moe van
maagzuur?
ty
4
E^S! DJ
G'
Echt w
tsvoor
fiïterrokers
n ei(Jen
stijl
vol
t och
cht!
RVV
De Gaulle speelt gevaarlijk met
de toekomst van de NAVO
Breuk tussen Frankrijk en
VS lijkt nog niet zeker
I
Zweed vluchtte
voor neo-nazi's
WERELDNIEUWS
J
r
Van dag tot dag
neem natuur-grijze
raatótoel
Oppositie tegen
president Nasser
3
gFF is Qéë" - e metange
va" P^e' «uwer,
PRIMATOUR
r~
VRIJDAG 21 MEI 1965
Wees goed voor uzelf en uw maag)
Geen
\N
onder
virgin*3
en
géén
atf*e
r\\<asn.
óns
A versie
Strijd tussen Koerden
en Iraakse troepen
Nieuwe formule
Zweeds opperbevelhebber
wil kernwapens hebben
Internationale bende
in Italië opgerold
Cri Stellweg
MEER VAKANTIEPLEZIER!
Nog juist tijd voor
Werkt snel en lang
Uit diverse Amerikaanse wetenschappe
lijke verhandelingen en expertise-rappor
ten is al jaren geleden gebleken, dat lucht
verontreiniging in dichtbevolkte en nauw-
bebouwde centra het sterftecijfer beïn
vloedde, waarbij echter tal van onzekere
factoren waren aan te wijzen die conclu
sies riskant maakten.
In enkele Zuidamerikaanse steden die
als voorbeelden gelden van razendsnel
groeiende bevolkingsopeenhopingen zo
als Rio en Sao Paulo in Brazilië zijn
onderzoekingen verricht die nog sterkere
aanwijzingen opleverden voor een verband
tussen luchtverontreiniging en longziek
ten. Wat Sao Paulo betreft, deze rrtilj oe
nenmetropool ligt in een dal, waardoor
luchtzuiverende klimatologische omstan
digheden worden gehinderd. Als men uit
het hoge bergland rondom Sao Paulo naar
de stad rijdt in een open auto, krijgt men
op zeker ogenblik de gewaarwording dat
men neerzakt in een warm bad vol be
nauwde dampen. De grens tussen de be-
iwangerde en vervuilde stadslucht en zui
verder berglucht is bijna met een meet
lat aan te geven.
In Sao Paulo is de sterfte aan longziek
ten schrikbarend hoog. Vooral onder de
arbeidersbevolking van deze stad, die niet
in staat is buitenhuizen in de bergen te
kopen of geregeld de stad te ontvluchten
om de zuivere berglucht in te ademen, is
die sterfte in verhouding met andere
doodsoorzaken ontstellend.
Maar het sigarettenverbruik in Zuid
amerikaanse steden is ongelooflijk. Zie
daar een onzekere factor. Als men de ver
derfelijke invloed van rook en gassen op
de gezondheid zou willen aantonen zonder
ook andere oorzaken van longziekten in
aanmerking te nemen, zou men het doel
voorbijschieten.
De onderzoekingen in Brazilië zijn niet
zó effectief en intens door te voeren
tengevolge van maatschappelijke en we
tenschappelijke hindemissen die hier ver
der niet ter sprake behoeven te komen
dat men bijvoorbeeld ondubbelzinnige ge
gevens over de sterfte van niet-rokers
heeft kunnen verzamelen. Maar de be
schikbare gegevens zijn in ieder geval
gevoegd bij die van andere landen zoals
de Verenigde Staten voldoende om gro
te zorg te wekken ten aanzien van de ge
varen die de toenemende industrialisatie
in dichtbevolkte gebieden voor de volksge
zondheid oplevert De campagnes tegen
het roken bijvoorbeeld, hoe nuttig ook,
zouden moeten worden uitgebreid met
even nadrukkelijke acties tegen andere
oorzaken van ziekten der luchtwegen. En
daarbij is ongetwijfeld de conclusie ge
wettigd, dat de vervuiling van stadslucht
door fabrieken en verkeer krachtig zal
moeten worden bestreden. Niet alleen
moet verdere toeneming ervan worden
tegengegaan, maar ook maatregelen tot
vermindering van de huidige omvang van
het euvel zijn dringend noodzakelijk.
Dit geldt in bijzondere mate voor onze
Nederlandse steden met hun oude kernen
van heel smalle straten en straatjes,
waarin de ongezonde lucht extra-lang
blijft hangen, tot ernstige schade van de
volksgezondheid.
Advertentie
MlilfWIftllfWVVIflflAflfVWVVVWWWVVWWVWIfVVW*
(WyWVWWWVVWWWVWWWtMWAfWWWWWVWWWWi
Advertentie
Stop met slikken van middelen die
geen blijvende verlichting geven. Vraag
de apotheker of drogistNORAC. Niets
anders. NORAC brengt het maagzuur
in gezond evenwicht.
Mil
Norac is 'n NORIT produkt
I" 'U J
(Van onze correspondent)
PARIJS De geruchten over het
voornemen van generaal De Gaulle de
NAVO de rug toe te keren, hebben de
laatste dagen nieuw voedsel gekregen
door artikelen in verschillende gezagheb
bende Amerikaanse bladen. Van officiële
Franse zijde zijn deze artikelen tot dusver
bevestigd noch tegengesproken. Het Fran
se staatshoofd is vandaag begonnen aan
een nieuwe propagandatournee door de
Franse provincie. Hij zal de komende da
gen een vijftiental redevoeringen afsteken.
Het lijkt waarschijnlijk, dat de president
rechtstreeks of zijdelings wel met een en
kel woord op genoemde geruchten zal rea
geren.
Het hoofdstuk De Gaulle, de internatio
nale organisaties in het algemeen en de
NAVO in het bijzonder, is de geschiedenis
van een lange lijdensweg. Als geheid na
tionalist, om niet te zeggen Frans chauvi
nist, heeft de generaal van nature een
broertje dood aan elke volkenorganisatie,
waarin Frankrijk geen leidende rol kan
spelen.
De NAVO heeft dan nog het extra be
zwaar, dat deze organisatie in de ogen van
De Gaulle niet meer is dan een gecamou-
Zesendertig dagen lang dobberden ze
samen op een vlot, Frank Cushing
senior en Frank junior. Ze zijn af
komstig van het eiland Guam en
kwamen op de Philippijnen terecht.
Nu het onvrijwillig avontuur ten
einde is kunnen vader en zoon er
weer om glimlachen. (Telefoto)
fleerd instrument van de Amerikaanse bui
tenlandse politiek, een politiek die de laat
ste maanden bovendien een steeds ondub
belzinniger imperialistisch karakter voor
hem aanneemt.
generaal de normale samenwerking tussen
bondgenoten binnen de organisatie de laat
ste jaren steeds grondiger ondermijnd. Hij
heeft Franse lucht- en vlooteenheden aan
het Amerikaanse opperbevel onttrokken
en de bijdrage van Frankrijk aan het At
lantische militaire potentieel is nu tot bij
na symbolische dimensies ineengeschrom
peld. - -
Niettemin dateert de aversie van De
Gaulle tegen de NAVO in haar huidige
opzet niet van gisteren. In 1958, toen hij
de macht in handen kreeg, was een van
de eerste daden van generaal De Gaulle
een geheim en uitvoerig memorandum aan
de toenmalige Amerikaanse president
Eisenhower te zenden, waarin hij zijn
zienswijze over een fundamentele reorga
nisatie van de NAVO uit de doeken deed.
De Gaulle wilde of eiste dat de
NAVO onder de leiding van drie gelijk
berechtigde supernaties zou worden ge
steld om zo Frankrijk in een klap op het
zelfde plan van aanzien en macht als
Groot-Brittannië en zelfs Amerika te kun
nen stellen. Eisenhower, zowel als later
Kennedy, hebben deze verlangens van het
Franse staatshoofd met meer of minder
aannemelijke argumenten altijd van de
hand gewezen, doch president Johnson
toont nog wat minder neiging handschoe
nen aan te trekken om de Franse gene
raal een nul op zijn request te presenteren.
Tegen deze achtergrond van een Ameri
kaans-Franse machtsstrijd in de wereld,
moet men alle daden en uitlatingen plaat
sen, die de laatste jaren en maanden op
rekening van generaal De Gaulle worden
geschreven. Met kleinzielige obstructies
en concrete martregelen heeft de Franse
LONDEN (AFP) Djelal Talabani, een
medewerker van de Koerden-generaal
Moestafa Barzani, heeft donderdag op een
persconferentie in Londen verklaard dat
veertigduizend Iraakse militairen sinds 4
april met aanzienlijke steun uit de lucht,
een „moorddadige oorlog" tegen de Iraak
se Koerden voeren.
„De Iraakse regering laat gas en na
palmbommen tegen de Iraakse Koerden ge
bruiken. De Koerdische nationalisten zul
len hun strijd voor zelfbestuur binnen
Irak voortzetten. Zij streven, in samen
werking met andere democratische Irake
zen, naar de vestiging van een democra
tisch parlementair bewind, dat niet onder
het gezag staat van de autoriteiten in
Bagdad", aldus Talabani.
Hij vertelde ook dat aan het offensief
van het Iraakse leger tegen de Koerden
een massamoord op inwoners van de stad
Soelimania vooraf was gegaan. „De
Iraakse regering laat een uitroeiingsoor
log tegen de in haar land wonende Koer
den voeren", aldus Talabani.
Onder deze omstandigheden heeft het
Franse staatshoofd onlangs zijn eisen tot
een reorganisatie opnieuw geformuleerd
tijdens een audiëntie, die hij de Ameri
kaanse ambassadeur in Parijs, Bohlen,
verleende. De Gaulle wenst dat zijn verlan
gens voor 1969 in zeer ernstige overweging
worden genomen. Het alternatief heeft hij
tegenover de ambassadeur niet uitgespro
ken, maar in het hele kader van zijn stijl
en zijn buitenlandse staatkunde, kon hij
zich die moeite ook wel besparen. De toe
nadering tot Moskou geeft in dit verband
een aanwijzing, die nauwelijks nader be
hoeft te worden toegelicht.
Niettemin is De Gaulle in de minister
raad nog wat duidelijker geweest. Toen de
zer dagen de vraag ter sprake kwam, waar
het nieuwe gebouw voor de Franse tele
visie zou moeten verrijzen, heeft De Gaulle
het monumentale NAVO-paleis bij de Port
Dauphine genoemd, dat volgens zijn ver
wachtingen binnen afzienbare tijd toch
leeg zal komen. Deze uitlating, die mis
schien toch meer dan enkel een boutade
was, is het vooral geweest, die verontrus
ting in Washington heeft gewekt.
Het Amerikaanse opperbevel van de At
lantische organisatie heeft inderdaad
plannen uitgewerkt de zetel van de NAVO
naar een ander land, vermoedelijk de
Westduitse Bondsrepubliek, over te bren
gen. Met de verhuizing van de diverse in
stallaties, bases en olieleidingen zal min
stens 3,7 miljard gulden zijn gemoeid.
Tot een formele breuk op korte termijn
zal het vermoedelijk niet komen. Geen van
beide partijen, de V.S. en Frankrijk, heb
ben belang bij een scheiding van de we
gen op dit moment. De verwijdering
schrijdt niettemin geleidelijk voort. Zowel
Johnson als De Gaulle is niet bevreesd met
vuur te spelen.
In 1969 breekt de vervaldatum aan van
het NAVO-verdrag, dat voor twintig ja
ren getekend werd. Indien De Gaulle dan
nog in leven en aan de macht is, lijkt
het haast onvermijdelijk dat Frankrijk
zich metterdaad uit de alliantie terug zal
trekken. Tot dat ogenblik moet men re
kenen op toenemende spanningen en dito
sabotagepogingen, die door De Gaulle ver
oorzaakt en ondernomen zullen worden
om van Frankrijk een gelijkberechtigde
wereldmacht te maken.
STOCKHOLM (Reuter) De Zweedse
opperbevelhebber, generaal Rapp, heeft
woensdag, bij de behandeling van de
Zweedse militaire begroting door de
Zweedse volksvertegenwoordiging die sluit
op ruim drie miljard gulden, gepleit vóór
het kopen van kernkoppen voor tactisch
gebruik.
Generaal Rapp meent dat Zweden, „zo
lang de mogelijkheid bestaat dat het met
tactische kernwapens wordt aangevallen,
eveneens over deze wapens moet beschik
ken. Hij voegde hieraan toe: „Ik weet dat
de beslissing hierover voornamelijk op het
politieke vlak moet worden genomen. Mijn
voorstel is dus niet bedoeld om op korte
termijn een regeringsbesluit uit te lok
ken."
TEL AVIV (Reuter) De 25-jarige
Zweed Goeran Granquist, die zegt in Zwe
den een organisatie van neo-nazi's ont
maskerd te hebben, heeft donderdag in Tel
Aviv verklaard meer dan een week ge
leden Zweden verlaten te hebben uit angst
voor wraak.
Hij ontkende dat het document, dat hij
over de groep had opgesteld vervalst zou
zijn. Op een-vraag of hij van de krant
Expressen" geld voor zijn inlichtingen
had ontvangen zei hij boos: „Denkt u wer
kelijk dat ik zoiets voor geld doe? Het is
een grootse taak te helpen bij het verplet
teren van zo'n organisatie."
Granquist is niet van plan naar Zweden
terug te keren. Dat vindt hij te gevaar
lijk. Hij is als toerist in Israel en heeft
nog geen toekomstplannen.
CAIRO (Reuter). President Nasser I
heeft in het Egyptische parlement gezegd,
dat er in de VAR een ondergrondse op
positie bestaat, die beter georganiseerd is
dan de Arabische Socialistische Unie, de I
enige toegelaten politieke organisatie in
Egypte.
Nasser voegde hieraan toe, dat het ge
brek aan organisatie bij de socialistische I
krachten betekende, dat de reactionaire
groep een deel van de arbeiders achter
zich zal brengen. Hij wees het denkbeeld
van het toelaten van twee partijen van de
hand.
MILAAN (Reuter) De Italiaanse poli- I
tie heeft een internationale bende opgerold
die naar schatting honderdduizend pond
sterling heeft geïnd op vervalste reis-
cheques en paspoorten. Op een persconfe
rentie werd bekendgemaakt dat de bende
werkte in Duitsland, Zwitserland, Neder
land, Denemarken en andere Europese
landen en zelfs in Afrika en Japan. Zeven
mensen zijn gearresteerd, onder wie de
leider, een Argentijn.
In de Sorbonne
De dochter en ik waren samen in Pa
rijs. Die naam roept voor mij en voor haar
verschillende beelden op, wij krijgen daar
bij afwijkende associaties, haar Parijs is
er een van pret, van de mooiste en kleu-
rigste artikelen ter wereld, van feestelijke
drukte, veel jonge mensen die elkaar meer
en anders beminnen dan elders, van vro
lijk, bruisend leven. Zo kwamen wij dus
nogal veel op drukke terrasjes terecht in
gerenommeerde arrondissementen, zo zaten
we ook nogal es op de Boulevard St.
Michel, „boul' Mich" zoals mijn dochter
terzakekundig zegt. Haar observatiever
mogen harkte gretig alle levendigheid van
de kwetterende, elkaar begroetende, af
scheidnemende, lachende, roepende studen
tencommune, bijeen, „voor later" zoals ze
alras bekent want later wil ze daar bij
horen, later wil ze hier ook studeren, wat
weet ze nog niet maar in ieder geval moet
't hier gebeuren. Toen dat plan eenmaal
geboren was, zomaar, bouen een koud,
hardgekookt eitje en een kopje warme
chocolat, wilde ze ook meteen verder en
t toekomstig decor vast even bezichtigen,
de gewijde studietempel, de Sorbonne, in.
Rechts was een deurtje waardoor we on
opvallend binnengingen. Lange gangen
liepen doelbewust en ernstig uit op trap
pen of andere lange gangen; deuren, deu
ren en nog es deuren, goedgedresseerde
bruinglanzende toegangspoorten op ruim
ten waar jonge mensen onderwezen wor
den in dingen als paleonthologie, kristal
logie, Chinese cultuurgeschiedenis en geo~
chemie. Mijn dochter loopt met grote,
wijdopen ogen, kijkend, te dromen, gluurt
door spleetjes en sleutelgaten, weifelt wel
ke trap te nemen, trap E of trap G, neemt
er geen, slaat linksaf en staat oog in nog
met Louis Pasteur die rustig zit te lezen
op een binnenplaats naast een bleke se
ring in een houten pot. „Maak een foto"
zegt ze, de snob en studerend in een le
ge blocnote gaat het moment een lang le
ven tegemoet. Terwijl zij met de mond
op een kiertje alles inhaleert wat de om
geving aan sfeer, aan symbool, aan eigen
en boeiend leven te bieden heeft, kijk ik
de evenementen van de aanplakborden af,
zie wat ik anders nooit gezien zou hebben
dat monsieur Frangois, professeur, een le
zing zal houden over de geslachtelijke uit
rusting der bacteriën en de heer Bala-
chowski een cursus entomologie en voel
griezelig duidelijk dat ik daar wel hele
maal buiten sta, dat zich dat allemaal bui
ten mij en miljoenen anderen om voltrekt
en dat we er toch uiteindelijk en indirect
mee te maken hebben. Iemand zal ver
der komen spreken over Antiquité's Amé-
ricains en wat dat dan worden moetDat
kan niet anders dan een vroegertje wor
den op die avond. Maar in kleine letters
blijkt dat 't zal gaan over ziel en riten
in de religie der Guayaki-Indianen en dat
scheelt, dat verandert de zaak. Hoge stu
dies van Latijns Amerika worden gemaakt
en de problemen van de honger in zes
lessen behandeld. Zes lessen.Wie ben
ik dat ik 't wagen zou te betwijfelen of
zes lessen wel voldoende zijn? Borden vol
oproepen voor komende examens, tenta
mens en daar is dan de dochter weer.
Mieters, hè?" Zegt ze zacht en geïmpo
neerd, „over een paar jaar loop ik hier
ook, dan zijn die dingen (knik naar de
borden) voor mij ook van belang. Zou
jij 't leuk vinden?"
Ja. Zelfs wel wat meer dan dat. Want
het zou betekenen dat zij iets zou leren
kennen en begrijpen van al die dingen
het leven en leven-op-aarde betreffende
waarvan ik in deze omgeving voel dat 't
eigenlijk een gemis is er zo volkomen bui
ten te staan.
Advertentie
TEGEN REISZIEKTE
Moord. Vier voormalige S.S.-officieren van
een speciale eenheid zijn in West-Berlijn
gearresteerd, omdat zij de moord op
honderden Polen en joden bij de invasie
in Polen in '39 op hun geweten zouden
hebben. Een van hen is de Westberlij-
ner Lothar Beutel, leider van de groep.
De namen van de andere drie werden
niet bekend gemaakt.
Weigering. De V.N.-wapenstilstandscom-
missie heeft a-an de Israëlische regering
de weigering van de Syrische regering
overgebracht, het lijk van Elie Cohen
naar Israel te laten overbrengen. Cohen
is in Damascus opgehangen nadat hij
voor een militaire rechtbank had bekend
spionage te hebben bedreven.
Niet-gewond. Een 19-jarige Zwitserse stu
dent, Hans-Peter Finger, die dinsdag
van de tweede verdieping van de Eif-
feltoren in Parijs 58 meter omlaag viel,
blijkt geen letsel opgelopen te hebben.
Hij kan binnenkort het ziekenhuis ver
laten. Hans-Peter kwam op het dak van
het restaurant van de toren terecht.
Familieziek. Yvonne Dionne, een van de
Canadese vijfling-zusters, die ruim twee
jaar 'geleden in een klooster ging, heeft
dit thans verlaten. Ze heeft haar intrek
genomen bij haar getrouwde zuster An-
netta, in Saint-Brüno, nabij Montreal.
„Vertrouwelijk". De Britse persraad, dia
waakt over de journalistieke ethiek,
heeft bepaald, dat het feit dat een ver
eniging een voor zijn leden bestemd do-
kument „vertrouwelijk" noemt niet be
tekent dat een krant het niet kan publi
ceren als zij langs wettige weg in het
bezit komt van het dokument.
Onschuldig. Het Italiaanse hooggerechts
hof heeft ongeveer 270.000 gulden scha
devergoeding toegekend aan een voorma
lige piloot van de Duitse luchtmacht uit
Bolzano, die in 1963 onschuldig werd ver
klaard na tien jaar te hebben uitgezeten
van d.e tweeëntwintig jaar gevangenis
straf waartoe hij veroordeeld was we
gens een beweerde roofmoord.
Begrip. De Nederlandse pers toont meer
begrip voor de Zuidafrikaanse aangele
genheden dan die in de meeste andere
landen en neigt naar gematigder ver
slaggeving. De televisie-programma's in
Nederland zijn niet buitengewoon nega
tief. Aldus het jaarverslag van het Zuid
afrikaanse ministerie van Voorlichting.
Busongeluk. Bij Aurangabad, 320 kilome
ter van Bombay in India, is een bus
van een brug in een rivier gestort. Ze
ven inzittenden verloren het leven en 35
liepen verwondingen op.
