Roemenië opende IJzeren
Gordijn voor de toerist
-X
Een ideaal vakantieland, waar iedereen - hetzij
zonnebader, natuurvriend, kunstminnaar, jager
of wintersportliefhebber - aan zijn trekken komt
WO,
NU, BIJNA TWINTIG JAAR later, is de verhouding Oost-
West in zoverre veranderd dat het Westen een wat ruimere mate
een blik gegund wordt achter het ijzeren gordijn. De volksrepu
bliek Roemenië is niet langer hermetisch gesloten als voorheen.
In navolging van landen als Joegoslavië en Polen heeft het zijn
grenzen geopend voor Westers toerisme en niet zonder succes;
sinds een paar jaar is Roemenië als vakantieland in trek. Verwon
derlijk is dat niet als met bedenkt wat het land allemaal te bieden
heeft: uitgestrekte stranden in het zuiden aan de Zwarte Zee, even
eens in het zuiden talrijke ruïnes en archeologische bezienswaar
digheden afkomstig uit een ver, klassiek verleden, het bergge
bied van de Karpaten met centra voor berg- en wintersport, de
wereldberoemde kloosters en kerken van Noord-Moldavië met
hun onschatbare muurschilderingen en de delta van de Donau met
een uitgebreid natuurleven.
Overvloedige natuur
Klassiek verleden
Beroemde fresco's
Boekarest
van musea
ntinnn»
«••SMIttPI
nmnin
.mtnamuMin
WCWWij»»*R
MttlMMM*
TOEN IN 1947 de laatste Roemeense koning, Mïhai (alias Michael) door
Stalin werd gedwongen afstand te doen van zijn troon en kort daarop
met zijn familie het land verliet, werd voor Roemenië een historisch
tijdperk afgesloten: het van nature monarchistisch ingestelde Roemeense
volk werd geplaatst onder de Sovjetdictatuur en tussen zijn grenzen en
de vrije wereld (waarop het van alle Oosteuropese volken misschien
wel het meest georiënteerd was geweest) werd het ijzeren gordijn neer
gelaten. De Roemeense volken, na eeuwenlange worsteling eindelijk tot
een zekere eenheid samengesmolten, werden op één lijn gesteld met de
andere volken van het oostblok. Economie en natuurlijke rijkdommen
kwamen in dienst te staan van de Russen, de bezittende klasse werd,
voor zover niet uitgeweken, lamgeslagen door gevangenisstraf of dwang
arbeid (o.a. aan het beruchte Donau-Zwarte Zeekanaal van Cernavoda
naar Constantza), de boeren werden loonslaven, de politieke, economische
en sociale structuur van het oude Roemenië werd vernietigd. De contacten
met het Westen werden verbroken.
Boven: Mamaia, centrum van het
strandleven. Rechts de Zwarte Zee,
links het Siutghiolmeer. Daaronder
de befaamde kloosterkerk in Voro-
net Noord-Moldaviëmet buiten-
fresco's.
buitenkant een overvloed aan veel
kleurige fresco's en zijn daardoor uniek
in de wereld. Zij zijn gebouwd in de
14e, 15e en 16e eeuw. Buitenfresco's zijn
buiten Roemenië alleen gevonden op
Romaanse kerken in Zuid-Frankrijk en
Catalonië.
Het beschilderen van het gehele ex
terieur is een op zichzelf staande uiting
van kunstzinnigheid en maakt dat de
Moldavische kerken van unieke beteke
nis zijn in de geschiedenis van de beel
dende kunst. Geleerden en experts vra
gen zich nog altijd af welke techniek
de schilders hebben toegepast, waar
door de fresco's, ondanks vele eeuwen
blootstelling aan weer en wind, hun oor
spronkelijke frisheid van kleur konden
behouden. De beroemdste en best be
waard gebleven frescokerken van Roe
menië vindt men in Voronet, Sucevita,
Vatra Modovitei, Cozia en Hurez in de
Olt-vallei in het vroegere Walachije, en
Humor in de buurt van de stad Su-
ceava. de voormalige zetel van de Mol
davische vorsten.
VOOR WIE van de natuur houdt,
heeft Roemenië veel te bieden. De Kar
paten met hun dichte wouden (Roeme
nië bezit zes miljoen hectare bos) val
leien, gletsjers en druipsteengrotten
vormen een boeiend schouwspel. Beoe
fenaars van berg- en wintersport ko
men hier ook royaal aan hun trekken,
terwijl voorts velen worden aangetrok
ken door de jacht (beren, wilde zwij
nen, lynxen, vossen, wolven en herten).
Centra voor de wintersport zijn vooral
Poiana Brasov, Predeal en Sinaia in de
Prahova-vallei.
Een paradijs voor natuurliefhebbers
is de Donaudelta, een hoofdzakelijk uit
riet- en moerasland bestaand gebied
van ruim 400.000 hectaren, doorsneden
door de drie rivierarmen, via welke d»
Donau in de Zwarte Zee uitmondt. In
dit gebied komen 300 vogelsoorten (on
der andere veel pelikanen) en ruim 60
soorten zoogdieren voor. De voornaam
ste stad in dit gebied is Tulcea, 2600
jaar geleden gesticht en door Ovidius
bezongen.
Roemenië heeft zijn grenzen voor het
Westerse toerisme geopend. Het lijkt
een handige zet, omdat nu in datzelfde
Westen de „verre" vakantie meer en
meer in zwang komt. Roemenië kan er
van verzekerd zijn, dat aan de invita
tie op steeds ruimer schaal gehoor zal
worden gegeven.
Henk Bouwman
Roemeense boerenhoeve met toegangspoort, opgesteld
in het etnografisch openluchtmuseum in Boekarest.
ROEMENIë is een oud land. waar
van het zuidelijke, aan de Zwarte Zee
grenzende deel al bekendheid genoot in
de klassieke oudheid. Fenicische en
vooral Griekse kooplieden bevoeren de
Pontus Euxinus en dreven handel met
de aangrenzende kuststroken. In de ze
vende eeuw voor Chr. stichtten Griekse
kolonisten uit Milete de stad Histria. ge
legen aan een baai van de Zwarte Zee,
de Golf van Halmyris. Er ontstond een
bloeiende handel in vis, graan, honing
en slaven. Uit recente opgravingen is
gebleken dat Histria intensieve handels
betrekkingen onderhield met de Griekse
centra Athene en Corinthe en de eilan-
den Rhodos en Samos. De stad kende
haar eigen munten (met de afbeelding
van een gier en een dolfijn) en kwam tot
welvaart en bloei. Door twee oorzaken
kwam deze bloei echter spoedig tot een
einde: de baai en de haven slibden
dicht en de stad kreeg te lijden van
plunderende horden Kelten. In 70 voor
Christus werd de Dobrudja. het gebied
waarin Histria is gelegen, ingelijfd bij
het Romeinse Rijk (provincie Pontus).
In 248 werden rust en welvaart ver
stoord door aanvallen van de Gothen,
die de stad nagenoeg verwoestten. His-
tris werd op kleiner schaal herbouwd,
maar in 587 door de Avaren opnieuw
verwoest. Het tegenwoordige Histria
wordt wel het Roemeense Pompei ge
noemd; het is een ruïnenstad met bad
huizen, aquaducten en andere overblijf
selen uit het verleden. De Roemeense
archaeoloog Vasile Pirvan heeft hier be
langrijke opgravingen gedaan.
EEN ANDERE oude stad was Tomis
(nu Constantza). Het werd in de zesde
eeuw voor Christus door Grieken ge
sticht. In de tweede eeuw werd het de
hoofdstad van de provincie Pontus. De
dichter Publius Ovidius Naso, uit zijn
vaderland Italië verbannen, schreef er
zijn beroemde werken „Metamorfoses"
en „Ex Ponto". In Constantza vindt
men zijn standbeeld, gemaakt door de
Italiaanse beeldhouwer Ettore Ferrari.
Magnalia, 30 km ten zuiden van Con
stantza, heette vroeger Callatis. Het
werd in de zesde eeuw voor Christus
van Heraclea uit gesticht. In de Ro
meinse tijd werden hier op bevel van
•Nero de eerste tweetalige munten ter
wereld geslagen. Callatis was de ge
boorteplaats van de geograaf Demetrios
en de schrijver Lembos. die later als
biograaf optrad aan het Egyptische hof.
kuststrook met een aantal luxe bad
plaatsen en een aaneenschakeling van
goudgele zandstranden. Centrum van
het Roemeense strandleven is Mamaia,
dat met zijn 33 (grotendeels nieuwe)
hotels en zijn 5 km lange en 200 meter
brede strand een geweldige aantrek
kingskracht uitoefent op het Oost-, en
sinds kort ook op het Westeuropese toe
risme. Mamaia ligt op dezelfde breed
tegraad als Venetië en de Franse en
Italiaanse Rivièra en het seizoen duurt
er van begin mei tot eind september bij
een gemiddelde temperatuur van 22 gra
den Celsius. Het hotel- en strandleven
van Mamaia speelt zich af op een
kunstmatige dam; ten zuiden hiervan
bevindt zich de Zwarte Zee, ten noorden
het uitgestrekte Siutghiol-meer. Het ge
heel is op westerse leest geschoeid met
luxueuze hotels, bungalow- en tenten
kampen, nachtclubs, kuuroorden en ca
sino's. Vanuit Mamaia kan men excur
sies maken naar Constantza, Histria en
de delta van de Donau. Verder zijn er
geregelde excursies per boot naar Istan-
boel en per vliegtuig naar het Russische
Odessa.
ROEMENIë's hoofdstad Boekarest
(1.400.000 inwoners) ligt in de vallei
van de Donau. De stad is gesticht in
1459, maar aan de hand van opgravin
gen is bewezen dat hier al minstens
100.000 jaar mensen moeten hebben ge
woond. Boekarest draagt de bijnaam
„Stad van musea" en terecht:
er zijn 38 musea. Opmerkelijk zijn het
Museum voor Schone Kunsten met
werk van o.a. Jan van Eyck, Rem
brandt, El Greco en Rodin, en het et
nografisch openluchtmuseum op de
oever van het Herastrau-meer. Dit mu
seum geeft een beeld van de stijlen,
architectuurvormen en leefgewoonten
uit verschillende tijden en delen van het
land. Er staan ruim 200 boerderijen,
huizen en kerkjes, die uit alle hoeken
van het land hierheen zijn gebracht.
Roemenië bezit een schat aan archi
tectonische monumenten. Verscheidene
plaatsen op het Transsylvanische Pla
teau en in de Olt-vallei alsook de ste
den Bran, Brasov, Alba Julia (de oude
koningsstad) en Mogosoaia (in de
buurt van Boekarest) zijn er bekend
om. Voor de mooiste uitingen van ar
chitectuur en decoratie moet men ech
ter naar Noord-Moldavië. De kerken
en kloosters in dit heuvelachtige gebied
dragen zowel aan de binnen- als aan de
Al deze steden bezitten een aantal
ruïnes uit de oudheid en nog steeds
brengen archaeologische onderzoekin
gen nieuw materiaal aan het licht. In
bij het toerisme volop in de belangstel
ling. Behalve over vele schatten uit de
oudheid beschikt dit gebied over een
van alle moderne comfort voorziene
1959 werd in Constantza b.v. een reus
achtig vloermozaiek (ruim 80 m lang)
uit de le eeuw ontdekt.
DE ZUIDKUST van Roemenië staat
