Italianen wijden een kwart van hun
TV-zendtijd aan algemeen onderricht
2
ZE
ZEGGEN DAT
DAI IS WAAR
„La belle Otero" in armoe gestorven
een boek
Kastje kijkenaan gene zijde van de Alpen
Toenemende belangstelling voor
toneel dankzij de televisie
Haags Studentencabaret
wordt opgeheven
Peter Diamand directeur
van Edinburgh Festival
Aan de vooravond van een film over haar teven
Laatste prinses uit het rijk der Grandes Cocottes
NEGEN MUZEN
DINSDAG 13 APRIL 1965
Staking bij de Vlaamse
radio en televisie
PANORAMA NOOIT IETS SCHRIJFT OVER DE
TELEVISIE.
WAAROM ZOU PANORAMA? HET IS GEEN
PROGRAMMABLAD. U KUNT TOCH
NIET TEGELIJK NAAR DE TELEVISIE
KIJKEN EN PANORAMA LEZEN?
De radio geeft woensdag
T elevisieprogramma
(Van onze correspondent)
ROME. Vaak wordt beweerd, dat in geen enkel land
van Europa de televisie zo goede programma's heeft te bie
den als in Italië. Of dit juist is, zou alleen kunnen worden
bevestigd door iemand die in alle landen van ons werelddeel
een paar programma's zou kunnen volgen, natuurlijk en
daar ligt de moeilijkheid met behoorlijke kennis van al
die verschillende talenWij kunnen er alleen maar van
zeggen, dat zowel de Italiaanse radio als de t.v. er op uit is
„Elck wat Wils" te geven en ernaar streeft het ontwikke
lingspeil van kijker en luisteraar op te voeren. Dit blijkt we)
uit het feit, dat het „derde programma" van de radio da
gelijks van tien uur 's morgens ,tot twaalf uur 's nachts uit
sluitend klassieke muziek uitzendt (onderbroken door twee
lezingen van een kwartier elk en een uitzending van nieuws
berichten gedurende een half uur) terwijl toch slechts 10 per
cent der luisteraars belang stelt in symfonische muziek en
33 percent in opera. Die derde zender heeft geen reclame.
Maar laten wij ons tot de televisie bepalen. Er zijn in Italië
5.250.000 abonnees op de televisie. In Rome hebben 52 op
iedere honderd gezinnen een toestel; in Milaan 47, in Genua
38, in Napels 35. Het landelijk gemiddelde is ongeveer 35
(voor radio 75). De televisie heeft twee netten, waarvan het
eerste (het nationale) van 's morgens half negen tot 's avonds
half twaalf in de ether is, het tweede alleen des avonds na
regen uur. Sedert kort kan men ook het tweede net in het
gehele land ontvangen. En dat is geen kleinigheid. Italië
is namelijk niet alleen erg langgerekt, maar de vele berg
ketenen en heuvels nopen tot het bouwen van talrijke uit-
zendstations. Het eerste t.v.-net heeft 30 hoofd- en 590 bij
stations; het tweede 31 uitzendstations en tot nu toe 87 sta
tions, die voor doorgave zorgen.
HET HELE RADIO- en T.V.-BEDRIJF is in Italië in handen van een maatschappij
(kapitaal 8.250.000.000 lire), de RAI, gevestigd te Rome, aan welke de staat op
26 januari 1952 voor een periode van twintig jaar het exclusieve recht tot uitzending
heeft verpacht. Volgens artikel 1 van de Wet op de Posterijen zijn radio en televisie
namelijk een staatsmonopolie, doch de staat kan dat recht in concessie geven (en
heeft dit steeds gedaan, sedert 1924). Het gaat om een particuliere onderneming,
die echter werkt met in hoofdzaak openbare middelen; het grootste deel der aan
delen is in handen van de IRI (het Instituut voor Industriële Wederopbouw) en dus
van de staat. Er is een vergadering van aandeelhouders en verder een bestuursraad
van zestien leden, waarvan er tien worden aangewezen door de aandeelhouders en
verder eik een door de eerste ministers, door Buitenlandse Zaken, Binnenlandse
Zaken, Schatkist, Financiën, Posterijen.
DE RAI GENIET een hoge mate van
zelfstandigheid zowel wat het technisch
bedrijf als de programma's betreft, maar
die programma's moeten steeds drie
maanden van tevoren worden voorge
legd aan het ministerie van Posterijen en
Telecommunicaties dat, na advies te
hebben ingewonnen van de Commissie
voor culturele, kunstzinnige en opvoed
kundige richtlijnen der programma's", er
zijn goedkeuring aan hecht of wijzi
gingen voorstelt. De politieke onafhanke
lijkheid en de objectiviteit van de voor
lichting worden gegarandeerd door een
parlementaire commissie, waarin iedere
politieke partij (dus wel degelijk ook de
oppositie, van communisten tot fascisten)
vertegenwoordigd is. De commissie be
staat uit vijftien senatoren en vijftien
kamerleden. Beide t.v.-netten en twee
van de radionetten zijn gerechtigd re
clame uit te zenden, maar gedurende
hoogstens 5 percent van de zendtijd. In
werkelijkheid blijft het doorgaans bij
3 percent. Voor de t.v. bestaat die re
clame uit korte filmpjes (vaak teken-
filmpjes) die op een in de radiogids
aangekondigd uur worden uitgezonden.
Die films worden vervaardigd door de
adverteerders. De RAI staat 'daar buiten
en we kennen hier geen uitzendingen,
die door industriëlen of handelsonder
nemingen worden „gesponsorecT, zoals
in Amerika gebruikelijk is.
WAARUIT BESTAAN NU DE program
ma's? Men zal het misschien wat vreemd
vinden, maar 24 percent van de zendtijd
wordt in beslag genomen door „Telescuo-
la". Dat is dus gewoon onderwijs in vak
ken als Italiaanse taal en letteren, Frans,
Engels, Meetkunde, Rekenen, Geschiede
nis, Latijn, enz. Er zijn drie leerjaren. De
ze uitzendingen in de voormiddag zijn bij
zonder nuttig voor de (vele) gemeenten,
waar onvoldoende scholen zijn. Er wor
den uitstekende resultaten mee bereikt.
Niet minder nuttig zijn de speciale lessen
voor volwassen analfabeten. Het analfebe-
tisme is een oude plaag van Italië's zui
den en de televisie blijkt een uitstekend
middel om wat elementaire kennis bij te
brengen aan mensen, die nooit een school
hebben bezocht. Er zijn echter nog heel
wat kleine plaatsen in het zuiden, waar
geen elektrische stroom bestaat (voor ver
lichting gebruikt men daar nog kaarsen en
petroleum), in sommige gevallen heeft
dan de pastoor een toestel, dat op batte
rijen werkt. Na de schooluitzendingen ko
men de culturele uitzendingen (voordrach
ten op wetenschappelijk gebied, religie,
vrouwenrubriek) met 11,6 percent op de
tweede plaats, onmiddellijk gevolgd door
de nieuwsberichten (11,4 percent). Wat
die laatste betreft, kan men alleen maar
zeggen, dat zij uitstekend zijn. Men ziet
werkelijk het nieuws uit alle werelddelen
dank zij intense samenwerking met ande
re tv-organisaties en tal van Italiaanse tv-
journalisten die hun gefilmd nieuws per
vliegtuig naar Rome sturen. Ieder die uit
zendingen als de kroning van Paus Paulus
VI, de openingsplechtigheden van het Con
cilie, het huwelijk van de koning van Grie
kenland (door de RAI verzorgd), de rei
zen van de Paus naar Palestina en Bom
bay, enz. heeft gezien, weet op welk een
hoog peil deze dienst in Italië staat.
BIJ HET OPINIE-ONDERZOEK (jaar
lijks worden ongeveer 200.000 abonnees
naar hun mening gevraagd) blijken de
nieuwsberichten dan ook 80 percent der
kijkers het best te bevallen. Tien percent
van de zendtijd wordt gewijd aan sport,
waarvoor 50 percent der mannen en 13
percent der vrouwen belangstelling tonen.
Met 7,5 percent van de zendtijd volgen nu
spelen (quiz), variété en lichte muziek
(belangstelling 70 percent der personen
die slechts lager onderwijs genoten, 30
percent der meer ontwikkelden). Even
veel tijd wordt gegeven aan het kinderuur
tje, dat vaak bijzonder aardig is. Films,
daarbij ook speciaal voor de tv gemaakte,
beslaan 7 percent van de tijd. Iets meer
tijd wordt gegeven aan toneel, uitgezon
den uit schouwburgen of uit de studio
(voor de tv geschreven spelen). Voor de
films bestaat zeer weinig belangstelling.
Toneel boeit 50 percent der kijkers. Opera,
symfonie-concerten en kamermuziek krij
gen drie percent van de zendtijd; de be
langstelling voor opera is vrij groot. Klas
sieke muziek hoort men liever via de ra
dio. De interesse van het Italiaanse pu
bliek is natuurlijk anders gericht dan bij
ons. Binnenlandse en buitenlandse poli
tiek vinden hier warme belangstelling bij
60 percent der kijkers en luisteraars en
bij 80 percent, der meer ontwikkelden. Ie
dere week op het mest geschikte tijdstip
spreekt een of andere politicus en voert
een discussie met journalisten. Iedere par
tij krijgt om de beurt een uur.
AF EN TOE ZIJN ER rubrieken, die
enorm veel succes hebben. In de eerste
maanden van dit jaar bracht de tv, ver
deeld over viif weken, vijf maal ander
half uur verfilmd toneél: „Het leven van
Michelangelo". De grote kunstenaar werd
uitgebeeld door Gian Maria Volonte (de
regisseur van „De Plaatsbekleder"), Paus
Julius II door Antonio Crast en ook ver
der werkten er vele tientallen bekende
acteurs in mee. Op de avonden, waarop
deze uitzendingen plaatsvonden, was het
werkelijk in de straten van Rome en in
de verschillende gelegenheden stiller dan
gewoonlijk. Datzelfde gold ook voor een
serie gebaseerd op Dostojevski's „De ge
broeders Karamazov".
Maar gewoonlijk is de Italiaan geen
slaaf van de t.v. De bioscopen hebben er
niet onder te lijden en het schouwburgbe
zoek neemt in de laatste twee jaar zelfs
weer toe, na een lange periode van ach
teruitgang. Misschien dat het op den duur
met de tv zal gaan als met de radio. Even
als die laatste een gunstige invloed heeft
gehad op het .concertbezoek, zou de tv
misschien de mensen wel eens naar het
echte toneel kunnen lokken
(Van onze radio- en t.v.-medewerkster)
Het cabaretprogramma K-wartaal van
het Haagse Studentencabaret onder lei
ding van Binus Ferdinandusse zal op vrij
dagavond 7 mei voor het laatst op het
beeldscherm komen. Het zal tevens de
laatste voorstelling zijn van het cabaret
groepje.
Tot de opheffing van het Haagse Stu
dentencabaret is besloten nadat twee leden
hebben aangekondigd zich te zullen te
rugtrekken: de heer H. Ruiter vertrekt
naar het buitenland en Johan Gelder
blom heeft zijn studie beëindigd en zal
in de naaste toekomst over te weinig tijd
beschikken. Buiten de drie maandelijke
voorstellingen voor de televisie, treedt het
Haagse Studentencabaret gemiddeld twee
maal per week in zalen op. De mede
werkenden, die overdag hun studie of
een andere dagtaak hebben, vonden dit
een té zware belasting. Nu twee hunner
het gezelschap verlaten, is deze gelegen
heid aangegrepen om het groepje op te
heffen. Voor Rinus Ferdinandusse en zijn
echtgenote betekent dit niet dat zij zich uit
het cabaretleven terugtrekken.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Nadat de Franstalige uit
zendingen van de Belgische radio en t.v.
verleden week 24 uur hebben stilgelegen,
zal thans het personeel van de Vlaamse
uitzendingen woensdag voor 24 uur het
werk neerleggen.
De radio zal woensdag de gehele dag
muziek geven, die wordt onderbroken door
drie korte nieuwsuitzendingen. De t.v.
geeft alleen het testbeeld te zien; 's avonds
zal om 8 uur een nieuwsuitzending plaats
hebben. De staking, ingegeven door het
verlangen tot verhoging der salarissen,
wordt gesteund door de katholieke en de
socialistische partijen.
Advertentie
NASSAULAAN 51 - HAARLEM
Peter Diamand, de secretaris van het
Holland Festival, is benoemd tot direc
teur van het Edinburgh Festival, zo is
in Edinburgh bekendgemaakt. De heer
Diamand zal als adviseur verbonden
blijven aan het Holland Festival en aan
het bestuur van Het Nederlands Kamer
orkest.
In zijn nieuwe functie zal de heer Dia
mand het komende Edinburgh Festival
voorbereiden in samenwerking met Lord
Harewood, neef van koningin Elizabeth,
die aan het eind van het festival aftreedt
als directeur.
Bioscoopexploitanten naar de V.S. Een
groep Nederlandse Bioscoopexploitanten
is onder leiding van Simon van Collem
naar de Verenigde Staten vertrokken,
waar zij onder meer gast zullen zijn van
Joe Franklins „Memory Lane", het Ame
rikaanse equivalent van „De oude Draai-
doos". Verder zullen bezoeken gebracht
worden aan de dive^tf filmstudio's in
Hollywood, Disneylanf! en Marineland
en een voorstelling van de „Greatest
Story ever told", de nieuwste grootbeeld
film van George Stevens. Op de terug
weg zal onder andere San Francisco, Las
Vegas en de Wereldtentoonstelling te
New York bezocht worden.
OP ZATERDAG 10 APRIL is te Nice op 95-jarige leeftijd
in een armoedig gemeubileerd appartement in de Rue
d'Angleterre overleden de destijds beroemde „La Belle
Otero", een der grootste prinsessen van de „Belle Epoque".
Ze behoorde tot de drie „grandes cocottes", die vóór de
Eerste Wereldoorlog het Parijse leven beheersten. Vorsten
en leden van de hoogste society uit Europa hebben aan haar
voeten gelegen en hebben haar met rijkdom overstelpt;
teleurgestelde minnaars hebben om haar zelfmoord gepleegd.
Ze werd 26 augustus 1869 in Cadix geboren in een arm gezin,
en overleed zaterdag j.l. om 1 uur in haar keukentje, terwijl
ze voor haar maalttijd zorgde. Want des morgens had ze nog
op de markt in het oude gedeelte van Nice, waar alles veel
goedkoper is dan aan de kustzijde van de stad, boodschappen
gedaan. Ondanks haar leeftijd was deze prinses van de
„Belle Epoque" nog niet vergeten; nog steeds werden haar
anoniem boeketten toegestuurd en men heeft onlangs een
film van haar leven gemaakt met Maria Felix in de hoofdrol;
de film zou dezer dagen in Nice in première gaan en ze
heeft er vele gegevens voor verstrekt. Helaas heeft ze deze
film nu niet meer kunnen beleven.
EEN PAAR JAAR GELEDEN was ze zeer depressief en wilde geen enkel contact
meer hebben met de buitenwereld. Aanvankelijk deed ze slechts af en toe bood
schappen en dan stak ze de tong tegen de mensen uit, die haar begroetten. Later ging
ze helemaal niet meer uit en ze liet aan een touw een mandje langs de trap naar
beneden zakken waar de concierge dan leeftocht in deed. Een keer per dag trok ze
het mandje dan op. In die tijd leefde ze ook op voet van oorlog met de medegebruik
ster van het keukentje en op een goede dag smeet ze een pan met koud water in haar
gezicht. Ook met haar huisbazin was ze niet goed, omdat deze haar huur wilde ver
hogen. „La Belle Otero" was voor de laatste wereldoorlog in Nice komen wonen in
een charmante villa, tegen de heuvels gebouwd. Maar in 1948 was al haar geld op en
ze moest toen al haar meubels verkopen; het enige wat ze als herinnering meenam
waren Russische aandelen, die indertijd zeven miljoen oude francs waard waren,
maar waar ze nu geen cent meer voor kreeg.
CAROLINE OTERO was al vroeg het
ouderlijk huis ontlopen en leefde van de
opbrengst van haar Spaanse dansen, die
ze zeer temperamentvol met klakkende
castagnetten en zwaaiende rokken ver
toonde. Ze was toen nog een kind van
13 jaar. Een jaar later debuteerde ze in
Monte Carlo waar ze in gezelschap was
van een mooie Italiaanse graaf, die haar
uit Sevilla had meegebracht. De graaf ver
loor al zijn geld met spelen en ging weg,
terwijl hij zijn metgezellin achterliet met
de hem nog resterende 600 francs. Caro
line, die er voor haar leeftijd zeef vol
wassen uitzag, was niet uit de speelzaal
HILVERSUM I. 402 m. 7.00 VARA. 9.40
VPRO. 10.00-24.00 VARA.
VARA: 7.Q0 Nieuws, ochtendgymnastiek
en socialistisch strijdlied. 7.20 Grammo-
foonmuziek. 7.25 Van de voorpagina,
praatje. 7.30 Lichte grammofoonmuziek.
8.00 Nieuws en socialistisch strijdlied. 8.13
Uitgeslapen: lichte muziek en reportages.
8.50 Ochtendgymnastiek voor de vrouw.
9.00 Kookpraatje. 9.05 Klassieke orkest
muziek (opn.). 9.35 Waterstanden. VPRO:
9.40 Eten en drinken, gesprek over eten
en drinken in de bijbel. VARA: Roman
tische orkestwerken (gr.). 11.00 Nieuws.
11.02 Voor de vrouw. 11.40 Radio Volks
universiteit: Filmrevue: Oorlog en verzet
in de film door H. Wielek. 12.10 Lichte
orkestmuziek (gr.). 12.22 Voor het platte
land. 12.27 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw. 12.30 Orgelspel: amusements
muziek. 12.55 Actualiteiten. 13.00 Nieuws.
13.15 Kalender. 13.20 Instrumentaal Trio:
semi-klassieke muziek (opn.). 13.45 Ge
sproken portret. 14.00 Radio Filharmo
nisch orkest: moderne muziek (opn.).
14.50 Kamerpraat, lezing. 15.00 Voor de
jeugd. (Om 16.00 Nieuws). 16.50 Voor de
zieken. 17.20 Stereo: Ritmisch strijkor
kest. 17.50 Actualiteiten. 18.00 Nieuws.
18.15 Grammofoonmuziek. 18.20 Uitzen
ding van de Pacifistisch Socialistische
Partij. 18.30 Radio-Volksuniversiteit: Ver
loving en huwelijk in de dierenwereld,
door dr. E. F. Jacobi. 19.00 Voor de kin
deren. 19.10 Stereo: Kinderkoor met pia
nobegeleiding. 19.30 Artistieke staalkaart.
20.00 Nieuws. 20.05 Dansorkest en zangso
listen. 20.40 Op een vergeten post, hoor
spel. 22.15 Volksliedjes en balladen. 22.30
Nieuws. 22.40 Nederlands strijkkwartet:
klassieke muziek (opn.). 23.15 Jazzmaga-
zine. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00-24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Dagopening. 7.10 Klassieke
grammofoonmuziek. 7.30 Nieuws en her
haling SOS-berichten.7.40 Radiokrant. 7.55
Lichte grammofoonmuziek. 8.15 Gewijde
muziek (gr.). 8.30 Nieuws. 8.40 Stereo:
Licht instrumentaal sextet. 9.00 Voor de
zieken. 9.40 Voor de huisvrouw. 10.10 Mo
derne orkestmuziek- (gr.). 10.30 De een
tonigheid in de Stille Week, ned. herv.
studiodienst. 11.00 Instrumentaal ensem
ble: oude muziek (gr.). 11.30 Lichte gram
mofoonmuziek. 12.05 Licht orkest met
zangsolist. 12.27 Mededelingen t.b.v. land
en tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12.40 Lichte
grammofoonmuziek. 13.30 Stereo: Lichte
orkestmuziek (gr.). 14.00 Boeren en Bur
gers in Buitenveen, hoorspel. Deel 27 (her
haling van 8 april jl.). 14.30 Viool en cel
lo: moderne muziek (gr.). 14.50 Moderne
orkestwerken (gr.). 15.50 Bijbelvertelling
voor de jeugd. 16.00 Voor de jeugd. 17.15
Lichte orkestmuziek (opn.). 17.50 Over
heidsvoorlichting: Mens en samenleving.
18.00 Clavecimbelrecital: oude muziek
(gr.). 18.10 Geestelijke koorliederen uit de
16e en 17e eeuw. 18.30 Het Spektrum:
nieuws uit de prot. Christelijke organisa
ties. 18.45 Licht instrumentaal kwartet
(opn.). 19.00 Nieuws en weerpraatje. 19.10
Radiokrant. 19.30 Leger des Heilskwartier
(gr.). 19.45 Op de man af, praatje. 19.50
Amusementsmuziek (gr.). 20.20 Der Tod
Jesu: Passie-cantate (opn.). 21.50 Klas
sieke grammofoonmuziek. 22.05 Kruiswe
gen: Passiedienst. 22.30 Nieuws. 22.40
Klassieke pianomuziek (gr.). 23.10 Evan
gelieverkondiging in wereldperspectief,
lezing. 23.25 Moderne kamermuziek (gr.).
23.55-24.00 Nieuws.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Grammofoonmuziek.
12.15 Gevarieerde muziek. (Om 12.25
Weerbericht en mededelingen voor de
scheepvaart). 12.50 Beursberichten en pro
grammaoverzicht. .13.00 Nieuws. 13.20 Ka
mermuziek. 14.00 Nieuws. 14.03 Amuse
mentsmuziek. 14.20 Jeugd- en kinderkoren.
14.30 Voor de jeugd. 14.50 Jeugd- en kin
derkoren. 15.00 Nieuws. 15.03 Lichte mu
ziek. 15.15 Voor de kinderen. 16.00 Nieuws.
16.03 Beursberichten. 16.09 Engelse les.
16.24 Amusementsmuziek. 16.45 Schoolko-
ren. 17.00 Nieuws. 17.15 Voor de tieners.
18.00 Nieuws. 18.03 Voor de soldaten. 18.30
Lekenmoraal en -filosofie. 18.50 Sportkro
niek. 18.54 Orkestmuziek. 19.00 Nieuws en
radiokroniek. 19.40 Jeugd en muziek.
20.00 Operettemuziek. 20.30 Lichte mu
ziek. 21.00 Kamermuziek. 21.25 Grammo
foonmuziek. 21.30 Volksmuziek. 21.50 Pae-
dagogische uitzending. 22.00 Nieuws. 22.15
Jazzmuziek. 22.45 De Zeven Kunsten. 23.00
Nieuws. 23.05 Feiten en muziek uit vroe
ger jaren. 23.30 Amusementsmuziek. 23.55
Nieuws. 24.00 Voor de scheepvaart
VOOR DINSDAG
NEDERLAND I
-NTS: 19.00 Nieuws. 19.01 Voor de kleu
ters. 19.06 Week journaal voor gehoorge
stoorden. 19.33 Engelse les. 20.00 Jour
naal. VARA: 20.20 Achter het nieuws.
20.45 Tel uit je winst, quiz. 21.20 Spreken
met schrijvers. 21.50 Lurelei Cabaret. 22.20
Actueel Humanisme, een uitzending in sa
menwerking met het Humanistisch Ver
bond. NTS: 22.30-22.35 Journaal.
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Journaal. NCRV: 20.01 Let 's
sing out: Canadese Hootenanny. NTS:
20.25 Geheime Brigade, TV-film. (3e af
levering). NCRV: 21.15 Onder vier ogen,
interview. 21.45 Tsjechisch pianotrio. 21.55
Actualiteiten. CVK-IKOR-RKK 22.10-22.35
De Kruisweg, filmische lijdensmeditatie.
VOOR WOENSDAG 14 APRIL
NEDERLAND I
AVRO: 17.00-17.35. Voor de kinderen.
NTS: 19.00 Nieuws. 19.01 Voor de kleu
ters. 19.06 Teleac. KRO: 19.35 Van onze
sportredacteur. NTS: 20.00 Journaal en
weeroverzicht. KRO: 20.20 Brandpunt: ac
tualiteiten. 20.50 The Upper Room, docu
mentaire film. 21.15 Blinden, deelnemers
aan onze maatschappij, documentaire.
22.10 Vastenepiloog. NTS: 22.20 Journaal.
TELEAC: 22.25-22.55 TV-academie.
NEDERLAND II
NTS. 20.00 Nieuws. AVRO: 20.01 Kinder
garten, documentaire. 20.20-22.10 De hond
van de generaal, TV-film.
weg te slaan. Ze had echter nog nooit ge
speeld, maar wel goed gezien hoe de an
deren het deden. Ze waagde ook een kans
en verliet die nacht vroeg in de morgen
de speelzaal met een kapitaal van 15 mil
joen francs. En hiermede deed ze haar
intrede in de grote wereld. Omdat ze een
mooie, intelligente, vrouw was, had ze da
delijk vele aanbidders en ze had een groot
talent deze hun geld afhandig te maken.
En zodra deze mannen waren geruïneerd,
ging ze bij hen weg. En vast staat, dat
twee van haar minnaars zich van kant ge
maakt hebben, waaronder graaf de Che-
ley, die op een avond twee miljoen ver
loor aan de speeltafel, toen hij probeerde
om weer rijk te worden om zijn beminde
niet te verliezen.
CAROLINE OTERO was niet gemakke
lijk en als haar minnaars te veeleisend
werden of haar slecht behandelden ge
droeg ze zich als een ongetemde tijgerin.
Toen de oom van de tsaar van Rusland
zich te veel vrijheden veroorloofde tegen
over haar, beet de zigeunerin hem in zijn
hand, zodat deze bloedde. En toen de man
haar in een salon opsloot, sprong zij zon
der een ogenblik te aarzelen uit het raam
van de eerste etage en kwam in de sneeuw
terecht, waarop ze zich bij een tempera
tuur van 25 graden vorst in haar avond
japon naar haar hotel begaf, waar ze
daarna lange tijd met een longontsteking
moest toeven. Ondanks dit incident was
haar verblijf in Rusland toch een groot
succes, want ze kwam terug naar Parijs
met het paarlencollier van ex-keizerin
Eugénie, het collier van de keizerin van
Oostenrijk en met nog veel meer sieraden.
Haar grote concurrenten in Parijs waren
in die tijd Emilienne d'Alengon en Lilia-
ne de Pougy. Emilienne was gewoon de
grote gala's in Parijs te bezoeken behan
gen met de kostbaarste sieraden. Om nu
nog meer de aandacht te trekken, ver
scheen Otero een avond ook in haar loge,
maar gekleed in een eenvoudig zwarte ro
be zonder één sieraad. Maar achter haar
liep haar goedmoedige kamenierster, die
op bevel van haar meesteres voor deze
enkele avond behangen was met al de col
liers, ringen en armbanden van haar mees
teres.
HET WONDERLIJKE WAS, dat deze
vrouw ook iets presteerde als zangeres en
toneelspeelster. Door haar naam kreeg ze
altijd zeer hoog betaalde engagementen
en van een tournee door Amerika keerde
ze terug met een miljoen francs uit
dien tijd. Keizer Willem de Tweede van
Duitsland was zo onder haar indruk ge
komen, dat hij haar portret had laten zet
ten op zijn bureau van zijn paleis in Pots
dam. Eduard de Zevende van Engeland
ontmoette haar dikwijls tijdens zijn bezoe
ken aan Parijs. De grote schrijver Ga
briel d'Annunzio achtervolgde haar overal
met kostbare boeketten rozen en Aristide
Bruant gaf haar adviezen hoe haar geld
te beleggen.
Advertentie
La belle Otero
Maar de eerste wereldoorlog maakte
een abrupt eind aan het rijk der „grande
cocottes" en ook van dat van Caroline Ote
ro. In 1922 besloot ze rustig van haar ka
pitaal te gaan leven, want er waren geen
rijke grootvorsten meer. Een engagement
voor het Casino de Paris, haar door direc
teur Varna aangeboden, weigerde ze. Haar
kapitaal was meer dan 5 miljoen francs,
afgezien van haar juwelen, haar bontman
tels en haar kostbare schilderijen. Maar
ze was bezeten door het spel en langza
merhand smolten haar bezittingen als
sneeuw voor de zon in de speelzalen weg.
Steeds meer moest ze verkopen en steeds
bescheidener werden haar behuizingen.
En nu is dan eindelijk het eind geko
men voor de laatste van deze grote prin
sessen uit het rijk van de „Belle Epoque"
en is een eind gekomen aan een categorie
van charmante avontuurlijke vrouwen,
vol stijl en charme, waarvoor in de tegen
woordige wereld van wasmachines, en ca
fetaria's en motels helaas geen plaats
meer is.
v. Doveren
Fanny Hill. Het omstreden Engelse boek
„Fanny Hill" kan van nu af vrij ver
kocht worden in Denemarken. Zeven jaar
geleden werd het boek in de Engelse
versie verboden. De Deense Hoge Raad
heeft met zes stemmen voor en een tegen
de uitgevers vrijgesproken van een aan
klacht wegens het in gevaar brengen van
de openbare zeden.
Elizabeth Taylor. Elizabeth Taylor en Ri
chard Burton komen volgende week naar
Nederland voor opnamen voor de film
„The Spy who came in from the Cold",
waarin Burton de mannelijke hoofdrol
speelt. Andere medespelenden zijn Claire
Bloom, Oscar Werner en Peter van Eyck.
Bram Bogaart bekroond. De Vereniging
van Belgische Kunstcritici heeft haar
prijs voor het seizoen 1963-1964 toege
kend aan de Nederlandse schilder Bram
Bogaart die sinds enige jaren te Brussel
woont. Bogaart werd gekozen uit de
genen die tijdens het betrokken seizoen
waren aangewezen als de beste expo
santen van elke maand. Behalve Bogaart
kwamen zo voor 1963-1964 Otta en Vic
Gentils in aanmerking. Abraham Bogaart
werd in 1921 te Delft geboren. Hij is
auto-didact. Van 1951 tot 1961 heeft hij
een atelier gehad in het befaamde oude
pand in de Rue de Genteuille te Parijs,
waaronder andere Appel, Corneille. Lotti
van der Graag en Kees van Bohemen
hebben gewerkt.
