IJmuider Courant | 1965 | 5 juni 1965 | pagina 16

t>

m

FILATELIE

Scherpere vakantiefoto's
dankzij uw „broekstatief"

r

Bridge

ALLEEN VOOR HEREN...

Hoedt u voor

B(ewegings)-

O(nscherpte)

i

ZATERDAG 5 JUNI 1965

Erbij

PAGINA ZES

HtLVETH

R ZIJN RUIM DRIE MILJOEN fototoestelbezitters in dit kleine landje.
J2j Ztf gebruiken hun camera meer of minder vaak (maar meestal minder).

Bij, ruw geschat, twee miljoen van hen komt het ding alleen op de prop
pen in de vakantie, op mooie zondagen daarbuiten, met Sinterklaas, Kerstmis
en verjaardagen. De vakanties staan nu weer voor de deur. Al eens eerder heb
ik hier bepleit: laat het ding even nakijken als het heel de lange winter in de
kast gelegen heeft; dat bespaart u teleurstellingen op reis. Maak in elk geval
zelf voorzichtig lenzen en filters vuil- en stofvrij (met een zacht zeemleren lapje)
en controleer of sluiter, filmtransport en instelmechanisme nog naar behoren
werken. Ook de batterijen van flitser en CdS-lichtmeter kunnen vrijwel uit
geput zijn. Neem geen risico, maar vervang ze door nieuwe voor u met vakantie
gaat. Enfin, dat is allemaal bekend. Tenslotte gaat u ook niet op reis in uw
auto, voordat remmen, banden en bougies gecontroleerd zijn en de olie
ververst is.

Eerst rusten

Wiebelaars

Ei van Columbus

iff

£0

SCHEMA

BROEKSTATIEF'

Alleen liggers

Herman Croesen

:vv'

ZWITSERLAND. Ter herinnering aan
het feit dat honderd jaar geleden voor
de eerste maal de Matterhorn werd be
klommen zijn twee postzegels uitgege
ven. Het zijn een 10 rp. (groen, grijs
en donkerrood) en een 30 rp. (donker
rood, grijs en groenbeide met afbeel
ding van de berg.

WEST-DUITSLAND. Op 25 juni zullen
de overige zes waarden van de serie
van zeven waarden (zie rubriek van
10 april 1965) in omloop worden ge
bracht. Het zijn een 5 pf. met verkeers
lichten en verkeersborden, een 10 pf.
met een telecommunicatiesatelliet en
een antenne, een 15 pf. met een oude
en een nieuwe postautobus, een 20 pf.
met een telegraaf en een zendmast, een
40 pf. met een oude en een moderne
locomotief en een 70 pf. met een oud
en een modern zeeschip.

OOST-DUITSLAND. Ter herdenking
van de 700ste geboortedag van de Ita
liaanse dichter Dante Alighieri (1265-
1321) is een postzegel van 50 pf. (bruin,
beige en geel) uitgegeven. De zegel die
zijn portret draagt, is ontworpen door
P. Weiss uit Oost-Berlijn.

PORTUGAL. Het honderdjarig be
staan van de Union Internationale des
Télécommunications (U.I.T.) is her
dacht door de uitgifte van drie postze
gels, 1, 3.50 en 6.50 esc. De zegels dra
gen het embleem van de U.I.T.

PORTUGESE KOLONIËN. De Portu
gese koloniën Guinea, de Kaapverdi-
sche eilanden, St. Thomas en Principe,
Angola, Mozambique, Macao (afbeel
ding) en Timor hebben elk een U.I.T.-
postzegel uitgegeven. De zegels van de
eerste vier koloniën hebben elk een
waarde van 2.50 esc. en van de overi
ge drie respectievelijk 1 esc., 10 avos
en 1.50 esc. Alle zegels tonen het em
bleem van de U.I.T. en St. Gabriel, de
schutspatroon van de telecommunica
tie.

BELGIE. De op 15 februari 1964 uit
gegeven serie ter gelegenheid van de
„Gentse Floraliën" (zie de rubriek van
6 maart 1965) zijn in een bijzonder vel
letje verschenen. De prijs van het vel
letje bedraagt 20 fr. De opbrengst van
de toeslag van 14 fr. is bestemd voor
de bouw van een medisch-sociaal cen
trum voor de vluchtelingen van Gaza.
Op het velletje is het embleem van de
UNRWA (United Nations Relief and
Works Agency for Palestine Refugees)
afgebeeld.

AJMAN. Ter herinnering aan het
feit, dat honderd jaar geleden de eer
ste postzegelcatalogus van de firma
Stanley Gibbons te Londen verscheen
en dat 125 jaar geleden de eerste post
zegel ter wereld verscheen, is een serie
van acht stuks in omloop gebracht. De
waarden zijn: 5, 10, 15, 25, 50 np. en
1 (afbeelding) 3 en 5 rp. Op de zegels
zijn zeldzaamheden uit verschillende
landen, uitgegeven tussen 1840 en 1860,
gereproduceerd in de originele kleuren.
Vier zegels tonen daarnaast de eerste
Stanley Gibbons-catalogus uit 1865 en
vier zegels de nieuwste uitgave.

FRANKRIJK. Een postzegel van 0.60
fr. is uitgegeven die de aandacht ves
tigt op de nationale campagne voor
gastvrijheid en vriendelijkheid. De ze
gel laat een meisje met een mand met
bloemen zien. De zegel is ontworpen
en gegraveerd door Decaris.

POLEN. Ter gelegenheid van de twin
tigste verjaardag van de overwinning
op het fascisme is een postzegel van
60 gr. (rood) uitgegeven met als voor
stelling een duif als symbool van de
vrede.

INDONESIë. Naar aanleiding van de
Afro-Aziatische Islamitische conferentie
is een serie van vier zegels verschenen.
De 10 en 25 rp. tonen de kaart van
Indonesië, Afrika en Azië en een mos
kee, en de 15 en 50 rp. een moskee.

JOEGOSLAVlë. De zesde serie met
afbeeldingen van medicinale planten is
in roulatie gebracht: 25 din. duizend
blad, 30 din. rozemarijn, 40 din. alant,
50 din. belladonna, 150 din. peper
munt en 200 din. Digitalis Ferruginea
L. De zegels zijn gedrukt bij de Zwit
serse drukkerij Courvoisier.

GROOT-BRITTANNIë. De zevenhon
derdste verjaardag van het parlement
van Simon de Montfort zal worden her
dacht door de uitgifte (op 10 juni) van
twee postzegels. Het zijn een 6 d. (olijf
groen op witte ondergrond) met het ze
gel vat) Simon de Montfort en een 2 sh.
6 d. (afbeelding) met een repro-
duktie van een in 1647 door Wenceslaus
Hollar gemaakte gravure, voorstellende
het Parliament House (thans St. Ste
phens Hall), de Hall (Westminster Hall)
en de Westminster Abbey; op de voor
grond de rivier de Theems.

LUKACS

Eén van de interessante facetten voor
de deelnemers en de overige belangstel
lenden bij een internationaal bridgetoer-
nooi, is het dagelijks „Bulletin". Nederland
begon hiermee in 1955 tijdens de in Am
sterdam gehouden Europese kampioen
schappen; de redacteuren waren de En
gelsman Alan Truscott (thans medewerker
aan de New York Times) en Herman Fi-
larski. Overdag vergaarde men de stof die
des nachts werd uitgewerkt; de lezer ont
ving aan het ontbijt een overzicht van de
gebeurtenissen van de vorige dag. Iedereen
was er geweldig tevreden over zelfs de
redacteuren, die na veertien dagen elk on
geveer vijf kilo waren afgevallen!

Het „Bulletin" werd hierna een regel
matige verschijning bij Europese en we
reldkampioenschappen. Wanneer in sep
tember a.s. in Ostende de Europese kam
pioenschappen zullen worden gehouden,
zal het evenmin ontbreken. De Belgische
Federatie slaagde erin een kundig redac
teur voor dit bijzonder moeilijke en slo
pende werk aan te trekken. Paul Lukacs,
een voormalig Hongaar, thans staatsbur
ger van Israel, zal de redactie waarnemen
en men kan er verzekerd van zijn dat deze
bij hem in goede handen is. Zij die belang
stelling hebben zo'n bulletin te ontvangen,
wenden zich voor inlichtingen tot de ad
ministrateur van de Nederlandse Bridge
Bond.

Welk een voortreffelijk inzicht Lukacs
heeft in de moeilijke bridgematerie, bewijst
het volgende probleem, dat door hem ge
publiceerd werd in The Bulletin, het of
ficiële blad van de American Contract
Bridge League:

B 6
9 H 9

10 8 6 5 4
AVB10

met c7-c5 moeten ondermijnen. 3)

d7-d6(?) 4) Pgl-f3 Pg8-f6(?) Nog steeds

was c7-c5 noodzakelijk. 5) Rfl-d3

Deze dekkingszet heeft tegenover Pc3 twee
belangrijke voordelen:- a),wit houdt de
steunzet c2-c3 in petto; b) de loper staat op
d3 actief voor een snelle koningsaanval.
5) 0-0. 6) 0-0 Pb8-d7. 7) e4-e5!
Deze bliksemactie is hier nog sterker dan
met Pc3, omdat Rd3 gericht staat als een

scherpschutter. 7) Pf6-e8. 8) Ddl-el!

Wit wil met Dh4 f5 Rh6 recht
streeks tegen de zwarte koning opereren.

8) c7-c5. 9) f4-f5! Wit maakt een

voortreffelijk gebruik van de hem in de
schoot geworpen kansen. Achteraf, wan
neer men de uitslag kent, lijkt zoiets voor
de hand liggend en eenvoudig, maar het
gebeurde reeds ontelbare malen dat in
dergelijke situaties te verdediger aan het
langste eind trok. Hgudt hij zich staande,
dan resteert voor de aanvaller gewoonlijk
slechts een failliete boedel. Tenslotte im
pliceert de tekstzet het offer van twee
pionnen, zonder dat daartegenover een di
recte beslissing staat. Bezien moest onder
meer worden: 9) cd4:. 10) e6! Pdf6 (of
10) fe6:. 11) fg6: en de stukgeslagen

IR. G. VAN DIJK

oooocoooooooooooooooooooooooocooooooooocooooooooooa

xooooocxxxxoooooooooooocociooooooooooooooocoocxxioooocooa

AV 10 95432
9B42
O A
4

Zuid speelt vier schoppen OW boden
niets.

West komt uit met ruitenheer en oost
speelt ruiten twee bij. Hoe moet zuid spe
len??? Hieronder de oplossing.

Oplossing: De speelwijze die bijna hon
derd percent zekere winst geeft, is even
origineel als (aan tafel) moeilijk te vinden.
Zuid moet klaver naspelen en het aas ne
men op tafel; daarna harten negen spelen
uit noord. Neemt oost de hartenslag met
vrouw of aas, dan hebben NZ een vaste
hartenslag over. NZ verliezen dan niet
meer dan twee hartens en één schoppen.
Wanneer oost op harten negen laag bij-
speelt, mag west de slag goedkoop maken,
maar west kan nu géén troef (schoppen)
inspelen, zonder de schoppenheer te offe
ren. Zou west bijv. harten tien maken en
schoppenheer derde hebben, dan kan west
éénmaal troefspelen, zuid wint en vervolgt
met harten OW maken hartenaas, maar
zijn verder machteloos.

Waarom is het niet goed, vraagt u, har
ten uit de hand te spelen en op tafel bijv.
de negen te leggen? Als oost de slag met
harten tien wint en troef naspeelt, gaat
zuid down indien west schoppenheer-twee
de heeft. Het gaat erom zó te spelen, dat
oost alleen maar bij de eerste hartenslag
met de vrouw of aas aan slag kan komen.
Een bijzonder fraai praktijkprobleem!

Filar ski

Bridgevraag dezer week: Noord gever,
NZ kwetsbaar, parenwedstrijd. Zuid heeft:
*10 3 9AB82 <>643 H10 72

Noord één ruiten oost één schoppen
wat moet zuid doen??.

Antwoord elders op deze bladzijde.

F. OKROGELNIK

oo Zwart: 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 15,

zwarte koningsveste weegt het zwaarst). 17'28> 28> 27-

11) ef7:t Tf7:. 12) fg6: met soortgelijke ge- 3 48, 41' 42>
volgen. Ook na 10) Pc5. 11) ef7:f Tf7:. 45;47> 48> 49> 5?-

12) fg6: komt zwart te laat. Hij heeft juist spelen van de 16de zet 44-39
geen tijd, op d3 te slaan; na 10) Pe5 moest Wit rekenmg houden met 27-32 28-23
zien we iets dergelijks. Intussen moest Bis- 32-28 enz. daarop 48-43 13-18 25-30 14-20
guier dat allemaal taxeren en voor zover met stukwmst voor zwart. Moest dus 40-34
nodig berekenen. Opgemerkt zij nog dat ®n was ®f.n, boeiende stelling ontstaan,
vooral de variant 9) cd4: het voordeel lr\ v?n, J?1"1 V!?

van Rd3 boven Pc3 illustreert. 9) 18)72 2 „L ïfh

d6xe5. 10) f5xg6 h7xg6. Het alternatief fg6: J8) 48-43 13-18- 191 437382„°? t
ziet er al evenmin aanlokkelijk uit. Steeds 14~19- 21) 24x13 8x19. Stand na de 21ste zet
behoudt wit aanval voor enig materiaal, van zwart-
mits hij zeer snel toeslaat. 11) Del-h4
e5xd4. Ook hier waren weer verscheidene
mogelijkheden bijvoorbeeld cd4: met paral
lel verloop als hieronder, of Pef6. 12) de5:.

12) Rcl-h6 Zwart is twee pionnen

vóór, maar voor welk een prijs! Zijn voor
naamste verdedigingsfiguur, Rg7, kan zich
niet aan afruil onttrekken; de matdreiging
op h7 gaat een blijvende bron van zorg
worden. Het massale centrum van zwart
komt er niet aan te pas. 12) Pe8-f6.

13) Pf3-g5

LARSEN (aan zet)

OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOt JOOOOCXXXXXXXXXXOOOOTOOOOO

^cooooooooooocoooocoo.cooooooooooooooooooooocooooooooooa

Zwart: 14 stukken op 2, 3, 4, 6, 7, 9, 12,
15, 18, 19, 20, 22, 25, 27.

Wit: 26, 29, 33, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42,
44, 45, 47, 49.

In dit fragment vervolgde wit 40-35 om
te dreigen met 29-24 de voorpost op 24 te
veroveren. Toen zwart meende de hekstel
ling na 19-24 te kunnen nemen bracht wit
een verrassend offer wat zwart van aan
valler tot verdediger maakte. 23) 29-23
18x29. 24) 37-32 9-13. 25) 32x21 25-30? Zwart
heeft de mindere stelling en zoekt zijn
De witte troepen hebben hun aanvals- ^SB? to camhtoatie en slagsr^l. In plaats

stellingen betrokken. Er dreigt reeds 14) 37 32 4 9

Rg6: fg6:. 15) Pe6 en de gelijktijdige aanval 40.37 7 fJ 3J™

op d8 en g7 is dodelijk. Voorts moet zwart 39) g42 37 g712" 31) |7;84 9"43- 32> 31-27

in verband met het gevaar op h7 een paard 33' 47 4? I n om 40 Sn

handhaven op f6, hetgeen weer Pd7 aan 34 33"2®8-8- 35) 47:416-11-3640-34 29x40.

zijn hinderlijke plaats bindt. 13) Pd7- 37) 45*34 18-23" 38) 41-37 12-18- stand na
e5? Onbegrijpelijk dat zwart Pf6 niet door

ooocooooooooooooooocxx»ooooooooooooooooooaoooa

BISGUIER

het andere paard gedekt houdt. Hij had in
ieder geval Db6 moeten proberen, waar
mede voorlopig de dreiging Rg6: is ont
zenuwd. Wit blijft dan wel een geweldige
attaqué houden, welke hij bijvoorbeeld met
Pd2 Pc4 en eventueel Tf3-h3 kan ver
sterken, maar een en ander moest nog be
wezen worden. Na de tekstzet is het uit.

14) Tflxf6! Natuurlijk. Zie 14)

ef6:. 15) Rg7: en mat op h7 of h8, respec
tievelijk 14)Rf6: en nu is 15) Rg7! het

meest spectaculair. Zwarts beste zet was
thans wel opgeven, maar er volgt nog een

kleine stuiptrekking. 14) Rg7-h8. 15)

Tf6-flVeel simpeler dan 15) Rf8:. Wit

blijft eenvoudig een stuk vóór met behoud
van zijn aanval. 15) Tf8-e8. 16) Rh6-f8!
Rh8-f6. Er dreigde Dh7f Dh8 mat. Nu
wordt de toren ten tweede male geofferd op
hetzelfde veld. 17) Tflxf6 e7xf6. 18) Dh4-h6
Te8xf8. 19) Dh6-h7 mat.

Een verschrikkelijke nederlaag voor
Larsen, welke tot een geduchte zelfkas
tijding noopt. Overkwam Petrosian ooit zo
iets?

'<X)OC)OpOOOOOOOOOOOOCOOC^DOCOOOOOOOOOOOC»DOOOOCXX)OOOOOOOC(

"oooooooooooooooooooooooooooooooooooooóooooooooooooooooa

LARSEN II

Vorige week zagen wij, hoe Larsen na
enig deskundig gemanoeuvreer plotseling
zegevierde over Matanovic met een bril
jante en verrassende combinatie. Maar om
succes te hebben op de top van de schaak-
Himalaja is een uitschieter niet voldoende;
men moet permanent superprestaties le
veren en van alle markten thuis zijn. Het
volgende miniatuurpartijtje van de Deen
tegen de (relatief zwakke) U.S.A.-groot-
meester Bisguier geeft dan ook te denken.
In zegge en schrijve 14 zetten is het met de
Westelijke kandidaat voor de wereldtitel
gedaan. Hij kon het experimenteren weer
eens niet laten en trok de lijn van de mo
derne centrumstrategie té ver dóór. Die lijn
is kort gezegd: in vroeger jaren ging men
ervan uit, dat het centrum direct bezet
moest worden; op d2-d4 was slechts d7-d5,
op e2-e4 slechts e7-e5 een volwaardig ant
woord. Later ging men inzien dat het be
heersen van het centrum belangrijker was
dan het posteren van pionnen aldaar. Zo
ontstond de opkomst van openingen als de
Siciliaan, na e2-e4 dus c7-c5. Voortbouwen
de op deze gedachte liet men een brede
centrumvorming toe om dat centrum ver
volgens te ondermijnen. Een sprekend voor
beeld is het vierpionnenspel van het Ko-
nings-Indisch: 1) d4 Pf6. 2) c4 g6. 3) Pc3
Rg7. 4) e4 d6. 5) f4 c5 en de kwetsbaarheid
van het witte centrum staat tegenover
zwarts ruimtenadeel. Wat er echter ge
beurt als men dit: „laat maar komen" te
ver voert, zien we in onderstaand minia
tuurtje, net een kat- en muisspel van een
meester tegen een amateur.

Wit: Bisguier. Zwart: Larsen.

1) d2-d4 g7-g6. 2) e2-e4 Rf8-g7. 3) f2-f4

De opstelling lijkt op de Joegoslavische

verdediging: 1) e4 d6. 2) d4 Pf6. 3) Pc3 g6
maar in het door Larsen gevolgde systeem
heeft wit een nog grotere vrijheid. Hij had
nu beslist onmiddellijk het witte centrum

Volgende week het bewijs, dat Larsen
beter kan.

Zwart: 7, 8, 11, 13, 15, 18, 19, 23, 24, 25, 30.
Wit: 16, 26, 27, 28, 32, 34, 35, 37, 38, 39, 49.
Zwart kan slechts nog met enkele stuk
ken aan de korte vleugel spelen.

Nu zet wit met 28-22 de dodelijke aanval
in. 39) 28-22 7-12. 40) 16x7 12x1. 41) 26-21

Mr Erf ïnaniaard 8-12' 42) 37-31 1-6' Nu wint wit ineens door
Mr. La. span]aam 22_17 43) 31_26 12_17 44) 21xl2 18x7 45)

22-17 15-20. 46) 49-43? Direct 38-33 is dode
lijk. 13-18. 47) 38-33 7-11. 48) 27-22 11x22.
49) 21-16? 43-38 wint. 49) 22-28. 50)
33x13 19x8. 51) 26-21 6-11. Forceert een
moeilijke remise. 52) 16x7 8-12. 53) 7x29
Voor de grote verrassing van het laatst- 24x44. 54) 35x15 44-50. 55) 34-29 25-30. 56)
gehouden toernooi om het kampioenschap 15-1° 50-45. 57) 29-24 30x19. 58) 10-5 waagt
van Nederland zorgde de 32-jarige mijn- n°S een kansje omdat 45-23 leuk wint door
werker Fritz Okrogelnik uit Heerlen. Dat 32-27. 58) 19-23 en na 45-34 remise
hij met slechts één punt achterstand op door herhaling van zetten.

Roozenburg en Van Dijk een zeer fraaie Een door onze Limburgse damvriend
derde plaats zou bezetten had geen enkele buitengewoon fraai gespeelde partij. Hij
ingewijde durven voorspellen. moet echter nog aandacht schenken aan de

juiste verdeling van de tijd.

Wegens zijn opvallend goede spel zal

Fritz aan de Europese kampioenschappen B. Dukel

(20 juni tot 2 juli) in Italië mogen deel
nemen, terwijl deze sympathieke Lim- Oplossingen en correspondentie te zen
burger van 2 tot en met 12 juni in Hooge- den aan het adres van onze damredacteur
zand speelt. In het toernooi om het lands- Dukel, Wijk aan Zeeërweg 125, IJmui-
kampioenschap getuigde zijn partij tegen den.
ir. Van Dijk van zijn grote kunnen. Vooral

na het offer in de stand na de 22ste zet 0 f1'0*

werd deze partij door Okrogelnik meester- -jaA uapJ0M PB^duaSa; ep uee uapds faq
lijk behandeld, al liet hij dan ook door ™oa «a- uaqojdsaSjB uapaoAt aanred ap
tijdnood de winst enkele keren glippen. }am sa*aajd lalqnop laa™nuaAuoD ^RpSwp
Wit: F. Okrogelnik. Zwart: ir. G. van D«k. uaa *ao™, P"«*Bïfl Buioa, gupprauiuee ui
1) 32-28 18-22. 2) 37-32 12-18 3) 41-37 1°° «SBd uaa I8M90B aBaB «iflI-ieBAaS
7-12. 4) 46-41 1-7. 5) 34-30 20-25. 6) 30-24 }su^ aP «jaAB™ aaAV1" MflPpaouuaA si
19x30. 7) 35x24 14-20. 8) 39-34 20x29. 9) ueP la™noP aP«oi;u3AUoo pp uara

34x23 18x29. 10) 33x24 22x33. 11) 38x29 »aads '™lund 1BJUBB ,uaa B30'

10-14. Dit is een door wit toegepast ope- jna« aSuB1 sP"aS'PajAaB uaaS
ningsnieuwtje. De partij leert dat het voor u* §t™P apueepuaAoq pq sp
wit goed spel oplevert. Maar het is mis- uaddaB al iads uaa UBB ^aeep fiq ipaS
schien mogelijk dat zwart sterker speelt 'Ifaiqnop (oquaAUOo azap suaSiOA) uad

-doqos uaa pinz sjv •„piqnop-qiupods
na 22x33 38x29. 12) 43-39 5-10. 13) 39-33 13B uauiaóu ai t§aaid uaui jm uba uaqeui
14-20? Wij geven de voorkeur aan de op- ^tnjqaS aipnqs u,oz ui spadxa aspu?qiiai
bouw 12-18 7-12 en 18-22 gevolgd door -m 1®P 'uapAv a; pq si Sipnjq 'uaaeAag
16-21. 14) 32-28 16-21. 15) 31-26 21-27. 16) us tiaaeMzaq uaAapq aipe aqp uee poq
44-39? Stand na de 16de zet van wit waar puaSipsaAaq [aqua uaag qostpejd ijaaq
deze 20 minuten bedenktijd voor nam. P5nZ 'uajdjjsuouiap ai „uapatq qCqunn;

-eu" uba uapaqqfqpoui ap uio pppag si
Stand na de 16de zet van wit. tuaajqojd ph iScBJAaSpijq do pjooMpy

NA ZO'N servicebeurt is het veilig
rijden èn fotograferen. Maar hoedt u
voor B.O.! Die oude, onsmakelijke slag
zin van een vooroorlogse zeepfabriek
(pas op voor Body Odour) is gelukkig
ter ziele. Maar in gewijzigde vorm
geldt zij nog in volle omvang voor el
ke vakantie- en zondagsfotograaf. B.O.
(alias bewegings-onscherpte) is de erg
ste vijand van goede foto's en dia's
en een vijand, die alomtegenwoordig
is. Stopt u ergens in de Dolomieten
om gauw even een mooi panorama vast
te leggen, geloof dan maar niet dat
u een ragscherpe- opname „uit de
hand" kunt maken. Die hand, die mis
schien een paar honderd km lang het
stuur en de versnellingspook bediend
heeft, is moe. Zij trilt van vermoeienis
(steek haar maar eens recht voor u uit,
dan ziet u het zelf!). En met zo'n tril
lend handje kunt u de camera niet
stilhouden.

Hetzelfde geldt voor motorrijders,
scooteraars, brommers en fietsers, ja
zelfs voor wandelaars. Of dacht u dat
een bergwandeling of een stadsexcur-
sie te voet niet vermoeiend is? Vaak
zeult men dan ook nog een zware re
portertas of een netje met-de-lunch
pakketten mee (die mag pa altijd dra
gen!) en ook onder die omstandighe
den zijn haarscherpe opnamen meest
al onmogelijk.

DE REMEDIE ligt voor de hand: rust
eerst een kwartiertje ter plekke uit (en
dan lui-liggend en helemaal ontspannen)
en maak dan pas dat mooie plaatje.
Edoch, zelfs dan is het raadzaam de
kortst mogelijke belichtingstijd te kie
zen, bijvoorbeeld 1/125 of 1/250 se-
konde, als het licht dat toelaat. En dat
is meestal het geval, zeker in zuidelij
ke vakantiestreken, waar per definitie
's zomers bijna altijd de zon schijnt.
Er zijn allerlei pedante lieden die stug
en strak volhouden dat zij 1/10 en
zelfs een halve seconde nog volkomen
kunnen „stil houden". Dat is groot
spraak. Zelfs met een zeer vaste hand
en volkomen uitgerust redt u dat niet.
De onderste grens ligt bij 1/25 secon
de, maar liever houden wij als langste
tijd 1/125 seconde aan, zeker als we
met een eenogige spiegelreflex werken,
die van-huis-uit nogal springerig en
lerig is. (bij telelenzen minimaal
1/250 sekonde!

WIE ZICH aan deze vuistregel houdt,
kan er zeker van zijn dat zijn vakan
tieopnamen straks thuis, op het scherm
of in flinke vergroting, een prima
beeldscherpte hebben. Zijn buitenopna
men althans, want binnenskamers, in
de statige kathedraal, in die schilder
achtige maar donkere dorpsherberg, in
het knusse antiekwinkeltje en bij alle
andere motieven met weinig licht komt
hij met 1/25 seconde niet uit. Zulke
onderwerpen vragen om een tijdopna
me van 1/10 seconde tot (soms) vele
minuten en dat klaart u nooit zon
der een statief. Een stevig, solide sta
tief wel te verstaan, en niet zo'n bib-
beraartje op drie wankele sprietpootjes,
die al de vitusdans krijgen als er een
zuchtje wind waait of als er iemand op
meters afstand een voet verzet. Maar
een stevig buis- of .profielstatief weegt
meerdere kilo's en een dêrgelijk
loodzwaar geval gans de lange vakan
tiedag mee te zeulen is echt ook geen
pretje, nietwaar?

Gelukkig zijn er ook hulpmiddelen
die ons zo'n zware last besparen.
Borststatieven bijvoorbeeld. Vaandel
dragers kennen die contraptie al sinds
vele eeuwen: zij poten hun vlaggestok
in een soort leren brille-etui, dat voor
hun borst hangt aan een riem om hals
en schouders. Een fotografisch borst-
statief werkt volgens hetzelfde principe,
maar is lichter en dunner. U kunt het
desnoods zelf produceren. Het fototoestel
op een metalen of houten verlengpoot in
het „brille-etui" geplaatst (en dan zoda
nig dat de zoeker precies op ooghoogte
komt) geeft een veel vastere greep dan
wanneer u alleen uw handen gebruikt
om het toestel stil te houden. Scherpe
foto's en dia's zijn op deze wijze nog
wel met 1/10 tot 1/5 seconde te ver
sieren.

Een andere mogelijkheid vormen de
eenbeenstatieven, die echter minder be
wegingsvrijheid geven als het borst-
statief en het qua stabiliteit verre af
leggen tegen een solide „driepoot"

Heel mooi is ook het simpele schou
derstatief van Schiansky, dat in de drie
jaar van zijn bestaan al vele enthou

siaste gebruikers gevonden heeft. Het
is een licht gebogen „lus" van dun
maar stevig aluminiumbuis, die met
het ene uiteinde op uw schouder steun
vindt. Op het plateautje aan het ande
re einde wordt de camera bevestigd
middels een statiefmoer. Na enige oefe
ning kan men aldus de camera volko
men stilhouden en toch „meedraaien"
(als het b.v. om snel bewegende mo
tieven gaat) zonder gevaar voor tril
lingen tijdens het afdrukken. Dit schou
derstatief is uitermate licht en kan als
het niet in gebruik is, dichtgeschoven
worden voor moeiteloos transport in
de binnenzak van een colbertje of in de
handtas van uw charmante riesgezellin.

IS U DAT alles nog te veel moeite of
kosten, dan bied ik u hierbij geheel
gratis een eigen vinding aan: het
broekstatief (uiteraard alleen voor he
ren!), dat u zelf in een verloren half
uurtje kunt fabriceren voor zegge en
schrijve een paar dubbeltjes. Men ne
me een strip ijzer (het mag ook koper,
aluminium of wat hebt u wezen) ter
lengte van circa 20 cm, met een breed
te van 3'/i tot 4 cm en 4 a 6 mm dik.
Vervolgens buigt u in een bank
schroef die strook metaal op 2/3
van zijn lengte keurig haaks om. Het
lange rechte eind is de statiefpoot (die
straks frontaal in uw pantalon verdwij-

.5:G5 MM-

I

«n
cc
o

o

2
u«

tf»

41

nen zal!); het korte haakse stuk wordt
het plateau, dat uw fototoestel moet
dragen. Boor in het midden van dit
korte stuk een gat voor de statiefmoer
en schroef uw camera daarin vast.
Nu hangt u het toestel met aanhang
sel aan de draagriem voor uw borst,
verlengt die riem zoveel als nodig ii
en laat de lange „poot" via de broek
band geheel in uw pantalon zakken.
Nu een draadontspanner erop ge
schroefd en u bent klaar voor de
scherpste opnamen die u ooit bij
wat voor sluitertijd dan ook zonder
driepoot gemaakt, hebt. Diep inade
mend brengt u de buikwand vooruit en
klemt zo het broekstatief met de ca
mera onbeweeglijk vast, terwijl u de
draadontspanner indrukt.

NATUURLIJK kan dit alles alleen
als u een reflexcamera met een ücht-
schachtmatglans bezit, waarin men het
beeld van bovenaf kan zien. Met enige
oefening kan men echter ook met zoe
ker- en prismacamera's bepaalde opna
men „van broekstatief" maken hoe
wel dit natuurlijk min of meer op
de gok gebeuren moet. Maar er zijn
tenslotte ook losse hoekzoekertjes in de
handel (o.a. voor Leica) die in het
accessoireschoentje van uw toestel pas
sen en die alsnog beeldcontrole-van-bo
venaf mogelijk maken. Een handige
knutselaar kan zo'n hoekspiegeltje trou
wens zelf wel vervaardigen of anden
gaat u eens snuffelen naar een z.g. bril
jantzoekertje van een oude platenca-
mera, die geknipt voor dit doel zijn.

DE SLIMMERDS onder u zullen het
al gemerkt hebben: mijn pantalonsta
tief kan alleen gebruikt worden voor
vierkante beeldformaten zoals de 6x6
of 4x4 reflexen en voor normale dwars-
opnamen bij kleinbeeldtoestellen.
„Staande" opnamen bij kleinbeeld, of
„liggende" bij halfkleinbeeld zijn op de
ze manier moeilijker te maken. Dat
is juist, maar aan de andere kant kan
iedere fotohandelaar u vertellen, dat
meer dan tachtig percent van de ama
teurs op kleinbeeld vrijwel uitsluitend,
liggende dia's of foto's maken, en op
halfkleinbeeld nagenoeg alleen „staan
de". Dat je de camera ook een kwart
slag kunt draaien, is blijkbaar tot deze
categorie amateurs nog niet doorge
drongen.

Maar hoe dan ook, ik hoop van harte
dat u dit jaar louter mooie vakantie
foto's en dia's zult thuisbrengen, hetzij
staand of liggend en met of zonder
broekstatief.