Directeur en administrateur van
Wetenschappelijk speurwerk in IJmuiden voor
kwaliteitsverbetering van aangevoerde vis
Velsens bedrijf door rechtbank
in Haarlem veroordeeld
IN DE VISHA
L EN OP ZEE
Mej. A. Mulder nam afscheid
van Da Costaschool in Veisen-N.
Vertraagde actie
in de IJmond
IJmuidenaar wint derde
prijs op wereld-
vogeltentoonstelling
- Bestraling vis en visprodukten
- Produktie viseiwitconcentraten
- Eenmalige emballage verse vis
Knoeierijen met
zwarte lonen en
steekpenningen
Eigen bureau voor
gezinsvoorlichting
Gewonde bij brand
op coaster in het
Noordzeekanaal
5
DONDERDAG 28 JANUARI 1965
Kerkelijk nieuws
Dankbare ouders en
oud-leerlingen
BURGERLIJKE STAND BEVERWIJK
Geboren: Antoinette M., d. v. van Ca-
d. v. van der Sluis L. en van der Weide
pelle H. C. en Bienfait H. M.; Aaltje,
W.; Yvonne A. E. d. v. Portegies T. P. en
van de Water G. J. J.; Martien z. v. van
der Winden J en Kuijlman N. H.; Frank
z. v. van Balen C. en Bethlem M. H.; Irma
d. v. Smit A. J. en de Groot A; Monique
B. G. d. v. Wubbolts H. J. en Braam M. H.;
Frederika d. v. Mulder W. en Haveman E.,
Hendrikus W. M. z. v. van Santen H. S. J.
en Westgeest P. C.; Peter W. z. v. Janssen
A. H. A. en Milani D. L.; Marcus M. J. z.
v. Wijte W. G. en Jaspers C. M.; Kees R
z. v. Maurice A. C. en Bakker E. G.
Ondertrouwd: H. H. Lieder en W. M. M.
Bakker; J. L. Teunis en C. J. M. Gorter;
H. J. Kranenburg en J. M. Jongkind; A.
Gerrits en Y. Berghuis; C. J. Romeijn en
M. van Willigen; A. Zeestraten en T. S. A.
Martens.
Getrouwd: H. J. P. Regenboog en W. G.
Jongman; P. van den Burg en J. Kalverda.
J. D. A. Homberg en T. Verhagen.
Overleden: A. Mol oud 74 jr., geh. m.
C. Hammer; H. M. Venema oud 64 j. geh.
gew. m. T. H. IJkema; F. T. van Pelt oud
87 j. geh. gew. m. C. H. E. Kamphuijs; W.
G. de Rooij, oud 66 jr., geh. m. H. M. Koop
man.
Aangenomen naar Avereest-Balkbrug:
J. Brouwer te Aduard.
Bedankt voor Maassluis (vierde predi
kantsplaats): J. Hengeveld te Gouda.
De voorbereidingen voor een in de
IJmond te voeren actie welke beoogt, dat
iets van de bij de overneming van Breed
band (door Hoogovens) aan de staat toe
gevallen gelden aan instellingen op maat
schappelijk terrein in de IJmond ten goe
de zou komen, zullen voorlopig niet zo heel
hard lopen. Ten onrechte werd een aantal
organisaties en instellingen genoemd, die
dit initiatief zouden sternen; gebleken is,
dat er slechts om adhesie werd gevraagd.
Een persconferentie, waarvoor reeds uit
nodigingen waren uitgegaan, gaat niet
door.
Vermoedelijk zijn diverse organisaties
en instellingen de mening toegedaan, dat
niet te hard van stapel moet worden ge
lopen: zij zouden de kat uit de boom willen
kijken, alvorens zich definitief te scharen
achter een actie.
Op de in Rotterdam gehouden wereld
tentoonstelling voor tropische vogels, met
4000 inzendingen uit bijna alle delen van
de wereld, heeft de heer J T. Kiewiet,
Zanderstraat 11 te IJmuiden, de derde prijs
gewonnen, zijnde de bronzen medaille.
(Van een onzer verslaggevers)
Het Instituut voor Visserijprodukten TNO (toegepast natuurwetenschappelijk
onderzoek) in IJmuiden zal dit jaar, in samenwerking met het Instituut voor
toepassing van atoomenergie in de landbouw te Wageningen een onderzoek
verrichten betreffende het bestralen van vis en visprodukten. Voor dit onderzoek
zullen enkele Noordzeevissoorten dienen.
werking met onder andere het Torry Re
search Station. De kwaliteit en de bruik
baarheid van visolie, zoals deze gewonnen
wordt bij de bereiding van eiwitconcen
traten, had eveneens de aandacht.
Emballage verse vis
Een mogelijkheid om de kwaliteit van
de aangevoerde vis te verbeteren, namelijk
de opslag van geijsde vis aan boord in kis
ten, wordt thans, in samenwerking met de
Directie van de Visserijen en het bedrijfs
leven, bestudeerd. Hierbij doen zich di
verse problemen voor, als bijvoorbeeld het
type kist, het stuwen van de lading, het
ijzen, de lossing, etcetera.
Het is de bedoeling praktische proeven
te nemen met een eenmalige emballage,
waarvoor met enkele fabrikanten wordt
samengewerkt.
Zoals men in deze krant al eerder heeft
kunnen lezen, werd vorig jaar het onder
zoek naar de mógelijkheid haring aan
boord van trawlers op te slaan in tanks
met gekoeld zeewater afgesloten. Men had
voor deze onderzoekingen een proefinstal
latie aangebracht aan boord van het onder
zoekingsvaartuig Willem Beukelsz.
Vele onderzoekers zijn de mening toe
gedaan, dat de opslagmethoden voor de
Noordzeevisserij weinig perspectief bieden
in verband met verkleuringen van het vis
vlees. Voor de opslag van gekookte gar
nalen is de methode wel goed bruikbaar
gebleken.
Koeling visruim
Een doelmatiger inrichting van het vis
ruim is een ander onderdeel van het
speurwerkprogramma van TNO in IJmui
den. In eigen werkplaats in het nieuwe
laboratoriumgebouw te IJmuiden wordt
een paneel van een scheepswand gebouwd,
zodat de meest doelmatige constructie voor
zo genoemde „jacket-koeling" kan worden
bestudeerd. Aan dit model zullen tevens
metingen kunnen worden verricht over
wateradsorptie door de toegepaste materia
len. Het betreft hier voorbereidend onder
zoek vóór de bouw en inrichting van het
visruim in het te bouwen onderzoekings
vaartuig.
Kunstmatige rijping
Het onderzoek betreffende de kunstma
tige rijping van gezouten haring wordt dit
jaar voortgezet met een aantal praktijk
proeven aan boord van vissersvaartuigen.
Zowel bij maatjesharing als bij Engelse
walharing werden door toevoegen van pan
creaspoeder een zeer goede smaak en con
sistentie verkregen. Het pancreaspoeder
blijkt wel een vrij sterke lipolytische wer
king te bezitten. TNO-IJmuiden ontwikkel
de een biureetbepaling op door verwarming
geklaarde haringpekel, die voor kwalita
tieve vergelijking van de mate van rijping
bruikbaar is in het kader van het onder
zoek.
Visconserven
van haring
Voor de visconservenindustrie wordt het
onderzoek naar de mogelijkheid visconser
ven in glas te verpakken voortgezet. Hier
bij zal speciaal de organoleptische kwali
teit in bewaarproeven worden bestudeerd.
Voor het roken van vis worden in IJmui
den proeven genomen met rook van ver
schillende herkomst. Het chemisch onder
zoek van de rook heeft reeds enkele belang
rijke resultaten opgeleverd. De belangstel-
Een 55-jarige directeur van een in Vel-
sen gevestigde n.v. is vanmorgen door de
Haarlemse rechtbank wegens verduistering
veroordeeld tot 5000 boete, alsmede, drie
maanden voorwaardelijke gevangenisstraf
met twee jaar proeftijd. Een 61-jarige ad
ministrateur die bij de n.v. had gewerkt
kreeg wegens valsheid in geschrifte de
zelfde voorwaardelijke straf, eveneens met
twee jaar proeftijd. De directeur had ma
teriaal van de Hoogovens verduisterd. De
administrateur had loontoelagelijsten ver
valst en in kas-, bank- en giroboeken vals
heid in geschrifte gepleegd. Het was een
zaak van zwarte lonen en steekpenningen.
„Al met al een knoeizaak, iedereen
knoeide er", zei de officier van justitie
twee weken geleden bij de behandeling van
deze strafzaak. In opdracht van de direc
teur had de administrateur ,om 't uitbeta
len van zwarte lonen te verbergen, grote
uitgaven „weggewerkt" in de boeken. Ook
was er sprake van duizenden guldens aan
steekpenningen. Na moeilijkheden met zijn
werkgever was de administrateur tenslotte
zelf naar de politie gegaan.
De officier van justitie had, tegen de di
recteur, een inwoner van Driehuis een ge
vangenisstraf van zeven maanden, waar
van drie voorwaardelijk met drie jaar
proeftijd geëist. De eis tegen de admini
strateur luidde veertien dagen geleden tien
maanden waarvan twee voorwaardelijk
met drie jaar proeftijd.
De verdediger, mr. O. H. van Wijk,
vond het toen niet juist dat tegen zijn
cliënt een zwaardere straf werd geëist dan
tegen de directeur die toch de opdracht
gever was. De raadsman vertelde dat de
administrateur, vóór hij bij deze n.v. was
gekomen tientallen jaren goed had ge
werkt bij een bank. Hij zou ook geen per
soonlijk voordeel van de vervalsingen heb
ben gehad.
Proeven met rook van verschillende
herkomst.
ling van TNO-IJmuiden gaat bijzonder uit
naar de voornaamste kleur- en aromavor-
mende componenten.
Garnalen
In 1964 heeft TNO-IJmuiden veel aan
dacht besteed aan de verwerking van gar
nalen. In de eerste plaats betrof dit de
chemische conservering met benzoëzuur en
sorbinezuur. De verkregen resultaten wor
den binnenkort aan het bedrijfsleven be
kendgemaakt.
De huishoudelijke en gezinsvoorlichting
te Velsen heeft onlangs in een woning aan
de Willebrordstraat een eigen bureau in
gebruik kunnen nemen, bij welke opening
onder meer de heer J. van Leeuwen als
wethouder van sociale zaken en de heer
J. B. Neuteboom als directeur van deze
dienst aanwezig zjjn geweest. De presiden
te, mevrouw W. Snoek-Gabel kon tevens
mejuffrouw Van Rossum, de directrice van
de gemeentelijke huishoudschool begroe
ten, welke school eigenlijk door de be
moeiingen van de huishoudelijke en ge
zinsvoorlichting is ontstaan.
„Het stekje, in 1938 geplant, is een boom
geworden", aldus mevrouw Snoek, die
verder dankbaar constateerde, dat de ge
meente het niet bij planten alleen heeft
gelaten, maar ook voor de nodige voeding
heeft gezorgd in de vorm van subsidie. De
huisvesting van het kantoor en de leidster
betekenen een nieuwe loot aan de stam.
De moeders zijn nog altijd degenen, die het
gezin kunnen maken en breken. Van een
verstandige en handige moeder gaat rust
uit. En waarom, zo vroeg mevrouw Snoek
zich,af, zou de man in deze tijd wel bijge
schoold worden en de vrouw niet. Zij zag
overigens in de opening van het bureau
geen eindpunt, maar een stap naar de vol
gende fase, eèn eigen gebouw, ook al zal
dat niet zo gemakkelijk en snel zijn te ver
wezenlijken.
Wethouder J. van Leeuwen, die als inge
wijde kon zeggen dat lang gewacht moest
worden op deze oplossing, zag nu alle reden
tot dankbaarheid, zelfs al was het maar
vanwege het prachtige uitzicht, dat op dit
punt in het centrum van de gemeente
wordt geboden. Spreker had de vaste over
tuiging, dat dit steunpunt voor het werk
van de stichting van grote betekenis zal
zijn. Om de overdracht te symboliseren
overhandigde de wethouder aan mevrouw
Snoek twee sleutels van het huis, die zij
op haar beurt doorgaf aan de leidster, mej.
M. G. Rab, en de administratrice, mevrouw
G. Jongens.
Het bureau van de stichting huishoude
lijke en gezinsvoorlichting Velsen, waar
men niet alleen terecht kan voor de vele
en veelsoortige cursussen die de stichtirig
geeft, maar ook voor diverse adviezen, is
gevestigd in het pand Willebrordstraat 102,
IJmuiden-Oost, telefoon 02550-7715. De
leidster, mej. M. G .Rab, is dinsdags en
donderdags van 9.30 tot 12.00 uur te be
reiken.
GEEN SPREEKUUR
De wethouder van openbare werken te
Velsen, de heer R. Verbeek, en de wet
houder van sociale zaken, de heer J. van
Leeuwen, houden op woensdag 3 februari
1965 géén spreekuur.
Met een bijzonder prettige herinnering
aan 44 jaar arbeidzaamheid in het onder
wijs, heeft mejuffrouw A. Mulder
woensdagavond tijdens een door het
schoolbestuur van Da Costa in deze
school te Velsen-Noord aangeboden re
ceptie afscheid genomen van het werk,
dat haar lief was. Wegens gezondheids
redenen gaat zij met vervroegd pen
sioen.
Mejuffrouw Mulder begon haar loopbaan
na binnen één jaar drie akten te hebben
.giehaald, op 1 september 1920 in Oldeboorn
(Friesland) om in 1928 haar intrede te
doen in de C. V. O. school te Velsen-noord,
onder het toenmalig hoofd de heer J. Dei-
num. Hier onderwees zij de jeugd tot 1952
om vervolgens over te gaan naar de Em-
maschool in IJmuiden-Oost. Op 1 januari
1958 volgde haar benoeming tot onderwij
zeres aan de Da Costaschool in Velsen-
Noord, zodat zij dertig jaren lang in dit
gemeentedeel haar krachten aan het on
derwijs heeft gegeven. Een zeer belangrijk
moment was voor haar, toen zij na rustig
daar werkzaam te zijn geweest als onder
wijzeres, op 30 november 1960 uit handen
van burgemeester mr. J. C. Bührmann de
gouden eremedaille van de Orde van Oran-
je-Nassau ontving.
Temidden van bestuur, ouders, oud-leer
lingen en vele oude bekenden karakteri
seerde gisteravond ir. P. van Rijn, voor
zitter van het schoolbestuur, de loopbaan
van de scheidende onderwijzeres als een
zaak van „dienen" en liefde voor het vak,
dat op vroege leeftijd was gekozen. Na
mens het schoolbestuur en de school wees
de heer Van Rijn er op, dat mejuffrouw
Mulder vele vrienden bezit, die zij in bij
na anderhalve generatie de eerste schre
den op de levensweg heeft aangeleerd.
Namens het bestuur schonk hij haar,
naast de officiële afscheidsbrief, een her
inneringsbord Makkums aardewerk, met
opdracht aan de achterzijde. Van de heer
J. Wedzinga, oud-hoofd van de C.V.O.-
school en hoofd van het Christelijk Peda
gogisch Studiecentrum werd een brief
voorgelezen, waarin hij haar noemde:
„Onderwijzers bij de gratie Gods, die
geen leerkracht om den brode is gebleken,
maar velen rijke inhoud heeft gegeven in
het leven".
Op innemende wijze bracht mevrouw
A. G. Hoekstra namens de ouders de gro
te waardering en dank voor de arbeid
van de scheidende onderwijzers tot uit
drukking. Zij gewaagde van de liefde voor
de kinderen, die stuk voor stuk werden
voortgeholpen en daardoor veel aandacht
vroegen, waarbij de „juf" altijd heeft ge
tracht en ook bereikt niet de indruk te
geven „oud" te zijn. De grote erkentelijk
heid ging gepaard met het aanbieden van
een prachtige Agfacoop, een drietal boe
ken en bloemen.
Voor het personeel getuigde de heer P.
S. Brouwer, dat de scheidende collega
haar tijd eigenlijk vijftig jaar vooruit was
door haar gedegen studie en opvatting op
pedagogisch terrein. Een vulpen en een
boekwerk vertolkten de gevoelens bij het
vertrek van de geliefde collega. Ook de
heer J. Suurmond, hoofd van de Da Cos
taschool, mocht vaststellen, dat mejuf
frouw Mulder zich met alle élan aan haar
taak had gegeven in een moderne oplei
ding. Haar werk was best in de beste
vorm, waarbij zij geen klas voor zich zag
maar veertig individuen, die met hun
zorgjes bij de „juf" konden komen; zij
gaf hun wat des kinds was.
Met een dankbare herinnering aan
prachtige, vaak onvergetelijke ervaringen
van de jongste schooljeugd, bij wie zij het
een voorrecht vond het welzijn van het
kind te beogen, dankte mejuffrouw Mul
der voor de haar geschohken waardering
en erkentelijkheid om nu bij het grote
rustpunt in haar leven te denken aan de
bekende regels van het gezang: „Wat de
toekomst brengen moge, mij geleidt des
Heren hand."
Velen maakten gebruik van de gelegen
heid mejuffrouw Mulder met een hand
druk dank te brengen en afscheid te
nemen.
Woensdag
In IJmuiden werden woensdag 6800 kis
ten vis aangevoerd, waarvan: 50 kisten
tong en tarbot, 7 heilbot, 495 schol, 58
schar, 4 bot, 430 haring, 660 makreel, 1280
schelvis, 345 wijting, 1423 kabeljauw en
gul, 20 leng, 75 haai, 4 ham, 7 poon, 1240
koolvis, 2 diversen en 923 kilogram export
garnalen.
Per kilogram werd (in guldens) betaald
voor: heilbot 3.50-4.30, grote tong 6.58-6.54,
grootmiddel tong 6.35-6.11, kleinmiddel
tong 7.35-6.98, kleine tong één 9.04-8.52,
idem twee 8.29-7.80, tarbot één 6.50-6.10,
exportgarnalen 2.79-2.73.
Per 50 kilogram: grote schol 31-28, groot
middel schol 30-28, kleinmiddel schol 29-
27, kleine schol één 34-31, idem twee 35-27,
schar 35-27, bot 10-3.50, verse haring 32-
13.20, makreel 46-25, makreel 46-25, poon
tjes 37-31, kleine koolvis zwart 26-16. idem
wit 43, grote schelvis 62-50, grootmiddel
schelvis 56-47, kleinmiddel schelvis 56-46,
kleine schelvis één 55-40, idem twee 36-10,
wijting 22-11, grote gul 48-39, middel gul
41-25, kleine gul 30-15, kleine leng 40,
kleine haai 31-28, ham 172-154.
Per 125 kilogram: grote kabeljauw 160-
86, grote koolvis zwart 100-57, idem wit
180-160, grote leng 94-88.
Woensdag werden in IJmuiden de vol
gende besommingen (in guldens) gemaakt:
HD 74-26.370, HD 79-6780, KW 8-10.810,
KW 118-1240, KW 92-2040, KW 44-25.860,
IJM 154-8970, SCH 261-11.030, VL 10-9020,
VL 131-11.730.
Aanvoer van donderdag
Veertien vaartuigen hebben donderdag
morgen in IJmuiden aangevoerd: 2540
kisten vis, 4000 kilogram tong en 1180 stij
ve kabeljauwen. Bij de aanvoer waren: 80
kisten schelvis, 20 wijting, 700 gul en ka
beljauw, 40 torgullen, 500 koolvis, 10 span-
haring, 125 roodbaars, 880 schol, 25 tarbot,
20 heilbot, 60 varia.
Prijzen van donderdag
Heilbot 3.70—1.70; tarbot 6.10—5.60;
grote tong 6.606.39; grootmiddel tong
6.286.08; kleinmiddel tong 7.747.28.
tong 1 9.14—8.67; tong 2 8.42—8.06
Per 125 kilogram: grote kabeljauw 78
73; middel kabeljauw 7868; grote koolvis
9488; middel koolvis 6155.
Per 10 stuks; grote kabeljauw 7847;
middel kabeljauw 4722.
Mej. A. Mulder
Per 50 kilogram: grote schelvis 4935;
middel schelvis 47—39; kleinmiddel schel
vis 50—33, schelvis 1 44—36; schelvis 2
54—44; gul 1 48—20; gul 2 34—20; gul 3
24—17.50; koolvis 1 24—21; koolvis 2 22—
20; grote schol 3327; middel schol 3327;
kleinmiddel schol 3229; schol 1 3630;
schol 2 36—28; schol 3 30—24; schar 46—
30; bot 84.40; gestripte wijting 1615;
haring 26; tarbot 224—172; griet 132; rood
baars 21—19; sprot 7; kleine heilbot 150;
kuit 3917; lever 6444.
Scheveningen
De aanvoer te Scheveningen bestond van
morgen uit: 50 kisten wijting en gul. 60
schar; 60 schol; 500 kilogram tong en 2000
kisten spanharing.
In de motorkamer van de Nederlandse
kustvaarder „Bram" is gistermiddag, kort
na vertrek uit Amsterdam naar IJmuiden,
op het Noordzeekanaal brand uitgebroken.
Hierbij werd de 46-jarige H. B. uit Warns-
veld gewond. Hij is in een ziekenhuis te
Zaandam opgenomen.
Bij het overpompen van olie kwam eni
ge brandstof op hete onderdelen van de
motor, waardoor brand ontstond. De ma
chinist, de heer W. B. die verrast werd
door het vuur, kon niet snel genoeg weg
komen en stond spoedig zelf in brand.
Maar alvorens hij het dek opklom, zag hij
nog kans om de olietoevoer af te sluiten.
De overige bemanningsleden schoten te
hulp, de bemanning slaagde er in het vuur
te blussen. De inmiddels gealarmeerde
rijkshavenmeester gaf opdracht, dat de
„Bram" aart een steigertje aan de noord
kant van het kanaal moest komen. Daar
werd de gewonde door de ongevallendienst
uit Velsen van boord gedragen en verder
vervoerd naar het Antoniusziekenhuis in
IJmuiden. Na aldaar medisch te zijn be
handeld is de gewonde machinist, die
brandwonden had opgelopen aan gelaat,
armen, handen en benen, op eigen ver
zoek naar Zaandam vervoerd.
Microbiologisch onderzoek is nood
zakelijk, omdat micro-organismen
de belangrijkste rol spelen bij be
derf van visserijprodukten.
Uit het onderzoek van vorige jaren is
bekend, dat het in de handel brengen van
voorverpakte vis bijzonder moeilijk is, om
dat de kwaliteit zeer snel vermindert. Uit
buitenlandse publikaties blijkt, dat de
houdbaarheid van magere vissoorten aan
zienlijk kan worden verlengd door be
stralen.
TNO-IJmuiden is reeds begonnen met
een onderzoek betreffende het conserveren
van garnalen door middel van bestralen;
dit onderzoek zal worden voortgezet.
Viseiwitconcentraten
In IJmuiden zal voorts door TNO, in
samenwerking met het bedrijfsleven, een zo
genoemde „pilot plant" worden opgesteld
voor het fabriceren van viseiwitconcen
traten. De verwerkingscapaciteit zal circa
50 kilogram vis of visafval per dag zijn.
Dit is het resultaat van het vorig jaar in
IJmuiden verricht onderzoek naar de be
reiding van eiwitconcentraten uit visafval
en industrievis. Een groot aantal gegevens
werd toen verkregen betreffende het op
lossen van het eiwit in loog, de precipitatie,
filtratie, extractie en droging.
Onderzoekingen met betrekking tot vis-
eiwit en vismeel werden verricht in samen-
In he nieuwe laboratorium van TNO
worden voortdurend proeven geno
men; niet altijd behalen de weten
schappelijke speurders een succes,
zij krijgen ook dikwijls een neder
laag te incasseren.
