Weinig reden tot gerustheid
over onze volksgezondheid
Drente wil einde maken aan
kanaalmaatschappij-misère
Britse economie wordt
door wilde acties in
bedreigd
havens
Steeds meer zendingen via
Rotterdam en Antwerpen
Prof. R. Hornstra in Utrecht:
Gezinnen dakloos
Ontslagen na stelen van
drie liter benzine
door brand
Orang-oetan Geert in
Blijdorp overleden
Luchtverontreiniging
wordt onderzocht
in Breda
Dolkstoot
Bouwnota in raad
van Amsterdam
Schulden zijn
opgelopen tot
3,6 miljoen
Anderhalf jaar geëist
wegens poging
tot doodslag
Chronisch
Net Eton
DONDERDAG 7 JANUARI 1965
6
Nieuwe president
van de K.Z.M.R.S.
Kort nieuws
i
In de afgelopen nacht is een woonhuis
uitgebrand dat boven de zogenaamde bo-
terhal in Zaltbommel lag. Het huis werd
bewoond door een gezin met vijf kinderen
en een echtpaar zonder kinderen. De
vlammen grepen zo snel om zich heen,
dat het tweede echtpaar via het dak van
de boterhal moest vluchten. Een aantal bo
ten, die opgeslagen waren in de boterhal
onder het brandende huis, is vernield. De
vrijwillige brandweer van Zaltbommel en
de beroepsbrandweer van 's Hertogen
bosch hebben het vuur geblust.
Is het Nederlandse volk, ondanks het
„mooie" sterftecijfer" wel zo gezond?
Prof. R. Hornstra, hoogleraar in de socia
le geneeskunde aan de rijksuniversiteit te
Utrecht, heeft in een bijeenkomst ter vie
ring van het vijftigjarig bestaan van de
Utrechtse geneeskundige en gezondheids
dienst verklaard dat hij zich dit afvraagt.
Naar zijn mening is er wat dit betreft
weinig reden tot gerustheid, zeker als men
het ziektebegrip uitbreidt tot „storingen
In het welbevinden". Bij het bevorderen
van de volksgezondheid kan niet meer
worden volstaan met het uitstellen van de
sterfte. Heroriëntatie voert tot feestelijke
volksgezondheid.
en visie. De relatieve verschraling van de
gemeentelijke taak op het terrein der
volksgezondheid is, volgens hem, mede het
gevolg van de behoefte aan schaalvergro
ting. Maar gemeenschappelijke regelin
gen. aldus de hoogleraar, bieden alleen
maar formeel oplossingen. De burgerij is
er te weinig bij betrokken en de vraag is,
op wie de verantwoordelijkheid rust.
Prof. Hornstra pleitte voor nieuwe dis
trictsgezondheidsdiensten, waarin wordt
samengewerkt met het particulier initia
tief. De gemeenten zullen het naar zijn
mening niet langer kunnen stellen zonder
een gezondheidsnota met een visie op het
toekomstig beleid.
Prof. Hornstra, die een inleiding hield
over de plaats van de gemeente in het
gezondheidsbestel, vergeleek de gezond
heidszorg in Nederland met een lappen
deken, waarin moeilijk een lijn valt te
ontdekken: er is maar aan- en bijgebouwd,
maar vaak heeft de visie daarbij ontbro
ken
Als voorbeeld noemde hij het zwakzin-
nigenvraagstuk, waarvoor door aanbouw
en bijbouw bepaald geen adequate zorg is
ontstaan.
Prof. Hornstra vroeg zich af, of er bij
de gemeenten wel sprake is van beleid
Talloze klachten, die het stadsbestuur
van Breda over luchtverontreiniging heb
ben bereikt, leiden binnenkort tot een on
derzoek waaruit zal moeten blijken waar
en in welke mate zich de verontreiniging
voordoet.
De klachten wijzen in het bijzonder
op stankhinder nabij industrievestigingen,
maar ook op neerslag die bijvoorbeeld
het wasgoed aantast.
De afdeling buitenlucht van het insti
tuut voor gezondheidstechniek T.N.O. in
Den Haag verricht het onderzoek.
In eerste instantie zal worden gepeild
naar zwaveldyoxide, zwavelkoolstof en
zwavelwaterstof.
Tot heden heeft Breda er in zijn indus
triële politiek naar gestreefd ondernemin
gen aan te trekken waarin hooggewaar
deerde arbeid moet worden geleverd.
De vestiging van verschillende che
mische bedrijven is daarvan het gevolg
geweest. Gebleken is intussen dat de che
mische industrieën verhoudingsgewijs de
grootste luchtvervuilers zijn.
Hij bepleitte verder de instelling van
een gemeenschapsbouwbedrijf. Ook de
heer W. F. H. van het Schip (C.P.N.)
vond 4.500 woningen per jaar te weinig.
Hij was van mening dat een aantal van
6.000 per jaar een haalbare kaart moet
lijn.
Drs. J. P. A. Gruyters (V.V.D.) merk
te op dat termen als onaanvaardbaar als
rhetoriek beschouwd moeten worden om
dat uit de nota blijkt dat men al moeite
genoeg zal hebben om tot de bouw van
4.500 woningen per jaar te komen.
De behandeling van de nota wordt over
vier weken voortgezet. In de eerstvolgen
de raadsvergadering kunnen B. en W. nog
geen antwoord geven op de in eerste in
stantie gemaakte opmerkingen omdat wet
houder drs. J. M. den Uyl dan als lid
van de Amsterdamse goodwill-missie in
Indonesië verblijft.
De president van de Koninklijke Zuidhol
landse Maatschappij tot Redding van
Schipbreukelingen, de heer Murk Leis, is
wegens het bereiken van de zeventigjarige
leeftijd per 1 januari afgetreden. De heer
Murk Leis heeft meer dan 31 jaar deel
uitgemaakt van het bestuur van de maat
schappij, waarvan hij zestien jaar presi
dent was. Hij blijft deel uitmaken van het
bestuur.
Tot president is benoemd mr. J. T. van
Munster van Heuven en tot vice-president
Ir. D. T. Ruijs, mr. H. N. Dutilh, directeur
van de Holland Amerika-Lijn is tot be-
rtuurslid benoemd.
Het nieuwe jaar is in de diergaarde Blij
dorp te Rotterdam slecht ingezet. Bij de
apen heeft zich namelijk een tropische
huidinfectie geopenbaard, die wetenschap
pelijk als onschadelijk bekend staat, maar
die inmiddels toch tot gevolg heeft gehad
dat een kostbaar bezit van de dierentuin
verloren is gegaan.
De één jaar oude orang-oetang Geert,
zoon van Tineke en Adriaan en een tro
pisch fokprodukt van de tuin, is aan de
opgelopen infectie overleden.
Specialisten uit het gehele land zijn dit
weekeinde in het Rotterdamse apenhuis
geweest en zelfs de directie van de Rot
terdamse G.G. en G.D. is er aan te pas ge
komen. Er is geen verdere reden tot onge
rustheid, al wordt het verlies van Geert
zeer betreurd.
De moeilijkheden en de anarchie in de
Britse havens worden al sinds jaren aan
gewakkerd door militante, vaak commu-
Marina Oswald, de weduwe van de
vermoedelijke moordenaar van pre
sident Kennedy, Lee Oswald, is aan
de universiteit van Michigan begon
nen een cursus in de Engelse taal te
volgen. Mevrouw Oswald is Russin
van origine.
(Telefoto)
In september 1963 werd een voorman bij
de P.T.T. uit Kampen ontslagen omdat hij
zich drie liter benzine van het bedrijf had
toegeëigend. Hij ging in beroep bij de Cen
trale Raad van Beroep in Utrecht die zijn
zaak gisteren behandelde.
De voorman kreeg na zijn ontslag een
baan bij een particulier bedrijf, waar hij
meer verdient dan bij de P.T.T. Deson
danks wil hij graag bij de P.T.T. terug
keren, zo verklaarde zijn gemachtigde, de
heer G. Schipper, bestuurslid van de Alge
mene Bond van Ambtenaren. Naar de me
ning van de heer Schipper stond de straf
in geen enkele verhouding tot het gepleeg
de feit. De voorman had drie liter benzine
van de P.T.T. gebruikt om in zijn privé-
auto naar een werk te rijden. De dienst
auto was niet beschikbaar daarom was de
voorman met enkele collega's maar in zijn
eigen auto naar het werk gegaan. Hij had
echter verzuimd toestemming te vragen
aan zijn chef om P.T.T.-benzine te gebrui
ken.
Een vertegenwoordiger van de directeur-
generaal van de P.T.T. zette uiteen dat het
er niet om gaat wat en hoeveel er gesto
len Is. Het feit van de diefstal is al vol
doende voor ontslag, omdat de P.T.T.
geen mensen kan gebruiken die niet be
trouwbaar zijn. De diefstal van benzine
stond niet alleen. De voorman was door
de strafrechter al eens voor 'n andere dief
stal veroordeeld en ook in de dienst waren
er dingen gebeurd die niet toegestaan wa
ren zoals het verrichten van nevenwerk
zaamheden. Er waren dus redenen genoeg
om de man te ontslaan, aldus het P.T.T.-
directielid.
De Centrale Raad doet over drie weken
uitspraak.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
gisteren een begin gemaakt met de be
handeling van de bouwnota, waarin B. en
W. een uiteenzetting gegeven hebben over
het ten aanzien van het bouwen in de
hoofdstad in het bijzonder de woning
bouw te voeren beleid. De heer A. S.
Herfst (P.v.d.A.) velde hierbij het vonnis
„onaanvaardbaar" over het in de nota als
streefgetal genoemde aantal van 4.500 wo
ningen per jaar.
Deze unieke opname maakte een
Duitse zeeman van een Amerikaanse
reddingsboot, die volgepropt met op
varenden van de gezonken „Smith
Voyager" vlak bij het Duitse schip
Mathilde Bolten volsloeg. Alle 34
drenkelingen werden door het Duitse
schip aan boord genomen. (Telefoto)
Door de weigering om na vijf uur 's mid
dags nog een vinger uit te steken, kan
bijvoorbeeld een schip dat vrijdag na
middag bijna gelost is, niet eerder dan
de volgende maandag naar zee vertrekken,
omdat zich een deel van de lading nog
aan boord bevindt.
Een exporteur van lichte machines
klaagde dat een zending ter waarde van
100.000,twee maanden op lading had
moeten wachten. Daarom stuurt hij zijp
machines nu per vliegtuig naar zijn over
zeese klanten.
Door de wrijvingen en de talrijke ar
beidsconflicten heersen er in de Engelse
dokken vaak een onheilspellende stilte en
onnatuurlijke rust zoals op 1 januari
jongstleden in Engeland een normale
werkdag toen bijvoorbeeld in Liver
pool en Manchester de havenarbeiders
eenvoudig thuis bleven.
In de vergadering van de Provinciale
Staten van Drente komt volgende week
een voorstel van Gedeputeerde Staten aan
de orde, dat waarschijnlijk het einde zal
betekenen van de n.v. Drentse Kanaal
maatschappij. Gedeputeerde Staten zien
zich genoodzaakt de voorschotten, die in
de loop der jaren aan de kanaalmaat
schappij zijn verstrekt, terug te vorderen.
Bovendien vragen Gedeputeerde Staten
machtiging tot het voeren van alle rechts
gedingen, die de situatie zal vorderen.
Dit voorstel is een gevolg van het mis
lukken van langdurige onderhandelingen
tussen de provincie en de kanaalmaat
schappij. De eigendommen van de Drent
se Kanaalmaatschppij bestaan uit de Hoo-
geveense Vaart, de Verlengde Hoogeveen-
se Vaart en het kanaal Coevorden-Zwin-
deren, totaal 65 km. kanaal, verder
108.29.85 ha. wegen en land, 33 sluis- en
brugwachterswoningen, twee werkplaat
sen, een loods, 56 beweegbare bruggen,
drie vaste bruggen, acht sluizen, kantoor
inventaris, gereedschappen en materialen.
Daartegenover staat een schuld van 3,6
miljoen gulden, een lege kas en een steeds
stijgend exploitatietekort.
De kanaalmaatschappij kampt reeds
sinds 1949 met grote verliezen, daar een
lonende exploitatie van de Drentse kana
len niet meer mogelijk was. Daar echter
de kanalen in Drente niet konden worden
gemist, werd de exploitatie door de ka
naalmaatschappij voortgezet op verzoek
van rijk en provincie. Deze verstrekten
aanvankelijk renteloze voorschotten tot een
totaal bedrag van 1.100.000 en later bijdra
gen a fonds perdu. Totaal heeft de over
heid in de afgelopen jaren f 3,6 miljoen
in de kanaalmaatschappij gestoken. Over
1964 heeft de maatschappij weer een te
kort van 400.000.
De provincie heeft begin vorig jaar aan
geboden alle bezittingen en schulden van
de kanaalmaatschappij over te nemen te
gen een uitkering aan de aandeelhouders
van 10 percent van de nominale waarde
van de aandelen. De meerderheid van de
aandeelhouders wenste hierop echter niet
in te gaan. In twee rumoerige vergade
ringen vochten zij de balanspositie van de
n.v. aan. Zij meenden dat die veel gunsti
ger was dan door het bestuur was voor
gesteld en stuurden met grote meerder
heid van stemmen het bestuur naar huis.
Een nieuw bestuur kreeg opdracht met de
provincie te onderhandelen op basis van
een uitkering van 50 percent aan de aan
deelhouders. Maar het nieuwe bestuur zag
geen kans deze opdracht te voeren. De pro
vincie wil niet verder gaan dan een uitke
ring van 10 percent. Vorig jaar besloten
de Staten van Drente reeds met de wet in
de hand tot overneming van alle bezittin
gen van de kanaalmaatschappij. Vermoe
delijk zal nu tenzij de aandeelhouders
nog bakzeil halen een onteigeningspro
cedure aanhangig worden gemaakt.
Twee helikopters, bestemd voor
troepenverplaatsingen in de lucht,
kiezen zorgvuldig positie om een lan
ding te maken op het Britse schip
„Albion". De „Albion" zal binnenkort
naar het Verre Oosten vertrekken.
De officier van Justitie mr. L. van den
Berge heeft voor de rechtbank te Amster
dam tegen een dertigjarige lasser wegens
poging tot doodslag een gevangenisstraf
van een jaar en zes maanden geëist.
Verdachte had op 4 september van het
vorig jaar de 25-jarige caféhouder W. de
Vries met een vleesmes, waarvan het lem
met twintig centimeter lang was, tot twee
maal toe in de buik gestoken. Een spoed
operatie redde diens leven.
Verkeer. In Hamburg Is de eerste Duitse
academie voor verkeerswetenschappen
opgericht. Het onderricht zal worden ge
geven door juristen, medici, psycholo
gen en sociologen. Het onderwijs is kos
teloos.
Protest. Ongeveer 2000 Indonesische stu
denten en leerlingen van middelbare
scholen hebben voor het ministerie van
Handel in Djakarta geprotesteerd tegen
de gestegen prijzen voor boeken en an
der leermateriaal.
Straf. Een student die gezegd zou hebben
dat de economische toestand in Indone
sië niet zal verbeteren voordat Soekarno
overleden of vermoord is, is in Djokja
karta tot 15 maanden gevangenisstraf
veroordeeld. De student werd al ruim
een jaar geleden door de politie gearres
teerd.
Dank. Dr. Albert Schweitzer heeft de Oost-
duitse regering schriftelijk zijn dank be
tuigd voor de uitgave van drie postzegels
ter gelegenheid van zijn 90ste verjaardag
op 14 januari aanstaande.
(Van onze correspondent)
LONDEN In de haven van Londen zijn de onofficiële leiders van de wilde
acties weer heer en meester. Ze willen sinds augustus geen avond- en nacht
arbeid of weekendwerk meer verrichten. Een beroep van de regering hebben
zij verworpen. Hoewel de organisatie van Londense havenarbeiders slechts
25.000 leden telt, betekent hun actie toch een grote vertraging. En een spaak in
het wiel voor de Britse export, waarvan Groot-Brittannië's kwijnende economie
thans meer dan ooit afhankelijk is. Het is niet te verwonderen dat in Engelse
handels- en havenkringen de magische naam Rotterdam steeds meer op de
lippen komt.
Door het voortdurende oponthoud
gaan steeds meer exporteurs ertoe over
hun goederen via Rotterdam en Ant
werpen te verzenden. Dit is bijvoorbeeld
het geval met niet minder dan een kwart
van de Britse staalexport. Machines wor
den gedemonteerd en in onderdelen met
kustvaarders naar continentale havens
vervoerd van waar zij hun weg met grote
zeeschepen vervolgen.
Het is een chronische kwaal waaraan
de Britse havens al zo lang lijden. Ze kan
worden verholpen als het in zoveel op
zichten verouderde arbeidssysteem zal
worden verbeterd. Ook aan werkgevers
zijde zal er heel wat moeten veranderen.
„Exporteren of sterven", is nu Enge-
lands wanhoopsleus. De toestanden in de
Londense haven en ook die in Liverpool
doen aan 'n economische zelfmoordpoging
denken.
nistische leidersfiguren. Tegenover hun
invloed schijnen de officiële bondsfunctio-
narissen nog altijd machteloos te staan.
Twintig jaar geleden hoorde men pre
cies dezelfde klachten. De havenarbeiders
deinzen er waarschijnlijk zelfs niet voor
terug om de toch al wankel staande
Labour-regering een dolkstoot in de rug
toe te brengen. Dit zal misschien ver
anderen als bij de havenarbeiders de angst
voor werkloosheid die nog uit de der
tiger jaren stamt kan worden weg
genomen. Maar door hun houding en him
instinctief verzet tegen technische moder
nisering en nieuwe werkmethoden brengen
zij juist hun eigen bestaanszekerheid in
groot gevaar.
Het verwijt treft ook de werkgevers die
onvoldoende met de tijd zijn meegegaan
en de vakbonden die nog altijd te weinig
hebben gedaan om te kunnen rekenen
op de loyaliteit van hun leden. De in
structies van de bonden die de doelmatig
heid van het havenbedrijf zoveel mogelijk
wensen op te voeren worden maar al te
vaak in de wind geslagen.
Het havenprobleem wordt nu aan een
onderzoek onderworpen door een speciale
regeringscommissie. Tot nu toe heeft nie
mand een afdoende oplossing voor de
steeds terugkerende moeilijkheden kunnen
vinden. Men staat tegenover een hard
nekkige, diepgewortelde traditie van de
dokwerkers die in Engeland en speciaal
in Londen een wereldje op zichzelf vor
men, even moeilijk toegankelijk en ex
clusief als aristocratische topkringen.
De „Times" merkte dezer dagen op
dat het even omslachtig en gecompli
ceerd is om werk als havenarbeider te
vinden als om toegelaten te worden tot
Eton het heiligste aller heiligdommen
der Engelse kostscholen. De deur daar
van gaat immers alleen open als iemands
vader, grootvader of oom er ook leerling
is geweest.
Een overzichtsfoto van de Brienenoord-
brug te Rotterdam, die binnen af
zienbare tijd voor het verkeer zal
worden opengesteld.
