Voor spijtoptanten is de deur
nu definitief gesloten
APARTHEID
uit
VELO
A. R. de BOER
Een goede toon poor
Zuid-Afrika
Kunnen computers
denken?
Gijzeling van
marktkoopman
opgeheven
Minister van Justitie verklaart:
Televisie vervangt
schoolbord
Hallomet de
zuidpool!
Grevelingendam
komt aan de
oppervlakte
Bouwactiviteit in
eerste halfjaar
...en de
consequentie
THUIS
VRIJDAG 30 OKTOBER 1964
17
Inaugurele rede van
prof. dr. M. Euwe
Hij zal niet meer onder
de prijs verkopen
Brandweer had een
nieuw nummer
en tóch
Met
PHILIPS TELEVISIE
gezellige avonden
Stichting
Nutsspaarbank
CONSTANT verlovingsringen
Prof. dr. M. Euwe heeft gistermiddag
zijn ambt van buitengewoon hoogleraar in
de methodologie van de automatische in
formatieverwerking aan de Katholieke Ho
geschool te Tilburg aanvaard. In zijn
inaugurale rede wierp hij de vraag op of
computers kunnen denken. Hij zei dat een
machine doorgaans wel in staat zal zijn
de resultaten van het menselijk denken
op te leveren, en wel zeer snel en zonder
fouten. Een andere vraag is echter, of de
computer daarbij de weg van het mense
lijk denkproces kan volgen en dat denk
proces zal kunnen stimuleren.
Psychologische proefnemingen hebben
geleid tot de ontwikkeling van een pro
gramma, dat het menselijk denkproces si
muleert.
Er zijn stromingen, die tegenover el
kaar staan. De ene huldigt de opvatting,
dat het menselijk brein biologisch en
niet fysisch gezien mag worden. De
andere richting meent, dat, evenals het
principiële verschil tussen organische en
anorganische chemie ruim een eeuw ge
leden is overwonnen, de ogenschijnlijk nog
veel diepere kloof tussen het gebeuren in
lichaam en geest eerlang evenzeer zal
worden overbrugd.
Prof. Euwe's conclusie was dat het ra
tionele denken vatbaar is voor simulatie,
zij het ook dat deze simulatie weinig ge
nuanceerd is. Hij twijfelde eraan, dat de
ze simulatie op den duur belangrijk ver
beterd zal kunnen worden. Het integrale
denkproces, dat naast rationele elemen
ten zoveel gevoelsoverwegingen inhoudt,
valt echter geheel buiten het bereik van
de machine, aldus prof. Euwe.
De 56-jarige Amsterdamse marktkoop
man, die zich sinds 20 oktober in het
hoofdstedelijke Huis van Bewaring in
gijzeling bevond wegens het niet opvolgen
van een gerechtelijk vonnis tot betaling
van een dwangsom aan Douwe Egberts,
is vrijgelaten. Hij zal de D.E.-koffie nu
tegen de vastgestelde prijs gaan verkopen
Douwe Egberts had tegen de koopman een
kort geding aanhangig gemaakt, omdat
deze koffie onder de vastgestelde prijs
verkocht. Douwe Egberts heeft de gijze
ling doen opheffen na toezegging van de
koopman dat hij zich in het vervolg aan
de vastgestelde prijs zal houden.
Advertentie
ELECTRISCHE DEKENS
volmaakt veilig
Philips - Erres e.a. v.a. 79.00
VELSERDUINWEG 173 - TELEFOON 4402
De spoorwegen hebben als proef
snoepautomaten geplaatst in twee
dieseltreinen op het traject Gelder-
malsen-Dordrecht. Als de automaat
bevalt zullen binnen afzienbare tijd
alle treinen van snoepautomaten
worden voorzien.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Scholten van
Justitie voelt er niets voor thans nog nieu
we aanvragen van spijtoptanten uit Indo
nesië om toelating tot ons land in behan
deling te nemen. Met nadruk zei hij dit
in de Tweede-Kamercommissie van Jus
titie, waar zijn begroting werd besproken.
De aanvraagtermijn is reeds op 1 april
gesloten.
Mr. Daams (P.v.d.A) had erop aange
drongen om in bepaalde gevallen een uit
zondering toe te staan. De minister wees
dit af. „Het is buitengewoon gevaarlijk de
deur weer op een kier te zetten" zei hij.
Het is de bedoeling dat dit jaar de nog
liggende aanvragen afgehandeld worden.
De nota van minister Scholten over het
gevangnisbeleid in de komende jaren
werd door de Kamerleden zeer positief be
oordeeld. De minister herinnerde er aan,
dat het momenteel niet mogelijk is pre
cies te zeggen welke richting men uit
moet gaan met het gevangeniswezen. Hij
wil geen revolutie in het strafrecht ver
oorzaken. Tegen de vestiging van een
trainingskamp voor jeugdige kortgestraf
ten in Austerlitz heeft de gemeente Zeist
grote bezwaren. Ter geruststelling van de
bewoners van Zeist zei de minister, dat
het niet de bedoeling is er een open kamp
van te maken. Het wordt juist een streng
kamp.
Mr. Daams vestigde bij de bespreking
van de jeugdcriminaliteit de aandacht op
bepaalde gebruiken in de studentenwereld.
Ook bij de laatste ontgroeningen zijn mis
standen aan de dag getreden, zei hij. In
de studentenmaatschappij wordt al te ge
makkelijk getolereerd wat anderen een
Als eerste school in Nederland maakt
de lagere school voor visueel gehandicap
te meisjes „De Wijnberg" in Grave ge
bruik van een gesloten televisiecircuit. Het
beeldscherm vervangt daar het schoolbord.
De onderwijzeressen leggen de leerboek
jes onder de camera waardoor de tekst
vergroot op de zes 59 cm-beeldschermen
verschijnt.
Bij deze t.v.-installatie behoort een glas
plaat waarop de meisjes kunnen schrij
ven en rekenen. Wat op de plaat geschre
ven wordt verschijnt eveneens vergroot
op de schermen. Het systeem is ook ge
schikt om schooltelevisie-uitzendingen te
ontvangen.
Een felle brand verwoestte gisteren de
boerderij van de heer J. E. Immenga bij
Finsterwolde. De heer Immenga ontdekte
zelf de brand maar kon de brandweer niet
telefonisch bereiken daar deze1 sinds kort
een nieuw nummer heeft, hetgeen hij niet
wist. Hij probeerde vervolgens bij de poli
tie alarm te slaan, maar dit duurde enige
tijd.
Toen de brandweer arriveerde waren de
boerderij en het woonhuis reeds verloren.
Vijftien melkkoeien, negen vaarzen, tien
kalveren en een stier kwamen in de vlam
men om. De oorzaak van de brand is on
bekend.
ontsporing zouden noemen. Als voorbeeld
noemde hij het kort en klein slaan van
de Wageningse sociëteit door Nijmeegse
studenten.
Minister Scholten meende dat de studen
ten veel geleerd hebben van de gebeurte
nissen van een aantal jaren geleden, het
geen te merken is uit het verloop van de
groentijden van de afgelopen jaren. De
studentenmaatschappij reinigt zichzelf
door eigen maatregelen en tegenmaatre
gelen. Voor optreden zijnerzijds zag hij
dan ook geen speciale reden. Er is ook
nog gesproken over het gebruik van vuur
wapens door de politie. „Een waarschu
wingsschot blijkt nogal eens een schot
in de roos te zijn," zo werd opgemerkt.
Een voorzichtig gebruik van vuurwa
pens door politie en douane, gebaseerd op
de huidige instructies, is geboden, zei mi
nister Scholten. Verscherping van die in
structies achtte hij niet nodig. Hij vroeg
aandacht voor de moeilijke positie waarin
politie en douane vaak verkeren.
Advertenti
Ook voor het aller
laatste sportnieuws I
100 service
PHILIPS-DEALER
Trompstraat 68 - Tel. 5198
Toen bij de familie Verschoor in
Voorburg de telefoon ging, hoorde de
heer des huizes tot zijn verrassing de
rijkstelefoniste zeggen „Wacht u
evenhier komt de zuidpool voor
u". Even later hoorde de heer Verschoor
de stem van zijn zoon Piet, die deel
uitmaakt van de gecombineerde Bel
gisch-Nederlandse zuidpool-expeditie.
Piet vertelde dat de expeditieleden het
goed maakten, maar wel verlangden
naar het voorjaarszonnetje. Op 6 decem
ber vertrekt er een schip naar het
ohservatiegebied met nieuwe expeditie
leden, die hun collega's in het poolge
bied gaan aflossen. Die komen dan in
het voorjaar terug.
Advertentie
Sparen in je jeugd,
geeft je later vreugd
in de gemeente Velsen
(Van onze correspondent)
Vlissingen Het werk aan de Greve
lingendam vordert ondanks de vele moei
lijkheden die telkens weer opduiken, toch
nog redelijk goed. Op het ogenblik hebben
de tien gondels, die sinds enkele weken op
de kabelbaan boven het sluitgat heen en
weer rijden, onder water een dijk ge
bouwd die nu bijna aan de oppervlakte
komt. Wanneer de dijk over enkele weken
nog hoger geworden is, komt er een kri
tiek moment voor de dijkbouwers. Afge
wacht moet dan worden of de gebruikte
stenen zwaar genoeg zijn om niet door de
sterke stroom te worden weggespoeld.
Ondanks de vele moeilijkheden met de
kabelbaan, zoals een kabelbreuk, een de
fect aan de motoren en het neerstorten
van enige tonnen steen op de constructie
die de kabel draagt, is rijkswaterstaat
toch niet ontevreden over het resultaat.
Het is dan ook waarschijnlijk dat een van
de andere sluitgaten, de Oosterschelde of
het Brouwershavensegat ook met behulp
van een kabelbaan gesloten zal worden.
Advertentie
ALLE MODELLEN
SXQJQJ
LANGE NIEUWSTRAAT 413 - TELEF. 6321
Het ministerie van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid heeft meegedeeld dat in
het eerste halfjaar van 1964 de produktie
in de gebouwensectoren 2,237 miljoen
heeft bedragen. Dit is in lopende prijzen
912 miljoen meer dan in het eerste half
jaar van 1963. Van deze stijging ad 912
miljoen komt f 445 miljoen of 49 percent
voor rekening van de woningbouw. De
produktie in de woningbouw steeg van
637 miljoen in het eerste halfjaar 1963,
tot 1,082 miljoen in de overeenkomstige
periode van 1964.
Het is ont- en wel zeer teleurstel
lend, telkens weer te moeten ervaren,
hoe slecht veel Nederlanders op de
hoogte zijn met hetgeen in Zuid-Afri
ka gebeurt. Dat het hoofdbestuur van
de Nederlandse Toonkunstenaarsbond
de stadsorganist van Haarlem wil
weerhouden van een concertreis naar
dat verre zuiderland en de heer J. J.
Voogd beweert, dat de heer Kee daar
alleen in „aparte" gelegenheden zal
kunnen optreden, is weer een dubbel
bewijs van deze onkunde. Het is bo
vendien wel een duidelijk staal van
begripsverwarring als men een reis
naar een ander land uitlegt als een
aanvaarding van het levenspatroon
van dat land, uitgedrukt in zijn poli
tiek, die in dit geval afschuwelijk
wordt genoemd. Óm de gehele inge
wikkelde situatie van Zuid-Afrika uit
een te zetten zou veel meer nodig zijn
dan in een kort artikel mogelijk is.
Maar ter verheldering van begrip en
verbetering van kennis daar over zou
ik graag enkele dingen noemen, nu
de reis van de heer Kee een zaak voor
B. en W. van Haarlem is geworden.
1. De republiek Zuiud-Afrika, 'n Wes
terse democratie, ontstaan en ontwik
keld uit en door volken van Westeuro-
pese oorsprong, vaderland van een uit
deze nakomelingen gegroeid volk van
drie miljoen met eigen taal en karak
ter, heeft binnen zijn grenzen vele vol
ken van ook onderling zó uiteen
lopende rassen, aard en cultuur, dat
eenheid onmogelijk is. Behalve de 12
miljoen gevormd door acht grote Ban
toerassen en de vele kleinere met
verschillende talen is er een (kleur
ling) mengbevolking van lVs miljoen,
een Indiërbevolking van een half mil
joen en een kleinere Maleiergroep. Ge
legen in het zuiden van een niet-Euro-
pees continent is de positie van Zuid-
Afrika met geen ander land ter wereld
te vergelijken. Het volk heeft zijn vrij
heid bevochten op de natuur, trekken
de primitieve stammen uit noordelijker
streken en in een zware strijd tegen het
Engelse imperialisme. Gedragen door
zijn godsdienst, gedreven door energie,
geholpen door de minerale rijkdommen,
bijgestaan door emigranten uit vele
Europese landen, heeft het zijn land
ontwikkeld tot een welvarende staat
met alle kenmerken van een moderne
republiek in Europese stijl: parlement,
rechtsbestel, onderwijs in allerlei vorm
en voor alle bevolkingsgroepen elk naar
haar aard, met landbouw, veeteelt, han
del en industrie volgens Europese me
thoden en stijl. Het had hierbij het
voordeel van een arbeidspotentieel uit
de Bantoestreken, tegen lager loon dan
een Europese arbeider ontvangt. Een
loon overigens, dat naar Bantoemaat
staf veel hoger is dan zijn inkomsten
in eigen streek en dat dan ook velen
van buiten Zuid-Afrika's grenzen aan
lokt om in de republiek te gaan werken.
Gelijk alles in Zuid-Afrika is ook dit
loonpeil in beweging; de laatste jaren
zijn de lonen zó gestegen, dat veel
Bantoe-arbeiders thans m.m. dus
naar hun behoeften, levenspeil, -ge
woonten e.d. gerekend niet onderdoen
voor hun collega's in Europa en er ze
ker veel beter aan toe zijn dan de Ban
toes in de nieuwe Afrikaanse landen,
ook al omdat zij gratis onderwijs voor
hun kinderen en gratis medische zorg
voor hun gezin ontvangen. De symbiose
van „blank en zwart" is dus voor beiden
nuttig gebleken.
2. Als Westerse democratie en vader
land van de Zuidafrikaners wensen de
drie miljoen hun identiteit te bewaren.
De „apartheidsidee" dateert dan ook
niet van deze eeuw, zij is uitdrukking
van de levenswil en het levenspatroon
van de mens, die al eeuwen lang te
midden van andere rassen heeft ge
leefd. Toen in 1910 met de stichting van
de Unie van Zuid-Afrika een eerste
stap werd gezet op de weg naar eigen
staatsvorm, vrij van Groot-Brittannië,
was dit een unie van vier blanke pro
vincies: de Kaap, Transvaal, de Oran
je-Vrijstaat en Natal. De Bantoes in de
ze streken vielen buiten Engelands aan
dacht, en de staatkundige fout werd ge
maakt, dat Beetsjoeana-, Basoeto- en
Swaziland buiten de Unie bleven; dit
werden Britse protectoraten, die achter
lijk bleven. Zij zetten thans ook de eer
ste stappen op de weg naar zelfstandig
heid, doch zijn en blijven economisch
op Zuid-Afrika aangewezen.
3. Nadat in 1960 met de republiek de
vrijwording van Engelse invloed
staatkundig, want economisch en qua
stijl is Zuid-Afrika nog sterk Engels ge
oriënteerd was beklonken, kon de re
gering zich meer met het grote pro
bleem van de rassensamenleving be
zig houden, waarvan trouwens de laat
ste halve eeuw toenemende studie werd
gemaakt. Als in heel de wereld kwam
er meer aandacht voor het andere ras
en zijn rechten. „Apartheid" kreeg ge
leidelijk de positiever betekenis van
„eiësoortige ontwikkeling", leven en
groei volgens eigen aard en in eigen
stijl. Een gezond beginsel, dat men
ginds wil verwezenlijken door instel
ling van afzonderlijke Bantoestaten; de
Transker (1962) is hiervan een begin;
binnenkort volgt Tswanaland. Generaal
Hertzog heeft een halve eeuw geleden
de gedachte van gebiedsscheiding reeds
thonie Donker, Jacques Bloem, A. Ro
land Holst, prof. P. J. Bouman, mr. dr.
J. Donner, Cor de Groot, Willem van
Otterlo, Albert Vogel en zovelen meer
door hun bezoeken zich eens verklaard
met de politiek? 2e een kunstenaar of
geleerde die in Z.-A. voor Bantoes,
kleurlingen, Aziaten of wie dan ook wil
optreden, zal dit zeker kunnen en mo
gen doen mits hij geen communistische
ideeën verkondigt. 3e een houding als
van de Bond van Toonkunstenaars en
de heer Voogd is zeker niet dienstig
tot beter inzicht, noch hier, noch in
Z.-Afrika.
Toen de hoofdredacteur van Die
Burger, Kaapstad, het belangrijkste
Zuidafrikaanse dagblad in de republiek,
onlangs bij mij op bezoek was, zei hij,
dat hij na drie weken Nederland de
problemen van het eigen land kwijt
ging raken. Maar hij begon zich nu be
zorgd te maken over de vraagstukken
van Nederland. Ik geloof, dat een be
zoek van de bestuurderen van de Neder
landse Toonkunstenaarsbond, vergezeld
van de heer Voogd, aan Zuid-Afrika,
hen van hun zorgen-in-Nederland over
dat land zou verlossen. Een afgetreden
rechter van een Amerikaans rondgaand
hof, Max M. Korshak, die kort geleden
Zuid-Afrika bezocht en erheen toog met
„extreme hostility, ready to criticize
and scorn", kwam tot de overtuiging,
dat Z-A de gangmaker van Afrika zal
Naar aanleiding van de vragen die het Haarlemse raadslid J. J. Voogd
heeft gesteld over de reis van de stadsorganist de heer Piet Kee naar
Zuid-Afrika vragen die inmiddels door het college van Burgemeester
en Wethouders zijn beantwoord heeft de heer P. KorthuVs, voormalig
attaché voor pers- en culturele zaken bij de Nederlandse ambassade
in Pretoria, ons een artikel gestuurd, dat wij hierbij afdrukken. Wij
stellen de heer Korthuys daarmee in de gelegenheid in onze krant zijn
visie over de oorzaken en de principiële kanten van de apartheids
politiek naar voren te brengen. Daarnaast plaatsen wij onze eigen opinie
over dit probleem.
verdedigd: „laten we een deel van de
Unie aan de Bantoes geven, zodat ze
zich daar overeenkomstig hun aard kun
nen ontwikkelen". Ook de ontwakende
Bantoevolken wensen hun eigen identi
teit, négritude, die exclusief en onver
zoenlijk is. In principe ontmoeten deze
„nationalismen" dus elkaar.
4. Verwezenlijking van deze gedach
ten eist tijd. Intussen wensen de Ban
toes in de blanke staat stemrecht en
medezeggenschap, althans voor zover
ze enig peil van ontwikkeling hebben
bereikt; de grote massa is tevreden
met het, in vergelijking met dat in veel
andere Afrikaanse landen, rustig en
beschermd bestaan en bekommert zich
niet om politiek. Hun zorgen worden
trouwens behartigd door hun stamhoofd
of in de woongebieden de Bantoe
stadsdelen bij de steden door een
vertrouwensman en hogerop door het
ministerie van Bantoezaken waar hun
eigen mensen met de blanke ambtena
ren samenwerken. De eigen politie
zorgt voor hun beveiliging tegen de
misdaden van hun mede-Bantoes. Zij
hebben er hun eigen bierzalen, sport
velden, bioscopen, kerken en scholen.
Of deze stedelijke Bantoebevolking die
met het Westers cultuurpatroon door
lopend in aanraking blijft, op de duur
'n andere vertegenwoordiging zal moe
ten hebben, is een vraag die rustig aan
de ontwikkeling van zaken ginds kan
worden overgelaten. Trouwens: politie
ke rechten zijn werkelijk niet het sum
mum van menselijke vrijheden! En
wanneer deze Bantoes niet door op
ruiers uit China of Rusland tot ter
reur- of sabotagedaden worden gedre
ven, zullen zij, naar meer en meer
blijkt, niet tegen maar samen met de
regering, de goede weg willen zoeken.
Een lange weg, ook bij het versnelde
tempo van Afrika's ontwikkeling.
5. Dat de apartheidsidee de neiging
openbaart tot steeds verder gaande wet
telijke maatregelen is zeker even be
droevend, als het verheugend is dat ve
len in Z.-A. tot diepere bezinning en
sterker critiek op de uitwassen van de
politiek komen, (ik moge ter lezing aan
bevelen „The two faces of Africa", door
prof. dr. Ben Marais, Shuter Shooter,
Pieter Maritzburg 1964). Ook sommige
politiemethoden die bij uitvoering van
die maatregelen worden gevolgd, zal
zeker niemand hier en menigeen in
Z.-A. verdedigen. Men moet hierbij ove
rigens bedenken, dat de Bantoes die
met de politie in aanraking komen nu
ook niet altijd brave jongens zijn!
6. Om ten slotte tot de aanleiding tot
dit artikel te komen wil ik opmerken,
le dat een kunstenaar of geleerde die
een land bezoekt, zich zeker daardoor
niet conformeert met de politiek van
dat land, noch met zijn godsdienst,
noch bv. met zijn drankgewoonten of
iets van dien aard. Hebben prof. An-
Het verheugt ons, in nevenstaand
artikel een bij uitstek deskundig en in
de situatie ingewijd man aan het
woord te hebben kunnen laten, die
een ongetwijfeld verhelderend beeld
heeft geschilderd van de algemene
moeilijkheid waarmee Zuid-Afrika
worstelt ten aanzien van de coëxisten
tie-eisen zijner verschillende bevol
kingsgroepen, alsmede van de gede
tailleerde problemen die het rege
ringsbeleid bepalen. Een zuiver histo
risch en ethnologisch inzicht in de si
tuatie der Zuidafrikaanse unie is pri
mair noodzakelijk om te kunnen oor
delen over bepaalde verschijnselen,
die dat regeringsbeleid begeleiden en
die vaak aanleiding zijn tot heftige
meningsverschillen.
Uit dit overzicht van de heer Kort
huys blijkt, dat de toepassing van de
apartheidspolitiek tot op zekere hoogte
onvermijdelijk is in het kader van een
bestuur, dat op welvaart van de gehe
le natie inclusief de gediscrimineer
de volksgroepen is gericht. Dit wordt
naar onze mening zo duidelijk geargu
menteerd, dat het moeilijk zal zijn
steekhoudende argumenten te vinden
die dat overtuigend tegenspreken. La
ten wij dit vooropstellen als de erken
ning van een algemene factor van be
leid voor iedere situatie, waarin sterk
geciviliseerde naast praktisch ongecivi
liseerde volksgroepen samen moeten le
ven. Laat daardoor in ieder geval één
misverstand ontzenuwd zijn, namelijk:
dat apartheid nooit en nergens een ge
rechtvaardigde basis van bestuur zou
kunnen zijn.
Dit is het misverstand, waarmee fer
vente „anti's" zich terecht de woede
van Verwoerds medestanders in en bui
ten de Unie op de hals halen en waar
mee iedere vruchtbare discussie over
het probleem bij voorbaat tot misluk
king wordt gedoemd.
Er is echter ook een misverstand dat
aan de zijde van de fervente „pro's"
koppig in leven wordt gehouden en ins-
gelijke aanleiding tot ontkrachting van
discussies vormt: het misverstand
namelijk, dat apartheid doel ener sa
menleving zou zijn en niet enkel maar
middel tot een orde van gelijkheid al
ler leden.
Apartheid als middel tot ordelijke
zijn, ook al zou de vijandige houding
van het noorden voortduren. Hij was
bijzonder onder de indruk van het feit,
dat de regering vele miljoenen die van
daag wilden hadden kunnen zijn, tot be
schaving had gebracht .".dank zij haar
politiek. En hij is niet de enige bezoe
ker die zijn oordeel wijzigt als hij ziet
wat er werkelijk aan de hand is in dit
land waar de practische toepassing van
de democratische idealen wel bijzonde
re moeilijkheden oplevert.
P. KORTHUYS
v.m. attaché voor pers- en culturele
zaken bij Hr. Ms. Ambassade te
Pretoria.
en geregelde groei naar een welvaren
de staat kan nuttig en aanvaardbaar
zijn, met de conditie dat de apartheids-
wetten niet misbruikt worden ten bate
van de heersende groep. Apartheid als
doel, als uiteindelijke status die de
groei moet bekronen, is uit het oog
punt van menselijk grondrecht onaan
vaardbaar.
Ten aanzien van Zuid-Afrika kan wel
betoogd worden dat de apartheid slechts
als middel wordt aangewend en dus
onvermijdelijk zowel als nuttig is, maar
daar behoren dan toch twee ernstige
bedenkingen bij te worden genoemd:
Ten eerste worden de apartheidswet-
ten duidelijk en herhaaldelijk gebruikt
om andere doeleinden te dienen dan de
welvaart voor alle groepen. Politiële en
politieke methoden van incidentele on
derdrukking worden onder 't mom van
„apartheid" door de wetten mogelijk
gemaakt en door het gezag toegepast.
Ten tweede ontbreekt de consequentie
van het ideaal, dat door de apartheids-
wetten wordt verkondigd: de consequen
tie dat, wanneer door middel van de
gescheiden ontwikkeling der volksgroe
pen individuen uit die verschillende
volksgroepen eenzelfde niveau van ci-
vilisatie, kennis, levenswijze en sociale
aanpassing hebben bereikt, deze zou
moeten worden toegestaan te leven en
te verkeren onder een en dezelfde for
mule, met andere woorden, in een sfeer
van volkomen gelijkheid, gelijkberech-
tigheid, integratie in alle maatschappe
lijk denkbare opzichten.
Die consequentie ontbreekt echter in
Zuid-Afrika niet alleen, zij wordt heel
duidelijk en pijnlijk nauwkeurig gene
geerd. Dat blijkt uit het heel eenvoudi
ge feit, dat een willekeurige persoon
lijkheid van de hoogst denkbare be
schaving, behorende tot de top van het
intellect, met alle mogelijke graden
van ontwikkeling en met de meest vol
maakte sociale civilisatie, ondanks dat
alles toch in Zuiud-Afrika niet de rech
ten noch de behandeling van de eerste
klasse zal kunnen genieten indien zijn
huis niet blank is.
Als de apartheid als eerlijk middel tot
ontwikkeling en beschaving der kleur
lingen zou leiden tot de volkomen ge
lijkheid en de maatschappelijke ver
menging der individuen die aan de top
dezer ontwikkeling aanlanden, zou geen
enkel objectief beoordelaar met gezon
de ethische normen en van politiek-de-
mocratische overtuiging er bezwaren
tegen kunnen hebben. Nu het „middel"
zich kenmerkt als „doel", met het dui
delijke oogmerk om een permanente
discriminatie te verwezenlijken in een
orde waarin een bevoorrechte boven
ontrechte klassen is te onderscheiden,
moet in naam van de westelijke be
schaving, de westelijke sociale idealen
en de westelijke levenshouding, zowel
als uit naam van het christendom, het
humanisme en alle op de gelijkheid der
mensen berustende levensbeschouwin
gen de apartheid worden afgewezen.
De apartheid als middel onvermijde
lijk en nuttig achtend, moet men eisen
dat als de consequentie van dat middel
onverbloemd en algemeen tot beginsel
van de politiek wordt verheven: de
uiteindelijke erkenning van de gelijk
heid ongeacht huidskleur of overtui
ging, wanneer de praktische hinder
nissen voor die gelijkheid, voortkomend
uit verschil in levensgewoonten, tradi
ties en ontwikkeling zijn geëlimineerd.
Zolang de Zuidafrikaanse regering en
haar medestanders niet daartoe over
gaan, moet helaas worden vastgesteld
dat de klaarblijkelijke doelstelling van
haar politiek overeenkomst met de
doeleinden van permanente discrimina
tie die men aantreft in verwerpelijke
orde-systemen als het dogmatische
communisme (tegen de bezittende en
adellijke klassen), het fascisme en na-
tionaal-socialisme (tegen de Joden, de
geestelijkheid, de niet partij-gezinden,
etc.) en andere politieke stelsels waar
in ernstig afbreuk wordt gedaan aan
meer of minder menselijke grondrech
ten ten bate van een heersende groep.
Wij meenden deze aanvulling op het
betoog van de heer Korthuys niet te
mogen nalaten, om het aangesneden
onderwerp zo dicht mogelijk van alle
zijden te benaderen. Redactie
