Rechtvaardiging in deze tijd
KERKEN IN
DE WERELD
Discussie over doodstraf
Vriendelijkheden helpen niet
Luthers „Document 75" over het
centrale leerstuk gepubliceerd
Bijbelbibliotheek
Biechl
Ds Niemöller
Gereformeerden in
grensverkeer
Kerk en Wereld
KORT NIEUWS
ZATERDAG
NOVEMBER
1964
Erbij
PAGINA TWEE
Centraal
Opstanding
Geestelijke krachten
I# «SJfc:* «ij;,,,
Bezwaar
Vraagtekens
Ds. D. ter Stee ge
Oecumenische fokker
van kippen trouwde
in Leopoldville
Voor niets gewerkt
Bij wijze van spreken
Gezamenlijk kerstblad
In het hervormingsnummer van het Evangelisch Luthers
W eekblad is het herziene „Document 75" gepubliceerd,
waarin de discussie wordt samengevat, die op de grote
vergadering van de Lutherse wereldfederatie in 1963 over
het centrale leerstuk van de Lutherse kerk, de rechtvaardi
ging, is gevoerd. Daar men in Helsinki niet met het onder
werp klaar kwam en men er niet in slaagde een conclusie
van de discussies te laten aannemen, werd aan de theolo
gische commissie opgedragen dit document definitief te
formuleren en te produceren. Het is een stuk in zes ge
deelten geworden, waarin indringend op het onderwerp
wordt ingegaan.
Het eerste hoofdstuk gaat over de
mens en de rechtvaardiging. Onmiddel
lijk wordt er een actuele vraag aange
sneden „Het reformatorische getui
genis van de rechtvaardiging door het
geloof alleen was het antwoord op de
existentiële vraag: „Hoe krijg ik een
genadig God?". In de wereld waarin
wij thans leven is deze vraag bijna ver
stomd. Wat overgebleven is, is de
vraag: „Hoe krijgt mijn leven zin?"
Opgemerkt wordt dan: „zoekend
naar de zin van zijn leven wordt de
mens tevens gedwongen zijn eigen be
staan voor zich en zijn medemensen te
rechtvaardigen. Naar de maatstaven,
die hij zichzelf stelt, beoordeelt hij
ook zijn medemensen. Daarom is de
mensheid vol vertrouwen in de eigen
prestatie. Ze is vol verlangen naar
waardering en roem. Ze is echter ook
vol wederkerige aanklacht en veroorde
ling. Leven niet allen onder de dwang
toekomstbeelden na te jagen, waarvan
ze de vervulling van hun leven ver
wachten?
Het document gaat op tal van proble
men van de huidige evangelieverkondi
ging in. Zo stelt het dat de kerk zich
thans in een bijzondere verlegenheid
bevindt als ze het evangelie moet ver
kondigen of ze daarbij nu woorden als
„zonde", „genade" en „rechtvaardi
ging" moet gebruiken of zich van an
dere begrippen moet bedienen. De
moeilijkheid daarbij is volgens het do
cument dat men niet alleen te maken
heeft met de ergernis, die de verkondi
ging van het evangelie altijd onder de
mens teweegbrengt. De mens van van
daag ziet helemaal niet meer dat het
God is, die hierin tot hem spreekt.
„Maar" zegt het document, „De mens
leeft midden in Gods wereld, hij er
vaart Gods goedheid en Gods toorn
of hij wil of niet."
Het document betoogt dat, al wordt
Gods heilsdaad in de H. Schrift in ve
lerlei bewoordingen beschreven, het
woord van de rechtvaardigheid toch
centraal staat. „Toen de Reformatie de
boodschap van de rechtvaardiging door
het geloof alleen naar voren had ge
bracht als hét artikel waarmee de kerk
staat of valt, ging het haar niet om een
bepaalde terminologie, maar om de
daad van Christus zelf, om de eer van
Christus, de enige die ons van onze
zonden verlost".
„Wij zouden waarlijk verraad plegen
aan Gods reddend handelen met de
wereld, wanneer we ons slechts aan
een terminologie zouden willen binden
en niet aan de realiteit van Christus,
waar deze terminologie van getuigt."
„Document 75" bevat 28 punten. We
zullen er nog enkele uitlichten om een
idee te geven van de inhoud van het
belangwekkende document.
Zo wordt onder het hoofdstuk 4 „Een
boodschap voor de wereld" verkondigd
dat de kerk niet de gemeenschap van
mensen is die door zichzelf gerecht
vaardigd en van de wereld afgezon
derd zijn. Ze is de gemeenschap van
begenadigde zondaren die zich gehoor
zaam de wereld in laten sturen. Even-
De aartsbisschop van Djakarta, mgr.
Jajeseputra, is in ons land op bezoek ge
weest. Hij heeft hier oriënterende be
sprekingen gehouden.
Het Amerikaanse bijbelgenootschap is
voornemens een van de grootste biblio
theken over de bijbel in te richten in
het nieuwe in aanbouw zijnde hoofd
kwartier van het genootschap, nabij
Lincoln Center in het centrum van Man
hattan.
Volgens dr. Robert T. Taylor, secre
taris-generaal van het genootschap,
hoopt men dat het gebouw van twaalf
verdiepingen een centrum zal worden
voor onderricht in de morele en gees
telijke waarden van de bijbel.
In het gebouw zal men honderddui
zend boeken over de bijbel onderbren
gen, geschreven in twaalfhonderd talen
en dialecten.
als haar Heer leeft ze onder de zon
daren, ze eet en drinkt met hen, ze
trekt zich hun noden aan.
„De leden van de kerk kunnen zich
niet van de wereld afkeren, ze zijn er
toe geroepen zich in de navolging van
Christus voor de wereld te geven, ook
als de wereld niets van deze dienst wil
weten."
Het document, dat zegt dat slechts
in de bereidheid tot het offer de kerk
waarlijk kerk van Jezus Christus kan
zijn, zegt dat de krachten der op
standing in de Christen zichtbaar
moeten worden.
De eerste Christenheid heeft het ge
loof in zijn heidense omgeving zo „ge
leefd" dat de mensen in die dagen er
door getroffen werden. „Het is een ern
stige vraag aan onze kerk van vandaag"
aldus het document, „waarom haar ge
loof in tegenstelling tot de grote tijden
in haar geschiedenis zo arm is aan
zichtbare blijken van haar geloof."
Gesteld wordt ook dat in het Luthe
ranisme het woord des kruises tot het
middelpunt van de verkondiging is ge
worden, maar dat intussen de bood
schap van de opstanding ver op de ach
tergrond is geschoven.
„De critiek, die heden ten dage op
de kerk wordt uitgeoefend, steunt voor
namelijk daarop dat de christenen niet
zo zijn als ze naar de wil van hun
Heer moesten zijn. Het leven van de
kerk beantwoordt niet meer aan het
voorbeeld van het Nieuwe Testament.
Degenen, die de kerk critiseren, zijn
van mening dat de christenen eens op
moesten houden een rol te spelen waar
in ze zelf niet meer geloven."
Er wordt op gewezen dat de hulpmid
delen van de kerk in de strijd met de
machten van geestelijke aard zijn:
Woord, gebed, liefdewerk en lijden.
Juist door deze krachten heeft God de
christenen aandeel in de wereldheer
schappij gegeven. „Veel conflicten
tussen staaf en kerk ontstaan daardoor
dat de kerk zich niet beperkt tot haar
opdracht of doordat anderszijds de dra
gers van de staatsmacht de kerk in
het vervullen van haar opdracht belem
meren".
Gesteld wordt dan ook dat de kerk
pas wanneer ze afstand doet van iedere
wereldlijke macht volmacht heeft te
protesteren tegen ieder politiek gezag,
dat de mens niet meer eerbiedigt of
de groei van een waarlijk menselijke
gemeenschap belemmert.
Het document eindigt met de volgen
de passage: „De verwachtingen, waar
mee de moderne mensheid begonnen is,
zijn nu aan het verbleken. Die mensen
echter, die Christus kennen, zouden
thans aan deze wereld nieuwe hoop
kunnen geven. Alle andere pogingen de
mensen opnieuw levensvreugde te ge
ven worden na korte of lange tijd als
illusie ontmaskerd. Christus is heden
onder ons. Hij beschermt ons in de
wereld, hij redt ons in het gericht. Hij
blijft onze hoop tot in eeuwigheid".
-.X-w
In de eerste week van november hoopt
men de eerste patiënten op te kunnen
nemen in de oostvleugel (zie pijl) van
het in aanbouw zijnde academische
ziekenhuis van de Vrije Universiteit in
Amsterdam. Op de foto onder één van
de ziekenkamers.
nnanjiAn
Door de moord op een taxi-chauf
feur in Bonn is in Duitsland de dis
cussie over de doodstraf weer op
gang gekomen. Zoals in verscheidene
landen is ook in West-Duitsland de
doodstraf bij de grondwet afgeschaft,
maar nu eisen vooraanstaande politici
dat hierover een debat zal worden
gehouden in de Bondsdag. Aangezien
deze juridische aangelegenheid altijd
een apart hoofdstuk heeft gevormd
in de christelijke ethiek, verbaast het
niet dat enkele bekende theologen in
Duitsland hun standpunt in artikelen
hebben uiteengezet. In de rooms-
katholieke ethiek toont men zich
doorgaans voorstander van de dood
straf, terwijl (zoals ook nu weer
blijkt) de meningen onder de pro
testanten verdeeld zijn.
Prof. Dr. Paul Althaus uit Erlangen
sprak zich uit ten gunste van de weder
invoering van de doostraf. In zijn be
toog vraagt hij eerst naar wat de Bijbel
er over zegt. Al in het begin stelt de
Bijbel, dat het menselijk leven onaan
tastbaar heilig is. Om der wille van
deze heiligheid moet moord met de dood
vergolden worden en de overheid is ge
roepen deze regel te handhaven. Ook in
het Nieuwe Testament blijft deze regel
staan. In Romeinen 13 schrijft de apos
tel Paulus immers, dat de overheid het
zwaard niet tevergeefs draagt. Op grond
hiervan hebben theologie en kerk van
alle verschillende belijdenissen zich de
eeuwen door vóór de doodstraf uitge
sproken.
Wie tegen de hoogste rechtsorde, te
gen Gods wil, handelt door het leven
van een medemens te nemen, kan zelf
alleen door een ontneming van al zijn
rechten als mens, zijn leven, gestraft
worden. Bovendien wordt tegenwoordig
veelal ook geredeneerd, dat de dood
straf de samenleving beschermt tegen
de misdaad. Hierop zegt Althaus, dat
niet de werking van de doodstraf als
bescherming of afschrikwekkend voor
beeld (redelijke gronden) van beslissen
de betekenis is, maar of door de toe
passing iets verzoend wordt, of de dood
van de moordenaar noodzakelijk en
rechtvaardig is. Dat betekent dat niet
de samenleving, het volk, als zodanig
de beslissing over leven of dood kan
hebben, maar alleen de overheid, die
volgens de christelijke opvattingen zich
Gods werktuig mag noemen.
Een beroep op de dood van Christus,
als een dood die verzoening brengt,
kan hier geen plaats vinden, omdat deze
verzoening de mens in de eeuwigheid
met God verzoent. Deze zoendood bete
kent niet, dat de natuurlijke en recht
vaardige gevolgen van de schuld in het
aardse leven daarmee wordt uitgescha
keld. De moordenaar aan het kruis
krijgt Jezus' belofte van het paradijs,
maar toch moet hij evengoed de dood
straf aan het kruis blijven ondergaan.
Tegenover dit standpunt van prof.
Althaus heeft prof. Helmut Thielicke
ernstige bezwaren tegen de doodstraf.
De Hamburger theoloog richtte zich in
een voordracht voor de Westduitse ra
dio tegen hen, die zich beroepen op de
christelijke traditie. Prof. Thielicke wil
de overheid in tegenstelling tot de op
vattingen uit de Middeleeuwen en uit
Luthers tijd niet meer beschouwen als
orgaan van Gods gericht en genade.
Daarom heeft de overheid niet meer de
macht om te doden. Het gebruik maken
van de doodstraf heeft nu mogelijk zelfs
een economische achtergrond namelijk
om de kosten van levenslange gevange
nisstraf voor de maatschappij te ont
gaan.
Toen er in verband met de moord in
Bonn aangedrongen werd op wederin
voering van de doodstraf zat daarach
ter een menselijk, begrijpelijk verlan
gen naar wraak en vergelding. Maar,
meent prof. Thielicke, de staat moet
in onze dagen afzien van het zwaard
en eerbied tonen voor het menselijk le
ven. De staat moet niet de indruk wek
ken, dat de afschrikwekkende werking
van zo'n straf een mensenleven waard
zou zijn. Statistisch is inmiddels ai wel
komen vast te staan, dat deze werking
nog heel problematisch is.
Prof. dr. Joachim Beckmann, de
voorzitter van de Evangelische Kerk in
het Rheinland, ging in dit verband na
der in op de vraag of de staat zelfs
wel het recht heeft om te straffen, dat
wil zeggen het recht om de strafmaat
en de soort straf zelf te bepalen. De
geschiedenis heeft immers op dit ge
bied al zo heel veel gruwelijks laten
zien. Daarom kunnen we niet zo maar
een willekeurig strafrecht van de over
heid aanvaarden als zijnde Gods op
dracht. Juist vanuit christelijk gezichts
punt moet er op gewezen worden, dat
het recht boven de staat staat en dat
de staat tegenover God verantwoorde
lijk is voor de mensen, die binnen zijn
bereik leven. Er mag in dit opzicht
geen onderscheid gemaakt worden tus
sen een „christelijke overheid" en een
„wereldlijke democratie". De toeken
ning van het recht om de doodstraf toe
OOOOOOOCO(XXXX>CODCOOCOO<X)OOCOOOOOOOOOOOOOOOOOC>OOOOOOC
Dit is de trouwring van Maarten
Luther, die sinds de oorlog 1914191S
zoek was en door een familie in het
stadje Schönburg (Rostock, Oost-
Duitsland) is teruggevonden. Een Chris
tusbeeld en een zwaard zijn onder
andere aan de buitenkant van de ring
gegraveerd en in de binnenkant staan
de datum 13-6-1525 en de namen van
Luther en zijn vrouw. De gouden ring
gaat deel uitmaken van de collectie
schatten van het museum Schönburg.
te passen kan niet theologisch afhanke
lijk gesteld worden van de vraag of die
overheid zichzelf ziet als Gods plaats
vervanger (bij het straffen).
Prof. Beckmann erkent natuurlijk,
dat er in de Bijbel woorden voorkomen,
op grond waarvan men aan de dood
straf mag denken. Echter moet bij een
bezinning over de doodstraf zeker over
wogen worden of deze bijbelplaatsen
zonder meer in de discussie gelden om
de doodstraf te rechtvaardigen. Wat be
tekent de bijbelse boodschap van de
heerschappij van Christus in de wereld?
Is dat alleen maar een theologische
theorie of is er sprake van een werke
lijkheid, waaraan de christenen in
woord en daad consekwenties te verbin
den hebben? Het is goed, als men hier
over onder de christenen gaat naden
ken. Maar men mag dan niet vergeten
de excessen, die historisch vaststaan,
zoals de terdoodbrenging van de chris
tenen in het oude Romeinse rijk, van
ketters en joden in het latere christe
lijke Romeinse rijk en wat er door de
nationaal-socialisten is gedaan.
Een commissie van de Lutherse kerk
in Amerika gaat zich verdiepen in de
biecht. Uitgangspunt is dat de biecht
ten onrechte in het protestantisme op
de achtergrond geraakt is en dat er in
de gemeente een sterk verlangen leeft
naar het „biechtgesprek", aldus meldt
het Evangelisch Luthers Weekblad.
Ds. Martin Niemöller heeft zijn taak
als voorzitter van de evangelische kerk
in Hessen en Nassau neergelegd. Hij
zal zich voortaan uitsluitend bezighou
den met zijn werk als een der voorzit
ters van de oecumenische raad. De 72-
jarige was in de eerste wereldoorlog
commandant van een duikboot en in
het „derde rijk" een verbitterd tegen
stander van de nazi's. Hij werd meer
malen gevangen gezet. Na de oorlog
koos hij de zijde van pacifisten en te
genstanders van de kernbom.
>^ooooocoooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooc
Vorig jaar zijn 76 gereformeerden
overgegaan naar de rooms-katholieke
kerk. Daarentegen traden 124 rooms-
katholieken toe tot de gereformeerde
kerken. Dit blijkt uit de zojuist ver
schenen voorlopige statistiek van de
gereformeerde kerken in Nederland
over het jaar 1963. Huwelijken met
een partner uit een andere kerk vor
men de voornaamste factor in dit ker
kelijk grensverkeer. Verreweg de mees
ten, die de gereformeerde kerken ver
lieten, namelijk 58 van de 76, waren
dooplid.
Het grootste aantal overgangen in
kerkelijk Nederland treft men aan tus
sen de hervormde en de gereformeerde
kerken. Men registreerde bij de ge
reformeerden vorig jaar 1534 nieuwe
leden, die uit de hervormde kerk kwa
men. Omgekeerd gingen 1341 gerefor
meerden over tot de hervormde kerk:
ook hier weer vormden doopleden zeer
sterk de meerderheid. Opvallend is,
dat ook binnen wat men wel de ge
reformeerde gezindte noemt, de gerefor
meerde kerken aanzienlijk meer nieuwe
leden uit andere kerkgemeenschappen
ontvangen, dan dat er vertrekken.
Om een paar voorbeelden te noemen:
naar de christelijke gereformeerde ker
ken gingen 170 leden der gereformeer
de kerken over, maar omgekeerd traden
315 christelijke gereformeerden toe tot
de gereformeerde kerken. Ten opzichte
van de vrijgemaakte-gereformeerde
kerken is dit verschil nog veel groter.
Uit deze kerkgemeenschap kwamen 405
nieuwe leden over, terwijl er slechts
147 vertrokken naar deze kerken.
De invloed van de verschillende
pinkstergroepen en meer sektarische
bewegingen als de Jehova's getuigen
en adventisten is, wat overgangen be
treft gering. Naar een viertal van deze
groeperingen -vertrokken 56 leden.
Merkwaardig is, dat ook drie gerefor
meerden overgingen tot joodse gemeen
ten. Verder werden 702 personen die
tot geen enkele kerk behoorden, ge
reformeerd. Daarentegen verlieten 519
leden de gereformeerde kerken, zonder
enige nieuwe kerkelijke bestemming.
In totaal onttrokken zich vorig jaar
2592 leden aan de gereformeerde ker
ken. Het totaal aantal toegetreden leden
was echter belangrijk hoger, namelijk
3604. Hiervoor is in 524 gevallen de
volwassendoop bediend.
In het Eijkmanhuis van Kerk en We
reld te Driebergen zullen twee belang
rijke conferenties worden gehouden. In
de eerste bijeenkomst wil men spreken
over „Een jaar na Robinson". Men wil
niet zozeer op de gedachten van Ro
binson zelf ingaan als wel zich verdie
pen in de dringende vragen, die hij en
anderen (als P. van Buren) hebben ge
steld. Sprekers in deze bijeenkomst zijn:
prof. dr. J. Sperna Weiland (Amster
dam) over „Hoe spreken wij over God?"
en prof. dr. G. C. van Niftrik (Amster
dam) over „De Zoon zonder de Vader?"
Deze titel werd gekozen naar aanlei
ding van het geruchtmakende boekje
van Paul van Buren „The secular
meaning of the Gospel".
Deze bijeenkomst wordt van 14-15 no
vember gehouden. Op 12-13 december
spreken protestanten en rooms-katho-
lieken over „Wat hebben wij aan el
kaar?". Sprekers zijn pater A. Krey-
kamp, redactioneel medewerker van De
Horstink te Amersfoort, en dr. J. M.
van Veen, directeur van Kerk en We
reld te Driebergen.
de
de
op
Vorig jaar is in het kader van
oecumenische hulpverlening van
Nederlandse Oecumenische Raad
verzoek van de Kongolese raad van
kerken de Nederlandse kippenfokker
S. M. H. Lakerveld naar de Kongo
gezonden. Hij heeft daar de leiding
van een fokkerij, die in opdracht van
de raad van kerken is opgezet om bij
te dragen aan uitbreiding van de pluim
veestapel in de Kongo.
Pe heer Lakerman vond daar ook
zijn vrouw, maar het huwelijk kreeg
een bijzondere noot. Toen het bruids
paar op zaterdag 3 oktober zijn plan
nen op de afgesproken tijd op het
stadhuis van Leopoldville wilde reali
seren, werd het zonder omwegen terug
gestuurd. Het bleek namelijk, dat de
ambtenaar van de burgerlijke stand
de trouwpapieren kwijt was.
Het bruidspaar mocht maandag te
rugkomen, als tenminste in die tijd
de papieren terecht waren. De be
scheiden werden gelukkig gevonden en
zo kon de huwelijksvoltrekking maan
dag doorgaan.
Na afloop van de plechtigheid kreeg
het jonge paar van het gemeentebe
stuur een glas limonade aangebo
den. Alleen de ambtenaar, die het
huwelijk had voltrokken, vond een wat
pittiger dorstlessing in een glas bier.
De Europese Baptisten Persdienst
meldt, dat baptisten van een dorp in
het Kam steppengebied van Kameroen
op grond van mondelinge toestemming
na lang wachten een kerk hadden ge
bouwd. Toen die nagenoeg klaar was,
werd hun gezegd, dat een schriftelijke
toestemming van een andere instantie
nodig was. Omdat zij die niet hadden
werden zij gedwongen hun pas ge
bouwde kerk weer af te breken. Op
dezelfde plaats werd toen een rooms-
katholieke kerk gebouwd.
Een oude dame die gewend was ge
ijkte christelijke termen te gebrui
ken, zei, staande voor het familie
graf: Als God het wil en ik het mag
beleven, lig ik hier over enkele jaren
ook.
(Ev. Luth. Weekblad)
De Noorse predikantenbond heeft be
sloten vrouwelijke theologen tot het lid
maatschap toe te laten.
De liberaal Joodse gemeente te Am
sterdam wil aan de Europaboulevard
een nieuwe synagoge stichten. De ge
meenteraad van de hoofdstad krijgt
binnenkort een voorstel te behandelen
over de verkoop van de hiervoor beno
digde grond.
„Het conflict met Rome duurt voort
en het is met vriendelijkheden niet op
te lossen. Daarvoor zijn de controver
sen te ernstig." Dit heeft prof. dr. J.
van Genderen, hoogleraar te Apeldoorn
gezegd tijdens de in Utrecht gehouden
hervormingsdag. Deze bezinningsdag
werd door de vereniging „Protestant
Nederland" georganiseerd.
Volgens prof. Van Genderen hebben
de hervormers de bevrijdende en ver
nieuwende kracht van Gods woord per
soonlijk leren kennen. Toen zij de strijd
aanbonden tegen leringen en instellin
gen van mensen, die in de kerk over
heersend geworden waren, was dat
voor hen een heilig moeten, omdat de
overmacht van het woord er toe drong.
Het reformatorisch christendom zal
dan alleen sterk staan als het leeft uit
de kracht van het woord van God, aldus
prof. Van Genderen.
Zijn collega, prof. dr. S. van der Lin
de, hoogleraar in Utrecht, sprak over
het antipapisme. Naar zijn oordeel
verdient antipapisme als blinde haat
tegen alles wat rooms is geen goed
woord. Maar zo ging hij verder
antipapisme is wat anders. Het heeft
een positieve wortel, als het ten eerste
de paus (latijn: papa) afwijst. In de met
pracht en praal overladen paus kunnen
wij geen beeld van de gekruiste Chris
tus zien, ook niet van de verheerlijkte
Christus. In de tweede plaats zo zei
prof. Van der Linde betekent anti
papisme de afwijzing van de mispries-
„paap"
ter, in de volksmond de oude
genoemd.
Antipapisme in de geoorloofde en ge
boden zin is positief, het leeft niet uit
haat tegen rooms-katholieken, maar
veel meer uit de liefde van Christus en
zijn kerk, die wel een katholieke (al
gemene), maar daarom geen roomse
kan zijn, aldus prof. Van der Linde.
Ongeveer twaalfduizend medewer
kers uit de hervormde, de gereformeer
de en de lutherse kerken verspreiden
tggen kerstmis een gezamenlijke kerst
uitgave in ons land. Het blad is een
combinatie van De Open Deur (her-
vormd-luthers) en van Onderweg (ge
reformeerd). In een oplage van bijna
een half miljoen zal het verschijnen.
Dit is het eerste zichtbare resultaat
van pogingen, die reeds jarenlang on
dernomen worden om te komen tot
meer samenwerking op het gebied van
de evangelisatielectuur met name van
hervormde en gereformeerde zijde.
De naam van het blad is eenvoudig:
„Kerstfeest 1964". Het is uitgevoerd in
suggestieve kleurendruk en het wijst,
zowel met foto's als artikelen onder
andere op de verantwoordelijkheid van
de rijke landen voor de arme. Uitgangs
punt is daarbij de kerstboodschap van
Christus' komst voor de gehele wereld-
