HET WEER
t t ji r* - j.
wgblad "«O» velsen.iim.iden, santpoort, driehuis, beverwijk en omgeving
hedenmorgen op
Overeenstemming
over TV-beleid
niet mogelijk
HOTDOGS
V.V.D. pleit voor nieuwe
verkiezingen
Fataal bestel
Commentaar van fractieleiders
Dr. Vondeling: Wellicht niet alleen
TV- en radiobeleid in het geding
Café in IJmuiden
uitgebrand
Kosygin in Leipzig
sfeè'MORRIS"éefore you êuy!
DEKKERS' Automatiek
CHRISTIAANSE
1
50e JAARGANG NUMMER 98
ZATERDAG 27 FEBRUARI 1965
UITDEUKEN - REPAREREN
DAMES- EN HERENREGENJASSEN
Koude nacht
per stuk 50 ct
COIFFURES
DE VRIES
N.V. CARROSSERIEFABRIEK
Het woord is aan
Nieuws over de
kabinetscrisis
pagina 2 en
Sport krijgt straks
ruimte in Zeewijk
pagina 5
Velsens begroting
sluit met 10 mille
pagina 6
Andere factoren
In de krant van heden:
Fundamenteel
Kenyatta wijt Kongolese
moeilijkheden aan
buitenlandse interventie
Merkwaardig
BARtËüÖrIsST?" HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596
Verwachting tot morgenavond:
Opklaringen, maar ook nog
enkele verspreid voorkomen
de sneeuwbuien. Overwegend
zwakke wind, aanvankelijk nog
noordwestelijk, later uit uiteen
lopende richtingen. In de komen
de nacht lichte, plaatselijk in het
binnenland matige vorpt. Mor
gen overdag temperaturen en
kele graden boven nul.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
W eerrapporten 1,2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het Binnenland 2,3
Beeldverhalen 2, 25
Op de Praatstoel3
Buitenlands Nieuws 3,9
In de Vishal en op Zee 4
Uit Stad en Omgeving4, 5,7
Kerkdiensten 5
Topsy 6
Luidsprekers 6
Schrijvende Lezers 7
Economisch Nieuws 11
Effecten en Geldmarkt11
Scheepsberichten 11
Beurs11
Sport 9, 13
Erbij 15—22
Ferdinand 20
Radio en t.v23
Kunst 23
Feuilleton25
Dit nummer bestaat uit
achtentwintig pagina's
waarin opgenomen „Erbif'
een nieuwe traktatie van
Lange Nieuwstraat 497 - Tel. 7302
Adviezen omtrent
haar- en huidbehandeling
Oépositaire LANCÖME artikelen
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. I I yYj 1 T 1 X |T gg Verschijnt dagelijks beh. op zon-en feestdagen.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat. 9-11 u. I III II fl Li Vf- V_l^ Vj^ il IL Abonnement per week 75 cent, per kwartaal
Tel. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
9,75, franco per post 11,—. Losse
Hoofdredacteur: Simon Koster Adjunct Hoofdredacteur E. Koning Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directeur: Mr. H. C. van der Mije
KABINET-MARIJNEN IS GEVALLEN
Augustinus:
Ik geloof eerst, en dan probeer ik te
begrijpen.
De minister-president mr. V. G. M. Marijnen is vanmorgen
om half elf op paleis Soestdijk aangekomen om het ontslag
van de regering aan de koningin aan te bieden. De kabinets
crisis trad in, toen gisteravond in een kabinetsvergadering
in de Trèveszaal duidelijk werd, dat er geen overeenstem
ming kon worden bereikt over het radio- en televisiebestel.
De minister-president legde na de vergadering de volgende
verklaring af: „Besprekingen over de radio- en televisie
vraagstukken in het kabinet hebben niet tot overeenstem
ming geleid. Hare majesteit zal mij morgen in de loop van
de ochtend ontvangen en u zult het kunnen begrijpen, dat
ik u, juist met het oog op dit laatste verder geen mede
delingen kan doen."
De kabinetsvergadering was om tien voor half negen
begonnen. De staatssecretarissen kwamen om kwart voor
negen in de vergadering. Om kwart voor tien werd het
kabinetsberaad beëindigd.
De kabinetscrisis hing gistermiddag
reeds in de lucht, toen bleek dat na een
middagvergadering van een uur de minis-
nisters groepsgewijs de Trèveszaal verlie
ten om overleg te gaan plegen met de
Zaken) zijn verzet tegen het compromis
tot het einde toe heeft volgehouden is de
vraag, gezien de vrij grote sympathie die
de K.V.P. de laatste tijd voor „Hilversum"
heeft getoond.
Politiek Den Haag verkeert volkomen in
het onzekere over de vraag wat er nu moet
gebeuren. Zoals gebruikelijk is zal koningin
Juliana ook nu weer haar vaste adviseurs
ontvangen: de vice-president van de Raad
van State, de voorzitters van de Eerste en
van de Tweede Kamer en de fractievoor
zitters van de tien partijen in de Tweede
Kamer
Nu echter een duidelijke parlementaire
uitspraak ontbreekt is het niet zeker wat
er daarna moet gebeuren. Opening van za
ken door de minister-president omtrent de
details van l(et onoplosbare meningsver
schil zal hiervoor vrij onvermijdelijk zijn.
Theoretisch zijn er een aantal 'mogelijkhe
den: er wordt na enige tijd een (in)for-
mateur aangewezen, met de opdracht een
nieuw kabinet te vormen, er worden eerst
nieuwe verkiezingen uitgeschreven, of het
ontslag van het kabinet wordt geweigerd.
Deze laatste mogelijkheid zal de Tweede
Kamer gelegenheid geven om een duide
lijke uitspraak te doen over de omroep-
vraagstukken. Waarschijnlijk zal pas over
enkele dagen blijken op welke mogelijk
heid in de eerste plaats wordt gemikt.
Men mag inmiddels aannemen dat de ko
ningin het kabinet zal verzoeken om de lo
pende zaken waar te nemen.
geestverwante fractieleiders uit de Tweede
Kamer. Pas om tien over half negen gis
teravond kwamen de ministers weer bij
een. In deze bijeenkomst moet het vonnis
zijn getekend. Om kwart over negen wer
den de staatssecretarissen in de vergade
ring uitgenodigd kennelijk met het doel
om hun de mislukking van de besprekin
gen mee te delen.
Het is de vraag of ooit duidelijk zal wor
den hoe de meningen binnen het kabinet-
Marijnen over het ingewikkelde omroep-
vraagstuk verdeeld waren. Gezien de voor
geschiedenis en de vage plannen die mi
nister Bot eind vorig jaar in het parlement
onthulde mag men aannemen dat het voor
al de liberale bewindslieden zijn geweest
die zich tot het laatst toe hebben verzet
tegen het compromis dat minister Bot
(Onderwijs) de laatste week op tafel heeft
gelegd. Men gaat er in Den Haag vrij al
gemeen van uit dat het liberale drietal
een stevige ruggesteun heeft gehad aan de
houding van de christelijk historische mi
nister van justitie mr. Scholten.
Of de K.V.P.-er dr. Veldkamp (Sociale
Advertentie
1
De fractievoorzitters van de diverse
partijen in de Tweede Kamer hebben
nog weinig commentaar geleverd op de
kabinetscrisis, met uitzondering van mr.
W. J. Geertsema van de V.V.D. Het
voornaamste punt van het meningsver
schil was volgens hem de verdeling van
de reclameopbrengsten, zoals die door
minister Bot was voorgesteld, voorts de
verdeling van de zendtijd over de be
staande omroepen en de nieuwe gega
digden en de verhouding van de nieuwe
gegadigden tot de N.T.S.
tie. „Maar dat betekent niet dat elke op
lossing op ömroepgebied voor ons accepta
bel zal zijn", zei hij. Hij verwaphtte dat
het overleg dat nu al enkele maanden in
het kabinet is gevoerd zal worden voortge
zet tussen de fractievoorzitters en de for
mateur of informateur.
Mr. Geertsema achtte het omroepvraag-
stuk zeker een kabinetscrisis waard. Een
suggestie van dr. Vondeling: een rege
ringsverklaring in de Kamer, wees mr.
Geertsema af. „Een discussie met een de
missionair kabinet zou een staatsrechte
lijk monstrum zijn", vond hij.
Lange Herenstr. 36 - 38 - Haarlem
Telefoon 14371
struikeld. Een groot deel van het Neder
landse volk zal niet begrijpen, dat om de
ze problemen een crisis is ontstaan, zei
hij.
Mr. Beernink had de indruk dat de
Christelijk-historische ministers Andries-
sen en Scholten best water in de wijn
hadden willen doen om een compromis te
bereiken, maar dat de tegenstellingen in
het kabinet te groot zijn gebleken. Hij
geloofde niet dat er nu op korte termijn
een oplossing voor - de omroepvraagstuk-
ken komt. De huidige crisis vond hij een
van de merkwaardigste die ons land ooit
heeft gekend. Niemand is op een crisis
uit geweest. Hij wilde zich niet uitspreken
ever de vraag of er verkiezingen moeten
werden uitgeschreven. Wel meende hij dat
eventuele verkiezingen geen grote ver
schuivingen tot gevolg zullen hebben.
De heer J. Smallenbroek, fractie
leider van de Anti-revolutionairen in dg
Tweede Kamer, noemde de oorzaak van
de crisis van fundamenteel belang. Hij
vond het jammer dat de Pacificatiecom
missie als gevolg van de motie-Baeten,
die de zaak heeft versneld en de proble
men bij het kabinet heeft gelégd, haar
werk niet heeft kunnen afmaken. Er be
stond tussen de Anti-revolutionaire be
windslieden en de Anti-revolutionaire
kamerfractie volledige overeenstemming
over de omroepproblemen.
In het beraad in de Trèveszaal wordt
minister-president Marijnen onder
vraagd door journalisten. Links vice-
minister-president Biesheuvel.
Na het beraad in de Trèveszaal trekt
minister Bot de deur achter zich dicht
In de afgelopen nacjit is een Café aan
de Wetstraat ih IJmuiden door brand
vrijwel geheel verwoest. Het zeer oude
gebouw was kort geleden gerestaureerd.
De oorzaak van de brand was oververhit
ting van de kachel. Niem&nd werd gewond.
Voorbijgangers waarschuwden de brand
weer'die het vuur niet meer kon stuiten.
NAIROBI (AFP) In Nairobi is vrijdag
de vierde zitting van de ministerraad van
de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid
geopend in aanwezigheid van delegaties
uit 32 Afrikaanse landen. President Jomo
Kenyatta hield een toespraak waarin hij
een aanval deed op de „krachten die zich
tegen de Afrikaanse eenheid richten".
De moeilijkheden in Kongo weet hij aan
buitenlandse interventie. Tot voorzitter
van de zitting werd gekozen de minister
van Buitenlandse Zaken van Kenia,
Joseph Moeroembi.
MOSKOU, (AP) Premier Alexei Ko
sygin is vandaag naar Leipzig gevlogen
om er de jaarbeurs te bezoeken. Hij zal
waarschijnlijk, met een groöt gevolg, eni
ge dagen in Oost-Duitsland blijven.
De belofte van minister Bot, eind 1364
gedaan, om vóór 1 maart bij de Tweede
Kamer concrete voorstellen inzake het
omroepbestel op tafel te leggen, is het
kabinet-Marijnen fataal geworden. Want
over zulke concrete voorstellen kon de
ministerraad niet tijdig tot interne over
eenstemming komen althans, naar men
mag aannemen, niet op een basis die ook
tot overeenstemming met een Kamer
meerderheid zou hebben geleid. Het advies
van de pacificatie-commissie, dat het
materiaal voor die basis had moeten
leveren, heeft in dit opzicht niet d»
gehoopte redding kunnen brengen.
Hoe de kaarten in de ministerraad
precies hebben -gelegen, valt misschien wel
af te leiden uit hetgeen daaromtrent in da
afgelopen dagen hier en daar is uitge
lekt, maar volledig duidelijk zal dat toch
pas worden wanneer premier Marijnen
zich wat minder cryptisch daarover zal
hebben uitgelaten dan hij tot nu toe heeft
gedaan. Blijkbaar is hij de mening toege
daan dat het staatshoofd een „primeur-
recht" heeft ten aanzien van de oorzaken
van meningsverschil in het kabinet, het
geen ons toch wel een heel formalistische
opvatting omtrent de positie van de
ministers in een constitutionele monarchie
lijkt.
Voorlopig hebben we dus geen andere
voorlichtingsbronnen dan wat on-officiële
uitlatingen van deze en gene, en dat is
bepaald veel minder dan het minimum
waarop de openbaarheid in een zo prin
cipiële aangelegenheid als de onderhavige
aanspraak kan maken. Dat verschillende
fractieleiders uit de Tweede Kamer da
laatste weken en maanden bereid zijn
geweest, de rol van geheime koeriers te
vervullen tussen sommige ministers ener
zijds en diverse omroepverenigingen
anderzijds is juist waar het gaat cm
massa-communicatiemiddelen als radio en
televisie een zeer kwalijke aangelegen
heid.
Toch is dit slechts het logisch gevolg
van een andere kwalijke zaak, namelijk
van de politieke verzuiling van ons hui
dige omroepbestel, een bestel dat nu van
de regering zijn „pond vlees" heeft opge
ëist. Zolang de programmaleiders van onze
radio en televisie hun verantwoordelijk
heid kunnen afwentelen op in wezen on
grijpbare „verenigingen van luisteraars en
kijkers" blijft ons omroepbestel een ver
politiekte constructie die kabinetten tot
struikelen kan brengen zodra regering en
parlement er ingrijpende veranderingen in
zouden willen aanbrengen.
Er zijn nu al stemmen opgegaan voor zo
wel als tegen het uitschrijven van nieuwe
verkiezingen om klaarheid te scheppen in
deze ingewikkelde kwestie. Door de één
wordt gezegd dat de kiezers er zich nu
maar over moeten uitspreken, door de
ander wordt beweerd dat dit geen zaak is
die bij het volk leeft en dat nieuwe ver
kiezingen dus toch niet tot een duidelijks
uitspraak van het kiezerscorps zouden lei
den. Misschien zou men het echter beter zó
kunnen stellen, dat het omroepbestel be
paald wèl een zaak is die bij het volk leeft,
maar dat nieuwe verkiezingen desalniette
min geen duidelijke uitspraak zouden op
leveren, juist omdat de scheidslijnen tussen
politiek en omroep in ons land in de loop
der jaren zo grondig zijri uitgewist dat de
kiezers het één niet meer van het ander
kunnen losmaken.
Dat lijkt ons de meest betreurenswaar
dige kant van deze crisis: dat een kabinet
is gevallen over een kwestie die al lang
had dienen te worden gescheiden van alle
regeringspolitiek en die ook door het vol
gende kabinet hoe dat ook moge zijn
samengesteld niet werkelijk bevredi
gend kan worden opgelost. Want hoe men
er ook aan doktert, elke oplossing waar
over de ministerraad en een Kamermeer
derheid het eens kunnen worden zal een
onprincipiële compromis-oplossing moe
ten zijn, tenzij men het hele omroepbestel
van de grond af zou vernieuwen. En dat
zit er voorlopig bepaald niet in.
Mr. Geertsema pleitte voor het houden
van vervroegde verkiezingen een mo
gelijkheid die door geen van de andere
fractievoorzitters is genoemd, „Ik heb het
gevoel, zei hij, dat er een duidelijk ver
schil van mening bestaat tussen de kie
zers die bij de verkiezingen bepaalde par
tijen steunden ert de standpunten die in
het kabinet zijn ingenomen. Indien niet tot
vervroegde verkiezingen zou worden beslo
ten dan diende volgens mr. Geertsema aan
het kabinet-Marijnen het ontslag gewei
gerd te worden.
Volgens hem was er geen sprake van
dat de liberale ministers in het kabinet
enig verschil van mening hebben gehad
met de liberale Kamerfractie en de partij.
Hij verwierp de gedachte dat er van
schuld van een bepaalde groep in het kabi
net gesproken kon worden. Er was geen
overeenstemming te bereiken en daarom
is het kabinet uiteengegaan. Mr. Geertse
ma voelde nog steeds voor een voortzet
ting van de bestaande politieke combina-
De fractievoorzitter van de Partij van de
Arbeid, dr. Vondeling, acht het niet
uitgesloten dat ook andere factoreh dan
het radio- en TV-beleid bij de val van het
kabinet een rol hebben gespeeld. „Die ra
dio- en TV-zaak is wel belangrijk, maar be
langrijker nog vind ik meer en betere hui
zen", aldus dr. Vondeling, die als punten
die zijns inziens meer gewicht in de schaal
leggen noemde: de prijzen remmen, de
kernbom temmen, de bodemschatten hou
den, de lucht zuiveren, het water schoon
maken en de honger uit de wereld helpen.
De fractieleider van de Christelijk His
torische Unie, mr. H. K. J. Beernink,
zei het te betreuren dat het kabinet-Ma
rijnen over het omroep-vraagstuk is ge-
