Fat er Switzar, vriend van de
Braziliaanse kinderen
In jongensdorp „Reino da Garotada"
vinden verschoppelingetjes een thuis
Facetten van een
prachtig werk
Niet alleen
Vakopleiding
Hobbies
Nachtronden
Actie
Uu«'.x
ZUID-AMERIKA heeft geen aalmoes nodig maar be
grip. Dat zegt pater Simon Switzar, geboren Amsterdam
mer, die in Poa bij Sao Paulo in Brazilië een jongensstad
heeft gebouwd. „Het wemelt in Brazilië van de kinderen,
die volkomen aan hun lot overgelaten over straat zwerven.
Een gevolg van de enorme problemen in dit land, waar de
werkloosheid zeer groot is. De regering-Branco doet wat zij
kan. Er wordt strijd geleverd tegen de inflatie, tegen de
corruptie, er worden plannen gemaakt voor hervorming
van de landbouw en voor verbetering van de export. Bra
zilië is een land met enorme mogelijkheden". Mogelijk dus
een grote toekomst voor dit land. Maar nu is de situatie
in elk geval nog niet rooskleurig. Toen pater Switzar in
Brazilië aankwam trof hij er deze situatie:
ten, weelderige slaapkamers naast
klamme rioolbuizen, miljonairs in du
re Amerikaanse sleeën naast zwervers
met doorgesleten voeten.
Als ze willen stuurt de pater de
vrouwen met haar kinderen naar de
zusters van de voorzieningheid. Maar
vaak gebeurt dat niet. „Denk nu niet,
dat de regering niets doet" herhaalt
pater Switzar nog eens, „ze doet wat
ze kan. Maar Brazilië is nu eenmaal
een enorm land met enorme proble
men, dat ineens voor een snelle ont
wikkeling staat".
Pater Switzar is niet de enige die op
't gebied van de kinderhulp werk ver
zet. Het Leger des Heils, waarmee hij
nauw samenwerkt, heeft ook een insti
tuut, en dan zijn er de spiritisten, die
zich inspannen. Deze navolgelingen van
Allan Kardeck hebhen in Brazilië grote
invloed, doordat veel analfabeten met
hun aangeboren godsdienstig gevoel
door het spiritisme worden aangetrok
ken.
Pater Switzar laat de jeugd zo
veel mogelijk zelf beslissen over de
toekomstige loopbaan. Dat geldt zo
wel op geestelijk als maatschappe
lijk gebied. Zo hangt het van de
jongen zelf af of hij wordt gedoopt.
„We oefenen geen dwang uit, het
moet uit ze zelf komen. Meestal vra
gen ze er op een gegeven ogenblik
dan ook zelf om."
Uit het arme Noord-Brazilië trekken
tallozen naar de miljoenenstad Sao
Paulo (meer dan 4'/s miljoen in
woners) om er werk te vinden. De
organisatie van de arbeidsvoorziening
is echter zeer gebrekkig, zodat de
meesten zonder werkvergunnings-
kaart maandenlang op straat zwer
ven.
De morele normen verliezen in deze
ongeordende massa haar betekenis.
Tal van onwettige kinderen worden
aan hun lot overgelaten.
Voor hun veertiende of vijftiende
jaar komen kinderen niet aan het
werk. Ze hebben dan niets te doen
en worden zwervers en vaak mis
dadigers.
Pater Switzar, die in 1P43 als pas
of landbouwer. Maar hij kan voor spe
ciale vakken op electrotechnisch ge
bied ook 's avonds naar Sao Paulo
gaan om daar lessen te volgen.
Daarvoor krijgt hij dan een identi
teitskaart, want in Brazilië mogen
minderjarigen 's avonds na acht uur
niet op straat komen. De controle op
kinderen is scherp, want als een tien
jarig kind bijvoorbeeld alleen uit de
trein stapt, wordt het gegarandeerd
opgepakt door een lid van de vrouwe
lijke politie. Maar voor de jongens van
pater Switzar zijn er geen problemen.
Ze tonen hun kaart en gaan naar de
werkplaats. Pas na twaalven komen
ze terug in de jongensstad, waar ze
kunnen uitslapen.
In zijn jongensstad, waarin kinderen
de jongensstad moet er vaak veel ge
beuren. Er komen er vele% binnen, die
met veel geduld, begrip en liefde moe
ten worden ontvangen. Wezen of to
taal verlaten kinderen, die door de
jeugdrechter aan de pater zijn toege
wezen. Kinderen, die zo jong ze zijn
al verschrikkelijke dingen hebben
meegemaakt.
„Ik heb een jongen, die zijn moeder
heeft vermoord", zegt de pater, „en
een ander heeft zijn moeder zien ver
moorden. Grote moeite heb ik gehad
met een jongen, die al uit vijf ge
stichten was weggelopen en bij mij
eerst zelfmoord wilde plegen".
Pater Switzar heeft zo nu en dan
in jeugdgevangenissen gewerkt. Hij
vertelt er liever niet over. „Laat ik
alleen dit zeggen: ik kon niet slapen
als ik er was geweest. Ze doen wat ze
kunnen maar ik geloof dat de kinde
ren beter los op straat kunnen lopen".
Soms gaat pater Switzar met enkele
jongens een nachtronde door Sao Pau
lo maken. Op zoek naar vrouwen en
kinderen, die op straat liggen, en die
hij koffie en kleren brengt. Want de
wereldstad is een stad van uitersten.
Immense wolkenkrabbers naast krot-
toor in Poa bij San Paulo werkzaam
was, werd op ouderavonden met het
jeugdprobleem geconfronteerd. Hij
ontdekte dat alleen al in de staat Sao
Paulo driehonderdduizend kinderen
noch hun vader noch hun moeder ken
nen, dat ze in de open lucht of in
rioolbuizen slapen en vaak in de ge
vangenis terechtkomen, waar het con
tact met andere misdadigers hen nog
verder in de put helpt.
Hij aarzelde niet lang maar kocht
een stuk terrein bij de kerk, en richt
te in een oud huis zijn „jongensstad"
Reino da Garotada in. Het begin was
moeilijk, maar gaandeweg nam de be
langstelling toe en nu zijn er zoveel
aanvragen, dat hij alleen de meest
verlaten jeugd nog op kan nemen.
Aanvankelijk waren er alleen jongens,
later is er ook een gebouw voor meis
jes bijgekomen.
„Het moet zoveel mogelijk op een
familie lijken" zegt pater Switzar",
en daarom acht ik het collegesysteem
uit den boze. Er wordt bij ons niet
gedrild, er is zo min mogelijk perso
neel De jongens en meisjes doen het
zoveel mogelijk zelf".
In principe haalt pater Switzar zo
veel mogelijk broers en zusters in zijn
stad. „In Brazilië worden de kinderen
gemakkelijk verspreid en dan zien ze
elkaar nooit meer terug. Het gevolg
van ons systeem is heel duidelijk,
want de jongens blijven komen, ook
als ze ons al lang verlaten hebben. Er
zijn er die trouwen en zich dan op
ons terrein vestigen. Eén van die echt
paren gaat nu werken in ons nieuwe
huis, dat 'negentig kilometer verderop
zal verrijzen".
van alle rassen samenleven, moedigt
pater Switzar alles aan, wat maar
hobby is. De gehele omgeving wemelt
van de planten en vogels, en overal
zijn mooie visvijvers aangelegd. Het
paradepaardje van de stad is het koor,
dat al op drie grammofoonplaten heeft
gezongen en vele shows heeft gegeven,
onder meer in Rio de Janeiro. Een
hoogtepunt voor het koor was het, toen
de op vijftigjarige leeftijd priester ge
worden Mexicaanse operazanger Frei
Mogica de Guadelupe enkele malen
met de jongens optrad.
„Je kunt zeer veel met de Brazili
aanse jongens doen" zegt de pater,
die op het moment met verlof in Ne
derland is. „Ze zijn intelligent en ere--
atief".
Maar voor de jongens zich werke
lijk geven in het dagelijkse leven van
„Het merkwaardige in Brazilië is dat
er onderwijzeressen genoeg zijn," zegt
de pater, „maar het ontbreekt aan
scholen. Er zouden veel meer instituten
moeten komen, die zich de verlaten kin
deren aantrekken. Weet u dat er ver
leden jaar tweehonderdduizend verlaten
kinderen in Sao Paulo waren, van wie
er slechts dertigduizend konden wor
den opgevangen? De problemen in deze
snelst groeiende stad ter wereld zijn
enorm. Niet alleen doordat de mensen
zonder werk en zonder woning zitten.
Maar ook door het gebrek aan hygiëne
en de drank. Verlaten kinderen sterven
vroeg door ziekten, ze verenigen zich
tot groepen misdadigers of ze worden
parasieten. We hebben behoefte aan
mensen, die iets voelen voor het
kind."
Er is in Nederland al veel gedaan.
De actie „Stichting Switzar's Jongens
stad" heeft al aangeslagen. Tal van
mensen hebben giften gestort op giro
559955. Een belangrijke factor was
daarbij de litho „Ik ben alleen" van
Aart van Dobbenburgh, die gevers van
25 of meer krijgen thuisgestuurd. Ve
len hebben bij de stichting (Vijverhoef
Zo kan de jongen ook kiezen, voor
welk vak hij zal worden opgeleid. In
In de stad is een timmerwinkel en
een drukkerij, hij kan er worden op
geleid voor schilder, automecanicien
De foto's geven enkele facetten
weer van het prachtige werk van
pater Switzar. De plaat rechtsboven
toont de jongensstad. Grote gebou
wen, geflankeerd door zeven torens,
zijn gebouwd op een uitgestrekt ter
rein. Er zijn tuinen, sportvelden,
volières, vakscholen, lagere en kleu
terscholen. De kinderen hebhen een
eigen koor, dat reeds een nationa
le 1'aam geniet, een fanfare en een
drumband. Ze genieten van allerlei
clubs, verzamelen postzegels en
munten, schaken en dammen. Dat
is de jeugdstad van Poza, de stad
van pater Simon Switzar (hier
naast), die in 1943 met werk begon,
dagelijks sprak en bedelde in Sao
Paulo en zo zijn ideaal verwezen
lijkte.
Onder de foto van pater Switzar
een beeld van de boekbinderij in de
jongensstad. Voor sommige beroe
pen moeten de jongens naar de we
reldstad Sao Paulo, waarvan de foto
rechtsonder een beeld geeft. Een
stad van enorme contrasten, en
waarschijnlijk de snelst groeiende
stad van de wereld. Links onder een
beeld van het koor tijdens een re
petitie onder leiding van de Bel
gische pater Willems. Tijdens uit
voeringen hebben de jongens keuri
ge uniformen aan.
Boven de litho van Aart van Dob
benburgh, die gediend heeft als
frontblad voor een folder van de
stichting Switzar's Jongensstad. On
der de plaat staat op deze folder
vermeld: „Miljoenen kinderen in
Zuid-Amerika leven in riolen! Hoe
leeft gij?"
64 in Amsterdam-Zuid) ook al een
grammofoonplaat van het koor van de
jongensstad besteld.
Maar nog altijd zijn er 70.000 verla
ten kinderen,wier lot niemand zich kan
aantrekken. „We moeten mensen heb
ben, die iets voelen voor het kind," zegt
de pater, die om zijn verdiensten tot
- officier van Oranje Nassau is benoemd.
„Weet u hoe het komt, dat de kinderen
bij ons willen blijven? Omdat wij be
minnen wat de mensen haten. Als de
kinderen dat voelen krijg je alles van
ze gedaan. Daarom zijn ze zo graag in
onze jongensstad. Daarom uiten ze hier
hun vreugde in hun hobby's, daarom
zingen ze enthousiast in het koor en
hebben ze een drumband gevormd."
„Laten we nu maar eens rustig luis
teren," zegt pater Switzar van de con
ferentie van de paters van de H. Har
ten uit Ginneken dan. Hij legt een
plaat op de draaitafel. „Hoor maar,"
zegt hij vergenoegd, „dat zijn mijn jon
gens. Ze zingen in negen talen, Neder
lands, Portugees, Spaans, Italiaans,
Engels, Duits, Japans, Hebreeuws en
Frans. Ik zei het toch, dat ze intelli
gent zijn? Brazilië is een land met
enorme mogelijkheden. Als deze rege
ring haar werk kan voortzetten is de
toekomst verzekerd. Brazilië zou, als
het goede religieuze instructie krijgt,
nog wel eens de redding van het chris
tendom kunnen betekenen."
