De geest van de MLF wil niet meer in geopende fles terug Militairen zien noodzaak niet van de NAVO-vloot JOSEPH GUY f 11.10 Auschwitz-expositie is een schop tegen het zere been Westduitse socialisten zien Brandt reeds als kanselier udrooat droogt u AEG lypea AEG De desintegratie van het Westen III FRANSE COGNAC Beperkt programma voor het bezoek van paus aan India „122 nazirechters in West-Duitsland" Georges Conchon krijgt Prix Goncourt, Jean-Pierre Faye de Prix Renaudot Coalitie verliest in Italië bij de verkiezingen Vierjarig jongetje in bouwput verdronken EMS verkocht Ruteck Dordt Hollandse prijs DINSDAG 24 NOVEMBER 1964 r4 Fataal ORIGINELE Nodig OSRAM lamoen tali V - - Openingsboodschap niet uitgesproken Partijcongres gaat schaduwkabinetkiezen Stilstand Jongeren wel Bedenkelijk Oostduitsers zeggen: CËNTRIFUGE AMSTERDAM Vriendjes waarschuwden Pas uren later (Van onze speciale verslaggever) W. L. Brugsma PARIJS De geest die de Amerikaan se tovenaarsleerling uit de fles heeft ge laten, heeft een week lang door Parijs gewaard. Nu zwerft hij weer verder door de Atlantische hoofdsteden, verdeeldheid zaaiend waar zijn nevelige gestalte op doemt. Nevelig: nog vaart hij niet, de vloot van oppervlakteschepen met beman ning en Polarisraketten, de M.L.R. Nog nooit heeft één idee de NAVO zo op haar grondvesten doen schudden. De scheidslijn tussen voor- en tegenstan ders verdeelt niet alleen de volken van het Westen onderling, maar ook de volken zelf en hun regeringen en hun parlementen, zonder zich zelfs te storen aan ideologi sche overwegingen van rechts of links. In hun weerstand tegen de M.L.F. vinden zich zulke tegengestelde grootheden als De Gaulle, Vondeling en de P.S.P. In hun campagne vóór de M.L.F. treft P.v.d.A.- senator Burger tot zijn verbazing bom- menbeier Franz Joseph Strauss. Toen Eisenhower de fles in 1960 ont kurkte, hoopte hij nochtans de geest van onverbrekelijke Atlantische eenheid los te laten: Europa zou een stem en een mate' rieel aandeel krijgen in Amerika's nucleai re afschrikkingsmacht. Voorgoed zouden de oude en de nieuwe wereld zijn samenge smeed. Als het moet met de electronische sloten op de ingebrachte kernwapens die een terugtrekken van een der deelnemers onmogelijk maken. Als een atomaire vlie gende Hollander zou de M.L.F. als het wa re gedoemd zijn boven of onder water de zeven zeeën te blijven bevaren. Dat fatale aspect van het „eigen leven leiden", heeft de M.L.F. al nu zij nog niet vaart. De tegenstanders, die in de meerder' heid waren op de conferentie van NAVO- parlementariërs, hadden het gevoel dat zij storm liepen tegen iets onafwendbaars, tegen iets dat al buiten het machtsbe reik van voor- en tegenstander ligt. Dat gaf iets spookachtigs aan de debatten. En dat niet alleen. Nu het niet meer is vol te houden dat de M.L.F. de eenheid van de NAVO zal versterken zij zal integen deel de eenheid van de NAVO breken nu van De Gaulle niet verwacht kan worden dat hij zijn conceptie van Frankrijks na- er de de ten Advertentie PER HELE FLES I II BOMBAY (AP) Kardinaal Gracias, de •artsbisschop van Bombay, die de leiding heeft bij de organisatie van het interna tionaal eucharistisch congres heeft bekend gemaakt dat er belangrijke wijzigingen zijn aangebracht in het programma van het bezoek van paus Paulus VI aan India. Waarnemers geloven dat dit is gebeurd in verband met de oppositie tegen het pau selijk bezoek van een aantal hindoe- groepen. In een verklaring maakte kardinaal Gra cias bekend dat er geen uitdeling van geld of goederen zal plaatsvinden tijdens het bezoek van de paus. Alle geschenken van de paus zullen via de gouverneur van Maharashtra worden uitgedeeld. Alle plan nen voor het uitdelen van voedsel aan de armen zijn opgegeven. Het bezoek van paus Paulus aan achterbuurten is even eens uit het programma geschrapt. tionale belang verloochent rest slechts één eerbaar argument voor M.L.F. Maar dat argument kunnen voorstanders van de M.L.F. slechts dele en gecamoufleerd gebruiken. Dat argument is: ontneem Duitsland het gevaarlijke, want verdeelde Duitsland de mogelijkheid eigen kernwapens te bezitten, door het te binden in een geïnte greerde Atlantische kernmacht, waar het nooit zelf de beschikking over ken wapens zal krijgen. Het karakter van dit argument maakt dat het nimmer met nadruk, alleen maar verhuld, kan worden gebruikt. Door de Duitsers zelf en door de voorstanders van de M.L.F. die Duitsland vrezen. Het is immers van nature een kwetsend argu ment. Het -is ook de reden waarom het de volken van Europa nooit helemaal dui delijk is, waarom zij zo hoognodig een geïntegreerde vloot met kernbommen moeten hebben. Is het werkelijk nodig? De militairen zeggen: „Neen". De zeer kostbare M.L.F. voegt niets toe aan de nucleaire capaci teit, aan de „overkill" van het Westen. Sommige militairen achten de M.L.F. op z'n best militair uitvoerbaar, anderen zeg gen: „domme verspilling". De M.L.F. is dus een louter politieke kwestie, moet op zijn politieke merites bekeken worden. Welke zijn die?: 1. het alternatief of Duitsland eigen kernwapens zal krijgen of mag meespe len in Atlantisch verband. Dit alternatief is niet volledig: derde mogelijkheid is de Duitsers te bewijzen op de veilige ver plichting die zij op zich hebben genomen nooit A.B.C.-wapens te bezitten en nooit kernwapens te testen. Verder: zij die de M.L.F. wensen, omdat Duitsland anders eigen kernwapens wil hebben, zeggen er nooit bij, dat de M.L.F. volstrekt geen garantie biedt dat de Duitsers voor de toekomst van eigen kernwapens afzien. Er zijn al Duitse uitspraken dat de M.L.F. een eerste stap zou zijn. Naar een Euro pese kernmacht bijvoorbeeld Strauss en Von Hasseltwaarin Duitsland gemak kelijk een eerste viool kan spelen. Naar een geleidelijke ver-duitsing van geïnte greerde kernmacht dus. 2. Het effect op de NAVO: de totstand koming van de M.L.F. zal een breuk in de NAVO veroorzaken: het Europese hart- land Frankrijk zal op z'n minst een lege- stoelpolitiek gaan voeren, mogelijk over eenkomsten met Oost-Europa afsluiten. 3. Het effect op de Oost-West betrek kingen: men kan de Sovjet-Unie en haar Oosteuropese bondgenoten nog zo vaak meedelen dat de M.L.F. geen verdere verspreiding van kernwapens betekent, dat het juist de bedoeling is het Duitse gevaar de tanden uit te trekken, zij zullen dat niet geloven. De M.L.F. betekent een gevaarlijk obstakel op de zich toch al zo moeizaam aanbanende draaglijker betrek kingen met het andere nucleaire kamp en het begin van controle op de bewapening. 4. De politieke positie van Duitsland in de Atlantische situatie. Het gaat bij de M.L.F. in zijn thans voorgestelde vorm Amerika, Duitsland plus een paar kleine landen voor het multilaterale fopeffect zal de politieke invloed van de Bondsre-i publiek onvoorstelbaar doen toenemen, een Amerikaans-Duits inplaats van een Ame rikaans-Europees partnerschap vestigen, dat een duurzame regeling van de uit staande Oost-West problemen in Europa, die immers onherroepelijk deels ten kos ten van Duitse belangen zal gaan, voor lange tijd onmogelijk zal maken. Wat staat daar tegenover? De Neder landse afgevaardigde professor Duynstee, voorstander van de M.L.F. vertelde dat hij onlangs een bezoek aan het proef- schip van de M.L.F. met zijn bemanning, de Claude V. Ricketts, had gebracht. En wat had hij daar ontroerd vastgesteld? „Een interessant experiment in internatio naal samenleven". Tegenover de bezwa ren tegen de M.L.F. is dat een futiel ar gument. Worden de ergste bedenkingen van de tegenstanders van de M.L.F. be waarheid, dan zou de M.L.F. namelijk eerder een interessant experiment in in ternationaal samen sterven kunnen inlui den. Advertentie Jsf f*?* (Van onze correspondent) BONN. Drie verdedigers van de bescKuIdigden in het Auschwitzproces in Frankfurt hebben zonder blikken or blozen de sluiting gevraagd van een aan het moordkamp gewijde tentoonstelling die thans in de Pauluskerk van de stac wordt gehouden. Als argument voor hun op zijn minst tactloos en merkwaardig verzoek beroepen zij zich erop dat de expositie de openbare mening beïnvloedt, Ze spreken van: „een vergrijp tegen het strafprocesrecht". Een van hen heeft het zelfs gehad over: „een massieve druk op de verdediging". De advocaten zijn bijzonder boos over het feit dat tussen de grote foto's die de bezoekers niets van de ellende van het kamp besparen ook portretten voorkomen van beklaagden als Boger, Kaduk, Mulka. Klehr en anderen tegen wie thans een paar honderd meter verder in een gebouw in de schaduw van de oude keizersdom het proces dat al meer dan honderd dagen heeft geduurd aan de gang is. Een van hen heeft zelfs gedreigd met het neerleg- (Van onze correspondent) BONN In Karlsruhe is zondag, met een herdenking van president Kennedy, het partijcongres van de S.P.D., de West duitse socialistische partij, die 190 van de 499 zetels in de Bondsdag bezet, geopend Het zal tot vrijdag duren en die laatste dag, of mogelijk reeds donderdag, zijn hoogtepunt bereiken bij het uitroepen van de Westberlijnse burgemeester, partijvoor zitter Willy Brandt, tot kandidaat voor het het kanselierschap in de volgende verkie zingen. De S.P.D. rekent er vast op dat zij als de grote overwinnaar uit de verkiezings strijd van het komende najaar tevoor schijn zal komen. Eén van haar beide vice-voorzitters, Herbert Wehner, heeft gisteren de bijna vierhonderd afgevaardig- gen waarbij er ook zijn uit Oost-Duits- land voorgerekend dat de partij thans in de Bondsdag en in de parlementen van de deelstaten samen 1861 mandaten heeft en daarmee de grootste in het land is. Dat bewijst dan dat men de kunst de cijfers zo gunstig mogelijk te rangschikken, on der de knie heeft. Hoe het ook zij: het congres wordt tot dusver gekenmerkt door een grote zelfverzekerdheid van de voor mannen. Natuurlijk heeft het aan critiek op de regering-Erhard niet ontbroken. Die kwam uit de mond van de tweede vice-voorzit- ter, Fritz Er Ier. Volgens hem bestaat er sedert 1961 een stilstand in het politieke leven van de Duitse Bondsrepubliek. Hij herinnerde aan de crisis van 1962 rondom de toenmalige minister van Defensie, Strauss, en aan de kanselierswisseling in 1963. Er is, zo zei hij, niets veranderd De grote problemen blijven liggen. Leiding wordt niet gegeven. Het enige waarin kan selier Erhard wel is geslaagd, is het ver langen naar zijn voorganger te doen toe nemen. Erler sprak natuurlijk ook over de Frans-Duitse verhoudingen en hij hield zich daarbij wat op de vlakte. Algemeen neemt men ook aan dat op dit punt de meningen van de regering en van de op positie elkaar wel zo ongeveer dekken. Er is, volgens hem, geen Europese gemeen schap zonder Frankrijk, maar er is geen Europese veiligheid zonder de Verenigde Staten. Duitsland zal echter moeten ver mijden in de Verenigde Staten de indruk te wekken dat het in het geheim samen spant met Frankrijk. In Frankrijk moet het ervoor zorgen niet voor een geheime agent van de Verenigde Staten door te gaan. Het belangrijkste dat op dit congres uit de bus moet komen is, zoals gezegd, het „schaduwkabinet" waarmee partijvoorzit ter Willy Brandt de verkiezingsstrijd wil ingaan. Dat woord „schaduwkabinet" vin den niet alle groten van de socialistische partij een gelukkige vondst, maar het is naar Engels voorbeeld al aardig inge burgerd. Dat Brandt zelf kandidaat voor het kanselierschap is, stemt ook niet ieder een in de S.P.D. gelukkig. Onderzoekingen hebben aangetoond dat zijn populariteit bij de Duitse socialistische kiezers de laatste maanden is afgenomen. Maar hij is toch nog de enige wiens naam de massa iets zegt en dat heeft hij uiter aard aan zijn burgemeesterschap van West-Berlijn te danken. Brandt zelf voelt dat waarschijnlijk heel goed, hoewel hij naar men zegt en naar men vaak uit zijn woorden en daden heeft kunnen afleiden het eigenlijke politieke vingertoppengevoel niet altijd in voldoende mate bezit, al thans niet laat blijken het te bezitten. Voor alle zekerheid heeft Brandt aange kondigd,, dat hij al dadelijk een aantal na men zal noemen van lieden die in zijn kabinet te zijner tijd een belangrijke plaats zullen bezetten. Daaronder bevinden zich Fritz Erler, de Berlijnse senator professor Ziller expert in economische vraagstuk ken Carlo Schmid, één van de onder voorzitters van de Bondsdag, de Hamburg- se senator Schmidt, de Beierse professor Schellenberg, erkend deskundige in sociale kwesties, en ook een vrouw, het Beierse lid van de Bondsdag, mevrouw Strobel. De leiding van de partij wil zich echter bij het samenstellen van het „schaduwka binet" niet al te zeer vastleggen, want het blijft heel goed mogelijk dat de, S.P.D. straks deel zal moeten gaan uitmaken van een coalitie. In dat geval zal men dan weer figuren moeten laten vallen, welke mogelijkheid niet bevorderlijk is voor de eenheid waarmee de socialisten de verkie zingen tegemoet hopen te gaan. gen van de verdediging. Tot nu toe heeft echter nog geen rechterlijke instantie zich door hun critiek laten intimideren. De tentoonstelling is zonder enige ten dentie en streng zakelijk. Dat maakt haar, zoals een krant uit Frankfurt schrijft „neerdrukkend en adembenemend". REEDS OP DE eerste dag is de exposi tie door meer dan drieduizend mensen be zocht en het gemiddelde bezoek per dag ligt rondom de 1500 bezoekers. Het zijn bijna uitsluitend jongere men sen. Men kan daaruit afleiden dat vele oudere Duitse mannen en vrouwen die de jodenvervolging waaraan zij direct of in direct schuldig zijn, hebben meegemaakt, zelfs de herinnering er aan nog steeds uit de weg willen gaan. Die Duitsers zullen zeker ook met veel instemming een vraaggesprek met de libe rale Bondsdag-afgevaardigde Eisenmann in het extreem-rechtse weekblad „Nazio- nal-Zeitung und Soldaten-Zeitung" hebben gelezen. Eisenmann in wiens levensge schiedenis wordt vermeld dat hij van 1940 tot 1945 officier was, houdt daarin een pleidooi voor het beëindigen van alle processen tegen oorlogsmisdadigers. Hij is van oordeel dat men alleen maar de uitvoerende bestraft en dat degenen die het hebben uitgedacht ongestraft zijn ge bleven. „Die hebben voor een deel thans weer invloedrijke posities". Dat laatste is juist. Maar volkomen onjuist is het wan neer Eisenmann het heeft over: „een dub bele moraal voor overwinnaars en over wonnenen." Het is wel tekenend dat een lid van de Bondsdag in 1964 nog zo denkt en dat zijn beweringen in een weekblad kunnen wor den gepubliceerd zonder dat er door iemand veel aandacht aan geschonken wordt. De FDP, de liberale partij, heeft zich overigens onmiddellijk van de uitin gen van de heer Eisenmann gedistancieerd en gezegd dat hij zijn eigen mening heeft verkondigd. BIJ DE OPENING van de Auschwitz- tentoonstelling in Frankfurt vorige week woensdag gebeurde nog iets zachtgezegd wonderlijks. Drie sprekers zouden een kor te inleiding houden. Een van hen was prof. Robert Waitz, directeur van het instituut voor bloedonderzoek aan de universiteit van Straatsburg, zelf jarenlang gevangene in het kamp en thans voorzitter van het internationale Auschwitz-comité. Dankzij de hulp van dit comité kon vrijwel al het materiaal voor de tentoon stelling naar Frankfurt komen. Een paar dagen voor de opening kreeg prof. Waitz een brief van de burgemeester van Frank furt, waarin hem werd verzocht niet te spreken en alleen als gast aanwezig te zijn. Men veronderstelt dat de Franse professor verdacht is gemaakt als com munist en dat de verantwoordelijke auto riteiten die kans hebben aangegrepen om de enige jood die bij de plechtigheid het woord zou voeren het zwijgen op te leg gen. De socialistische „Frankfurter Rund schau" heeft nu de toespraak die prof. Waitz zou houden gepubliceerd. Het blijkt dat er een korte opsomming in wordt ge geven van hetgeen in Auschwitz is ge beurd, zonder enig politiek commentaar. Over de slachtoffers zegt Waitz: „Deze mensen, onze vrienden kwamen uit ge heel Europa. Zij werden afgeslacht om dat zij joden waren of ook Polen, zigeu ners, communisten, gelovige christenen of omdat zij zich verzet hadden tegen de knechtschap die hun vaderland verstik te". En hij besluit: „Een laatste bood schap brengen zij u. Zij bezweren u de schuldigen te straffen en te verhinderen dat zich ooit zulke misdaden, zulke gru welen zullen herhalen". Het geeft toch te denken dat iets der gelijks in het huidige West-Duitsland blijkbaar niet bij een officiële plechtig heid mag worden gezegd. Zondag werd voor de kust van Liba non in de buurt van Beiroet het Griekse vrachtschip „Macedon", zevenduizend ton, door de golven in stukken geslagen. Het schip was zaterdag gestrand. Pogingen om het vlot te trekken mislukten, doordat er plotseling een storm opstak. De be manning kon worden gered. Het schip werd tot een wrak gebeukt, terwijl talloze inwoners van Beiroet van de kust af toekeken. (Telefoto) BERLIJN (AP) De Oostduitse rege ring heeft op een persconferentie in Oost- Berlijn bekendgemaakt dat er in het West duitse justitionele apparaat nog 122 gewe zen nazirechters werken die schuldig zijn aan oorlogsmisdaden. Deze verklaring is ook gepubliceerd door het persbureau ADN. Deze rechters heb ben volgens uittreksels van nazidokumen- ten, die op de persconferentie voor publi- katie werden vrijgegeven, als leden van burgerrechtbanken of militaire tribunalen doodvonnissen geveld. Advertentie nog steeds uw wasgoed zonder centrifuge? nu toch eens uw was in U zult ervaren, dat Uw was in een wip winddroog is! De AEG centrifuge staat bekend om zijn enor me droogeapaciteit. Door de juiste verhoudingen tussen snelheid, breedte en vorm van de droog- trommel wordt een opti male droogwerking be reikt. Met veiligheidsdek sel, dus beschermd tegen grijpgrage kindervingers. - 4.1 - met de producten AEG TELEFUNKEN OSRAM s?, V& 4 f s' V Acht mille verduisterd. De Utrechtse po litie heeft een 39-jarige vrouw aan gehouden, die ervan wordt verdacht ia drie jaar ongeveer 8000 gulden te heb ben verduisterd. Ze werkte bij een uit zendbureau en was belast met het in casseren van gelden bij cliënten. (Van onze correspondent) PARIJS. Met de toekenning van de Prix Goncourt aan de 39-jarige Georgea Conchon voor zijn roman „L'Etat Sauvage" en van de Renaudotprjjs aan de even oude Jean-Pierre Faye voor „L'Ecluse" is gisteren in Parijs het jaarlijkse litteraire seizoen met de gebruikelijke emoties, beïnvloedingen, recepties en interviews weer in zijn volle kracht ontketend. Om even over enen maakte de secretaris van de jury van Goncourt na het traditionele noenmaal in het restaurant Drouot bekend dat in de derde ronde Conchon vijf der negen stemmen had verworven. ENIGE MINUTEN LATER kwam een lid van het Renaudot-gezelschap eveneens voor een gierende meute journalisten, ra dio- en televisiereporters onthullen dat de filosoof, socioloog, dichter en romanschrij ver Jean-Pierre Faye tot hun jaarlijkse jubilaris was uitverkoren. Geen der beide prijswinnaars had, op grond der voor spellingen en der kritieken in de kranten de onderscheiding tevoren durven ver wachten. GEORGES CONCHON had al een zestal andere romans gepubliceerd, die hem de den kennen als een directe erfgenaam van de sociaal-romantische traditie in de Fran se letterkunde, die door Balzac of in onze tijd door de huidige minister van cul tuur André Malraux werd of wordt ge ïncarneerd. Conchon heeft de litteratuur tot dusver niettemin slechts als een neven beroep kunnen beoefenen. Zijn brood ver diende hij als hoge functionaris in diverse parlementaire lichamen in Parijs of in Afrikaanse landen. Zijn laatste en be- ROME (AFP) De uitslagen van de verkiezingen in Italië voor provinciale en gemeenteraden geven kleine verliezen te zien voor de partijen van de regerings coalitie van centrum-links, Christen- Democraten, Socialisten, Sociaal-Demo craten en Republikeinen, en lichte winst voor de communisten, winst ook voor de liberalen en achteruitgang voor de neo fascisten. De „proletarische coalisten", af- geschieden van de linkervleugel van de socialistische partij, hebben 2,9 percent van de stemmen gekregen, geheel ten koste van de socialisten. De einduitslag luidt: Christen-demo craten 9.476.812, 37,4 (38,3); Communisten 6.600.887, 26,0 (25,3); Democratische Socia listen 1.674.871, 6,6 (6,1); Socialisten 2.866.346, 11,3 (13,8); Socialisten van. de Proletarische Eenheid 737.079 (2,1); Repu blikeinen 297.800, 1,2 (1,4); Liberalen 2.018.780, 7,9 (7,0); Monarchisten 236.952, 0,9 (1,7); Fascisten 1.265.919, 5,0 (5,1). kroonde roman, die tot nu toe geen bij zondere aandacht heeft getrokken, speelt ook in een Afrikaans land, waar Conchon met grote vaardigheid de gruwelijke hartstochten beschrijft, die voortvloeiden uit de rassentegenstelling tussen de blan ken en voormalige kolonisatoren en de zwarte bevolking. OOK JEAN-PIERRE FAYE, die in 1923 in Parijs werd geboren, heeft een weten schappelijke vorming genoten. Als socio loog en filosoof behoorde hij tevens tot de gangmakers der Franse litteraire avant- garde in welke hoedanigheid hij de laatst» jaren vier romans publiceerde. Ook zijn bekroonde boek „L'Ecluse" is een gero mantiseerd verhaal, dat in onze huidige wereld speelt tegen de bittere achtergrond van het verscheurde Berlijn van onze dagen. In Tuinhoven, een wijk van Rotterdam- Zuid is gisteren het 4-jarige jongetje Jil- les van Hulst verdronken in een afvalput bij een bouwwerk, waarin 2 meter water stond. Andere kinderen waarschuwden pas uren later een bouwvakarbeider, dat er twee kinderen in deze put zouden zijn gevallen, een jongetje en een meisje. D« brandweer heeft daarna de put leeggezo gen. Toen werd het stoffelijk overschot van het jongetje gevonden. Dat ook een meisje zou zijn verdronken bleek onjuist te zijn. De E.M.S. (Zwolsman) heeft Ruteck'» tearoom-patisserie aan de Voorstraat te Dordrecht twee maanden geleden afge stoten. De bedrijfsleider, de heer F. J. J. van Erp, heeft de zaak overgenomen en zal het bedrijf in zijn huidige vorm voort zetten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1964 | | pagina 4