FILATELIE
Vakantieplannen maken met een
stokbrood-sandwich in de hand
Ter Braak en Du Perron
h
imm
Dammen
Bridge
Drink wijn en schuw olijfolie niet
ZATERDAG 8 MEI 1965
Erbij
PAGINA ACHT
CAHADA
p5£t-tw* 0.37
W/M 'W%> Éüs
B. Dukel
...m ww. C31 ww. fröl
Filarski
Hij dronk niet aan tafel
Vreemd land diep beleven
Begin voorzichtig
Vleesnat met
gemengde vulling
Gaston Gourmet
C. J. E. Dinaux
NOORWEGEN. Ter gelegenheid van
de twintigste verjaardag van de be
vrijding van Noorwegen zijn twee
postzegels uitgegeven. Het zijn een 30
10 ore met een verbroken ketting en een
vredesduif en een 60 10 öre met wap
perende Noorse vlaggen. De toeslag
komt ten goede aan het tehuis voor
oorlogsinvaliden „Boereira".
ARGENTINIË. Het vijftigjarig be
staan van de nationale postspaarbank
is onder meer gevierd door de uitgifte
van een postzegel van 4 pesos (rood en
zwart) met als voorstelling een meisje
dat een geldstuk in een spaarpot laat
glijden.
CANADA. De vijfde en zesde zegel
van de serie met afbeeldingen van de
wapens en bloemen van de tien provin-
des zijn in omloop gebracht. Het zijn
een 5 cents (bruin, purper en groen) met
het wapen en de bloem (prairiekrokus)
van Manitoba en een 5 cents (purper,
geel en groen) met het wapen en de
bloem (kornoelje) van Brits Columbia.
POLEN. De Poolse posterijen geven
in september een serie van negen veel
kleurige zegels uit, waarop verschillen
de soorten orchideeën voorkomen. De
reeks omvat de waarden: 20, 30, 40, 50,
60 gr., 1.35, 4, 5.60 en 6.50 zl.
GROOT-BRITTANNIE. Voor het
honderdjarig bestaan van de Union In
ternationale des Télécommunications
(U.I.T.) zullen op 17 mei twee postze
gels, 9 d. en 1 sh. 6 d., verkrijgbaar
worden gesteld, die symbolische voor
stellingen dragen. De eerste zegel stelt
de telecommunicatie-stations in de we-
reld voor en de tweede zegel een radio
golf en een schakelbord.
Op 24 mei volgen twee postzegels, 4
d. (olijfbruin en zwart) en 1 sh. 3 d.
(grijs en zwart). Op de zegels ziet men
Churchills portret, ontleend aan de be
roemde foto van de Canadese fotograaf
Yousuf Karsh, met daarnaast het por
tret van koningin Elizabeth.
VERENIGDE STATEN. Op 13 mei
zal een postzegel van 5 cents worden
uitgegeven ter herdenking van Sir Win
ston Churchill. Het portret op de zegel
is eveneens ontleend aan de foto van
Karsh.
HONGARIJE. Ter ere van de kos
monauten Leonov en Beljajev zijn twee
postzegels verschenen. De 1 ft. toont
Leonov die naast 't ruimteschip „Vosk-
hod 2" zweeft en de 2 ft. de beide ruim
tevaarders.
ISRAEL. De zeventiende onafhanke
lijkheidsdag is onder meer gevierd met
een postzegel van 37 ag., uitgevoerd in
veelkleurendruk. Het ontwerp symboli
seert de nationale waterverzorging.
AUSTRALIË. Ter herdenking van
Sir Winston Churchill zal op 24 mei een
postzegel van 5 d. (lichtblauw, grijs en
zwart) in omloop worden gebracht met
het portret van de grote staatsman, ver
vaardigd door Karsh.
OOST-DUITSLAND. Een postzegel
van 10 pf. (bruin, beige en groen) is
verschenen ter gelegenheid van de 120-
ste geboortedag van de natuurkundige
Wilhelm Conrad Röntgen (18451923).
Op de zegel is zijn portret afgebeeld.
GRIEKENLAND. Ter gelegenheid
van het honderdjarig bestaan van de
U.I.T. is een postzegel van 2.50 dr. (rood
en blauw) in roulatie gebracht. Afge
beeld zijn het embleem van de U.I.T. en
télecommunicatiesymbolen. De oplage
bedraagt 2.500.000 exemplaren.
FRANKRIJK. Ter gelegenheid van
het vijftigjarig bestaan van het Oor-
logskruis zal op 24 mei een postzegel
van 0.40 fr. worden uitgegeven. De ze
gel, die dit ordeteken laat zien, is ont
worpen en gegraveerd door G. Bétemps.
In de vierde ronde van de strijd om het
nationale kampioenschap verraste de 23-
jarige boekhouder Varkevisser uit Katwijk
de mijnwerker Fritz Okrogelnik uit Heer
len in het volgend fragment.
F. OKROGELNIK
OCCOOOOOOOOOOOOOOCO
3C^^^X3000O^^^0000O^^^X30O0d^^OTO0O0C^^^XXXX300C
C. VARKEVISSER (Katwijk)
Zwart: 3, 5, 6, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 18,
19, 23, 29.
Wit: 25, 26, 27, 31, 32, 35, 38, 39, 40, 42,
43, 44, 45.
In deze stelling staat wit er iets beter
voor. Wit aan zet vervolgt 1) 35-30 en
zwart staat dan voor een moeilijke keuze.
Op 14-20 25x14 19x10 volgt 32-28 23x21 en
26x19. Op 5-10 komen er voor zwart moei
lijkheden na 40-35 aan de lange vleugel.
Op 12-17 en 11-17 de sterke ruil 27-21 enz.
enz. Verklaarbaar is, dat zwart denkt aan
1) 15-20?? Doch nu verrast de wit-
speler met de uitval naar veld 22 door
2) 27-22 18x27. 3) 32x21 16x27. 4) 31x22 en
plotseling staat zwart verloren. Op 12-17
volgt 40-35 en 30-24 met stukwinst Op
12-18 eenvoudig 39-33. Op 20-24 ineens
22-18 en wat zwart ook slaat, er volgt dam
of verlies van één stuk.
In de partij 11-17 22x11 6x17 wit 39-33
20-24 of? en 44-39 wint.
De 15-jarige Amsterdamse kampioen
Tonny Sybrands verraste de Zuidhollandse
kampioen Freek Gordijn in het volgend
spel.
TONNY SYBRANDS (Amsterdam)
xx>ooooooooocooooooooooooooooooooooooooooocooooooooooooa
fraai door wit gewonnen. Een zeer mooie
en constructieve winst van de heer G. van
Dijk.
In de rubriek van 10 april plaatsten wij
de volgende vijf vraagstukken van de heer
Scheyen.
No 1. Zwart, 1, 2, 8, 9, 14, 22, 23, 29, 38.
Wit, 11, 15, 16, 25, 30, 32, 43, 44, 50. Wit
wint door: 11-7 16-11 50-44 15-10 10x17
30-24 en 25x1.
No 2. Zwart, 1, 6, 7, 8, 13, 18, 23, 25, 29,
33, 34, 36. Wit, 16, 17, 21, 27, 37, 38, 40, 41,
42, 43, 44, 47. Wit wint door: 43-39 37x19
16-11 42-38 47x38 27-22 22x2 2x35 40-34 en
35x2 mgt het motief van J. G. Canalejas.
No 3. Zwart, dam op 49, stukken op 2, 8,
9, 12, 18, 20, 24, 31, 32, 36, 37. Wit, stukken
op 11, 21, 23, 26, 28, 29, 33, 34, 40, 42, 45,
47, 48. Wit wint door 47-41 33x42 48-43
26x17 40-34 45x3 3x1 met gewonnen eind
spel.
No 4. Zwart, 1, 7, 11, 13, 14, 25, 29, 33,
39, 45. Wit, 16, 21, 22, 26, 28, 37, 40, 42, 48, 50.
Wit wint door 37-31 50-44 28x30 43-39
21x12 16x7 en de slag met 43-39 42-38 en
31-27 ligt van 26x10 open.
No 5. Zwart dam op 50, stukken op 1, 7,
11, 13, 14, 33, 40, 44, 45. Wit, 16, 21, 22, 26,
28, 31, 39, 42, 43, 48, 49. Wit wint door
1) 39-34 29x39 43-39 49x40 of 48-43 of 21x12
en de slag na ruit 10 ligt weer open.
Twee damboekjes beschikbaar door de
auteur zijn gewonnen door L. Schaap uit
Velsen-Noord en D. Buding te Haarlem.
Gefeliciteerd! De prijs is u inmiddels toe
gezonden. Heer Scheyen, onze dank.
Eén van de dingen die bij bridge punten
kost, is impulsiviteit. Wanneer men met
partner samen acht troeven heeft zónder
de vrouw, moet men op die vrouw snij
den, omdat dit de grootste kans biedt. Het
is niet goed Aas en Heer te spelen en zich
later te verdedigen met de opmerking „ik
dacht dat de vrouw tweede zat". Hoe speelt
u, wanneer u samen tien troeven hebt
zónder de heer - bijvoorbeeld:
973
A V B 8 6 52
ÏOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOC
FREEK GORDIJN (Den Haag)
Zwart: 3, 11, 13, 15, 16, 18, 19, 21, 23,
26, 29.
Wit: 25, 27, 32, 35, 37, 38, 42, 43, 44, 48, 50.
Wit aan zet staat zeer kwetsbaar door
het oprukken van elf naar 22. In de partij
werd gespeeld 1) 44-39 11-17. 2) 50-45
15-20. 3) 25x14 19x10. 4) 39-33 10-14. 5) 33x24
23-28. 6) 32x12 21x41. 7) 12x21 16x27. 8)
42-37 en wit gaf op.
De oud-Nederlandse kampioen J. Bom
uit IJsselstein werd door de landbouw
kundig ingenieur G. van Dijk uit Benne-
kom met het volgend spel totaal verrast.
J. M. BOM (IJsselstein)
XXJCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCCCOOOa
w////'. 'WW M
West speelt klaver drie voor en noord
legt de vier. Wat nu? Dergelijke situaties
zijn niet op te lossen met het kijken in een
glazen bol men moet eenvoudig de
speelwijze toepassen die de grootste kans
biedt Elke bridgespeler krijgt jn z'n bridge-
loopbaan een aantal dezer situaties. Als
hij de éne keer zus en de andere keer zó
doet, zal het resultaat niet bijster goed zijn.
In het gegeven voorbeeld moet oost snij
den wat goed is als noord heer derde of
heer tweede in klaver heeft (vooropgesteld,
dat west in de bijkleuren nog aan slag kan
komen). Snijden verliest (z.g. nodeloos) als
zuid klaverheer sec heeft maar als oost
het aas speelt en noord zou de klaverheer
tweede en derde hebben, verliest het spe
len van het aas nodeloos. Zou men de NZ-
spelen bijv. honderdmaal willekeurig
schudden en verdelen, dan zal men zien
dat het vaker voorkomt dat noord heer
tweede en heer derde heeft, dan dat zuid
klaverheer sec bezit. Om die reden moet
men altijd snijden men heeft dan in de
long run het beste resultaat.
Tijdens de Europese kampioenschappen
1963 kwam in de wedstrijd tussen Frank
rijk en Nederland het volgende spel voor:
A H 7 5 4 2
10
973
973
9
V A H V
10 8
AVB8652
«XXXSOOOOOOtXiOOOOOOOOOCXOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCIOOOOC
IR. G. VAN DIJK (Bennekom)
Zwart: 3, 6, 10, 12, 13, 16, 19, 21, 23, 24,
26, 29.
Wit: 25, 27, 28, 32, 37, 38, 39, 40, 41, 42,
45, 48.
In het volgend spelverloop forceert wit
op meesterlijke wijze stukwinst. Toch
komt zwart nog tot dam, waarna wit met
een prachtige klemstand zwart tot over
gave dwingt.
1) 39-33 10-14 of? 2) 48-43 12-18. 3) 43-39
6-il. 4) 40-35 29-34. 5) 39x30 11-17. 6) 45-40
17-22. 7) 28x17 21x12. 8) 33-28 3-8. 9) 40-34
24-29. 10) 28-22 29x40. 11) 35x44 14-20. 12)
25x14 19x10. 13) 44-40 10-14. 14) 41-36
14-20. 15) 30-25 20-24. 16) 40-35 12-17.
Zwart moet het eerst breken. 17) 22x11
16x7. 18) 38-33 23-29. 19) 42-38 29-34. 20)
32-28 24-30. 21) 35x24 34-40. 22) 25-20 40-44.
23) 20-15 44-49. 24) 38-32 49-44? Aange
wezen was 18-22 27x9 en 49x4 met remise
kansen? De val waarin zwart nu liep is
niet alledaags na twee offers.
Stand: Zwart dam op 44, stukken op 7,
8, 13, 18, 26. Wit op 15, 24, 27, 28, 32, 33,
36, 37.
Wit wit aan zet volgde: 25) 27-21 26x17.
26) 33-29 44x22. 27) 37-31 22-44. 28) 32-28
44x22. 29) 31-27 22x31. 30) 36x27 17-22.
31) 29-23 en na een leuk eindspel werd
Zuid gever, allen kwetsbaar. Zuid één
harten - west één schoppen - noord dou
bleerde - oost vier klaver - zuid paste -
west vijf klaver. Het vier klaverbod
kan ik niet bewonderen drie klaver was
evenzeer een goede actie geweest. Niette
min pakte het goed uit, want west kon er
vijf klaver van maken die gedoubleerd
werden door zuid. Zuid begon achtereen
volgens ruitenaas en ruitenheer te maken
(noord speelde de vier en de zes bij) en in
de derde slag speelde zuid harten, door
oost genomen.
Oost meende, dat zuid voor zijn doublet
in elk geval klaverheer moest hebben en
speelde „dus" klaveraas. Zuid bekende niet
en oost was dus één down.
Zelfs in deze situatie had oost zich niet
moeten laten misleiden en niet impul
sief op „heer sec" spelen. Goed was ge
weest een tweede harten in west te troe
ven met klaver drie en daama klaver te
spelen snijden met de boer. Daar dit
gelukt zou zijn kan west aan slag gebracht
worden in schoppen en wederom kan kla
ver worden gesneden.
Een aanwijzing dat noord wellicht kla
verheer heeft is, dat noord het één-schop
penbod nauwelijks gedoubleerd zou heb
ben met uitsluitend wat schoppenlengte
vermoedelijk heeft hij er wel iets naast,
want anders heeft zulk een doublet nau
welijks zin.
Aan de andere tafel kreeg de Franse
oost (ook In vijf klaver) het eenvoudiger
omdat zuid niet geopend had en evenmin
doubleerde. Hier werd klaver gesneden
en het contract gemaakt. Had zuid niet
moeten openen? Hij had
6 OB 8 6 5 4 3 2 ❖AHB52 +-!
In modern wedstrijdbridge verpast men
zulk een spel zelden, daar men geen bied-
ronde verliezen wil om de beide speel-
kleuren te kunnen tonen. Met twaalf rode
kaarten behoeft men niet op dertien pun
ten te wachten om te kunnen openen!
Bridgevraag dezer week: Zuid heeft:
H3 4 H V 10 6 A V 10 7 4 2
Zuid gever, OW kwetsbaar. Het bieden be
gint: zuid één klaver - west past - noord
één schoppen - oost twee harten - wat
moet zuid doen? Antwoord elders op deze
bladzijde.
van een haast onvoorstelbare zwaarte. Dat
is nu eenmaal zo wanneer de knapsten van
de circa 2 miljard aardbewoners geduren
de soms meerdere decennia alles inzetten
wat zij hebben te geven.
Even een kleine samenvatting. Wereld
kampioen was dr. ir. Botwinnik; hij werd
van zijn troon gestoten door zijn onver
stoorbare jongere landgenoot Petrosian.
Door een wijziging van het FIDE-regle-
ment kreeg hij geen gelegenheid tot het
spelen van de tot dusver gebruikelijke
revanche-tweekamp. Dit was voor Bot
winnik, thans bijna 54 jaar oud, aanleiding,
van een poging tot een come-back af te
zien. Hij werd vervangen door Geiler (die
na het laatste kandidatentoernooi in een
tweekamp werd uitgeschakeld door Keres).
In plaats van het sinds vele jaren ge
bruikelijke kandidatentoernooi zijn thans
tweekampen gekomen. Twee daarvan zijn
zojuist beëindigd. Spassky versloeg Keres
en Gelier won van Smyslov. Binnenkort be
ginnen in Joegoslavië de ontmoetingen
PortischTal en LarsenIvkov.
Van de vele relevante aspecten noemen
wij slechts de volgende:
Het systeem van een achtkamp werd
voornamelijk vervangen door tweege
vechten op grond van de bewering van de
Amerikaan Bobby Fischer, als zou een spe
ler uit het Westen altijd kunnen worden
uitgerangeerd door samenspanning van de
vele deelnemende Russen (een visie welke
wij hier in het verleden hebben gepoogd
te weerleggen). Des te ergerlijker achten
wij het, dat de verwende jonge „play-boy"
uit de U.S.A. na deze welwillende geste
van de Wereldschaakbond niet eens een
poging waagde, door te dringen tot de
tweekampfase.
Mede als gevolg hiervan is de hoogste
titel vrijwel een Oosteuropese aangelegen
heid geworden. Slechts de briljante en
sympathieke Deen Larsen houdt een
„Westelijke" vinger in de pap.
In de strijd tussen vrijwel gelijkwaar
dige jongeren en ouderen moeten de laat-
sten het op den duur afleggen. De recente
resultaten bevestigen deze harde er-
varingsregel.
Keres, sinds circa 35 jaren de perma
nente tweede op het wereldschaaktoneel,
zal zijn levensdoel, de hoogste titel, wel
niet meer kunnen vervullen. Miljoenen
zullen dit betreuren. Want én de stijl, én
de persoonlijkheid van deze rasschaker
maakten hem tot een van de meest geziene
spelers van alle tijden. Zijn steeds frisse
ideeën, zijn onversaagdheid, in combinatie
met zijn sportiviteit, distinctie en beschei
denheid zullen in lengte van jaren voor
beeldig blijven in Caïssa's rijk.
Te zijner ere hieronder de achtste partij
uit de recente match, een prachtige over
winning in slechts 25 zetten bevochten op
Spassky, die bij een enquête onder des
kundigen als de grootste kanshebber voor
de kandidatuur naar vroren kwam.
Wij zien uit deze partij dat Keres
a) geen risico's uit de weg gaat; bij
een 2y24Va achterstand offert hij twee
pionnen.
b) zich terdege voorbereidde; pas op
de 14de zet komt hij met een nieuwtje,
kennelijk geprepareerd in de studeer-
kaïtiGr.
Wit: KERES. Zwart: SPASSKY
Nimzo-Indisch
1) d2-d4 Pg8-f6. 2) c2-c4 e7-e6. 3) Pbl-c3
Rf8-b4. 4) e2-e3 b7-b6. 5) Rfl-d3 Rc8-b7.
6) Pgl-f3 Pf6-e4. 7) 0-0!? Rb4xc3. 8) b2xc3
Pe4xc3. 9) Ddl-c2Het paard heeft nu
geen terugtocht meer, doch zwart heeft
een ressource in de vorm van een eeuwig-
schaakdreiging. Uiteraard had Spassky
met twee punten voorsprong en spelend
met zwart gaarne genoegen genomen
met een half punt. Maar even vanzelf
sprekend was zulks niet Keres' doel. 9)
Rb7xf3. 10) g2xf3 Dd8-g5+. 11) Kgl-hl
Dg5-h5. Als wit nu het paard slaat, houdt
zwart met Df3:f enz. eeuwig schaak. Na
bijvoorbeeld 12) Re2 ruilt zwart het ver
dwaalde paard af en blijft hij een gezonde
pion vóór. Dus: 12) Tfl-gl Dh5xf3t- 13)
Tgl-g2 f7-f5.
SPASSKY
JOOOOOOOOOOOOOC- ❖DOOOOOOOOOOOOOC
HERINNERINGEN aan vakanties zijn meestal zoet en dierbaar. In onze
uitgebreide kennissenkring wordt er graag over gepraat. Voor de op
lettende toehoorder is het al spoedig gewoon een kwestie van trefwoorden
noemen; dan gaan alle laatjes in het geheugen van de andere partij open en
men treft er vaak een rijk assortiment van recepten en van adressen van eet
huizen in aan. Het zijn juist die gastronomische vakantie-souvenirs, waarnaar
wij altijd op zoek zijn.
De verrassingen blijven niet uit. Zo
kennen wij iemand, die met zijn vrouw
een beetje bezorgd naar Spanje reisde.
Zij had het hele winterseizoen gesuk
keld met maag- en darmklachten en
hij was door haar keuze van het ge
zamenlijke reisdoel terecht ongerust.
Immers, in zuidelijke landen pleegt
men de olijfolie niet te sparen
WIE SCHETST echter onze verba
zing. toen wij hem bruinverbrand, doch
sterk vermagerd, terugzagen en van
hem de beste berichten over zijn vrouw
te horen kregen. Zij had alle beproe
vingen zo zien wij Nederlanders
olijfolie en knoflook toch vaak won
derwel doorstaan. Hij daarentegen had
vrijwel de gehele vakantie pp dieet ge
leefd." Salades, gebakken visjes, pael
la's, het bleek voor onze vriend alle
maal taboe. En waarom? De verkla
ring is even simpel als onthullend: hij
dronk niet bij het eten. Wellicht omdat
hem als kleine jongen was ingehamerd,
,dat men zijn eten niet behoort „weg
te spoelen"; een vuistregel die in veel
vaderlandse gezinnen nog dagelijks
wordt gehanteerd.
DE AMERIKAANSE kinderarts en
-psycholoog, dr. Spock, wiens boeken
ook in Nederland een grote lezerskirng
hebben gevonden, zou u zeker precies
kunnen vertellen op welke jeugderva
ring deze drinkremming bij-de-maaltijd
van onze vriend stoelde, wij willen ons
daar niet verder in verdiepen. Het feit
blijft; dat hij in het zonnige zuiden nim
mer zijn karafje vino tinto (rode wijn)
of vino corriente (landwijn) heeft aan
geraakt.
Juist die wijn, die zijn vrouw met ple
zier (en hoe!) dronk, verzwakt de wer
king van de olie. Die Spanjaarden en
Italianen weten wel wat ze doen.
HET IS maar een klein voorbeeld,
dat ons in gedachten schoot, toen wij
bepeinsden hoe er in ons land nog veel
vooroordelen bestaan tegen een verblijf
en de maaltijden in het buitenland.
En toch, wanneer men „er eens hele
maal uit is", zoals wij dat zo graag
noemen, bestaat er, dunkt ons
niets heerlijkers, dan dat vreemde land
ook diep te beleven, kennis te maken
met de mensen en hun gewoonten, hun
leefwijze, hun cultuur, hun eetgewoon
ten, hoewel die eetgewoonten eigenlijk
in de cultuur besloten liggen. En mo
gen wij in dit verband nog eens een
woord van de reeds eerder door ons ge
citeerde Anthelme Brillat-Savarin aan
halen, die zei: „Zeg mij wat gij eet,
en ik zal u zeggen, wie gij zijt"?
BEGIN in het buitenland gekomen
met het kleine, een sandwich bijvoor
beeld. U zult bemerken, dat die noch
in Frankrijk, noch in Italië of Spanje
tot de kleine dingen gerekend kan wor
den Meestal is het een half stokbrood,
in de lengte doorgesneden.
In Frankrijk wordt zo'n sandwich be
boterd en belegd met datgene waarop
u de keuze liet vallen. Het is een mon
sterachtige hap qua omvang dan.
Zo een, waar maannen met zwaar
werk met graagte in bijten, maar de
verwende toerist, die thuis (in Holland)
anders gewend is, beziet het geval
dan met argwaan.
Wanneer u een sandwich in Spanje
bestelt, zult u datzelfde halve stokbrood
krijgen, echter zonder boter, want die
is er schreeuwend duur. Neen, de
DE MOEIZAME WEG NAAR HET
WERELDKAMPIOENSCHAP
Per definitie is er op onze aardbol slechts
één man, die in een bepaalde periode door
de rijstebrijberg weet binnen te dringen
in het lui(?)-lekkerland van het schaak
wereldkampioenschap. De weg daarheen is
KERES (aan zet)
Vooral niet 13) Ddlf. 14) Ddl: Pdl:.
15) Rc2 en het paard gaat definitief ver
loren. Na de tekstzet dreigt zwart zijn
paard te redden, alsdan twee pionnen
vóór blijvende. Op die grond meende men
tot dusver, dat wit zich thans tevreden
moet stellen met 14) Dc3:t Ddlt en zwart
dwingt remise af.
Het is de grote verdienste van Keres,
scherp te hebben getaxeerd dat de ko
mende aanvalskansen van wit wel twee
pionnen waard zijn. 14) Rcl-a3!Dreigt
nu wel Dc3: en belet de rochade. 14)
Pc3-e4. 15) Tal-fl! Geeft f2 een extra
steuntje, zodat Re2 Tg7: dreigt. Merk
waardig genoeg grijpt Spassky reeds hier
mis. Hij had 15)Kf7 moeten proberen.
Blijkbaar wilde hij de lange rochade in de
stelling houden, maar zover komt het niet.
15) Th8-g8? 16) Rd3-e2 Df3-h3. 17)
f2-f3 Re4-f6. 18) d4-d5! Dit derde
pionoffer is de voornaamste pointe van
wits opzet; zwart mag het niet aanvaar
den, bijvoorbeeld 18) ed5:. 19) cd5:
Pd5:. 20) Rc4 c6. 21) Rd5: benevens Dc8f en
Db7. Maar bij weigering kan hij zijn
damevleugel niet ontwikkelen, bijvoor
beeld 18) Pa6? 19) de6: de6:. 20) Da4t
met verovering van het paard. 18)
Ke8-f7. Ook 18) e6-e5 ziet er niet
goed uit.
19) e3-e4 c7-c5. 20) Ra3-t>2 Nu de
damevleugel is afgesloten bezet deze loper
aanstonds een andere aanvalspositie. Zwart
probeert met zijn volgende zet nog, het
centrum gesloten te houden.
20) f5-f4. 21) e4-e5 Pf6-h5. 22) Khl-
gl g7-g6. Zwart mag Dh7: niet toelaten,
mede omdat veld g6 dan in wits macht
komt. Het is overigens slechts uitstel van
executie. 23) Tg2-g4 Bereidt Tf2
Rfl voor. 23) Tg8-d8. Om eindelijk
Pa6 te kunnen spelen. Maar na: 24) Re2-d3
moet de toren ijlings weer terug in
verband met de dreiging Rg6:f. 24)
Td8-g8. 25) Tfl-f2 en zwart gaf het op.
Tegen de dreiging 26) Rfl helpt slechts
25) Pg7, waarna 26) Rg6:t beslist.
Keres op zijn best.
Mr. Ed. Spanjaard
Antwoord op bridgevraag: Zuid beschikt
niet direct over een duidelijk goed bod.
Drie klaver zal moeilijk tot iets goeds lei
den als noord weinig in die kleur en weinig
in ruiten heeft. Drie ruiten is gevaarlijk,
voor het geval noord een zwak spel heeft.
Twee schoppen op een tweekaart is even
min aanlokkelijk. Nu is er een goed prin
cipe in dergelijke situaties: als er geen
duidelijk goed bod is en de partner krijgt
nog een biedbeurt, pas dan eens om te zien
wat of die partner van de situatie denkt!
Noord zou er in dit geval weinig last mee
hebben gehad, daar hij bezat
A9754 9 H 10 9 7 2 O 5 8 3.
Hij zou twee harten „opgerold" hebben
met een doublet en oost zou zijn volgbod
met tenminste 500 strafpunten hebben
moeten bekopen. En zou noord een ander
spel gehad hebben, ook dan zou hij na
zuids pasbod iets hebben kunnen doen wat
NZ alsnog naar hun rechtmatige buit zou
kunnen leiden.
Spaanse dofia smeert uw stokbrood in
met tomaat en knoflook en legt er rij
kelijk ham, kaas, worst, sardinës
(gebakken) of mosselen op. Het is een
wat ongewone, doch verfrissende en ze
ker hongerstillende hap.
die u al een dag tevoren kunt maken.
U hebt er voor nodig: een pak korst-
deeg, dat u tegenwoordig kant en klaar
kunt kopen. Bent u een doe-het-zelver,
maak dan een luchtig deeg van 300 gr.
bloem, 200 gram boter of margarine,
wat zout en water. Voor de vulling
neemt u 300 gr. gemalen kalfs- en var
kensvlees, 200 gr. kippelevers, 2 kleine
uitjes, 1 takje peterselie, zout, peper,
2 eieren en een eigeel (teentje knof
look naar keuze).
Door een gehaktmolen draait u zo
wel het kalfs- en varkensgehakt als de
kippelevers, doe er meteen de in stuk
ken gesneden ui door. Zet dit mengsel
goed door elkaar en maak het aan met
twee eieren. Rol het deeg uit en ver
deel het in tweeën. Eén bal deeg drukt
u uit in een goed beboterde taartvorm.
Hierop legt u het vleesmengsel. Rol nu
de andere plak deeg mooi gelijkmatig
uit en dek er de taartvorm mee af.
Denk erom dat u de onderste deegplak
ook aan do zijkanten van de taartvorm
wat omhoogdrukt zodat opstaande ran
den ontstaan.
Met de eierdooier van het derde ei
strijkt u nu de vleestaart boven op dun
in. Trek er met een vork wat figuurtjes
in en geef tenslotte hier en daar met
een vochtig mes een klein sneetje in de
deegdeksel. Laat de taart nu in een
matig warme oven zo'n half uur tot
veertig minuten bakken. U kunt de
taart warm of koud opdienen.
Tenslotte een ideetje om eieren eens
een beetje apart te versieren. Maak
dan, wat u eventueel op een menu
kaartje kunt vermelden als:
(Vervolg van pagina drie)
even bedrieglijk als het mooie woord,
de hoge gestemdheid, de verheven ge
dachte en de zalvende schoonheidstoon
van de „ethische estheten", die Forum
te lijf ging. En bovendien heel dat
tukzijn op de kamertjeszonde, de sen
satie, de geruchtmakende excentrici
teit, is van een kleinburgerlijkheid, die
opnieuw Du Perron in het gelijk stelt
waar hij schreef dat men „het ergste
niet heeft ontmoet als men niet te doen
heeft gehad met de lezende en schrij
vende Jan Lubbes".
„ER IS GEEN ZELDZAMER ding
dan doodgewone geestelijke zindelijk
heid", dat woord van Ter Braak,
evenzeer van kracht voor Du Perron,
was de inzet van hun schrijverschap en
hun voortdurende polemiek, méér nog:
hun levensinzet, hun „passion qui at
taque" (zoals Malraux het in een brief
aan zijn vriend Du Perron formuleer
de). Het was hün humanisme, dat zich
niet als „-isme" maar als hoogstper
soonlijke verdediging van „de smalle
mens" uitdagend te weer stelde tegen
alles wat „humbug, gangbare valse
munt en stelselmatig opgeblazen waar
den in leven en kunst, in etika en es-
tetika" was en is. Geen carnaval van
de welgesteldheid, dat na het démas
qué van Du Perron-Ter Braak, na de
oorlogsjammer en de naziverschrikking,
lustig aan het zwieren is gegaan met
de mombakkessen van nieuwe leuzen,
kan verbloemen dat er vandaag de dag
evenveel op het spel staat als in de
jaren dat Forum met Verwoedheid
vocht vóór „het minimum": een demo
cratie die ons de kans op menselijke
waardigheid, persoonlijke vrijheid en
een leven als „honnête homme" laat.
IK DENK AAN WAT Thomas Mann
in 1936 schreef: dat Europa alleen dan
zal voortbestaan als het humanisme zijn
mannelijkheid ontdekt, geleerd heeft
zich te harnassen en handelt in over
eenstemming met het inzicht dat de
vrijheid geen vrijbrief mag zijn voor
datgene die het op haar vernietiging
hebben gemunt. Dat was toen regel
recht gericht tegen nazisme en fascis
me, niet in de zin van een geestelijke
herbewapening met verjaarde leuzen en
dogma's, maar in die van dezelfde
weerbaarheid, die Forum mobiliseerde
ter verdediging van „de smalle mens",
dat wil zeggen van de mens die heeft
afgerekend met zijn schijnwaarheden
en vermeende zekerheden, met zijn
misleidende illusies en gemakzuchtig
zelfbedrog, en weigert om zich, onder
welke dekmantel ook, te compromitte
ren door een compromis met het on
waardige.
Du Perron en Ter Braak we heb
ben hen in onze materiële rijkdom, in
onze hoogst hachelijke „condition hu-
maine" zo nodig als brood. Schreven ze
tóch voor „een kleine parochie?" Is het
woord, zelfs het woord dat als floret en
lancet wordt gehanteerd, machteloos
tegenover de luidruchtigheid van de
camavalsgangers die menen d_.t „het"
hun tijd wel zal uitduren? Het is de
hoogste tijd dat met woorden-van-nu te
logenstraffen het kan tijdens deze
herdenkingsdagen niet dringend, niet
scherp genoeg worden gezegd. Ter
Braak en Du Perron herdenken is niet
genoeg, „Forum" terugroepen is, zon
der hen, niet meer mogelijk. Hun werk
voortzetten, in hun geest, dat is wat
ons te doen staat.
