Spanning op het concilie over
manipulaties van presidium
Paus Paulus vroeg advies
van college van kardinalen
Koninklijke belangstelling
voor kaliber walser ij en
Kamercommissie in verzet
tegen hogere college-
en kleuterschoolgelden
HET WEER
Auto tegen boom
bij Hoeselt
ELZER's
Verklaring over godsdienstvrijheid in het geding
Klap van vriendje
kost 8-jarige
het leven
Ruim 11.000 uit
raadhuis gestolen
in Gramsbergen
Nog geen vrije
zaterdag voor
het v.h.m.o.
Met gestolen auto
het water in
DAF veroordeeld
„Britten gaan
15 verhoging
intrekken"
Voor modieuze
dames- en teenerkleding
1.85
TELSTAR-FEIJEN00RD
Kampioene
Geruchten
bonneterie
modelux
Pius XII en de Nazi's
pagina 3
Huwelijkswetgeving
Eén van de vijf inzit'
tenden verdronk
Het woord is aan
In de krant van heden:
Chipolata-pudding
HAZENBERG
Per Haekkerup
«W MORRIS "êefore tfou êuy!
ZATERDAG ALS RECLAME
BOTERSTAVEN
Patisserie DEKKERS
Nevelig weer
Vijftien gewonden
TELSTAR-Jeugd -
FORTUNA VL.-Jeugd
Comb. Oud Stormvogels/VSV—
Oud Feijenoord
NAPPA- EN SUÈDE JASJES
Hoofdredacteur: Simon Koster Adjunct Hoofdredacteur E. Koning Redactiechef te IJmuiden: J. Kosafc Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V, Grote Houtstraat 93, Haarlem Directeur: Mr. H. C. van der \lije
ROME (AP, AFP en DPA). Er is
donderdag op het Vaticaans concilie een
duidelijk conflict aan het licht getreden
tussen de vooruitstrevende en conserva
tieve concilievaders. Oorzaak van grote
beroering die tot ongekende scènes in
de Sint Pieter aanleiding gaf, was de
volkomen onverwachte mededeling van
de voorzitter van het concilie-presidium,
kardinaal Tisserant, dat er deze zitting
niet meer gestemd zou worden over de
tekst van de gewijzigde verklaring in
zake de godsdienstvrijheid.
Amerikaanse concilievaders stelden
een protestverklaring op die door meer
dan duizend prelaten werd ondertekend.
Daarin werd paus Paulus verzocht in te
grijpen, opdat „het plan om de ver
klaring over de godsdienstvrijheid te ver
nietigen ongedaan gemaakt wordt".
Paus Paulus riep donderdagavond het
college van kardinalen voor een audiën
tie bijeen. Het overleg duurde vijf kwar
tier. Er is over het besprokene officieel
niets bekend.
Het is niet overdreven te constateren
dat er over de verklaring inzake de gods
dienstvrijheid een bitter conflict is ont
staan.
In die verklaring wordt aangedrongen op
erkenning van het recht van ieder mens,
in volle vrijheid zijn godsdienstige keuze
te maken. Bovendien verzet de tekst zich
tegen aantasting van dit recht door kerke
lijke en staatkundige machten.
De verklaring over de godsdienstvrij
heid die het concilie-presidium wil aan
houden tot de vierde zitting stelt
voorts dat de rooms-katholieke kerk zich
dient op te werpen als de kampioene van
de godsdienstvrijheid en dat ieder mens
er recht op heeft dat zijn religieuze over
tuiging wordt gerespecteerd. „Zelfs als
een mens zich in geweten vergist, moet
hij daartoe het recht hebben".
Over deze belangrijke verklaring staan
de vooruitstrevende bisschoppen, alle Ame
rikaanse inbegrepen, lijnrecht tegenover
het gesloten blok van kerkvaders uit La-
tijns-Amerika, Portugal en Italië. Die stel
len zich namelijk op het standpunt dat
het aanvaarden van de vérstrekkende
verklaring over de godsdienstvrijheid in
verschillende landen kan leiden tot de on
dergang van de katholieke hiërarchie. De
vooruitstrevende groep kerkvaders verzet
zich echter tegen de manipulaties die tot
doel hebben de stemming over de verkla
ring uit te stellen. Zij willen dat er nog
in deze zitting zaterdag is zij afgelopen
over wordt gestemd. Zes weken geleden
bracht deze groep onder de aandacht van
de paus dat er pogingen werden gedaan
het woord „sinister" werd toen gebruikt
om de verklaring onder tafel te wer
ken.
Over het beraad van de paus met het
college van kardinalen is niets uitgelekt.
De aartsbisschop van Keulen, kardinaal
Frings, zou paus Paulus namens zijn me-
In Harderwijk heeft een ruzie tussen
twee schooljongetjes een fatale afloop ge
had. Een 11-jarige knaap sloeg een 8-jarig
schoolvriendje zo hard met een dikke tak
in de maagstreek, dat deze dood neerviel.
Een dokter constateerde dat door de slag
in de maag de ademhaling was afgesne
den en dat dit teveel van het hart heeft
geëist.
De aanleiding tot de ruzie was een me
ningsverschil om een voetbal. De jongens
wonen allebei in het Harderwijkse woon
wagenkamp. Het slachtoffertje komt uit
een gezin met zes kinderen.
Advertentie
Geef een nuttig St. Nicoiaasgesehenk
en kijk eerst even bij
anegang 8, Haarlem, tel. 18115
In het gemeentehuis van Gramsbergen
(O) is in de afgelopen nacht ingebroken.
Gemeenteambtenaren kwamen vanmorgen
tot de ontdekking dat in de kamer van de
gemeente-ontvanger de kluis was openge
broken en dat 10.000 aan bankpapier was
verdwenen. Ook de kluis van de secretarie
was opengebroken. Hieruit werd meer dan
1000 meegenomen.
De inbrekers zijn binnengekomen door
een ruit aan de achterzijde van het ge
meentehuis in te slaan.
Staatssecretaris Grosheide van O. K. en
W. is voorlopig nog niet van plan de vrije
zaterdag algemeen in te voeren voor de
middelbare rijksscholen. Op een zestal
rijksscholen is een proef met de vijfdaag
se schoolweek genomen, die niet ongunstig
is uitgevallen. Maar de staatssecretaris
wil het v.h.m.o. de vrije zaterdag niet op
dringen. Hij zal het bijzonder onderwijs
vragen naar de bevindingen met de vijf
daagse schoolweek.
„Weg met De Gaulle" riepen gister
avond meer dan 2000 Parijse studen
ten. Ze hadden een bijeenkomst bij
gewoond, waar de uiterst rechtse
kandidaat voor de Franse presidents
verkiezingen, Jean-Louis Tixier-Vig-
nancour, het woord had gevoerd.
Aanhangers van De Gaulle namen
dit niet, zodat de politie tussenbeide
moest komen.
destanders hebben verzocht de verklaring
over de godsdienstvrijheid nog tijdens de
ze zitting in stemming te laten brengen,
aldus een gerucht in conciliekringen. La
ter vertelde de kardinaal gegronde hoop
te hebben dat de paus aan dit verzoek
zal voldoen.
Hoe groot de spanning was na de mede
deling van kardinaal Tisserant, bleek uit
de zeer bewogen toon waarmee de bis
schop van Brugge, mgr. De Smedt, vlak
daarna zijn verslag over de bewerking
van het schema inzake de godsdienstvrij
heid uitbracht. Zijn betoog, dat tegen het
eind bijzonder hartstochtelijk was, werd
beloond met een ovationeel applaus dat
minutenlang aanhield, een ongekende de
monstratie in dit gezelschap.
Het concilie is donderdag begonnen aan
de behandeling van het schema dat de
huwelijkswetgeving aan de orde stelt.
Hierbij zal als belangrijkste kwestie ook
het gemengde huwelijk aan de orde ko
en.
Het gedeelte over deze kwestie is pas
tegen het einde van deze conciliezitting
in de tekst opgenomen. Tevoren bevatte
het document slechts een summiere ver
wijzing hiernaar, namelijk de aanbeveling
dat bij de herziening van het kerkelijk
huwelijksrecht de kwestie van het ge
mengde huwelijk in oecumenische geest
behandeld zou worden.
De nieuwe ontwerptekst luidt: „wat
het gemengde huwelijk betreft moet het
canonieke recht, onverminderd de ver
eisten van het goddelijke recht, op meer
gepaste wijze hulp bieden in de individu
ele gevallen. Daarom is het in de geest
van het decreet over de oecumene en
van de verklaring over de godsdienstige
vrijheid vooral wenselijk dat de voor
schriften over het huwelijk van een
katholieke met een gedoopte, niet-ka-
tholieke partij en dat van een katholieke
met een niet-gedoopte partij afzonder
lijk van elkaar behandeld worden".
In Groningen heeft een rit van vijf
jongemannen met een gestolen auto een
tragisch einde gekregen toen de wagen
bij de Oosterhaven slipte en het water
inschoot. Een van de inzittenden, een 22-
jarige jongeman uit Drachten (Fr.) slaagde
er niet in zich uit de op zijn kop liggende
wagen te bevryden.
De wagen was dezelfde avond uit een
garage in Drachten gestolen door een 20-
jarige jongen. Hij was het ook die om
kwart over drie in de nacht met veel te
grote snelheid over de natte keibestrating
langs de Oosterhaven joeg. In een flauwe
boCht slipte de auto en verdween in het
water. Vier van de vijf inzittenden slaag
den erin zich te bevrijden, maar voor de
vijfde werd deze rit zijn laatste. Behalve
de bestuurder en het slachtoffer, zaten in
de auto nog een 20-jarige jongen uit
Drachten en twee zeelui, die in een café
in Groningen met de jongens in contact
waren gekomen. De zeelieden, een Portu
gees en een Nederlander, zouden door de
Drachtster jongens naar hun schip worden
gebracht, dat in Delfzijl lag.
De bestuurder van de auto, die tevens
de wagen stal, is geen onbekende van de
politie. Al eerder maakt hij zich aan joy
riding schuldig. Zijn rijbewijs was inge
trokken.
Swift:
Ik hoop dat u uw hele leven zult blij
ven leven.
Ir. P. van Delden leidt de koninklijke
bezoekers rond door de nieuwe kali-
oerwalserijen. Achter prins Bern-
hard, mr. J. C. Biihrmann, burge
meester van Velsen. Zie verder pag 5
De officiële ingebruikneming van de nieuwe kaliberwalserijen voor Hoogovens
beeft donderdagmiddag in Velsen-Noord een grote drukte ten gevolge gehad.
In de eerste plaats werd deze veroorzaakt door het aangekondigde koninklijke
bezoek, waardoor velen zich langs de route hadden opgesteld om de stoet hof-
auto's te kunnen gadeslaan. Hieronder bevonden zich ook enige kleuterklassen,
die het koninklijk echtpaar met hun vlaggetjes en oranje wimpels enthousiast
hebben toegewuifd. Voor deze gelegenheid was de grote fabriekshal ingericht
voor ontvangstcentrum, zodat de vele honderden genodigden van het ceremonieel
gebeuren getuige konden zijn. Tot deze genodigden behoorden vrijwel alle
autoriteiten van Kennemerland, zoals de burgemeesters van Haarlem, Velsen,
Beverwijk en Heemskerk, die in de meeste gevallen door hun wethouders en
andere functionarissen waren vergezeld.
W eerrapporten 3, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland2, 5, 13
Beeldverhalen 2, 19
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws >..3, 13
Uit stad en omgeving7, 9, 11
Medische verzorging 9
NIPO-onderzoek weggeld 13
„Kleine mode" van Parijs13
Schrijvende lezers35
Radio en t.v3'
Uitgaan in Haarlem77
Kunst 37
Feuilleton 39
Economisch nieuws21
Beurs 21
Scheepsberichten 21
Sport 23
Dit nummer bestaat uit
vierentwintig pagina's
Advertentie
Bij hun aankomst werden koningin Ju
liana en prins Bernhard ontvangen door
de voltallige directie van Hoogovens, waar
bij de koningin bloemen werd aangeboden
door de elf-jarige Els Nijman uit Bever
wijk, het dochtertje van ir. D. G. Nijman,
hoofd van de afdeling nieuwbouw van
Hoogovens. Ook de burgemeesters van
Velsen en Beverwijk, mr. J. C. Bührmann
en de heer J. G. S. Bruinsma waren bij
deze begroeting aanwezig. Omdat de nieu
we walserijen net op Beverwijks territo
rium zijn gelegen, was laatstgenoemde
met zijn ambtsketen getooid.
Na de redevoeringen van ir. W. H.
Kruyff, voorzitter van de raad van com
missarissen van Hoogovens, de minister
van Economische Zaken, prof. dr. J. E.
Andriessen en ir. P. van Delden, de oudste
directeur van Hoogovens, van de in
houd daarvan hebben wij in ons blad van
gisteren al melding gemaakt maakte
het gezelschap een rondgang door de nieu
we walserijen, een tocht van ruim elfhon
derd meter, waarbij de koningin en de
prins zich buitengewoon geïnteresseerd
toonden over het fabrikageproces, waar
over zij door de directieleden werden voor
gelicht.
Diezelfde interesse werd getoond in de
kleine expositie, welke naast de ontvangst
hal was ingericht en waar de hoge gasten
door de heren J. F. van Rechteren Altena,
H. J. Calkoen en A. J. Schotman met ge
rechtvaardigde trots de vele oudheidkun
dige voorwerpen werden getoond, die zij
als archeoloog op de terreinen van Hoog
ovens hebben opgegraven.
Na deze rondleiding volgde nog een
langdurig samenzijn in de inmiddels als
restauratie ingerichte ontvangsthal, waar
bij een ensemble, samengesteld uit leden
van de Hoogoven Harmonie de muzikale
omlijsting voor zijn rekening nam.
De economische politierechter te 's-Her-
togenbosch, mr. C. Wissmann, heeft van
morgen Van Doorne's Automobielfabriek te
Eindhoven op beide hoofdpunten van de
dagvaarding veroordeeld in de zaak, die
tegen de DAF was aangespannen om een
principiële uitspraak te verkrijgen over de
vraag, of het een werkgever is toegestaan
om premies van sociale verzekeringen niet
op het loon van de werknemers in te
houden. De DAF werd veroordeeld tot een
boete van vier maal 5.000, waarvan 4.000
voorwaardelijk met een proeftyd van twee
jaar.
kant en klaar
met saus en slagroom
65 cent per stuk
Na 12 uur kunnen voor zaterdag
geen bestellingen meer worden
aangenomen.
HERENMODEHUIS
Kennemerlaan 108
HEEFT WAT U ZOEKT I
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG. Minister Bot van O.,
K. en W. zal het wetsontwerp tot ver
hoging van de collegegelden, als hij het
tenminste alsnog indient, niet gemakke
lijk aangenomen krijgen. Dat bleek gis
teren overduidelijk bij de behandeling
van de onderwijsbegroting in de vaste
commissie voor O., K. en W. De com
missie sprak zich al bij voorbaat una
niem uit tegen de aangekondigde ver
hoging van 200 tot 400. Ook bleek
in de commissie sterk verzet te bestaan
tegen de voorgenomen verhoging van
het kleuter-schoolgeld.
Woordvoerders van alle fracties vonden
geen woorden genoeg om uiting te geven
aan hun ernstige bezwaren tegen beide
plannen van de regering. De heer Albe-
ring, partijgenoot van de minister, liet
zelfs doorschemeren dat zijn gehele fractie
zich tegen de verhoging van het college
geld zal verzetten.
De verhoging van het kleuterschoolgeld
kan zonder goedkeuring van het parlement
bij algemene maatregel van bestuur ge
schieden. Het gaat om een verhoging van
1 tot 2,50 per maand. „Slechts één dub
beltje per week," zei de minister, die ech
ter ten slotte toegaf aan de aandrang
van de Kamerleden, de beslissing uit te
stellen tot na de behandeling van de On
derwijsbegroting.
GENèVE (AF) De Deense minister van
Buitenlandse Zaken Per Haekkerup heeft
vandaag verklaard, dat de Britse regering
heeft toegestemd „binnen een periode van
maanden" te beginnen met de opheffing
van de 15 percent verhoging van de
invoerrechten.
BARIEUORISSTR HAARLEM TEL 13439
IEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPUIN) AMSTERDAM TEL223SP6
van 2.25 voor
50e JAARGANG NUMMER 16
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat. 9-11 u.
Tel. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Tel. redactie 5389, na kantooruren 02560-6484.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Tel. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJ M UI DEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
VRIJDAG 20 NÓVEMBER 1964
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement per week 75 cent, per kwartaal
9,75, franco per post 11,—. - Losse
nummers, afgehaald aan ons bureau, 20 cent.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Verwachting tot morgenavond:
Over het algemeen veel bewol
king, hier en daar mist en plaat
selijk wat motregen. Zwakke tot
matige westelijke wind. Aanhou
dend zacht.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
BRUSSEL Een auto met vijf volwas
senen en tien kinderen is donderdag bij
de Belgische plaats Hoeselt tegen een
boom gereden. De twee vaders en drie
kinderen werden ernstig gewond. De twee
gezinnen en een kennis werden allen in
een ziekenhuis opgenomen.
Dr. Tans (P.v.d.A.) zei, buiten de minis
ter geen enkel verstandig mens te ken
nen die een goed woord voor de verhoging
over heeft. Hij vroeg de bewindsman van
zijn voornemen af te zien.
Maar minister Bot bleek nog niet bereid
te zijn bakzeil te halen. Hij wees o.m. op
de sterk gestegen kosten van het onder
wijs, waarvoor de gemeenschap zich al zo
veel' offers moet getroosten. De ouders,
die in de eerste plaats voor de opvoeding
van hun kinderen verantwoordelijk zijn,
mogen toch ook wel een redelijke bijdrage
in de kosten leveren, zei hij.
Maar de Kamerleden waren niet te ver
murwen. Als minister Bot, ondanks het
verzet ertegen, toch zijn wetsontwerpen tot
verhoging van de collegegelden indient, zal
hij het in de plenaire Kamervergadering
op 21 december bij de behandeling van
de Onderwijsbegroting zwaar te verduren
krijgen.
Advertentie
ZATERDAGMIDDAG 14.45 uur
SPORTPARK SCHOONENBERG
ZONDAGMIDDAG 2.30 uur
EREDIVISIE
VOORWEDSTRIJD 1 uur:
In verband met de te verwachten
grote toeloop wordt men verzocht
vooral tjjdig aanwezig te zijn.
