„Twijfel is
maatstaf
voor goede
produktie"
perfectie
Streven naar
IN DE KOMENDE WEEK
door
Henny Schoute
ZATERDAG 12 JUNI 1965
Eifblj
PAGINA ZES
Journalistieke carrière
Twijfel is belangrijk
„America, my love"
Vliet:
Ah journalist bezig aan „een
stukkie".
nou wel. Maar niet die meneer daar,
die daar (hij wijst naar de andere
oever van de Vecht) z'n zeis staat te
slijpen. Wij zijn gewend aan eigen
stations. We zijn gewend aan de zui
len. Zo is het nu eenmaal in ons land.
Dat kan je niet veranderen. Die meneer
met die zeis stemt misschien wel
K.V.P., omdat z'n vader het ook deed,
en wil de K.R.O. 't Is een traditie, hij
denkt er niet verder over na". Er
gens kan hij zich moeilijk verenigen
met de hokjes-mentaliteit in Neder
land. Toch is hij chauvinistisch ge
noeg ondanks zijn niet te verdedigen
kritiek er voor uit te komen dat Neder
land een fijn land is waaruit hij niet
erg graag zou wegwillen.
NICO VAN VLIET, nu 38 jaar, heeft
zijn kansen hier gekregen. Beginnen
we bij het begin van zijn journalistie
ke loopbaan dan moeten we terug
naar het na-oorlogse Indië. Hij was er
voorlichtingsofficier in het leger en
schreef wel eens „een stukkie" voor
Nederlandse kranten. Hield er ook wel
eens lezingen en „men" vond dat hij
er maar mee moest doorgaan. Terug
in Nederland werkte hij drie jaar als
omroeper-presentator bij de wereldom
roep. Daarna nog eens drie jaar in
Nieuw-Guinea waar vandaan do
N.C.R.V. bijdragen kreeg. Toen was
het 1957 en begon zijn periode als re
dacteur-nieuwslezer bij de radionieuws
dienst. Daarna het filmjournaal-Ne
derland en ook in de AVRO-reportage-
dienst zag hij brood. Vandaar ging hij
naar de televisie.
HIJ WERKT ALS free-lance bij de
N.C.R.V. Met collega's die even „be-
geistert" zijn van hun werk als hij.
„Mensen die van hun vak houden".
Waarom bij de N.C.RV.? „Ze beste
den aandacht aan problemen waar de
wereld omheen loopt, maar waar je
niet omheen kan lopen". Zo ontstond
de serie „Wat is er aan de hand in
Nederland" met onderwerpen als het
bejaardenprobleem, het verkeerspro
bleem en dat van de woningnood. „Dit
zijn de problemen van vandaag waar
mee iedereen geconfronteerd wordt".
DEZE MONSTER-produkties zijn
ware kluiven, het visitekaartje van
de afdeling documentatie van de
N.C.R.V. Dat kaartje wordt gepresen
teerd, enthousiast ontvangen en wordt
de kracht van een afdeling en voor de
massa de omroepvereniging. De serie
„Wat is er aan de hand" viel op. Al
les en iedereen werd erbij gehaald, in
een pittige vorm gepresenteerd: „Een
bedenksel van de N.C.R.V. aan de
hand van een formule van Kees van
Langeraad". Het wezen van televisie
is communicatie. Het er zelf bijzijn en
geconfronteerd worden met en het
beter leren begrijpen van mensen."
Dat slaat nog meer op de documen
taires die in het buitenland worden
gemaakt.
„DE N.C.R.V. STUURT er mensen
op uit die met wat thuiskomen", met
de klemtoon op „wat thuis". De mede
werkers worden in de gelegenheid ge
steld een reis te maken als de N.C.RV.
dat heslist. Dan zijn er middelen en
mogelijkheden. Zijn die er niet dan
word er niet over gepraat of het even
tueel zou kunnen alsNee, men
werkt naar een nieuw project toe waar
aan veel aandacht kan worden be
steed. Daarom werkt Nico van Vliet
graag hier. Daarom komen de capa
citeiten tot z'n recht. Hij is er niet in
vaste dienst. „Ik wil geen sjeffie ach
ter een bureau zijn". Maar het crite
rium is dat hij zijn produkt wil ver
kopen. „Mijn eigen produkt".
DAARONDER VALLEN journalis
tieke bijdragen van de bovenste plank,
zoals de Cuba-uitzending waarin het
interview met Fidel Castro. Deze uit
zendingen dwingen respect af, waar
dering en bewondering. Het heeft veel
van de samensteller gekost. Dat ge
beurt overigens bij ieder programma.
„Je leeft naar de uitzending toe on
der een enorme spanning. En als het
dan afgelopen is moest iedereen je
eigenlijk om je hals vliegen en je fe
liciteren. Maar wie doet dat? Je gaat
dan maar een borrel drinken met z'n
allen". Op de goede afloop.
-persoonlijkheid Nico van
PRATEN MET NICO VAN VLIET is even boeiend als
het kijken naar zijn programma's op de televisie. Eigenlijk
zqu je als hij bezig is te praten je mond moeten hou
den. Dat kan als je achter het televisietoestel zit. Dat kan
niet als je bezig bent met een interview. Het ongelukkige
van een vraaggesprek is dat je steeds weer moet onder
breken om vragen te stellen. De vragen waarop de ant
woorden die tezamen het artikel moeten vormen. Als je
Nico van Vliet alleen aan het woord kon laten dan zou
je stilzwijgend luisteren naar een interessante lezing. Daar
komt het eigenlijk op neer. Zijn belevenissen, zijn visie en
meningen vormen een lezing met inhoud. Als hij praat
over zijn werk dan is hij de vakman. De man die weet wat
hij doet, hoe hij iets aanpakt en waarom, en probeert er
het bijna-volmaakte uit te halen. Het is nauwelijks denk
baar hem op een mening aan te vallen op grond van een
onvolledigheid. Je krijgt er de kans niet voor want inmid
dels heeft hij zijn weerwoord. En dat is afdoend, want wat
hij zegt is gefundeerd.
Nederland subiet de knop van het toe
stel te doen omdraaien. „Da's niet
goed en dat wille we nooit weer zien".
Of de programma's van Nico van
Vliet dan volmaakt zijn? Ze hebben
onmiskenbaar inhoud. Hij: „Ik streef
naar de grootst mogelijke perfectie.
Voor mij is een programma perfect
als het klaar is. Dat komt omdat ik
programma over Charles Darwin,wiens
theorieën een omwenteling teweeg
brachten in de natuurhistorie en
andere wetenschappen. Over Darwin
heeft drs. Emily Werner een program
ma samengesteld dat om half negen
wordt uitgezonden. Om negen uur de
serie „East side-West side" en om 21.45
uur tenslotte Achter het Nieuws.
DINSDAG
Nederland I. (NTS/AVRO). Na het
nieuws van acht uur komt Barend de
Beer op het scherm, na hem het Jour
naal voor gehoorgestoorden, de Engel
se lessen, het Journaal en om 20.20
uur een aflevering van Domino met
als gaste Annie Cordy, een Francaise
die niet alleen zingt, maar ook gekke
toetjes kan trekken. Na de Franse
charme de Engelse: om 21.10 uur
komt The Saint met zijn belevenis
sen. The Saint dwaalt door Rome en
ziet daar een mooi, Amerikaans meis
je in moeilijkheden. Hij biedt haar zijn
hulp aan maar wordt knock-out gesla
gen. The Saint komt in een ziekenhuis
bij. Hij wordt beschuldigd van mede
plichtigheid aan de kidnapping van
het meisje. En dan komt The Saint
(Vervolg zie pag. 8)
Scène uit een vrolijke operette van
Jacques Offenbach (donderdag! 1).
van m'n werk hou". En, alsof het van
zelfsprekend is dat iedereen zijn werk
op dezelfde manier aanpakt: „Dat doe
jij toch ook?"
„IK KIJK TEGEN m'n programma's
op en ik twijfel er nog wel eens
aan. Die twijfel is verdomd belang
rijk". Iedereen moest, vindt hij, die
twijfel in zijn werk hebben. Het
is een van die kleine barricades die
je steeds weer tegenkomt, maar die
bijdragen aan de zelfkritiek. Die heeft
hij, zeker. Het moest eigenlijk bij de
eigenschappen van ieder mens horen
om hem te laten voelen hoe klein hij
is. Die twijfel en zelfkritiek bouwen
mee aan het creëren van een persoon
lijkheid. Daaruit volgt de populariteit
met de naar positief en negatief uit
slaande eigenschappen. Zijn over
tuiging: „We zijn allemaal belangrijk.
Ik loop niet buiten m'n schoenen om
dat ik iets bereikt heb".
Daarom blijft hij collegiaal, en ook
de groenteboer groeten, de melkboer,
zijn buren en de man-in-de-straat die
plotseling een schokje krijgt als hij
„dat bekende gezicht van de televisie"
herkent. Of dat nu een stuntelig knik
je is, een verraste groet of een fami
liair „Dag Nico!". Hij krijgt een
vriendelijke en correcte groet terug.
Dat hoort ook weer bij zijn eigen
schappen. Dat ondervindt degene die
bij hem thuiskomt. Die komt niet in
aanraking met de populaire man van
het scherm maar met een gastvrije
Nico van Vliet die met een natuurlijke
hartelijkheid domineert in de vrijge-
zellenwoonboot in het hemelse aardse
Loenen aan de Vecht.
ZIJN SPONTANITEIT perfectioneer
de zich nog eens in Amerika. Het
Amerika met de „kom binnen en voel
je hier thuis"-mentaliteit. Geforceerd
heid is taboe en „maak het jezelf ge
makkelijk" een stelregel voor een
prettige atmosfeer. Amerika. „Reizen
in je leven vind ik erg belangrijk",
had hij al eerder opgemerkt toen we
het over het buitenland hadden. Hij
nam de gelegenheid om naar Ameri
ka te gaan aan toen hij een studie
beurs kreeg. Er volgden maandenlange
college's aan de Stanford University.
In de massacommunicatie. „Dat is
daar een wetenschap en dat is heel
juist".
HIJ KAN HET niet uitstaan dat er
hier nog televisiemedewerkers die
iets in de melk te brokkelen hebben
zijn die dat niet (willen) inzien.
Maakt er verder geen woorden over
vuil maar zijn mening is zeer beslist.
„In Europa zitten we te vast aan
de kuituur. Wij zeggen a priori dat het
waardeloos is. In de V.S. wordt veel
meer aan research gedaan. Zij hebben
ook geen cultuur omdat de bevolking
bestaat uit mensen uit alle landen."
AMERIKA IS HET LAND waar hij
veel van is gaan houden. Hij heeft zijn
levenswijze daar op ingesteld. Nadat
hij er student-af was begon hij aan
een trip door de Staten. Zes maanden
in een Chevrolet Bel Air. „Dat ver
plichtte de studiebeurs". De teller wees
aan het eind van de toer 60.000 mijl
aan. Hij sliep in hotels („Ook in de
duurste), kampeerde, sliep niet of
„overal". Hij liep in Hollywood mee
mei de opnamen van produkties (o.a.
de Flintstones) en schreef artikelen
over commerciële televisie in het blad
Televizier.
COMMERCIËLE televisie. Mijn idee,
een station met en een zonder, doet
hem opmerken: „Ja, wat jij wilt is
zoals in Engeland, met de B.B.C.".
„En de L.T.V." „Kijk, dat willen wij
Nico van Vliet als student in de leer van de massacommunicatie aan
Stanford University in Amerika.
DIT HEEFT HEM tot een persoon
lijkheid in de televisiewereld gemaakt.
Een programma dat hij samenstelt en
presenteert houdt een belofte in. Het
mag niet zo zijn dat je na het zien
zegt: „Dat was 't dan weer. Naar bed".
Het programma moet van zo'n gehal
te zijn dat het blijft hangen. Weken
en maanden daarna moet men het er
nog over hebben. Over „Dat program
ma van toen, weet je nog wel?"
TELEVISIE IS een indringend me
dium. Een programma dat niet juist
dat haalt krijgt hartige kritiek. Daar
mee verliest de samensteller, die iede
re keer weer een risico loopt, z'n per
soonlijkheid. Juist die ene uitzending
kan fataal zijn om kastje-beminnend
ZATERDAG
Nederland I. (NTS/VARA. Van
middag om vier uur een aflevering
van de serie „Klantenservice", daarna
worden de ooievaars „Bespied". Ver
volgens wordt er een reis naar Vlaan
deren gemaakt onder leiding van dr.
Van Egeraat en daarmee is het vijf
uur geworden. Tijd voor 't kinderpro
gramma; allereerst wat nieuws van de
boekenmarkt en daarna „Koning Za-
zoe en het Kogmobiel". Om zeven uur
gaat het avondprogramma verder met
het korte nieuws. Daarna Barend de
Beer, de serie Rawhide, wat tentoon-
stellingstips, het Journaal, Achter het
Nieuws en om 20.45 uur het Grand
Gala des Artistes in Parijs. Ieder jaar
geven bekende artiesten in het Cirque
d'Hiver hun beste krachten door mid
del van acrobatische toeren, ten ba
te van liefdadige doeleinden. In de pis
te ondermeer Nadja Tiller, Horst Buch-
holtz, Elsa Martinelli en Amalia Ro
driguez. Om tien uur is er een Mic
key Rooney-show te zien en daarna de
Montreux-inzending uit Engeland
Engeland: Mainly Millicent. Met het
laatste nieuws wordt de avond beslo
ten.
Nederland 2. NTS/NCRV). Na de
minuut nieuws van acht uur de t.v.-
musical „Een diamant voor Carla".
Het is een liefdesgeschiedenis die zich
op de Caraïbische eilanden afspeelt.
Om 20.45 uur de tweede reportage over
China door de Canadese televisie. Dit
wordt gevolgd door Detectivebureau
Lynx, waarna de dagsluiting en ten
slotte Attentie.
ZONDAG
Nederland I. (NTS). Om elf uur
wordt er een mis gecelebreerd in de
Irenestudio in Bussum. Voor de mid
dag geen programma; om zeven uur
gaat de zendtijd verder met „Woord
voor Woord", daarna de avonturen van
Kentucky Jones. De kleine Ike vindt
een nieuw vriedje en gaat geld spa
ren door het opknappen van karweitjes
om een nieuwe gitaar te kunnen ko
pen. „Kruis op de kraag" is de titel
van de uitzending om half acht
van het Convent van Kerken/IKOR.
Om acht uur volgen vijf minuten
nieuws, daarna Sport in Beeld en om
half negen de serie „Villa Sidonia".
Geheimzinnigheid gaat een rol spe
len, want Heintje en Vogelijn bele
ven vreemde avonturen. Om negen
uur de Andy Williams-show. Van 21.50
tot 22.10 uur de religieue uitzending
„Het evangelie van Pasolini". Pier
Paolo Pasolini, die zichzelf een onge
lovige en een Marxist noemt, maakte
een film over het leven van Christus,
zoals dat verteld wordt door de evan
gelist Mattheus. Die film, „II evange-
lo secondo Mattao" is al bekroond en
gaat tijdens het filmfeseival in Arnhem
in première. Hee Kunstmaandorkest
gaat tijdens het filmfestival in Arnhem
in première. Het kunstmaandorkest
gaat daarna concerteren; er staan
eigen werken op het programma van
Prokofief, Koussevitsky en Moussorgs-
ky. Het laatste nieuws wordt om 22.45
uur uitgezonden.
Nederland 2. (NTS). Kapitein Zeppos
opent de avond om half acht. Om acht
uur de minuut nieuws waarna „Mar
gie" het woord heeft. Dat is haar tot
half negen gegund en daarna gaan we
met vakantie naar Oostenrijk. Reislei
der is Stan Haag; Tony Hartweger
zorgt voor de muziek. „Een man
sterft" heet het Engelse televisiespel
dat om negen uur wordt uitgezonden.
De hoofdpersoon is een jongen van
goede komaf, intelligent en welopge
voed. Hij heeft zich aangesloten bij een
inbrekersbende en moet dit met de
dood bekopen. Tijdens een bankover
val worde de bende betrapt en de ko
gel van de nachtwaker treft de jon
gen. Hij wordt, terwijl hij stervende
is, in het ziekenhuis verhoord. De poli
tie noch een priester noch een journa
list komen aan de weet waarom hij op
het slechte pad kwam. Hij weigert zijn
motieven te ontsluieren. Na zijn dood
zoekt men verder. Waarom werd een
nette jongen misdadiger? Om tien uur
volgt nog een aflevering van Sport in
Beeld.
MAANDAG
Nederland I (NTS). Vanaf zeven uur
achtereenvolgens het nieuws, Barend
de Beer, Chucklehead, Openbaar Kunst
bezit (de T.H. in Enschede), Huckle
berry Hound), het Journaal, een film
pje van de Verenigde Naties over de
ontwikkelingslanden en om negen uur
de hoofdfilm: „The long hot summer",
naar de roman van William Faulkner.
In de hoofdrollen: Paul Newman, Jo
anne Woodward en Orson Welles. De
regisseur is Martin Ritt, die man die
onlangs met Richard Burton opnamen
kwam maken in ons land. Faulkners
roman speelt in het zuiden van Ameri
ka in Mississippi. Een eigengereide
jongeman komt op een warme zomer
nacht in het kleine plaatsje, French-
mans Bend, waar door zijn komst alles
gaat veranderen. De knaap is bij zijn
vroegere baas weggejaagd, omdat hij
verdacht werd van brandstichting.
Hier trekt zijn onverschilligheid ech
ter de aandacht van Will Varner, de
man die het dorpje terroriseert om
dat hij rijk is en zonder scrupules. Hij
heeft een aardige dochter en een zoon,
die hij niet al te graag mag. omdat
hij hem een slappeling vindt. Veel
vertrouwen krijgt hij in de nieuwe
dorpeling, de avonturier, die net zo
gemakkelijk geld schijnt te kunnen
verdienen als hij het kon en die bo
vendien sterk is en keihard. Die zou
Wills dochter moeten trouwen. Maar de
dochter laat zich geen man opdringen
en de zoon wordt jaloers. Zo jaloers
op zeker ogenblik, dat hij zijn vader
in een schuur opsluit en die in brand
steekt. Echter er komt een verzoening.
Om half elf volgt er dan nog een af
levering van The Great War en om
elf uur het laatste nieuws.
Nederland 2 (NTS/VARA). Na het
nieuws van acht uur een bijdrage van
de BBC: „Adventure" en daarna een