Natuurbeschermingscommissie meent:
Tracé De Ranitz vraagt nog (te) veel
offers van het natuurschoon
suprafux
Advies: projecteer de nieuwe
oost-westverbinding zuidelijker
„De Ruyter" overvoer
Spaanse kustvaarder
Er zijn thans ruim
58.000 studenten
VERF EN LAK
DONDERDAG 13 MEI 1965
9
Marineraad stelt de
commandant en een
officier in gebreke
Vijftien jaar
Nog zuidelijker
Mimi Boesman derde
in Engelse ballonrace
De Marineraad is van oordeel dat de
commandant en de navigatieofficier van
de kruiser „De Ruyter" in gebreke zijn
geweest op de ochtend van de 21ste no
vember van het vorig jaar, toen het
schip bij de haven van Barcelona door een
plotselinge koerswijziging de Spaanse kust
vaarder „Mollorquin" overvoer waardoor
deze zonk en één van de opvarenden ver
dronk.
Uit het uitvoerige onderzoek dat de raad
naar dit ongeluk instelde, is komen vast
te staan dat het Nederlandse oorlogsschip
aan de aanvaring schuldig is, ongeacht de
vraag of ook de Spaanse kustvaarder mede
schuldig geacht moet worden. De plotse
linge koerswijziging van de „De Ruyter",
een gevolg van het feit dat de comman
dant en de navigatie-officier niet zeker wa
ren van hun positie, is in ieder geval de
directe aanleiding tot het ongeluk geweest.
Als factoren die tot de onzekerheid om
trent de positie hebben bijgedragen noemt
de raad in de uitspraak, dat de comman
dant op de bewuste ochtend te laat op de
brug verscheen, terwijl de navigatie-offi
cier, na kennisneming van de omstreeks
zeven uur gemaakte plaatsbepaling, naar
de eetzaal was gegaan en daarbij aan de
officier van de wacht order had gegeven
voor de duur van zijn afwezigheid geen
verdere plaatsbepalingen meer te maken.
Advertentie
(Van een onzer redacteuren)
WANNEER - EN DAT IS WAARSCHIJNLIJK nog niet in de nabije toe
komst - de nieuwe weg die Zandvoort met het oosten en zuiden van het land en
Duitsland verbindt aangelegd is, zullen ontelbaren verlicht adem halen en wel
licht even zovelen diep zuchten. Zandvoort heeft dringend een grote verkeersweg
nodig die het steeds toenemende verkeer uit het achterland snel en veilig naar
de badplaats kan voeren. Dat weten sinds vele jaren het rijk, de provincie, de
betrokken gemeenten en niet in de laatste plaats de weggebruikers voor wie
de huidige twee toegangswegen naar Zandvoort - de Zandvoortselaan en de
Bloemendaalse Zeeweg op topdagen een bron van ergernis is.
In 1960 ongeveer werden de eerste plannen voor de aanleg van de De Ranitzweg
geboren, als een reactie op het plan van de provincie om een weg naar Zandvoort
door Noord-Aerdenhout aan te leggen. Deze weg zou zeer veel offers aan natuur
schoon vergen en Bloemendaal verzette zich dan ook heftig tegen het plan. Het scha
kelde zjjn stedebouwkundige, Ir. De Ranitz in om een ander tracé vast te stellen.
De heer De Ranitz toog aan het werk en presenteerde na enige tijd een nieuw tracé
dat veel zuidelijker zou komen te lopen. Bloemendaal vond het uitstekend, het De
Ranitztracé liep vee! gunstiger, zeker omdat er minder natuurschoon zou behoeven
te worden aangetast.
Haarlem kon wel met het De Ranitzplan
akkoord gaan, omdat het provinciale plan
de weg door Noord-Aerdenhout, door
burgemeester Peereboom-Voller van Bloe
mendaal het „dwaze boogje" genoemd een
verbinding door de binnenstad van Haar
lem noodzakelijk zou maken, en daar was
het gemeentebestuur van Haarlem nu be
paald niet wild op. Zandvoort voelde ook
veel voor de De Ranitzweg, omdat die een
snelle verbinding met de grote rijkswegen
en het achterland zou geven. Heemstede
had aanvankelijk veel bezwaren, omdat
het tracé De Ranitz van het Heemsteed-
■e natuurschoon offers verlangde.
Er werd overlegd en geschoven en ten
slotte sloot ook Heemstede zich bij Haar
lem, Zandvoort en Bloemendaal aan. Toen
de Haarlemmermeer nog. Een deel van de
De Ranitzweg zou immers door de polder
moeten lopen. In juli 1961 werd overleg
met Haarlemmermeer gepleegd en op 18
december 1961 kwam het eindrapport tot
stand, waarna wethouder Happé van Haar
lem verder de leiding op zich naam.
In februari van het jaar 1962 kwamen de
gemeenten weer om de tafel voor een be
langrijke bespreking en sindsdien heeft
het plan De Ranitz min of meer in de
lucht gehangen. De provincie wikte en
woog nog met het „dwaze boogje" en op
streekplan Zuid-Kennemerland, zocht naar
oplossingen van de moeilijkheden ten aan
zien van de aansluiting op de noord-zuid
verbinding (het doortrekken van de wes
telijke randweg naar De Zilk, waar de pro
vincie Zuid-Holland reeds een deel van de
ze weg in aanleg heeft) en wijzigde ten
slotte het streekplan noodgedwongen om
dat de kroon tegen bepaalde ingrepen be
zwaren maakte.
Op de laatste wijziging van het streek
plan Zuid-Kennemerland tenslotte werd de
mogelijkheid opengelaten voor de even
tuele aanleg van een tracé als dat van
De Ranitz. k
Het „dwaze boogje" door Aerdenhout
kwam zelfs te vervallen, zodat Bloemen
daal enkele weken geleden opgelucht kon
ademhalen omdat daardoor veel natuur
schoon gespaard zou worden en Haarlem,
omdat men daar het probleem van een
grote verkeersweg dwars door de stad van
zich af zou kunnen zetten. Hierdoor maak
te het plan De Ranitz weer meer kans,
hetgeen dus door de genoemde gemeen
ten wordt toegejuicht.
Sinds een jaar of vijftien bestaat in Zuid-
Kennemerland de Natuurbeschermings
commissie Zuid-Kennemerland, een instel
ling die door de gemeenten Haarlem,
Haarlemmerliede en Spaarnwoude,
Heerfistede, Bloemendaal en Zandvoort ge
subsidieerd wordt. De commissie houdt
zich bezig met het waken over het natuur
schoon in het gebied van Zuid-Kennemer
land en zij hoopt haar activiteiten in de
nabije toekomst tot een groter gebied uit
te breiden. De commissie schakelt de jeugd
in voor het behoud van het natuurschoon
in dit dicht bevolkte gebied, zij verzorgt
instructie op scholen, laat films circule-
De heer Sepers vertelde ons gisteren
„Wanneer de De Ranitzweg wordt aange
legd moet men eerst de Ringvaart over,
dan vlak langs Groenendaal in Heemstede,
dan de Herenweg over, verder door het
„Manpad" of over dit landgoed naar de
Leidsevaart, waar men over het water,
de weg en de spoorlijn moet, dan door
het prachtige Snippenbos, dwars door het
mooiste gebied van de Amsterdamse wa
terleidingduinen, over de Zandvoortselaan
om daarna aan te sluiten op de randweg
rondom Zandvoort, die er wel mettertijd
zal komen.
„Nee", zegt de natuurbeschermingscom
missie, „dat kost nog onnoemelijk veel
natuurschoon. „Beter is het, het tracé
nog zuidelijker te leggen. Wanneer we een
blik op de kaart slaan, dan zien we de
De Ranitzweg die ten zuiden van Hoofd
dorp ten westen van de Rijksweg vier be
gint. We zien de kruising met Rijksweg
zes en volgen verder het tracé zoals het
net is genoemd. De Ranitzweg eindigt, zo
als op de kaart te zien is in de buurt van
het Zandvoortse circuit waar de geprojec
teerde randweg grof met een kruisjeslijn
is aangegeven.
„Wanneer we" zo zegt de natuurbescher
mingscommissie die oost-westverbinding
nu eens zuidelijker leggen".
Een kaart van het betrokken gebied.
Ten zuiden van Hoofddorp (Hfd.)
buigt de geprojecteerde De Ranitzweg
zich schuin in noordelijke richting.
De natuurbeschermingscommissie wil
een tracé dat nog zuidelijker ligt
(dubbele lijn), waardoor minder na
tuurgebied zal worden aangetast en
volgens de commissie ook minder
kostbare „kunstwerken", zoals een
grote overbrugging ten zuiden van
Heemstede, nodig zullen zijn. Boven
dien zal bij het tracé van de com
missie een groter deel van de kust
ontsloten worden. Verder wordt als
voordeel van dit tracé aangevoerd
dat de andere badplaatsen (Noord-
wijk) en vooral ook de Keukenhof
beter te bereiken zullen zijn. De
kruisjeslijn om Zandvoort is de rand
weg rondom de badplaats, die er wel
zal moeten komen. De lijn, ten noord
oosten doarvan is de verbinding die
Zandvoort binnendoor met de Zeeweg
wenst. Bij het vraagteken, tussen
rijksweg zes (geprojecteerd) en rijks
weg vier vraagt de commissie zich af
of de weg zal kunnen worden door
getrokken, omdat men anders twee
scherpe hoeken (streepjeslijn) bij de
rijksweg zes zal moeten maken.
dat er iets ernstigs gaat gebeuren. De
eventuele aanleg van de De Ranizweg
noemt de commissie zo iets ernstigs.
Het dagelijks bestuur van de natuurbe
schermingscommissie, waarin de heren ir.
I. D. Sepers van Staatsbosbeheer, D. W.
van Hezel en J. A. Dorresteijn zitting heb
ben, heeft zich beraden over de aanleg
van de De Ranitzweg en is van mening
dat er beter nog een andere oplossing ge
vonden kan worden. De commissie is na
melijk zoals wij gisteren reeds publiceer
den van mening dat ook de De Ranitz
weg grote offers zal vragen, zowel finan
ciële als op het gebied van het natuur
schoon.
Een bezwaar van de natuurbescher
mingscommissie is dat de De Ranitz
weg zich dwars door of over het land
goed „Manpad" even ten zuiden van
Groenendaal zal boren en dat er een
overgang over de Herenweg nodig is
op een punt waar deze weg uitzon
derlijk fraai is.
„Wanneer we de oost-westverbinding ten
zuiden van Hoofddorp nu eens zouden vol
gen tot de Rijksweg zes, dan de Rijksweg
zes opgaan in zuidelijke richting (streep
jeslijn) en dan afbuigen naar De Zilk om
daarna in een halve cirkel naar de kust
te komen?"
„We vermijden dan het aantasten van
het prachtige natuurschoon ten zuiden van
Heemstede, breken door een veel minder
mooi duingebied, waar bovendien al en
kele kleine wegen liggen en komen eerder
aan de kust, waardoor een groter gedeel
te van het strand ontsloten wordt (dubbele
lijn door het gearceerde gebied). De aan
sluiting op de randweg rondom Zandvoort
schept geen problemen. We hebben dan
het voordeel bovendien dat er minder
kostbare voorzieningen nodig zijn, dan bij
de aanleg van de De Ranitzweg het geval
zal zijn."
Als nadeel ziet de commissie wel de rech
te hoeken bij rijksweg zes, „maar" zo
zegt men. „wellicht kan er in de Haarlem
mermeer een oplossing gevonden worden
ren, houdt puzzleritten en heeft een natuur-
wacht opgericht.
De commissie laat echter ook een wa
kend oog gaan over de planologische as
pecten. Zo bekritiseerde zij de gemeente
Zandvoort toen er een camping werd aan
gelegd en stelt zich op het standpunt dat
zij advies moet geven wanneer men meent
De De Ranitzweg gaat dwars door het
mooiste deel van de Amsterdamse
Waterleidingduinen en zal ongeveer
op dit punt over de Zandvoortse laan
worden geleid. Dat zal by het tracé
van de natuurbeschermingscommissie
ook allemaal niet nodig zijn.
door het nieuwe tracé door te? trekken
(streepjeslijn met vraagteken).
De natuurbeschermingscommissie heeft
de landschappelijke overwegingen duidelijk
laten prevaleren. „We willen hiermee al
leen maar aantonen dat de De Ranitzweg
beslist niet alleen-zaligmakend is" zo zegt
men. „Misschien kunnen de betrokken ge
meenten dat nog eens in overweging ne
men".
Het door de natuurbeschermingscom
missie gesuggereerde tracé ligt ongeveer
vier kilometer bezuiden de weg De Ra
nitz. Voor de weggebruikers zal het een
omweg betekenen van ongeveer tien kilo
meter. „Maar wat maakt dat uit op een
afstand van enkele honderden kilometers"
Op dit punt aan de Leidsevaartweg
zal eventueel de De Ranitzweg dwars
door of over een prachtig bosgebied
worden geleid. „Erg jammer" zegt de
natuurbeschermingscommissie. „Wan
neer men vier kilometer zuidelijker
gaat, wordt er lang zoveel natuur
schoon niet aangetast".
Het totaal aantal studenten aan de Ne
derlandse universiteiten en hogescholen is
toegenomen van 52.300 in april 1964 tot
58.400 in april 1965 (stijging 11 pet.). Dit
blijkt uit voorlopige cijfers van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek.
Het aantal eerstejaarsstudenten steeg
van 9.820 tot 11.890 (21 pet.).
De belangstelling nam vooral toe voor
de landbouwkunde (56 pet.), de godge
leerdheid (43 pet.), de sociale wetenschap
pen (39 pet.), de psychologie (37 pet.) en de
opvoedkunde (35 pet.). De toeneming bij de
technische wetenschappen is mede een ge
volg van de opening van de technische
hogeschool in Enschede, welke instelling
met 243 studenten begon.
Mimi Boesman is gisteren als derde ge
ëindigd in Engelands eerste ballonrace
sinds een halve eeuw. Winnaar werd de
74-jarige Franse ballonvaarder Charles
Dolfus. De Westduitser Richard Jahre ein
digde op de tweede plaats.