SHIRLEY
Einde van een „honderdjarige
schoolstrijd" in de V»S» nabij
PANDA EN DE MEESTER-BALLONNIST
"Rechter Tie door dr. Robert van Gulik
KEELPIJN?
Laatste verzetshaarden tegen
de Evolutieleer roeren zich
door Charlotte Brontë
De ark van
Noach gefilmd
13
Ons vervolgverhaal
GIBBONS VERSCHALKTEN
BLONDE TOOS
Dartvins opmars niet te stuiten
DONDERDAG 14 JANUARI 1965
liiifffMip
Felicitatiekaarten voor
huisdieren
hoest? verkoudheid? jl
GROENE KRUIS
HOESTBONBONS
,Apenproces'
Nieuw offensief
U ook last van uw
schoorsteen
DE STEENWERF
Juiste aanpak
f - V
L/UT ZE OPSLUITEN IN DE GEVANGENIS
MIE TWEE, TSJIAO TAIIK ZAL HEN
GRONDIG ONDERVRAGENIN DE
V. RECHTSZAAL
JA .EDELACHTBARE!
ALS JE DIE TWEE HEBT WES-N
GEBRACHT, ONDERZOEK DAN OOK
LENTEWOLK'S KAMER,EN BRENG
.RAPPORT UIT IN M'JN WERK-/
V kamer
C» ^vtinTOom»
De heer Helstone was op het punt
nog enige half-schertsende, half-ern-
stige waarschuwingen voor juffrouw
Keeldar aan deze toespraak toe te
voegen, ten aanzien van haar ver
meende partijdigheid voor haar be
gaafde huurder, toen er werd gebeld
en de aankondiging van nog een be
zoeker een einde maakte aan zijn
scherts; en daar die andere bezoe
ker verscheen in de gedaante van een
oudere heer met wit haar, een tame
lijk grimmig gelaat en een verachte
lijke blik kortom, onze oude vriend
en de oude vijand van de predikant,
de heer Yorke nam de geestelijke
en-Leviet zijn hoed en verdween haas
tig na een zeer kort afscheidswoord
voor juffrouw Keeldar en een zeer
streng knikje voor haar gast
De heer Yorke was niet in een
zachtzinnige stemming en hij gaf in
allerminst gematigde termen zijn me
ning te kennen over wat er in de
nacht gebeurd was; Moore, de poli
tie, de soldaten, de leiders van de
menigte, stuk voor stuk kregen zij
hun deel van zijn beschimpingen;
maar zijn hefstigste scheldwoorden
bewaarde hij en het waren echte
bijvoegelijke naamwoorden in York
shire-dialect voor de vechtende do
minees, de „bloeddorstige demo
nische" predikant en hulpprediker.
Volgens hem was de beker van de
schuld van de geestelijkheid nu in
derdaad wel vol.
„De Kerk" zei hij, „zat nu lelijk
in de knoei. Het werd tijd dat zij
eens optrad, wanneer dominees be
gonnen te braniën onder soldaten, er
op los te schieten met kogels en
kruit, mensen van het leven te bero
ven, die heel wat rechtschapener wa
ren dan zij".
„Wat zou Moore hebben gedaan als
niemand hem geholpen had?" vroeg
Shirley.
„Drinken wat hij gebrouwen had
eten wat hij gebakken had".
„Dat betekent dat u hem liever al
leen tegenover die bende had laten
staan. Goed. Hij is moedig genoeg,
maar de grootste dapperheid die ooit
één menselijke borst gevuld heeft,
zou nauwelijks opgewassen zijn ge
weest tegen tweehonderd man".
„Hij had de soldaten die arme
slaven, die hun eigen bloed verhuren
en dat van anderen voor geld vergie
ten".
„U beledigt de soldaten bijna even
erg als de geestelijken. Allen die ro
de jassen dragen zijn in uw ogen na
tionaal uitschot en allen, die zwart
dragen, zijn nationale oplichters. Vol
gens u was het verkeerd van de heer
Moore dat hij militaire hulp heeft ge
vraagd en nog slechter dat hij enige
hulp van anderen heeft aangenomen.
Uw redenering komt hierop neer: hij
had zijn weverij en zijn leven moeten
overgeven aan de razernij van een
troep misleide krankzinnigen en de
heer Helstone en alle andere heren in
de gemeente hadden toe moeten kij
ken en zien hoe het gebouw vernield
en zijn eigenaar afgeslacht werd, en
zij zouden geen vinger hebben moeten
verroeren om beide te redden".
„Indien de heer Moore van het be
gin af aan zijn mensen had behan
deld zoals een meester dat behoort te
doen, zouden zij nooit de gevoelens,
waarvan zij nu blijk hebben gegeven,
tegenover hem gehad hebben".
„U hebt gemakkelijk praten", riep
juffrouw Keeldar uit, die warm begon
te lopen voor de zaak van haar huur
der; „u, wiens familie al zes ge
slachten lang op Briarmains heeft ge
woond, aan wiens persoon de mensen
al vijftig jaar gewend zijn geraakt,
die al hun manieren, vooroordelen en
voorkeuren kent. Voor u is het inder
daad gemakkelijk zó op te treden dat
u het vermijdt hen te kwetsen; maar
de heer Moore is als vreemdeling in
deze streek gekomen; hij kwam hier
arm en zonder vrienden, met niets
dan zijn eigen energie om hem te
steunen, niets dan zijn eergevoel,
zijn aanleg en zijn ijver om een weg
voor hem te banen. Het is wel een
verschrikkelijke misdaad dat hij in
zulke omstandigheden zijn rustige
manier van doen, die van nature ern
stig is, niet opeens populair kon ma
ken; dat hij niet grappig, vrij en
gemoedelijk kon zijn met een vreem
de boerenbevolking zoals u dat bent
met uw stadgenoten! Het is wel een
onvergeeflijke overtreding, dat hij bij
het invoeren van verbeteringen de
zaak niet op de meest taktische wijze
heeft aangepakt; dat hij zijn verande
ringen niet geleidelijk heeft inge
voerd, zoals een rijke kapitalist zou
hebben gedaan! Moet hij voor ver
gissingen van dit soort ten offer val
len aan massaal geweld? Moet hem
zelfs het voorrecht van zich te ver
dedigen ontzegd worden? Moeten de
genen, die een mannenhart in hun
borst hebben (en u mag van de heer
Helstone zeggen wat u wilt maar
dat heeft hij) voor misdadigers uit
gescholden worden omdat zij hem ter
zijde staan omdat zij het wagen
de zaak van één tegen twee honderd
tot de hunne te maken?"
„Kom kom nu houdt u kalm",
zei de heer Yorke, glimlachend om de
ernst waarmee Shirley haar snelle
vragen achter elkaar opsomde.
„Kalm! Moet ik kalm naar zulke
volslagen onzin zulke gevaarlijke
onzin luisteren? Neen. Ik vind u heel
aardig, meneer Yorke, dat weet u
wel; maar ik heb gloeiend het land
aan sommige van uw beginselen. Al
die frazen van u neemt u me niet
kwalijk, maar ik herhaal het woord
al die frazen over soldaten en
geestelijken klinken mij heel onaan
genaam in de oren. Alle belachelijke,
onredelijke ophemeling van één klas
se, of dat nu aristokraten of demo-
kraten zijn al het uitjouwen van
een andere klasse, of die nu kerke
lijk of militair is alle veeleisende
onrechtvaardigheid tegen individuen,
monarch of bedelaar, maakt mij
werkelijk misselijk; al het opstellen
van rangen tegenover rangen, alle
partij-haat, alle tyrannie die als vrij
heid vermomd wordt, verwerp ik en
ik trek er mijn handen van af. U
denkt dat u een mensenvriend bent;
maar ik kan u dit vertellen de
heer Hall, de dominee van Nunnely,
is een betere vriend zowel van de
mens als van de vrijheid dan Hiram
Yorke, de Hervormer van Briar-
field".
De heer Yorke zou deze woorden
van 'n man niet zo geduldig verdragen
hebben en van sommige vrouwen
evenmin; maar hij beschouwde Shir
ley als oprecht en tegelijk lief om te
zien, en haar openhartige boosheid
vermaakte hem; bovendien schepte
hij er een geheim genoegen in te ho
ren hoe zij haar huurder verdedigde,
want wij hebben al aangeduid dat de
belangen van Robert Moore hem zeer
ter harte gingen; ook wist hij dat,
wanneer hij zich wilde wreken over
haar strengheid, de middelen daartoe
binnen zijn bereik lagen: één enkel
woord zou, v olgens hem, voldoende
zijn om haar te temmen en tot zwij
gen te brengen, haar openhartige
voorhoofd met de rode blos van de
schaamte te bedekken en de gloed in
haar ogen door het neerslaan van oog
leden en wimpers achter een sluier
te verbergen.
„Wat heb je nog meer te zeggen?"
vroeg hij toen zij ophield, meer om
adem te halen dan omdat het onder
werp of haar vuur uitgepu waren.
„Zeggen, meneer Yorke!" was het
antwoord terwijl de spreekster snel
van de ene zijde van het eikebeschot
naar de andere liep. „Zeggen? Ik heb
'n heleboel te zeggen indien ik 't maar
op een heldere manier naar voren kon
brengen, en dat kan ik niet. Ik wil
nog zeggen dat uw gezichtspunten en
die van de meeste politici met ex
treme meningen, zó zijn dat slechts
mensen in een onverantwoordelijke
geesteshouding ze kunnen verdedi
gen; dat het zuiver oppositie-opvat
tingen zijn, alleen maar bedoeld om
besproken te worden en nooit be
stemd om uitgevoerd te worden. In
dien men u Eeerste Minister van
Engeland maakte, zoudt u ze moeten
opgeven. U smaalt op Moore omdat
hij zijn weverij verdedigt: indien u
in zijn plaats was geweest zoudt u
naar eer en geweten niet anders heb
ben kunnen doen dan hij. U smaalt op
de heer Helstone wegens alles wat hij
doet: de heer Helstone heeft zijn ge
breken; hij handelt soms verkeerd,
maar vaker goed. Indien u gewijd
was als dominee van Briarfield, zoudt
u het niet gemakkelijk vinden alle
door uw voorganger opgestelde en
doorgezette plannen in het belang van
de gemeente, uit te voeren.
(Wordt vervolgd)
In Ouwehands Dierenpark hebben drie
kleine gibbons, een langarmige apesoort,
de vrouwelijke oppasser verschalkt. Toen
blonde Toos een nachthok had schoonge
maakt en dit zonder enige argwaan had
verlaten, bleken de bliksemsnelle apen
tussen haar benen door te zijn verdwe
nen naar het buitenverblijf, waar tot nu
toe alleen nog maar de vijf jaar oude
Gibbon „Jantje" zijn domein heeft. De
jonge dieren waren binnen gehouden, om
dat zij bij aankomst in het park last ble
ken te hebben van darmstoornissen. In
tussen zijn ze volkomen genezen, doch
met het experiment om de nieuwelingen
bij „Jan" te stoppen zou men wachten
tot het naderende voorjaar.
Toen de heer Ouwehand langs de vijvers
van de gibbons wandelde, zag hij daar
plotseling tegen alle orders in de hele fa
milie bij elkaar zitten en tot zijn niet ge
ringe verbazing had „Jan" op vriend
schappelijke wijze zijn lange armen om
twee van zijn kleinere soortgenoten ge
slagen.
De heer Ouwehand, die in het geheel
niet op de hoogte was van het in vrij
heid stellen van de kleine gibbons, ging
op onderzoek uit Maar toen bleek hem
dat noch Toos, noch iemand anders ook
maar iets van deze invrijheidstelling af
wisten. De kleintjes hadden de oppassers
zonder meer verschalkt. Waar iedereen zo
huiverig voor was, namelijk het samen
brengen van de kleine gibbons met de
grote „Jan", was helemaal geen expe
riment om huiverig van te worden, ge
bleken. Alles was wonderwel goed afge
lopen. Toch zijn de kleintjes weer apart
gezet, al is deze maatregel dan ook alleen
maar genomen vanwege het nog te kou
de klimaat.
Twee ondernemende Amerikaanse huis
vrouwen en een tekenaar hebben een zaak
in felicitatiekaarten voor huisdieren opge
zet. Er zijn verjaardagskaarten, kaarten
om beterschap te wensen en kaarten om
een blijde gebeurtenis te melden.
Alle kaarten vertonen de beeltenis van
Archie, een grote, lieve lobbes van een
hond, met een vers.
De zaken zouden heel goed gaan.
Advertentie
helpen probaat en smaken heerlijk!
In Rome is men begonnen met de
opnamen van de superspektakelfilm
„De Bijbel", waarvoor onder andere
de gigantische arke Noachs, hier
boven afgebeeld, gebouwd wordt. De
foto daaronder toont vader Noach
(de acteur John Huston, die tevens
de regie voertmet zijn gezin en met
een deel van de dieren die met hem
de zondvloed zullen overleven. De
film-ark heeft ondanks zijn enorme
afmetingen een bijzonder sierlijk sil
houet. Het casco 'bestaat vrijwel uit
gehalveerde ongeschilde boomstam
men. De zondvloed-scènes worden
volgens producer De Laurentiïs de
kostbaarste „kunstmatige natuur
ramp" die ooit verfilmd werd.
ATLANTA (AP) De leer van Darwin over de oorsprong van de mens heeft
meer dan een eeuw van strijd overleefd. Maar nog altijd heerst er over die
theorie veel onenigheid, met name in de Amerikaanse onderwijswereld, De
jongste aanvallen op Darwins evolutieleer zijn ondernomen door een groep huis
vrouwen in Californië, een baptistendominee in Arizona en een kerkelijke groep
in Texas, maar tot dusver tevergeefs. Darwin zet zijn opmars voort.
NOG DIT JAAR heeft de staat South
Carolina zich gevoegd bij de Amerikaanse
staten, die toestaan dat Darwins theorie
aan de leerlingen wordt onderwezen. In
Tennessee, Arkansas en Mississippi be
staan nog wetten, die boeken over het Dar
winisme buiten de scholen houden, maar
deze worden niet streng meer toegepast.
In Arkansas en Tennessee zijn al pogingen
gedaan om die wetten te doen intrekken.
105 jaar geleden publiceerde Charles
Robert Darwin, een Brits natuuronder
zoeker, zijn befaamde boek, getiteld: „Over
de oorsprong van de soorten". Hij con
cludeert daarin, dat de mens zich zeer
langzaam en geleidelijk heeft ontwikkeld
uit lagere levensvormen, een stelling die
van meet af aan fel bestreden werd. Deze
strijd leidde in 1925 in Dayton, Tennessee,
tot het beruchte „Apenproces", waarin
John Scopes, een jonge leraar in de bio
logie, wegens overtreding van de anti-
evolutiewet van Tennessee, die datzelfde
jaar was ingevoerd, tot een boete van
honderd dollar werd veroordeeld.
Het proces was één van de meest be
faamde uit deze eeuw.
AANVALLEN UIT LATERE TIJD op
het Darwinisme en verwante evolutie
theorieën hadden ten doel die theorieën
te brandmerken als godloochening daar
zij een flagrante schending betekenden
van de bijbelse versie omtrent de schep
ping.
Een poging om in Arizona een uitspraak
van de kiezers tegen de evolutie-theorie
als leervak op de scholen uit te lokken,
is nog in juli van dit jaar mislukt.
De strijd in Arizona werd geleid door
de heer Aubrey Moore, een Baptisten
dominee uit het zuiden, die betoogde:
„Het onderwijzen van de evolutieleer is
in strijd met Gods woord zoals dit is
opgenomen in het boek Genesis". Hij
wilde een volksuitspraak waarbij bepaald
zou worden dat naast de evolutie-theorie
ook de versie van Genesis moet worden
onderwezen. Overtreding van zulk een
wet wilde hij gestraft zien met een boete
van 100 tot 500 dollar en intrekking van
de onderwijzersakte van de overtreders.
Enkele geestelijken schaarden zich achter
hem, maar anderen waren het niet met
hem eens.
Edward A. Sheldon, een Lutherse do
minee in Arkansas, betoogde: „Het onder
wijs in de evolutieleer verbieden zou be
tekenen, dat men alleen onderricht zou
willen toestaan in hetgeen men zelf ge
looft".
Ds. Moore probeerde tevergeefs de
55.000 handtekeningen bijeen te krijgen
die nodig waren om zijn voorstel als een
referendum aan de kiezers te kunnen
voorleggen.
OOK IN TEXAS zal wellicht worden
geprobeerd tot wettelijke maatregelen
tegen het Darwinisme te komen. De evan
gelist Reuel Lemmons van de Kerk van
Christus, die aldaar de strijd leidt, heeft
drie leerboeken over de biologie voor
middelbare scholen gedoodverfd als
atheïstisch. Hij betoogt dat de evolutie
leer niet alleen tegen God en tegen de
Bijbel gericht is, maar ook „onweten
schappelijk, ongodsdienstig en in strijd
met de moraal". Hij meent eveneens dat
het noodzakelijk is wettelijke maatregelen
tegen het onderwijs in het Darwinisme
te treffen.
De onderwijsraad van de staat Texas
heeft evenwel met veertien tegen zes
stemmen alle drie de boeken voor gebruik
op de scholen goedgekeurd.
Twee huisvrouwen in Californië vech
Advertentie
Wij spuiten in één dag een rond, glad,
naadloos, hooggeïsoleerd, geheel nieuw
kanaal in uw oude schoorsteen.
Hierdoor is uw kanaal ineens aange
past aan de huidige stooktechniek en
bij uitstek geschikt voor:
oliehaarden - convectors - aardgas
10 jaar schriftelijke garantie
Voor woningbouwverenigingen
woningwetprijzen
Spaarndamseweg 48 -
Telefoon 02500 - 53750
Haarlem
ten al jaren tevergeefs om het Darwi
nisme te doen bestempelen als een theorie.
Het zijn de dames N. J. Segraves, een
baptiste, en Jean E. Sumrall, die Luthers
is. Beide zeggen er geen bezwaar tegen
te hebben dat de evolutieleer wordt onder
wezen als een theorie, maar wel dat dia
theorie als de waarheid wordt gepresen
teerd.
Een wetsontwerp, waarin dit standpunt
werd ondersteund, is in 1963 in het par
lement van Californië aanhangig gemaakt,
maar in de armen van een commissie
zacht en kalm overleden nog voor het
de Kamer bereiken kon.
In andere staten is weinig strijd geweest.
Toen een lid van het parlement van
Arkansas, mevrouw Willie Oates, in 1959
een wetsontwerp tot intrekking van het
„anti-evolutie-statuut" in die staat in
diende, hieven parlementsleden uit de
provincie voor het grootste gedeelte
voor de grap zulk een gehuil aan, dat
zij het ontwerp introk.
OVER HET ALGEMEEN schijnt in de
Verenigde Staten de praktijk van de scho
len in Pennsylvania te worden gevolgd.
Dr. Richard A. Gibbonay van het depar
tement van Onderwijs aldaar, zegt: „Het
Darwinisme wordt onderwezen als een
onderdeel van de wetenschappen van het
leven, maar dit wordt met grote voor
zichtigheid gedaan zonder dat een stand
punt pro of contra de evolutieleer wordt
ingenomen". Hij noemde dit een opvoed
kundig juiste benadering.
38. Meneer Dick had helemaal geen zin meer in
lachen. „Bah, wat een land!" bromde hij mokkend.
„Overal generaals, die je bij het minste geringste om
helzen. En dan te bedenken, dat ik geen voetballer
wilde worden, omdat daarbij kerels elkaar steeds zoe
nen! Ik moet weg van hier, zo gauw mogelijk. Maar
hoe? De ballon is in flarden en ik heb geen gas
Panda probeerde dit intussen al te verhelpen. „Ik heb
een plannetje, meneer de generaal," zei hij. „Als uw
mannen onze ballon maken en vullen, zullen we over
het fort vliegen en daar die rare plaatjes van generaal
Lamawajos uitstrooien." Dat vond generaal Amezolos een
geweldig plan, want hij deed niets liever, dan Lama
wajos plagen. ,JIeél goed bedacht!" riep hij. „Kom,
laat me je voor dit idee omhelzen!" „Ik heb het niet
bedacht, meneer de generaal," zei Panda haastig. „Het
plannetje is van meneer Dick!" „Hela!" riep de ballon-
nist, toen hij de legerleider met uitgebreide armen op
zich af zag komen. „Wat nou weer? Ga weg! Niet nog
een keer! Ik ik Maar reeds werd hij opnieuw
aan de borst van de aanhalige militair gedrukt.
