1
't is weer tijd voor
i
Kwestie-Cyprus dreigt weer
buiten proporties te groeien
Papandreou speculeert op
sympathie van het Westen
Aandrang op Johnson om
De Gaulle te bezoeken
KIESPIJN?
fijn;(x)
J
WERELDNIEUWS
Van dag tot dag
Sr*,:
m
mmmmÊ
Twaalf bewakers
van Sobiborkamp
voor rechter
Luik ongerust
over mijnschade
Ruzie onder de
Belgische artsen
WITTE KRUIS
^Praatótoel
WOENSDAG 21 APRIL 1965
3
Kort nieuws
mtÊm
Ezelzadel
Winst voor Kasavoeboe bij
verkiezingen in Kongo
Parijs gooit wat olie op de MA VO-golven
Op c/e
Elias
Wèg pijn...
Als u
poeders
kiest!
Het heeft een paar dagen geduurd voor
dat in Nederland enige zekerheid kon
worden verkregen over de inhoud van een
rede, die president Soekamo van Indonesië
op Paaszondag heeft gehouden voor een
menigte van duizenden toehoorders in het
Boeng Kamo Stadion te Djakarta. De
berichtgeving uit Indonesië is niet altijd
ondubbelzinnig en het is voor bladen, die
aan zichzelf de eis van objectieve en be
trouwbare informatie stellen, dikwijls ris
kant om in te gaan op berichten uit die
hoek, voordat deze terdege zijn geveri
fieerd.
Die verificatie heeft thans het resultaat
opgeleverd, dat de volgende passage over
West-Irian letterlijk kan worden beves
tigd: „Nu gaan er in het buitenland stem
men op die proberen ons bang te maken
met te zeggen: Pas op, als ge geen
volksstemming in West-Irian houdt".
Waarom zouden wij een volksstemming
in West-Irian moeten houden? In de eer
ste plaats is West-Irian door de hele we
reld erkend als grondgebied van de re
publiek Indonesia. In de tweede plaats
zijn wij geen lid meer van de Verenigde
Naties".
Tot zover deze passage in de rede van
Soekarno. Men moet daarbij in het oog
houden, dat dit de rede van 'n volksmenner
was voor een menigte van duizenden aan
hangers. De slimme formulering, in de
vragende vorm, van de aangelegenheid
ener volksstemming in West-Irian laat de
president alle mogelijkheden om toch nog
een volksstemming te houden, desnoods
onder het motto: wij vinden het onnodig,
maar men wil het nu eenmaal. Zijn ar
gument dat Indonesië geen lid van de
UNO meer is en daarom geen verplich
tingen meer heeft, is echter moeilijk ver
teerbaar. Afspraken en beloften zijn er,
om gehouden te worden. Het niet nakomen
van de stellig beloofde volksstemming zou
het breken van een belofte tegenover de
bewoners van het voormalige Nieuw-Gui-
nea betekenen.
Er zullen zowel in ons land als
bij de inheemsen van het eiland weinigen
hebben vertrouwd dat die belofte zou wor
den gehouden en in dat opzicht zal er van
verbazing nauwelijks sprake zijn. De me
thode van het Indonesische staatshoofd
om, ter verkrijging van concessies en ter
bereiking van doeleinden, overeenkomsten
te sluiten en deze naderhand te schen
den, is in de jaren na Lingadjatti degelijk
beproefd en heeft steeds veel succes ge
had. Hét argument dat de overeenkomst
ten aanzien van Nieuw Guinea niet meer
geldig zou zijn, omdat Indonesië geen lid
meer is van de Verenigde Naties, kan
slechts als een voorwendsel worden ge
zien. Want ook tijdens het lidmaatschap
van de UNO heeft Soekarno nooit blijk
gegeven van zijn grote eerbied voor af
spraken of loyaliteit aan een gegeven
woord.
Het is voor „grote mannen met hoogge
stemde idealen" misschien niet nodig, eer
lijke middelen te gebruiken om hun idea
len in vervulling te doen gaan. De metho
de waarmee Soekamo in de strijd om
Nieuw Guinea zowel als bij zijn moeilijk
heden met de Maleise federatie tewerk is
gegaan, lijkt de politieke geest van het
nieuwe Indonesië te ademen: in de diplo
matie zowel als in de praktische toepas
sing van de buitenlandse politiek is de
sluipschutter in de plaats gekomen van de
ridder met het open vizier.
Helaas hebben jonge staten als Indone
sië en jonge volksmenners als Soekarno
in dat opzicht slechte leermeesters gehad,
aangezien ook de Westerse diplomatie en
strategie weinig eerlijke praktijken te zien
hebben gegeven. Maar in Nederland had
den misschien velen toch gehoopt, dat de
Nederlandse erkenning van fouten en de
wijze waarop onze regering akkoorden met
Indonesië ten uitvoer heeft gelegd, enige
zuivering van de sfeer tot gevolg zouden
hebben gehad.
Het blazoen van Soekarno zou door dit
nieuwe verraad aan de West-Iriaanse as
piraties weer worden besmeurd met 'n vlek
van onbetrouwbaarheid. Dat wijst nog eens
nadrukkelijk op de noodzaak tot grote
voorzichtigheid met alle afspraken, die
tussen Djakarta en Den Haag zullen moe
ten worden gemaakt. Het tragische in deze
situatie komt voor rekening van de goedge
lovige Papoeas, die voor een deel te oner
varen zijn geweest in de geheimen der po
litiek om te beseffen, dat zij van de ene
onvrijheid in de andere werden overge
plaatst en dat onderdanen van volkslei
ders die van macht dromen, niet mogen
rekenen op persoonlijke rechten.
Des temeer mag men hopen dat Soekar
no alsnog de eer aan zichzelf houdt en deze
goedgelovige Westirianen niet hun ver
trouwen in de Indonesische overheid ont
neemt. Waardoor ook degenen in Neder
land, die het vertrouwen van die inheem
sen hebben gedeeld, niet beschaamd zullen
worden.
|fWWVWWWVWWWWWW>A<WWWV%^WWWW
Artsenstaking. In Mexico zijn ruim 4.000
artsen voor onbepaalde tijd in staking
gegaan, omdat zij willen dat het werk
in de ziekenhuizen beter zal worden be
taald.
Advertentie
NORTH
Luister naar ,,'t Is weer tijd voor North State", met de Dutch Swing College Band o.l.v. Peter Schilperoort via Radio Veronica -za. 11.15 en 18.45 u., zo. 10.30 en 18.45 II.
(Van onze correspondent)
ATHENE De vrees dat de moord op
de Grieks-Cyprische en Turks-Cyprische
vakbondsleiders die een vreedzame samen
leving op het eiland voorstonden tien da
gen geleden een kettingreaktie zou ver
oorzaken is uitgekomen. Tezamen met en
kele aanvallen op Griekse winkels in de
hoofdstad Nikosia leidde zij tot een nieu
we afsluiting van het Turkse deel van
de hoofdstad door de regering-Makarios,
het verbod voor iedereen om de groene
zone naar de Turkse kant te overschrij
den, werd door de Turkse regering prompt
tot blokkade verheven, maar de juistheid
van het gebruik van dit woord is door de
commandant van de V.N.-troepen Thima-
ya niet bevestigd.
Makarios heeft de Griekse regering ver
zekerd dat de toevoer van levensmiddelen
gewoon door zou gaan. De Cyprische mi
nister Kostopoulos zal deze verzekering
aan de Turkse ambassadeur hebben door
gegeven, maar hem niet hebben overtuigd
gezien te stormachtigheid van hun onder
houd.
In Athene wordt de nieuwe Turkse be
dreiging van het resterende Griekse ele
ment in Istanboel, juist in de week dat
dit zich op het orthodoxe paasfeest voor
bereidt, algemeen als chantage betiteld.
ferentie in Londen. Als het daar zijn zin
niet krijgt, aldus deze bladen, dan hoopt
het die van Gromyko te krijgen. En die
zin is dan het oude Turkse kantonerings-
plan dat in de Turkse pers nu weer wordt
opgerakeld.
Móskou speelt dit spel op zijn manier
mee, zo denkt men hier, vandaar dat de
Russische ambassadeur in Athene Koriou-
kin, premier Papandreou nog eens heeft
bezocht, vermoedelijk om te vragen of de-
Het Turkse blad „Cumhuriyet" dat nu
de oppositie is toegedaan toont een veelzeg
gende karikatuur. Daarop staat vice-pre-
mier Demirel een los zadel van een ezel
te slaan, terwijl de ezel zelf vrij rondloopt.
Daarmee wordt een Grieks-Turkse zegs
wijze in beeld gebracht: „hij slaat het za
del in plaats van de ezel".
Volgens de meeste Atheense bladen speelt
Ankara het chantagespel ook nog op een
hoger diplomatiek niveau, het zal over
enkele weken de Russische minister Gro
myko ontvangen, vlak na de NAVO-con-
HAGEN (DPA) In september zullen
in Hagen (Noordrijn-Westfalen) twaalf
voormalige bewakers en oud-S.S.-ers van
het vernietigingskamp Sobibor, nabij Lu
blin in Polen, terechtstaan. Naar van de
zijde der justitie in Hagen werd gezegd,
zijn in dit kamp 250.000 mensen omge
bracht. Het proces zal verscheidene maan
den duren.
LEOPOLDSTAD (AP> De einduitsla
gen van de centrale provincie Kongo van
Kongo-Leopoldstad wijzen op een verkie
zingsoverwinning voor de Abako partij van
president Joseph Kasavoeboe zowel op na
tionaal als provinciaal niveau. Abako won
acht zetels in het nationale parlement. De
vier andere zetels gingen naar een anti-
Kasavoeboe vleugel van de Abako-partij
Elders in Kongo is het stemmen hervat
in de centrale provincie Cuvette en de
hoofdstad Coquilhatville. De verkiezingen
werden er twee weken geleden stopgezet
na de ontdekking van verstopte stembus
sen.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Meer dan 10.000 Luikse
huiseigenaren, en ook de stedelijke over
heid zelf, hebben zorgen over de gevolgen
van het sluiten van de kolenmijn „La Bat-
terie" op 30 juni a.s. Het is de mijn waar
onlangs twee keer mijnwerkers enige tijd
onder de grond zijn gebleven om te pro
testeren tegen de voorgenomen sluiting.
De concessies van de mijn strekken zich
uit onder een groot deel van de gemeente
Luik. Op de grond boven de mijn staan
ongeveer 13.000 huizen en tientallen open
bare gebouwen. Zeker tienduizend ervan
zijn beschadigd als gevolg van grondver
schuivingen. Een aantal is onbewoonbaar
verklaard.
Herstel en onderhoud van de beschadig
de huizen kostte tot nu toe circa 40 mil
joen Belgische franc drie miljoen gul
den per jaar. Dit geld werd betaald
door de mijn „La Batterie". Wanneer de
mijn wordt gesloten, lijkt het niet aan te
nemen dat zij voor de kosten, gevolg van
nieuwe verschuivingen die ook na de slui
ting naar verwachting van een deskundige
nog wel tien tot twaalf jaar zullen door
gaan, zal opdraaien.
De huiseigenaren hebben zich tot het ge
meentebestuur van Luik gewend. Dit
heeft de kwestie thans voorgelegd aan de
minister van Economische Zaken. Er is in
België een wet waarin de mijnschade-ver-
goeding wordt geregeld. Overeenkomstig
die wet zijn er twee fondsen voor het be
talen van de herstellingen. Beide fondsen
beschikken niet over voldoende gelden om
de schade die voor de eerstkomende jaren
op 300 miljoen franc wordt geschat te
vergoeden. De Luikse gedupeerden hopen
op hulp van de regering. Deze zal echter
rekening moeten houden met de omstan
digheid dat nog meer Belgische mijnen ge
sloten zullen worden.
BRUSSEL De Nationale Artsenfedera
tie van België heeft dinsdag de onlangs
gestichte nieuwe organisatie van genees
heren voor de rechter gedaagd en een
schadevergoeding geëist van anderhalf
miljoen gulden.
De federatie beschuldigt de nieuwe or
ganisatie er van „door een grove manoeu
vre" de indruk te willen vestigen, dat de
oude vereniging is opgeheven.
De nieuwe organisatie, waarvan de stich
tingsakte acht april in het Belgische
staatsblad werd gepubliceerd, is opgericht
door leden van het bestuur van de bestaan-
ze nog van plan is zijn voorgenomen reis
naar Moskou te ondernemen. Papandreou
is echter doorgegaan met deze zaak op
de lange baan te schuiven. De stad Mos
kou reageerde reeds gegriefd met het stu
ren van de locoburgemeester in plaats van
de burgemeester op een beleefdheidsbe
zoek.
Papandreou speculeert duidelijk op gro
ter sympathie van het Westen voor het
Griekse standpunt van Enosis, de aan
sluiting van .Cyprus bij Griekenland, nu
de Turken ook het Grieks-katholieke pa
triarchaat in Istanboel bedreigen, dat
vooral in Amerika veel respect geniet.
Minister-president Papandreou van
Griekenland.
WASHINGTON (AP) President John
son kan veel bereiken door nu een be
zoek te brengen aan de Franse president
De Gaulle. Dat is de mening van de Re
publikeinse NAVO-commissie in het Ame
rikaanse Huis van Afgevaardigden.
Zij meent dat „de ijzige disharmonie
tussen de twee oudste geallieerden grote
onenigheid in de NAVO veroorzaakt en
dat daardoor de individuele vrijheid in de
wereld in gevaar wordt gebracht".
De Britse regering betreurt het dat
Frankrijk niet deelneemt aan de vergade
ring van de ministers van Buitenlandse Za
ken van de landen die lid zijn van de
Zuidoostaziatische Verdragsorganisatie.
De regering in Londen hoopt dat het be
sluit van het Elysée „alleen is ingegeven
door de meningsverschillen over de kwes
tie Vietnam en het niet betekent een ver
zwakking van de Franse steun aan de
ZOAVO.
Onze correspondent in Parijs meldt dat
door middel van diverse officieuze commu
niqués en geïnspireerde commentaren de
Franse regering zich gisteren nogal wat
moeite heeft gegeven om de plooien glad
te strijken en de kwalijke reacties op te
heffen, die daags tevoren waren ontstaan
door de mededeling dat Frankrijk in plaats
van een minister slechts een waarnemer
zal sturen naar de ZOAVO-conferentie.
Bovendien is in. Parijs beslist tegenge
sproken dat Frankrijk de komende dagen
uit de NAVO wil treden. Daartegen lijkt
het nog steeds niet uitgesloten, dat Frank
rijk de ZOAVO, de zuidoostaziatische te
genhanger van de NAVO definitief de rug
zal toekeren.
De ZOAVO werd in 1954, na de confe
rentie van Genève, toen Frankrijk zich
uit Indo-China terugtrok, opgericht. Het
Atlantische filiaal voor het Verre Oosen
is zijn roeping misgelopen, doordat de
twee belangrijkste landen in dat deel van
de wereld, India en Indonesië, zich er
nooit bij hebben willen aansluiten.
Pakistan, Thailand en de Filippijnen, die
Azië in de organisatie vertegenwoordigen,
hebben een onvoldoende tegenwicht ge
vormd voor de vier grote Angelsaksische
landen, de Verenigde Staten, Groot-Brit-
tannië, Australië en Nieuw-Zeeland.
jFrankrijk paste in de loop der laatste ja
ren steeds minder in die organi
satie. Parijs voelt geen enkele neiging de
Amerikaanse politiek in Zuidoost-Azië, en
in Vietnam in het bijzonder, door zijn lid
maatschap van de ZOAVO te sanctione
ren en lijkt eerder geneigd zich van dat
beleid steeds nadrukkelijker te distan
tiëren.
Een nadrukkelijkheid die Frankrijk
dinsdag nog wat zwaarder heeft aangezet
door de publikatie van een brief van ge
neraal De Gaulle aan de 17 neutrale mo
gendheden, waaronder Joegoslavië, om hun
de federatie, die het niet eens waren met I zijn adhesie te betuigen voor hun streven
het beleid. I naar een vredesconferentie over Vietnam.
Ondertussen wenst Parijs dus wel enig
onderscheid te blijven maken tussen ener
zijds de NAVO als de verdedigingsorgani
satie voor het westelijk halfrond en an
derzijds de ZOAVO. In feite stoelen de di
verse obstructiemaatregelen die generaal
De Gaulle zowel tegen de NAVO als tegen
de ZOAVO genomen heeft, niettemin op
dezelfde anti-Amerikaanse bodem. Tot een
formele breuk met de Amerikanen binnen
de Noordatlantische Verdragsorganisatie,
die ook het zwaard is, waardoor Frankrijk
eventueel verdedigd zal moeten worden,
wenst de generaal, zo kan men op dit
moment concluderen, het voorlopig echter
nog niet te laten komen.
Pase vobiscum
Gisteren een oud, vergeten boekje uit
de kast genomen en deze regels van papa
De Genestet gelezen:
Ik lig in Hollands dierbaar duin,
zoo zacht in 't lauwe zand,
en naast mij zit een blozend kind,
een dochter van het strand.
Een zïlvren wolkje speelt en drijft
aan 's hemels blauwen boog;
en zoele vrede straalt en daalt
op aarde van omhoog.
Een heerlijke idylle. De gemoedsstemming,
waarin de dichter verkeerde toen hij de
ze regelen schreef, is benijdenswaardig,
al lokt in deze lente het zand van Hol
lands dierbaar duin mij nog niet zo ge
weldig aan. Ik ben er in een overmoedig
poëtische bui wel eens gaan liggen, maar
dat was een vrij ongemakkelijke situatie
en, thuis gekomen, kostte het veel moei
te het lauwe zand uit haren en kleren te
verwijderen. Dit soort idylles valt meestal
tegen, om van de dochters van het strand
nog maar te zwijgen. Meer haring dan
Chanel of Lanvin.
Wat mij meer aantrekt is de zoele vre
de die (van omhoog) op aarde straalt en
daalt. Dat zou ik, zelfs zonder blozend
kind aan mijn zijde, nog wel eens willen
meemaken.
In zijn Study of War heeft de Ameri
kaanse hoogleraar C. Wright becijferd
hoeveel het in de loop der geschiedenis
heeft gekost om een vijand te doden.
In Caesers tijd kostte het doden van een
Batavier nogal weinig: De Romeinse schat
kist behoefde slechts f 3 per dode vijand
uit te trekken.
In de Napoleontische tijd was dat al
flink opgelopen; om één vijand van het
keizerrijk te doden moesten de Fransen
f 12.000 opzij leggen.
Tussen 1914 en 1918 heeft elke dode aan
de oorlogvoerenden f 80.000 gekost en ge
durende ons laatste wildebeestenhei was
dit opgelopen tot f 180.000. Wij betalen
thans nog iedere dag daarop af.
Wat het legale doden van een mens nu
kost weet ik niet, maar het is alweer aan
merkelijk meer dan voor 1940.
Zo zacht in 't lauwe zand van Hollands
dierbaar duineen zoele vrede straalt
en daalt op aarde van omhoog
Jawel
En de mens wordt steeds hovaardiger
wat zijn bezit aan beschaving betreft.
Uw bet-bet-bet-bet-over-over-overgroot-
vader, die met mevrouw zijn dame in
een hol woonde, zonder ook maar poging
tot binnenhuisarchitectuur, warmwater
voorziening, ijskast, beeldbuis, radio, of
snoepjes-bij-de-thee, achtte zich zelf niet
zo heel ver van de dieren des veld ver
wijderd.
Maar uw overgrootvader had die af
stand geweldig vergroot en Darwin gaf
hem dan ook de schok van zijn leven,
toen die hem kwam vertellen: toevallig
is de mens op dit ogenblik het domine
rende dier, maar het zou best eens kunnen
wezen, dat ooit zijn plaats zal worden in
genomen door de mier of de rat.
De holbewoner der twintigste eeuw leeft
in de stellige overtuiging, dat hij de da
geraad ziet in 't lauwe zand van 't dier-o
baar duin.
Met een blozend kind naast zich.
Jawel..:. 'h*a *6
Advertentie
Ni
Familievete. In het Libanese bergstadje
Zghorta is een oude bloedvete tussen
twee families aanleiding tot vuurgevech
ten geworden. Tot nu toe zijn ten min
ste twee mensen om het leven geko
men. Volgens het dagblad Al Anwar is
in het plaatsje een uitgaansverbod afge
kondigd. Een bemiddelingscommissie
tracht de vechtende families weer met
elkaar te verzoenen. Bij de vorige uit
barsting van vijandelijkheden tussen de
families, in 1957, vielen er dertig doden.
Record. Het hoofd van de Noorse ver
keerspolitie meent dat gedurende de
paasvakantie in Noorwegen een Euro
pees record is gevestigd: bij verkeers
ongelukken kwam niemand om het le
ven.
Vishal. In de vissershaven Hamburg-Al-
tona is een nieuwe vishal geopend, de
modernste van West-Duitsland. De on
geveer 200 meter lange hal beschikt over
meer dan 3.000 vierkante meter koelop-
pervlakte, terwijl de ruimte waar vis
kan worden verwerkt ongeveer 1.600
vierkante meter beslaat. Drie vissers
vaartuigen kunnen tegelijk worden ge
lost. De bouwkosten bedroegen 17 mil
joen D.M.
Eieren gestolen. Twee mannen uit Blerick
hebben de afgelopen zes maanden niet
minder dan ruim tweeduizend eieren ge
stolen uit kippenhokken. Wanneer er een
hoogtijdag op komst was, plachten ze
bovendien kipen of konijnen mee te ne
men. Beiden zijn gearresteerd.
Vader en zoon. Michael Chaplin heeft aan
gekondigd dat hij een boek zal schrijven
over het leven met zijn beroemde vader
Charlie Chaplin. De titel zal luiden „I
couldn't smoke the grass on my father's
lawn". De 19-jarige Michael, het zwarte
schaap van de familie, zou een record
bedrag als voorschot hebben gekregen.
Skiërs. Acht Zwitserse skiërs, jongens
en meisjes van 15 tot 21 jaar, worden
vermist. Zij hadden met Pasen een
skitocht gemaakt in de Oberalpen. Hef-
schroefvliegtuigen hebben dit gebied
dinsdag afgezocht. De opsporingen wer
den door slecht weer belemmerd. Het
zoeken is vandaag woensdag voortgezet.
Pensioen. In Oost-Berlijn is dinsdag be
kendgemaakt, dat strijders tegen en
slachtoffers van het rascisme en hun
nabestaanden met ingang van 1 mei
een pensieon zullen krijgen dat zal va
rieren van 120 tot 800 mark per maand.
Redding. De „Offshore 1", een Neder
lands vaartuig dat twee Britse piraten
zenders voor de kust bij Harwich be
voorraadt, heeft dinsdag de Amerikaan
se piloot van een in Frankrijk gestatio
neerde F-101 gered, die met behulp van
zijn schietstoel de straaljager had ver
laten.
Verkeersslachtoffers. Gedurende het paas
weekeinde zijn in Frankrijk negentig
mensen bij verkeersongelukken om het
leven gekomen. Vorig jaar bedroeg het
aantal verkeersdoden 105.
In Italië zijn in deze periode meer dan
40 doden in het verkeer gevallen.
Bontdieven. Inbrekers hebben 's nachts
voor ongeveer 400.000 gulden aan bont
uit een Londense bonthandel gestolen.
Half metertje. Vier Russische parachutis
ten hebben het wereldrecord precisie-
springen verbeterd door vanaf een hoog
te van 1500 meter gemiddeld op 49 cen
timeter van het gestelde doel terecht te
komen.
Pasjesbezoek. Volgens een niet-officiële
schatting zijn gedurende de paasdagen
323.000 Westberlijners bij hun Oostber-
lijnse familieleden op bezoek geweest.
Lenin-postzegel. In de Sovjet-Unie is een
postzegel van 10 kopeken uitgegeven ter
nagedachtenis van de 95-ste geboorte
dag van Lenin.
