Tilly uit
Suriname:
„Ideale Stockholmse
meisje" is juridisch
een enfant terrible
WINKELTIPS
Britt Wadner, Zweedse radio-pirate
Op zoek naar
een zesde vrouw
Wsggooi-tandenborstel
ZATERDAG 5 JUNI 1965
Erbij
PAGINA VIJF
-A,
in het wit
bij V en D
Henny Schoute
Ze Ifbe die n ing s-
schoenenaankoop
Het koude voorgerecht
Lipstick met smaak
Gesnikte idealen
Vertrouwen
-jfl
JOHANNESBURG Piet Jacobs,
een 96-jarige Zuidafrikaanse aanne
mer, is op zoek naar een zesde
vrouw, zijn vijfde is er vandoor ge
gaan. „Ja, het is waar", zegt hij,
terwijl hij een verse pruim in zijn
tandeloze mond propt. „Mijn vijfde
vrouw, Johanna, heeft haar kof
fers gepakt en is bij haar doch
ter gaan wonen. Ze zei dat ik te
oud voor haar was, maar met haar
78 was ze zelf nu ook bepaald niet
een jong kippetje."
Piet wil nu zo gauw mogelijk
scheiden. „Ik voel me nog jong ge
noeg om nog een keer te trouwen
en ik hoop dat te kunnen doen voor
ik 100 ben,', verklaart hij. Met zijn
eerste is hij in 1888 op 19-jarige
leeftijd getrouwd. Zijn eerste drie
vrouwen zijn overleden, van de vier
de is hij gescheiden en nu wil hij
van de vijfde scheiden.
Piet bestuurt nog zelf zijn auto en
leest de krant zonder bril. „Ik houd
er ook van op bezoek te gaan," zegt
hij, „vooral bij weduwvrouwen bab
belen en grappen maken kost niets."
Hij heeft de meeste van zijn kin
deren overleefd. Van de zeven zijn
nog slechts twee in leven.
„Mijn vader is een oude schelm,"
zegt zijn dochter. „Hij vertelt de we
duwvrouwen dat hij pas 80 is en dat
hij, net als een oude viool, hoe ouder
hoe beter wordt." (AP).
TILLY BRU1NENDAEL is een
Surinaams meisje dat in Paramari
bo woonde. Ze was in dit land gebo
ren en had er 25 jaar doorgebracht.
Ze teas er naar school gegaan en
koos daarna een opleiding voor on
derwijzeres. Ze studeerde nog
twee jaar na haar mulo. Maar het
zat haar in de opleiding niet erg
mee. Ze haalde een examen niet en
besloot een baantje te zoeken. Eerst
werd ze winkeljuffrouw in een zaak
voor manufacturen en daarna sor-
teerster in een wasserij. In die tijd
probeerde ze het nog eens met de
onderwijs-opleiding. Maar weer luk
te het haar niet. Tilly spaarde toen
geld want ze was vastbesloten naar
Nederland te gaan. In Nederland
zou ze verder gaan leren.
TILLY SPAARDE 400.— bijeen
voor de bootreis. Toen was het zo
ver dat ze zich kon inschepen. De
toeter liet een paar beslissende sig'
nalen horen. Een laatste groet aai
Suriname. Tilly verliet haar geboor
te land en 25 jaar van zon, wind en
warmte. Er werd koers gezet naar
een ander werelddeel. Nauwelijks
twee maanden geleden kwam ze in
ons land aan. Ze werd opgevangen
door haar broer die sinds twee jaar
in Amsterdam woont. De hospita
verschafte ook onderdak aan zus
Tilly. De plannen om in de verple
ging te gaan heeft ze inmiddels la
ten varen. Ze wil proberen een
kweekschool af te maken. Maar
hoe, weet Tilly nog niet.
VOORLOPIG WERKT ze aan het
ijsbuffet van de lunchroom van
Vroom en Dreesmann in Haarlem.
Daar kwam ze via een uitzendbu
reau terecht. „Ik vind het gezellig
werken hier", zegt Tilly voorzich
tig. „Maar ik woon te ver weg. Ik
moet iedere morgen om zes uur op
staan". Niet dat ze dit vroege och
tenduur een bezwaar vindt. „In Su
riname stond ik om half vijf op,
maar daar is het niet zo koud. Wel
fris, maar niet koud als je in bewe
ging bent".
TILLY GAAT DUS iedere morgen
met een paar trams en bussen naar
haar werk in Haarlem. Voorlopig
verdient ze er een aardig centje
mee (het uitzendbureau betaalt haar
ongeveer een rijksdaalder per uur)
maar Tilly wil haar studie voortzet
ten. Als het niet lukt zoekt ze wat
anders. Ze heeft per slot van reke
ning ook nog een opleiding steno,
gehad.
„JA HET BEVALT me hier. De
mensen zijn vriendelijk, maar ze
kijken je eerst wel aan. Alleen ben
ik niet gewend aan de kou. En wat
me moeilijk maakt is dat ik niet
aan een kamer kan komen." Tilly
kijkt hier en daar rond en probeert
via kennissen een kamer („Geen ge
meubileerde want dat is te duur")
te krijgen. Dan pas kan ze goed aan
haar toekomst in Nederland begin
nen. Voorlopig staat ze nog achter
het ijsbuffet en maakt ze coupes
klaar, sorbets en andere koude lek
kernijen. Af en toe kijkt ze met
haar mooie, amandelvormige ogen
de lunchroom in. Zou ze hier wen
nen? En aan de kou?
Tilly Bruinendaél: na 25 jaar warm
te in de Hollandse kou en aan een
ijsbuffet.
kend, maar een feit is het, dat Radio-
Zuid nog steeds geen televisie-zender
bezit. Het is overigens waarschijnlijker,
dat Britt Wadner haar plannen heeft
moeten opgeven, omdat zij er doodeen
voudig het geld niet voor heeft. Een
t.v.-station is enorm kostbaar en de in
komsten uit Radio-Zuid zijn tot nu toe
zeker niet zo groot, dat er een t.v.-
zender op overschiet. Zij voelt er bo
vendien niets voor haar plannen te rea
liseren door vreemd kapitaal aan te
trekken het enige buitenlandse aan
haar radioschip is de vlag. Het schip,
dat buiten de Zweedse territoriale wa
teren ligt, voert namelijk de Hondure-
se kleuren.
Britt is er trouwens de persoonlijk-
ZELFBEDIENING IS een zo alge
meen toegepast systeem geworden bij
de verkoop van allerlei zaken, dat men
zich nauwelijks kan verbazen, dat in
het land der onbegrensde mogelijkhe
den nu ook de schoenenverkoop door
zelfbediening wordt georganiseerd. Het
beeld van de vrouwelijke koper,
die het bedienend personeel tureluurs
maakt omdat ze maar niet tot een
goede keuze kan komen en tenslotte
een uur en een paar dozijn paren schoe
nen later de winkel met lege handen
verlaat zal, wanneer deze wijze van
kopen ook hier ingang gaat vinden, tot
het verleden behoren.
ZE MAG HET NU allemaal zelf
doen. Het is wel duidelijk, dat zo'n mo
derne schoenenwinkel 'n enorme sorte
ring moet hebben. Sommige schoenen
winkels in de Verenigde Staten die zelf
bediening hebben ingevoerd, hebben
de omvang van een royale super
markt en een collectie van tussen de
100.000 en 150.000 paar van verschillen
de maat, kleur en prijs. De klant zoekt
de glazen kast, waarin de schoenen
van zijn of haar maat zijn tentoonge
steld, bepaalt de keus wat kleur, af
werking en prijs betreft en vindt ver
volgens een gemakkelijke bank om te
passen en te beslissen wat zij of hij
wenst.
DE BESPARING OP arbeidsloon is
voor de exploitant zeer groot, al is er
natuurlijk nog wel enig personeel no
dig en beschikbaar dat de clien
tele kan assisteren, inlichtingen kan ge
ven en de gepaste maar niet gekozen
schoenen opruimen, om te zwijgen van
de noodzaak van zekere controle bij
aankoop en afrekenen (CONSU).
Het koude voorgerecht, ook in Neder
land bekend onder de Franse naam
hors d'oéuvre, is in Frankrijk in vele
gezinnen de dagelijkse inleiding tot de
maaltijd. Ze bestaat dan uit was groen
ten als salade, zoals radijsjes, komkom
mer, tomaat, gekookte biet, een stukje
vlees of vis. Het is bedoeld om de eet
lust te stimuleren. In Nederland is een
hors d'oeuvre een feesteten. Zij is vaak
zo uitgebreid, dat zij een complete maal
tijd vormt. Het maken van een fraai
gegarneerde hors d'oeuvre-sohotel is
een gezellig werkje.
Feestelijke groenten (uit blik) voor
zo'n schotel zijn: asperges, rode paprika,
selderij, Franse boontjes, artisjokken.
Aanbevolen vleessoorten: tong, Arden -
ner ham, rosbief, leverpastei, stukjes
koude kip. Vis wordt niet door ieder
een gewaardeerd, maar hoort echt wel
bij een uitgebreid koud voorgerecht.
Het is dus raadzaam een aparte vis
schotel te maken: gerookte zalm of
zalm uit blik, gerookte forel of paling,
ansjovis, kreeft of krab, garnalen, ha
ring. Tenslotte mag een gevuld ei niet
ontbreken. In plaats van de eierdooier
met boter te vermengen, moet u dit eens
met remouladesaus of mosterd-sand-
wichspread doen. Het is pittiger, min
der vet en minder bewerkelijk.
De schotel leuk versieren met krul-
peterselie en olijven.
Natuurlijk zijn er ook combinaties te
maken, zoals tomaten opgevuld met
garnalen of groentensla, tongrolletjes
met selderij of augurk, of de over
bekende asperge met ham.
heid niet naar om als „strovrouw"
voor anderen te figureren. Als dochter
van een van Zwedens „grandes dames"
(haar moeder was bevelhebster van
het beroemde Lotta-korps, dat ten tijde
van de Finse oorlog werd opgericht,
lang voordat er elders in de wereld
ook nog maar aan vrouwelijke militai
re hulpkorpsen werd gedacht) is zij
van jongs af aan gewend geweest op
eigen benen te staan en haar eigen
koers te varen. Zij begon haar loop
baan als fotomodel in Stockholm, maar
haar'naam werd eerst bekend toen zij
in 1940 tot „Het ideale Stockholmse
meisje" werd verkozen.
Sindsdien heeft zij er wel voor ge
zorgd, dat haar naam van tijd tot tijd
in de kranten verscheen. Zeven jaar
geleden begon zij met haar radiosta
tion en sindsdien is zij eigenlijk nau
welijks meere uit het nieuws geweest.
Britt Wadner is getrouwd en heeft twee
volwassen kinderen. De oudste, haar
zoon Alf, is medewerker van Radio-
Zuid. Haar dochter Connie heeft het
verder geschopt. Zij is onderdirectri
ce van het radiostation en mag als zo
danig haar moeder vervangen als die
in de gevangenis zit. Naar het zich laat
aanzien, zal dat nog wel enkele malen
gebeuren.
EEN „WEGGOOF'-tandenborstel is
thans in de Verenigde Staten verkrijg
baar. Deze bestaat uit een huisje van
kunststof dat over de vinger kan wor
den geschoven. De oppervlakte aan één
zijde is enigszins ruw en geïmpreg
neerd met een soort tandpasta. Men
kon de tandenborstel makkelijk in zak
of tasje meenemen. Na de maaltijd
buitenshuis gebruikt men hem om hem
vervolgens weg te gooien.
De prijs in Amerika is vijf dollar
cents en dat is, gezien de Amerikaan
se loonstandaard eigenlijk niet meer
dan een stuiver in Nederland, al is de
waarde volgens de officiële koers acht
tien cent. (CONSU).
Leuk om naar te kijken.lek
ker om te proeven.verleidelijk
om te dragen! Zo kondigde men
de nieuwe lipsticks, die er onder
de Verzamelnaam „Verboden vruch
ten" uitgingen, aan. De Verboden
Vruchten namelijk hebben een
smaakje. Een fruitsmaakje, van
daar de verleidelijke naam. Er zijn
zes verschillende smaakjes en dus:
zes verschillende nieuwe kleuren.
Dit zijn ze:
Sinaasappel kiss: een licht op
zonnebruin afgestemd, oranje kleur
tje dat naar sinaasappels smaakt.
Kersen kiss: koraal rood met de
smaak en geur van kersen.
Ananas kiss: een oranje-rose tint
met de smaak van ananas.
Pepermunt kiss: zomers-roze met
de smaak van pepermunt.
Cola kiss: een bruin-rode kleur
met de smaak van cola.
Caramel kiss: licht-gebrande mok
ka met het aroma van caramel.
De Verboden Vruchten zijn ver
krijgbaar in parfumeriezaken, dro
gisterijen en warenhuizen.
Een fleurige groet van de bemanning voor „ba
zin" Britt Wadner, voor zij weer de gevangenis
ingaat.
(Van een medewerker)
STOCKHOLM. Een jubelende volksmassa, die zijn idool onder bloemen bedolf, was
er onlangs de oorzaak van dat de politie van Malmö, qua bevolking Zwedens derde en
zuidelijkste stad, het verkeer moest omleggen. Onderwerp van deze aanhankelijkheids
demonstratie was niet een persoon van vorstelijke bloede, ook geen filmster of een stel
populaire artiesten, maar een eenvoudige, charmante vrouw van 46 jaar, die net de gevange
nis verliet. Stralend liet Britt Wadner zich dit huldebetoon welgevallen. Het sterkte haar in
haar overtuiging, dat zij haar gevecht met de Zweedse autoriteiten moest doorzetten tot het
bittere of zoete einde toe.
„Dat zou alleen maar betekenen, dat
het geld, dat ik nu met reklame ver
dien, naar het buitenland gaat, terwijl
een eventuele nieuwe eigenaar mis
schien helemaal niet bereid zou zijn
Radio-Zuid, zoals ik steeds heb gedaan,
als een regionale zender voor Skane te
gebruiken".
Vooral dit laatste argument heeft
Britt Wadner stellig veel aanhangers
bezorgd, want, net als in Nederland,
groeit het gevoel bij de regionale be
volking achteruit gezet te worden, even
redig met de afstand tot de hoofdstad.
Sinds zij voor haar Radio-Zuid enige
keren in de gevangenis heeft gezeten,
Het was niet de eerste keer, dat
Britt Wadner in de gevangenis had
gezeten. Reeds twee keer eerder had
Vrouwe Justitia haar naar de cel ver
wezen, omdat zij het eenvoudig vertik
te haar piratenzender, Radio-Zuid, die
voor de Zweedse zuidkust ligt en in
de provincie Skane zeker even populair
is als Radio-Veronica in ons land, op
te geven.
Ook na haar laatste celstraf, die der
tig dagen duurde, is Britt Wadner
geenszins tot andere gedachten geko
men. „Ik ben bereid opnieuw de ge-
die bepaalt, dat Zweden niet zonder toe
stemming van de autoriteiten een ra
diostation mogen bezitten en uitzendin
gen, die de ontvangst van de gewone
radioprogramma's verstoren, verbiedt.
Wat dit laatste betreft heeft Britt
Wadner zich steeds nauwkeurig aan de
wet gehouden. De eerste bepaling trot
seert zij echter consequent. „Het is
toch te gek, dat ik mijn radiostation
aan de een of andere buitenlander, die
niet onder de Zweedse wet valt, zou
moeten verkopen om vervolgens bij
hem in dienst te treden, om radiopro
gramma's te kunnen verzorgen?", zegt
zij.
Is Britt Wadner zich steeds meer als
een martelares voor de goede zaak,
dan als een koningin van de etherpi
raten gaan beschouwen. Zij ziet zich
zelf als een idealiste, die met haar ra
diostation tal van goede dingen kan
doen. Behalve reclameprogramma's en
populaire muziek zendt Radio-Zuid dan
ook regelmatig de stem van Britt Wad
ner uit, die, vaak snikkend, haar idea
len propageert. Bij een van die gele
genheden deelde zij mee, dat zij haar
zenders zal inzetten in de strijd tegen
narcotica-misbruik. Maar of zij haar
plannen zal realiseren is nog maar de
vraag.
Zo heeft zij reeds vele keren verkon
digd, dat zij ook met televisieuitzendin
gen zal beginnen. Nog niet zolang gele
den bracht zij in verband hiermee een
bezoek aan Nederland, waar zij een ge
sprek had met de exploitanten van Ve
ronica en T.V.-Noordzee.
Of het roemloos einde van het Ne
derlandse t.v.-eiland haar van haar
plannen heeft afgebracht, is niet be-
vangenis in te gaan, als het nodig is",
zei zij bij haar terugkeer in de vrije
maatschappij. Het ziet er naar uit, dat
dit niet lang op zich zal laten wach
ten, want de Zweedse staat heeft be
sloten haar opnieuw aan te klagen op
grond van het illegaal bezit van een
radiozender.
Zelf ziet Britt Wadner de toekomst
overigens met vertrouwen tegemoet.
Zij is ervan overtuigd, dat de duizen
den protesten, die haar aanhangers naar
de Rijksdag hebben gestuurd, zoveel in
vloed zullen hebben op de leden van
het Zweedse parlement, dat zij dispen
satie zal krijgen van de Zweedse wet,
Britt Wadner verkondigt vaak snik
kend haar idealen.