BAYER
KAAS
OM
KAAS
Hé!
Idee!
miniatuur stad met twee geschiedenissen
Woensdag weer open
F'
door:
Henny Schoute
Onwettige lading op
Nederlands schip
Militaire Willemsorde
bestaat 150 jaar
Bij hoofdpijn vinden meer
mensen ter wereld baat bij Aspirin, dan bij
enig ander middel.
Da's brood
op jonge kaas
op oude kaas
op brood
Haarlems matrassenhuis
DINSDAG 6 APRIL 1965
7
Da's hele
andere kaas
Da's een sneetje
Nieuwe aanwinsten
uw matras te dun of versleten
laat het ons even weten
prijsopgave aan huis
's morgens om 9 uur gehaald
's avonds 6 uur weer thuis
grote houtstraat 103
haarlem, telefoon 11485
profiteer van onze inruilactie
f 10.- of f 25.- voor uw oude
spiraal of ledikant
Deel van oude stadswijk (de oude
Hofje van
Vaandrig overleden
door gasvergiftiging
De nieuwe geschiedenis
®DAAR STAAT
ACHTER
geschiedenis) met stadsweeshuis en
Laagland.
Advertentie
h. de graaff
De douane van Buenos Aires heeft aan
boord van het Nederlandse schip „Alco-
rab" een lading wol ter waarde van onge
veer 240.000 gulden ontdekt, die volgen»
haar niet door de voorgeschreven docu
menten werd gedekt. Volgens de douane
waren de desbetreffende scheepspapieren
vals en zij droegen ook nagemaakte hand
tekeningen.
De „Alcorab" moest de wollading on
verwijld lossen. Het vertrek van het schip
uit Buenos Aires is er 24 uur door ver
traagd.
Madurodam
Bij de opening van een nieuw seizoen
hoort de bekendmaking van de nieuwe
aanwinsten. Madurodam heeft op het
18.000 m2 tellende terrein weer een aan
tal nieuwe bezienswaardigheden: er is
een nieuwe weg in het plaatsje Starpen-
heuvel, waarop een antieke autorally
wordt gehouden. Niet alleen auto's maar
ook fietsen horen bfj de aanwinsten.
Madurodam-Airport mag zich verheugen
in een stijgende belangstelling van vlieg
tuigmaatschappijen in binnen- en buiten
land. De volgende maatschappijen vroe
gen landingsrechten aan: de British Uni
ted Airways, de B.A.C., Martin's Air
Charter, Quantas en Lufthansa statio
neerden er respectievelijk een Jet, BAC-
11, DC-7, Boeing 707 V-Jet en een Boeing
727. De K.L.M. heeft aan haar vloot een
DC-8v toegevoegd.
De woningbouw heeft vorderingen ge
maakt en eveneens de restauratie van de
Jordaan. Op verscheidene gerestaureerde
huizen zijn duivenflatjes aangebracht.
Men ziet daar de Jordaners bezig met hun
geliefde sport. Enkele fabriekscomplexen
en kantoren werden uitgebreid; er kwa
men nieuwe gebouwen bij. Er is een har
moniekorps in Starpenheuvel gekomen,
dat door een dubbeltje „verleid" mars
muziek ten gehore brengt. Bij de Euro
mast kwamen waterfonteinen, die
's avonds een kleurrijk spel bieden.
De sport is in Madurodam niet ver
geten: de tennisvelden in het sportveld
zijn uitgebreid en verbeterd. De verkoop
van de Willem Ruys en de Oranje aan
De Nederlandse regering biedt de in het
buitenland wonende ridders van de Mili
taire Willems-Orde de reis naar Nederland
en twee dagen verblijf aan ter gelegenheid
van de herdenking van het 150-jarig be
staan van de M.W.O. De orde werd inge
steld bij een wet van 30 april 1815.
Nederlandse ridders M.W.O. in het bui
tenland krijgen ook de reis- en verblijf
kosten van hun echtgenoten vergoed.
Voor ridders van andere nationaliteit
geldt dit niet.
De koningin zal op 29 april het ereco-
mité, alle ridders met hun echtgenoten en
de directe nabestaanden van postuum ge
decoreerde ridders op 29 april in Huis ten
Bosch ontvangen. Verder zullen die dag
in Den Haag detachementen van de
krijgsmacht een défilé houden en zal de
regering de ridders een koffietafel in de
Ridderzaal aanbieden en het herdenkings
comité een maaltijd in de Prinses Julia-
nakazerne.
Voorts biedt het bestuur van de „Ko
ninklijke Bond van Ridders der Militaire
Willems-Orde" een receptie aan ter gele
genheid van het uitgestelde veertigjarige
bestaan van de bond.
Advertentie
Euromast
het eerst in een lang seizoen de meer
dan 45.000 lichtjes aanfloepen. Wie is
er dan niet van deze romantische lilli-
putstad verrukt?
De 24-jarige ongehuwde vaandrig G. H.
P. van de Meene uit Leiden is in het aca
demisch ziekenhuis te Leiden overleden
aan de gevolgen van koolmonoxydevergif-
tiging. De compagnies-commandant trof
de vaandrig, die in de militaire kokschool
te Leiden werkte, op 29 maart bewuste
loos aan in diens woonboot aan het Gal
genwater te Leiden. In de woonboot brand
de een defecte butagaskachel.
Binnenhof met Hofinjver en Mauritshuis.
DIT IS HET VERHAAL van een stadje in een grote
stad. Een lilliputstad in een kom vol natuurschoon
tussen Den Haag en Scheveningen. Er woont nie
mand in die stad. Er staan wel veel gebouwen, huizen en
kerken; er zijn havens, stations, een vliegveld, bossen en
moderne wegen. „Een stedeke in 't lage land met wind en
water één, dat groeide tot een wereldstad ,door vele eeuwen
heen", staat in de hymne van deze miniatuurstad. „Als een
wondere sprookjesschat ligt daar die kleine wereldstad: ons
MADURODAM".
De gemeenteraad van Madurodam be
staat uit dertig jongens en meisjes, ieder
jaar gekozen uit de Haagse schooljeugd.
Uit en door de raad worden de loco
burgemeester en wethouders gekozen, die
tot taak hebben in hun vakantie bij toer
beurt de directeur van de stad te assi
steren. Het allereerste raadsbesluit was
de benoeming van een eigen orkest: het
Madurodam Miniatuur-stedelijk orkest.
De samenstelling is gelijk aan die van
het Hofstad Jeugdorkest, dat uit vijftig
jongens en meisjes van negen tot twintig
jaar bestaat.
Voor wie Madurodam nog niet bezocht
en die dit beslist gauw moet gaan
doen noemen we enkele bezienswaar
digheden: het Hilversumse raadhuis, het
Vredespaleis, het Binnenhof en de Haag-
sche Courant te Den Haag; -Portugese
Synagoge, de Jordaan, grachtenhuizen en
de Cineac te Amsterdam, de Leidse uni
versiteit, het sprookje Madurodam, Frans
Halsmuseum te Haarlem, middeleeuwse
stadswijk, schouwburg, kerken, flatbouw,
havencomplex, fabrieken, autoweg met
toebehoren, kampeercentrum, sportpark,
luchthaven, centraal station, kazerne,
Canadees pijnboomwoud, radio- en tele-
visiemasten. een gebouw met vijf diora
ma's van Curacao, scheepswerven. Dit
is maar een greep uit deze stad, een
historisch verantwoorde weergave van
een doorsnee-Nederlandse stad met om
geving (schaal 1 op 25).
Canadees pijnboomwoud en ravijnbrug.
van de Raad van Bijstand van het Neder
lands Studenten Sanatorium opperde in
1950 de idee een miniatuurstad te bou
wen, en de baten die deze zou opbrengen
te bestemmen voor het sanatorium (dat
na de oorlog werd opgericht voor de toen
vele aan tuberculose lijdende studenten).
In 1952 stond Madurodam er, gebouwd
met bet stamkapitaal van de heer en
mevrouw Maduro, en giften die mevrouw
Boon bijeenbracht. Voor haar de eervol
le bijnaam: Moeder van Madurodam.
De heer en mevrouw Maduro wonen
in Willemstad op Curagao. Zij stelden
het stamkapitaal ter beschikking ter op
richting van een blijvend monument ter
nagedachtenis van hun enige zoon
George, student in Leiden. Hij gedroeg
zich tijdens de tweede wereldoorlog
als reserve-luitenant der Huzaren bui
tengewoon dapper. Hem werd de Mili
taire Willemsorde toegekend. George
Maduro kon deze onderscheiding niet in
ontvangst nemen: hij overleed in 1945 in
het concentratiekamp Dachau.
Bij de ingang van Madurodam hangt
een plaquette met de beeltenis van deze
jonge held. De Voorburgse beeldhouwer
Albert Termote maakte het gedenkteken,
dat bij de opening in 1952 werd onthuld
door de moeder van George. Daaronder
staat: „In hem eert Nederland zijn oor
logshelden uit de strijd 1940-1945. Een
nationale erkentenis aan George Maduro,
die op 10 mei 1940 als commandant van
een peloton jonge soldaten met beleid en
op eigen initiatief de overmeestering
voorbereidde van de door de vijand be
zette villa Leeuwenberg in Rijswijk. Aan
het hoofd van twee groepen, onder mi-
trailleurvuur, viel hij deze villa aan. Het
verzet werd gebroken en de vijand
krijgsgevangen gemaakt".
De eerste burgemeester van de minia
tuurstad, waarvan de bouw onder leiding
van bouwmeester S. J. Bourna (architect
BNA), twee jaar heeft geduurd, was
prinses Beatrix. In die hoedanigheid
werd zij op de openingsdag geïnstal
leerd. Zij verklaarde: „Ik zal mijn
uiterste best doen een goed burgemees
ter te zijn, die het in haar gestelde ver
trouwen niet beschaamt. Waar ik kan zal
ik medewerken aan het tot bloei brengen
van Madurodam, opdat het een steunpi
laar moge worden voor het Nederlands
Studenten Sanatorium en een waardig
gedenkteken zal zijn voor zijn naam
gever George Maduro".
Italiaanse maatschappijen, betekende,
dat de kopieën moesten verdwijnen. Ook
die in Madurodam mochten niet langer
ronddrijven. Dank zij de Holland-
Amerika-Lijn-directie kon het ontbreken
van de passagiersschepen worden goed
gemaakt door de bouw van het ss. Rotter
dam, dat in juli naar Madurodams haven
wordt overgebracht. Wat er vanaf dit
jaar ook niet in Madurodam ontbreekt
zijn de veel becritiseerde AMX-tanks.
Met medewerking van het ministerie van
Defensie wordt bij de George Maduro-
kazerne een rijdende parade (Huzaren
van Boreel) afgenomen, waaraan behalve
deze tanks ook pantserwagens en jeeps
deelnemen.
Prinses Benedikte opent niet alleen het
nieuwe seizoen maar ook de interaca
demiale tentoonstelling van kleinplastiek
„Vfjf academies ontmoeten elkaar op Ma
durodam". Hieraan nemen academies
voor beeldende kunsten deel uit Amster
dam, Helsinki, Kopenhagen, Milaan en
Warschau. Voor deze tentoonstelling van
kleine beelden (130 werkstukken) zfjn
verschillende geldprijzen ter beschikking
gesteld; prinses Beatrix schonk een zil
veren medaille. Tijdens de openings
bijeenkomst zullen de prijswinnaars wor
den bekendgemaakt.
Morgenavond na de plechtigheden
rond de opening leeft dit kleine-
grote stadje weer. Onbevangen voor
een nieuw seizoen. Een levendig sei
zoen, dat staat bij voorbaat vast. Ieder
jaar immers verwelkomt dit kleinste
stadje in ons land steeds meer bezoe
kers. Een bloeiend stadje een lich
tend stadje, waar morgenavond voor
lieden vestigden zich in de buurt van het
kasteel. Deze nederzetting kreeg de
naam Madurodam, naar de dam in de
Madurorivier.
Madurodam bloeide: het werd een be
langrijke plaats, die in 1355 stadrechten
kreeg. Inmiddels was in het kasteel de
Orde der Minnebroeders gevestigd die
zich belastte met de geestelijke en licha
melijke zorg van de Madurodammers en
zeevaarders en kooplieden. Er werd ge-»
bouwd, verbouwd en uitgebreid. Tijdens
de Gouden Eeuw werden er schatten
geld verdiend. Er verrezen patriciërshui
zen; de koopvaardij was ondernemend,
wetenschap en kunst bloeiden. Na de
Gouden Eeuw zochten de Madurodam
mers nieuwe .mogelijkheden om de eco
nomische bloei te bestendigen.
In de laatste decennia heeft Maduro
dam zich ontwikkeld tot een van de be
langrijkste steden. Een moderne wereld
stad met een eigen luchthaven, aardolie
winning en grote havens. Het is een be
zienswaardigheid, Madurodam trekt
jaarlijks honderdduizenden bezoekers. Al
dus luidt de geschiedenis van de sprook-
jesstad van Nederland.
De andere geschiedenis van Maduro
dam luidt ais volgt: mevrouw B. Boon
van der Slarp (in 1959 overleden), lid
Het is een van de drukstbezochte steden van ons land. Ruim tien miljoen be
zoekers schuifelden sinds de oprichting, in 1952, als reuzen door Madurodam. Of ze
nu klein waren of groot, jong of oud, ze staken boven al die huizen en gebouwen
uit. Ze waren groot, omdat Madurodam een miniatuurstad is. Echter: ze voelden
zich klein, want Madurodam is een imponerende stad. „Ons Madurodam", staat trots
in de hymne. „Go to Madurodam and do Holland in one hour", zegt men in het
buitenland. Morgen gaan de poorten van Madurodam weer open; prinses Benedikte
van Denemarken zal vergezeld door prinses Beatrix het nieuwe seizoen inluiden.
Advertentie
De geschiedenis van 'Madurodam be
gint tegen het einde van de tiende eeuw.
De rivier Madurö splitste zich toen met
ver van de zee in twee armen, die tot
aan de kust een delta vormden. Deze
delta en het omliggende land waren vrij
wel onbewoond. Dicht bij de plaats waar
de rivier zich splitste was een doorwaad
bare plek, een voorde; daarop kwam een
weg uit die van het binnenland naar zee
leidde. In dit binnenland bloeide de han
del, die met landen en steden overzee
werd gedreven.
Omstreeks het jaar 1000 werd de jonge,
ondernemende graaf van Laagland eige
naar van de overlaadplaats bij de voor
de. Hij bouwde er een huis en ging van
schippers en kooplieden tol heffen. Van
de opbrengsten werd 'n burcht gebouwd
een bescherming tegen vijandelijke
overvallen. Met de bouw van „Voorden-
steyn" begon voor schippers en hande
laren een periode van rust en veiligheid.
Verschillende kooplieden en handwerks-
