HENRIETTE KLAUTZ:
een nieuw gezicht in de operawereld
mm
-
JVROUWl
GOED „GEBOEKTE" WAND VERHOOGT DE GEZELLIGHEID
Nederlandse
gastvrouw op
Amerikaanse
basis
72teaaie
Door een
witte bril
gezien
V
DEBUUT BIJ FORUM
UITGAVEN
Iff"
ZATERDAG 17 APRIL 1965
Erbij
PAGINA
Êmmm
Wandrekken en
aanbouwmeubels
Ongeschikt voor
wijsneuzen
door EP SIMONS
Binnenhuisarchitect
wfiiffi/fmiiuimmmiumiimmmmmmmimuimiuiiimii/miiii
Malou Nozeman
Concours Clara Has kil
Pijnloze overhemden
DE GROTE GOLFSTROOM door Harut
Leip. (Uitg. Elsevier, 188 pag. f 2,90).
W. L.
wi
(Van een onzer verslaggeefsters)
\MSTERDAM. Het operagezelschap Forum, dat nu
al weer tien jaar met succes optreedt in Oost-Nederland,
krijgt er het komende seizoen een nieuwe soliste bij: Hen-
riëtte Klautz. Behalve een eigen gezicht brengt ze ook een
eigen geluid mee: een warme mezzo-sopraan. Haar debuut
in de operawereld is op zich al een prestatie. Vijf jaar ge
leden ze was toen 24 is ze met haar zangstudie be
gonnen. Dat is laat als je nog carrière wilt maken. Maar
met een vaart, die wel meer „laatbloeiers" bezielt, repte
ze zich door haar opleiding heen: drie jaar privéles van de
bekende zangpedagoog Jan Keizer en twee jaar zangonder-
richt in de operaklas van het Amsterdams Conservatorium.
■:-xv
m tg
Henriëtte Klautz als Laura in „La Gioconda" van Ponchielli. Fragmenten van
deze opera worden Tweede Paasdag op het tweede net uitgezonden.
EN DAAR STAAT ze nu dan! Volgen
de maand vertrekt ze naar Enschede
voor de eerste repetities. Wat ze er
gaat zingen, weet ze nog niet precies.
Wèl krijgt ze een hoofdrol in de musi
cal „Feuerwerk" van Burckard. dat
Forum op het repertoire heeft geno
men. Een muzikale comedie met een
oude opgepoetste schlager erin: „O,
mein Papa". Ze moet in Enschede
ook een kamer zoeken, 't Wordt overi
gens geen écht afscheid van Amster
dam, waar zij woont met haar man
fotograaf Eddy Posthuma de Boer.
ALS 'T EVEN kan, wipt ze over naar
huis. Maar toch „Ik geloof, dat heel
veel mensen het ontaard van me vin
den. Je laat je man niet alleen, zeggen
ze. Ik zit er zelf ook wel over in." De
lijnen langs de mond trekken omlaag.
Eigenlijk is dat het enige in haar ge
zicht dat beweegt als ze praat Ze zit
klein en mollig op een oudrose
sofa, een arm over de leuning waar
over een witte schapevacht bengelt.
Het huis in Amsterdam-Oost is een
ouderwetse „kast". De hoge kamers
hebben gebeeldhouwde plafonds. In de
voorkamer, haar studeerkamer, soezen
een witte en een zwarte poes onder een
zwarte piano. Aan een van de wanden
prijken affiches, waarop in vette kapi
tale letters haar naam staat.
Ze wordt veel gevraagd. Voor orato
ria, recitals. Daarnaast doet ze veel
schoolconcerten. ,,'t Hangt van de kin
deren af of het een succes wordt. Ik
zing van alles, 't Is heel gevarieerd.
In een en hetzelfde uur breng ik liede
ren van Brahms en Wolff en chansons
van Prévert en Franse volksliedjes."
MET DIE CHANSONS is ze ook haar
zangcarrière begonnen. Na een jaar to
neelschool, streek ze neer in Parijs.
Ze ging er heen om er wat meer te
weten te komen van de boekdrukkunst.
Belangstelling, die ze niet van een
vreemde heeft: haar vader is oud-Else-
vier directeur, 's Avonds trok ze de
artiestencafé's en keldertjes op de lin
keroever af met in haar liedjes-bagage
chansons van Brassens, Béart, Prévert.
„Als er een piano was, vroeg ik de
„patron" of ik wat mocht zingen. Ik
begeleidde mezelf. Op mijn manier
pakte ik het serieus aan. Ik had een
studiootje gehuurd achter een piano
winkel, waar ik overdag een paar uur
kon studeren." Ze kwam terug in Am
sterdam. Ook daar sloegen haar lied
jes aan. Ze trad op in kleine cafés rond
het Rembrandtplein. „Ik heb vaak on
der heel moeilijke omstandigheden ge
werkt. Soms stond ik het publiek ge
woon in de oren te toeteren, omdat ze
niet luisterden. En ik wilde dat ze
luisterden. Door die ervaring ben ik in
zekere zin onkwetsbaar geworden."
MAAR HENRIëTTE KLAUTZ wilde
meer. Ze wist dat ze er op deze manier
IS HET U WEL eens opgevallen,
dat een kamer waarin geen boek te
vinden is zo'n vreemde indruk maakt?
Het lijkt dan net alsof er iets ont
breekt en eigenlijk is dat ook zo. Het
boek vormt een brug tussen ons en
de ander en als die brug ontbreekt,
missen we iets. Gewoonlijk piekeren
we er echter niet over wat een boek
nu eigenlijk doet in een kamer. We
zeggen eenvoudig dat boeken sfeer
geven en daarmee is de kous af en
wat ons betreft eigenlijk ook, want
we willen alleen maar een paar tips
geven om uw boeken gezellig te
plaatsen.
Het is misschien niet altijd uitvoer
baar, maar als het even kan moet u
proberen uw boekenschat bij het zitge
deelte van uw kamer te houden. Een
boekenkast ergens in een verloren
hoekje werkt niet mee aan het maken
van 'n gezellige sfeer De boeken moeten
als het ware onder uw bereik zijn. U
komt er dan ook veel eerder toe om
zo maar eens een boek uit de kast te
pakken.
ALS U EEN meubel voor uw boeken
zoekt, moet u. zich van te voren wel
even afvragen hoeveel schaplengte u
nodig hebt. Gaat het om gewone ro
mans van normaal formaat dan moet u
voor elk boek ongeveer 3 cm. rekenen.
De dikte van pocketboeken varieert
van een tot anderhalve centimeter. De
hoogtematen van boeken lopen nogal
uiteen. Een pocket vraagt een schap
afstand van 20 cm., maar er zijn plaat
werken die bijna 40 cm. ruimte nodig
hebben. Voor romans kunt u volstaan
met 28 cm. Moet u voor veel boeken
een plaatsje zoeken, neem dan een
kast met verstelbare legplanken. U
kunt dan de boeken op grootte sorteren
en zelf de meeste geschikte afstand tus
sen de legplanken bepalen. Bent u ge
woon zo nu en dan een paar boeken
«mkÉIs
Een Nederlandse versie van het
Courrèges-laarsje. In de kap van de
laars zitten aan weersziiden „lucht-
spleten". Het schoeisel, dat van glan
zend chroomleer is gemaakt, is in
zomerse kleuren uitgevoerd: zacht-
blauw, rose en wit. De laarsjes wor
den aan de achterkant met 'n zwarte
rits gesloten.
Boekenwandje met schrijftafel. De
legplanken zijn verstelbaar en kun
nen naar behoefte worden uitgebreid.
bij te kopen, dan moet u van tevoren
wel overwegen of het verstandig is een
kast te kopen. Een boekenkast kan na
melijk maar een beperkt aantal boeken
bevatten. Gewone boekenkasten en
vooral de kleinere modellen zijn meer
geschikt voor mensen die zelden of
nooit hun boekenvoorraad uitbreiden.
Voor dit doel zijn er ook bijzonder aar
dige combinatiekasten in de handel die
een aantal open vakken voor boeken
hebben en verder ingericht zijn als
servieskast, als schrijbureautje of als
theemeubel.
IDEAAL VOOR BOEKENBERGING
zijn aanbouwsels en wandrekken. Deze
systemen hebben het voordeel, dat u
zelf het aantal legplanken kunt bepalen
en later zonodig kunt uitbreiden. Heel
belangrijk is ook, dat bij wandrek- en
aanbouwsystemen gewerkt wordt met
betrekkelijk smalle elementen. Hier
door is het mogelijk om bij verhui
zing een grote combinatie in kleine
eenheden te splitsen. U behoeft zich
bij gebruik van wandrekken of aan-
bouwelementen dus nooit af te vragen
of ze later in een ander huis wel ge
plaatst kunnen worden. Met grote vas
te boekenkasten kan dit gemakkelijk
moeilijkheden geven en het is niet een
voudig een kast een halve meter in te
korten.
Er zijn ook wandrekken die dwars
op de wand kunnen worden geplaatst.
In een lange kamer kan zo'n rek met
boeken en kastjes een afscheiding tus
sen woon- en zitgedeelte vormen. Het
staat niet aardig als een gewone boe
kenkast half vol staat met boeken,
maar als u wandrekken of aanbouw-
kastjes gebruikt valt het eigenlijk he
lemaal niet op als de schappen maar
voor een deel gevuld zijn. Het staat
zelfs wel aardig om de rijen boeken te
onderbreken met een mooie pul of een
kleine radio.
IN ELK HUIS zijn wel enkele boe
ken te vinden die minder geschikt zijn
voor jeugdige lezers of die waardevol
zijn, maar uiterlijk hun beste tijd heb
ben gehad. Voor deze boeken hebt u
een kastje nodig dat afgesloten kan
worden. Bij gebruik van wandrekken
of aanbouwmeubels kunt u zo'n kastje
met de open legplanken combineren.
Hebt u veel boeken dan kunt u een
kast van hoek tot hoek maken of over
de kamerdeur heenbouwen. Er zijn ook
kastjes waarmee u een lage boeken
kast onder het raam kunt maken. Zo'n
kast vraag weinig ruimte en geeft toch
de gelegenheid om een flink aantal
boeken te plaatsen.
Wat de uitvoering betreft is er keuze
uit houten en metalen wandrekken. De
metalen rekken zijn goedkoper dan de
houten, maar beide uitvoeringen heb
ben gemeen dat ze volkomen neutraal
zijn en het doet er eigenlijk niet veel
toe hoe de rest van uw kamer is inge
richt. Misschien vindt u de metalen
rekken erg nuchter en kil. In dat ge
val moet u de schappen helemaal vol
zetten dan heeft het materiaal geen
enkele invloed meer op de sfeer van
uw kamer. Dan is er ook nog de mo
gelijkheid om van een wandkast een
open boekenkast te maken. De deur
moet dan verwijderd worden, de spon
ningen opgevuld en één of twee extra
legplanken aangebracht worden. Wilt
u het heel mooi maken dan kunt u de
kast van binnen met triplex laten be
timmeren en de voorkant met een lijst
van edelhout laten afwerken. Dit is
echt een werkje voor een meubelma
ker.
SOMS BEVINDT ZICH naast de
schoorsteen een klein wandje waar
nauwelijks een kastje kan staan. Er
zijn dan eigenlijk alleen maar een aan
tal stevige planken nodig om een boe-
kenberging te maken. De lengte van
zo'n plank mag nooit groter zijn dan
één meter omdat anders de kans be-
S Niet alle Nederlandse meisjes In het buitenland spelen hulp in de huishouding. L
5 De Amsterdamse Ellen de la Rambelje maakt zich ook dienstbaar, maar op een 8
8 hele andere manier. Zij Is gastvrouw op de Amerikaanse luchtbasis Rhein-Main 5
j In West-Duitsland. Wat dat inhoudt? Het aprilnummer van „De Vliegende Hol- S
J lander", het officiële orgaan van de Koninklijke Luchtmacht, doet het haarfijn 5
j uit de doeken.
j Als er een hoge autoriteit uit de lucht komt vallen, wordt hy door Ellen per- 8
J sooniyk verwelkomt en ter bestemde plaats gebracht. Zo'n man heeft altyd van 5
5 alles aan het hoofd: afspraken die gemaakt moeten worden, briefjes die ge- S
J schreven moeten worden. Ellen treedt daarom ook tydeiyk op als privé-secreta- 8
5 resse. Maar natuuriyk zyn er aan haar diensten grenzen: „Voor zover mogeiyk 8
8 willigt ze zyn wensen in", aldus „De Vliegende Hollander".
Ellen werkt nu twee jaar op de basis. Onder de talryke Vips (Very Important 8
J kaans praat, „met een Frans accent". Ellen heeft maar een moeiiykheid en dat 8
J is haar naam. Ellen vinden de Amerikanen zo lastig uit te spreken dat ze haar 8
J nu maar Helen noemen.
niet kwam En ze was er ook zeker
van dat ze meer kon. Ze maakte audi
tie op het Amsterdamse Conservatorium
bij Jan Keizer. „Wat zong ik ook weer?
Ik geloof, Bal chez Temporel van Guy
Béart. Dat was toen erg populair onder
de chanson-liefhebbers. Keizer zei: je
moet klassiek gaan studeren. In die tijd
ben ik ook journalistiek gaan doen. Ik
moest toch geld hebben om m'n studie
te kunnen betalen. Eddy werkte toen
nog in los verband voor de Volkskrant.
Die raadde me aan het bij de krant te
proberen. In het begin schreef ik alleen
over mensen, die ik kende. Cora Canne
Meyer, Ed van der Elsken. Later ben
ik naar de Haagse Post gegaan."
Na de eerste drie jaar kwamen de
eerste concertjes los. Eerst wat kerk-
eoncerten. Later ook voor de radio. Nu
nog. Deze zomer heeft ze met.de pia
nist Sas Bunge samen een serie van
zes programma's, waarin ze Franse
liederen zingt van het oude Franse
volkslied tot liederen van Debussy toe.
Sinds kort werkte ze ook voor de
teevee. „Ik ben voor het eerst wel
geschrokken toen ik mezelf zag. Ik had
kleine moedervlekjes in m'n gezicht en
die kwamen er op de buis zo vreemd
uit. Ik heb ze kortgeleden door plasti
sche chirurgie weg laten halen, 't Is
wel een ontmaskerend medium, dat
wel. Maar ik vind het reuze fijn wer
ken. Je bent zo lekker bezig met een
heleboel mensen." Op tweede paasdag
is het weer zo ver. Dan zingt ze op het
tweede net fragmenten uit „La Giocon
da" van Ponchielli en „Hoffmanns Er-
zahlungen" van Offenbach in het pro
gramma „Voorstelling".
ZE IS EEN geweldige perfectioniste.
Ze wil alles zo goed mogelijk doen.
Sinds ze Italiaans en Spaans zingt, heeft
ze zich met enthousiasme op de studie
van die talen geworpen. „Ik wil weten
wat ik zing. Zangers denken soms te
veel alleen aan de techniek. De stem
is niet alleen doel, maar ook de voor
dracht. Theresa Berganza vind ik ge
weldig. Dat is volmaakt. Maar ik weet
ook dat ik die perfectie nooit zal be
reiken. Daar heb ik teveel tempera
ment voor."
vv. v v. -v.^- w v. '.v.vXv.v. V.V.V.V.*.v> v.-.v.v.'.v.'
Een portret van de zangeres gemaakt
door haar man, de fotograaf Eddy
Posthuma de Boer.
staat dat de plank gaat doorzakken.
We raden u wel aan om voor dage
lijkse werkjes even een woninginrich
ter te raadplegen. Hij weet wat moge
lijk is en kan ook voor de uitvoering
zorgen. En tot slot nog een goede
raad: zet uw boeken gelijk met de
voorkant van de legplanken. Als u de
boeken tegen het achterschot schuift
zoals dikwijls wordt gedaan, maakt het
geheel een rommelige indruk.
Van 2 tot 9 augustus 1965 heeft te
Luzern voor de tweede maal het Inter
nationale Pianoconcours plaats ter na
gedachtenis van Clara Haskil. Alleen
de slotuitvoeringen met en zonder or
kest in het Kunsthaus zijn voor het pu
bliek toegankelijk. De winnaar zal tij
dens het Internationale Muziekfestival
als solist in het 2de symfonieconcert
mogen optreden en bovendien verschil
lende contracten voor concerten en
grammofoonplaten aangeboden krijgen.
De prijs in contanten bedraagt Zw.
fr. 10.000,-. In de jury onder leiding van
Walter Schulthess hebben zitting: Géza
Anda, Arthur Grumiaux, Mlexzyslaw
Horszowski, Rafael Kubelik, Nikita
Magaloff en Igor Markevitch. Deelne
mers kunnen zich tot uiterlijk 15 mei
a.s. aanmelden. Prospectussen zijn ver
krijgbaar bij het Nationaal Zwitsers
Verkeersbureau, Amsterdam.
Het is er. Engeland heeft de grote
doorbraak voor het geplaagde mannen
dom bekend gemaakt. Het is er het
overhemd dat u geen bloed aftapt, het
speldenloze overhemd.
Jarenlang stond de rubriek „ingezon
den stukken" van de kranten vol klach
ten van mannen, die schreven dat nieu
we overhemden altijd vol spelden zit
ten, die er zo geraffineerd in zijn weg
gewerkt, dat de koper te zelden alle
maal vindt, zodat hij altijd wel op d«
een of andere plaats een venijnige
schram oploopt. De overhemdenfabri
kanten hebben altijd stijf en strak vol
gehouden, dat die spelden nodig wa
ren om het overhemd mooi in de plooi
te houden.
En nu komt daar een Britse overhem
denfabrikant met zijn speldenloos won
der. Tijdens een demonstratie smeet
hij een handvol spelden over de grond
en zei: „Die hebben we niet meer no
dig. Wij hebben de spelden eindelijk
overbodig gemaakt." De fabrikant ver
telde, dat hij bij zijn vinding was aan
gespoord door boze brieven van klan
ten, die zijn nu verouderde overhem
den met spelden hadden gekocht. Met
het weidse gebaar van een goochelaar
trok hy 'n overhemd uit de verpakking
en met een enkele beweging van zijn
pols maakte hij het los van het karton,
waarop het bevestigd was. Het zag er
onberispelijk uit, zonder enig spoor van
kreukels en zonder spelden. „Het ge
heim" zei hij „zit in de manier van
vouwen". „We hebben een methode van
vouwen en wegwerken van de slippen
uitgedokterd, waarbij het hemd vanaf
het ogenblik, waarop het de fabriek
verlaat, totdat het in de winkel wordt
gekocht prachtig in vorm bUjft'.
Volgende maand komt het pijnloze
overhemd in de handel.
Een populair-wetenschappeiyke pocket
over de Noordatlantische golfstroom en
zijn betekenis voor de ontwikkeling van
het avondland. Leip beschouwt hem als
de levenbrengende ader, die aan de wieg
staat van de gehele Westerse bescha
ving. Een lezenswaardig boek dat in
kort bestek misschien wat fragmen
tarisch zeer uiteenlopende aspecten
van de Westerse cultuur en geestes
gesteldheid aanstipt. Verrassend is voor
al de verbindingen die Leip daarbij
weet te leggen tussen vele ogenschyn-
lijk geheel op zichzelf staande feiten en
gebeurtenissen.
*ulnnJIJWIIMWWMWIIWMWW<www<w|w'*M*'wwwiiiwMMWWMiymiyMMWwMwmiMiimwiimiuwiywiM
Dit is het excentriek
ste nieuwtje op zon-
nebrillengebied: een
bril van ondoorzich
tig wit glas met twee
kykspleten. André
Courrèges, de meest
besproken Paryse
ontwerper van het
ogenblik, kwam er
dit voorjaar als eer
ste mee. Het snufje
is inmiddels ook al
in Nederland door
gedrongen. Een Am
sterdamse opticien
gaat het aan de
vrouw brengen.
