komt de commissie voor de persvrijheid
in een verslag aan de twintigste algemene
vergadering van de inter-Amerikaanse
persassociatie, die in Mexico wordt ge
houden. In het verslag worden Haiti, Boli
via en Paraguay eveneens genoemd als
landen, waar geen persvrijheid bestaat.
3 etages klassieke en
moderne meubelen
Barteljorisstraat 13
Haarlem.
(Van onze correspondent)
LUIK. De auditeur-militair heeft be
sloten in beroep te gaan tegen de vrij
spraak van de kapitein en de sergeant
van het Belgische leger, die betrokken
waren bij de rookpotten-affaire. Zij waren
verantwoordelijk gesteld voor het ongeluk
tijdens een oefening in februari j.l. waar
bij drie recruten om het leven zijn geko
men en waarvan anderen nog steeds de
nadelige gevolgen ondervinden. De krijgs
raad te Luik had hen vrijgesproken. Te
gen het einde van het jaar zullen de
twee betrokken militairen voor de krijgs
raad in Brussel moeten terechtstaan.
WASHINGTON (AFP) Op de nieuwe
Amerikaanse militaire begroting zal re
kening worden gehouden met wijzigingen
in de internationale situatie. Dit heeft de
Amerikaanse minister van Defensie, Mc-
Namara, gisteren gezegd na een bespreking
met president Johnson en de directeur van
het begrotingsbureau, Gordon. McNamara
verwacht dat de geraamde uitgaven lager
zullen liggen dan die van 1964. Door be
sparingen zullen de uitgaven voor defen
sie in het lopende belastingjaar tussen 700
miljoen en 800 miljoen dollar lager liggen
dan wag voorzien. De militaire kracht van
de Verenigde Staten is er niet door ver
minderd.
De Sovjetrussische posterijen hebben
een nieuwe zegel uitgegeven waarop
het ruimteschip „Dageraad" en de
drie ruimtevaarders staan afgebeeld.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG. Het rijk zal de ge
meenten een hoger bedrag voor de
wegenaanleg uitkeren dan is voorzien in
het wetsontwerp Uitkering Wegen, dat
bij de Tweede Kamer aanhangig is. Mi
nister Toxopeus van Binnenlandse Za-
Advertentie
De Antilliaanse douane heeft de ontdek
king bekendgemaakt van verborgen wa
pens aan boord van de zeshonderd ton
metende „Joanne", die enkele dagen ge
leden de haven van Willemstad (Curacao)
was binnengesleept.
Het schip varende onder Liberiaanse
vlag had een Cubaanse bemanning van
tegenstanders van Castro. Aangenomen
wordt dat het betrokken is geweest in een
recente militaire operatie.
Nadat het schip, dat wegens motorpech
naar Curasao moest worden gesleept, in
de haven was gemeerd ontdekten douane
ambtenaren mitrailleurs, geweren, pisto
len, een klein kanon en een grote voor
raad verborgen medicamenten aan boord.
De wapens zijn in beslag genomen.
De Cubaanse bemanning is intussen
naar Panama gevlogen. De bemanning
die afgelopen zondag zou arriveren om
het schip over te nemen is niet komen
opdagen.
Niet bevestigde berichten doen de ron
de dat het schip betrokken is geweest bij
een aanval op een Spaans schip.
Advertentie
WASHINGTON (Reuter Een woord
voerder van het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft woensdag
op een persconferentie gezegd dat presi
dent Johnson een brief heeft ontvangen
van de Chinese premier Tsjoe en Lai
waarin deze voorstelt een conferentie te
houden van 's werelds voornaamste lei
ders, om te beraadslagen over een vernie
tiging van kernwapens.
„Eenzelfde voorstel heeft de regering in
Peking vrijdag j.l. gedaan kort nadat zij
bekend had gemaakt dat de Chinese Volks
republiek haar eerste kernbom tot ont
ploffing had gebracht", aldus de woord
voerder. De brief van Tsjoe en-Lai werd
door de Chinese ambassadeur in War
schau aan diens Amerikaanse ambtgenoot
aldaar overhandigd. Deze ambassadeurs
hebben op gezette tijden contact met el
kaar, ook al onderhouden hun landen geen
diplomatieke betrekkingen.
De woordvoerder wilde niet antwoorden
op vragen of Johnson de brief van Tsjoe
en-Lai zal beantwoorden. Hij maakte ech
ter wel duidelijk dat de Verenigde Staten
de Chinese stap als een „rookgordijn" be
schouwen.
BRUSSEL De Belgische vice-minister
van Buitenlandse Zaken. H. Fayat, heeft
gisteren het Belgisch-Nederlands akkoord
voor een nieuwe verbinding tussen de
Schelde en de Rijn een kwestie van natio
naal belang genoemd.
In een verklaring aan het Belgische
blad „Echo de la Bourse" heeft hij er op
gewezen, dat het akkoord aan twee eisen
voldoet: de zee-Schelde wordt vrijgemaakt
van de binnenvaart, en voor de rijnvaart
wordt een nieuwe en kortere weg geopend.
Het nieuwe tracé noemde de minister „het
enige, dat economisch en technisch be
antwoordt aan deze dubbele eis".
Minister Fayat weerlegt voorts nogmaals
de bezwaren, die-van Waalse, maar ook
van Gentse zijde tegen het akkoord zijn
gemaakt. „Gent kan er op vertrouwen, dat
het kanaal door Zuid-Beveland zal blijven
bestaan. Nederland heeft duidelijk belang
in deze waterweg", aldus Fayat.
ken zei dit gisteren in de vergadering
van de Tweede-Kamercommissie van
Binnenlandse Zaken, waar de financiële
ositie van de gemeenten werd bespro-
en. Voor deze hogere uitkering noem
de de minister een bedrag van 125 mil-
oen gulden.
Overigens bestond van regeringszijde
geen bereidheid de financiële moeilijk
heden van de gemeenten aanmerkelijk te
verlichten. Minister Toxopeus wil de ge
meenten die geen sluitende begroting heb
ben nog geen voorschotten geven. Wel
wil de regering nog een nader onderzoek
instellen naar de financiële verhouding
tussen rijk en gemeenten, maar de minis
ter van Financiën, prof. Witteveen, die
eveneens aan het debat deelnam, was er
niet bij voorbaat van overtuigd dat hier
uit hogere uitkeringen voor de gemeenten
zullen voortvloeien. Hij betoogde dat de
gemeenten de tering naar de nering moe
ten zetten. De positie van de gemeenten
is in veel gevallen gunstiger dan die van
het rijk, aldus minister Witteveen, die
erop wees dat de toelaatbare uitgaven
stijging voor de gemeenten hoger is dan
de 4 percent waaraan het rijk zich ge
bonden voelt.
Minister Toxopeus was het daarmee
eens. De investeringen van de gemeenten
ten behoeve van de overschakeling op
aardgas, ongeveer 300 miljoen gulden,
moeten uit de normale ruimte worden
gefinancierd. Minister Witteveen wees erop
dat deze investeringen over een aantal
jaren kunnen worden uitgesmeerd. Het
uitgavenvraagstuk moet ook voor de ge
meenten een kwestie van het afwegen
van prioriteiten zijn, zei de minister.
Advertentie
