„Zoo" bij Nieuw Rotterdams Toneel
Gala van hedendaagse
Nederlandse muziek
BOLS -eiken dag een glaasje
Speeis Frans stuh over de vraag: Wie xijn wij?"
Piet Zwart kreeg
David Roëll Prijs
Koningin bij jubileum Residentie Orkest
Ned. Dans Theater
kreeg volle zaal
Vijf miljoen voor
een Cézanne
ISSER0OKBOLS BOLSfSSERAUUD
Alleen BOLS kan BOLS maken
Expositie RZ0D
geopend
Jo Vincent zong
voor bejaarden
I maagzuurklachten
verdwijnen
met norac
„Goethe in Dachau"
door Nico Rost
ZATERDAG 21 NOVEMBER 1964
7
Haarlemse expositie van
vogels in Vleeshal open
H. R.
nabeschouwingen
„De Zendeling"
Damshuizer
Kerkelijk nieuws
De radio geeft zondag
De radio geeft maandag
T elevisiepro gramma
Nieuwe boeken
DE FRANSE SCHRIJVER Vercors (pseudoniem voor Jean Bruller) is in ons
land voornamelijk bekend door zijn novelle over de Duitse bezetting „Le silence
de la Mer". Maar in 1953 publiceerde hij tevens een roman „Les animaux déna-
turés", die hij als basis gebruikte voor zijn in 1963 uitgekomen toneelstuk „Zoo,
Ou l'assassin philantropique".
In dit stuk wordt in de vorm van een komedie de vraag aan de orde gesteld
naar de aard van het wezen „mens". Vercors weet, als regelrechte voortzetter
van een typisch-Franse traditie, deze fundamentele vraag zonder enige zwaar
tillendheid in een knap gevonden dramatische constructie vorm te geven.
HIJ LAAT IN DE binnenlanden van
Nieuw-Guinea een soort levende wezens
ontdekken, die het midden houden tussen
hoog ontwikkelde apen en laag ontwikkel
de mensen. Een journalist in het gezel
schap ontdekkingsreizigers komt er toe
een nakomeling bij een van de wijfjes van
dit diersoort te verwekken uit een kruising
(door inseminatie) met een menselijke va
der, en deze „baby" vervolgens om te
brengen teneinde een gerechtelijke uit
spraak uit te lokken over de vraag of hier
een moord heeft plaatsgehad of niet. Het
komt hem namelijk van het grootste be
lang voor en de kracht van Vercors
stuk schuilt erin dat hij dit belang met
klemmende redenen aantoont dat er een
uitspraak wordt gedaan over het wezen
van de mens. Wordt namelijk niet nauw
keurig bepaald of het nieuwe soort wezens
mensen of dieren zijn dan zouden die arme
Johan Schmitz in een scène uit „Zoo"
van Vercors.
„tropies" immers vogelvrij zijn. Er heeft
zich namelijk al dadelijk een grootindus
trieel gemeld die hen wil exploiteren als
gratis arbeidskrachten.
Als een verslag van het proces aangaan
de deze kwestie zien we dan een aantal
geleerde getuigen wanhopig op zoek naar
een definitie van het wezenlijk menselijke.
Lichamelijke kenmerken blijken al gauw
niet afdoende, maar ook de geestelijke bie
den weinig houvast: waar begint een stel
sel van klanken een taal te worden? Wan
neer gaat dierlijke nieuwsgierigheid over
in menselijke wetenschapsdorst?
VOORAL HET EERSTE deel van Ver
cors blijspel slaagt erin op amusante wij
ze twijfel te wekken aan een aantal vast
staande normen en tevens aan te tonen
hoe alles op losse schroeven komt te staan
als men geen antwoord vindt: de priester
moet weten of de „tropies" een ziel heb
ben; de justitie moet weten of men een
„tropie" mag doden; de economie kan
ontwricht worden als men de „tropies"
mag kweken en exploiteren. En de mens
blijkt niet in staat om dit basisvraagstuk
op te lossen.
Na de pauze is het vooral, dat ook een
aantal zwakkere kanten van het stuk aan
het licht komen. Was het van de aan
vang af al de vraag of het voorleggen
van de zaak aan een rechtbank niet een
wat willekeurige opzet was en „pour le
besoin de la cause" verzonnen om de han
deling een gemakkelijke leidraad te geven,
in dit tweede deel wordt een bijkomstig
De 79-jarige Nederlandse nestor van de
toegepaste typografie, de heer Piet Zwart
uit Wassenaar, heeft gistermiddag de aan
hem toegekende David Roëll Prijs van het
Prins Bernhard Fonds ontvangen uit han
den van de voorzitter van dit fonds, prof.
mr. W. F. de Gaay Fortman, tijdens een
bijeenkomst in de David Roëll-zaal van
het Rijksmuseum in Amsterdam.
Het was de eerste keer dat deze prijs
(groot 6000) werd uitgereikt. Zij is ge
noemd naar wijlen jhr. dr. D. C. Roëll, die
hoofddirecteur is geweest van het Rijks
museum en lid van het dagelijks bestuur
van het Prins Bernhard Fonds.
De prijs is ingesteld ter bekroning van
het gehele oeuvre van een Nederlandse
kunstenaar en wordt zo mogelijk om de
twee jaar toegekend, als erkenning van
zijn uitzonderlijke bijdrage aan de Neder
landse cultuur op het gebied van de beel
dende kunst, de toegepaste kunsten of de
architectuur.
Piet Zwart heeft zich gedurende meer
dan een halve eeuw beziggehouden met de
vormgeving van het gebruiksvoorwerp in
de meest uitgebreide zin van het woord,
met de architectuur en de fotografie, maar
bovenal met de typografie, aldus de jury.
Het werk van Zwart is omvangrijk en
veelzijdig.
Werk van Helmut Salden. Van 27 novem
ber af zal in het Museum Meermanno-
Westreenianum in Den Haag een ten
toonstelling worden gehouden van het
werk van de letterontwerper en boek
verzorger Helmut Salden. Behalve voor
beelden van typografie, boekbanden en
stofomslagen omvat de tentoonstelling
talrijke typografische ontwerpen, waar
onder een nieuwe letter, ontworpen in
opdracht van het ministerie van O., K.
en W. De tentoonstelling is te bezichtigen
tot 9 januari.
kenmerk het gebruik van het vuur door
de tropies plotseling aangegrepen om
tot een dramatische afwikkeling te komen.
Ja, de „tropies" blijken mensen, maar
een foefje redt de journalist nog net van
de galg. Zo zijn er nog wel wat meer
zwakke argumenten in Vercors gedachten-
spel aan te wijzen, maar de verdienste
van zijn stuk blijft een vérstrekkend pro
bleem aan het geamuseerde publiek te
hebben voorgelegd.
DE VOORSTELLING van het Nieuw
Rotterdams Toneel, waarvan gisteravond
de première ging in de Rotterdamse Stads
schouwburg, heeft en misschien wel wat
al te nadrukkelijk de nadruk gelegd op
de blijspelkanten van het stuk. De on
macht van zoölogen, filosofen, juristen,
theologen en moralisten zou wellicht wat
klemmender hebben gewerkt als de ac
teurs niet zo duidelijk parodistisch te werk
waren gegaan.
Overigens werd er juist in dit vlak veel
vermakelijks te zien gegeven: Adolf Rij
kers speelde een duidelijk op Schweitzer
geïnspireerde volkenkundige en Luc Lutz
excelleerde als een kruising tussen Ein
stein en een aap (waar dat dan ook op
geslagen mag hebben).
Er werd een prachtig vaag patertje weg
gegeven door Steye van Brandenburg en
ook de meeste andere getuige-ondeskun-
digen gaven vlot typeerwerk te zien, met
uitzondering van een onverstaanbare en
onuitstaanbare Duitser van Pieter
Lu.tz. Johan Schmitz bracht nog een van
zijn sympathieke wijze mannen op de been
en Enny Meunier was voortreffelijk
zijn schalkse echtgenote.
DE OPVOERING HAD overigens veel
van haar charme te danken aan de vooral
op tempo werkende regie van Rob d e
Vries, het eerder handig dan mooie decor
van Wim Vesseur en de op het gehoor
vlekkeloze vertaling van Adriaan Morriën.
Hans van den Bergh
TER GELEGENHEID van het zestigjarig
jubileum van het Residentie-Orkest vond
gisteren in de Kursaal in Scheveningen een
galaconcert plaats, dat werd aangeboden
door de Vereniging Vrienden van het
Residentie-Orkest. Het concert werd opge
luisterd door de aanwezigheid van de
koningin en een groot aantal hoogwaardig
heidsbekleders, waaronder de minister en
staatssecretaris van O. K. en W., burge
meester Kolfschoten en leden van het corps
diplomatique. Verder was uiteraard de
gehele Nederlandse muziekwereld aan
wezig.
Men had het bijzonder zinvolle en sym
pathieke idee gehad het concert te wijden
aan de Nederlandse muziek: voor de pauze
twee werken uit de eerste helft van de
twintigste eeuw, na de pauze twee recente
werken, die beide speciaal voor dit concert
waren gecomponeerd.
DIEPENBROCKS Elektramuziek, Pijpers
Derde Symphonie, van Baarens pianocon
cert en de Symphonische Klankfiguren van
Henk Badings vormden zo een programma
dat mede door het karakter van gala-con
cert haast een demonstratie werd voor de
muziek van de twintigste eeuw. Te hopen
valt, dat deze demonstratie in de toekomst
zijn weerspiegeling zal vinden in de nor
male programma's van het orkest.
Het gedeelte voor de pauze bevatte, ge
lijk gezegd, werken van Diepenbrock en
Pijper. De Suite die prof. dr. E. Reeser een
aantal jaren geleden samenstelde uit de
muziek die Diepenbrock in 1920 schreef bij
Elektra van Sophocles, geeft slechts zeer
gedeeltelijk de intenties van de componist
weer: Diepenbrocks Elektramuziek is wer
kelijke toneelmuziek; in de combinatie met
toneel werkt deze muziek buitengewoon
goed, als orkestsuite vertoont deze muziek
toch wel vrij veel zwakke of in de 44 jaar
die het werk oud is verbleekte passages.
DAT LAATSTE BEGINT langzamer
hand ook in Pijpers derde duidelijk te wor
den. Natuurlijk zal het begin van dit werk
niets van zijn kracht verliezen, evenmin
als het nog altijd diep indrukwekkende
slot. Maar speciaal de langzame delen gaan
ons langzamerhand wat sentimenteel aan
doen de tijd begint aan Pijpers Derde
te knagen. Dit zegt uiteraard niets over de
uitzonderlijk belangrijke plaats die Willem
Pijper in de Nederlandse muziek heeft in
genomen en nog altijd inneemt; het kan
hoogstens iets zeggen over de kwaliteit
van de derde symphonie.
DE STUKKEN VAN NA de pauze zijn
gecomponeerd ingevolge een opdracht van
de Johan-Wagenaarstichting; beide waren
ze bestemd voor dit speciale concert. De
overeenkomsten tussen de stukken zijn
hiermee uitgeput. Waar Badings het zoekt
in een dikke, kleurloze orkestmassa, zoekt
van Baaren het in een heldere, kleurrijke
en economische schrijfwijze. Waar van
Baaren 'n beknopt en intens werk schrijft,
Prijzen uitgereikt
Vrijdagavond heeft de heer J. C. B. Fa
ken, voorzitter van de vereniging „De
Gekleurde Zanger" in de Vleeshal aan de
Grote Markt in Haarlem de jaarlijkse
vogelexpositie van deze vereniging van
vogelliefhebbers geopend en de prijzen uit
gereikt aan de winnaars van dit jaar.
In aanwezigheid van het voltallig be
stuur der vereniging en een groot aantal
belangstellenden dankte de voorzitter al
len, die de tentoonstelling mogelijk heb
ben gemaakt, waaronder „Haarlems
Bloei" alsmede enkele bedrijven. Ook
richtte de heer Faken zich tot de heren
Daniëls en Vrolijk, die de vogels gedu
rende de expositie zullen verzorgen.
De wisselbeker in de A-klasse der kleur-
kanaries ging naar de heer G. Koele-
meyer, die tevens als herinneringsprijs
een legpenning van de gemeente Haar
lem kreeg. De wisselbeker in de B-klas
se der kleurkanaries werd toegewezen aan
de heer C. W. v. d. Dool. Hij kreeg te
vens een wisselbeker in de A-klasse „sier-
vogels". De Smithuis-wisselbeker ging de
finitief naar de heer W. J. Kompier.
Bij de parkieten behaalde de heer F.
Beswerde in de A-klasse de wisselbeker.
In de soort tropische vogels ging de wis
selbeker naar de heer C. Dubbelman.
Advertentie
probeert Badings het te vinden in lang
durige lawaaiige orkestopstapelingen, die
weinig effect sorteren.
Het is duidelijk waar mijn voorkeur ligt:
Kees van Baaren's Concerto per pianoforte
e orchestra is een nieuw bewijs dat deze
componist een van de belangrijkste van
ons land is de klankfiguren van Henk
Badings kunnen met al hun gemarcheer
bij ons weinig genade vinden. Overigens
mag zeker niet vergeten worden dat Theo
Bruins op de van hem bekende wijze de
solopartij alles gaf wat erin zit.
IN DE PAUZE VOND op het toneel nog
een korte huldiging van het jubilerend
ensemble plaats, waarbij het woord ge
voerd werd door de staatssecretaris, de
burgemeester en de voorzitter van de
Orkeststichting.
Daarbij reikte de staatssecretaris aan
twee leden van het orkest, de heren De
Ruyter en Sons de versierselen uit be
horende bij het ridderschap in de orde van
Oranje-Nassau.
Ad Interim
HET NEDERLANDS DANS THEATER
dat gisteren voor een vrijwel gevulde
Schouwburgzaal in Haarlem optrad, heeft
niet het geannonceerde programma kun
nen presenteren. Ballerina Willy de la
Bije was plotseling ziek geworden en daar
mee vervielen Béjart's Sonate a trois en
Harkarvy's Recital voor cello en acht
dansers. Dat was wel spijtig en men kan
zich afvragen of het niet dienstig is een
schaduw-" team te vormen, zodat de
stands in redding kunnen brengen. Bij het
Dans Theater is dat echter moeilijk wij
geven het toe omdat men een betrek
kelijk kleine troep heeft en desondanks
een uitgebreid repertoire bezit. Dat uitge
breide repertoire kwam nu goed te pas.
Het programma werd geheel gewijzigd en
kreeg een Van Manen-accent.
DE „PETITE SUITE" vormde een luch
tige entree. Dit werkje van Marten Mole-
ma is geen hoogvlieger. Het is een vlinde-
rig balletje op,muziek van Ilja Humik,
wat warrelig en zonder diepte. Kortom:
divertimento.
„Kwartet" van Harkarvy op intrigeren
de muziek van Lex van Delden heeft de
pretentie meer te zijn dan verstrooiing.
Technisch zit het ballet wel goed in elkaar,
maar er spreekt geen bezieling uit, al
thans Milly Gramberg, Czamy, Flier en
Sanders konden die er niet inleggen.
Meer indruk maakte „Symfonie en 3
mouvements" van Van Manen. De artis
tieke leider van het Dans Theater beitelde
strakke, knappe lijnen op de muziek van
Stravinsky. Er werd ook uitstekend ge
danst, zodat dit ballet het beste onderdeel
werd van de avond.
NA DE PAUZE WERD „Wedding cake",
een choreografie van Sanders op muziek
van Saint-Saëns, snel vergeten als voor
spel tot „Omnibus". Het was een huwe
lijkstaart zonder kraak of smaak. Dat de
herdruk van „Omnibus" er wel en
goed inging bij het voor een groot deel
jeugdige publiek laat zich denken. Het boe
kenbalballet van Van Manen boekte een
groot succes. Een speels en amusant slot
van een genoeglijke avond zonder indruk
wekkend ballet.
LONDEN (DPA) Een schilderij van
Paul Cézanne (18391906) zal in het bezit
komen van de Londense National Gallery
voor een bedrag van ongeveer vijf miljoen
gulden.
Het is een stuk uit de latere jaren van
Cézanne, „Les Grandes Baigneuses" ge
naamd. De koop is tot stand gekomen na
langdurige onderhandelingen. De regering
heeft 125.000 pond ter beschikking gesteld.
De National Gallery zal een zelfde bedrag
neertellen, en de rest betaalt een onbe
kende particuliere maecenas.
Advertentie
Erna Spoorenberg, Ellen Cramer, Henri
Knap en Edwin Rutten mochten in Wim
Ibo's Cabaretkroniek, gisteravond op het
eerste net, een keertje anders dan anders
doen. Dat lukte de een natuurlijk beter
dan de ander, maar het zou een kniesoor
zijn die op dit wel grappige experiment
critiek ging uitoefenen. Pikant en ten dele
verzadigd van een Engelse zelfspot, die
zelfs de B.B.C. te gortig was, waren de
liedjes van de Engelse cabaretier Paddy
Roberts, die eveneens te gast bij lbo
as.
Otto Dijks eenakter „De Zendeling",
reeds eerder opgevoerd door het Nieuw
Rotterdams Toneel, leende zich bijzonder
goed voor een t.v.-voorstelling. De schrij
ver noemt het een burleske, hetgeen een
kwalificatie is die voor alles aan een
klucht zonder enige diepte doet denken.
Het leek ons echter meer een nachtmer
rie van de mens, die ook in zijn privéleven
voortdurend belaagd en geplaagd wordt
door goedwillende, behulpzame fraseurs,'
voorzien van mooie en minder mooie idea
len.
Zo'n praatjesmaker, wiens mond over
loopt van belachelijke gemeenplaatsen,
werd subliem getypeerd door John Lan-
ting, die dezelfde rol reeds bij genoemd
gezelschap speelde. Cor van Rijn bood hem
zoals verwacht kon worden sterk te
genspel als het mannetje, dat de beklem
mende goedheid van de griezel moest on
dergaan. En, zoals het in een droom met
al zijn onwaarschijnlijkheden ook wel gaat,
stond Bep Dekker als het ware tussen hen
in, met beide voeten op de grond, als het
goede burgervrouwtje. Wat ons betreft
mag de V.P.R.O. of een andere t.v.-sectie
nóg eens een toneelstuk van deze Neder
landse schrijver opvoeren.
Advertentie
In de Ahoy-hallen in Rotterdam is gis
teravond een programma van koor- en sa
menzang uitgevoerd voor chronisch zieken
en bejaarden. De sopraan Jo Vincent, die
30 december '53 in Haarlem een streep
zette onder haar carrière als concertzan
geres, trad op als gastsoliste, dus voor het
eerst sedert elf jaar.
Zij zei onze verslaggever: „Ik hoop dat
iedereen begrijpt, dat dit een uitzondering
is. Ik ben nu 66 jaar en echt niet meer van
plan te gaan optreden, maar voor ouden
van dagen en chronisch zieken wil ik graag
één keer een uitzondering maken".
Mevrouw Vincent, die sedert 1953 in
Wassenaar woont, had niet veel moeite in
de grote Ahoyhal haar duizendkoppige
gehoor te bereiken. Zij zong, begeleid door
Gerard Hengeveld, oude Duitse en Franse
liederen. Het concert, waaraan duizend
koorleden en 75 musici deelnamen, stond
onder leiding van dirigent Arie Pronk.
In het Huis van Looy te Haarlem is
vrijdagavond een expositie geopend van
het schildersgenootschap K.Z.O.D. (Kunst
Zij Ons Doel). De tentoonstelling, die schil
derijen, heelden, etsen en tekeningen van
rond dertig kunstenaars omvat, werd in
geleid door de heer C. Wydooge, een kunst
lievend lid van de vereniging.
In zijn openingswoord zei hij, dat er in
1961 voor rond 10 miljoen gulden aan kitsch
in Nederland was gekocht. „Wat hier
hangt is het bekijken en kopen meer dan
waard." Op de tentoongestelde werken is
bovendien een rijkssubsidieregeling van 35
percent van toepassing. De tentoonstelling
duurt tot 4 januari.
Chr. Geref. Kerken
Tweetal te Enschede-Oost: D. Biesma
te Aalsmeer en J. Keuning te Veenendaal.
Beroepen te Nieuw-Vennep: J. W. de
Bruin te Zaandam.
Advertentie
Geen last meer van
hinderlijk maag
zuur. Eén tabletje na
het eten is al vol
doende. Uw apotheker
of drogist heeft Uw
doosje Norac klaar staan.
Doosje met 50 tabletjes
nu f 1,60.
Hen prpdukt van de N.V. Algemeene NORIT Maatschappij"
HILVERSUM I. 402 m. 8.00 KRO. 10.00 CON
VENT VAN KERKEN. 11.15 KRO. 17.00
IKOR. 19.30 NCRV. 20.15-24.00 KRO.
KRO: 8.00 Nieuws. 8.15 Klassieke grammo-
foonmuziek. 8.25 Inleiding Hoogmis. 8.30 Hoogmis.
9.30 Klassieke grammofoonmuziek. 9.45 Nws
CONVENT VAN KERKEN: 10.00 Gereformeer
de Kerkdienst. KRO: 11.15 Medaillon, klankrijk
portret aan de hand van wetenswaardige fei
ten uit de muziekgeschiedenis. 12.10 Boekbe
spreking. 12.20 De Springplank: jonge artiesten.
12.45 Marsmuziek (gr.) 12.50 Buitenlands com
mentaar. 13.00 Nieuws 13.10 De drie Muske
tiers, licht programma. 13.30 Voor de jeugd.
14.00 Bariton en piano: klassieke liederen. 14.25
Moderne muziek voor twee piano's. 15.00 De
hand aan de ploeg, lezing. 15.05 Lichte gram
mofoonmuziek. sportreportages en -uitslagen.
16.30 Grammofoonmuziek. 16.45 Nieuws over
het Concilie IKOR: 17.00 Hervormde Kerk
dienst. 18.00 Oecumenisch nieuws. 18.05 Woord
en Wederwoord. 18.30 Zingt het voorbedachte
lied. 18.50 De kerk aan het werk, reportage.
19.00 De Open Deur. NCRV: 19.30 Veel gevraag
de gewijde muziek (gr.) 20.00 Nieuws. 20.07
Medidatie KRO: 20.15 Internationale volkslie
deren. 20.35 Wat de vrouw wil, hoorspel. 21.30
Klassieke kamermuziek (gr). 22.05 Wissewas-
sen. licht programma. 22.25 Boekbespreking.
22.30 Nieuws. 22.40 Epiloog. 22.50 Instrumentaal
ensemble: licht-klassieke werkjes. 23.10 Muziek
van de Lage landen, muzikale lezing. 23.55-24.00
Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 8.00 VARA. 12.00
AVRO. 17 00 VARA. 18.30 VPRO. 20.00-
24.00 AVRO.
VARA: 8.00 Nieuws, sportmededelingen en so
cialistisch strijdlied. 8.18 Voor het platteland.
8.30 Weer of geen weer, gevarieerd program
ma. 9.45 Geestelijk leven, toespraak. 10.00 In
strumentaal ensemble: klassieke muziek. 10.30
Ad rem. 10.50 Klassieke orkestmuziek V
11.25 Lichte romantische muziek. AVRO: 12.00
Licht orkest en zangsolisten. 13.00 Nieuws. 13.07
De toestand ln de wereld, lezing. 13.15 Die
schokkende dag in november, een kort pro
gramma over John F. Kennedy. 13.25 Knipper
licht, een programma voor alle weggebruikers.
14.05 Klankomrankte levens, muzikale biografie
15.05 Stereofonische uitzending: Residentie or
kest en solist: moderne muziek. 15.50 Harpspel
(gr.) 16.00 Koste(r)liik rendez-vous. cabaret.
16.30 Sportrevue. VARA: 17.00 Dansmuziek voor
tieners (gr.) 17.30 Voor de jeugd. 17.50 Nieuws
en sportuitslagen. 18.05 Sportjournaal VPRO:
18.30 De kerkdienst, lezing (VI) 18.45 Parlando.
19.30 Korte kerkdienst. AVRO: 20.00 Nieuws.
20.05 Promenade orkest, koor en solisten: The
Geisha, operette. 21.15 Lichte grammofoonmu
ziek. 21.30 Wie is de schuldige 1: De gokkers,
hoorspel. 22.00 Gitaarduo (grKlassieke mu
ziek. 22.30 Nieuws. 22.40 Actualiteiten. 23.00
Franse chansons (gr.) 23.30 Metropole orkest:
romantische muziek. 23.55-24.00 Nieuws.
BLOEMEND AAL. 245.3 m. 1223 kHz.
9.30 Ds. G. Toornvliet. 11.00 Ds. G. Toornvliet,
uitzending dienst voor belangstellenden, gehou
den op zondag 15 nov. 1964. 15.15 Kinderdiensl.
16.00 Ds. P. N. Krqyswijk.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Satirisch programma.
12 55 Programmaoverzicht en berichten. 13.00
Nieuws. 13.20 Voor de soldaten. 14.00 Nieuws.
14.03 Opera- en beleantoconcert. 15.30 Sportuit-
zending en gevarieerde muziek (17.00 Nieuws)
18.00 Nieuws. 18.03 Pianorecital. 18.30 Katholie
ke uitzending. 19.00 Nieuws 19.40 Gevarieerd
muzikaal programma. 22.00 Nieuws en berich
ten. 22.15 De nachtegaal. 23.00 Nieuws. 23.05
Stemmig avondprogramma. 23.55 Nieuws. 24.00
Einde.
Kennedy-vredesbos. Het Joods Nationaal
Fonds Nederland heeft 12.500 gulden
ingezameld voor 2.438 bomen voor het
„Kennedy-vredesbos" bij Jeruzalem. Het
Joods Nationatal Fonds in de Verenigde
Staten is twee dagen na Kennedy's dood
met deze actie begonnen. De eerste bo
men zullen zondag worden geplant.
HILVERSUM I. 400 m. 746 kc.S. 7.00-24.00
NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws en herhaling SOS-berich-
ten. 7.10 Dagopening. 7.20 Oude kamermuziek
(gr.). 7.35 Sportuitslagen van zaterdag. 7.45
Radiokrant. 3.00 Nieuws. 8.15 Gewijde muziek
(gr. en opn.) 8.30 Lichte grammofoonmuziek.
9.00 Verzoekprogramma voor de zieken. 9.35
Waterstanden. 9.40 Voor de huisvrouw. 10.10
Klassieke grammofoonmuziek. 10.20 Rondom
het Woord: theologische etherleergang. 11.05
Lichte grammofoonmuziek. 12.00 Musette-en
semble en zangsolisten. 12.25 Voor boer en tuin
der 12.30 Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw.
12.33 Orgelconcert: populaire werken. 12.53
Grammofoonmuziek, eventueel actualiteiten.
13.00 Nieuws. 13.15 Instrumentaal ensemble:
amusementsmuziek. 13.55 Lichte orkestmuziek:
Britse en Amerikaanse volkswijsjes (gr.) 14.05
Schoolradio. 14.30 Oude gewijde muziek (opn.).
15.00 Lichte grammofoonmuziek. 15.30 Lichte or
kestmuziek (gr.) 16.00 Bijbeloverdenking. 16.30
Vocaal ensemble: Oude en klassieke liederen.
16.50 Grammofoonmuziek. 17.00 Voor de kleu
ters. 17.15 Voor de jeugd. 17.30 Lichte grammo
foonmuziek voor de tieners. 17.50 Regeringsuit
zending: Culturele ontmoetingen in Suriname en
de Nederlandse Antillen. Spr.: Rudy Bedacht.
18.00 Marinierskapel der Koninklijke Marine.
18.20 Uitzending van de Partij van de Arbeid.
Bij de tijd. Een veertiendaagse radio-uitgave
van de Partij van de Arbeid, voor de mikro-
foon gebracht door Theo Eerdmans en Jaap
Brand. Tekst en regie: Gabri de Wagt. 18.30
Klassieke grammofoonmuziek. 19.00 Nieuws en
weerpraatje. 19.10 Radiokrant. 19.30 Stereofoni
sche uitzending: Metropole-orkest: amusements
muziek. 19.55 Op de man af, praatje. 20.00 Pia
no-spel (gr.) 20.20 De nalatenschap van Tho
mas Garrique Masaryk, hoorspel-documentaire.
21.25 klassieke pianomuziek (gr.) 21.50 Wereld
panorama. 22.00 Licht ensemble: Franse volks
liedjes. 22.20 Boekbespreking. 22.30 Nieuws. 22.40
Avondoverdenking. 22.55 Aan de bronnen van
de muziek, muzikale lezing. 23.20 Stereofoni
sche uitzending: Lichte orkestmuziek. 23.55-24.00
Nieuws.
HILVERSUM II. 290 m. 1007 kc.s. 7.00 VARA.
9.40 VPRO. 10.00-24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtendgymnastiek.
7.20 Socialistisch strijdlied. 7.23 Lichte gram
mofoonmuziek. 8.00 Nieuws en socialistisch
strijdlied. 8.18 Lichte grammofoonmuziek 8.50
Ochtendgymnastiek voor de vrouw. 9.00 Stereo-
fonische uitzending: Klassieke kamermuziek
(gr.). VPRO: 9.40 Droom en werkelijkheid, over
denking. VARA: 10.00 Voor de huisvrouw. 11.00
Nieuws. 11.02 Literair klankbeeld over Augusta
de Wit. 11 30 Semi-klassieke orkestwerken (gr.).
12.00 Licht ensemble met zangsoliste. 12.25 Ac
tualiteiten. 12.30 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Licht
instrumentaal trio. 13.00 Nieuws. 13.15 Voor
de middenstand. 13.20 Elektronisch orgel: lich
te muziek. 13.45 Wikken en wegen, praatje.
14.00 Grepen uit de muziekgeschiedenis, muzika
le lezing. 14.30 Het einde van de reis, hoorspel,
(herhaling van 21 oktober jl.). 15.45 Clavecim-
belrecital (opn): klassieke muziek. 16.00 Nws.
16.02 Sociëteit: Zestig minuten voor boven dé
zestig. 17.00 Oude liedjes. 17.15 Licht pianospel.
17.30 Een uitzending uit de Betuwe. 17.50 Mili
tair commentaar. 18.00 Nieuws. 18.15 Actualitei
ten. 18.25 Licht instrumentaal trio. 18.45 Gram
mofoonmuziek. 18.50 Openbaar Kunstbezit. 19.00
Onder de afwas, een programma alleen voor
mannen, die niet mogen afdrogen. 19.30 Parle
mentair overzicht. 19.45 Regeringsuitzending:
Samenwerking met ontwikkelingslanden. Paul de
Waart in gesprek met prof. dr. P. Kuin, voor
zitter commissie ontwikkelingslanden van de
Raad van Nederlandse Werkgeversbonden en
mr. J. Everts, chef van de Direktie Financiële
en economische ontwikkelingshulp van het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken. 20.00 Nieuws.
20.05 N.I.V.O.N. 40 jaar: feestavond. 20.30 Ether
forum. 21.00 Klein gedrukt, cabaretprogramma.
21.20 Het hangt aan de muur en het tikt. 21.40
Concertgebouworkest en solist: klassieke en
moderne muziek, (stereofonische uitzending).
(In de pauze: 22.30-22.40 Nieuws) 23.25 Herman
Gorter, literair klankbeeld. 23.55-24.00 Nieuws.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Grammofoonmuziek. 12.08
Voor de landbouwers. 12.15 Lichte muziek. (12.25
VOOR ZATERDAG
NEDERLAND I.
NTS: 15.00 Weekjournaal KRO: Hardy's log
boek, TV-film. 15.55 Ballet en jeugdkoor. 16.15
Huisje, boompje, beestje, adviezenrubriek. 17.00-
17.45 Voor de kinderen. KRO-NCRV: 19.30 Ba
rend de Beer. KRO: 19.35 Sir Lancelot. TV-
film. NTS: 20.00 Journaal. KRO: 20.20 Brand
punt. 20.50 Midavondserenade: amusementspro
gramma. 21.35 Bonanza, TV-film. 22.25 Concilie-
nabeschouwing. NTS: 22.40-22.45 Journaal.
NEDERLAND II.
NTS: 20.00 Nieuws. AVRO: 20.01 Zoo Zoo,
maandelijks dierenprogramma. 20.30 Dick van
Dyke Show. 20.55 Combo: Tiener instuif NTS:
21.20-22.10 Hoe maakt u het? amusementaire.
NOORDZEE
18.30 Rln Tin Tin. 18.59 Mr. Magoo. 19.07
Lastige gevallen; 19.19 Beatlemania. 22.00 „Op
stand der gedoemden".
VOOR ZONDAG
NEDERLAND I
NTS: 15.45-16.45 Documentaire Herdenking
John F. Kennedy. 16.45-17.00 Pauze. CVK: 17.00-
18.00 Gereformeerde kerkdienst. 19.30 Smog. de
sluipmoordenaar, documentaire over de beruch
te Londense mist 19.55 Kort filmpje. 20.00 Jour
naal. 20.05 Sport ln beeld. VARA: 20.30 De we
reld van vandaag. 20.40 Impressie uit Brussel.
20.45 Rudi Carrell Show. 21.30 De moedwillige
vergissing, TV-spel in de Maigret-serie. NTS:
22.45-22.50 Journaal.
NEDERLAND II.
NTS: 19.30 De Tijdscapsule. TV-film voor de
jeugd 20.00 Journaal. 20.05 Tom Ewell Show.
TV-film. 20.30 Vrouwenrechten, een misdadige
dwaasheid, Engelse documentaire. 21.20 Toulou
se Lautrec, muzikaal spel. 22.00-22.15 Sport
in beeld. 22.15-22.45 Indonesisch dans- en mu
ziekprogramma.
NOORDZEE
18.30 Robin Hood. 18.58 Popeve. 19.06 John F.
Kennedy (documentaire). 22.00 Ben Casey.
VOOR MAANDAG
NEDERLAND I
NTS: 19.00 Engelse les. CVKflKOR/RKK:
19.30 Bijbelverhaal voor kinderen. 19.35 Ken
merk, veertiendaagse kroniek van de kerken.
NTS: 20.00 Journaal en weeroverzicht. 20 20 Po
litieke uitzending: De Boerenpartij. 20.30 Cra
zy days: Oude lachfilms. 21.00 Terwijl Parijs
slaapt (Du Rlfifl chez les hommes), speelfilm,
(beide keuringen 18 jaar). 22.50-22.55 Journaal.
NEDERLAND 2
NTS: 20.00 Nieuws in het kort. KRO: 20.01
Waauw. eigen-gedanste hitparade 20.25 Docu
mentaire over Mao Tse Toeng. NTS: 21.05
Vrouwenlevens: De onbestorven weduwe, voor
dracht. KRO: 21.45-22.10 Onze man in Keulen.
TV-NOORDZEE
18.30 Supercar. 18.59 Mr. Magoo; 19.06 Wist u
dat? 19.18 Dangerman. 22.00 87th Precinct.
Weerbericht en berichten). 12.50 Beursberich
ten en programmaoverzicht. 13.00 Nieuws, 13.20
Kamermuziek. 14.00 Nieuws. 14.03 Schoolradio.
(15.00 Nieuws) 15.45 Lichte muziek. 16.00 Nws.
16.05 Beursberichten. 16.09 Voor de zieken. 17.00
Nieuws en mededelingen. 17.15 Lichte muziek.
18.00 Nieuws. 18.03 Voor de soldaten. 18.28 Paar-
desportberichten. 18.30 Lichte muziek. 18.45
Sport. 18.52 Lichte muziek. 19.00 Nieuws, radio-
kroniek en correspondentie uit Nederland. 19.40
Lichte muziek. 19 45 Programma over de missie.
20.00 Lichte muziek met commentaar 20.45 Ka
mermuziek. 21.30 Amusementsmuziek. 22.00
Nieuws en berichten. 22.15 Operakroniek. 22.55
Operafragmenten. 22.45 De zeven kunsten. 23.00
Nieuws. 23.05 Jazzmuziek. 23.30 Lichte muziek.
23.55 Nieuws. 24.00-0.45 Voor de zeelieden.
VAN „GOETHE IN DACHAIT, het al
bijna klassiek geworden dagboek van
Nico Rost, geschreven tijdens zijn ver
blijf in het Duitse concentratiekamp, is
een nieuwe druk verschenen (Uitg.
Kruseman, Den Haag). Wij vestigen er
graag de aandacht op, vooral nu het op
nieuw actuele betekenis heeft gekregen
door de nieuwste reeks Duitse processen
tegen oorlogsmisdadigers een reeks die
wellicht de laatste zal zijn nu in West-
Duitsland de oorlogsmisdaden over enige
maanden als „verjaard" zullen worden
beschouwd.
IN ZIJN INLEIDING tot het dagboek
wijst ds. J. J. Buskes er op, hoe belangrijk
het is dat boeken als „Goethe in Dachau"
ons ervoor bewaren, de periode van het
nationaal-socialisme te vergeten, want
„wanneer we dit verleden vergeten omdat
we het willen vergeten in die kunst
hebben we het ver gebracht lopen we
het risico, dat het op de een of andere
manier een nieuw heden wordt".
Het boek van Nico Rost is waarschijnlijk
uniek onder de vele boeken over oorlog
en verzet omdat het ln belangrijke mate
een confrontatie is van „litteratuur en
werkelijkheid" (zoals de ondertitel danook
luidt), maar dan van een bepaald soort
voornamelijk klassieke Duitse littera
tuur met een zeer ongewone, afschuwelijke
werkelijkheid: die van het nazi-concen
tratiekamp. Het was misschien ook wel
een unieke prestatie, dat Rost er in ge
slaagd is, niet alleen zijn leven maar ook
zijn menselijkheid en zijn menselijke waar
digheid te redden door bij het ondergéan
van die gruwelijke Duitse werkelijkheid
geestelijke houvast te zoeken in de onver
gankelijke litteraire nalatenschap van èn-
dere Duitsers, in de eerste plaats Goethe.
„Steeds meer doden", schreef Rost op
2 maart 1945, „nu reeds weken achter el
kaar. Ik heb gezworen alles in het werk
te stellen, al mijn krachten te gebruiken,
om deze doden later weer tot leven te
wekken in wat ik schrijven zal. Ze moe
ten herleven, opdat de anderen die na hen
komen, niet zullen sterven".
UIT DIE EED is „Goethe in Dachau"
voortgekomen, als een monument voor de
slachtoffers van de nazi's. Dat een her
druk van dit bezielende en aangrijpende
boek nodig is gebleken, mogen wij mis
schien beschouwen' als een hoopgevend
teken dat vele Nederlanders vooralsnog
niet van zins zijn, het verleden te vergeten.