n"oloE^ fiction Voor Hs hebsters*^" filters1# ret V oornaamste niet het Balkan-scheidslijn IJzeren Gordijn" is Wilson in de VS Arrestaties in Selma Charmant! 'n echte „Step"... I WERELDNIEUWS J TRIUMPH DEALER Van dag tot dag Verscherping van de strijd in Vietnam verwacht <*Qracitótoel stifl VoorfilterrokerS' President Johnson zal rampgebieden in VS bezoeken Prins Bernhard bij president Johnson VERWARMING WOENSDAG 14 APRIL 1965 3 HARRY OOMEM O/ö cfe 11 CYPRUS BLIJFT GRIEKS- TURKSE SCHADUW VORMEN In ballingschap Macedonische kwestie „Groot-Albanië' Jac. Nuyts li Pakistaanse versterkingen naar grens van India m Een gezelschap buitengewoon begaafde en geschoolde sterrenkundigen in de Sov jet-Unie is op dit ogenblik enigszins ver legen met de ophef, die in de wereld ver oorzaakt is door hun veronderstelling dat ergens in het heelal beschaafde wezens be zig zijn radio-contact met andere planeten te zoeken. De geleerde heren hebben in een begrij pelijke wetenschappelijke opwinding uit latingen gedaan, die geschikt zijn om via onbezonnen interpretaties de hele mens heid op haar kop te zetten. Een onbeschrij felijk gecompliceerd, universeel levens beeld dat sinds eeuwen opgeld doet en door de wereldsamenleving eenvoudig als basis van denken is geaccepteerd, wordt erdoor aan het wankelen gebracht. Theo logen en dogmatici, cultuurfilosofen en so ciologen zouden met ontzetting moeten zijn geslagen bij de veronderstelling, dat ergens in de ruimte een tweede „wereld" rondcirkelt, waarop denkende en redelijk handelende wezens leven die een techno logische ontwikkeling hebben bereikt tot een niveau, waarop zij contact buiten hun levenssfeer kunnen leggen. Maar het is duidelijk, dat de Russische geleerden dit niet hebben bedoeld. Zij zijn immers geen Jules Vernes, geen roman schrijvers in science fiction, geen strip- verhalenproducenten. Zij hebben een feit geconstateerd en daarvan mededeling ge daan: de ontvangst van radio-impulsen uit de ruimte, die met een zekere regelmaat worden uitgezonden. Welke conclusies aan deze mededeling mogen worden verbon den, weten wetenschapsmensen over de hele wereld beter dan wie ook: geen en kele. Geen enkele conclusie althans die ge waagt van het bestaan van „mensen", „denkende wezens", „beschaving", „techni sche processen die worden geleid door in telligenties" of hoe men dergelijke theo rieën ook wenst te formuleren. Men behoeft immers niet eens geleerde te zijn om te weten, dat de aanwezigheid en werking van natuurkrachten onafhan kelijk zijn van menselijk of denkend ver nuft. Zij zijn inherent aan de wereld in haar meestomvattende betekenis. Zij heb ben de biologische omstandigheden ver wekt en ontwikkeld, waarin de mens op aarde zijn bestaansmogelijkheden heeft gekregen. Dat die mens ertoe gekomen is, de natuurkrachten en -wetten te ontdek ken en toe te passen, is absoluut eigen aan onze aarde en onze aardse natuur. En dat ook zonder tot het ontstaan van denkende wezens te leiden, elders in de ruimte natuurkrachten tot hun eigen de monstratie kunnen komen, is een eenvou dige, logische constatering. Wat de regelmaat betreft, die wordt ge ïnterpreteerd als een aanwijzing 'voor in telligentie: de natuur zelf is een machine van super-regelmatige allure, een giganti sche automaat, waarin elementen, eigen schappen, oorzaken en gevolgen zijn inge bouwd. Nuchtere beschouwing van het voorhan den zijnde materiaal der Russische ont dekkers onthult niets, dat houvast geeft voor de sensationele veronderstellingen, die over de hele wereld aan de Russische verklaring zijn vastgeknoopt. Daarmee is niets gezegd over de moge lijkheid of onmogelijkheid van een „be volkte" planeet in het heelal. Het zou zelfs onwaarschijnlijk moeten worden genoemd, dat van al die miljarden hemellichamen juist enkel en alleen de aarde een groei bodem voor leven en wezens zou hebben geleverd. Maar de beperkte denkwijze dat dit leven en die wezens ook zelfs maar in de verte zouden moeten lijken op de aard se mens en zouden moeten beschikken over de biologische apparatuur die wij hersens noemen, is onbruikbaar als uit gangspunt voor iedere theorie over dit on derwerp. Overigens kan het geen kwaad, dat die beperkte denkwijze eens danig dooreenge- schud wordt. Want de ontdekkingen van onze mondiale wetenschap zijn de univer sele denkwijze van de gemiddelde aardse mens in snel tempo zó ver vooruitgesneld, dat onze levensbeschouwelijke elementa ria grotendeels oud roest gaat lijken. Wij leven als luit-spelende kasteelvrouwen midden in een atoomcentrale. Het wordt tijd dat de slotmuren worden gesloopt en de blik wordt gericht op de nieuwe hori zon, die al vele lichtjaren van ons we reldje verwijderd is. WASHINGTON (AP; AFP) Een hoge functionaris van het Amerikaanse departe ment van Buitenlandse Zaken verwacht de komende weken heviger strijd in Zuid- Vietnam. Hij sprak dit vermoeden uit naar aanleiding van ontvangen inlichtingen, vol gens welke de Vietcong in het noorden en midden van het land zijn strijdkrachten aan het hergroeperen is. „De toekomst zal er donker uitzien, zei hij, als de commu nisten blijven aanvallen en geen bereid heid tot onderhandelen tonen." In Hanoi is bekendgemaakt, dat bij de luchtaanvallen op Noord-Vietnam van gis teren drie Amerikaanse vliegtuigen wer den neergeschoten. Een vierde gevechtsbateljon van Ame rikaanse mariniers van ongeveer 1400 man is vanochtend aan wal gebracht nabij Da Nang in Zuid-Vietnam. Binnen een uur tijds waren ongeveer duizend mariniers aan land gegaan. Daarna werden ze over gevlogen naar het vliegveld van Phu Bai, ongeveer 56 kilometer ten noorden van de stad Hue waar ze de landingsbanen zullen bewaken. Twee Zuid-Vietnamese politie-agenten zijn gedood, toen hun auto in een buitenwijk van de hoofdstad Saigon werd beschoten door de Vietcong. Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft zijn afschuw uitgesproken over wat hij noemde de wrede moord op Joseph Grain ger door de Vietcong. Grainger vervulde een functie bij de Amerikaanse hulpver lening aan Zuid-Vietnam. „Het doden van civiele gijzelaars is een verschrikkelijke stap terug," zei hij. wwwwwwvwwwwwvwwwwwwwwww fWWWWVVWWWWWWWWVWWWMWWWWMWWWWMWWMWWWVWft Advertentie voor Haarlem en omstreken AUTOBEDRIJF UANGE MOLENSTRAAT 12 - TEL". 19000 Advertentie raagd: Rebben onS tC°~de °°rrfia.,u dat \s nie\Z°_ reeds naast «^meteen Met als (Van onze correspondent) NEW YORK (Reuter) Premier Wil son van Groot-Brittannië is vandaag in de Verenigde Staten aangekomen. Hij zal er besprekingen voeren met president Johnson en secretaris-generaal Oe Thant van de Verenigde Naties. ATHENE. Een van de merkwaardigste gevolgen van de Cyprus-kwestie is, dat de voornaamste scheidslijn op de Balkan niet meer loopt tussen communis tische en niet-communistische staten (waarbij dus Griekenland en Turkije in één schuitje voeren) maar tussen de beide laatstgenoemde landen onderling. De eerste fase van de Cyprus-kwestie, rondom 1955, had trouwens al het zogenaamd Balkanpact, in 1952 tussen Turkije, Griekenland en Joegoslavië gesloten, tot een dode letter gemaakt. Grenzen als de Bulgaars-Joegoslavische, de Bulgaars- Griekse, de Joegoslavisch-Griekse en de Bulgaars-Turkse hebben daarentegen veel van hun onvriendelijkheid verloren. Ze worden op het ogenblik alle vier toeristisch „aangekleed". Verwezenlijking van het nu 150 jaar oude idee van een Balkanfederatie is nog wel heel ver af en de verschillende staten kennen elkaar nog heel slecht, maar als in augustus van dit jaar het eerste Balkan-filmfestival in Sofia wordt gehouden de schrijvers van de Balkan- staten hebben elkaar al vorig jaar in deze stad ontmoet dan zullen Grieken en Turken waarschijnlijk nog de meeste moeite hebben met elkaar te begrijpen. DE CYPRUS-KWESTIE werpt op het ogenblik de zwaarste schaduw over de Bal kan. Zowel Griekenland als Turkije laten zich communistische steun voor hun stand punt gaarne aanleunen. Turkije slaagde er de afgelopen maanden in de Sovjet-Unie althans verbaal enigszins te doen afzwen ken naar het Turkse standpunt van de twee nationaliteiten op Cyprus. Premier Papandreou van zijn kant bezocht Tito en slaagde erin Joegoslavische sympathie-be tuigingen te krijgen voor de wenselijkheid van volledige zelfbeschikking voor het (ene) Cyprische volk. Inmiddels is ook Papandreou uitgenodigd naar Moskou te komen wat hij in begin sel heeft aanvaard, maar een definitieve datum is (wellicht mede door druk van de rechterzijde en, volgens de pro-communis tische EDA-partij, van het hof) nog niet vastgesteld. Ook commercieel en cultureel worden de betrekkingen met Moskou in tenser. De Grieks-Joegoslavische betrekkingen zijn altijd vriendelijker geweest dan die tussen Griekenland en Bulgarije. Ze zijn de laatste jaren steeds beter geworden. Een groot probleem was aanvankelijk de steun die Tito in de eerste jaren van de Griekse burgeroorlog (1946-1949) aan de linkse opstandelingen had gegeven. Maar na zijn conflict met Stalin in 1948 hield deze steun op. Nog steeds leven er dui- WASHINGTON (Reuter en AP) Presi dent Johnson van de Verenigde Staten zal vandaag een bezoek brengen aan de Ame rikaanse staten die getroffen zijn door wer velstormen en te kampen hebben met over stromingen. Dit werd door het Witte Huis bekend gemaakt. Het zoeken naar slachtoffers van de wer velstormen duurt nog vport. Het aantal ge wonden wordt door functionarissen van het Amerikaanse Rode Kruis op minstens 5.000 geschat. De materiële schade zou minstens 235 miljoen dollar bedragen. On der de slachtoffers in de staat Indiana be vinden zich minstens 35 kinderen. Tot dusver zijn negen mensen omgeko men bij de overstroming van de rivier de Mississippi. Twintigduizend mensen wer den dakloos. De schade wordt op 20 mil joen dollar geraamd. Het ergste wordt St. Paul in Minnesota door het Mississippi water bedreigd. Een vliegveld in deze stad staat anderhalve meter onder water. zenden uitgeweken Griekse communisten in Joegoslavië, zoals er tienduizenden le ven in Bulgarije, Hongarije, Tsjechoslowa- kije en Rusland. Maar dit arsenaal van bijna 100.000 Griek se communisten in ballingschap vormt voor het land meer een nationaal dan een in ternationaal probleem. De EDA dringt aan op vrije repatriëering van deze Grieken die vaak gezinnen hebben gesticht. Het stand punt van premier Papandreou blijft gelijk aan dat van zijn voorganger Karamanlis: terugkeer alleen in individuele gevallen, niet massaal. Elk geval wordt apart be oordeeld waarbij zowel politieke juridische als menselijke normen worden aangelegd (vele gevallen zijn zeer schrijnend). OOK HET BESTAAN van een minder heid van enkele tienduizenden (misschien zowat 100.000) Slavisch sprekenden op Griekse bodem is op het ogenblik geen we zenlijk beletsel voor goede betrekkingen tussen Griekenland en Joegoslavië. De re gering in Skopje van de Joegoslavische republiek Macedonië laat soms wel klach ten horen dat deze minderheid zou wor den onderdrukt. Zij vormt een van de laatste resten van de z.g. Macedonische kwestie, die in het begin van deze eeuw de betrekkingen op de Balkan heeft behekst. Volgens Joego slavië is de taal die hier in het geding is het Macedonische, een zelfstandige en oer- oude Slavische taal (zeggen de lin- guisten van de universiteit van Skopje, waar het de heersende taal is) Volgens Bulgarije is dit „Macedonische" een Bul gaars dialekt, vanuit Belgrado met we tenschappelijke woorden „verservischt". Volgens Griekenland is het een kwalijke bastaard-rest, taalkundig onbelangrijk, die zo gauw mogelijk zou moeten verdwijnen. Nergens vindt men zoveel kleuterscholen als in dit gebied en besluit zo'n dorp dat een Slèviscne taal-enklaaf vormt, zijn Ma- cedonisch officieel „af te zweren", zonder veel onmiddellijk resultaat zoals mij bij een onderzoek bleek. Hoe het zij, de kwes tie is op het ogenblik in de ijskast, zoals ook het bezoek van Papandreou bewees. Ook de betrekkingen tussen Griekenland e.a. communistische staten zoals Roe menië en Bulgarije worden geleidelijk-aan beter. Laatstgenoemd land bleek eindelijk bereid een regeling tot stand te brengen over de verdere betaling van de oorlógs- herstelfcetalingen. Gemeenschappelijke be dwinging van de hoogst lastige Nestos- rivier is een dringende noodzaak, terwijl deze zomer ook voor het eerst toeristische samenwerking valt te verwachten. (Grie kenland ziet echter met leedwezen dat een nieuwe weg door Joegoslavië, Bulga rije en Turkije een deel van de „middel landse" toeristenstroom naar de Zwarte Zee dreigt af te buigen). EEN APART HOOFDSTUK vormen de betrekking met Albanië. Deze bestaan officieel niet. Er bestaat zelfs nog een of ficiële staat-van-oorlog tussen de 2 lan den. Van tijd tot tijd moeten er echter on derhandelingen worden gevoerd via vreemde ambassades over terugkeer van Grieks gijzelaars uit het noordwestelijke nabuurland, dat evenals Joegoslavië de Griekse linkerzijde in de burgeroorlog ijverig steunde. Veel van de uit Grieken land meegenomen kinderen kwamen er te recht. Zelfs met Albanië worden de rela ties dus iets inniger, en zeker is radio Tirana minder vijandig tegen Athene dan tegen Belgrado, dat een Albanese minder heid „onderdrukt", groter dan het hele Albanese volk binnen de staatsgrenzen. (Merkwaardig genoeg is er in Belgrado weer wel een Albanese ambassade). Het grootste geschilpunt tussen Grieken land en Albanië blijft de kwestie Noord- Epirus (Zuid-Albanië) Griekenland eist voor dit gebied waar zowat de helft van de bevolking Grieks spreekt op z'n minst een vorm van staatkundige autonomie. Ti rana,maa r vooral ook de Albanese vluch telingen in Italië die met steun van Rome een „Groot-Albanië" willen stichten na Hodja's val, wijzen er hunnerzijds op dat er in noordwest Griekenland ook veel Albanees-sprekenden leven. Maar als Albanië op deze grond terri toriale rechten zou willen laten gelden, zou het met evenveel gelijk de Griekse hoofdstad kunnen opeisen. Want ook Athe ne is zowat geheel omgeven door dorpen en eilanden (Salamis, Hydra) waar men nog Albanees hoort: nederzettingen die on der Turks bewind zijn gevestigd, maar waarvan de bevolking overigens volkomen is „vergriekst". SELMA (Alabama) (AP) Drie man^ nen, allen blanken, die verdacht worden van de moord op dominee James Reeb zijn dinsdag in staat van beschuldiging gesteld en korte tijd later gearresteerd door assistenten van de sherif van Selma. De drie gearresteerde mannen zijn: O'Neal Hoggle, zijn broer William Hoggle en Elmer Cook. Een vierde verdachte, R. Kelly, werd niet in staat van beschuldiging gesteld. De gebroeders Hoggle en Cook werden later op vrije voeten gesteld tegen een borgsom van 10.000 dollar per persoon. De openbare aanklager heeft Verklaard dat het proces tegen de drie mannen zal wor den gevoerd in de week die tien mei be gint. De drie mannen waren reeds eerder ge arresteerd en weer vrijgelaten. Dominee Reeb die uit Boston kwam deed mee aan demonstraties voor de burgerrechten in Selma. Hij werd negen maart in een straat van Selma neergeslagen en stierf twee dagen later aan de verwondingen. Wir Wunderkinder In het Westduitse plaatsje Garching bracht het plaatselijke wiskunde-genie de onderwijzers tot wanhoop. Ten overstaan van de gehele klas wees genie Elmar Eder de meesters op hun fouten. Het ge nie werd onlangs 8 jaar.' Verdere gegevens: op de kleuterschool werd de tijd met de rekenliniaal doorge bracht, en niet verspild met gekleuter. In de eerste klas van de lagere schpol was het 1 1 een „giller" voor Elmar. Alleen de analytische meetkunde kon hem bevre digen. Op zevenjarige leeftijd begon hij aan een wiskundestudie op universitair ni veau. En daar ieder kind toch ook zijn pleziertjes moet hebben, deed Elmar ook nog steno, typen en de besturing van een elektronisch brein „erbij". Vermoedelijk had hij voor het slapen gaan nog wat tijd over. Vandaar dat hij de principes van de stoommachine, ont ploffingsmotoren, dynamo's en elektromo toren ook nog even doornam. Elmars trotse vader, zo lezen wij, is wis kundeleraar. Hij zal, gelijk alle vaders, na de geboorte van zijn zoon aan diens wieg hebben gestaan, zich afvragend of de klei ne Elmar eens een geleerd en geacht mens zou worden. Eén ding is hij echter blijkbaar vergeten. Voor het zo ver kan komen, moet een mens eerst kind geweest zijn. Ongehinderd dromen en fantaseren over kabouters en indianen. Ravotten, fijn blokkendozen omkiepen en kwajongens streken uithalen. Dingen doen waaraan wij, grote mensen, alleen nog mogen den ken. Kind zijn, is nog niets weten van de Grote Boze Wereld. Kind zijn, dat is 's avonds met een glimlach inslapen. De kans is groot dat het genie Elmar Eder over een jaar of vijftien een groot geleerde is. Laten we hopen dat hij dan zo door zichzelf in be slag wordt genomen, dat hij het geluk van de kinderen om zich heen niet ziet. Want dan zou hij moeten beseffen dat hij een stuk van zijn leven verprutst heeft. Rijke arme Elmar! Advertentie OpgetogenHaar liefste lach is I voor hem. voorzijn gelukkige keuze. J Een StepVoor dat kokette Step- gebaar - lichte vingerdruk, pffft, I wolkje parfum of lotion. Nevelfris t verdeeld. Step accentueert vrouwe- lijke charme. Daarom: ook voor li I zo'n waardevolle Step. In uw tasje. I Op uw toilettafel. Step. Uw bekoor- I lijkheid kan er niet buiten Dus let op 't Step-embleem bij de parfume- J rie. Daar is ook Step-service. PARIS r voor Nederland Fresiaplein 3 - Wassenaar Prins Bernhard bracht gisteren een bezoek aan het Witte Huis. Met de Amerikaanse president Lyndon John son poseerde hij voor de fotografen. (Telefoto). Prins Bernhard is gisteren van Detroit naar Washington gevlogen voor een be leefdheidsbezoek aan president Johnson in het Witte Huis. Het werd een informeel samenzijn op een der balcons van het Witte Huis. Ook verslaggevers en fotogra fen waren daarbij aanwezig. President Johnson liet de Deense, Britse en Chi leense ambassadeurs, die korte tijd tevo ren hun geloofsbrieven hadden aangeboden terugroepen, zodat zij samen met de president en prins Bernhard van het bal- con af van het mooie uitzicht op de tuin van het Witte Huis konden genieten. KARATSJI (Reuter) Pakistan heeft versterkingen gezonden naar de grens in het gebied van Koetsj, waar onlangs ge vochten is met Indiase troepen, zo is gis teren door het Pakistaanse ministerie van Buitenlandse Zaken bekendgemaakt. Er bevindt zich daar een grote Indiase troe penmacht. Het betrokken gebied is 25 vierkante kilometer groot en ligt tussen Sind en West-Pakistan en Koetsj in India. Advertentie CENTRALE Gasoorlog. De Zwitserse veeartsenij kun dige dienst gaat een gasoorlog beginnen tegen vossen en dassen in twee noorde lijke kantons om uitbreiding van een epidemie te voorkomen. In de holen van de dieren zal gas worden gepompt om ze te doden in verband met het besmet tingsgevaar. Amnestie. Koning Hassan II van Marokko heeft amnestie afgekondigd voor drie leiders van de oppositie, die ter dood waren veroordeeld en voor 42 mensen, die gevangenisstraffen hadden gekregen. Allen waren ervan beschuldigd dat zij de koning hadden willen vermoorden. Gekapseisd. In Bremerhaven is dinsdag het 2.683 ton metende Westduitse pas sagiersschip „Bremerhaven" door onbe kende oorzaak gekapseisd. Elf mensen aan boord konden zich bijtijdss in vei ligheid stellen. Het schip dat juist olie had getankt, zou vijftien mei tussen Bre merhaven en Helgoland gaan varen. Ontploffing. In Masterton in Nieuw Zee land heeft zich dinsdag een ontploffing voorgedaan in een fabriek van knopen. Drie vouwen en een man kwamen daar bij om het leven. Vier mensen werden gewond. De fabriek liep grote schade op. Op het moment van de explosie zaten zeventig arbeiders in het schaftlokaal. Uitlevering. Oostenrijk heeft een lid van de voormalige Gestapo. Kurt Wiese, aan West-Duitsland uitgeleverd. Wiese wordt ervan beschuldigd dat hij in de tweede wereldoorlog ongeveer tweehon derd joodse kinderen in Grodno en Bi- lystok om het leven heeft gebracht. Bezoek. Premier Lal Bahadoer Sjastri van India zal van twaalf tot negentien mei een bezoek brengen aan de Sovjet- Unie. Bosbrand. Bij het dorp La Motte in het zuiden van Frankrijk is dinsdagmiddag een hevige bosbrand uitgebroken. Meer dan 500 hectaren struikgewas en denne- bomen zijn reeds door het vuur verwoest. Stoelen. De stoelen waarin Marx en Lenin in de leeszaal van het Britse museum hebben gezeten, zullen openbaar wor den verkocht. Maar als iemand die be roemde stoelen wil hebben, zal hij ook de driehonderd andere stoelen die bij de partij horen, moeten kopen. Studentenonlusten. Eenheden van de Bra- zilaanse militaire politie hebben in Bra zilië vruchteloos getracht 1500 studenten in de rechten uiteen te jagen, nadat deze het faculteitsgebouw hadden bezet. Het gebouw werd door ongeveer 150 agenten bestormd onder gehoon van de studen ten, nadat het universiteitsbestuur op dracht had gegeven tot ontbinding van de studentenraad. De raad wordt ervan beschuldigd dat zij politieke agitatie be drijft. Bevestigd. De Britse kroonprins, de zes tienjarige prins Charles, is dinsdag als lid van de Engelse kerk bevestigd. De plechtigheid vond plaats in de particu liere kapel van het kasteel Windsor. De aartsbisschop van Canterbury en de ouders van prins Charles waren aanwe zig toen hij zijn gelofte aflegde. Proefvlucht. Koning Hoessein van Jorda nië heeft dinsdag een proefvlucht ge maakt met een Dart Herald-vliegtuig, hetzelfde type als het toestel dat zater dag bij Damascus verongelukte en waar bij 54 mensen de dood vonden. De ko ning bestuurde het vliegtuig zelf. Het verongelukte vliegtuig was eigendom van de Jordaanse luchtvaartmaatschap- bij.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1965 | | pagina 3