300
caravans
van
88
merken
uit
13
landen
m
mM
Van f 1200 tot 32.000
Eén caravan
op 24 auto's
Voor ieder een caravan naar maat
Wikken en wegen
is wel nodig
Wat kost een caravan en waar moet ik heen?
Niet duur - wel veel geld
Welke documenten
bij de caravan?
Zonnige sfeer
Geen prijsstijging
Industrie-produkt
A NWB-voorlichting op
„CARAVAN RAI '65"
Voor de kleine auto
Let op gewicht
Zitten, slapen, koken
,Vrij leven
Grootste caravankeuze ter wereld in RAI-Amsterdam
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. - Bij tentoonstelling in het R.A.I.-gebouw te Amsterdam
is het welhaast traditie superlatieven te gebruiken. Iedere expositie is weer
groter en fraaier dan de voorgaande en veelal zijn zij „uniek in uropa an
da „Caravan R.A.I. '65" kan zelfs worden gezegd, dat de aspirant4coper van een
kampeerwagen nergens ter wereld een zo veelzijdig overzicht kan vinden van
hetgeen de caravanindustrie biedt. Er is overigens ook geen land ter wereld
waar het aantal caravans in verhouding tot het aantal auto s zo toeneemt a s
in Nederland.
De afgelopen jaren vonden de caravans onderdak bij de grote jaartijKse
buitensporttentoonstelling HISWA/Goed Kamp. Het was al spoedig duidelijk,
dat zelfs het R.A.I.-gebouw te klein was om een volledig overzicht van de
kampeerwagens te geven zonder dit ten koste te doen gaan van de andere
afdelingen van de tentoonstelling. Aan de andere kant bleek er bij de caravan-
handel en -industrie behoefte aan een presentatie vroeger in het jaar om de
produktie beter op de vraag van het publiek te kunnen instellen.
Zo is de „Caravan R.A.I. '65" geboren, een tentoonstelling, die ruim
20.000 vierkante meter beslaat en waar men een keuze kan doen uit meer dan
300 caravantypen van 88 verschillende merken.
Het is misschien nog wat vroeg om
al in de vakantiesfeer te komen. In
het R.A.I.-gebouw zal worden getracht
van 29 januari tot en met 7 februari
door het opstoken van de verwarming
niet alleen een zomerse temperatuur te
krijgen, maar ook zal er worden ge
streefd naar een vakantiesfeer, onder
meer door het aanleggen van een „pro
menade des caravans", een Zuideuro-
pese promenade met palmen, bloemen,
lantaarns en banken en zelfs een vij
ver. Voorts zijn er een tweetal terrassen
in Oostenrijkse en Italiaanse sfeer, zo
dat men zich met „Bier und Bratwurst
of „Chianti en Cannelloni" al op va
kantie kan voelen.
Maar hoe gezellig het zal zijn, men
komt uiteindelijk voor de caravans.
De kampeerwagens komen uit_ dertien
verschillende landen: Groot-Brittannië,
West-Duitsland, Nederland, Frankrijk,
België, Italië, Hongarije, de Verenigde
Staten, Denemarken, Zweden, Oost-
Duitsland, Portugal en Noorwegen.
Gerekend naar het aantal modellen is
Groot-Brittannië met 90 typen het
sterkst vertegenwoordigd. West-Duits-
volgt met 79 typen, waarna Neder
land met 64 modellen de derde plaats
bezet. De tentoonstelling biedt 240 toer-
caravans met vaste wanden, 34 woonca-
ravans voor vaste staanplaatsen en 32
„vouwwagens". Voorts zijn er stands
met onderdelen, accessoires, keukenuit
rustingen, aanbouwtenten, bagageaan
hangers, enzovoort. De prijzen variëren
van ruim duizend gulden voor een een
voudig tentwagentje tot 32.000,- voor
een luxueuze sta-caravan.
Revolutionair nieuws biedt de ten
toonstelling niet. Wel is er sprake van
een voortschrijden van een reeds eer
der ingetreden ontwikkeling, bijvoor-
(Van onze correspondent)
Er zijn maar weinig documenten no
dig voor het gebruik van een caravan.
Is de wagen zwaarder dan 750 kg
hetgeen zelden het geval is dan
dient deze van een inlegvel voor het
kentekenbewijs van de trekauto te zijn
voorzien. Hiertoe wordt de kampeerwa
gen door de rijksdienst voor het weg-
verkeerd gekeurd.
Natuurlijk moet de caravan zijn voor
zien van een kentekenplaat, overeen
komende met die van de trekauto. Voor
buitenlandse reizen is tevens een NL-
plaat verplicht.
De W.A.-verzekering van de kam
peerwagen behoort bij die van de trek
kende auto en moet worden opgegeven
bij de verzekeringsmaatschappij, waar
bij de trekauto is verzekerd. De ver
zekering van schade aan de caravan
kan, onafhankelijk hiervan, worden ge
dekt (casco-verzekering). Voor het ge
bruik in het buitenland moet de cara
van staan vermeld op de „groene
kaart".
Voor de wegenbelasting kan in vrij
wel alle gevallen wórden voorzien met
een zestig dagen kaart. Men kan dan
per jaar op zestig zelf te bepalen da
gen rijden.
Van de Westeuropese landen eist al
leen Frankrijk nog grensdocumenten
als triptiek of carnet voor een kampeer
wagen. Wanneer grotere reizen worden
ondernomen doet men verstandig om
hierover nadere inlichtingen in te win
nen bij de verkeers- of toeristenbonden.
beeld het toepassen van polyester en het
vervangen van de sobere interieurs
door smaakvollere inrichtingen. Interes
sant is ongetwijfeld de kennismaking
met een aantal buitenlandse caravans,
die nog niet in ons land werden ge
toond, zoals de Britse Swift, de Italiaan
se Etna, de Belgische Metabil, de Weip-
pert Boy en de Franse Star-serie. Daar
naast hebben tal van al in Nederland
bekende fabrieken nieuwe modellen uit
gebracht. Een plezierige omstandigheid
is dat de prijzen, vergeleken bij vorig
jaar, niet of nauwelijks zijn gestegen.
Wij hebben de indruk dat de meeste
nieuwe merken en modellen te vinden
zijn in de sector van de wooncaravans.
Speciale aandacht zal ongetwijfeld de
Italiaanse Roller trekken met de duur
ste wagen van de expositie, die zelfs
van centrale verwarming is voorzien.
Bij de vouwwagens wordt nog steeds
gezocht naar de meest praktische oplos
sing voor het snel in- en uitklappen
van het geheel. Het nadeel dat de
soms natte tent bij de bagage (bedde-
goed) geborgen moest worden, is veelal
ondervangen en sommige fabrieken le
veren de uitklaptent in dubbele uitvoe
ring, waardoor er geen klachten meer
zullen komen over koude of door
regenen.
Het maken van caravans is allang
geen ambacht meer, zoals tien jaar ge
leden, toen een aan de R.A.I.-autoten
toonstelling gekoppelde caravanexposi
tie nog maar twee merken met zes ty-
pen bracht. Het bouwen van caravans
is een industrie, die met name in Groot-
Brittannië, West-Duitsland en Frankrijk
een grote vlucht heeft genomen. De mo
dellen worden pas in de handel ge
bracht na langdurig experimenteren.
Het resultaat is, dat de op de R.A.I.
te exposeren wagens over het algemeen
de toets van de critiek ruimschoots
kunnen doorstaan. Wel is het zo, dat
ook hier alle waar naar zijn geld is.
Misschien zijn er teveel merken op
de markt in de autoindustrie is het
niet anders maar het voordeel is, dat
er ruime keuze is voor ieder die over
een zeer ruime, een ruime of een be
scheiden portemonnaie beschikt. De
goedkoopste produkten komen uit
Groot-Brittannië, zij zijn over het alge
meen licht gebouwd, maar gaan met
een goede behandeling jaren mee. De
Nederlandse caravanindustrie, aanvan
kelijk wat conservatief, maakt zich
langzamerhand wat los van de idee,
dat de caravan een sober kampeerver-
blijf zou zijn al is het gebruik van
board nog iang niet door aluminium of
polyester vervangen, men is op de goe
de weg. Opvallend is wei, dat de Neder
landse caravanbouwers de noodzaak
van een (chemisch) toilet in de wagens
of van een afgeschutte wasgelegenheid
niet willen inzien. Bij de Franse en
Westduitse merken vindt men wa
gens, die werkelijk aan alle hooggestel-
de eisen voldoen. De prijzen zijn er na
tuurlijk ook naar.
Het is bij 88 merken met ruim 300
modellen ondoenlijk de voor- en na
delen van ieder type te bespreken. Men
zal zelf moeten speuren op de ,cara-
van-R.A.I.'65" en lieft met hulp van de
aanwezige A.N.W.B.-deskundigen^ zijn
„caravan naar maat" moeten vinden.
Men zal niet vergeefs zoeken: die wa
gen staat er beslist.
Tegen de achterwand van de grote
Europa-hal zal tijdens de „Caravan
R.A.I. '65" een informatiecentrum van
de A.N.V/.B. zijn te vinden. Hier zulllen
deskundigen de aspirant-koper van een
caravan kunnen helpen bij het doen
van de juiste keuze, zodat er een goede
rijcombinatie auto-caravan tot stand
komt. Het informatiecentrum doet ech
ter meer: onder een reusachtige kaart
van Europa, waarop verschillende
weekend- en vakantie-bestemmingen
zijn aangegeven, verzorgt de A.N.W.B.-
staf alle mogelijke toeristische informa
tie over caravanreizen en caravanva
kantie. Er worden hier voorts gegevens
verstrekt over het caravangebruik in de
wintersport.
Voorts wijzen wij erop, dat er bij de
Stichting Kampeerwagen (Europaplein
8, Amsterdam) voor f 0.25 per stuk spe
cificatiebladen verkrijgbaar zijn van
een zeer groot aantal typen caravans,
waarop men alle maten en technische
gegevens kan vinden. De Stichting
houdt toezicht op de juistheid van deze,
door de fabrikanten en importeurs ver
strekte, gegevens.
,De Nederlandse caravans hebben hun
vroegere sobere interieur aangepast
aan de vraag naar meer luxe en gezel
ligheid. Dit is de P.A.F. Popular 290,
een lichte vierpersoonscaravan, waarin
het keukenaanrecht uitklapbaar is tot
een lengte van 1.80 meter (links).
Britse caravans, licht in gewicht, com
fortabel laag, in prijs, vinden in Neder
land veel aftrek. Hier de nieuwe „Mus
keteer" van de Sprite-fabrieken, een
wagen beneden de 5000 grens. Het
model 1965 bevat enkele kleine ver
beteringen (boven).
(Van onze'correspondent)
Nederland telt op het ogenblik
37.000 caravans. Eind 1965 zal dit
aantal tot dicht bij de 50.000 zijn
gestegen. Tien jaar geleden waren
er in ons land pas een goede
1.000 kampeerwagens.
Vorig jaar zijn er in Nederland
ruim 11.000 caravans verkocht,
waarvan tweederde deel is inge
voerd.
Nederland, zo heeft de ANWB
berekend, heeft de grootste cara
van-dichtheid van het continent.
Er is hier één caravan op iedere
24 personenauto's. In Groot-Brit
tannië, waar het caravanpark op
300.000 wordt geschat is de cara
vandichtheid 24.5. In Frankrijk
(110.000 kampeerwagens) is er één
caravan op iedere 82 auto s, in
West-Duitsland is de verhouding 1
op 118 en in België 1 op 100.
Wie overweegt een caravan te kopen
om er zijn veertien dagen vakantie mee
door te brengen, doet verstandig dat
plan te laten varen. Hij kan zijn geld
béter besteden, bijvoorbeeld door er
een voor die korte periode te huren. De
meeste caravanners hebben hun rijden
de vakantiehuisje om ook te weekenden.
En bij de aankoop spelen al dadelijk
bepaalde voorkeuren ten aanzien van
het gebruik een rol: wil men een toer-
earavan om in de vakanties te zwer
ven en ook tijdens de weekend beweeg
lijk te kunnen zijn, wil men een vast
weekendkamp en in de vakantie een
zuidelijk-zonnige pleisterplaats of wil
men vakantie zowel als weekends op
dezelfde plaats doorbrengen? En zijn er
misschien plannen de caravan ook voor
een wintersportvakantie te gebruiken?
Iedere aspirant-koper mag worden ver
ondersteld op deze vragen een ant
woord te kunnen geven. Voorts speelt
de gezinssamenstelling een rol.
De voorstanders van het vaste kamp
hebben het vrij gemakkelijk. Zij heb
ben een vakantiehuis nodig dat des
noods behoedzaam en in langzaam tem
po naar de vakantie- of weekendbestem
ming moet kunnen worden gerold. Aan
het onderstel behoeven geen bijzondere
eisen te worden gesteld in verhouding
tot de inhoud en inrichting bij de toer-
caravanner, wiens wagen aan hoge
eisen moet voldoen.
De andere categorie, die eens per
jaar een lange reis naar de vakan
tiebestemming wil maken, kan zich een
wagen veroorloven, die het midden
houdt tussen de echte toercaravan en
de sta-wagen. Men zal zich dan in
snelheid en manoeuvreerbaarheid enigs
zins moeten beperken, maar over een
grote mate van comfort kunnen beschik
ken.
De trekker moet uitzien naar een zo
klein en zo licht mogelijke wagen en het
resultaat zal veelal zijn een echte kam
peerwagen, die wel comfort maar geen
luxe biedt. Tenslotte zijn er de hele-
jaar-door-caravanners, die zelfs bij tien
graden vorst in hun wagen moeten kun
nen vertoeven. Zij vinden een ruime
keuze aan uitstekend geïsoleerde en
verwarmde caravans.
Eigenlijk is er nóg een groep cara
vanners, namelijk degenen wier voor
keur uitgaat naar de vouwwagen. De
vouw- of tentwagen heeft het voordeel
dat de prijs betrekkelijk laag ligt en
de stalling weinig problemen oplevert.
De praktijk leeert dat de vouwwagen
voor alles een tussenschakel betekent
van tentkampeerder naar caravanbewo
ner. Dat de vouwwagen vooral in Ne-
derland opgang maakt houdt verband
met het zeer grote aantal kleine auto's
dat in ons land rijdt. Deze wagens zijn
vaak niet in staat caravans te trekken,
die eenzelf de ruimte bieden als de vouw
wagens in uitgeklapte toestand.
Wat leefruimte betreft winnen de
vouwwagens het van de caravan met
vaste wanden. Het aantal slaapplaatsen
is veelal ook groter, maar ook primi
tiever. Gezinnen met kinderen, die niet
temin een echte caravan wensen, doen
er goed aan te overwegen voor de kin
deren een extra tentje te gebruiken.
Overdag zal iedereen voldoende leef
ruimte in de caravan hebben (men zal
trouwens voornamelijk buiten wonen)
en 's avonds kunnen de ouders dan rus
tig in de wagen vertoeven zonder de
kinderen in hun slaap te storen.
Het gewicht van de caravan ten op
zichte van de trekauto speelt een grote
rol. Daarbij moet men er wel rekening
mee houden, dat caravanverkopers vaak
nonchalant met-de gewichtsopgave om
springen. Het wegenbelastinggewicht bij
voorbeeld heeft voor de koper weinig
betekenis. Hij dient precies te weten wat
het afleveringsgewicht is, dus van de
kant-en-klare-wagen en tot welk ge
wicht de wagen mag worden beladen.
Tot welk gewicht mag men gaan? De
A.N.W.B. gaat er vanuit, dat als mini
mumeis moet worden aangehouden, dat
de auto een helling van 12 percent op
2.000 meter hoogte uit stilstand moet
kunnen nemen. Men kan als vuistregel
aannemen, dat het totale gewicht van
de caravan, plus de daarin te verstou
wen bagage, niet meer mag bedragen
dan de helft van het lege gewicht van
de trekauto, vermeerderd met 75 per
cent. Wie op deze grond een caravan uit
zoekt doet er goed aan vóór de aankoop
nog even bij de A.N.W.B. te informe
ren of de bedoelde caravan met zijn
trekauto wel een goede combinatie
vormt.
Of een caravan van board, alumi
nium of pólyest'er wordt gemaakt is
minder belangrijk dan de kwaliteit van
het materiaal en de verwerking ervan.
Let op de isolatie. De wagens moeten
dubbelwandig zijn met daartussen iso
lerend materiaal. Sommige fabrikanten
willen die dubbelwandigheid in de kast
jes wel eens vergeten. De matrassen,
die voor zitten en slapen worden ge
bruikt, moeten voldoende dikte hebben.
V
(Van onze correspondent)
Vele caravanners komen voort uit
de tentkampeerders. Naast alle voor
delen die een kampeerwagen biedt
hebben zij' vaak veel over om verlost
te zijn van bijvoorbeeld het verblijf
in een tent in de regen en het tijd
rovende op- en afbouwen. Uitgaande
van de enorme genoegens die met een
verstandig gebruik van een caravan
te bereiken zijn, is caravanning be
slist niet duur. Maar het is wel een
vrijetijdsbesteding die veel geld kost.
Wat kost een caravan? Op de R.A.I.
zijn zij te vinden van f 1.200 tot 32.000.
De meeste typen liggen in de prijsklas
se van 4.5000-/6.000. Stel dat ge het
bescheiden wilt doen en een wagen
koopt van ƒ4.500. Er komen dan wel
nog enkele kleinigheden bij, zoals een
trekhaak voor de auto 100), een lui
fel of voortent 200 tot 400) een bu-
tagasfles (in huur, ongeveer 18 statie
geld) enzovoort). Gemiddeld moet men
aan extra kosten ƒ500 rekenen. Uw
caravan kost dan 5.000. Aannemende,
dat de kampeerwagen in tien jaar af
geschreven wordt en er nog een kleine
restwaarde overblijft, zijn de kosten
per jaar, inclusief renteverlies, onge
veer ƒ500.
De kosten van het rijden zijn betrek
kelijk gering. Weliswaar vraagt de
auto wat meer benzine, maar het ge
ringe aantal kilometers dat er per jaar
met de caravan wordt gereden, maakt
deze factor onbelangrijk. Voor de we
genbelasting kan meestal worden vol
staan met een zestig-dagenkaart, die
voor een caravan van 500 kg. ongeveer
14 kost. Een W.A.-verzekering vraagt
ongeveer 15 en een cascoverzekering
75 per jaar. Onze jaarkosten zijn hier
mee gestegen tot ruim 600.
Het is in Nederland verboden een ca
ravan te bewonen buiten een officieel
kampeerterrein. In het buitenland is
dat meestal anders en is het juist zo
aantrekkelijk met een caravan te rei
zen, omdat men kan overnachten waar
men wil. Er is alleen toestemming no
dig van de eigenaar van de grond. Op
een kampeerterrein betaalt men over
het algemeen 1 voor de caravan, 0,50
tot 1 voor de auto en een gulden per
persoon per nacht. In het buitenland lig
gen de tarieven wat lager. Wie buiten
de vakanties om wil weekenden en zijn
caravan op een kampeerterrein wil la
ten staan, kan voor een heel seizoen be
talen. De caravanterreinen in Neder
land zijn niet zo heel goedkoop. Men
moet rekenen met tarieven van 300 tot
600 per seizoen (april of mei tot en
met september). Winterstalling kost
10 tot 15 per maand. Ten slotte
moet men rekening houden met onvoor
ziene kosten. Zo zal men wellicht eens
in de drie tot vier jaar van auto wis
selen en dus een nieuwe trekhaak moe
ten kopen. De voortent zal geen tien
jaar meegaan, er doen zich reperaties
voor enzovoort. Men doet goed hier
voor 100 per jaar uit te trekken. Alles
bijeen genomen gaat dus een caravan
met een catalogusprijs van 4.500, per
jaar ongeveer 1200 kosten, oftewel
100 per maand.
De meeste caravanbezitters brengen
de weekends in voor- en naseizoen in
hun rijdende zomerhuisje door, maar
doen dit bij voorkeur op een vaste
standplaats. Men doet er goed aan al
in de wintermaanden op zoek te gaan
naar zo'n standplaats, waarbij men wel
moet bedenken, dat zo'n verlaten kam
peerterrein er heelanders uitziet dan
in het zomerseizoen als alle ruimte be
nut moet worden.
Er zijn te weinig kampeerterreinen
in Nederland en hoewel het aantal spe
ciale caravanterreinen toeneemt, is er
onvoldoende accommodatie om iedere
caravanbezitter de rustige en mooie
omgeving te geven die hij zich droomt.
Vaak zijn de standplaatsen duur. Kam
peren in ons overbevolkte landje, waar
de een zich bovendien zo graag met
het doen en laten van een ander be
zighoudt, is geen „vrij leven in de na
tuur" meer. Wij kennen een kampeer
terrein in de buurt van Eerbeek, een
van de fraaiste van het land, waar
iedere bezoeker een lange lijst van ver
boden krijgt overhandigd. Er zijn an
dere beheerders, die dit systeem over
nemen: wilt u niet de jonge aanplant
uittrekken, wilt u het toilet niet bevui
len, wilt u geen lawaai maken, wilt u
geen vuilnis in de struiken werpen, en
zovoort. Het zijn overbodige verzoeken:
wie zich immers niet als een fatsoen
lijk mens kan gedragen loopt de kans
zijn kampkaart kwijt te raken. Ons
dunkt dat een kampbeheerder daarin
voldoende mogelijkheid heeft op te tre
den tegen degenen die zich misdragen.
Maar het is een onuitroeibare, typische
Nederlandse gewoonte medeburgers te
bevoogden, zodra men een machtsposi
tie bekleedt.
De Franse caravanindustrie, die zeer
solide en goed-afgewerkte wagens
pleegt te leveren, komt dit jaar voor
het eerst met de „Star"-caravan op de
markt, waarvan men hier een doorsnede
ziet. De zithoek kan worden getrans
formeerd in een tweepersoonsbed.
Wie na een kwartier zitten op dezelfde
plaats nog steeds behaaglijk zit kan
met de dikte van het matras akkoord
gaan. De caravankeuken bevindt zich
uit een oogpunt van efficiënte indeling
veelal in het midden. Menigeen vindt
een eind- of kopkeuken praktischer.
Er is keuze in beide uitvoeringen. Be
langrijk is dat men voor de keuken
voldoende stahoogte heeft en dat zich
boven de keuken een dakvenster be
vindt. Ventilatie in een caravan is zeer
belangrijk: er dienen roosters in vloer,
opbergruimten en wanden te zijn. Een
toilet in de caravan eist veel ruimte,
maar wie er een heeft wil dit „gemak"
niet meer missen. Zo'n toilet is boven
dien een handige kast en zeer geschikt
voor het weghangen van natte regen
kleding, waarvoor in de meeste cara
vans geen plaats is. De mate van het
comfort wordt mede bepaald door de
verlichting. Veelal is een gasverlich
ting aangebracht, maar een op de auto
accu aangesloten elektrische verlich
ting (onder andere boven de keuken)
is voor noodgevallen erg handig. Steeds
meer kampeerterreinen bieden de mo
gelijkheid om de caravan aan te sluiten
op het lichtnet. Een voorziening hier
voor kan men eventueel zelf in de ca
ravan maken.
