Militaire Willemsorde bestaat
op 30 april honderd vijf tig jaar
Op eerste paasdag gingen
tallozen naar de bollen
Ondanks slechte weer toch nog
600.000 toeristen in Nederland
President Johnson probeert het
iedereen naar de zin te maken
Impopulaire
dingen doen
vereist moed
Dolle koe wondt
drie mensen
DINSDAG 20 APRIL 1965
Inbraak in strand-
winkel in IJmuiden
Overal tenen
Gehijg
Nieuw vaartuig in VS
voor diepzeeonderzoek
Kerkelijk nieuws
Asiïi* 'ifa.u.t- 2. dhi
De militaire Willemsorde, ingesteld
kort na de verheffing op de troon van
koning Willem I, de hoogste dapper
heidsonderscheiding van ons land, be
staat op koninginnedag 150 jaar. Op
30 april 1815 werd de ordewet, zes dagen
na de indiening bij de Staten-Generaal,
door de koning te Brussel getekend en
op 1 mei kreeg prins Frederik, bevel
hebber van het Nederlandse leger, op
dracht om de instelling van de „schoone,
nieuwe orde, bestemd om krijgsmans
deugden te beloonen zonder aanzien van
rang of stand van dengeen, bij wien de
deugden zich zouden openbaren" aan de
troepen bekend te maken. Binnen twee
maanden, namelijk na de slagen bij
Waterloo en Quatre Bras in juni 1815,
werden meteen al 1004 ridderschappen
krachtens de nieuwe orde verleend.
De Keukenhof bood in het paasweek
einde weer het beeld van talloze be
zoekers die al genietend van de bloe
menpracht langs de paden voort-
schuifelden.
Ondanks het slechte weer zijn in het I honderdvijftigduizend bezoekers tegen
paasweekeinde toch nog ruim zes-22-500 met Pasen 1964, toen de bollen nog
honderdduizend buitenlandse toeristen boekte 41.oK
ons land over de weg binnengekomen.
Het record van 750.000 binnenkomende
toeristen via de weg, dat in 1962 werd
gevestigd, kon, ook al was het dit jaar
aanzienlijk drukker dan een jaar geleden,
niet worden geëvenaard.
Spectaculair was de ontwikkeling op
paaszaterdag, toen 's avonds een noodsi
tuatie op Iogiesgebied ontstond in Den
Haag, Delft, Amsterdam, Utrecht en Bre
da. In de hoofdstad werd het oude RAI-
gebouw aan de Ferdinand Bolstraat met
behulp van veldbedden geschikt gemaakt
voor logies. Hier overnachtten tweehon
derdvijftig buitenlanders. Nadat de ANVV
een beroep op de burgerij had gedaan
kwamen vele mensen uit Den Haag en
omliggende gemeenten naar het kantoor
aan de Parkstraat, met een auto, per taxi,
op de fiets of lopend. Spoedig was zo een
grote voorraad logiesgelegcnheden bij par
ticulieren ontstaan. Ook na de heruitzen
ding van de oproep voor de televisie kwa
men nog velen zich melden.
De paasdagen zijn overigens wat het
weer betreft voor Nederlanders en buiten
landers zeer ongelukkig verlopen. Regen,
hagel, sneeuw, windstoten, onweer en veel
te lage temperaturen drukten een winters
stempel op de paaseieren. Zondag en
maandag vielen er sneeuwbuien zoals zo
laat in april op een zo grote schaal na
25 april 1950 niet meer in ons land was
waargenomen.
Van grote invloed op de toeloop was dit
niet, omdat de buitenlandse toeristen
meer dan ooit tevoren hadden geboekt.
Opmerkelijk was dat het bezoek aan an
dere delen van ons land niet achterbleef
bij dat aan de randstad-Holland. In Gel
derland was het driemaal zo druk als vo
rig jaar en ook in Brabant waren hotels
en pensions eivol. Veel belangstelling was
er ook voor Limburg, dat echter een gro
te reservecapaciteit heeft.
Het verkeer leverde betrekkelijk weinig
moeilijkheden op, ook al ontstonden er op
Goede Vrijdag files op de wegen Arn
hem-Utrecht en Apeldoom-Amersfoort. Za
terdag en zondag deden zich lichte opstop
pingen voor in de bollenstreek.
De bloeiende bollen waren de grootste
atractie. De Keukenhof trok maar liefst
vorig jaar, naar Madurodam kwamen er
56.500 (25.500), de Efteling trok er 17.500
(8.500), het Rijksmuseum 20.000 (15.000).
Van verschillende vliegvelden in Enge
land bestond een complete toeristische
luchtbrug naar het vliegveld Zestienhoven
bij Rotterdam, waar de chartervliegtuigen
met Britse dagjesmensen en meerdaagse
reizigers met bestemming-bollenvelden en
Keukenhof met grote frequentie landden.
Tot het eind van de bollentijd duurt die
luchtbrug voort en in die tijd worden eni
ge tienduizenden Engelse bloemenvrienden
per vliegtuig in ons land verwacht.
VVV Veisen bestormd
Velsen is gedurende de paasdagen door
toeristen overstroomd geworden. Reeds
donderdag zag het er naar uit, dat Am
sterdam niet zou kunnen voldoen aan alle
logies-aanvragen. VW Velsen-IJmuiden
was paraat, maar behoefde toen nog niet
in actie te komen.
Goede Vrijdag gaf echter een geheel an
der beeld. Tegen zes uur 's avonds werden
vele toeristen uit Amsterdam naar Velsen
verwezen. VW Velsen had extra krachten
aangetrokken, om de toeristeninvasie het
hoofd te kunnen bieden, 's Avonds om
streeks tien uur was iedereen aan een bed
geholpen. Veel buitenlanders boekten voor
twee of drie nachten tegelijk. Toen Am
sterdam zaterdag nogmaals een beroep
deed op Velsen ontstond er een moeilijke
situatie. De politie werd in de arm geno
men en door middel van een rijdende
luidsprekersinstallatie werd een beroep ge
daan op de Velsense bevolking om bedden
voor buitenlanders beschikbaar te stellen.
Velen hebben aan deze oproep van VW
via de politie gevolg gegeven. Op deze wij
ze kreeg VW Velsen-IJmuiden er niet min
der dan 200 extra bedden bij. Het was
ver na middernacht toen ook directeur
Toonen en zijn medewerksters en mede
werkers naar bed konden.
De paasdagen hebben Velsen duizend toe
ristische overnachtingen opgeleverd. In
totaal werden door VVV Velsen-IJmuiden
450 personen ondergebracht. In de eerste
plaats kwamen de Duitsers, echter onmid
dellijk gevolgd door de Fransen. Ook wa
ren er opmerkelijk veel Amerikanen, die
in Duitsland zijn gelegerd. Voorts waren
er Engelsen, Canadezen, Italianen, Denen,
Zwitsers, Spanjaarden, Turken, Belgen,
Indiërs, Japanners en mensen uit Cam
bodja. Velsen is gedurende de paasdagen
meer dan ooit tevoren internationaal ge
oriënteerd geweest.
Op eerste paasdag reden 31.000 motor
rijtuigen door de Velser tunnel; op tweede
paasdag waren het er 40.700.
In de nacht van zaterdag op zondag is
ingebroken in een strandwinkel in IJmui
den. De dief is binnengekomen na een
glasruit te hebben ingedrukt. Vermist wor
den ongeveer 150 pakjes sigaretten.
Toen de Willemsorde werd ingesteld,
waren België en Nederland één staat, een
situatie die de herinnering wakker riep
aan de vroegere Bourgondische staat. In
de uitvoering van de onderscheiding duidt
hierop het Bourgondische kruis van groene
laurierstokken, dat liggend is geplaatst tus
sen de armen van het wit-geëmailleerde
kruis met acht gouden geparelde punten,
dat het opschrift „voor moed, beleid en
trouw" draagt.
Ook de vuurslag, die de beide kruisen
verenigt als symbool van het staal waar
mee het vuur van de vaderlandsliefde uit
steen kan worden geslagen, is een Bour
gondisch teken. De vuurslag was een voor
naam onderdeel van de beroemde Bour
gondische orde „Het Gulden Vlies". Het
lint is oranje met twee smalle donker
blauwe strepen (nassau) en het geheel
wordt bekroond door een gouden of zilve
ren koningskroon.
Het grootmeesterschap der orde is on
afscheidelijk verbonden aan de kroon der
Nederlanden. De koningin is dus groot-
meesteresse. De orde bestat uit vier klas
sen: grootkruis, commandeur, ridders der
derde en der vierde klasse. Krijgslieden,
die onder de rang van officier tot ridder
worden benoemd, ontvangen levenslang
een riddersoldij, waarvan het bedrag kan
variëren al naar gelang van hun levens
omstandigheden.
Als eerste regeringsdaad van koningin
Juliana staat bekend de onderscheiding
van haar moeder, prinses Wilhelmina,
met het grootkruis der militaire Willems
orde. Prins Bernhard werd wegens zijn
verdiensten tijdens de tweede wereldoor
log benoemd tot commandeur. Voor het
overige worden alle leden van de orde
benoemd tot ridder 4e klasse. Benoeming
tot ridders derde klasse geschiedt gewoon
lijk slechts bij bevordering, namelijk in
dien dezelfde persoon voor de tweede keer
voor de M.W.O. wordt voorgedragen. Dit
is bijvoorbeeld het geval geweest met
schout bij nacht Doorman en kapitein-vlie
ger van Helsdingen van het KNIL. Een
„tussenvorm" is de toekenning van het
ere-sabel, in 1855 ingesteld als eerbetoon
(Van onze correspondent)
WASHINGTON. Lyndon Baines Johnson is zonder twijfel een hoogst
intelligent en handig man, uiterst capabel op het politieke veld en bijzonder
effectief in de persoonlijke ontmoeting. Degenen, die door zijn provinciaalse
accent, zijn breedgerande Texas-hoeden, zijn voorliefde voor stieren en de
middelmatigheid van zijn gezin de indruk mochten hebben dat de huidige Ameri
kaanse president een ietwat beperkte domoor is, hebben het zeker honderd per
cent mis. L.B.J. is een zeer gecompliceerde, begaafde man, weliswaar niet ge
stoffeerd met cultuur en stijl, maar daartegenover wel met met een verbluffend
gevoel voor het goede moment, voor de juiste maat en het nuttige effect. De
vele jaren, die hij in Huis van Afgevaardigden en Senaat doorbracht, zijn aan
deze kwaliteiten niet vreemd. Aan de andere kant hebben deze lange jaren,
waarin hij altijd met een blik over zijn schouder naar de kiezers in zijn staat van
herkomst Texas moest kijken om zeker te kunnen zijn van hun goedkeuring, ook
bijgedragen aan een eigenschap, die in een president van de Verenigde Staten
met bezorgdheid moet worden bezien: zijn extreme hang het iedereen naar de
zin te maken en steeds dat te doen wat de overgrote meerderheid van het Ameri
kaanse tolk goed acht.
Tijdens polowedstrijden in Berkshire
reed prins Philip in volle vaart op
het publiek in. De prins kon na een
moeilijke slag zijn paard niet meer
tijdig stoppen. Gelukkig veroorzaakte
hij geen ernstige ongelukken.
(Telefoto).
In de binnenlandse politiek levert deze
touding op dit moment niet zo veel pro-
ïlemen op. Door Kennedy werd een
richting ingeslagen naar grotere rechts
gelijkheid, rassenintegratie en economi
sche leiding, die in zo brede kring steun
creeg dat Johnson zonder gevaar deze
ijn kon doortrekken. Maar in de buiten-
andse politiek zijn er vraagstukken,
waarin van dag tot dag beslissingen moe
ten worden genomen. En daarin wordt
duidelijk hoe levensgevaarlijk Johnsons
streven de grote allemansvriend in het
Witte Huis te zijn, kan worden.
In zijn Vietnam-beleid laat Johnson zich
niet leiden door enige wereldwijze visie,
noch door juridische, morele of histori
sche argumenten. Hij besloot heel eenvou
dig Noord-Vietnam te gaan bombarderen
omdat de resultaten van opiniepeilingen,
waarvan zijn zakken voortdurend uitpui
len, hem vertelden dat de meerderheid
van de Amerikaanse bevolking vond dat
er maar eens op geslagen moest worden,
en dat pas onderhandeld kon worden na
dat de communisten een lesje was ge
leerd.
NATUURLIJK wil ik niet beweren dat
John=ons adviseurs niet allerlei waardiger
redenen naar voren hebben gebracht voor
dat tot de nieuwe lijn van directe aanval
len op Noord-Vietnam werd overgegaan.
Maar voor de president, die tenslotte de
beslissingen moet nemen, telt vooral de pu
blieke opinie. Dat kan men geregeld uit
zijn naaste omgeving horen.
Een aanwijzing hiervoor is bijvoorbeeld
Johnsons merkwaardige reactie op critlek.
De president is zo gauw op zijn tenen ge
trapt dat men wel moet aannemen dat
hij overal tenen heeft. Zeggen senatoren
als Morse, GrUning, Church dat de rege
ring over Vietnam moet onderhandelen,
voor Johnson is het meteen een reden
korzelig te reageren en zijn ergernis te
genover iedereen de vrije loop te laten.
Halen kranten het in hun hoofd de pre
sident te kritiseren, het Witte Huis is er
als de kippen bij om te zeggen dat het
allemaal onverantwoordelijk geschrijf is.
Reacties, die pas begrijpelijk worden als
men zich realiseert dat Johnson er op uit
is van iedereen een vriend te maken en er
bij zijn politieke handelingen van overtuigd
is, dat hij doet wat de overgrote meer
derheid van het Amerikaanse volk wil dat
hij doet.
EEN DERGELIJKE instelling heeft na
tuurlijk vele gevaren. In plaats van lei
ding te geven en te sturen in de richting,
die de hoogste regionen op grond van stu
die, kennis en geheime informatie de bes
te achten, neigt Johnson ertoe zich te la
ten lelden door de opinies van de slecht
geïnformeerde massa's.
Een quasi-democratische methode, die
door naar overgevoeligheid tegenover el
ke professionele critiek overigens meteen
laat zien hoe weinig zij met een goed
functionerende democratische praktijk van
doen heeft.
Door dit alles is de verhouding tussen
President Johnson
geworden. In Washington kan men in vele
journalistieke gezelschappen scherpe cri
tiek horen op de manier, waarop John
son de pers behandelt. In tegenstelling tot
Kennedy, Eisenhower, Truman en Roose
velt houdt president LBJ namelijk vrijwel
geen van tevoren aangekondigde, grote
persconferenties. Hij prefereert het van
de ene minuut op de andere voor het Witte
Huis-perskorps te verschijnen, meestal
met de uitnodiging hem op een mijlenlan
ge snelwandeling met de hond door de
tuin te vergezellen.
Johnson is een merkwaardig man. Zijn
kansen om als een van Amerika's effec
tiefste presidenten de geschiedenis in te
gaan, lijken goed. Maar daartoe zal hij
toch de moed moeten opbrengen ook npo-
pulaire dingen te doen als die volgens ken
ners van zaken noodzakelijk zijn.
Op dit moment lijkt de man in het Witte
Huis er nog te veel op uit om met alle
(ook de primitiefste) middelen harten te
winnen. Hij lijkt er vast van overtuigd dat
als het hem niet lukt sympathie te verwer
ven, er boos opzet of gemene onwil in het
spel moet zijn.
Het is te hopen dat het gecompliceerde
toernooiveld van de buitenlandse politiek
hem weldra van de noodzaak van boven
genoemde moed zal overtuigen.
De hijgende heren van het Witte Huis
korps, die trouwens toch meer tot taak
hebben elk woord van de meester trouw
te rapporteren dan zelfstandig zaken te
analyseren, komen er bij dergelijke gele
genheden nimmer toe de president over een
kwestie eens wat diepgaander aan de
tand te voelen. Zij zijn meestal al blij
als zij, met hun opschrijfboekje in de
hand, kans zien een korte vraag tijdens
al het gehol te stellen.
Een confrontatie met het grote Wash-
ingtonse perskorps van experts en buiten
landse correspondenten ontloopt Johnson
op die manier. Uiteraard tot ontevreden
heid van bijna iedereen die in Amerika's
journalistiek naam heeft En dit is voor
de president weer aanleiding extra geër
gerd over de boze pers te zijn: „Die cri
tiek durft te hebben, terwijl bijna iedereen
(zie opiniepeilingen en de laatste verkie-
o vnv. ^iiiicFciini5cii en ue laatste verKie
de president ep de pers er niet beter op zingsuitslag) de president teder bemint".
ders in de registers der orde ingeschreven.
Na de onderscheiding voor de krijgsver
richtingen te Waterloo en Quatre Bras
werd de decoratie in Europa voor het
eerst weer verleend naar aanleiding van
de opstand in de zuidelijke Nederlanden in
1830, de tiendaagse veldtocht in 1831 en
de verdediging van de citadel van Ant
werpen in 1832. Aanleiding tot de toeken
ning van tal van ridderkruisen waren in
de vorige en het begin van deze eeuw de
vele pacificatietochten in het toenmalige
Nederlands Oost-Indië. Ook de meidagen
van '40, de strijd van '42 tot '45 in Indië,
voor officieren M.W.O., die zich ander
maal hebben onderscheiden.
Sinds de oprichting zijn ruim 6200 rid-
het verzet in Nederland en de Korea-oor-
log waren perioden waarin vele nieuwe
ridders werden benoemd. Voor de verzets
strijders werd als criterium aangehouden
de voortdurende inspanning, welke zij zich
moeten hebben getroost willen hun daden
voor de hoogste dapperheidsonderscheiding
in aanmerking komen.
Er zijn momenteel circa honderd ridders
in leven. Ongeveer twintig hiervan wonen
in het buitenland en nogmaal twintig heb
ben de Indonesische nationaliteit. Keizer
Haile Selassie, president Roosevelt en ko
ning George behoren tot de hoogste bui
tenlanders die met de M.W.O. werden be
giftigd.
Een uit haar weiland uitgebroken dol
geworden koe heeft zaterdagmiddag in de
drukke straten van de Limburgse gemeen
te Schaesberg drie mensen aangevallen en
verwondingen toegebracht.
Een vrouw uit Amsterdam, die in Schaes
berg op vakantie was, werd door het
agressieve dier omvergelopen. Een brom
fietser uit Schaesberg werd van zijn brom
mer geramd en een winkelende huis
vrouw werd op de burg te Schaesberg dus
danig door de koe toegetakeld, dat zij
zwaar gewond in het Sint-Jozefziekenhui»
in Heerlen moest worden opgenomen.
Na een klopjacht slaagde men erin het
dier een oprit in te drijven. Daar maakte
de rijkspolitie met een schot uit een kara
bijn een einde aan het leven van de koe.
JOHNSON CITY (AP) - In de Ver
enigde Staten is men begonnen met werk
zaamheden aan een vaartuig met kern-
aandrijving bestemd om de diepe oceanen
te onderzoeken, nieuwe bronnen voor
grondstoffen op te sporen en de weg te
effenen voor mijnbouw in volle zee.
President Johnson heeft bekendgemaakt
dat het departement van Marine en de
commissie voor kernenergie bezig zijn
met de ontwikkeling van een dergelijk
vaartuig. In de aankondiging werd niet
gesproken over een onderzeeboot, maar
aangenomen wordt dat het dit wel zal
zijn. Verwacht wordt dat het vaartuig een
grotere mate van bewegingsvrijheid zal
hebben, dieper zal kunnen duiken en lan
ger onderwater kan blijven dan een van
de huidige onderzeeboten.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te 's-Heer-Hendrikskinderen
(toez.) G Griffioen te Nuenen.
Geref. Kerken Vrijgemaakt
Aangenomen naar Bergentheim B. v.
Zuijlekom te Leens.
Chr. Geref. Kerken
Tweetal te Opperdoes J. Brons te Bun
schoten en M Vlietstra te IJmuiden.
Beroepen te Den Haag-West B. v. Sme
den te Amsterdam-Nieuw-West.