99
99
verrewe
Q
Nationalisering van
staalindustrie aan
de Britse
de orde
Alphenaar
V ERELDNIEUWS
Van dag tot dag
Bom in Newyorkse
kerk gegooid
Labour staat voor een grote krachtproef
Overstromingen
in Oostenrijk
Rassendemonstratie
in Alabama
Postauto in Londen
overvallen
Op Je
^Praatótoel
VRIJDAG 23 APRIL 1965
3
Fa. FLINTERMAN
BENTVELD
Maar lieveling
Nee!! Nee!!!
Luister nu even!
Ik wil alleen een poplin shirt!
Daar gaat het niet om!
...net als ik mi aan heb.
Maar dat is ook zélfstrijkend.
Eh, wat? Zelfstrijkend?
Ja, natuurlijk! Belofast poplin.
Ahhh. dan is het wat anders!
Lékker gemakkelijk om te wassen!
Fijn om te dragen!
Even in de centrifuge...
t Zit altijd mooi glad.
En het is zo droog!
Heerlijk, dat zuivere, luchtige katoen.
En't wordt nooit geel!
Koop dan weer een shirt van Belofast poplin!
Dat was ik ook van plan!!
Nou, waar praten we dan nog over!!
Commandoposten
Spanning
„Omar Khayyam" acht zich
niet verantwoordelijk
Ouders van Portugese
studenten protesteren
Spel
Maria Schrijver
Advertentie
Het gaat erop lijken dat de aandacht
voor de toenemende verontreiniging van
onze voorraden grond- en recreatiewater
in snel tempo de hoogste officiële en we
tenschappelijke kringen des lands in
alarmstemming brengt. Enerzijds stemt
dat tot voldoening, omdat men als „be
dreigde burger" het gevoel krijgt be
scherming en attentie te genieten. Ander
zijds wordt echter dat gevoel sterk ver
minderd door het besef, dat er zo weinig
positiefs tegen de toenemende dreiging
van vervuiling wordt ondernomen of blijkt
te kunnen worden ondernomen.
Men kan natuurlijk de industrie de
schuld geven, maar die industrie vormt
tegelijkertijd een van onze onmisbaarste
en kostbaarste middelen van volksbestaan.
Zij braakt haar vervuilende gassen en che
micaliën niet uit omdat zij daar zo'n mach
tig plezier in heeft, maar omdat zij aan
driekwart van het Nederlandse volk werk,
brood en artikelen verschaffen moet. Of
zij in alle omstandigheden alles doet om
de vervuiling zo klein mogelijk te doen
zijn, staat niet boven alle twijfel verhe
ven, maar men mag toch aannemen dat
de industrie zelf in het algemeen de voor
schriften volgt en voorts zint op mogelijk
heden om eventuele nadelen binnen het
kader van die voorschriften zo klein mo
gelijk te maken.
De gulden middenweg tussen de belan
gen van de industrie als Nederlandse be
staansbasis en de belangen van de burger
als levend en op gezondheidszorg aan
spraak makend wezen is kronkelig en
moeilijk te vinden, maar moet toch de
koers aangeven waarlangs overheid en in
dustrie gezamenlijk de toekomst des lands
bepalen.
Nu heeft de Koninklijke Nederlandse
Academie van Wetenschappen tijdens haar
Utrechtse studiedagen zich ernstig met
het probleem der drinkwatervervuiling
beziggehouden. Op gezag van prof. Thijs-
se van de Akademie moet worden aan
genomen, dat de maatregelen tegen ver
vuiling niet meer binnen de macht der
Nederlandse overheid gelegen zijn, doch
voor een groot deel door internationale
overeenkomsten zouden moeten worden
gedekt. Dat maakt het probleem natuur
lijk nog des te moeilijker. Op buiten-na
tionaal terrein zijn de landen die in de
„afstroomrichting" liggen natuurlijk in
een bijzonder nadelige positie. Of de „bo
venstroomse landen" voldoende internatio
nale verantwoordelijkheid zullen opbren
gen om hun eigen industriële belangen
aan te passen aan de noodtoestanden die
ln het deltagebied ontstaan, moet men
maar afwachten. Wat dat betreft mag
men zich geen illusies maken. Men is
daarbij van zoveel overwegingen en perso
nen afhankelijk, dat men niet eens van
een bepaalde regering kan verwachten, dat
zij ook al zou zij volkomen van goede
wil zijn alle factoren in handen heeft.
De Nederlandse toekomst ziet er dus niet
bijzonder rooskleurig uit, maar des temeer
dringt de noodzaak, van Nederlandse kant
zowel binnenslands als ten opzichte van
buitenlandse invloeden alles zeer snel te
ondernemen wat binnen het bereik der
mogelijkheden ligt, teneinde in ieder ge
val de onbehaaglijke vooruitzichten naar
beste vermogen te temperen.
VUVAAAMUVVVMAAAMMAAAM/yUUMMUMMAMWVUWWWW
lUUUIAAAAMUUtAAAAAAA/lAAAAAAAAAAMMAAAAAAMWWUI
Advertentie
JOOOOOCOOOOCOOCOCOOC<XXXXXXXOOaDCXX>OCOCC<X5COCOOOOCOOCOeXX
SUf
jÓoOOOOOOOOOC)OOOOOOOCOOOCOOOCOOOC)OOOOOOOOCOOOOOOOOOCOOOC5
NEW YORK (AFP en Reuter) Vol
gens de Newyorkse politie heeft een ne
ger donderdagavond een eigengemaakte
bom in de roomskatholieke Saint Patrick
Kathedraal gegooid. De bom kwam bij
het hoofdaltaar terecht. Een vrouw liep
brandwonden op doordat haar kleren vlam
vatte maar haar toestand was niet ern
stig. De schade was gering. De dader
wist te ontkomen. Er waren ongeveer hon
derd gelovigen in de kerk, die midden in
Manhattan ligt.
Binnen een week is dit het tweede inci-
dent dat zich in de kathedraal heeft voor
gedaan. Op goede vrijdag gooide een man
een stuk beton naar het beeld van paus
Pius XII. Hij zei later dat hij niet „in al
dit heidendom" geloofde.
De politie meldde voorts dat eerder op
de dag in de St. Barnabas kerk in Bronx
iemand kaarsen had aangestoken en op
de houten vloer had gegooid. Geestelijken
ontdekten de kaarsen voordat er schade
werd aangericht.
Belofast la het handelsmerk van de
Deering Milliken Research Corporation
voor zelf strijkende stoffen. U.S.-pat*nt ar.
Belofast poplin wordt in de Benelux
vervaardigd door de licentiehouder
J. F. Scholten k Zn N.V. te Enschede.
LONDEN De grootste politieke strijd
in jaren staat in Engeland op het punt
te ontbranden: het zo explosieve vraag
stuk van de nationalisering van de Britse
ijzer- en staalindustrie komt weer aan de
orde. De positie van de industrie is de
laatste jaren verlaagd tot een speelbal,
die tussen de politieke partijen heen en
weer wordt getrapt.
In februari 1951 werd krachtens een door
de Labourregering in 1949 doorgedrukte
wet, het grootste deel van de Britse ijzer
en staalindustrie tot gemeenschapsbezit
verklaard, natuurlijk met financiële scha
deloosstelling van de aandeelhouders. Zo
dra de Conservatieven in hetzelfde jaar
1951 aan de macht kwamen, namen zij
maatregelen om de onteigening ongedaan
te maken, hetgeen in 1953 een feit werd.
De aan de staat getrokken bedrijven wer
den terug verkocht aan particuliere eigena
ren behalve het grote hoogovenbedrijf Ri
chard Thomas and Boldwin in Wales, dat
ook onder het dertienjarige conservatie
ve bh wind staatsbezit bleef en dat zelfs
tot leedvermaak van de labouroppositie in
de gelegenheid werd gesteld een particu
liere staalonderneming op te slokken.
Voor de Labourregering is de staalna-
tionalisering een middel om de industrie
te moderniseren en de doelmatigheid er
van zo hoog mogelijk op te voeren. Labour
houdt vol dat voor een geleide economie,
nationalisering van de industrie onontbeer
lijk is en logische aanvulling van de reeds
kort na de oorlog tot stand gebrachte na
tionalisering van de Britse steenkolenmij
nen. Maar behalve als vorm van finan
cieel technische rationalisatie heeft de
naasting van de ijzer- en staalindustrie
altijd een heilig hoofdartikel van de La-
bourbeweging gevormd. Het is de con
cessie die de partij aan zijn militante lin
kervleugel moest doen, die al jarenlang
ageerde voor een nieuwe, lange wachtlijst
van ouderwetse nationaliseringen.
De zware industrie wordt door Labour
traditioneel beschouwd als een van de
commandoposten van de Britse economie,
die door 'n socialistische regering die haar
naam waard Is, behoort te worden gena
tionaliseerd. Voor de Conservatieven en
ook voor de Liberalen is de tegenstand te
gen staalnationalisatie eveneens een hoofd
artikel. Hoewel sommigen in deze beide
kampen tegen starre nationalisering zijn,
voelen ze eventueel wel voor tussenvor
men van overheidsbeheer, bijvoorbeeld
via een meerderheid van door de staat te
verwerven aandelen.
Het pikante van de zaak is dat de La
bourregering de staalnationalisering tracht
door te zetten met een armzalige meerder
heid van slechts drie parlementszetels
omdat de Liberalen die Labour gewoon
lijk bijvallen in dit geval zo goed als ze
ker één front met de Tories zullen vor
men. Daarbij komt nog dat de Labour-
fr actie twee leden, namelijk Desmond
Donnelly en Woodrow Wyatt gezworen
vijanden van nationalisering en daarom in
staat hun eigen regering ten val te bren
gen in zijn gelederen heeft, al blijft het
de vraag of zij politieke zelfmoord zullen
plegen.
Want ook zij werden gekozen op grond
van het Labourprogramma dat onomwon
den de ijzer- en staalnationalisering aan
kondigde. Donnely en Wyatt willen trou
wens dat Labour het verleden de rug toe
keert en samen met progressieve elemen
ten uit de andere partijen een nieuwe ra
dicale vooruitstrevende partij zal gaan vor
men!
Een Labournederlaag over deze princi
piële zaak zal onmiddellijk tot nieuwe al
gemene verkiezingen leiden. Wilson schijnt
het risico aan te durven, omdat de alge
mene verwachting is dat Labour daarbij
opnieuw als overwinnaar uit de bus zal
komen met een grotere meerderheid dan
thans het geval is. Daarom durft Wilson
het aan om zijn tegenstanders via ijzer
en staal de handschoen toe te werpen.
Dinsdag zal het met spanning tegemoet
geziene witboek over de nationalisering
verschijnen. Het ontwerp zelf komt pas
in de zomer in behandeling. Wilsons tak-
tiek is eerst een debat over het witboek
uit te lokken en daarmee zijn voordeel te
doen in de definitieve voorstellen.
Deze zullen zich zo goed als zeker be
perken tot de nationalisering van de
twaalf grootste Britse staalfirma's die het
leeuwendeel van de produktie leveren. De
ze nationalisering van de kern van de in
dustrie is waarschijnlijk gemakkelijker
aanvaardbaar, dan de nationalisering van
grote en kleine industrieën over de hele
linie, die het economische leven op ruwe
wijze zou verstoren.
Daarom hoopt de regering dat zelfs de
WENEN (AP) Hevige regenbuien
hebben in het oosten van Oostenrijk over
stromingen veroorzaakt. Tientallen gezin
nen moesten hun woningen verlaten. Het
wegverkeer is op sommige plaatsen vol
komen lamgelegd.
Het snel wassende water van rivieren
in Burgenland en de lager gelegen pro
vincies van Oostenrijk hebben overstro
mingen veroorzaakt in gebieden ten zui
den en westen van Wenen. Vijf dorpen
zijn van de buitenwereld afgesloten. Er
zijn geen berichten over slachtoffers.
Liberalen de beperkte nationalisering zul
len slikken. Het groots deel van de 300
Britse staalfirma's zal namelijk in parti
culiere handen blijven. De regering is
zeker niet van plan om allerlei gespeciali
seerde metaalbedrijven, onder het voor
wendsel van nationalisatie van de hoog
ovens, te naasten.
De staalindustrie heeft reeds het scher
pe protest laten horen dat zij niet, zoals
beloofd was door de regering, is geraad
pleegd. Zij dreigt met een gevecht op le
ven en dood, tenzij de regering blijk geeft
van een nieuwe soepelheid in haar tot dus
ver zeer dogmatische denken.
DEMOPOLIS (AP) De politie in De
mopolis in de Amerikaanse staat Alaba
ma, heeft donderdag gebruik gemaakt van
traangas en rookbommen om een demon
stratie van meer dan 350 negers uiteen te
jagen.
De chef van de politie in Demopolis
heeft verklaard dat vijf leiders van de be
togers zijn gearresteerd. Veertien men
sen zijn behandeld voor brandwonden in
een ziekenhuis in Demopolis.
BRUSSEL (ANP) „Ik geloof niet, dat
de firma Omar Khayyam verantwoorde
lijk kan worden gesteld". Dit heeft de di
recteur voor Europa van deze onderne
ming, Tarayan, donderdag op een perscon
ferentie in Brussel verklaard over de
luchtramp bij Damascus, waarbij 47 Bel
gische en twee Nederlandse toeristen om
het leven zijn gekomen.
Tarayan verklaarde, dat zijn in Enge
land ingeschreven onderneming zich bezig
houdt met hotelboekingen en geen reis
agentschap is. „De klanten worden niet
door Omar Khayyam verzekerd", zei hij
Hij vertelde, dat de Jordaanse maat
schappij waarvan het toestel verongelukte
wel is verzekerd volgens de bepalingen
van de I.A.T.A. „Het vraagstuk van de
schadevergoeding en de verantwoordelijk
heid wordt thans bestudeerd door een ver
tegenwoordiger van de Jordaanse rege
ring en deskundigen, die ter plaatse de
juiste oorzaak van de ramp te weten pro
beren te komen."
Tarayan verklaarde dat zijn maatschap
pij bereid is voor de Belgische rechter te
verschijnen indien men haar wel verant
woordelijk zou achten voor de ramp.
In België is twijfel ontstaan over de uit
kering van schadevergoedingen aan nabe
staanden van de slachtoffers.
LISSABON (AP) De ouders van onge
veer dertig studenten, die zeventien janu
ari werden gearresteerd en beschuldigd
van „subversieve activiteiten" hebben de
Portugese minister van Buitenlandse Za
ken gevraagd hun kinderen vrij te laten,
De ouders hebben geklaagd over het „on
menselijke systeem van opsluiting in de
verschrikkelijke cellen van de gevangenis
Aljube" en gedreigd de zaak te zullen
voorleggen aan „supranationale organisa
ties". Aangenomen wordt dat zij de Ver
enigde Naties bedoelen.
Onder de studenten, die door de politie
ke politie werden aangehouden, bevinden
zich teenagers. Intussen hebben de studen
ten, die in de gevangenis zitten een com
muniqué onder de titel „een beroep op de
natie" uit de gevangenis laten smokkelen.
Dit communiqué werd door andere studen
ten buiten de gevangenis verspreid.
LONDEN (Reuter) Acht gemaskerde
mannen hebben donderdag in Londen een
postauto overvallen en zich uit de voeten
gemaakt met meer dan 160.000 gulden.
De overvallers reden de postauto klem,
wierpen de chauffeur ammoniak in het ge
zicht en sloegen zijn bijrijder neer. Met
een andere vrachtauto gingen zij er van
door.
In een hoek van de woonkamer, aan een
speeltafeltje waarmee hij was komen aan
sjouwen, was de kleine jongen bezig met
een machtig bouwwerk. Al zijn blokken
had hij om zich heen verzameld: lange
en korte, vierkante, pilaren en bogen,
groot en klein. Het zou een brug worden
over de weg, waar de auto's onderdoor
konden rijden, met een uitzichttoren op
iedere hoek, zodat de politie goed zou
kunnen zien hoe de mensen reden. De
brug liep heel hoog op en er zouden men
sen op kunnen lopen. De pilaren en de
bogen pasten precies: op iedere pilaar
konden twee bogen rusten, een naar links
en een naar rechts en met de pilaren aan
de andere kant werden zij verbonden met
lange dwarse blokken zodat het een echte
weg werd. Ijverig begon het jongetje aan
de torens; hij haalde ondertussen zijn
autootjes en liet ze onder de brug door
sjeesen. En zo leuk was dat spelletje, dat-
hij helemaal vergat verder te bouwen aan
zijn torens. Ten laatste zat hij moe-ge
speeld, met het vingertje in de mond.
lusteloos in zijn stoeltje.
„Wat doe je vent?" zeide de moeder,
die even kwam kijken. „Maak je de brug
niet af?"
Ik heb geen zin meer," klaagde het
jongetje.
Maar die mooie grote brug, die je zou
maken, weet je nog wel, met verkeersto
rens en waar je op kon lopen en naar be-
neden zien naar al de auto's
Niks an," zeide het jongetje. „Ik stuur
die auto's toch zelf en als een ander der
mee rijden wil, moet hij 't maar weten."
Jammer!" antwoordde de moeder, „het
zou zo mooi geworden zijn!"
Yolanda speelde ijverig met de poppen.
Er lagen er een paar in bed en, getooid
met een grote witte doek die moeder om-
haar hoofdje had gebonden, liep ze be
drijvig tussen de twee ledikantjes en lang*
het tafeltje en de kleine stoeltjes waar
zeker wel vijftien poppekinderen wachtten
op haar hulp. Het babytje moest ver
schoond worden; Liesje, die veel te
schrokkerig gegeten had, was in een
hoestbui geraakt en moest voorover ge
houden worden; Marijke had pijn in haar
buikje en moest gauw naar bed. Paultje
had koorts en wou telkens drinken. Wat
heeft zo'n verpleegster het druk! Terwijl
ze het babytje helpt, valt Heieen van
haar stoeltje en ze kan het babytje toch
niet loslaten om Heieen te helpen? „Sta
op, Heieen", zegt Yolanda. „Je kunt best
zelf weer op je stoel klimmen." Maar He-
leen blijft liggen, de twee gebogen been
tjes stijf omhoog. Als baby en Marijke
goed toegedekt zijn, is broertje met tn
neus in de pap gevallen. „Domme jon
gen!" knort Yolanda, „zal je het dan
nooit leren? Ga rechtop zitten, niet staan
in je stoel, bord bij de rand van de ta
fel!" Een beetje hardhandig zet ze hem
recht en veegt hem schoon. Dan geeft ze
Bobo, de aap, een klap omdat hij op de
tafel is gaan zitten. „Monster!" zegt ze
boos. „Jij wil ook altijd wat anders dan
de anderen!" Dan komt moeder binnen.
„Ben jij verpleegster?" zegt ze verwon
derd. „Doe je zó met zieke kinderen? Ik
dacht dat je 't leuk vond om voor hen te
zorgen?" „Niks an," zegt Yolanda, „Ze
doen het allemaal verkeerd en ik moet de
boel maar opruimen." En ze geeft een
schop tegen een bordje dat op de grond is
gevallen.
Zo gaat dat. Een kind denkt niet verder.
Zijn werk is voorlopig nog spel: de ver-
keertoren komt er of hij gaat met auto
tjes spelen. De keuze komt pas als hij
volwassen is en het spel ernst wordt.
Soms zegt hij: jammer, maar ik kan het
niet. Dan doet hij eerlijk een andere keu
ze. Of zoals Yolanda, die nooit het geduld
op kon brengen dat een verpleegster no
dig heeft. Die zegt, eenmaal groot: „ze
doen het allemaal verkeerd" en er is geen
enkele baan die haar bevredigt. Tenzij
ze... eenmaal over de brokken heen, of
dóór de brokken, in staat is toch haar
ideaal te verwezenlijken; en het jongetje
de noodzakelijkheid gaat beseffen van een
verkeerstoren.
Advertentie
KRUISWEG 47-49 HAARLEM
Wapenvertoon. Het traditionele vertoon
van Russische wapens op het Rode Plein
in Moskou zal dit jaar niet plaatsvinden
op 1 mei maar op 9 mei, de dag waar
op in Rusland de 20ste herdenking van
het einde van de Tweede Wereldoorlog
wordt gevierd.
Politieman. Gary Rowe, een van de vier
mannen die gearresteerd werden in ver
band met de moord op mevrouw Viola
Liuzzo in Alabama, blijkt volgens de
New York Times een geheim agent van
de federale recherche te zijn. Mevrouw
Liuzzo werd in haar auto doodgeschoten,
kort nadat zij had deelgenomen aan de
mars van 25 maart van Selma naar
Montgomery in de campagne voor gelij
ke burgerrechten.
Overleden. De Britse geleerde sir Edward
Appleton, die in 1947 de Nobelprijs voor
natuurkunde kreeg, is op 72-jarige leef
tijd in Edinburgh overleden.
Reis. Koning Boudewijn en koningin Fa-
biola van België zullen omstreeks mid
den oktober een officieel bezoek aan
Mexico brengen. Zij zullen ook Chili,
Argentinië en Brazilië bezoeken.
Feest. -Naar van gezaghebbende zijde in
Djakarta is vernomen heeft Indonesië
voor de herdenking van het feit dat
tien jaar geleden in Bandoeng de eerste
Afrikaans-Aziatinsche conferentie werd
gehouden ongeveer. 120 miljoen gulden
besteed. De viering begon in het afgelo
pen weekeinde en zal tot het eind van
deze week duren.
Zeven. De Zuidoost-Aziatische Verdragsor
ganisatie (ZOAVO) gaat de volgende
maand vloot-manoeuvres houden van 24
dagen met schepen van zeven van haar
acht leden, te weten de Verenigde Sta
ten, Frankrijk, Groot-Brittannië, Nieuw-
Zeeland, de Filippijnen, Australië en
Thailand. Alleen Pakistan neemt niet
deel.
Angstwekkend. De medische autoriteiten
van Smethwick hebben bekendgemaakt
dat daar twee weken geleden een drie
jarig Westindisch meisje en twee West-
indische vrouwen met tyfus in een zie
kenhuis zijn opgenomen. Men heeft de
ze ziektegevallen geheim gehouden, om
te voorkomen dat er in de stad paniek
zou uitbreken.
Buitenlucht. Madel. draussen ist es
schön," is een marslied, dat nu in elk
geval twintig militairen van een compag
nie van de vliegbasis Roth bij Neuren
berg kunnen dromen. Zij moesten van
hun commandant omdat zij het lied niet
uit nun hoofd hadden geleerd de drie
coupletten ervan 25 keer in het net over
schrijven, telkens als bleek dat zij er
nog moeite mee hadden. Superieuren van
de commandant vinden dat tien maal
overschrijven ook voldoende zou zijn ge
weest. Onderzocht wordt thans of de lui
tenant disciplinair gestraft zal moeten
worden.
Kernproef. De V.S. hebben in Nevada een
ondergrondse kernproef van geringe
kracht genomen, de achtste dit jaar
