Roemers bij
NVV weg
Nederlander Sijes legt vuur na
aan schenen van Rajakowitsj
Sluitend betoog toont de
schuld van verdachte aan
Ds. Toornvliet onder opzicht
van provinciale deputaten
Zorgt u goed
voor uw gezicht?
HET WEER
„Aphaia" in
Vlaardingen
Nog 7 jaar tijd voor
bestraffing van
oorlogsmisdadigers
Tsjechische stukken
over nazi-misdaden
Jisper brandweer
blijft aan
Ulbricht in Cairo
aangekomen
Duits onderzoek
naar verleden
van SS'er Harster
Het woord is aan
Vijftien bejaarden
in Brussel omgekomen
pagina J
Blödsinn
IJmuider Harmonie
naar Nice
pagina 4
Stan Laurel overleden
pagina 8
bejaarden
In de krant van heden:
Sport 13
Minister Scholten:
Man bij brand omgekomen
zie verder pagina 5
NU IS DIEPVRIES
VOOR U BETAALBAAR
Doordrijver
Spinazie,
doos van 450 gr.
78 nu g*A
Gratis bij aankoop
van 1 pak andijvie
700 gr. a 95 of 1 pak
boerenkool 750 gr.
a 95 een leuk
Groko-speldje
diepvries!
betaalbare
U nfahig
NAPPA- EN SUÈDE JASJES
5 jaar
Kennemer Automatiek
Meer wind
M. KOELEMIJ
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden,
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat 9-11 u.
Tel. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Tel. redactie 5389, na kantooruren 02560-6484.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Tel. 15295.
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJM UIDEN. SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Directeur: Mr. H. C. van der Mije
Adjunct Hoofdredacteur E. Koning Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem
Hoofdredacteur: Simon Koster
Pope:
Een beetje leren is gevaarlijker dan
niets leren.
De voorzitter van het JNVv drs.
D. Roemers zal op medisch advies in de
tweede helft van het volgend jaar zijn
functie neerleggen. Dit is vanmorgen
op een persconferentie in Amsterdam
meegedeeld. De heer Roemers is vijftig
jaar oud en bekleedde het voorzitter
schap sinds september 1959.
De heer Roemers ontkende, dat er be
paalde ontwikkelingen in het N.V.V. gaan
de zouden zijn, die hem tot het terugtrek
ken hebben doen besluiten. „Ik moet het
gewoon kalmer aan gaan doen. Het zou
voor het N.V.V. noch voor mijzelf verstan
dig zijn aan te blijven. Ik heb maandag
j.l. in de vergadering van het vakbonds-
bestuür mijn besluit meegedeeld. Ik heb
het juist nu reeds gedaan omdat er veel
beraad en overleg nodig zal zijn om een
opvolger te vinden. Onze tweede voorzitter
Kloos, die destijds zijn functie met enige
aarzeling heeft aanvaard, heeft helaas geen
ambities om de dagelijkse leiding op zich
te nemen".
De heer Roemers hoopt zijn functie als
Tweede-Kamerlid te kunnen blijven vervul
len. „Plannen voor de toekomst heb ik
hebben geweten, dat er groepen joden naar
het oosten werden getransporteerd, van
wie tien percent „unfahig" was. dus niet
in staat om te werken. Hieruit blijkt, dat
de gedeporteerden niet naar werkkampen
werden gestuurd, maar regelrecht hun
dood tegemoet gingen. Er bestaat zelfs
een notitie van Rajakowitsj, waarin deze
de vraag stelt, hoe een bepaalde buiten
staander de „juiste betekenis" van het
woord „aussiedein" kon weten, die alleen
ingewijden dus ook Rajakowitsj be
kend kon zijn.
rol en de schuld van Rajakowitsj nu veel
beter tot uitdrukking kwamen. In de
eerste plaats toonde de heer Sijes aan,
dat de verdachte moet hebben geweten,
wat er met de gedeporteerde joden ge
beurde. Reeds in augustus en september
1941 gaf men in Nederland aan het con
centratiekamp Mauthausen de bijnaam
„moordhausen". Zelfs Rauter heeft in die
tijd verklaard, dat een normaal mens het
ten hoogste een half jaar in de steengroe
ven daar zou kunnen uithouden.
(Van onze correspondent)
WENEN Erich Rajakowitsj zat giste
ren bleek in de verdachtenbank van het
Landesgericht in Wenen. Zijn verdediger,
dr. Böck werd steeds nerveuzer. Tijdens
een felle woordenstrijd met de aanklager
moest dr. Böck door de zo tolerante pre
sident dr. Strobl zelfs tot de orde wor
den geroepen.
Die spanning was het gevolg van het op
treden van de Nederlandse getuige B. A.
Sijes, die er met een goed sluitend betoog
voor zorgde, dat de voormalige medewer
ker van Eichmann eindelijk het vuur na
aan de schenen werd gelegd.
Toen hem na het begin van het proces
bleek, dat de president, dr. Strobl, de
touwtjes in de zaak tegen Rajakowitsj niet
stevig genoeg in handen hield en dat de
goedwillende, maar nog onervaren aankla
ger, dr. Kovacs, het beschikbare docu
mentenmateriaal niet voldoende wist uit te
buiten, had de heer Sijes wetenschap
pelijk medewerker van het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie in Amsterdam
het verzoek ingediend als getuige te
mogen optreden. Bijna vijf uren achtereen
is onze landgenoot gisteren aan het woord
geweest.
Voor een groot gedeelte gebruikte hij
hetzelfde, reeds bekende materiaal, maar
hij wist het zo goed te belichten, dat de
Het betoog van de heer Sijes was zake
lijk, wetenschappelijk verantwoord en slui-
terd. Rajakowitsj verdediger, dr, Böck,
werd opvallend nerveus onder de ophoping
van argumenten. Gewikkeld in een vinnige
woordenstrijd met de aanklager en de ge
tuige, schreeuwde hij: „das ist doch ein
Blödsinn" (dat is idioot). Dat was zelfs pre
sident Strobl te veel en onder gejoel van
de publieke tribune bood dr. Böck nederig
zijn excuses aan.
De heer B. A. Sijes, plaatsvervangend
directeur van het Nederlands Rijks
instituut voor Oorlogsdocumentatie,
heeft in Wenen in het proces-Raja-
kovitsj getuigd. Zijn wetenschappelijk
objectief betoog maakte zeer diepe
indruk. De feiten die hij naar voren
bracht bewezen onomstotelijk dat
Rajakovitsj in Nederland bij de de
portatie van joden niet zo'n onbe
langrijke rol heeft gespeeld als hij
nu wil doen voorkomen. (Telefoto).
De heer Sijes bewees daarna aan de
hand van documenten, dat er naast het
„Sonderreferat für Juden" in ons land
geen aparte afdeling heeft bestaan, zoals
Rajakowitsj beweert. Toen de verdachte
in 1941 naar Nederland kwam, kan hij on
mogelijk geloofd hebben, dat gedeporteer
de joden naar Madagascar zouden worden
gebracht, want reeds in 1940 had zowel
Heydrich als Eichmann dit plan laten val
len. De „eindoplossing" van het joden
vraagstuk moest daarna binnen Europa en
niet meer overzee worden gezocht.
Rajakowitsj had zich „juridisch advi
seur" genoemd, maar zijn naam komt
niet voor op de lijst van juristen die bij
het Sonderreferat für Juden werkten. Hij
had een geheel andere taak, namelijk het
onteigenen en beheren van joodse eigen
dommen in het kader van de Eichmann-
afdeling. Er is een brief van de Dresdener
Bank aan Rajakowitsj, waarin hem raad
werd gevraagd over het beheer van uitge
breide bossen en andere eigendommen van
Nederlandse joden.
W eerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland2, 6, 7
Beeldverhalen 2, 9
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3
Langs sluizen en havens4
Topsy 4
Uit stad en omgeving 4, 5
In de Vishal en op zee5
Pruikentijd in Amsterdam6
Mode 6
Radio en t.v8
Kunst 8
Feuilleton 9
Ferdinand 10
Economisch nieuws11
Scheepsberichten 11
Beurs H
Luidsprekers 4
Dit nummer bestaat uit
veertien pagina's
PRAAG (AP) In Tsjechoslowakije is
bekendgemaakt, dat pas ontdekte nazi
documenten, die een licht werpen op de
moorden op verzetsstrijders in West-Eu
ropa, overhandigd zullen worden aan de
regeringen van Frankrijk, België en Ne
derland.
De Tsjechische minister van Justitie,
Alois Neuman, deelde tijdens een pers
conferentie mee, dat de documenten deel
uitmaken van dikke dossiers en oorlogs
dagboeken waarin de nazi wreedheden in
bezette landen onthuld worden. Zij werden
kort geleden ontdekt in meren en holen in
Tsjechoslowakije, waar zij achtergelaten
werden door de terugtrekkende Duitse
strijdkrachten.
Neuman zei, dat tot de overdracht van
de documenten aan het Westen en de
publikatie van dossiers die gaan over
massamoorden op Joden in Oost-Europa
door zijn regering besloten was om de
druk op West-Duitsland te vergroten en te
trachten te voorkomen dat in mei van dit
jaar de Westduitse verjaringswet op oor
logsmisdaden afloopt.
Onder de documenten die aan de Neder
landse regering overhandigd zullen wor
den bevinden zich niet alleen de namen
van de slachtoffers, maar ook van de
nazirechters en leden van de SS comman
do's die betrokken waren bij represailles
tegen Nederlandse verzetsstrijders.
Neuman liet een fotokopie zien van een
document genaamd „executie te velde",
waarmee de zaak besloten werd tegen
dertien Nederlanders. Verder van een
zaak tegen 22 Nederlanders die doodge
schoten werden. Onder hen bevonden zich
studenten en hun leider.
De sleepboot „Stentor" van Wijsmuller
heeft vanmorgen de Duitse kustvaarder
„Aphaia", die gisteren op de Noordzee in
brand was geraakt, naar Vlaardingen ge
sleept. Gisteravond waren de „Titan" en
„Hector" met het van achteren uitgebrande
Duitse schip in IJmuiden aangekomen,
waar men het bluswater uit het schip
pompte.
De Velsense hulpverleningsdienst deed
toen een ontstellende ontdekking: in de
machinekamer vond men het stoffelijk
overschot van de 22-jarige smeerder
Klaus Kressing uit Berlijn, die werd ver
mist.
De minister van Justitie, mr .Scholten,
heeft in antwoord op vragen van het
Tweede-Kamerlid mevr. Slinger-Dekker
(P.v.d.A.) meegedeeld, dat de termijn van
verjaring van de strafvordering wegens
oorlogsmisdrijven en misdrijven tegen de
mensheid in het algemeen 24 jaar be
draagt als het feiten zijn waarop de dood
straf als maximum is gesteld. Deze ter
mijn begint op 26 juli 1947.
Advertentie
Ten aanzien van andere zware misdrij
ven met de doodstraf als maximumstraf,
bedoeld in het Besluit Buitengewoon Straf
recht van 1943, begint dit volgens de mi
nister op de datum waarop het besluit in
werking is getreden, 4 september 1944.
Mevrouw Singer-Dekker had ook ge
vraagd wat de verjaringstermijn is voor
hen die reeds veroordeeld zijn maar voor
wie de straf niet of niet geheel kon wor
den voltrokken.
De minister antwoordt hierop dat de ter
mijn van verjaring van het recht tot ten
uitvoerlegging van een straf een-derde
langer is dan de termijn v«m verjaring
van het Besluit Buitengewoon Strafrecht.
Een opgelegde doodstraf, die niet binnen
vijf jaar nadat de veroordeling onherroe
pelijk is geworden, is uitgevoerd, wordt
van rechtswege door levenslange gevange
nisstraf vervangen.
Het recht tot uitvoering van een levens
lange gevangenisstraf verjaart niet, om
dat de verjaringstermijn in geen geval
korter is dan de duur van de opgelegde
straf.
Minister Scholten heeft voorts in ant
woord op vragen van de V.V.D.-Tweede-
Kamerleden mr. Berkhouwer en mevrouw
Stoffels-Van Haaften gezegd dat nu er nog
zeven jaar (1947 plus 24 jaar) resten om
de strafvervolging tegen tot dusver niet
geïdentificeerde oorlogsmisdadigers te be
ginnen. Het komt de minister niét urgent
voor thans reeds 'n wetswijziging tér voor
koming van verjaring te overwegen.
Dachau-comité
Het Nederlandse Dachau-Comité heeft
er bij de Bondsraad van de Duitse Bonds
republiek met klem op aangedrongen de
verjaringstermijn voor het vervolgen van
oorlogsmisdadigers te verlengen.
Het comité heeft dit gevraagd in een
resolutie, die is verzonden aan de voor-
ztiter van de Bonsdag, de voorzitter van
de Bondsraad en de fractievoorzitters van
C.D.U., F.D.P. en S.P.D.
Het werd duidelijk dat Eichmann, die
geen hoge graad van ontwikkeling had, Ra
jakowitsj gebruikte voor veel moeilijke
gevallen. Ook tonen de documenten aan,
dat de topfunctionarissen van het bureau
precies wisten wat „eindoplossing van het
jodenprobleem" betekende: deportatie
naar concentratiekampen in het oosten.
De geldmiddelen hiervoor werden beheerd
door de afdeling waarop Rajakowitsj
werkzaam was. Aan het hoofd hiervan
stond Zöpf en de verdachte was diens
plaatsvervanger.
De heer Sijes noemde het geval van de
Nederlandse professor Laqueur, die zeven
tien percent van de aandelen van het Or-
ganonconcern in zijn bezit had. Hij was
bereid deze waardevolle papieren aan de
Duitsers te verkopen op voorwaarde dat
hij en zijn familie zouden kunnen emigre
ren. Alle Duitse instanties in ons land
waren hiervoor te vinden, alleen Rajako
witsj verzette zich ertegen: hij was in de
ze kringen de doordrijver. Met uitzonde
ring van professor Laqueur zelf, is de ge
hele familie in concentratiekampen omge
komen.
verder nog niet gemaakt. Ik wil voorlopig
wat gaan studeren en wat recreëren. In
de afgelopen acht jaar is er van ontspan
ning niet veel gekomen".
ter verzorging aan te bieden. Deze dien
sten zouden dan de daaropvolgende zon
dag om elf uur wórden uitgezónden. Bo
vendien zou ds. Toornvliet zés bijzondere
diensten gaan verzorgen op feestdagen,
onder meer een kerstnachtdienst.
De ochtenddiensten en middagdiensten
zouden worden verzorgd door de plaatse
lijke predikant en rechtstreeks worden
uitgezonden.
Over het blad „Kerk zonder grenzen",
de medewerking aan de prekenserie en een
nadere regeling van de financiële zaken
zou nog nader met ds. Toornvliet worden
gesproken.
De classis Haarlem van de gereformeer
de kerken heeft de provinciale synode, die
op 16 maart bijeenkomt, voorgesteld de
Bloemendaalse radiopredikant ds. G.
Toornvliet onder het opzicht te stellen van
de deputaten voor evangelisatie van de
provinciale synode Noord-Holland van de
gereformeerde kerken.
Naar wij vernemen ligt het in de be
doeling ds. Toornvliet 52 avonddiensten in
de gereformeerde kerk te Bloemendaal
der! - Tel. (01696) 31 51 g
Groko n.v. diepvries - Zunderf
Er bestond voor het beheer van het jood
se vermogen bovendien nog een apart cu
ratorium. waarvan Rajakowitsj ook lid
was. De heer Sijes toonde verder aan, dat
de speciale afdeling voor joden toen Raja
kowitsj daar werkzaam was, tot taak
kreeg: „de bestrijding van het jodendom,
met als afsluiting de eindoplossing." Hier
voor werden uitgebreide richtlijnen opge
steld.
Rajakowitsj heeft meegewerkt aan de
uitvoering van deze plannen. Hij moet ook
Uw gezichtshuid heeft in ons Nederlandse
klimaat veel te verduren. Daarom is een
goede huidverzorging juist hier zo belang
rijk. Onmisbaar voor het reinigen is hier
bij Scherk Gezichtslotion! Wees zuinig op
uw uiterlijk, begin morgen met Scherk!
In flacons v.a. 2,95.
Gebruik ook Scherk crèmes (tubes f3
en 3,85en Scherk Gezichtsmelk (flacon
f 4,95).
Het conflict over de brandweer in Jisp
nadert een gelukkig einde. Nadat wethou
der Muijs had verklaard dat hij niet da
bedoeling had gehad critiek uit te oefenen
op de Jisper brandweer en dat men zijn
woorden dan maar als niet gesproken
moest beschouwen, trok brandweercom
mandant E. Zoutman zijn ontslagaanvra
ge in. Men verwacht dat de vijftien brand
weerlieden. die hun commandant waren
gevolgd, nu ook aan zullen blijven.
BEIROET (AP) De Oostduitse leider
Walter Ulbricht is vanmiddag in Cairo
aangekomen voor een bezoek van 'n week
aan Egypte. Hoewel he4 geen officieel be
zoek betreft, wordt Ulbricht ontvangen met
alle eer die een staatshoofd toekomt.
Het bezoek van Ulbricht is aanleiding
tot grote spanning tussen West-Duitsland'
en Egypte.
Een luchtopname van de Duitse kust
vaarder „Aphaia", die gisteren op de
Noordzee in brand is geraakt, tijdens
de blussing door de zeeslepers „Hec
tor" en „Titan".
BONN Sinds geruime tijd is een ge
rechtelijk onderzoek aan de gang tegen de
vroegere SS-Gruppenführer en Befehls-
haber van de Sicherheitsdienst in Neder
land, dr. Wilhelm Harster.
Het onderzoek wordt geleid door de
Oberstaatsanwalt Weiss van het gerechts
hof in München. Harster woont in 't dorp
je Weilheim in de buurt van Münster. Hij
moet zich iedere week bij de politie mel
den. Binnen enige weken zal door de Ober
staatsanwalt worden beslist of tegen dr.
Harster een proces zal worden aange
spannen.
Harster was de vroegere superieur van
de nu in Wenen terechtstaande medewer
ker van Eichmann, Rajakowitsj. Hij wordt
er door de gerechtelijke instanties in
München van verdacht zich in de periode
van 1940 tot 1943 in Nederland bezig te
hebben gehouden met de deportatie van
ongeveer 10.000 joden.
Harster werd in juli 1940 als Befehls-
haber van de Sicherheitspolizei in Neder
land gedetacheerd. Hij had toen de rang
van SS-Standarteführer. Toen hij in augus
tus 1943 ons land verliet, was hij opge
klommen tot SS-Brigadeführer, een gene-
raalsrang.
Als hoofd van de in Den Haag opereren
de Sicherheitsdienst zwaaide Harster de
scepter over de diverse tot de SD behoren
de instellingen die zich met de maatrege
len tegen de joden bezig hielden. Hij was
verantwoordelijk voor het politionele op
treden in de jodenvervolging in ons land.
Harster heeft na de oorlog voor een
Nederlands Bijzonder gerechtshof terecht
gestaan. Hij werd tot twaalf jaar gevange
nisstraf veroordeeld. In 1955 werd hij ver
vroegd op vrije yoeten gesteld.
Advertentie
UITSLUITEND DE BETERE SOORTEN
Let op het juiste adres
Alléén KENNEMERLAAN 166
hoek Napierstraat - Telefoon 4420
(47 jaar Rijksleverancier)
FEESTAANBIEDING
voor woensdag en donderdag
Verwachting tot morgenavond:
In de komende naeht in het
binnenland op de meeste plaat
sen lichte vorst en hier en daar
mist. Morgen overdag verander
lijke bewolking met kans op
enige neerslag. Zwakke tot ma
tige, aan de kust af en toe vrij
krachtige wind, draaiend naar
richtingen tussen west en noord.
Dezelfde middagtemperaturen
als vandaag of iets hogere.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
in roomboter gebakken
van 2.25 NU
KENNEMER AUTOMATIEK
VELSERDUINWEG 19
hoek Lange Nieuwstraat - Telef. 8402
DA,"7! KAPSALON
Lange Nieuwstraat 471.
