Commentaar op Vietnam-rede
van president L. B. Johnson
Peking: „Kwalijke grap
Oe Thant:
Parijs: „Ons idee
k steek
uw licht op bij
onze verlichtende
PAASSHOW
blijf jong, blijf fit: fiets!
SGHRIJVENDELEZERSSCHRIJVENDELEZERSSCHR
MORGEN
RIPOLIN
geef een boek
Italiaanse joden
zijn bedroefd
Prinses Benedikte
is vertrokken
Blanke agenten
gearresteerd
SCHILDEREN
MET
VRIJDAG 9 APRIL 1965
19
Edelmoedig
Opwinding
Leedvermaak
WONINGINRICHTING ^EVERWIJK
Oude fietsen zijn vaak niet veilig meer.
Koop op tijd zo'n soepel rijdende nieuwe fiets!
Protest I
Protest II
Proefdieren
Nazi-vlag II
Wie is geboren op
9 mei 1950?
Petrochemie
99
99
WASHINGTON (Reuter, AP en AFP). „Een kwalijke grap" noemt radio-
Peking de oproep van president Johnson voor onvoorwaardelijke besprekingen
over Zuid-Vietnam. China wijst het voorstel van de Amerikaanse president van
de hand. Radio-Moskou was gisteren van mening dat Johnson in zijn jongste
toespraak over Vietnam de kern van de zaak tracht te verdoezelen. De Russische
commentator had zich gestoten aan de uitspraak van de president dat hij hoopte
op spoedige vrede en tegelijkertijd de Amerikanen opriep rekening te houden
met een langdurig conflict. Overigens heeft ook vandaag de vice-president van
de Verenigde Staten, Hubert Humphrey, tijdens een toespraak voor vakvereni
gingsleiders de waarschuwing uitgesproken dat de Amerikaanse strijdkrachten
wellicht maanden of zelfs jaren verwikkeld zouden blijven in de strijd in Vietnam.
Pas vandaag maakt de Russische pers melding van het voorstel van president
Johnson om besprekingen te houden over Vietnam zonder voorafgaande voor
waarden.
Het officiële partijblad „Pravda" be
schuldigt Johnson ervan: „Een volkomen
stilzwijgen te bewaren over de barbaar
se activiteiten van Amerikaanse mili
tairen in Zuid-Vietnam en het piraten-
aspect van de luchtaanvallen die nog
steeds worden voortgezetde einde
loze vernieling en de slachtoffers die
worden veroorzaakt door de Amerikaan
se agressors".
De secretaris-generaal van de Verenigde
Naties, Oe Thant, heeft gisteren presi
dent Johnson laten weten dat hij diens
voorstel als een gunstig antwoord be
schouwde op het recente beroep in deze
geest van de zeventien niet-verbonden lan
den.
Tn een boodschap aan de Amerikaanse
president noemde hij voorts diens plan
voor economische steun aan Zuidoost
Azië positief, vooruitstrevend en edelmoe
dig. Oe Thant zei ook dat hij zijn pogin
gen, een vreedzame regeling in Vietnam te
bereiken, zal voortzetten.
President Johnson heeft donderdag in
antwoord op een boodschap van zeventien
niet-verbonden landen gezegd dat de V.S.
bereid zijn tot besprekingen over Vietbam
zonder voorafgaande voorwaarden. Hij
herhaalde hiermee de toezegging die hij
in zijn rede in Baltimore, de avond tevo
ren, had gedaan.
De zeventien landen hadden zich in een
boodschap aan de president uitgesproken
voor vredesonderhandelingen over Viet
nam zonder dat vooraf voorwaarden zou
den worden gesteld. De boodschap was
midden maart op een conferentie in Bel
grado opgesteld.
In Londen, zo meldt onze correspondent
aldaar, heerst, zoals uit Wilsons (donder
dagochtend afgelegde) verklaring blijkt,
grote opwinding over president Johnsons
uitspraak, die als de meest constructieve
bijdrage wordt beschouwd om een einde
te maken aan deze zinloze oorlog. Enge
land, dat mede-voorzitter is van de Con
trole Commissie voor het voormalige In-
do-China heeft zich tot dusver tevergeefs,
uitermate ingespannen om een vredesini
tiatief te ontwikkelen.
President Johnsons verklaring en zijn
analyse van de situatie worden hier mees
terlijk en zelfs „Churchilliaans" van stijl
genoemd. Hij heeft alle militaire lessen
van de koude oorlog begrepen.
Het gevaar is, dat Johnsons staatsman
schap zal worden bedreigd door allerlei
pietluttige bezwaren, ingegeven door het
internationale protocol. De Chinese eis bij
voorbeeld, dat de Amerikanen alleen met
de Vietcong mogen onderhandelen, wordt
hier beschouwd als een ontkenning van de
realiteit van deze oorlog.
De hoop leeft hier, dat evenals in 1954,
Rusland nu zijn grote invloed zal uitoefe
nen.
Hoewel er in wijde kring opluchting
heerst over Johnsons verklaring, wordt de
vraag gesteld of Johnsons gebaar niet eer
der had kunnen komen, omdat de strijd in
Zuidoost-Azië immers vooral een psycho
logisch karakter draagt en het militaire
optreden van de afgelopen weken mis
schien juist de psychologische voorwaar
den voor het welslagen van het vredes
initiatief heeft vernietigd.
Vandaar dat men het in Londen nog veel
te vroeg acht voor optimisme. Donderdag
aanstaande zal premier Wilson een onder
houd hebben met president Johnson.
In Franse ogen, aldus onze correspon
dent in Parijs, heeft president Johnson,
door vredesonderhandelingen in Vietnam
nu niet langer aan bepaalde condities te
verbinden, een niet onbelangrijke stap in
de goede richting gedaan. De Amerikaan
se regering neemt, zo meent men in Parijs,
nu voetje voor voetje het standpunt in dat
generaal De Gaulle vorig jaar reeds als
enige mogelijkheid had aangegeven.
Ook de twee andere punten, die de ge
neraal toen formuleerde neutralisatie
van heel Vietnam en financiële ondersteu
ning van dat land heeft Washington nu
praktisch al voor zijn rekening genomen.
Een laatste pas die Johnson nog zal moe
ten nemen is, dat hij ook zijn weigering
met de Vietcong te onderhandelen nog laat
varen. Bijna tien jaar geleden toen de
Fransen in Vietnam vochten om hun ko
lonie te behouden, waren het de Amerika
nen die hen overstelpten, niet alleen met
dollars doch ook met adviezen. De rollen
zijn nu tenminste wat die adviezen aangaat
omgekeerd. In Parijs is een sprankje leed
vermaak te bespeuren.
(Van onze correspondent)
ROME De joden in Rome zijn het ge
sprek van de dag. Hoewel het Vaticaans
concilie enkele maanden geleden reeds had
besloten het woord „godsmoordenaars", dat
men tot dan toe gebruikte om een jood
aan te duiden, uit het r.k. woordenboek te
schrappen, heeft een aantal Italiaanse bis
schoppen verklaard deze uitdrukking wel
te zullen blijven gebruiken. Onder andere
de bisschop van Segni, die zei de joden
nog steeds te beschouwen als de moorde
naars van Jezus.
Het concilie had besloten de aanduiding
„godsmoordenaar" te schrappen, omdat
„niet de joden zoals men die tegenwoordig
kent en zelfs niet het hele joodse volk in
de tijd van Christus de moord op hem op
het geweten heeft, doch slechts een heel
klein deel hieraan schuldig is".
Reden voor het oplaaien van het rumoer
over deze verklaring is nu dat de joodse
opperrabijn van Rome uit naam van de
gezamenlijke Italiaanse rabbijnen een te
legram heeft gestuurd aan de staatssecre
taris van de paus, kardinaal Cicognani,
waarin hij uitdrukking geeft aan „hun
smartelijke verbazing over de bevestiging
van de beschuldiging van het joodse volk
als schuldig aan de moord op Jezus".
De paus -heeft namelijk in een preek die
hij zondag in een Romeinse voorstad hield
het onder andere gehad over „de ontmoe
ting tussen Jezus en het joodse volk, voor
bestemd om de Messias te ontvangen
waarbij het hem niet alleen niet heeft her
kend maar hem ook heeft bestreden, be
lasterd en belediged en tenslotte heeft ge
dood".
Uiteraard is het bijzonder opvallend dat
de paus zelf nu sprak over het gehele
joodse volk, dat schuldig was aan de dood
van God's zoon, terwijl het concilie deze
schuld juist had ontkend. Vanochtend werd
ons van de zijde van het Vaticaan te kern
nen gegeven dat men het telegram bestu
deert en dat de reactie waarschijnlijk niet
zal worden openbaar gemaakt.
Na een bezoek van twee dagen aan ons
land, waarbij zij onder andere voor Madu-
rodam het zomerseizoen heeft geopend,
is prinses Benedikte van Denemarken gis
termiddag per Caravelle-lijntoestel van de
SAS van Schiphol teruggekeerd naar Ko
penhagen.
Advertentie
Van 10 tot 20 april a.s. toont Stoutenbeek Woninginrichting in
zijn zaak en in de etalages van de Sunart-afdeling een grote
kollektie exklusieve verlichting uit binnen- en buitenland.
Hieronder zijn zeer bijzondere modellen, speciaal voor deze
expositie bijeengebracht uit Italië en Scandinavië.
Verlichting, die ook in uw interieur onmisbaar is om de juiste
sfeer te scheppen.
Loopt u een dezer dagen eens binnen en steek uw licht op.
Profiteer ook op dit gebied van de kennis en ervaring van de
Binnenhuis-architect van Stoutenbeek Woninginrichting. Hij zal
u desgewenst gaarne vrijblijvend adviseren.
250 MODELKAMERS
Advertentie
Onder de leden van de Nederlandse
Vrouwenbeweging heerst grote veront
waardiging over het optreden van de
Verenigde Staten van Amerika in Zuid-
Vietnam en tegen Noord-Vietnam. De
vrouwen hebben op negentien openbare
vergaderingen, gehouden ter gelegenheid
van de Internationale Vrouwendag, haar
afschuw en afkeuring van het Amerikaan
se optreden kenbaar gemaakt door middel
van protesten die verzonden werden aan
de ambassadeur van de Verenigde Staten
in Nederland.
De vrouwen van de Nederlandse Vrou
wenbeweging zijn zich ervan bewust dat
zij daarbij tot uiting brengen de gevoe
lens van miljoenen Nederlandse vrouwen
die allen met afschuw hebben kennis ge
nomen van het gebruik door de Ameri
kaanse troepen van gassen en napalm
bommen tegen het Vietnamese volk.
Daarnaast zijn grote aantallen handte
keningen ingezameld onder een dringen
de eis om
1 het militaire optreden in Vietnam
te beëindigen;
2 het zelfbeschikkingsrecht van het
Vietnamese volk te erkennen;
3 tot onderhandelingen over te gaan om
tot een vreedzame oplossing te komen.
Bovendien werd een dringend verzoek
gericht aan de vertegenwoordiger van Ne
derland bij de Verenigde Naties om te
doen wat in zijn vermogen ligt om de
Amerikaanse regering te bewegen dade
lijk een einde te maken aan het gebruik
van gas en napalm en om de Amerikaan
se troepen uit Zuid-Vietnam terug te trek
ken in plaats van nog meer troepen te
zenden en zich te onthouden van Optreden
tegen de Democratische Republiek Viet
nam.
Ieder die van haar of zijn instemming
met bovenstaande activiteiten wil blijk ge
ven of wil helpen bij de inzameling van
handtekeningen wordt verzocht zich te
wenden tot het secretariaat van de Ne
derlandse Vrouwenbeweging, Keizersgracht
427, Amsterdam-C.
Het optreden van de Amerikaanse troe
pen in Vietnam getuigt van minachting
voor de rechten van de volken. Het ge
vaar dreigt dat de situatie die hierdoor is
ontstaan uitgroeit tot een derde wereld
oorlog. Daarom protesteren wij met het
volk van Vietnam, met de regeringen van
Noord-Vietnam, van de Chinese Volksre
publiek, de Sovjet-Unie, Joegoslavië en
Cuba, met de 2.500 joodse, protestantse
en rooms-katholieke geestelijken in Noord-
Amerika, met de Belgische jeugd-bewe-
gingen die op 28 maart in Brussel ge
demonstreerd hebben, tegen de oorlogspo
litiek van de Verenigde Staten in Zuid
oost-Azië. Wij protesteren met iedereen in
de wereld die walgt van het optreden van
de Amerikaanse troepen in Vietnam met
gaswapens en dergelijke. De troepen van
de Verenigde Staten dienen uit Zuid-Viet
nam teruggetrokken te worden; zij ho
ren daar niet.
M. KERKHOVEN-MEULEMANS en
B. KERKHOVEN, Haarlem
Naar aanleiding van de berichten over
de rooms-katholieke universiteit te Nijme
gen inzake proefdieren per advertentie
aanvragen zou ik de voorafgaande feiten
duidelijk naast elkaar willen zetten.
De universiteiten en commerciële labora
toria verbruiken in de laatste jaren een
ontstellend groot aantal proefdieren. De
normale dierenhandel kon aan deze aan
vraag niet meer voldoen en de niet bona
fide handelaren kwamen te hulp, waar
door ergerlijke wantoestanden ontstonden.
De regering heeft in 1964 een wet uitge
vaardigd het zogenaamde „honden- en
kattenbesluit" om een einde te maken
aan deze beschamende handel.
De consequentie van deze nieuwe wet is
echter dat de bona fide handelaren nooit
meer genoeg dieren kunnen leveren, wan
neer de laboratoria Jaarlijks zo'n enorm
aantal dieren gebruiken.
Een keerpunt is nu ontstaan, als gevolg
van de nieuwe wet. Andere wegen moeten
dus door de wetenschap gezocht worden
zonder zoveel proefdieren om het re-
searchwerk te laten doorgaan. Wij heb
ben iets dergelijks in de oorlog beleefd,
toen er een groot gebrek aan grondstoffen
was ontstaan; men vond de synthetische
stoffen met als resultaat dat nieuwe we
gen voor ons geopend werden, zonder wel
ke we thans niet meer zouden kunnen le
ven. Nieuwe perspectieven, als gevolg van
minder proeven op dieren, kunnen worden
geopend voor onderwijs, films, televisie,
enzovoort. Bijvoorbeeld zou men voor de
vele laboratoria in Nederland één centraal
wetenschappelijk proefstation kunnen ope
nen. waar men proeven op dieren doet,
waarvan dan andere laboratoria zouden
kunnen profiteren. Zo zijn er vele wegen
die gevonden kunnen worden, wanneer de
mens, in een noodtoestand geraakt, zijn
hele wil en intelligentie ten goede inzet.
Op dit keerpunt staande zou de Nijmeeg
se universiteit als eerste de situatie kun
nen doorzien en een nieuwe richting gaan
zoeken, moreel verantwoord tegenover
mens en dier, juist omdat de universitei
ten nog altijd de richtingaangevende en
opvoedende taak in ieder land vervullen.
Des te teleurstellender is het te ervaren
dat deze universiteit nu een richting is in
geslagen die gevaarlijke consequenties kan
hebben. De handelaren namelijk worden
door de nieuwe wet aan banden gelegd
door een vergunningsstelsel bijvoor
beeld de dieren worden beschermd door
het bewijs van inenting dat afgegeven
moet worden bij de verkoop. De wet heeft
echter niet voorzien dat particulieren, het
werk van de handelaren ten dele zouden
overnemen; voor hen zijn er geen restric
ties, behalve het opgeven van naam en
adres. De universiteit opent dus de weg
voor de particulier om wantoestanden in
het leven te roepen, teneinde toch maar
aan zoveel mogelijk proefdieren te komen!
Want een dierenvriend zal zijn eigen dier
nooit naar een laboratorium brengen.
Dit geeft wel veel te denken.
E. BREDIUS, Aerdenhout,
De reactie van de heer A. de Niet, vo
rige week vrijdag in deze rubriek, wijst
ons op de mogelijkheid dat er enig mis
verstand kan zijn ontstaan over de bedoe
ling van de scène met de hakenkruisvlag,
maandag 22 maart 1965 op het Marktplein
te IJmuiden.
Uiteraard had dit geenszins de bedoeling
van een „tentoonstelling'; onzes inziens
werd dit in het krantenbericht ook niet ge
suggereerd.
Wij voldeden slechts aan het verzoek van
een groot Nederlands weekblad dat met
een artikel aandacht wilde schenken aan
onze '40-'45 collektie" en daarvoor een im-
pressieve foto wilde hebben, hiermee sym
boliserend dat een dergelijke lugubere
groep (zij het dan buiten de toegevoegde
„bevrijders") nog slechts twintig jaar ge
leden op élk willekeurig marktplein in Ne
derland kon worden waargenomen. Om
een aan haar doel beantwoordende anti
nazi tentoonstelling op te zetten is méér
werk nodig dan in één uurtje op een win
derig marktplein verricht kan worden.
Overigens zijn wij met de opmerking
van de heer de Niet, hoewel deze dan ook
niet geheel juist is, beslist niet zo onte
vreden. Het is een bewijs dat heer De Niet
bereid is over dit soort zaken na te den
ken, en dat is meer dan thans van de
meesten gezegd kan worden.
Wij zouden hem dan ook willen verzoe
ken onze werkelijke tentoonstelling van 30
april tot en met 6 mei in het Patronaats
gebouw, te komen zien en zullen na afloop
hiervan gaarne zijn mening over de opzet
horen.
P. A. VELDHEER,
J. J. SPANNINGA,
Kollektie 1940—'45 „De Bezetting",
IJmuiden
De negende mei is een belangrijke da
tum in de geschiedenis van het Verenigd
Europa. Op die dag in 1950 deed Robert
Schuman toen minister van Buiten
landse Zaken van Frankrijk het voor
stel voor een Europese Gemeenschap en
riep hij alle landen van Europa op daar
aan mee te doen.
Als je op 9 mei 1950 geboren bent word
je nu vijftien jaar. Europa is voor jou
niet een erfenis van het verleden, maar
een realiteit van het heden: binnen dat
Europa ligt je toekomst.
Schrijf eens heel eenvouding op een
blaadje papier, wat de eenwording van
Europa voor je betekent en wat je ervan
verwacht voor je toekomst. De interessant
ste antwoorden zullen worden gepubliceerd
in het Maandblad van de Voorlichtings
dienst van de Europese Gemeenschappen,
waarop iedereen zich gratis kan abonne
ren. Voor de beste antwoorden zal nog
een speciale verrassing beschikbaar wor
den gested. Stuur je brief naar de Voor
lichtingsdienst van de Europese Gemeen
schappen, Alexander Gogelweg 22, Den
Haag.
W. L. K. VAN OOSTEN, Badhoevedorp.
Met veel belangstelling en waardering
las ik uw artikelen over petrochemie in
„Erbij" van zaterdag 3 april. Toch zou
ik u gaarne van repliek dienen aangaande
uw omlijnd artikel „aardolie en economie"
waar u schrijft:
„Maar de felle bestrijders van veront
reiniging dienen niet te vergeten, dat eco
nomische belangen en consequenties van
verontreiniging ergens in balans komen.
Stelt men, als een zeker evenwicht is be
reikt, de eisen aan de installaties onrede
lijk hoog, dan zullen de betrokken bedrij
ven hun welvaart elders brengen."
En dat is nu in feite waar om alles
draait. Het Amsterdamse' stadsbestuur is
doodsbenauwd dat het petrochemische be
drijf buiten de invloedssfeer van Amster
dam zal komen. Het gevaar is dus groot,
dat het zich zal haasten, niet alleen het
door u bedoelde evenwicht zo snel moge
lijk te zien, maar ook de eisen aan de in
stallaties meer in overleg met het betrok
ken bedrijf vast te stellen. Hier speelt
daarom de geldbuidel de grootste rol en
niet de volksgezondheid in het algemeen.
De belangen van de buren komen dan ook
in de derde plaats.
Dat het machtige Amsterdam het met
de belangen van de kleinere gemeenten
niet zo nauw neemt, zou ik met een enkel
voorbeeld willen illustreren.
Het uitdiepen van de Rotterdamse Wa
terweg is er oorzaak van dat het zout
steeds verder is opgedrongen, tot zelfs
voorbij Dordrecht, met schadelijke gevol
gen voor het Westland en de volksgezond
heid van Rotterdam en verre omgeving in
het bijzonder.
Nu zou men kunnen aannemen, dat
Rijkswaterstaat hieruit lering zou hebben
getrokken en er zich wel voor zou wach
ten waterwegen, die direct of indirect met
de zee in verbinding staan, verder uit te
diepen of te verbreden. Niets is minder
waar. Amsterdam, afgunstig op de snelle
ontwikkeling van de Rotterdamse haven,
wil coüte que coüte de achtërstand ver
kleinen en brengt Rijkswaterstaat er toe
het Noordzeekanaal zodanig te verbreden
en verdiepen, dat het tot de grootste ka
nalen van Europa kan worden gerekend.
Nu kan men zeggen; het Noordzeekanaal
staat niet in open verbinding met de zee,
maar bij intens gebruik van de sluizen
zal het zoute water' ook daar verder op
dringen. Het spreekt vanzelf, dat even
min als in Rotterdam, de gemeente Am
sterdam bereid zal zijn diegenen schade- j
loos te stellen die nadeel van de verzil-
ting ondervinden.
Wat voor het Noordzeekanaal geldt, is
ook van toepassing op het petrochemisch
bedrijf. De luchtverontreiniging is nu een
maal niet geheel te elimineren en zal
voor een deel zijn stempel drukken op
onze badplaatsen en kwekerijen. Is het
wonder, dat grote groepen van de bevol
king niet zo bijster veel vertrouwen heb
ben in de voorlichting op dit gebied?
C. R OOMS, Haarlem.
In deze rubriek worden eenmaal per
week brieven opgenomen, die met uit
drukkelijk verzoek tot publikatie aan de
redactie worden toegezonden; voorwaar
den tot publikatie zijn:
Het onderwerp dient van genoegzaam
algemeen belang te zijn en uit het oog
punt van dat algemeen belang te zijn
beschouwd.
De Inzender moet de brie! met zijn
volle naam en adres ondertekenen en
instemmen met de vermelding van zijn
naam ën woonplaats. (Dus geen pseudo
niem of initialen).
De brief moet gesteld zijn ln behoorlijk
Nederlands en in begrijpelijke, beknopte
vorm.
De redactie behoudt zich het recht voor
de brief ter publikatie te bekorten op
met essentiële punten, of opneming te
weigeren.
Opneming van een bepaalde brief be
tekent allerminst, dat de redactie het
eens is met daarin vervatte meningen of
argumenten.
In Prosperity in Zuid-Carolina zijn
twee politieagenten gearresteerd voor het
slaan van een jonge neger. Volgens het
hoofd van de politie behoorde één van de
politiemannen tot een groep mannen dte
maandag gekleed in Ku Klux Klan-
J kleding de gevangenis waren binnenge-
j drongen, waar zij de neger hadden gesla
gen. De jongen zat gevangen omdat hij
geweld zou hebben gebruikt tegen de po
litie.
De Ku Klux Klan-leider in Zuid-Caroli
na heeft verklaard er zeker van te zijn
dat niemand van de Klan betrokken is
geweest bij deze geweldpleging.
Advertentie
Advertentie
In de haven van Scheveninaen is
gisteravond de kotter Stellendam 12
gearriveerd met aan boord de over
levenden van de Goeree 5. die woens
dagavond op de Noordzee is vergaan.
De foto toont aan de tafel de schip
per van de GO 5, de 20-jarige H.
Tanis uit Goeree, en verder van links
naar rechts de schipper van de Stel
lendam 12, H. Brinkman en de ma
trozen van het vergane schip, He
twintigjarige Kees Sperling, de acht-
tienjarige Kommer Klein en de 33-
jarige Toon Witte.
