HISWA: de gezelligste RAI-tentoonstelling van het jaar
Honderden schepen, tenten en toebehoren
Met handigheid en veel
geduld kan men zelf
een aardig jachtje bouwen
Nieuwtjes voor kampeerders
mm
si
f
Kampeeruitrusting
voor iedere beurs
„Semperir-luchtbedden
Kampeertarief
steeds hoger...
Bouwpakketten voor
doe-het-zelvers
I
Waterskiën,
gezonde sport
„Sherpa"-slaapzakken
II f
DONDERDAG 11 MAART 1965
8
Vouwstoelen en
LIGBEDDEN
Dubbeldaks trektenten
,S)Ju>ulcH^£)a
Pleziervloot groeide
Nieuwe tent-typen
mm.
',«y
i
Geen Hiswa/Goed Kamp dit jaar! Als de voorzitter van
de Koninklijke Verbonden Nederlandsche Watersport Ver-
eenigingen (K.V.N.W.V.), de heer V. P. van Coevorden,
morgen de nieuwe tentoonstelling in het RAI-gebouw te
Amsterdam opent zal men in de hallen alléén schepen en
kampeeruitrustingen vinden. Het is weer gewoon een Hiswa
zoals vóór 1962.
In dat jaar vonden het Hiswa-bestuur, de A.N.W.B. en
de afdeling personenauto's van de vereniging RAI elkaar
in een gecombineerde watersport-, kampeer- en caravan
tentoonstelling, die onder de naam Hiswa/Goed Kamp drie
maal achtereen met groot succes is gehouden. Er zijn diverse
oorzaken die hebben geleid tot het beëindigen van die samen
werking. Eén van de belangrijkste was het ruimtegebrek:
de caravanafdeling eiste zoveel ruimte op dat er in januari
een speciale caravanexpositie is gehouden, die bijna het ge
hele RAI-gebouw in beslag nam. be show, die morgen onder
de naam Hiswa 65 wordt geopend, mist dus die caravans,
maar vult toch alle tentoonstellingsruimte van de RAI. De
nadruk valt thans op de watersport. Twee hallen zijn geheel
gewijd aan het kamperen. En al staat de A.N.W.B. thans offi
cieel buiten de organisatie van de expositie, de A.N.W.B.-
deskundigen treft men weer in de voorlichtingsstands voor
het geven van aankoop- en andere adviezen.
Geen stap terug dus. De Hiswa is gebleven wat de buiten
sporttentoonstellingen in de RAI altijd waren, namelijk de
gezelligste tentoonstelling van het jaar.
Een kampeeruitrusting kan men zo
goedkoop en zo duur maken als men zelf
wil. Op de Hiswa zijn er met name voor
beide mogelijkheden comfortabele arti
kelen te kust en te keur.
Zij, die het goedkoop willen houden
kunner slapen op schuimplasticplaten en in
slaapzakken met kunststofvulling. Voor
het koken kan met enig schipperen worden
volstaan met een eenpits-butaangastoestel
en voor verlichting kan een kaarslantaarn
dienen. Een dergelijke eenvoudige uitrus
ting voor een gezin van vier personen
komt op f 500 a 600.
Echt comfortabel kamperen is natuurlijk
duurder. Wij blijven bij het vierpersoons
gezin. De ouders kopen een vierpersoons
bungalowtent, maar vanwege de privacy
een klein tenjje voor de kinderen. Er wordt
geslapen op- luchtmatrassen, de keuken
heeft een twee- of driepits gascomfoor en
een keukentafeltje, 's avonds brandt er een
gaslamp en omdat het gewicht van de uit
rusting tot boven de 100 kg is gestegen
wordt alles geladen in een wagentje, dat
achter de auto wordt gehaakt. Een derge
lijke uitrusting komt op ongeveer ƒ2200.
Advertentie
NIEUWE COLLECTIE
(Leacril en dons)
ÜJaamo£SSTMBT2l Tel. 10845
Ieder jaar opnieuw besluiten tiendui*
senden Nederlandse gezinnen om een
kampeeruitrusting aan te schaffen uit
overweging dat men dan goedkoper met
vakantie kan gaan. De vakanties worden
Immers steeds langer, de prijzen van pen
sions en zomerhuisjes steeds hoger. Die
uitgave voor een kampeeruitrusting wordt
gauw terugverdiend, zo redeneert men.
Maar kamperen is duurder dan het
lijkt, omdat in vier jaren tijds de tarieven
van de Nederlandse kampeerterreinen
met 50 percent zijn gestegen.
Vorig jaar is er bij enkele kampeerter
reinen, die door een grote instelling wor
den geëxploiteerd een drastische tariefs
verhoging ingevoerd door de aanduiding
„per nacht" te wijzigen in „per dag". De
organisatie van kamp- en vakantie-beste-
dingsbedrijven „Orkava" heeft thans haar
leden en zelfs haar niet-leden geadviseerd
de kampeertarieven voor de weekenders
en doortrekkers met 100 percent verho
gen!
Geen prijsbeheersing die hierop let. Wel
de A.N.W.B., die reeds krachtig heeft ge
protesteerd tegen deze onsympathieke
maatregel. Want voor de hogere prijzen
die de kampeerders nu moeten betalen
wordt géén verbeterde accommodatie ge
boden. Integendeel, door het toenemend
aantal kampeerders zijn er vooral tijdens
de zomerse weekends vaak te weinig kra
nen, te weinig aantal toiletten en is er te
weinig privacy, omdat de tenten te dicht
op elkaar moeten worden geplaatst.
Kampeerterreinexploitanten in ons land
klagen sinds jaar en dag, dat het seizoen
te kort duurt om rendabel te kunnen
werken. In dat geval zou een aan die ex
ploitatiekosten aangepast tarief per nacht
sympathieker zijn geweest dan een tarief
per dag, dat nergens in Europa wordt be
rekend.
Het kamperen in Nederland, dat toch al
aan allerlei papieren rompslomp is gebon
den, wordt zo niet aantrekkelijker. In ons
land zijn de tarieven doorgaans toch al
hoger dan in de andere Europese landen
en het natuurschoon door de verstedelij
king veel geringer.
In Duitsland en België zijn er voor de
weekends volop goedkope en goedgeoutil-
leerde terreinen te vinden. In Frankrijk
wemelt het van kampeerterreinen, goed
koper dan in ons land, waar niet op iedere
boom een reglement en verbodsbepalin
gen zijn gespijkerd. In vrijwel alle landen
van Europa behalve dan in Nederland
is het mogelijk vrij te kamperen. Men
heeft er slechts de toestemming van de
eigenaar van het terrein voor nodig.
Het zijn de minst-draagkrachtigen, die
door de tariefsstijgingen in Nederland het
meest worden gedupeerd. Zij hebben veel
al niet de beschikking over een auto en
trekken er per fiets op uit. Terecht voert
de A.N.W.B. aan, dat als een klein gezin
112 voor veertien dagen kamperen moet
betalen dat kamperen niet meer kan wor
den gezien als een vakantiebesteding voor
de kleine man.
Nog zijn niet alle kampeerterreinen in
prijs verhoogd. Men doet er goed aan de
tarieven nauwlettend te vergelijken. Soms
is er in de buurt van een duur terrein een
ander te vinden, dat belangrijk goedkoper
is. Ook op de uitstekend ingerichte terrei
nen van Staatsbosbeheer wordt een rede
lijk kampgeld geheven.
Met name de scheepsbouwers hebben
geprofiteerd van de grotere ruimte die zij
tot hun beschikking kregen. Men vindt de
boten nu niet alleen in de grote Europa
hal, maar ook in de Zuidhal. De Westhal
is voornamelijk gevuld met scheepsmoto
ren en andere nuttige uitrustingsstukken.
Het aantal boten is 100 meer dan verle
den jaar, namelijk 450. Er zijn 30 jachten
met een gewicht van meer dan vijf ton.
Het grootste schip weegt zelfs 25 ton.
De toeneming van de vloot over het jaar
1964 is op 15 percent geschat. Dit zou be
tekenen, dat er nu in ons land 76.000 bo
ten en bootjes zijn. Nederland exporteerde
in 1964 voor ruim ƒ35 miljoen aan jach
ten: ons land was met dit cijfer het
grootste jachtenexporterende land ter we
reld.
Geïnteresseerde Hiswa-bezoekers zullen
bij hun rondgang al spoedig bepaalde ont
wikkelingen in de jachtbouw ontdekken,
o.m. het tegemoetkomen aan de wens van
de kopers een zo groot mogelijke snelheid
met zeil- en motorboot te halen, de vraag
naar schepen en materialen, die ge
schikt zijn voor ruw water, het verlangen
naar meer huiselijkheid, hetgeen heeft ge
leid tot vaak ingenieuze interieurinrichtin
gen en de toeneming van gestandaardiseer
de seriebouw.
Gewapend polyester voor romp, dek en
opbouw wint nog steeds terrein. Daarnaast
zoeken diverse scheepsbouwers naar nieu
we oplossingen met aluminiumlegeringen.
Natuurlijk blijft hout nog veel toegepast.
Bij de snelle motorboten valt het veelvul
dig toepassen van de diep V-vormige
spantvorm op. Deze heeft de laatste jaren
in wedstrijden voor snelle motorboten be
wezen op ruw water goed te voldoen.
Op de kampeerafdeling krijgt men de in
druk, dat er tegenwoordig alleen nog maar
grote bungalowtenten worden gemaakt,
hetgeen bij nadere beschouwing niet zo
blijkt te zijn. Na de ontwikkeling van de
laatste jaren zou men weinig nieuws bij
de bungalowtenten verwachten. Toch is er
nieuws, bijvoorbeeld de a-symmetrische
vormgeving, die een grotere woonruimte
geeft en een lagere slaapruimte.
Er wordt naar gestreefd de bungalowten
ten lichter te maken. Enkele Franse fa
brieken zoeken het in frames van lichter
materiaal en er wordt ook gezocht naar
besparing op het doekgewicht. Eveneens
zoekt men naar een tentframe, dat, inge
pakt minder volume vraagt door telescopi-
sche stokken en nylon spruitstukken.
Er zijn echter ook zware bungalows voor
langdurig stationair kamperen. Sommige
gezinnen laten hun tent drie tot vijf maan
den op één plaats staan. Daarom worden
er nu tenten gemaakt van zeer zwaar doek,
dat ook een ongunstig klimaat lang kan
weerstaan.
Dit alles en nog heel veel meer is van
Eén van de talloze polyester bootjes,
die de Hiswa toont: 3.60 meter lang
één meter breed. De mast is van alu
minium en het zeil van nylon.
(Stand 189).
morgen af tot en met zondag 21 maart
te zien op de Hiswa, waar men al rondkij
kend de voorpret van de vakantie beleeft.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
Duizenden mensen, die naar de Hiswa
komen om een goedkoop tentje uit te
zoeken of die niet meer dan een paar
honderd gulden in hun vakantieuitrus
ting kunnen investeren, zullen de komen
de dagen hun ogen uitkijken in de
Europahal en de Zuidhal van het RAI-
gebouw, waar voor vele miljoenen gul
dens aan zeil- en motorjachten bijeen is
gebracht. Ook voor degenen, die nooit
Naast Frankrijk en België probeert nu
ook Duitsland" op de Nederlandse markt
door te dringen met tenten. Op de Hiswa
is de nieuwste Gottschalk-serie te zien
(stand 198). Nieuw zijn ook de asymmetri
sche bungalowtenten (stand 206), de perma
nente tenten (stand 209) en de semi-perma
nente tenten (stand 197). Plastic ramen
worden reeds lang gemaakt in de luifelzij-
stukken. De Cabanon-tentenfabriek maakt
ze nu ook in de daken (stand 209). De Fran
se Raclet-fabriek introduceert een vaste
keuken in de tent (stand 208). Een in Ame
rika ontworpen bergtent, die de aandacht
verdient, is te zien op stand 195. Voor
bergsporters is er een bivak van ultralicht
perion op aluminium geraamte (stand 195).
Een koelkast van 10 liter, werkend op
6 volt, is nu verkrijgbaar met een tropen-
aggregaat, dat de koelkast zelfs bij 40 gra-
/x>. ?p4
Wmarnm
Dit Freeman-22motor-
jachtje (stand 116) zou
enkele jaren geleden
best verkocht kunnen
worden met een 15 pk.
motor. Nu kan men er
29 of 45 pk. in krijgen.
Het publiek vraagt nu
snelle boten.
den Celsius nog doet functioneren (stand
198). Nieuw is een koffiemolen in zakfor
maat van 11 cm hoog en 7 cm breed (Neef,
stand 198).
Eckoware is de naam van een serie
dozen van zacht plastic, die zich vochtdicht
laten afsluiten. (Diverse stands). Jerrycans
met wijde hals zijn thans in uitvoeringen
van 5, 10 en 25 liter verkrijgbaar (stand 198
en 218).
Als synthetische vulstof voor slaapzak
ken wordt nu ook dacron gebruikt. Een
nieuwe naam voor een vulling is voorts
„donsonyl". Uit de Verenigde Staten is dit
jaar een synthetische stof gekomen,
„Fleece", die zich laat dichtschroeien en
een lichtere vulling nodig zou hebben dan
andere slaapzakken.
In de Verenigde Staten en Canada draagt
men in het koude jaargetijde bij jacht en
visvangst onderkleding van gewatteerd
synthetisch materiaal. Deze pakken van
nylon met een dacronvulling worden in
Nederland sinds kort gebruikt door jagers
en rallyrijders. Op de Hiswa zullen zij ter
vervanging van de traditionele trainings
pakken voor kampeerders worden geïntro
duceerd.
Ideaal voor vele kampeerders is de gas
lamp, maar er is een toenemende vraag
naar romantische kaarslantaarns! Deze
worden nu ook voor blokkaarsen gecon
strueerd.
Nieuw dit jaar is de a-symmetrische bungalowtent, zoals deze safari New Face 5 (stand 206).
Voorttelen: girote re woonruimte en lage - (iius 's nachts warmer - slaapruimte.
It 6 i v AG
- j
Eindelijk zijn er opvouw- en opblaasbare waterfietsen (stands 189
en 204Zij zijn er in prijzen van 225,— tot 295.—,
eigenaar van zo'n jacht zullen worden,
is die Hiswa een fijne tentoonstelling,
die de bezoeker een feestelijk vakantie
gevoel geeft. Er is over de jachten veel
te vertellen, maar het is vrijwel ondoen
lijk een opsomming te geven van dia
enorme verscheidenheid, die ook in de
prijzen tot uitdrukking komt: van 1250
tot een kwart miljoen gulden!
Bouwpakketten
Wij leven in de tijd van doe-het-zelf.
Menigeen vraagt zich af welke mogelijkhe
den er in de watersport zijn voor de doe-
het-zelver. Een weinig bemiddelde adspi-
rant-zeiler of -motorbootman kan soms tot
45 percent van het aankoopbedrag uitspa
ren door zelf zijn boot te bouwen of een
kale romp in amateurbouw te voltooien. De
kans hiertoe wordt hem geboden door tal
van jachtwerven, die met het aanbieden
van half-afgewerkte rompen of bouwpak
ketten hun eigen personeelsproblemen be
perken.
Nooit is er zoveel rekening gehouden
met de amateurbouw als op deze Hiswa.
Hoever die ontwikkeling gaat blijkt wel
uit het feit, dat men zelfs de polyester
romp van een 16 meter lang zeewedstrijd-
jacht kan kopen om zelf af te bouwen.
Naast het gebruik van bouwpakketten en
gestandaardiseerde casco's voor zeil- en
motorjachten komt het verder meer en
meer voor, dat de aspiranteigenaar
volstaat met het laten bouwen van een
casco van zijn droomschip om dit dan
zelf te voltooien.
In groepsverband
Het bouwen van schepen is een vak.
Men moet dan ook beslist niet te lichtvaar
dig denken over dat zelfdoen. Maar er
zijn gelukkig ook eenvoudige scheepsty-
pen, die voor iemand die handig een zaag,
schaaf, hamer en boor kan hanteren,
reeds geschikt zijn.
Het zelf bouwen van 'n schip is een tijdro
vend karwei. De meeste amateurs zullen
de animo verliezen als zij langer dan een
jaar aan hun schip bouwen. Als zij per
werkdag twee (avond)uren en per week
einde 8 uren aan deze bezigheid besteden,
kunnen zij in die 700 manuren per jaar
een aardig scheepje bouwen. Stimulerend
voor de animo en de volharding kan het
bouwen in groepsverband zijn. Men kan
dan meer boten tegelijk bouwen en het
werk vordert vaak sneller omdat hulp al
tijd bij de hand is.
Punten, waarop besparing echter niet
goed mogelijk is, zijn de zeilen bij een
zeilboot en de buiten- of binnenboordmo
tor bij motorboten. Tenslotte is er het pro
bleem van het vinden van een geschikt»
bouwruimte. Voor de echte liefhebber
geldt echter: waar een wil is, is een weg.
In tal van stands op de Hiswa zijn
waterski's geëxposeerd. Men krijgt de
indruk, dat de waterski-sport in ons
land een grote vlucht heeft genomen.
Die echte sportbeoefening is echter be
perkt tot een zeer klein aantal ski
eigenaars. Voorstanders van water
skiën zeggen, dat deze sport een zeer
harmonische ontwikkeling van het ge
hele spierenstelsel bevordert. Ook op
sommige kwalen, zoals asthma, lijkt
waterskiën een gunstige invloed te
hebben, echter alleen als de sport ook
werkelijk als sport wordt beoefend. Wie
iets in de wedstrijdsport wil bereiken,
moet er al vroeg mee beginnen. De we
reldkampioenen zijn 14 en 15 jaar! De
waterskisport heeft in ons land in een
kwade reuk gestaan omdat menigeen
onmiddellijk dacht aan die over het
water scherende bootjes, die met enorm
lawaai de rust van de overige water
sporters verstoorden. Maar de echte
waterskisport maakt maar een zeer be
scheiden gebruik van de recreatiege
bieden. Een skibaan, zoals er een in de
Kagerplas wordt uitgezet die aan de
wedstrijdeisen voldoet, meet slechts
100x800 meter. De verwoede waterskiër
heeft geen eigen boot nodig, hij kan lid
worden van een ski-club. die over een
boot beschikt. Maar de meeste kopers
van waterski's zullen niet verder komen
dan wat spelevaren achter een min of
meer snelle motorboot.
