SHIRLEY
SCHOOLTELEVISIE
VOOR EN DOOR
SCHOLIEREN
Z
ARTSEN ERNSTIG VERONTRUST
OVER HET VERVAL DER ZEDEN
Steeds meer geslachts
ziekten onder jongeren
PANDA EN DE MEESTER-BALLONNIST
Muilen: zó
Tranen-
onderzoek
helpt
de dokter
Rechter Tie
Ons vervolgverhaal
door Charlotte Brontë
DINSDAG 9 FEBRUARI 1965
7
Onverschilligheid
Oproep tot actie
Rillerig? Onprettig?
Pas dan op voor griep!
Neem direct 2 'ASPRO's.
'ASPRO' bevat alles pm
een opkomende griep
snel en doeltreffend te
bestrijden.
Sophia Loren
discrimineert
door dr, Robert van Gulik
»VKVVWVW¥WVW<
130)
Indien Chambers's Journal in die
dagen bestaan had zou het zeker het
lievelings-maandblad van juffrouw
Helstone en Farren zijn geweest. Zij
zou er zich op geabonneerd hebben en
elk nummer zou op tijd aan hem uit
geleend zijn; beiden zouden zij de
merkwaardige verhalen over de
schranderheid van dieren met een
blind geloof en veel pleizier gelezen
hebben.
Dit is een afdaling, maar ze dient
om uit te leggen waarom Caroline
niet wilde dat een andere hand dan
die van William haar stoel voortreed
en waarom zijn gezelschap en de ge
sprekken met hem voldoende waren
om haar verblijf in de openlucht
aantrekkelijk te maken. Mevrouw Pry-
or wandelde dichtbij haar en begreep
niet hoe haar dochter zich zo op haar
gemak kon voelen met een „man uit
het volk". Zij kon niet anders dan op
een stijve toon tegen hem praten. Zij
had een gevoel alsof er een diepe
kloof tussen haar stand en de zijne
lag, en zij zich zou verlagen wanneer
zij die overstak of hem halverwege te
gemoet kwam. Vriendelijk vroeg zij
Caroline „Ben je niet bang, lieve,
om zo openhartig met die persoon te
praten? Hij gaat zich misschien te
veel verbeelden en dan wordt zijn ge
babbel lastig."
„William zich te veel verbeelden,
mamma? U kent hem niet. Hij is
nooit arrogant: daar is hij veel te
trots en te gevoelig voor. William is
heel fijngevoelig."
En mevrouw Pryor glimlachte on
gelovig om de naïeve mening, dat die
rare man in zijn bombazijnen kleren
met zijn ruwe handen en zijn verwar
de haardos, „fijngevoelig" was.
Van zijn kant keek Farren alleen
met een zeer norse uitdrukking op
zijn gezicht naar mevrouw Pryor. Hij
wist wanneer hij miskend werd en had
de neiging onhandelbaar te worden
voor hen, die hem niet gaven wat hem
toekwam.
De avond gaf Caroline weer geheel
aan haar moeder terug en mevrouw
Pryor hield van de avond; want dan
was zij alleen met haar dochter en
geen schaduw kwam tussen haar en
wat zij liefhad. Overdag had zij haar
stijve houding en koele ogenblikken,
zoals het haar gewoonte was. De heer
Helstone en zij gingen op een eerbie
dige, maar zeer stijf-ceremoniële ma
niet met elkaar om. Alles wat maar
de schijn van vertrouwelijkheid had,
zou dadelijk bij een van hen beiden
minachting, gewekt hebben; maar
door middei van een stipte beleefdheid
en een zorgvuldig bewaarde afstand
konden zij goed met elkaar overweg.
Tegenover de dienstboden was de
houding van mevrouw Pryor niet on
beleefd, maar verlegen, ongevoelig, on
vriendelijk. Misschien was het meer
gebrek aan zelfvertrouwen dan trots,
waardoor zij zo hooghartig leek; maar
men kon niet van Fanny en Eliza
verwachten dat zij deze onderschei
ding maakten en dus was zij bij hen
niet geliefd. Zij voelde wel wat de uit
werking van haar optreden was; soms
maakte het haar ontevreden over zich
zelf wegens gebreken waar zij niets
aan doen kon, en gevoegd bij al het
andere werd zij dan neerslachtig,
keol en zwijgzaam.
Deze stemming veranderde onder in
vloed van Caroline en alleen onder
haar invloed. De aandoenlijke afhan
kelijkheid van haar patiënt, de na
tuurlijke gehechtheid van haar kind,
beroerden haar zacht; de kilheid viel
van haar af, haar stugheid werd plooi
baar, zij glimlachte en paste zich aan
bij haar omgeving. Niet dat Caroline
in woorden uitdrukking gaf aan haar
liefde dat zou mevrouw Pryor al
lerminst gewaardeerd hebben; zij zou
er een bewijs van onoprechtheid in
hebben gezien maar Caroline klem
de zich aan haar vast met een van
zelfsprekende afhankelijkheid, zij ver
telde haar wat zij dacht met een on
bevreesd vertrouwen. Deze dingen
stelden het moederhart tevreden.
Zij hoorde haar dochter graag zeg
gen „Mamma' wilt u dit doen."
„Mamma, wilt u alstublieft dat
voor mij halen." „Mamma, leest u
mij voor?" „Zing eens wat, mamma."
Niemand anders, geen enkel levend
wezen, had ooit zoveel van haar ge
vraagd, zoveel hulp van haar ver
wacht. Andere mensen waren altijd
min of meer terughoudend en stijf te
gen haar geweest, daar zij het ook
tegen hen was; andere mensen lieten
merken dat ze haar zwakke punten
zagen en erdoor gehinderd werden:
Caroline liet een dergelijk kwetsend
inzicht of verwijtende gevoeligheid nu
zomin merken als toen zij een zuige
ling van drie maanden was.
Toch kon Caroline wel aanmerkin
gen maken. Al was zij blind voor de
lichamelijke gebreken die onverbeter
lijk waren, zij had haar ogen wijd
open voor de verworven eigenschap
pen, die vatbaar waren voor genezing.
Op sommige punten las zij haar moe
der de les op een onbevangen manier
en, in plaats van beledigd te zijn, gaf
het de moeder een gevoel van vreug
de wanneer zij ontdekte dat het meis
je haar de les durfde te lezen, dat
zij zich zo op haar gemak voelde met
haar.
„Mamma, ik heb besloten dat u die
oude japon niet meer mag dragen; hij
staat u niet, de rok is te nauw. U
moet iedere middag uw zwart-zijden
jurk aandoen; daarin ziet u er aar
dig uit; die past bij u, en u moet een
zwart-satijnen japon hebben voor de
zondag van echt satijn niet van
satinet of een andere namaak. En
mamma, denk eraan, als u de nieu
we japon hebt, moet u hem ook dra
gen." „Lieve kind, ik dacht dat die
zwarte zijden nog heel wat jaren als
mijn goeie japon kon dienen en ik wil
de verscheidene dingen voor jou ko
pen."
„Onzin, mamma: mijn oom geeft
mij geld om te kopen wat ik nodig
heb; u weet dat hij royaal genoeg is;
en ik heb er mijn zinnen op gezet u
in een zwart satijnen japon te zien.
Laat hem gauw maken en neem de
naaister, die ik u aanbeveel: laat mij
het patroon kiezen. U wilt zich altijd
als grootmoeder vermommen; u zoudt
iedereen ervan willen overtuigen dat
u oud en lelijk bent, en dat is he
lemaal niet zo! Integendeel, wanneer
u goed gekleed en opgewekt bent, ziet
u er echt heel knap uit. Uw glim
lach is zo lief, uw tanden zijn zo wit,
uw haar heeft nog zo'n mooie lichte
kleur. En dan spreekt u als een jon
ge vrouw met zulk een heldere, volle
stem en u zingt beter dan alle jonge
dames, die ik ooit gehoord heb. Waar
om draagt u hoeden en japonnen,
mamma, zoals niemand anders ze
draagt?"
„Vind je dat vervelend, Caroline?"
„Ja, natuurlijk: het hindert me
zelfs. De mensen zeggen,-.dat u gie
rig bent, en dat bent u toch niet, want
u geeft veel aan de armen en aan
kerkelijke verenigingen, ook al wor
den uw giften zo stilletjes en in het
geheim gegeven, dat maar enkele
mensen er van af weten behalve zij,
die ze gekregen hebben. Maar ik wil
uw kamenier zijn. Wanneer ik een
beetje sterker ben, ga ik aan het werk
en dan moet u zoet zijn, mamma, en
doen wat ik zeg".
En Caroline, die naast haar moeder
zat, schikte haar hoofddoekje en streek
haar haren weer glad.
„Mijn eigen mamma" ging zij toen
verder, alsof zij zichzelf genoegen wil
de doen met de gedachte aan hun ver
wantschap, „die mij toebehoort en aan
wie ik toebehoor! ik heb iets dat ik
echt kan liefhebben en ik behoef niet
bevreesd te zijn voor mijn liefde.
Mamma, wie heeft u die kleine bro
che gegeven? Mag ik hem even los-
spelden en hem bekijken?"
Mevrouw Pryor, die gewoonlijk te
rugschrok voor bemoeizieke vingers en
een te dichte nabijheid, liet het toe
zonder bezwaren te maken.
„Heeft papa u dit gegeven, mam
ma?"
„Mijn zuster heeft het mij gegeven
mijn enige zuster, Cary. Was je
tante Caroline maar in leven geble
ven zodat, ze haar nichtje had kun
nen zien!"
„Hebt u niets van papa? geen sie
raad, geen geschenk van hem?"
„Ik heb één ding".
„Waai; u veel waarde aan hecht?"
„Ja".
„Kostbaar en mooi?"
„Onschatbaar en dierbaar voor mij".
„Laat het mij eens zien, mamma.
Is het hier of op Fieldhead?"
(Wordt vervolgd
yyyVVVVVNAAfWVVVVVVWWWVVVWWWWVVWyWWWVV'fNVVWVVWVVWWVVVWWVVVVVAAfVVWWWWWWVWVWWt^^
Interessant experiment
in West Duitsland
SCHOOLTELEVISIE - uitzendingen
zijn reeds in vele landen waaronder
ook Nederland gemeengoed aan
het worden. In de Westduitse stad
Hannover is men nog een stap verder
gegaan. Daar verzorgen leerlingen
van bepaalde middelbare scholen zelf
t.v.-uitzendingen voor hun collega's op
andere hbs-en en lycea. De daartoe
uitverkoren klas bereidt bijvoorbeeld
een natuurkundeles voor. In samen
werking met de leraar of lerares wordt
eerst het onderwerp gekozen. Enkele
jongens en meisjes zorgen, met hulp
van de amanuensis, voor het verzame
len der benodigde instrumenten en
andere rekwisieten. Gezamenlijk
maakt de klas vervolgens het draai
boek. Vervolgens wordt ijverig ge
repeteerd, waarbij jongens en meisjes
eigenhandig de t.v.-cameras bedienen,
de belichting uitkienen en wat dies
meer zij. Klopt alles tot in de puntjes,
dan wordt er proefgedraaid voor een
beeldregisseur van de beroepstele
visie die de finishing touch aanbrengt.
Tenslotte gaat men dan, via een ge
sloten circuit, „de lucht in".
HET BEHOEFT geen betoog, dat de
ze televisielessen door en voor leerlin
gen door de jongelui met groot enthou
siasme gevolgd worden. Dat komt de
concentratie op de behandelde leerstof
ten goede. Zij vinden het zonder uitzon
dering een „machtig" experiment en
doen hun uiterste best om er iets goeds
van te maken. Hetzelfde geldt voor de
leerlingen die, in andere scholen, deze
tv-lessen krijgen „opgediend", want
door heel goed op te letten kunnen zij
wellicht 't voorrecht verdienen, een vol
gende keer ook een uitzending te mo
gen verzorgen. Bovendien worden de
kijkers uitgenodigd, over de technische
kwaliteit van de uitzendingen een cri-
tisch opstel te maken en ook dat is een
kolfje naar hun hand.
Het Hannoverse experiment heeft in
brede kring de aandacht getrokken. Tot
nu toe hebben 1200 onderwijskrach
ten uit binnen- en buitenland zich voor
een bezoek aan de schoolstudio's opge
geven. Enkele groepen pedagogen heb
ben reeds een uitzending en de voor
bereidingen daartoe bijgewoond.
Daarbij bleek dat zij over het alge
meen meer moeite hadden om zich ver
trouwd te maken met de technische
problemen dan de jeugd zelf. Vele leer
lingen bleken namelijk al vrij nauwkeu
rig op de hoogte te zijn van wat er al
lemaal bij het nieuwe medium komt
kijken; de leerkrachten daarentegen
zijn in overgrote mate volslagen vreem
delingen in het televisie-Jeruzalem.
OOK DE DUITSE radio- en televisie
maatschappijen hebben grote belang
stelling voor de proefnemingen in Han
nover. Zij hopen dat op deze wijze de
basis wordt gelegd voor een meer al
gemene interesse onder de jongelui voor
Een der eerste school-tot-school-uit-
zendingen. Leerlingen bedienen de
camera's, de rest van de klas „figu
reert" als forum. Vragen en ant
woorden over de behandelde leerstof
zijn nauwkeurig voorbereid, maar
improvisatie is toegestaan.
de technische kant van de televisie:
„Tot nog toe dromen de meeste jon
gens en meisjes slechts van een carriè
re als sterren voor de camera's. Maar
ook achter de camera's zijn ervaren
en geestdriftige krachten nodig: beeld
en geluidsregisseurs, technici, belich
tingsexperts en wat dies meer zij. Wie
weet hoeveel sluimerend talent er via
deze schooltelevisie-nieuwe-stijl ontdekt
zal worden.
„DE TOENEMING van venerische
infecties is niet afdoende te bestrijden
tenzij de promiscuïteit (ongeregelde ver
menging der seksen) vermindert. Deze
bedreigt ook op andere wijzen de volks
gezondheid en het maatschappelijk be
stel. Het behoort tot de verantwoorde
lijkheid van de medici te zorgen dat een
zinvolle seksuele moraal gemeengoed
wordt".
Aldus de conclusie van een artikel van
de arts A. P. Roodvoets, internist te
Utrecht, dat in het jongste nummer van
Medisch Contact is verschenen. Een door
de geneeskundig hoofdinspecteur van de
volksgezondheid ingestelde enquête heeft
het vermoeden bevestigd dat er ook in ons
land sprake is van een stijging van het
aantal nieuwe gevallen van geslachtsziek
ten. Na de tweede wereldoorlog daalde de
frequentie in de jaren 1950 in vele landen
tot een niet eerder bereikt laagtepunt. In
brede kring meende men dat met de anti
biotica een beslissende overwinning op
deze ziekten kon worden behaald, maar
sedert 1957 trad weer een aanmerkelijke
stijging op, aldus de heer Roodvoets. Het
meest verontrustend is volgens hem wel
dat de stijging het sterkst is bij de jeug
dige leeftijdsgroepen.
EEN DER OORZAKEN van deze nieuwe
epidemie van geslachtsziekten, ondanks de
betere therapeutische mogelijkheden, is
naar zijn mening de onverschilligheid der
patiënten, waardoor de behandeling vaak
voortijdig wordt afgebroken. De sociale
werksters van de adviesbureaus voor ge-
slachtsziekten-bestrijdin^ kunnen hier
naar zijn mening beslissend werk doen
door de patiënten te bewegen, zich volle
dig te laten behandelen. Medische maatre
gelen zijn voorts zeer noodzakelijk. De
bovengenoemde bureaus moeten volgens
COP. MARIEN TOONDER
60. „Geef hier, die gouden beker!" gilde broer Ed.
„Die is van ons, want wij hebben gewonnen!" „Welnee,
antwoordde meneer Dick. „Ik was het eerst hier be
neden!" Maar nu mengde de secretaris van de ballon-
nistenvereniging zich in de twist. „U bent de overwin
naar niet," sprak hij tot meneer Dick. „Weliswaar
kwam u het eerst aan, doch ik heb persoonlijk gezien
dat u aan de mand van uw tegenstander hing en dat is
reglementair verboden". „Ja hè?" riep broer Ted ver
heugd. „Dat heb ik ook al gezegd. Artikel 5 sub b, daar
draait het om." Maar meneer Dick schudde lachend het
hoofd. „Ik hing niet aan jullie ballon," zei hij, „ik
„Wel waar!" riepen Ted en Ed. „De secretaris heeft
het zelf gezien!" „Stil nu even," hernam de ballonnist.
«Laat me even uitpraten alsjeblieftHij wendde zich
tot de secretaris en vervolgde: „U hebt alles zelf ge
zien, dus zult u ook opgemerkt hebben, dat de ankers
van mijn ballon en die van mijn tegenstanders in el
kaar waren gehaakt. Onze ballonnen waren dus aan
elkaar verankerd en er is geen reglement, dat dat
verbiedt. Trouwens, al was het verboden, dan was het
nog de vraag, of zij aan mij verankerd waren, of ik aan
hen!" „Hm tja dat verandert de zaak," gaf de
secretaris toe, terwijl hij in het reglementenboek begon
te bladeren. „Op zo'n ingewikkelde toestand is bij het
vaststellen der reglementen niet gerekend!" „Wat?"
riep broer Ed, „wordt hij dan niet gediskwalificeerd?
Hij gaf zijn broer een por en vervolgde woest: „Sufferd!
Dat is jouw schuld! Jij en je reglementenboek!"
dokter Roodvoets worden versterkt. Maar
het is, zo meent hij, onvoldoende de op
lossing van het probleem aan de specialis
ten over te laten. Dit probleem komt op
verschillende wijzer binnen het bereik van
de medicus. Ten eerste als diagnostisch
probleem. Voorts heeft de medicus grote
invloed op zijn patiënten en op de wijze
waarop seksuele voorlichting wordt gege
ven. Deze moet niet tot het biologische be
perkt blijven, maar een totaalbeeld van de
emotionele en maatschappelijke kanten
het huwelijk geven.
HET BELANGRIJKSTE is het voorbeeld
van het gezinsleven thuis, aldus de heer
Roodvoets. Deze voert verder aan dat de
medische stand niet onverschillig mag
staan tegenover de invloed van de massa
media met betrekking tot de normen der
zedelijkheid. Deze invloed zal grondig
moeten worden bestudeerd. Tenslotte ont
komt men er volgens de schrijver
niet aan dat onze samenleving „weinig
minder dan een geestelijke revolutie nodig
heeft, die opnieuw zin en inhoud zal geven
aan de zedelijke normen. „Als het leven
,geen zin' heeft doet het er zijns inziens
weinig toe of men leeft als een beest".
Advertentie
Er moet op de regering en verantwoor
delijke maatschappelijke groepen als de
kerken, het onderwijs en degenen die de
publiciteitsmedia in handen hebben, een
beroep worden gedaan de bedreiging, die
de toenemende promiscuïteit betekent,
onder ogen te zien en een doeltreffende
actie te ondernemen, aldus dokter Rood
voets.
PARIJS (AP) De Franse vereniging
van fotojournalisten heeft zich er over be
klaagd, dat bij de opnamen voor een film
met Sophia Loren Franse persfotografen
worden geweerd maar Italiaanse niet.
Hubert Henrotte, president van het
Parijse bureau, deelt in een communiqué
mee, dat de Franse fotografen bij de op
namen te Parijs en Nice zijn geweerd op
verzoek van de actrice zelf. Hij zei dat
de vereniging hoopt dat van verdere
achterstelling van de Franse fotografen zal
worden afgezien „om de onaangename ge
volgen te voorkomen, welke deze houding
zou kunnen hebben."
fHdozIeèfJO! R artRtijOfn 'ai/tl
STUTTGART (DaD).
Huilen lucht op. Tranen
kunnen verdriet verzach
ten, maar ook een over
groot geluksgevoel af
zwakken tot rustige
vreugde. Maar tranen
hebben ook, zoals artsen
de laatste tijd konden
constateren, wezenlijke
invloed op de snelle ge
nezing van een mens.
Huilen is dus niet alleen
een uiting van een inner
lijke gevoelsreactie, zo
als men tot nu toe veelal
dacht. Nauwkeuriger on
derzoekingen hebben
uitgewezen, dat tranen
niet alleen een geeste
lijke ontspanning veroor
zaken, maar dat met de
vloeistof ook een tot nu
toe nog niet geheel ont
raadselde gifstof uit het
lichaam wordt afgeschei
den. Ja, het zou wel eens
kunnen zijn, dat huilen
gezonder is dan lachen.
DE MENS is het enige
levende wezen op aarde,
dat echte tranen kan hui
len. Dikwijls heeft men
beweerd, dat ook honden
kunnen huilen ,maar dat
is niet waar. Zelfs de be
roemde „krokodillentra
nen" worden alleen door
mensen gehuild. Door de
publicaties van Ameri
kaanse geleerden gesti
muleerd, heeft een be
kende psychotherapeut uit
Stuttgart zich intensief
met de tranen bezigge
houden. Wat hij en zijn
Amerikaanse collega's
ontdekten, stelt het „ge-
voelsventiel" traan in een
geheel nieuw daglicht. In
de reeks van diagnostische
hulpmiddelen krijgt het
zelfs een niet onbelang
rijke plaats.
WAT IS een traan ei
genlijk? De encyclopedie
zegt: Een door de traan
klieren afgescheiden
vloeistof, een zwak alka
lische keukenzoutoplos
sing. Dat klopt, maar het
is niet geheel volledig. De
„tranenonderzoekers"
hebben vastgesteld, .dat
de vloeistof behalve wa
ter en zout ook suiker,
proteïne en een antisep
tisch enzym, dat infec
ties bestrijdt, bevat. De
samenstelling van de tra
nen is bij de afzonderlijke
mensen verschillend.
„Normale" tranen b.v.
hebben een andere chemi
sche samenstelling dan
tranen, die bij het
schoonmaken van uien of
tengevolge van rook en
uitlaatgassen ontstaan.
Overigens huilen vrou
wen andere tranen dan
mannen. Ook daar is de
chemische samenstelling
niet dezelfde.
OVER HET ontstaan
van de gifstof, die de
tranen uit het lichaam
afvoeren, zijn nog geen
bijzonderheden bekend.
Toch staat het wel vast
dat deze door bijzondere
gemoedsaandoeningen in
overgrote en derhalve
schadelijke mate geprodu
ceerd wordt. In het bij
zonder bij vrouwen is een
overproduktie van deze
stof te constateren. Het
gif werkt op de traanze-
nuw, de in de traanklie
ren ontstane tranen stro
men weg en voeren het
gif mee. Voor de eerste
keer rees er een bepaalde
verdenking, toen men bij
personen, die geelzucht
hadden (ook geelzucht kan
door gemoedsaandoenin
gen ontstaan) gele tranen
waarnam. Dat doet de ge
dachte rijzen, dat men
door het onderzoek van
de chemische samenstel
ling van de tranen bij
vele mensen kan conclu
deren welke kwaal zij
hebben.
Nog staat het „tranen-
onderzoek" te zeer in zijn
kinderschoenen om de
pas opgedane kennis in
de praktijk te kunnen ge
bruiken. Maar de psycho
therapeut uit Stuttgart is
ervan overtuigd, dat de
doktoren binnen afzien
bare tijd door middel van
de tranenanalyse een
vroegtijdige diagnose van
vele ziekten zullen kun
nen stellen. (DAD).
rrtoil
DAT HET GOUDEN DOOSJE MET
HET BEROEMDE PARELSNOER ONTVREEMD
IS. EENIEDER DIE AANW'JZIN&EN GEEFT
OMTRENT DE MOGEL'JKE DADERS ZAL
WORDEN BELOOND.
TIE JEN TSJIÈ
DISTRICTSBESTUURDER
NU LAAT JE DE KLERKEN DEZE PROCLAMATIE
DADELIJK EEN PAAR DOZ'JN KEER UITSCHRIJVEN
EN AANPLAKKEN OP DE POORTEN EN MUREN
VAN ALLE GEMEENTE-INSTELLINGEN.
SCHRIJF MAAR 0P.T5JIA0 TAI
HET GERECHT MAAKT BEKEND,DAT
EEN ROUTINECONTROLE INDE GEMEEN
TESCHATKAMER HEEFT AAN
GETOOND
