„Raffinaderij en petro-chemie tijdige
injectie voor verouderde industrie"
„Economische vooruitgang
is nodig voor verhoging
van het levenspeil"
DE NIEUWE SKODA1000 MB f 5450
Tien jaar geëist wegens
poging kind te doden
„Wij nemen geen risico's met
lucht- en waterverontreiniging"
WETHOUDER DEN UYL VAN AMSTERDAM:
Meisje uit Zandvoort meegelokt
Haarlemse rechtbank:
„geen gesloten deuren"
Een vrouw is een vrouw is een vrouw,
ze wil nylons die heel zijn
maar ze heeft welnspech
Daarom wil ze 'n reserve,
zelfde Meur, zelfde maat.
En wat wenst ze dus, hoopt ze dus
voordelig, verstandig)
De praktische drie van
Ten Cate 3! Drie nylons in een verpakking:
één maat—één lengte—één kleur—fl. 2.90
VRIJDAG 9 APRIL 1965
11
Vier miljoen
Doelmatig terrein
Neem de proeft
SONORA
modern én degelijk
royaal én zuinig
luxueus én praktisch
sportief én veilig
SK0DA-DEALER:
Garage VERBEEK, Bloemendaalseweg 5-7, Bloemendaal. telefoon 52301
LÉ
Hoogwaardig
Onjuist
vast tapijt
't binnenhuis
11
Burgemeester Van Hall van Amsterdam:
Nooit bezorgd
Zuiver
gordijnstoffen
't binnenhuis
Uit angst
Opsporing
voor een goed karpet
van de betere fabrieken
't binnenhuis
ft
(Van een onzer redacteuren)
„HET IS ONJUIST TE VERONDERSTELLEN dat voor het weren van een
olieraffinaderij met petrochemische industrieën men iets positiefs voor de leef
baarheid van een bepaald gebied doet. Het tegendeel is juist waar. Ik kan
uit volle overtuiging beweren dat de ontwikkeling van het Noordzeekanaalgebied
in deze zin de hefboom is voor de ontwikkeling van midden en noordelijk Noord-
Holland. Ik beschouw een snelle vooruitgang van de economische ontwikkeling
als een primaire voorwaarde voor de verhoging van het levenspeil. Dank zij de
vestiging van Mobil Oil en de zich daaromheen vestigende industrieën zal de
levensstandaard drastisch worden verhoogd, niet alleen voor Amsterdam, zeker
niet, maar voor een groot deel van Noord-Holland en zelfs voor een groot deel
van ons land. We moeten er natuurlijk wel met een niet aflatende inspanning
voor waken dat water en lucht verontreinigd worden. Op dit gebied ligt een
grote taak voor de overheid!"
Deze woorden sprak gistermiddag in het gloednieuwe Congresgebouw voor het
RAI-complex wethouder drs. J. M. den Uijl van Amsterdam. De wethouder, die waar
schijnlijk zeer binnenkort minister van Economische Zaken van het nieuwe kabinet
«al zijn, hield voor een gehoor van journalisten uit Zaanse en Kennemer gemeenten,
Amsterdam en enkele afgevaardigden van die gemeenten een gefundeerd betoog over
de economische noodzaak van de vestiging van een olieraffinaderij met petrochemie
in het Noordzeekanaalgebied.
De wethouder begon zijn inleiding met
een uiteenzetting over de revolutie die de
aardolie en de aanverwante produkten in
de energiebehoefte van de wereld hebben
ontketend. „In 1950" zo zei de heer Den
Uijl, voorzag de olie in circa dertien per
cent van de energiebehoefte. In 1960 was
dat percentage al opgelopen tot zevenen
twintig en voor 1975 verwacht men zelfs
een percentage van vijftig, althans in de
landen van de Europese Economische Ge
meenschap.
Verder vertelde de wethouder dat de
chemie op basis van aardolie de snelst
groeiende tak aan de industriële boom is.
„Men stelt dikwijls" aldus de heer Den
Uijl, dat een olieraffinaderij en zelfs de
gemechaniseerde chemische industrie niet
arbeidsintensief zijn. Ook is men vaak bang
dat de baten omdat er buitenlands ka
pitaal in geïnvesteerd wordt zal weg
vloeien naar het buitenland. „Men moet
echter niet vergeten dat de vestiging van
de raffinaderij voor onze bestaande indu
strieën een enorme economische injectie
zal betekenen."
De wethouder haalde hierbij het voor
beeld van de Esso-vestiging bij Rotter
dam aan. „Daar werden twee reusachti
ge fabrieken gebouwd" zo zei hij, „een
raffinaderij van tweehonderd miljoen gul
den en een aromatenfabriek van tachtig
miljoen. Tachtig percent van de door deze
industrieën gedane investeringen bestond
uit opdrachten aan de Nederlandse indu
strie. „Ook zegt men vaak dat het toch
niet noodzakelijk is deze olieraffinaderij
aan het Noordzeekanaal te vestigen en
hierbij komt men dan onmiddellijk met
het argument, dat er toch immers een
pijpleiding Rotterdam-Amsterdam wordt
aangelegd om de ruwe aardolie aan te
voeren. Dat is juist. Er komt een olie
leiding, maar dat is nog geen reden om
te zeggen dat de olieraffinaderij niet aan
diep vaarwater van het Noordzeekanaal
behoeft te liggen. De te vestigen raffina
derij van Socony Mobil Oil is namelijk
een exportraffinaderij. Zeker vijftig per
cent van het geleverde produkt zal wor
den uitgevoerd. Deze uitvoer zal voorna
melijk per schip geschieden. Vandaar ook
de grote betekenis voor het havengebied.
„De eerste opzet is een fabricage van
vier miljoen ton, maar men wil zeker
naar acht miljoen ton" aldus de wethou
der. Over de angst dat een groot deel van
de baten naar het buitenland zal weg
vloeien zei de heer Den Uijl: „Elke uit
gekeerde gulden dividend betekent dat
vijftien gulden ten goede zijn gekomen
aan de overheid (belastingen) en opdrach
ten aan het Nederlandse bedrijfsleven
door herinvesteringen"
„Waarom nu vestiging in het dicht be
volkte Noordzeekanaalgebied en niet bij
voorbeeld in een van de IJsselmeerpolders
of het Balgzand" zo vroeg de wethouder
zich af. Hij beantwoordde zijn vragen zelf.
„We hebben zoals ik juist opmerkte te
maken met een exportraffinaderij, dus is
diep vaarwater nodig" zo stelde hij. Bo
vendien was de Mobil Oil geïnteresseerd
in vestiging ergens in Europa op zeer
korte termijn. Er is momenteel in West-
Europa een temposlag gaande, die wij,
althans waar het Mobil Oil betreft, heb
ben gewonnen. Voor de export is de lig
ging van de raffinaderij in het westen van
Nederland uitermate geschikt.
Aan het Noordzeekanaal was op korte
termijn doelmatig terrein voorhanden.
Voor de maatschappij was verder het
economische klimaat, en het feit dat het
gebied dicht in de buurt van een groot
arbeidspotentieel is gelegen, doorslagge
vend. Dat waren de beweegredenen voor
Mobil Oil.
En voor ons? Afgezien van vele andere
aspecten is het zonder meer duidelijk dat
de Amsterdamse en Zaanse industrie een
economische injectie nodig heeft. Het zijn
beide namelijk zeer oude industriegebie
den. Dat betekent dat er een zekere ver
starring in het produktiepatroon is op
getreden, men heeft dikwijls een nog goed
functionerend maar toch verouderd pro-
duktieproces, waardoor de kostenbasis te
hoog wordt.
Neemt u bijvoorbeeld de industriegebie
den in Brabant, Limburg en Twente. Die
zijn na de tweede wereldoorlog zeer sterk
gegroeid. Men kon daar de modernste
ideeën invoeren, terwijl men in Amster
dam en de Zaanstreek met verouderde fa
brieken en installaties zat.
Dat was ook de oorzaak dat in Amster
dam bijvoorbeeld het aandeel in de indu-
Advertentie
de Velasquee SONORA,
een rèsechte Senoritas,
een ware Velasques voor 16 cent
Nu in een vernieuwde samen
stelling, waardoor de smaak
van de beste tabakken nóg
beter tot zijn recht komt.
In de rode blikjes
met de zachte rand.
10 stuks doosjes 1,60
20 stuks blikjes 3,20
50 stuks kistjes 8,—
Wethouder Den Uijl van Amsterdam,
waarschijnlijk binnenkort minister
van Economische Zaken, svrak giste
ren in het nieuwe congresgebouw
over de noodzaak van de vestiging
van de olieraffinaderij van Mobil Oil
langs het Noordzeekanaal.
Advertentie
EEN VEILIGE KEUZE
li ii—i^—
niliijiiiiijiii
tenbasis te hoog is houdt men het niet in
de scherpe concurrentiestrijd. Vereist zijn
nieuwe werkmethoden, een betere kosten
basis en een gemoderniseerd produktie-
proces. Dat is echter een hele stap.
In Amsterdam en in de ^aanstreek zijn
na de oorlog betrekkelijk wéinig zeer grote
industrieën gebouwd. Zonder de ingreep,
zonder een doelbewuste stimulering door
de vestiging van nieuwe industrieën zal
het aandeel van Amsterdam en de Zaan
streek nog verder teruglopen, hetgeen in
houdt dat het welvaartspeil zakt en diver
se voorzieningen in dit dichtbevolkte ge
bied op het gebied van de recreatie, cul
tuur, infra-structuur etc. niet gerealiseerd
kunnen worden.
We moeten een hoogwaardige produktie
in stand houden, pas dan zal het mogelijk
zijn tegemoet te komen aan de "fcCer bij
zondere behoeften van een centrum als
Amsterdam en zijn omgeving. Amsterdam
nu spreek ik dus uitsluitend over de
hoofdstad is een sterk verouderd woon-
en werkcentrum. Aan de infra-structuur
van de stad moet zeer veel gedaan wor
den. Ik noem nu bijvoorbeeld het treffen
van ingrijpende verkeersmaatregelen, het
aanleggen van wegen en bruggen, om van
de tunnels en de aanleg van een metro
nog maar te zwijgen. Dat kost ettelijke
miljoenen.
Zo zou ik kunnen doorgaan. Het is dus ge
woon nodig dat er een grote industriële ex
pansie komt, anders kunnen de nodige
voorzieningen nu eenmaal niet getroffen
worden. Ik beschouw de economische ont
wikkeling dat ook als een essentiële voor
waarde voor een noodzakelijke verhoging
van het levenspeil. Men komt er niet met
te zeggen: „Het gaat nu toch goed, er is
toch werk?" Stilstand is achteruitgang. On
ze bevolking groeit razendsnel. We zullen
moeten werken en bouwen aan onze toe
komst, een toekomst die leefbaar moet
zijn en waarvan de leefbaarheid dat is
nu eenmaal een vaststaand feit wordt
bewerkstelligd en gestimuleerd door econo
mische vooruitgang.
Daarom is het onjuist te veronderstel
len dat het weghouden van uitermate be
langrijke industrieën als de raffinaderij en
de petro-chemie een bijdrage tot vergro
ting van deze leefbaarheid zou zijn."
De wethouder besloot zijn inleiding met
enkele opmerkingen over de verontreini
ging van lucht en water, waarbij hij de
verzekering gaf dat de overheid haar taak
op dit gebied zeer consciëntieus zal op
vatten.
De Haarlemse rechtbank heeft gister
middag van een zaak die met gesloten
deuren zou worden behandeld, toch een
openbare zitting gemaakt. Het ging om
de zaak tegen een 44-jarige bedrijfslei
der uit Utrecht die vorig jaar in juni een
tienjarig meisje uit Zandvoort meelokte
en baar in Lisse wilde doden, na een
betrekkelijk klein zedendelict. Nadat
deze week een meegelokt jongetje in
Eindhoven is gewurgd, achtte de Haar
lemse rechtbank het van belang dat de
Advertentie
parade - tretford - desso
op 100 - 120 - 130 en 380 cm breedte
julianapark 58-62 - tel. 54530-57713
Advertentie
(Van een onzer redacteuren)
In de ambtswoning van burgemeester mr. G. van Hall werd gistermiddag ook nog
druk gediscussieerd over de vestiging van de olieraffinaderij en de petrochemische
industrieën. De burgemeester van Amsterdam, juist teruggekeerd van een kort bezoek
aan Londen, ontving gistermiddag om vijf uur de delegatie van Kennemer, Zaanse
en Amsterdamse journalisten die hem, omdat bjj wethouder Den Uijl de tjjd daartoe
ontbrak, niet spaarden met vragen.
De burgemeester ging uitvoerig in op de
economische problematiek en de nood
zaak van de economische injectie door de
vestigingen langs het Noordzeekanaal.
Burgemeester Van Hall verklaarde dat
Amsterdam reeds acht jaar lang met di
verse oliemaatschappijen heeft onderhan
deld over de vestiging van een olieraffi
naderij in het havengebied.
„Wij wisten dat dit van bijzonder grote
economische betekenis was" aldus de heer
Van Hall. Hij zette uiteen hoe de onder
handelingen met Socony Mobil Oil verlo
pen waren. „De onderhandelingen van
Amsterdam zijn reeds zeer vaak mislukt"
aldus de burgemeester. Toen die met Mo
bil Oil dus in een vrij beslissend stadium
waren gekomen heb ik eigenlijk min of
meer pessimistisch m'n schouders opge
haald. Ik ben zelfs gewoon naar Israel
gereisd, waar ik een telegram ontving dat
de vestiging definitief was. „Het is dus niet
zo, dat Amsterdam met opzet geheimzin
nig doet en heeft gedaan" aldus burge
meester Van Hall.
Over de angst van de Kennemer en Zaan
se gemeenten ten aanzien van de lucht- en
waterverontreiniging toonde de burgemees
ter zich een beetje verwonderd. „Amster
dam heeft er nooit of te nimmer een ge
heim van gemaakt dat onderhandelingen
gevoerd werden met oliemaatschappijen in
de afgelopen jaren", aldus de burgemees
ter.
„Er hebben stukken in de kranten ge
staan over de mogelijke vestiging van die
of die raffinaderij en nooit is men zo be
zorgd geweest over de verontreiniging van
de lucht als juist nu. Plotseling wordt er
over geschreven en raakt iedereen min
of meer in paniek.
De grootste paniek komt dan uit ge
meenten, neem nu de Zaanstreek of Vel-
sen, waar men zelf nooit iets heeft ge
daan om de luchtverontreiniging doeltref
fend tegen te gaan.
Wethouder De Boer van Velsen hanteert
argument op argument om op de nadelen
van onze nieuwe vestiging te wijzen, maar
wat denkt u van de Hoogovens? Ik weet
dat daar wel wat tegen luchtverontreini
ging wordt gedaan maar is 't voldoende? En
de Zaanstreek? Is het daar anders? Na het
lezen van de artikelen in de kranten heb
ik het vaak gedacht: „Kon ik nu maar
méér vertellen."
De burgemeester verzekerde dat uit de
onderhandelingen met Mobil Oil duidelijk
gebleken is dat de maatschappij alles in
het werk zal stellen om elke verontreini
ging tegen te gaan.
Afgezien van het feit dat de overheid
normen gaat vaststellen die zeker niet mis
Advertentie
voor de grootste en mooiste collectie
ploeg - aristo
harts prints
boussac -
julianapark 58 - 62 - tel. 54530-57713
zaak, als waarschuwing, in het openbaar
werd behandeld. Ook als waarschuwing
voor ouders of opvoeders van jonge kin
deren. De officier van Justitie eiste
tegen de verdachte uit Utrecht een ge
vangenisstraf van tien jaar en terbe
schikkingstelling van de regering.
De bedrijfsleider was op 17 juni 196<.
met vakantie in Zandvoort. Hij reed in
een gehuurde auto. Op het strand ont
moette hij twee meisjes. Een van de
meisjes lachte tegen hem. Dat was in fei
te de aanleiding tot de dramatische ge
beurtenissen. De man voelde zich plotse
ling aangetrokken tot dit meisje en liet
haar met haar vriendinnetje in de auto
stappen. Het vriendinnetje stuurde hij wel
dra de auto uit met geld om chocola te
kopen. Daarna reed hij met het andere
meisje weg. Van zijn oorspronkelijke be
doeling met haar naar Utrecht te gaan
kwam niets. Op een bepaald kruispunt
stond verdachte verkeerd voorgesorteerd
en werd een andere kant uitgestuurd door
een verkeersagent.
In Lisse, op de Loosterweg-Zuid, wilde
het meisje even uit de auto. De man volg
de haar en bracht haar vreselijk aan het
schrikken door zich gedeeltelijk te ontkle
den. Uit angst dat het meisje hem zou
aangeven besloot hij haar te doden. Hij
kneep haar keel dicht, schopte haar en
ging op haar staan. Toen hij dacht dat
ze dood was ging hij weg. Maar het kind
bewoog zich nog. Daarop schopte de man
haar opnieuw tegen hoofd en lichaam tot
dat hij meende dat er geen leven meer
was. Het meisje leefde echter nog. Het
zwaargekwetste kind kwam later weer bij
bewustzijn en is de weg opgestrompeld.
(Zij is nu lichamelijk weer hersteld).
De rechtbank en de officier van j'ustitie
uitten hun bijzondere waardering voor het
knappe opsporingswerk van opperwacht
meester J. de Ridder en wachtmeester
eerste klasse H. Oude Veldhuis van de
rijkspolitie groep Lisse. Zij zijn maanden
bezig geweest, totdat zij via de gehuurde
auto bij de bedrijfsleider in Utrecht kwa
men en van hem tenslotte een bekentenis
losgekregen.
In augustus is de verdachte gedetineerd
in Haarlem.
De zenuwarts F. Hartsuiker verklaarde
als getuige-deskundige dat de verdachte
ernstig neurotisch gestoord en infantiel is.
Hij weet dit mede aan de zeer slechte op
voeding van verdachte, die volgens de ge
tuige-deskundige een diepgaande klinische
behandeling nodig heeft. Dokter Hartsui
ker kon niet precies verklaren waarom de
bedrijfsleider, die nog niet eerder tot iets
dergelijks is gekomen, het meisje had wil
len doden. De verdachte zelf zei heel wei
nig. Wel was gebleken dat hij blij was
dat het meisje nog leefde. De officier van
justitie achtte poging tot doodslag uit
angst voor de ontdekking van het eerder
gepleegde zedendelict) bewezen. Rekening
houdend met de verminderde toerekenings
vatbaarheid van verdachte kwam de of
ficier van justitie niet tot de maximum
straf van vijftien jaar.
De raadsman, mr. K. Heimig zag het ook
voor de gemeenschap als belangrijk dat
verdachte zo spoedig mogelijk klinisch be
handeld kan worden.
Uitspraak op 22 april 's morgens om half
tien.
Advertentie
julianapark 58-62 - tel. 54530-57713
zullen zijn" zo vervolgde de burgemeester
van Amsterdam, „is het streven van Mobil
Oil er ook bewust op gericht de lucht zui
ver te houden. Dat is namelijk een nood
zaak voor de raffinaderij zelf en de petro
chemie. Men heeft voor de fabricage van
bepaalde produkten juist zuivere lucht no
dig. Dan gaat men die toch niet eerst
zelf verontreinigen? Zo is het ook met het
water.
Bovendien zou Amsterdam zelf de meeste
last van de verontreiniging hebben. Onze
stad zou onder de wind van de nieuwe in
dustrieën komen. Dacht u dat wij dan met
lichte maatregelen genoegen zouden nemen?
Bovendien is het de Mobil Oil noodzakelijk
voor de verdere expansie een goede naam
te kweken. Een naam zoals bijvoorbeeld
die raffinaderij in Dinslaken waarover zo
veel geschreven is.
Ik kan u de verzekering geven dat de
verontreiniging van water en lucht door de
vestiging van de olieraffinaderij zeker
uiterst miniem zal zijn" zo besloot mr.
G. van HalL
