Snelle start leidt nu tot
akelig behuizingsprobleem
Burgerlijke stand van Velsen
Onderwijs mist
outillage in
noodgebouw
Een kijkje bij de „concurrent"
6
ƒ898.-
A.s. Bruidspaar!
BEATRIX Bloemsierkunst
ZATERDAG 28 NOVEMBER 1964
i 'Ai
TELEVISIE
RADIO BECKER
Snelle start
welke de leerlingen de praktijk ingaan,
maar nog één dag in de week de school
blijven bezoeken.
Het mag dan zijn dat de Grafische
School geen strikt-omschreven praktijk
opleiding verschaft, zodat er bjj het onder
richt ruimte blijft voor improvisatie, het
lesrooster voor de derdeklassers vermeldt
toch zestien uur praktijkles in de week.
Zij moeten immers de geur van hun toe
komstige beroep kunnen opsnuiven en
vertrouwd raken met de elementaire be
ginselen daarvan.
Het is vrij duidelijk, dat daar aan de
Raaks weinig van terecht komt. De school
beschikt er over één schamel praktijk
lokaaltje. Er staan een paar zetbokken, er
staat een Degelpers en er is een apparaat
voor het trekken van proeven. Daarmee is
het uit. De houten vloer, waarvan de gaten
zijn dichtgespijkerd met stukjes board, is
zó gammel dat een normale pers er door
zou zakken. Hij zou trouwens niet eens
door de deur naar binnen kunnen. De uit
rusting is zo pover, dat de school zelfs niet
in staat is om eenvoudig drukwerk voor
eigen gebruik zelf te vervaardigen. De
omgeving waarin gewerkt wordt ademt
bovendien een sfeer van verval, die bij de
leerlingen het gevoel voor orde en netheid
ondermijnt dat bij het grafisch onderwijs
zo belangrijk is. Het is een toestand die
niet al te lang meer moet duren.
Directeur Van der Hulst en zijn leraren
klagen niet. Zij improviseren in goede
teamgeest en beproeven hun inventiviteit
om er nog zoveel mogelijk van terecht te
brengen. Dat improviseren heeft zijn eigen
voordelen, zegt de heer Van der Hulst. Hij
zit niet bij de pakken neer, hij is zeer te
spreken over zijn'leraren, maar hij kan er
toch moeilijk onderuit toe te geven, dat
de gang van zaken een bittere teleurstel
ling voor hem betekent en de school onder
een zware druk zet.
Directeur Van der Hulst moet een klein
hokje delen met zijn administrateur. Als
de lessen zijn afgelopen komen de leerlin
gen er hun tekendriehoeken, papier en
ander lesmateriaal opbergen, want
's avonds nemen avondscholen bezit van
de lokalen en dan moet je maar afwachten
of je je spullen de volgende dag nog in
goede orde terugvindt als je ze in de
lokalen laat liggen. Zo wordt de directeurs
kamer tot een opbergplaats waarin soms
nauwelijks een plaatsje is te vinden om te
gaan zitten.
Als de school de aula van het gebouw
wil gebruiken moet die voor elke gelegen
heid van de gemeente worden gehuurd
(het gebouw is van de gemeente).
Zo zouden we door kunnen gaan, maar
dit lijkt ons wel voldoende. De situatie is
hoogst ongewenst. Daarover is iedereen
het eens. Maar te doen valt er weinig. Men
wacht. Men wacht op het loskomen van de
bouwvergunning, op „Den Haag", voor
velen een onduidelijk, bijna mystiek con
glomeraat van verordeningen, vergunnin
gen, reglementen, stempels en ambtenaren,
véél ambtenaren, waar de ogen in af
wachting op zijn gericht.
Advertentie
Met een toestel van RADIO BECKER
bekijkt u het goed.
Een voorbeeld uit onze kollektie
Super ontvanger met 59 cm beeldbuis,
gradatiefilter. UHF en rapidovision-
druktoets.
Keus uit vele andere modellen ln de
merken PHILIPS - ARISTONA -
ERRES - BLAUPUNKT
TRAWLERKADE 64 - TELEFOON 6490
Grafische School Haarlem raakt in de knel
t
(Van een onzer redacteuren)
Advertentie
Wij tonen u een grote kollektie
kleurendia's van bruidsboeketten
KENNEMERLAAN 56-58 TEL 6083
BEVALLEN: J. M. Huijbens-Schrijver,
zn., Bonairestraat 41, Santpoort; A. van
Roon-Fok, dr., Duvenvoordenstraat 14,
Haarlem; M. Westland-De Vries, zn., Rijn
straat 34, IJmuiden; A. J. M. Nooij-Van
Oudheusden, zn., Eenhoornstraat no. 83,
IJmuiden; J. van der Tweel-Goudswaard,
zn., Oranje-Nassaulaan 156, Bloemendaal;
E. de Jong-Uijtendaal, dr., Lange Nieuw-
straat 260, IJmuiden; B. Dorreboom-Van
't Hof, zn., Lange Nieuwstraat no. 139,
IJmuiden; J. Hildering-De Krijger, zn.,
Mercuriusstraat 2, IJmuiden; J. F. Meijer-
Van Dijk, zn., Stuverstraat 1, Haarlem.
ONDERTROUWD: J. G. A. Fraterman,
Brederoodseweg 76, Santpoort, en L. J.
Blok, J. M. van Nassaulaan 1, Santpoort;
J. J. D. Meegdes, Wilgenstraat 30, IJmui-
den-Oost, en C. Harlaar, Warmenhoven-
straat 84, IJmuiden; toekomstig adres:
IJmuiden, Bloemstraat 80; P. L. van den
Tol, Rijsoordstraat 68a, Rotterdam, en E.
de Waal, Wijk aan Zeeërweg 170, IJmui
den; t.a.: Rotterdam, Rijsoordstraat 68a;
J. Schoo, Heemskerkerweg 82, Beverwijk,
en G. Meijer, Bakkerstraat 35, IJmuiden;
t.a.: Beverwijk, Heemskerkerweg 82; H.
A. de Meijer, Joseph Scaligerstraat no. 9,
Amsterdam, en E. Manten, Eridanusstraat
3, IJmuiden; t.a.: Vlissingen, Paul Kru-
gerstraat 4143; F. Vrijhof, Mercator-
straat 3, ÏJmuiden-Oost, en E. Hofman,
Planetenweg 156, IJmuiden; J. van der
Leek, J. P. Coenstraat 135, IJmuiden, en
A. A. Scholder, Kompasstraat 71, IJmui
den; t.a.: Santpoort, Van Dalenlaan 12 bv.;
B. G. Vreenegoor, Rijksstraatweg no. 14,
Heemskerk, en C. J. Prins, Van Leeuwen
straat 74, IJmuiden; t.a.: IJmuiden, Van
Leeuwenstraat 74; C. .B. J. Vogels, Botha-
straat 4, Wassenaar, en A. M. Vink,
Meeuwenlaan 26, IJmuiden-Oost; D. M.
Lamme, Van Dalenlaan 132, Santpoort,
en M. S. Fortuin, Van Dalenlaan no. 132,
Santpoort; J. M. de Meij, Jansveld 22 bis,
Utrecht, en T. M. M. Kockman, Valerius-
laan 68, Driehuis; t.a.: Utrecht, Jansveld
22 bis; B. van Burgel, Duinvlietstraat 88,
Velsen-Noord, en E. G. Bakker, Thomson-
laan 53, Haarlem; t.a.: IJmuiden, Wijk
aan Zeeërweg 109; B. A. H. Noordman,
Hendrikslaan 27, Beverwijk, en M. Zwier,
Zwaanstraat 13, IJmuiden; t.a.: Beverwijk,
Plesmanweg 281.
GETROUWD: M. Abbo en E- C. M. Duin,
Heemskerk, Zeelaan 85; P. A. Prins en
B. Slot, IJmuiden, Kompasstraat 30; A.' J.
Harland en S. G. P. van der Heijden,
Beverwijk, Waalstraat 117; J. J. Uijtten-
daal en C. J. F. Lokerman, Santpoort,
Voorplaats 19; L. G. A. P. de Vries en
C. M. de Looze, IJmuiden, Grahamstraat
156; C Oldenburg en J. M. van Veen,
Haarlem, Hyacinthenlaan la; A. W. J.
Dernison en A. M Bol, Haarlem, Bakker
straat 57 rood; J H G. Beelen en J. M.
van Amerongen, Heemskerk, Zeelaan 87;
M. Schaap en M. G. Groenendijk, Am
sterdam, Blaziusstraat 18 I; W. C. Barg
en M. de Bruijn, IJmuiden, Hunzestraat 2;
W. A. Stet en J. Kramer, IJmuiden, Spaar-
nestraat 15; J. Scherf en J. Bosse, A'dara,
Wagenaarstraat 47 I; A. van der Steen
en J. Anker, Heemskerk, Jan van Pola-
nenstraat 11; F. van Ketwich Verschuur
en K. E. Kramer, Amsterdam, Leidsekade
69 huis.
OVERLEDEN: J. H. Anderson. 73 jr„
weduwe van L. W ten Broeke. Lange
Nieuwstraat 806, IJmuiden-Oost: J. M.
Bouma. 50 jr., weduwe van H. P. Siecker,
Van Diepenstraat 28, Velsen-Noord.
Wie de Grafische School in Haarlem opbelt en naar de directeur vraagt, krijgt
na een tijdje wachten een hijgende man aan de lijn. Niet dat er met de gezond
heid van de heer J. W. van der Hulst iets mis zou zijn, maar hij is zojuist vier
trappen afgerend om het telefoontoestel te bereiken. Dat toestel bevindt zich
in de conciergekamer op de begane grond van het gebouw van de voormalige
RBS-A aan de Raaks. De Grafische School is in dat gebouw gehuisvest op de
tweede verdieping.
Het is een oud gebouw, de huisvesting is er primitief, en een eigen telefoon
is bepaald niet het enige dat er ontbreekt aan de uitrusting van deze onderwijs
instelling, die zich thans in haar tweede jaar bevindt en ruim 125 leerlingen
telt. Niet het enige, en zeker ook niet het meest nijpende van de tekortkomingen.
Wat met name ontbreekt Is zetters- en
drukkers apparatuur voor de praktische
scholing van de leerlingen Die is er niet,
of juister gezegd: nauwelijks. Zo lang zij
ontbreekt, behelpt men zich. Men impro
viseert. En men wacht.
Want die huisvesting in het holle, ver
vallen gebouw aan de Raaks is een tijde
lijke. Er komt een nieuw gebouw met een
moderne technische uitrusting in Schalk
wijk. Alleen: hoe lang is tijdelijk? Hoe
rekbaar is het begrip „binnenkort", waar
van de elasticiteit heeft gezorgd voor de
huidige onaangename situatie?
De inspecteur van het nijverheidsonder
wijs, de heer D. va* Dreumel, formuleert
de voor de hand liggende conclusie: „Ach
teraf gezien is men een jaar te vroeg be
gonnen. Het bestuur is te optimistisch ge
weest".
onderdak. Voor het eerste jaar nog
zonder veel praktijkonderwijs kon dat
wel, meende het bestuur. De snelle start
zou een demonstratie zijn van het belang
dat men aan de zaak hechtte
Een jaar later, op de eerste schooldag
van het tweede jaar van de school (28
augustus 1964), werd ook een derde klas
gevormd, waarmee de driejarige opleiding
compleet was. Het was de bedoeling, dat
de school die dag het gebouw zou betrek
ken dat in Schalkwijk zal worden ge
bouwd.
Op 15 juni deelde het bestuur de pers
mee, nog goede hoop te hebben dat die
bedoeling kon worden verwezenlijkt, al
hield men rekening met een overgangstijd
waarin het een en ander zou moeten wor
den geïmproviseerd. De rijksgoedkeuring
om met de bouw te beginnen zou een
kwestie zijn van enkele weken. Nu zijn we
vjjf maanden verder, maar de rijksgoed
keuring is er nog niet. Het wachten is op
„Den Haag".
In het kamertje van de directeur (hokje
is een beter woord) aan de Raaks staat in
tussen de maquette van de nieuwe school.
Zij komt te liggen tussen de Italiëlaan en
de Griekenlandlaan, vlak bij het gebouw
van de Coöperatie. Het gebouw, dat onge
veer een half miljoen gulden zal kosten,
zal geheel gelijkvloers worden opgetrok
ken uit geprefabriceerde elementen en zal
bestaan uit vier evenwijdig liggende vleu
gels, verbonden door een verzorgings
vleugel.
Het complex zal een oppervlak beslaan
van ruim vijftig bij vijftig meter. De bouw
kan heel snel gebeuren, want de school
ligt in onderdelen gereed bij de aannemer.
In een van de vleugels zal een zetterjj
worden ingericht, in een andere een druk
kerij. Alle machines daarvoor zijn aange
vraagd bjj het ministerie. Daarmee is een
bedrag gemoeid van enkele tonnen. Maar
zo lang er van het gebouw nog geen paal
in de grond staat, blijven de bestellingen
bjj het Rijksinkoopbureau in portefeuille
liggen.
Het nieuwe gebouw is overigens slechts
bedoeld als een tijdelijke huisvesting,
namelijk voor ten hoogste tien jaar. Voor
die termijn heeft de gemeente het terrein
ter beschikking gesteld (op die wijze, die
snelle bouwgoedkeuring mogelijk maakt,
verrijst in Schalkwijk een hele „tijdelijke"
wijk). In de komende jaren kan het be
stuur dan zijn gedachten laten gaan over
de bouw van een meer duurzaam school
gebouw.
Directeur Van der Hulst: wachten.
De Grafische School Haarlem opende
voriig jaar haar deuren met ruim vijftig
leerlingen, verdeeld over de klassen één
en twee. Een gebouw was er nog niet,
maar het enthousiasme was groot. Haar
lem, een stad met zo veel grafische in
dustrie, moest nu toch eindelijk eens een
eigen grafische school krijgen en niet
steeds aangewezen blijven op de school in
Amsterdam. De school zou ook bedoeld zijn
voor leerlingen uit de IJmond.
De voorbereiding was snel verlopen.
Voor het beheren van de school was op
gericht de Stichting Grafisch Onderwijs,
waarvan het bestuur gelijkelijk werd
samengesteld uit vertegenwoordigers van
de grafische werkgevers- en werknemers
organisaties, alsmede uit vertegenwoor
digers van de gemeente Haarlem en de
Centrale Opleidingscommissie Grafische
Bedrijven. Men popelde om te beginnen.
Aan de Raaks vond men een voorlopig
r nnnfinn mmTiniinjiiiiniiMiuiJiiiJiiuinniJiiiiiiimnniinnniiJi-nrinr
In het vooruitzicht in Schalkwijk „zeer
binnenkort" met de leerlingen een nieuw
gebouw met een technische uitrusting te
gaan opbouwen, heeft men er van af ge
zien veel ten koste te leggen aan verbete
ring van de accommodatie aan de Raaks.
Die accommodatie schiet derhalve over de
hele linie tekort. De sfeer van het oude
gebouw is voor een jonge school weinig
opwekkend. „Tijdelijk" en „binnenkort"
zijn de verlossende sleutelwoorden.
In het handvaardigheidslokaal is de uit
rusting beperkt. Het was oorspronkelijk
een tekenlokaal. Werkbanken zijn er niet.
Intussen is de school uitgedijd tot ruim
125 leerlingen (waarvan zes meisjes): 40
eersteklassers, 60 tweedeklassers en 30
derdeklassers (verdeeld in een klas zetters
en een klas drukkers, de twee richtingen
waar de school voorlopig voor opleidt).
In het eerste jaar wordt algemeen vor
mend onderwijs gegeven (voor degenen die
regelrecht van de lagere school komen), in
de tweede klas is het onderwijs „algemeen
grafisch" en pas in het derde jaar is het
de beurt aan het vakgerichte onderwijs.
Het leerprogramma omvat vakken als
Nederlands, Engels, Duits, aardrijkskunde,
geschiedenis, biologie, natuurkunde, schei
kunde, rekenen, algebra, meetkunde, maat
schappijleer, muzikale vorming, lichame
lijke oefening, kunstgeschiedenis, tekenen,
schetsen, praktische kunstzinnige vorming,
handvaardigheid, algemene grafische
theorie, gerichte vaktheorie en praktijk
der grafische technieken.
De opleiding streeft er niet naar volleer
de vaklieden af te leveren (dat zou alleen
al gezien de leeftijd van de leerlingen on
mogelijk zijn), maar wil een algemene
oriëntatie geven in de grafische mogelijk
heden. Zij wordt dan ook gevolgd door
drie jaren parttime-onderwijs, tijdens
Hoe mooi het kan zijn, en in Schalkwijk voor de Haarlemse Grafische School
ongetwijfeld ook wordt, tonen deze foto's die wij maakten in de Grafische
School in Amsterdam.
Boven: leerlingen aan de zetbokken in de handzetterij.
Midden: in de drukkerij maken de leerlingen folders in kleurendruk.
Onder: een scholier achter het toetsenbord van een zetmachine.
Foto links: een leslokaal van de Gra-
fische School. De situatie svreekt voor
zichzelf: een naargeestig vertrek
onder de hanebalken. een oude en
stoffige houten vloer, achterin, boven
de rommel die er ligt opgeslagen, een
klein raampje. De leerlingen krijgen
geen daglicht te zien. „Tijdelijk" is
het sleutelwoord.
Foto rechts: In dit vertrek, een voor
malig scheikundelokaal, moeten de
leerlingen hun praktijkervaring op
doen. De technische uitrustina is bij
zonder schamel. Links op de voor
grond een degelpersje, rechts-achter-
in enkele leerlingen aan de zetbok.
Daar is het wel mee bekeken. De
gammele vloer zou trouwens geen
zwaardere machines verdragen.
