VAN DAG TOT DAG
Zuster Anna, ziet gij al
een reageerbuisbaby?
Frankrijk levert kwart miljoen
ton graan aan de Sovjet-Unie
Transactie voor De Gaulle
ook van politiek belang
SPD-er Erler wil gesprek
tussen Bonn en Warschau
WERELDNIEUWS
jagraag:
Nasser laat vele
communisten vrij
Kernproef in VS
<~Praat4toel
Oder-Neisse-grens in het geding
Zeg het
met
bloemen
VRIJDAG 15 JANUARI 1965
3
V.
J2,awenstain
U zult tevreden zijn
ANEGANG 29 - HAARLEM
TELEFOON 12472
minimi
De enige Amerikaanse sigaret,
waar u "ja graag" tegen zegt.
Zó lekker pittig, zó heerlijk zacht,
(Op de
Voorstel
Het lijkt niet onverantwoord een nieuw
•n duidelijk axioma voor Europa te con
stateren in de politieke situatie van van
daag, een axioma dat de aantrekkelijkheid
van de eenvoud heeft: betekenis, macht
en politieke houding van het na-oorlogse
Duitsland zijn onverbrekelijk verbonden
met Sovjetrussische doelstellingen ten aan
zien van Europa. De eenvoud van deze
samenkoppeling ligt in het feit, dat de Sov
jet-Unie agressiever en vijandiger zal rea
geren naarmate Duitslands potentie groter
■wordt. Het sprookje van een „machtig
Duits rijk als bolwerk tegen het opmar
cherende bolsjewisme" is eindelijk defini
tief gebrandmerkt. Het was een samenvat
ting van de groteske demagogie, waarmee
Hitier zijn honger naar het oosten trachtte
te maskeren. Dit wil niet zeggen dat het
„bolsjewisme" als levensbeschouwing zich
niet probeerde meester te maken van de
Europese geesten en krachten, maar dat
had niets te maken met Duitslands oorlogs
plannen. En wanneer men heden ten dage
die communistische dreiging vreest in de
snelle evolutie der Westeuropese maat
schappelijke verhoudingen, dan heeft de
remedie daartegen evenmin iets uitstaande
met de Duitse herrijzenis. Hoe sterker en
machtiger Duitsland wordt, hoe agressie
ver en gevaarlijker de Sovjetrussische re
actie zich tegen heel Europa, zal keren.
Als men kon veronderstellen dat in het
Kremlin geslapen en gesuft werd, zou het
misschien zin hebben Duitsland te creëren
tot schild en de betrouwen van West-Euro
pa tegen een eventuele Russische vloedgolf.
Maar het gezonde verstand beseft maar al
te zeer, hoe in dat Kremlin nauwlettend
wordt gewaakt en gereageerd, en hoe in
Moskou wel degelijk wordt begrepen dat
een gewapende overval der Russische hor
den op West-Europa, zo die onvermijdelijk
zou zijn, nog niet door tien Duitslanden
zou kunnen worden tegengehouden. Een fei
telijke bescherming zou zelfs een herenigd
en tot het toppunt bewapend Duitsland aan
Europa nooit kunnen garanderen. Daar'
voor is de wapenindustrie in samenwer
king met de wetenschap te ver gevorderd
op de weg der plotselinge massavernieti
ging. Bolwerken zijn uit de tijd, even let
terlijk als stadsmuren antieke museum
stukken zijn geworden. In militaire taal ge
sproken heeft Europa niets aan een „bol
werk" tegenover het Oosten, omdat het
nuttige effect teniet gedaan is door de
techniek.
Een andere kwestie is, dat met de ver
oudering van die bolwerkgedachte niet de
noodzaak tot bescherming vervallen is.
Een bescherming echter in de zin van een
vermijden der felste tegenstellingen. Hoe
minder gevaarlijk Duitsland is, des te
minder agressief zal Rusland zijn. De Rus
sische reactie op een eventuele, van het
Westen uit geforceerde eenwording van
Duitsland zou een daadwerkelijke en on-
verhoedse agressie zijn en die reactie zou
men niet anders dan volkomen natuurlijk
moeten noemen.
Zolang de Sovjet-Unie een eerste rang
bekleedt in de rij der naties wat betreft
haar militaire kracht en haar daarachter
opgestelde potenties van diverse aard, ZO'
lang zal zij een oplossing van wat Duit
sers „de Duitse kwestie" noemen, slechts
toestaan in de richting van een voorzich
tige coördinatie tussen de twee Duitse helf
ten zonder noemenswaardige Duitse natio
nale krachtenbundeling. Als men blind wil
blijven voor dit logische alternatief, kan
men doorgaan met praatgrage politici
naar Moskou te sturen met de opdracht,
over de „Duitse hereniging" te onderhan
delen. Het resultaat kan niet anders zijn
dan dat de muur gesloten blijft en de
landmijnen onder spanning blijven staan
in het niemandsland tussen oostzone en
bondsrepubliek. Als men bovendien dan
ook nog in Moskou de kwestie der ooste
lijke Duitse grenzen aanroert, komen er
automatisch nog wat landmijnen bij.
Als men echter oog heeft voor de wer
kelijkheid, kan men in West-Europa
voorzichtig proberen Oost en West enigs
zins te verzoenen via de smalle, gecontro
leerde kanalen die de regeringen van twee
bestaande landen, de Oostduitse volksrepu
bliek en de Westduitse bondsrepubliek,
kunnen graven tussen hun beider vredes
belangen.
Daarover snel en nuchter gaan praten
in Moskou is duidelijk de enige mogelijk
heid, die succes belooft, in deze tijd van
na 1945, een tijd van eenvoudige axioma's,
Groot-Brittannië's minister van Buiten
landse Zaken, Gordon Walker, heeft tot nu
toe tevergeefs geprobeerd zijn Franse
ambtgenoot Couve de Murville voor een
gesprek naar de Britse hoofdstad te krij
gen. De Fransman heeft geen keus ge
maakt uit een groot aantal voorgestelde
data in januari en februari. Officieel liet
hij keer op weer weten het op die data
juist zeer druk te hebben. Officieus ech
ter begint het hoe langer hoe duidelijker
te Vorden dat die voorgegeven volhandig
heid van Couve de Murville van politieke
aard is.
De Gaulle, de chef van Couve de Murville
en de man die haarfijn en tot in bijzon
derheden bepaalt wat „zijn" ministers wel
en niet mogen doen, speelt zijn spel met
West-Duitsland en Groot-Brittannië om
voorgoed een eind te maken aan de mo
gelijkheid van een multilaterale kern
macht van de NAVO-landen. Hij doet dat
volgens het beproefde principe van het
verdeel-en-heers.
Met de Westduitse bondskanselier Er-
hard lijkt hij het wel te zullen klaren. Er-
hard kan het met het oog op zijn positie
in eigen land niet tot een volledige breuk
met Parijs laten komen. De pressie die
Adenauer en Strauss met hun sterke en
luidruchtige aanhang nu reeds geruime
tijd op hem uitoefenen, kan hij waarschijn
lijk niet langer weerstaan. De invloed van
Erhards minister van Buitenlandse Zaken,
dr. Schroder, die de voorkeur geeft aan
Washington boven Parijs voor West-Duits
land, is aan het tanen. Zijn positie in het
Westduitse kabinet wordt met de dag on
zekerder. Erhard is waarschijnlijk zelfs be
reid hem te laten vallen.
De Gaulle zal de Westduitse regerings
chef over enkele dagen in Rambouillet ont
moeten. Men neemt aan dat hij dan ener
giek zal pogen West-Duitsland tot zijn visie
van het „Europa der vaderlanden" te bren
gen. Hierin is geen plaats voor de multi
laterale door de Verenigde Staten geleide
NAVO-kernmacht. Het ziet ernaar uit dat
die poging van De Gaulle succes zal heb
ben. In dat geval is de papieren Frans
Duitse vriendschap formeel gered, waar
door Erhard de oppositie in zijn land de
wind uit de zeilen heeft genomen. De Fran
se kernparapluie die geen stevig hand
vat heeft kan dan voor Europa in de
plaats treden van de Amerikaanse.
De Gaulle wil de Westduitse oogst bin
nenhalen, alvorens hij gaat proberen met
de Britten veel taaiere onderhandelaars
dan de Westduitsers spijkers met Euro
pese koppen te slaan. Hij heeft natuurlijk
reeds geconcludeerd dat premier Wilson
voor de onvervalste MLF niets voelt. Dat
is nog eens onderstreept, toen de Britse
premier bij zijn bezoek aan president
Johnson een eigen plan voor een Atlanti
sche kernmacht op tafel bracht.
De Gaulle gaat ervan uit dat de Britten
wel bereid zullen zijn hun plan los te laten
als hij daar iets tegenover wil stellen. Het
Franse staatshoofd heeft daarom via di
plomatieke kanalen laten doorschemeren
dat hij wel een vrij sterke geneigdheid
heeft mee te werken aan de toelating van
Groot-Brittannië tot de E.E.G. Het is dui
delijk wat aan dit Franse lokaas voor de
Britten vastzit: het loslaten van de Britse
versie van de multilaterale kernmacht en
het accepteren van het Franse Europa.
De Gaulle wil blijkbaar met de West
duitsers klaar zijn, voordat hij met de En
gelsen gaat praten. Hij heeft zich dan ook
beslist verzet tegen een ontmoeting met
Wilson of Gordon Walker voordat Erhard
zijn bezoek aan Parijs zou hebben ge
bracht. Dat is ongetwijfeld ook de reden
waarom Couve de Murville het plotseling
zo ontstellend druk heeft gekregen. Over
een week zal die opeenhoping van werk
zaamheden voor de Franse minister van
Buitenlandse Zaken wel zijn afgelopen, als
tenminste De Gaulle's berekening ten op
zichte van Erhard helemaal juist blijkt te
zijn.
Advertentie
ST. PETER (A.P.). Volgens een Ame
rikaans geleerde, dr. H. Bentley Glass
van de John Hopkins universiteit, is de
dag van het reageerbuis-embryo niet ver
meer. In een vraaggesprek met een Ame
rikaanse krant zei hij, dat de biologen het
kweken van voortplantingscellen in labo
ratoria steeds meer benaderen en dat de
eerstvolgende logische stap het produceren
van een menselijk embryo zal zijn.
„Niemand weet, hoever dit in het labo
ratorium kan worden ontwikkeld", zei
Glass, „maar ik geloof, dat het nooit een
normaal menselijk wezen zal kunnen wor
den, tenzij het overgeplant wordt in een
menselijke moeder. Ik geloof ook, dat het
zover zal komen, dat in laboratoria ge
produceerde embryo's zullen worden over
geplant in vrouwen, die moeder willen
worden. Dit zal kunstmatige bevruchting
overbodig maken".
Glass weigerde over deze ontwikkeling
zijn mening te geven. Hij wilde alleen zijn
verwachting uitspreken, dat het eens zo
ver zal komen.
„Is het moord", zo stelde Glass, „als
dergelijke embryo's of onvoldragen vruch
ten na afloop van het experiment worden
vernietigd?"
Glass drong aan op het instellen van
een commissie van leidende persoonlijk
heden op het gebied van natuurweten
schap, geneeskunde, godsdienst, wijsbe
geerte en andere terreinen om deze en
soortgelijke vragen onder ogen te zien,
Een theoloog, verbonden aan de univer
siteit van Princeton, dr. Paul Ramsey
heeft als zijn mening te kennen gegeven,
dat het produceren van reageerbuisbaby':
„op zichzelf verkeerd en moreel ongeoor
loofd" zou zijn»
Advertentie
(Van onze correspondent)
PARIJS Een nieuwe handelsovereen
komst over de levering door Frankrijk
van een kwart miljoen ton graan aan de
Sovjet-Unie, is deze maand ondertekend.
Dat is pas gisteren in Parijs bekend ge
maakt. Deze belangrijke transactie wordt
niet opgenomen in het grote handelsak
koord dat eind oktober tussen beide lan
den van kracht is geworden.
Het Franse graan moet helpen de tekor
ten op te heffen, die een gevolg zijn van
de mislukte oogst van vorig jaar. Een te
kort, dat een van de oorzaken was van de
val van Nikita Kroetsjev. Amerikaanse le
veranties hebben eveneens een deel van
het tekort gedekt.
Het Franse graanoverschot bedroeg dit
jaar 3Va miljoen ton, waarvan tevoren al
twee miljoen ton aan Perzië en aan China
waren verkocht. De Franse prijzen liggen
wat onder het internationale tarief. Het
verschil wordt door de Franse regering en
de E.E.G. aangezuiverd. Frankrijk heeft,
van ouds de ambitie de graanschuur van
heel Europa te zijn.
Aan het feit dat deze leverantie juist be
kend wordt gemaakt na de ondertekenin
gen van verschillende culturele en andere
(Van onze correspondent)
JERUZALEM Volgens de goed inge
lichte „Jewish Observer and middle east
review" worden op het ogenblik in Egypte
communistische intellectuelen uit hun ge
vangenschap ontslagen en op belangrijke
posten benoemd.
Het Londense blad schrijft, dat sommige
van deze mensen posities in het krantenbe-
drijf hebben gekregen. Tot hen behoort
Machmoed El-Alam, die opgenomen is in
de redactie van het tijdschrift „El Chilal",
dat sinds kort door een andere links-geöri-
enteerde journalist wordt geleid. Een an
dere ex-gedetineerde, Ismail El-Mahadivi,
kreeg kort geleden een functie bij het blad
„El-Katib" en de communist Chalad Mu
chieh El-Din staat thans aan het hoofd van
de uitgeverij „Al-Achbar", die het invloed
rijke weekblad van die naam en het dag
blad „Achbar El Yom" publiceert.
Chasnin Heichal, een van de bekendste
journalisten in Egypte en een vurig aan
hanger van Nasser, schreef onlangs in zijn
blad „het communistisch probleem kan
worden opgelost door werk te verschaffen
aan hen, die daarom hebben gevraagd en
een levensdoel te geven aan diegenen, die
de doelstellingen van onze nationale strijd
aanvaarden".
WASHINGTON (A.P.). In de Vre-
enigde Staten is een ondergrondse kern
proef in de woestijn van Nevada genomen.
Het was er een van minder dan 20.000
ton t.n.t., aldus de commissie voor Atoom
energie.
akkoorden met de Sovjet-Unie, Hongarije,
Roemenië, moet zeker ook wel een politiek
kleurtje worden toegekend.
Generaal De Gaulle wenst klaarblijke
lijk de buitenwacht, en Washington in het
bijzonder, met enige nadruk te tonen, dat
ook voor hem het ijzeren gordijn minder
ondoordringbaar is geworden en dat het
Europese Europa van de Pyreneeën tot
de Oeral, waarop hij zo gaarne zinspeelt,
steeds tastbaarder vormen begint aan te
nemen.
Ook voor de binnenlandse politiek heeft
het staadshoofd er belang bij de plooien
der tegenstellingen met de communisti
sche landen wat gladder te strijken. Eind
van dit jaar worden in Frankrijk de pre
sidentsverkiezingen gehouden. Het is dui
delijk dat de generaal het gewicht van
drie a vier miljoen communistische stem
men niet a priori wenst te verliezen.
Een goede verstandhouding met de com
munistische landen zou, zo hoopt hij, vele
Franse communisten kunnen verleiden
hun stem niet aan de linkse tegenkandi
daat Gaston Deferre, maar aan hem, ge
neraal De Gaulle, te geven.
Even tevoren regelen
Evenmin als het u zal verwonderen dat
de heren Verkade de taai-tahiproduktie
voor 1965 zijn begonnen en dat de heren
Pel en collega's aan het borstplaatdraaien
zijn zal het u verbazen dat mijn specia
le kerstuitgave voor het jaar 1965 gereed
ligt voor de machtige persen die deze
miljoenen-editie zullen gaan verwerken,
opdat dit machtige werk, zoals gewoon
lijk, de dag na Pasen het licht zal kunnen
zien.
Ik mag u uiteraard niet de volledige in
houd mededelen, doch iets mag ik u er
wel van verklappen. Een paar van de ar
tikelen:
Hebben sneeuwklopjes een sexleven?
(door de heren Trimbos en Vinkenoog).
Het erotische leven onzer voorouders
(door de heren Cremer en Trimbos).
Sexualiteit en agressie in Kongo (door
de heren Trimbos en Clinge Doorenbos).
Uit het dagboek van een erotomane
(naar een anoniem manuscript bewerkt
door de heer 'Trimbos).
Hoe maak ik bitterkoekjespuddingT
(door Simone de Beauvoir en Mary Mc
Carthy).
De memoires van een sex-maniak (door
Ewoud van Hintham met een voorwoord
van de heer Trimbos).
Goudvissen houden als hobby (door drs.
A. Zoetekouw ingeleid door mgr.
Bekkers).
Hoe spreek ik beschaafd Nederlands
(wetenschappelijke essay door drs. Roe'
mers, oud-minister Suurhof en Rinus Fer-
dinandusse).
Wat ik van Rudi Carrell heb geleèrd
(door Danny Kaye).
Wat bloeit daar? (door mr. dr. Jonk
man).
Uit het nachtboek van een hetaere (door
Miesje van de Walletjes) pseudoniem;
(met een nawoord van de heer Trimbos).
Zoetjes en Zoutjes, van dessert tot cock
tail (door Margheritha gravin van Turn
tot Taxies, in satijn gebondèn door de
heer Trimbos).
Mijn oordeel over alles, door Herman
Wigbold (voor Nederland bewerkt door de
heer Jean-Paul Sartre).
Dit wat het proza betreft.
De poëzie wordt verschaft door de héren
Tollens, Kouwenaar, Clinge Doorenbos, de
Peters Sisters en Hélène Swarth.
Uiteraard zal plaatwerk in ruime over
daad en veelal in vele kleuren mijn Kerst
boek 1965 verluchten.
Ik verwacht veel van een serie zoge
naamde foto's in the flesh van onze vrou
welijke kamerleden; van nog nimmer ge
reproduceerde poezentaferelen door Hen-
riëtte Ronner; van candid-camera-opna
men van de heer mr. Geertsema (in bad),
mr. Van Doorne (in bed), dr. De Kort
(in monokini), de heer Jonkman (op de
brommert), de heer Z. aan de maaltijd
(bij kaarslicht) in Caransa's Ruteck's, te
waterlating van de heer Verolme, enz.,
enz., te veel om op te noemen.
Verder: Elburg in winterstemming (niet
de dichter doch de naar deze genoemde
stad); Harderwijk in de sneeuw; Krop-
wolde in kerstsfeer; Sint-Oedenrode in de
regen; ijspret "te Joure; schaatsvreugde te
Leidschendam, etc. étc.
Het gehele werk, uiteraard onder leiding
van mijzelf persoonlijk tot stand geko
men, beslaat 6813 pagina's, is voorzien
van een uitgebreid register en stond on
der supervisie van de heer Trimbos. De
prijs bedraagt slechts f165,-. De eerste
honderdduizend inschrijvers ontvangen als
premie een zakje droptoffees en een foto,
door hem zelf gesigneerd van staatssecre
taris Keyzer (V.V.D.).
Floris Flaneur
(Van onze correspondent)
BONN Als West-Duitsland zelf een
steentje wil bijdragen aan de oplossing
van de Duitse vraagstukken, dan zal de
regering besprekingen moeten gaan voe
ren met Polen over de Oder-Neisse grens.
Dat heeft de Westduitse socialistische po
liticus Fritz Erler, woordvoerder van zijn
partij op het gebied van de buitenlandse
politiek, op een persconferentie in West-
Berlijn verklaard.
Hij ging voort met te zeggen dat het
zijn nut kan hebben als West-Duitsland en
Polen al vast dit delicate probleem aan
pakken, voordat de geallieerden uit de
tweede wereldoorlog zich opnieuw gaan
buigen over de Duitse herenigingsproble
men en een vredesverdrag met Duitsland,
dat nog steeds niet is gesloten.
Erler gelooft dat Bonn en Warschau des
te gemakkelijker over dit probleem kunnen
praten, omdat de Oder-Neisse linie inder
tijd door de geallieerden als grens werd
vastgesteld. „En al mag Duitsland nooit
vergeten wat de Polen in de oorlog te lij
den hebben gehad, toch kan het er zich
niet zonder meer bij neerleggen, dat de
Oder-Neisse een permanente grens wordt"
aldus Erler. De communistische landen,
waaronder dus ook Polen, houden aan die
permanente grens vast, maar West-Duits
land heeft zich hierbij nooit willen neer
leggen.
De socialistische politicus bestreed niet
het officiële standpunt van Bonn dat al
leen een regering van een herenigd Duits
land de definitieve onderhandelingen kan
voeren. In ieder geval heeft Erler nu een
concreet voorstel gedaan over onderhande
lingen die kunnen leiden naar beweging
in de Duitse herenigingskwestie.
Veel ongenuanceerder waren de woor
den die vice-premier Mende, eveneens in
Berlijn, gebruikte over de Duitse kwestie
in een interview met het weekblad „Re
vue". Kortgezegd kwam het er op neer dat
Mende het vermoeden uitsprak dat er wel
eens een burgeroorlog in Berlijn zou kun
nen uitbreken, als de onderdrukking van
de Oostduitsers zou aanhouden.
Mende noemde geen feiten en zijn fel
klinkende verklaring was in tegenspraak
met de toon die de laatste tijd nogal eens
in Westduitse beschouwingen en reporta
ges van kranten en televisie doorklinkt.
De tekenen die wijzen op een geleidelijke
stabilisatie van het regime-Ulbricht en
een daarmee gepaard gaande verzachting
worden steeds veelvuldiger.
Al met al rommelt het in dit verkie
zingsjaar al vroeg in de Westduitse poli
tiek. In Bonn is men benieuwd of door
Erhards bezoek aan De Gaulle volgende
week het gedonder naderbij zal komen.
Advertentie
enbestel tijdig!
Spaarkas(t). President Johnson heeft be
paald dat voor de kantoren van de Ame
rikaanse federale regering voorlopig
geen nieuwe opbergkasten mogen wor
den gekocht. Als er tekort aan opberg
ruimte is, moeten de oude gegevens
maar wat worden opgeruimd. Daarmee
kan volgens de president minstens ze
ventien miljoen gulden per jaar worden
bespaard.
Bel-ami. West-Duitsland heeft ingestemd
met een Tsjechoslowaaks verzoek om
hervatting van het telefoonverkeer tus
sen de grensposten, dat sinds 1945 is ge
staakt.
„Hittegolf". In Centraal-Alaska, waar het
wekenlang 40 tot 60 graden Fahrenheit
heeft gevroren, heerst nu een „hitte
golf". Het kwik is overdag gestegen tot
vier graden boven nul en 's nachts daalt
het slechts tot 12 graden onder nul. Voor
Alaska is dat „ongewoon zacht weer."
Jong geleerd. In de Amerikaanse stad
Blommfield is een 22-jarige man gear
resteerd, die bekende sedert zijn achtste
jaar, toen hij begon met het lichten van
- automaten, 1300 diefstallen te hebben ge
pleegd. Hij was nog nooit tegen de lamp
gelopen.
Overmoedig. In Darmstadt heeft de poli
tie twee jongens in de kraag gegrepen
die meer dan twintig grafstenen op een
joods kerkhof in de omgeving van de
stad omver hadden getrokken. De kna
pen bekenden in een overmoedige bui
te hebben gehandeld.
Vrijgeesterij. In Hanau bij Frankfort
schreef een leerling een anonieme brief
aan de rector van zijn school, waarin
werd gedreigd met een bomaanslag. Hij
dacht op die manier een vrije dag te
krijgen. De politie liet alle 900 scholie
ren echter de tekst van de dreigbrief
overschrijven, waarna de jonge „anar
chist" spoedig door zijn handschrift
werd gevonden.
Languit. In Tsjechoslowakije zullen de
kinderwagens voortaan acht centimeter
langer worden gemaakt dan de interna
tionale standaardmaat van 80 centime
ter. Reden: „Tsjechoslowaakse babys'
zijn de grootste ter wereld.
Grootste. In de Westduitse deelstaat
Noordrijn-Westfalen, bij Munstereifel,
zal de grootste radiotelescoop van Euro
pa worden gebóuwd. De installatie krijgt
een spiegel met een middellijn van ne
gentig meter.
