Prof. ten Doeschate herdacht
bij opening Hoogoventoernooi
Schaakgrootmeesters bleken
meesterlijke orgeldraaiers
Schaaktiener uit Rusland
hoopt op meesterresultaat
Toto-prognose
Lesley Talbot
Cor Brom
Elinkwijk dubbelt
straffen KNVB
Blue Stars in
duel met Slavia
Pachman toonde een krachtig openingsspel
VOENSDAG 6 JANUARI 1965
13
difficult
verontwaardigd
Deelnemers
Eigen draaistijl
Orgelbouwer
Bonte avond-
I
De 53-jarige Talbot bewijst in Neder
land al achttien jaar dat hij een kundig
voetbaloefenmeester is. Zijn staat van
dienst omvat onder meer twee lands
kampioenschappen. Éénmaal bij RCH
(1952/53) en éénmaal bij DWS (1963/64).
Het waren kampioenschappen van ge
heel verschillende aard. Het laatste
raakte meer mensen. Nu is er immers
sprake van de wedstrijden om de
Europa Cup. DWS' prestaties zijn in
dat toernooi niet gering en voor Talbot
is dat een ongekende onderscheiding.
De wedstrijden tegen het Hongaarse
Vasas acht hij „difficult" (moeilijk)
hij spreekt Nederlands met een grote
hoeveelheid Engelse woorden als inter
mezzi en daarmee kenschetst hij
op een manier die hem eigen lijkt, want
„de bal is rond" en dat is een uitspraak,
die diplomatie ten aanzien van het
voorspellen van eindresultaten met zich
brengt. Daarom ook is Talbot in zijn
derde jaar als oefenmeester bij DWS
(na Be Quick, Zandvoortmeeuwen en
12 jaar bij RCH) voorzichtig bij het
bespreken van de kansen in gewone
competitiewedstrijden. Bijvoorbeeld met
betrekking tot TelstarDWS. Het is
opnieuw „difficult" dat zijn gevoelens
moet weergeven. Een overwinning voor
DWS is de na lang aandringen ver
kregen uitspraak. En dan heeft hij
rekening gehouden met de sterke ach
terhoede en de zwakke aanvalslinie
van Telstar.
Cor Brom was verontwaardigd nadat
zijn schorsing (voor vier wedstrijden)
door de KNVB bekend was gemaakt.
Een dergelijke uitspraak had hij niet
verwacht, omdat hij zich na de beker
wedstrijd tegen NAC beslist niet on
hebbelijk heeft gedragen. Het niet mee
werken aan 'een rapport, dat scheids
rechter Boosten over een incident
(Pirovano greep hem vast, nadat NAC
een dubieus, maar beslissend doelpunt
had gemaakt) wilde opmaken, werd
Brom ten laste gelegd. Hij zou door
de schorsing onder meer de wedstrijd
van zondag tegen DWS gemist hebben.
„En dat niet graag, want die uitwed
strijd in Amsterdam was wel bijzonder
ongelukkig voor me en ik zou graag een
sportieve revanche hebben". De KNVB
heeft gisteren de schorsing opgeschort
en Brom zit daardoor in spanning over
het al dan niet spelen zondag. Voor
alsnog is het „wel spelen" en uitgaande
van die idee, bereidt de 32-jarige Tel
star-speler zich serieus voor op de wed
strijd van zondag. Brom is een van de
ouderen bij Telstar, maar acht zich
jong genoeg om nog twee a drie jaar
in het eredivisievoetbal mee te kunnen.
Daarna zal de voetbalsport hem blijven
trekken, want thans is hij al bezig
met het volgen van de trainerscursus B
(geschikt voor het oefenen van amateur
clubs en als hulptrainer bij een semi-
profclub). Voetbalproblemen in de be
taalde sector („niet die van amateur
club VSV; dat gaat langs de spelers
heen, maar het algemeen belang is er
niet mee gediend") gaan hem zeer ter
harte, aangezien hij bestuurslid is van
de vereniging van contractspelers in
Nederland.
De voorspellingen van DWS-trainer
Lesley Talbot worden weergegeven door
de eerste rij cijfers, die van Telstar
speler Cor Brom door de tweede.
FeijenoordFortuna ....X.. 1 1
PSVEnschede 1 3
GVAV—Go Ahead 3 1
AjaxADO 1 1
Telstar—DWS 2 3
Sittardia—MVV 3 3
HeraclesSparta 2 1
3
3
1
3
Blauw WitAlkmaar
1
1
Holland Sport—Volewijckers
3
1
Enschedese BoysExcelsior
1
1
DHCEindhoven
1
1
12331322321211233132232121128 13223212112331£22321211231
(Van onze sportredactie)
Twee Engelse voetbaltrainers zitten zondag niet ver bij elkaar vandaan op
reservebankjes van het Velser sportpark Schoonenberg. Met dezelfde gedachten
bezield ten aanzien van twee verschillende elftallen, die onder meer voor hun
ogen zullen voetballen. Lesley Talbot en Jack Mansell hebben dezelfde bedoelin
gen; hun elftal te zien winnen. Talbot zijn DWS, Mansell zijn Telstar. De Haar
lemse oefenmeester van Engelse nationaliteit, die landskampioen DWS uit Am
sterdam onder zijn hoede heeft, ziet de zaak voor zondag niet moeilijk in. Een 2 is
zijn voorspelling op het totobiljet. Mansell gaf er de voorkeur aan geen resultaat
te voorspellen. Hij wil over alle zaken praten, die voetbal raken, maar geen voor
spellingen geven. Anders daarover denkt Cor Brom. De man, die misschien als
geschorst ook op de reservebank komt. Maar gisteren is er een kentering gekomen
in een nare zaak, die Brom mogelijk de gelegenheid geeft gewoon mee te spelen.
En dan wordt het een ..3" denkt de Telstar-speler.
In de grootmeestergroep van 16 deel
nemers nemen de volgende meesters en
grootmeesters deel: W. Bagirov, USSR,
IM; C. v. d. Berg, Nederland, IM; M.
Bobotsov, Bulgarije, IGM; J. Donner,
Nederland, IGM; E. Geiler, USSR, IGM;
B. Ivkov, Joegoslavië, IGM; S. Johannes-
sen, Noorwegen, IM; K. Langeweg, Neder
land, IM; H. Lehman, West-Duitsland, IM;
L. Lengyel, Hongarije, IGM; A. Matanovic,
Joegoslavië, IGM; A. Medina, Spanje, IM;
L. Pachman, Tsjecho-Slowakije IGM; I*
Portisch, Hongarije, IGM; T. van Schel-
tinga, Nederland, IM.
De meestergroep en damesgroep met
elk 12 deelnemers beginnen op 11 januari.
De samenstelling van deze groepen is op
het moment als volgt:
Meestergroep; E. Gereben, Israël, IM;
J. Flesch, Hongarije, IM; A. Giustolisi, Ita
lië, IM; N. Karaklaic, Joegoslavië, IM; H.
Kramer, Nederland, IM; H. Müller, Oos
tenrijk, IM; G. Kieninger, West-Duitsland,
IJ; J. Balasjov, USSR; H. Crammendam,
Nederland; D. van Geet, Nederland; J.
Piket, Nederland; P. de Rooi, Nederland.
Damesgroep: Mevrouw M. Litmanowicz,
Polen; mej. H. Konarkowska, Polen; mej.
B. Sinka, Hongarije; mej. A. Nicolau, Roe
menië; mej. R. Jovanovic, Joegoslavië; mej.
K. Jovanovic, Joegoslavië; mevrouw R.
Bruce, Engeland; mevrouw C. Chaudé de
Silans, Frankrijk; mevrouw M. C. Vreeken,
Nederland; mevrouw F. Heemskerk, Ne
derland; mevrouw H. G. Timmer, Neder
land.
kwam de heer P. Veldheer met de mede
deling, dat er zondag een jeugd-simul-
taan-wedstrijd wordt georganiseerd. De
heer Withuis geeft deze seance. De heer
Veldheer bepleitte vurig het invoeren van
schaken op school. Hij richtte zich recht
streeks tot wethouder Hermes van Be
verwijk, die het college van B. en W. ver
tegenwoordigde en alle spelers en officials
welkom heette in Beverwijk. Van, Schel-
tinga heeft zich bereid verklaard de scho
lieren schaakles te geven.
Ir. Bakker haakte bij zijn begroeting in
op hetgeen prof. Ten Doeschate vorig
jaar naar voren bracht: het bedrijfsleven
moet deelname aan sportevenementen be
vorderen.
Hij ging uitvoerig in op de ontwikkeling
van de amateursport naar het semi-pro-
fessionalisme en het professionalisme. Die
ontwikkeling moet men accepteren, al
dus de heer Bakker. De sportbeoefenaren
moeten overigens wel de grenzen van de
mogelijkheden in de gaten houden. Ten
slotte moet het produktieve werk voort
gang vinden. Maar het moet toch ook mo
gelijk zijn, dat het bedrijfsleven meehelpt
de mensen een stukje plezier in het leven
mogelijk te maken.
Tenslotte stipte de heer Bakker nog
aan, dat de Ten Doeschateprijs beschik
baar blijft voor de Nederlandse schaker
die een meesterresultaat behaalt.
Ter ondersteuning van de strenge straf
fen die de KNVB van plan is uit te delen
aan spelers die-zich op het veld misdragen,
heeft het bestuur van eerste-divisieclub
Elinkwijk besloten: Elke speler die uit
het veld wordt gestuurd of een waarschu
wing krijgt, zal onmiddellijk door de club
worden geschorst. De kosten verbonden
aan de schriftelijke afhandeling door de
KNVB zijn voor rekening van de speler.
Na de uitspraak door de strafcommissie
van de KNVB zal de opgelegde straf wor
den verdubbeld.
Voor de eerste wedstrijd in de kwartfinales
van het toernooi om de Europese basket
balbeker komt de Nederlandse kampioen
(dames) Blue Stars uit Amsterdam zondag
in de Apollohal te Amsterdam uit tegen
de tweevoudig bekerhoudster Slavia
(Sofia). Voor deze ontmoeting de Neder
landse dames overleefden de eerste ronde
door twee overwinningen op het Spaanse
Creff heeft coach Toon Renout de vol
gende speelsters uitgenodigd: Jenny Tige-
lapr, Ria Schouten, Jeanine van Arnhem,
Toki Mulder, Jeanne Knoop, Janny Wes
tenbrink, Els de Groot (aanvoerster), Paula
Frugte en Lenie Remeijer.
SCHAATSEN. Bij de Chinese schaats-
kampiöehschappen voor dames heeft de
21 jaar oude Wang Sjoe-Joean het natio
nale record op de 3000 meter gebracht
op 5 21,3. Het wereldrecord is 5.10,5 van
Lydia Skoblikova uit Rusland.
(Van een onzer verslaggevers)
Het kan altijd nog weer gekker:
dat is gisteren voor de zoveelste maal
bewezen bij de loting voor de groot
meestergroep van het Hoogoven-
tchaaktoernooi. De meest vreemdsoor
tige situaties hebben zich al voorge
daan omdat men steeds weer naar een
andere spectaculaire wijze van loting
zocht, maar de situatie van gisteren
spande toch wel de kroon. Het was
rondweg een uniek schouwspel zes
tien schaakfenomenen - in enkele ge
vallen vervangen door vrijwilligers -
te zien draaien aan het wiel van het
draaiorgel „De Pionier", dat gehoor
zaam de „Tulpen van Amsterdam" de
zaal instuurde. Het instrument, dat
deze maal een spectaculaire loting
mogelijk moest maken, moest beurte
lings door de kandidaten worden
bespeeld. Hoogovendirecteur W.
Bakker gaf door een gongslag aan
wanneer het mooi was geweest en als
het grote wiel dan stil was gezet ver
scheen er in een venster een grammo
foonplaat, bevestigd op de van schaak
figuren voorziene draaischijf. De
grammofoonplaat bevatte - hoe kan
het anders draaiorgelmuziek van de
Arabier met natuurlijk ook de be
wuste tulpen, maar ook gaf zij een
aanwijzing over het lotingsnummer.
Dat schaakmeesters niet alleen een
tigen schaak-, maar ook een draaiorgel-
stijl hebben werd bij deze loting duide
lijk aangetoond. Het rustige zwenge
len van Portisch werd gecompenseerd
door de stoere tweehandige slag van Van
Scheltinga, de niet uit de plooi komende
Langeweg vond zijn tegenpool in de al
tijd voor een grap te vinden Boris Ivkov,
die voor deze gelegenheid zijn kraag op
zette. Pachman toonde zijn specialiteit,
want deze openingstheoreticus toonde ook
bij deze gelegenheid een krachtig ope
ningsspel, hetgeen evenwel betrekkelijk
gauw verzandde in een rustige voortzet
ting, Van den Berg, die altijd zo diep kijkt
en daarom veel tijd verspeelt, benutte ook
nu een extra mogelijkheid en draaide de
zwengel na de gongslag nog snel even
door.
Het is te hopen dat Donner's draaior
gelprestaties geen afspiegeling zijn van
zijn toekomstige schaakresultaat, want
door een storing in het lichtnet zwengelde
hij lang en hevig zonder enig klinkend re
sultaat en toen de tulpen dan eindelijk
toch waren opengebloeid liet Nederlands
voorvechter de schijf op nummer dertien
staan, hetgeen hem overigens een ope
ningspartij tegen zijn grote IBM-concur-
rent Lehmann opleverde. De onbetwiste
kampioen-draaier Van Scheltinga hield aan
de loting een begin tegen Geiler over.
Hij zal wel even gedacht hebben aan vier
jaar geleden toen hij in de eerste ronde
Petros jan kreeg en tegen deze Rus snel
remise maakte. Of Geiler het ook zo ver
zal laten komen?
Orgelbouwer L. G. M. van de Maarel
moest na afloop hij had als invaller
voor Lehmann ook een goede techniek ge
toond aan iedereen vertellen hoe hij
wel op het schone idee van dit draaiorgel
was gekomen. Zijn verhaal lijkt op een
analyse uit prof. A. D. de Groot's be
roemde dissertatie „Het denken van de
schaker", alhoewel de heer Van der Maa
rel zelf helemaal niet schaakt. „Och", zei
de grafische vormgever van de Hoog
ovens, „een paar weken geleden vroegen
ze me iets te maken. Wat doe je dan? Je
gaat denken. Het moest iets zijn met veel
actie. En vooral groot, dan ziet iedereen het
goed. En dan denk je ook aan de vele bui
tenlanders. Het is leuk om hun iets typisch
Nederlands te tonen. En dan ben je al
een heel eind. Ik wist het ineens, het zou
een draaiorgel moeten zijn. Maar daar
mee waren we er nog lang niet, want
het zou een geheim moeten bevatten en
sabotage zou niet mogelijk moeten zijn".
Men ziet het, zelfs bij lotingen speelt de
angst voor sabotage een rol, en de heer
Van de Maarel liet het hele geval dan
ook eerst door wedstrijdleider Orbaan,
de man, die u de komende weken op de
hoogte zal houden van het wel en wee in
de grootmeestergroep, goedkeuren. Dat
het draaiorgel een succes werd, we heb
ben het reeds verteld.
Het is overigens niet de eerste mede
werking van de heer Van de Maarel aan
het toernooi. Deze gewezen leerling van
de academie voor beeldende kunsten en
de grafische school verzorgt ook alle druk
werk voor het schaaktoernooi. Van zijn
diensten wordt graag gebruik gemaakt in
het bedrijf. Zo heeft hij onlangs een vaas
voor ir. Van Delden ontworpen. Hij is
één van die velen, die er ieder jaar weer
voor zorgen dat het toernooi een succes
wordt. Want vergis u niet: ondanks alle
Schaakgrootmeester Ivkov bleek de
Nederlandse orgeldraaiers goed be
studeerd te hebben. Met de kraag
omhoog draaide hij genoeglijk aan
het vernuftige lotingsorgel.
uitspraken over een „geordende chaos"
is het toch zo, dat het toernooi alleen
maar draait bij de gratie van een goede
organisatie, waarin iedereen een taak ver
vult.
Even een blik ver vooruit: één van de
belangrijkste evenementen van het toer
nooi is de bonte avond. Ook dit jaar
wordt er weer in alle zalen van het Ken-
nemer Theatercomplex feestgevierd. Een
greep uit de artiesten: .Shirley, André van
Duin, Teddy Scholten, het Poker Trio, Pe
ter Piekos en Tonny Bakkenes. Libelle en
Mouchette zorgen voor acrobatiek en
Scott en Black presenteren een „super-
soepel successtuk".
Een technische mededeling van belang
is dat het grootmeesterresultaat in de
hoofdgroep dit jaar negen punten be
draagt, een meesterresultaat zes, en dat
in de meestergroep voor een meesterresul
taat zes-en-een-halve punt nodig zijn. De
volgende nationaliteiten zijn in het toer
nooi vertegenwoordigd: België, Bulgarije,
Denemarken, West-Duitsland, Engeland,
Frankrijk, Hongarije, Israel, Italië, Joe
goslavië, Nederland, Noorwegen, Oosten
rijk, Polen, Roemenië, Spanje, Sovjet-Unie
en Tsjechoslowakije.
(Van onze sportredacteur)
In de vitrines van het Kennemertheater in Beverwijk prijkt de aankondiging
„Mondo Cane". Het slaat niet op het zevenentwintigste Hoogovenschaaktoer
nooi, dat misschien wel monsterachtig is door zijn kwantiteit (het record aantal
deelnemers is met ruim 340 gebroken), maar bepaald geen honds toernooi is.
Integendeel, op de eerste dag van de opening en de loting was er weer de
genoeglijke sfeer, welke kenmerkend is voor dit grote internationale schaak
evenement. De ambassadeurs van Rusland, Hongarije en Joegoslavië deelden
er in mee alsmede de vele genodigden.
De vijftienjarige jongen uit Schadrinsk
in de Oeral leerde op zijn vijfde jaar al
•chaken, speelde een enkele maal met zijn
oudere broer, maar deed het verder hele
maal alleen. Op zijn zevende jaar bleek
deze zelfstudie veel vruchten te hebben af
geworpen, want toen verraste hij al op
een echt toernooi. En daarna ging het
snel: hij reisde naar Moskou, Leningrad
en Kiev, steeg voortdurend op de schaak
ladder en is nu al zo sterk, dat men
niet eens overweegt hem in aanmerking
te doen komen voor het jeugdwereldkam
pioenschap. Deze etappe in de loopbaan
van jonge schakers, die Spasski eens de
titel opleverde, is blijkbaar voor hem niet
nodig. En het moet gezegd, dat met uit
zondering van Spasski de Russen eigenlijk
nooit zeer sterke jongeren aan deze titel
strijd hebben laten meedoen.
Juri Balasjov is een schaak-crack, maar
men moet zich niet voorstellen, dat men
In Beverwijk al een volkomen gerijpt ta
lent aan het werk zal zien. Hij heeft geen
bepaalde grootmeester als lichtend voor
beeld genomen, en van een bepaalde Stijl
kan men bij hem ook nog niet spreken,
zoals Geiler ons verzekerde. „Hij moet zijn
eigen stijl nog vinden," zei de grote favo
riet voor de eindzege in Beverwijk, maar
Ter ere van zijn nagedachtenis werd diens
lievelingsmelodie „A toi la gloire" ten ge
hore gebracht. Ook ir. Bakker, de opvol
ger van prof. Tem Doeschate als verte
genwoordiger van de directie van de
Hoogovens bij het toernooi, wijdde
evenals ir. Van Steenis, voorzitter van de
KNSB, woorden ter nagedachtenis aan
de overledene.
De heer Rueb deelde mee, dat het Hoog
oventoernooi volgend jaar later georgani
seerd wordt. De begindatum is 11 januari,
zodat men dan geen concurrentie meer
heeft van het toernooi van Hastings, waar
nu o.a. Gligoric en Penrose meespelen,
die men graag in Beverwijk had gezien.
Spijtig vond de heer Rueb het, dat Lar-
sen, de winnaar van vorig jaar, niet aan
wezig kon zijn, en dat Kuypers en Zui-
dema wegens studieredenen moesten ont
breken. Pomar was wel aangezocht, maar
de Spanjaard liet het afweten. In zijn
plaats speelt nu Medina. Ook Johannes-
sen uit Noorwegen is nu opgenomen in de
grootmeestergroep.
De heer Rueb vond het zeer jammer,
dat er maar zo weinig Nederlandse mees
ters aan de strijd kunnen deelnemen. Om
hen toch terwille te zijn, is een week-
eind-toernooi gepland. Een nieuwtje is
ook, dat er een veteranen-tiental gefor
meerd wordt. De interesse van de dames
voor het toernooi groeit nog steeds. De
groep speelt nu een twaalfkamp. Er zijn
nog meer nieuwe ideeën uitgewerkt. Zo
Een verlegen tienertje tussen topscha-
kers kijkt verlegen naar de ambassadeur
van de Sovjet-Unie in Nederland, de heer
Tugarinov. De pas vijftienjarige Juri Ba
lasjov is zichtbaar geïmponeerd door de
vreemde omgeving bij de officiële ope
ning van het Hoogovenschaaktoernooi. Hij
is blij grootmeester Gelier uit Odessa
(rechts) en meester Bagirow uit Bakoe
(links) naast zich te hebben om hem pre
cies te vertellen wat hij doen en laten
moet. Maar misschien zal de situatie over
een week heel anders zijn. Want Juri is
niet zomaar een jongen, die op het Hoog
oventoernooi komt kijken. Als de verwach
tingen in vervulling gaan zal hij in de
meestergroep mooie partijen spelen en er
wellicht een meesterresultaat verwerven.
Nationaal meester is hij al, want hij heeft
in zijn vaderland al een meestertoernooi
gewonnen.
hij steekt niet onder stoelen of banken dat
hij veel van zijn jonge landgenoot ver
wacht.
Juri doorloopt een school die een les
programma van negen jaar heeft. Wat hij
dan wil gaan doen weet hij nog niet. Wel
licht zal zijn meteoorachtige loopbaan hem
stuwen in de richting van het schaakpro-
fessionalisme, dat in Rusland voor enkele
kopstukken mogelijk blijkt te zijn. De
schaakwereld wacht gespannen af wat het
talent Balasjov in Beverwijk zal laten zien.
De aandacht voor de meestergroep zal dit
jaar ongetwijfeld groter zijn dan ooit.
Maar voorlopig zullen we daarvoor tot
maandag mogen wachten. Tot dan kan
Juri nog kijken naar hef spel van zijn
„grote broers". Leergierig als hij is, zal
hij van deze mogelijkheid gespannen ge
bruik maken.
Prof. Ten Doeschate werd bij de
opening herdacht.
Ir. W. Rueb, de voorzitter van de
toernooicommissie herinnerde in zijn ope
ningswoord aan het verscheiden van prof.
Ten Doeschate, die het toernooi vanaf het
begin heeft verdedigd en gestimuleerd.
